G. H. KLEINHANS
DINSDAG 24 DECEMBER 1935
DE LEIDSCHE COURANT
fWEEDE BLAD PAG. 5
Is het Heelal oneindig?
Neen!
Als een nachtelijke zwemmer, opdui
kend uit de zilver-glinsterende golven van
een maan-belichte zee, zoo bereikt onze
geest de grenzen van het heelal. Onze ziel
verlaat de oceaan van sterren, welke wij
op onze hemel-reize doorkliefden, en
zweeft naar buiten, in de oneindige leegte.
Trillend op de uitgespreide vleugels, ge
lijk een valk, die zijn prooi zoekt, over-
schouwt de menschelijke geest het wonder
der Schepping. Een mateloos groote bal
van flonkerend en bliksemend kristal wen
telt zich in snelle draaiing beneden ons.
Een uitbarsting van energie, uitdijend en
aanzwellend als een zeepbel, schitterend
als een versiering bij de Kerstkribbe.
Rondom zwijgt de oneindige leegte.
Geen geluid dringt tot ons door.
Alleen ons oog ziet diep beneden zich
het wentelende Heelal, roteerende in den
Afgrond, die geen bodem heeft....
Onze, met het lichaam verbonden geest
hoewel flauw de oplossing van het
raadsel vermoedend kan zich niet los
wringen uit het aardsche begrip „ruimte"
en staart duizelend in de oneindige leegte,
op de scheiding van het geschapen „Zijn".
Wij weten, dat midden ip die uit mil-
liarden en milliarden reuzen-zonnen sa
mengeperste bal zich één nietig atoompje
voortbeweegt, een onoogelijk klein stof
deeltje, dat wij Aarde noemen, en wij we
ten dat op dit atoompje vreemde wezentjes
rondwandelen die op dit oogenblik druk
bezig zijn met geld by een te garen.
Denkend aan de vreemde wezentjes, die
in het binnenste van dezen immensen gla
zen stuiter zich aftobben of pret maken,
hervinden wij het doel, dat ons naar de
grenzen van het Heelal heeft doen ijlen.
Er leven menschen op aarde, die bewe
ren, dat het Heelal oneindig is, d.w.z. dat
het aantal sterren oneindig groot is. Er
zijn anderen, die deze bewering tegenspre
ken. Het doel van onze hemelreis was, uit
te maken, wie van de twee aan het langste
eind trekt.
Niet ieder treft het buitenkansje een
reis naar het buitenland van de Schepping
te maken en om partij te kiezen in het
hierboven voor de vierschaar gebrachte
geschil, is zulk een reis weliswaar interes
sant, maar, zooals vele buitenlandsche rei
zen, eigenlijk overbodig. Blijf in uw eigen
land ook met uw verstand!
Zonder ons te verdiepen in fantastische
of wijsgeerige bespiegelingen waarin
ook ik geen held ben! is het mogelijk
eenieder de overtuiging bij te brengen,
dat het Heelal eindig moe t *z ij n.
Abbé Moreux, directeur van de Sterre-
wacht te Bourges heeft in zijn boek „Ge
loof en Wetenschap" dit vraagstuk uit
voerig behandeld. Tot zijn heldere uiteen
zetting nemen wij veilig onze toevlucht,
al ontveinzen we ons niet, dat voor menig
een deze, in beknopte vorm weergegeven,
uiteenzetting, een stevige kluif zal zijn.
Abbé Moreux bewijst eerst, dat het on
juist is te spreken van een oneindig getal.
Een getal kan onbepaald groot zijn, maar
niet oneindig groot. „Hoeveel even ge-
tallen kunt gij u voorstellen?", vraagt hij.
Natuurlijk een oneindig aantal. En o n-
even getallen? Eveneens een oneindig
aantal. Wilt gij nu zoo goed zijn, deze twee
aantallen samen té tellen? Gij krygt dan
tweemaal het eerste aantal, zoodat het niet
oneindig geweest kan zijn.
Hoe zouden wy ook het begrip „onein
digheid", dat het bestaan van grenzen
ontkent, kunnen verbinden met een aan
tal werkelijke eenheden?
Wil het oneindig getal niet onge
rijmd zijn, dan mag deze op het algemeen
begrip van getal toegepaste term o n-
eindig nimmer rekening houden met de
eenheden als van elkander onderscheiden
grootheden. (Daaruit volgt, dat wij niet
het recht hebben, op het oneindig getal de
gewone regels van optellen en aftrekken
toe te passen, welke van kracht zijn voor
de getallen als verzameling van afzonder
lijke en genummerde dingen). Laten wij nu
overgaan tot de twistvraag, of het getal
der sterren eindig is of oneindig. Er zijn
op dit oogenblik werkelijk bestaande ster
ren; ik zeg, dat haar aantal niet oneindig
kan zijn.
In werkelijkheid is dat aantal bepaald,
aangezien iedere ster iets is, dat zelfstan
dig bestaat en een rangnummer kan ont
vangen. Het totaal van al deze lichamen
ls dus zelf ook concreet, dus bepaald.
Een tot werkelijkheid, tot iets concreets
gemaakt getal, dat wezenlijk bestaande
dingen aanduidt, kan niet anders dan be
paald zijn.
En het is ongerijmd te beweren, dat een
aantal concrete dingen oneindig zou zijn,
want door dat aan te nemen, zou ik er
kennen, dat het aantal dezer dingen tege
lijk bepaald en onbepaald zou zijn.
Tot zoo ver de uiteenzetting van Abbé
Moreux.
„Het is me zoo helder als koffiedik"!
bromt een lezer, die het zaakje maar half
vertrouwt en meent, dat de Eerwaarde
heer Moreux hem een rad voor oogen wil
draaien!
Wat Abbé Moreux in preciese bewoor
dingen betoogde, geeft een ander bekend
astronoom, Jeans met een enkel voorbeeld
aan. Mischien, dat het den lezer plotseling
duidelijk wordt. In zijn boek „De Sterren
in hun loop" verwerkte Jeans de nieuwste
gegevens der wetenschap en hij laat zich
over de eindigheid of oneindigheid van het
Heelal als volgt uit:
„Toen men nog weinig van de astrono
mie af wist, was het natuurlijk, dat men
zich voorstelde dat er nooit een eind kwam
aan de sterren, zoodat men, hoe ver men
ook in de ruimte zou doordringen, nog al
tijd sterren zou vinden. Evenals een kind,
dat nooit buiten zijn stad geweest was, zou
denken, dat er nooit een eind kwam aan
de lantaarnpalen. Maar nu weten wij dat,
als we maar ver genoeg in de ruimte door
dringen, wij in streken zullen komen waar
de sterren geleidelijk ijler' worden en ten
slotte geheel verdwijnen. De sterren zijn
als de lichten van een groote stad, maar
een stad, al is ze nog zoo groot, houdt
eenmaal op....".
Wanneer het aantal sterren oneindig
groot was (verondersteld, de mogelijkheid
ervan), dan zou de hemel één ononderbro
ken suiker-dak van sterren te zien geven.
Het zou 's nachts even licht zyn als over
dag, want een oneindig aantal sterren
straalt een oneindige hoeveelheid licht
uit.
De nieuwste wetenschappelijke onder
zoekingen hebben bovendien aan alle
fantasie over een oneindig aantal ster
ren de genadeslag gegeven. Dr. Oort,
de nieuw-benoemde hoogleeraar in de
Sterrenkunde aan de Leidsche Universi
teit, heeft in zijn inaugureele rede een op
zienbarende ontdekking besproken, n.l. dat
het Heelal zich uitzet. Het wordt
voortdurend grooter als een zeepbel, welke
wordt opgeblazen. En een Heelal, dat
gróóter wordt daarmede zal ieder in
stemmen kan toch niet tegelijkertijd
oneindig groot zijn!
Reeds meermalen mochten wij in deze
artikelen constateeren, dat de Wetenschap,
na op halsbrekende wijze gejongleerd te
hebben met begrippen als oneindigheid en
eeuwigheid, langzaamaan tot bezinning
komt, en, door de feiten gedwongen, een
meer logische gedachtengang volgt.
De Kerk, die steeds het nuchter verstand
laat spreken, heeft tegendeze geestes-
wending geen bezwaar. Als alle menschen
leeren logisch te denken, is de toekomst
aan Haar!
Het strijdtooneel in
O. Afrika
DE ABESSYNIERS BLIJVEN
AANVALLEN
Het Italiaansche legerbericht
Maarschalk Badoglio seint het volgende
78ste legerbericht:
Een Abessynische strijdmacht van 5000
man sterk heeft een aanval gedaan op onze
linies bij Abbi Addi in Tombien, waar by
de vijand in noordelijke riching oprukte.
Onze afdeelingen zwarthemden en Eri-
treërs hebben een tegenaanval ondernomen
De vijand werd door de terreinsomstan
digheden begunstigd en trachtte tegenstand
te bieden. Het gevecht was zeer verwoed.
De Italiaansche troepen, gesteund door de
artillerie en de luchtvaartafdeeling, zetten
den tegenaanval echter door. Er volgde
een gevecht van man tegen man, waarbij
de vijand tenslotte op de vlucht werd ge
dreven en door Eritreesche afdeelingen
achtervolgd.
Zoodra de verliezen der Italianen en van
de vijandelijke troepen zullen zijn vastge
steld, zullen zij bekend worden gemaakt.
De luchtvaartafdeeling in Eritrea heeft
vijandelijke troepenconcentraties in de
zone tusschen Kworan en het Asjangimeer
met bommen bestookt.
Abessyniërs op 6 K.M. van Aksoem?
Uit Addis Abeba wordt gemeld: Aan het
Noordelijk front heeft de strijd tegen de
Italiaansche troepen weer den vorm aan
genomen van kleine schermutselingen.
Naar verluidt zijn de Abessynische strijd
krachten de heilige stad Aksoem tot op
6 K.M. genaderd.
Wat de luchtbombardementen in het ge
bied van het Asjang-meer betreft, deze
hebben voor de Italianen het beoogde re
sultaat niet opgeleverd, daar de Abessy
niërs zich in het ondoordringbare oerwoud
hadden verscholen. Dorpen of steden be
staan in dit gebied niet.
Aan het Zuidelijk front heerscht rust.
INCIDENTEN AAN DE LYBISCHE
GRENS?
Er zouden vechtpartijen, zonder gebruik
van wapenen, zijn geweest
Te Kairo worden geruchten verspreid,
omtrent incidenten aan de Libysch-Egyp-
tische grens. Volgens de jongste berichten
zou het tot kleine vechtpartijen zijn ge
komen. Er werd echter nergens van de
wapenen gebruik gemaakt. Ook zouden
BUITENLAND
DUITSCHLAND.
DE JODEN-VERVOLGING.
Wapenfabriek van Simson door de
regeering genaast.
De stadhouder van Thüringen, Sauckel,
heeft in overleg met den minister van Oor
log, von Blomberg, besloten de wapenfa
briek te Suhl, welke eigendom is der Jood-
sche familie Simson, ter beschikking van
den Führer te stellen.
De familie Simson is uitgewezen „we
gens het uitbetalen van te lage loonen aan
de arbeiders en het niet aanbrengen van
de voorgescnreven hygiënische verbeterin
gen"
Deze laconieke mededeeling, welke door
het persagenLschap Havas wordt verspreid,
geeft slechts gedeeltelijk weer op welk een
nietsontziende wijze de Duitsche autori
teiten tegen de eigenaars van deze groote
onderneming, de Berlin-Suhler Waffen-
und Fahrzeugwerke bisher Simon Co.,
zijn opgetreden. Niet alleen hebben zij hun
fabriek moeten afstaan, maar bovendien
hebben zij millioenen marken moeten be
talen, omdat zij naar het Duitsche nieuws
bureau het noemt, te groote winsten heb
ben gemaakt in de periode, liggende tus-
scherMiet sluiten van het vèrdrag van Ver
sailles en het aan het bewind komen van
de nationaal-socialisten.
Het Duitsche nieuwsbureau geeft van
deze onverkwikkelijke geschiedenis de vol
gende lezing
Het bedrijf zal als een stichting van al
gemeen belang voortgezet worden, waar
aan de Führer reeds in principe zyn goed
keuring heeft gegeven. Op grond van het
verdrag van Versailles had de familie Sim
son een monopoliecontract voor bepaalde
orders van het rijk gekregen en van dit
monopolie zou volgens het Duitsche
nieuwsbureau misbruik zijn gemaakt. In
strijd met de overeenkomsten zouden mil
lioenen marken overwinsten zijn gemaakt.
Aanvankelijk werd de niet-arische invloed
in de zakelijke leiding uitgeschakeld, doch
de familie Simson bleef de voordeelen van
haar kapitaalbelegging in het bedrijf be
houden. Nu de overwinsten door het af
staan van de fabriek en de terugbetaling
van aanzienlijke millioenen ongedaan zijn
gemaakt, is de familie Simson, naar D.N.B.
besluit, ook wat haar kapitaal betreft, ge
heel uit de onderneming uitgeschakeld.
Navas verder meldt, kunnen Joodsche
advocaten, ingevolge de bepalingen der
Neurenbergsche wetten, thans ook niet
meer aangewezen worden als toegevoegd
verdediger, of benoemd worden tot curator
in een faillissement.
FRANKRIJK.
DE FRANSCHE STRIJDBONDEN.
Een ongewenschte bevoegdheid.
Frankryks president en regeering, en
niet de rechterlijke macht, zullen beslis
sen of een strijd-organisatie moet worden
ontbonden in het belang van de openbare
orde. Aldus is gisteren besloten door den
Franschen Senaat.
De regeering wenschte deze bevoegdheid
niet, want zij had een amendement voor
gesteld, waarbij de rechterlijke macht en
niet de regeering belast zou worden met
de ontbinding der strijdhonden.
Het amendement werd gisteren met 179
tegen 111 stemmen verworpen.
ENGELAND.
DE BENOEMING VAN EDEN.
Minister Eden bij den Koning.
Terwijl minister-president Baldwin uit
Londen naar zijn buitenverblijf in Wor-
cestshire is vertrokken en ook de meeste
andere ministers Londen reeds met het oog
op de Kerstdagen verlaten hebben, heeft
de nieuwe minister van buitenlandsche
zaken Eden zich heden naar Sandringham
begeven, baarbij ontvangen werd door den
Koning, die hem het ambtszegel heeft over
handigd. Heden treedt Eden officieel in
functie. Hoewel hij de Kerstdagen even
eens buiten Londen zal doorbrengen, zal
hij voortdurend in contact met het Foreign
Office blijven.
Rome is onverschillig.
De benoeming van Eden aan het hoofd
van het Foreign Office wordt in vooraan
staande Italiaansche kringen met volledige
onverschilligheid vernomen, wordt van re-
geeringszijde verklaard. Men protesteert
tegen de voorstellingen in de buitenland
sche pers, alsof de benoeming van Eden
te Rome verrassing, bezorgdheid en zelfs
deserteurs op Egyptisch gebied zijn aan
gekomen.
In verband met het besluit van den mi
nister van Defensie, om den diensttijd der
reservisten met 6 maanden te verlengen,
heeft de Egyptische regeering besloten 4000
soldaten, die anders op 31 December hun
diensttijd van 5 jaar zouden hebben uit
gediend, nog 6 maanden onder de wapenen
te houden.
Deze maatregelen schrijft men toe aan
den huidigen internationalen toestand, en
o.a. aan het feit, dat Egypte zich bij de
sanctiepolitiek heeft aangesloten.
Uit Alexandrië wordt gemeld, dat de ge
ruchten ove>r botsingen tusschen Britsche
en Italiaansche soldaten aan de grens van
Lybië door officieren van de Britsche lucht
macht te Mersa Matruh worden ontkend
en als volkomen uit de lucht gegrepen
worden beschouwd.
verontwaardiging zou hebben gewekt.
Eden's benoeming op deze verantwoorde
lijke post heeft noch vreugde, noch mis
noegen gewekt, aangezien men eerst wil
afwachten, hoe hij zijn taak opvat.
4
Gelukwensch van Laval.
Minister-president Laval heeft den nieu
wen Britscher. minister van buitenland
sche zaken Eden het volgende telegram
gezonden: „Ik maak van de gelegenheid
van Uw benoeming tot minister van bui
tenlandsche zaken gebruik, om U behalve
mijn gelukwenschen de verzekering van
mijn zeer oprechte en vertrouwensvolle
vriendschap te doen toekomen. Ik verheug
mij, met U het werk van eendracht en
vrede te kunnen voortzetten, waaraan
onze landen gemeenschappelijk arbeiden".
De meening der Zweedsche pers.
De Zweedsche pers wijdt vriendelijke
woorden aan de benoeming van Eden tot
minister van buitenlandsche zaken. Vol
gens de „Social-Democraten" is deze benoe
ming op het oogenblik het grootste succes
der regeering-Baldwin. De „Stockholms
Tidingen" schrijft, dat de benoeming het
vertrouwen der andere leden van den Vol
kenbond versterkt en hun optreden ener
gieker doet zijn.
De „Aftonbladet" verwacht van Eden,
dat hij zijn invloed zal aanwenden ten
gunste van een nauwere aaneensluiting der
leden van den Volkenbond.
OOSTENRIJK.
KERSTAMNESTIE VOOR DEELNEMERS
AAN DEN FEBRUARI-OPSTAND.
Bondskanselier Schuschnigg heeft in een
radiorede medegedeeld, dat ter gelegen
heid van het Kerstfeest de president op
voorste] der regeering uitgebreide anmes-
tie verleent aan politieke gevangenen.
Deze amnestie is vooral van belang voor
de deelnemers aan den sociaal-democrati-
schen Februari-opstand, van wie slechts
zestien in de gevangenis zullen blijven, om
dat zij onmiddellijk betrokken zijn ge
weest bij het plegen van ernstige geweld
daden tegen het leven.
Van de amnestie profiteeren ook de chef
van den generalen staf van den republi-
keinschen „Schutzbund", majoor Eifler, en
Loew, die indertijd waren veroordeeld tot
resp. 15 en 18 jaar gevangenisstraf.
Schuschnigg deelde verder mede, dat de
hangende onderzoeken tegen 19 leden van
het vroegere soc.-dem. partijbestuur wor
den gestaakt. Deze menschen bevinden zich
reeds geruimen tijd op vrije voeten; onder
hen kunnen Seitz en Renner genoemd wor
den.
De amnestie strekt zich ook uit tot zes
tien personen, die betrokken zijn geweest
bij den Juli-opstand. Overwogen wordt, 60
andere deelnemers aan deze revolte te be
genadigen.
VORST-BISSCHOP VAN BRIXEN
ONDER MILITAIRE BEWAKING.
Eenige Weensche christelijk-sociale bla
den melden, dat de Vorst-Bisschop van
Brixen, in Zuid-Tirol, dr. Johannes .Geiss-
ler, sedert 15 December onder militaire
bewaking staat, aangezien hij in een her
derlijk schrijven aan de geestelijkheid in
zijn diocees zou hebben verzocht, geen pro
paganda te maken voor de inzameling van
metalen, aangezien dat behoorde tot de
taak der fascistische partij.
Het Weensche „Neuigkeits-Weltblatt"
schrijft, dat de instructie van den Vorst-
Bisschop, die streng aansluit bij de ideolo
gie der Kerk, van tevoren door de be
voegde autoriteiten was gezien en goedge
keurd. Als Italië werkelijk wil voorgeven,
beschaving te brengen in een cuttuurloos
land, zal het tegenover een kerkvorst, di^
zijn plicht deed, anders moeten optreden,
schrijft het blacL
AMERIKA.
DE LINDBERGH'S NAAR EUROPA.
Kolonel Lindbergh en zyn gezin bevin
den zich als eenige passagiers aan boord
van een stoomschip, op weg naar Enge
land, waar zij zich voorloopig zullen ves
tigen.
Volgens een naasten vriend van Lind
bergh, wiens naam niet genoemd wordt,
zou Lindbergh's besluit verband houden
met de wijze, waarop de zaak-Hauptmarm
door den gouverneur van New-Jersey weer
aan de orde is gesteld en waarmee Lind
bergh het niet eens is. Het buitenverblijf
van het echtpaar Lindbergh te Hopewell is
reeds geruimen tijd geleden ter beschik
king gesteld van een insteling voor kinder-
derverzorging. Dat de Lindbergh's voorne
mens zouden zijn zich voor goed in Enge
land te vestigen uit veiligheids-overwegin
gen voor hun kind, zou echter onjuist zijn.
Vermoedelijk zullen zij echter niet naar
de Vereenigde Staten terugkeeren, vóór de
Hauptmann-episode achter den rug en ver
geten zal zijn.
DE ONLUSTEN IN VENEZUELA.
Meer dan veertig dooden.
Het is bekend geworden, dat de onlus
ten, die hebben plaats gehad in Caracas,
Maracaibo en andere steden, meer dan veer
tig dooden hebben geëischt, Buitenland
sche gezinnen worden onder bescherming
van de petroleumterreinen overgebracht
naar elders, bij wijze van voorzorgsmaat
regel. Intusschen zijn onder de slachtoffers
geen vreemdelingen.
Eerste Leidsche
R.K. Begrafenisonderneming
6EVESTI6D 1882
Pieter de la Courtstraat 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
VIER VISSCHERS VERDRINKEN.
Nabij Bari in Italië zyn in een hevigen
storm twee visschersschepen omgeslagen.
Vier visschers vonden den dood in de gol
ven.
DE MIST IN ENGELAND.
Croydon zat dicht
Door den minst in Engeland waren ver
scheidene vliegtuigen gedwongen te Lymp-
ne te landen inplaats van te Croydon.
Hieronder zijn ook toestellen van de K.
L. M.; de passagiers zijn per trein naar
Londen gegaan.
Hoewel de mist boven het Kanaal dikker
werd, was te Lympne nog voldoende zicht,
zoodat de toestellen gemakkelijk konden
landen. De scheepvaart op Thames en
Mersey is eveneens gedesorganiseerd.
RUSSISCHE BOOT IN HET IJS
I BEKNELD.
Het Sovjet-Russische vaartuig „Lozofs-
ki", dat sedert 10 December ter hoogte van
Sachalin in het ijs bekneld is geraakt
heeft draadlöoze noodsignalen uitgezonden.
Een deel der opvarenden heeft den vasten
wal weten te bereiken. Zij melden, dat zij
onderweg een passagier zijn kwijtgeraakt
en een lid der bemanning. De ijsbreker
„Krassin" stelt alles in het werk om het in
nood verkeerende schip te bereiken.
NACHTELIJK GEVECHT IN EEN
VLIEGTUIGLOODS.
Opnieuw wordt de openbare meening in
.Engeland beziggehouden door een geheim
zinnige gebeurtenis, die zich op het vlieg
veld te Gravesend heeft afgespeeld, en die
men in verband meent te moeten brengen
met luchtvaart-spionnage.
In een der hangars van genoemd vlieg
veld trof namelijk een nachtwaker tijdens
zijn ronde een man aan, die toen hij zich
ontdekt zag, den waker aanviel. Er ont
stond een worsteling, die ten slotte in het
nadeel van den aangevallene eindigde,
doordat een handlanger den insluiper te
hulp kwam. Beide mannen wisten in de
duisternis te ontkomen en het mocht tot
dusver niet lukken een van hen te arres
teeren.
Men neemt aan, dat men hier niet te
doen heeft met een eenvoudige poging tot
diefstal, omdat in den bewusten hangar be
langrijke proeven werden genomen met een
nieuw geheel uit metaal vervaardigd vlieg
tuig.
PASSAGIERS, DIE ZEEROOVERS
BLEKEN.
Uit Hongkong wordt gemeld: Zeeroo-
vers, die als passagiers aan boord mee
reisden, hebben zich meester gemaakt van
een klein Chineesch vrachtschip, dat van
Amoy op weg was naar Tsjang Sjoe Foe-
kien. De buit bedraagt tien duizend dol
lar. Twee personen werden als gijzelaars
meegevoerd; het schip zelf werd in de Bias-
baai aan den grond gezet.
OPBOUW VAN DE VERWOESTE STAD
QUETTA.
De Britsch-Indische regeering heeft be
sloten, dat de in Mei door een aardbeving
geheel verwoeste stad Quetta in het Noord-
Westen van Indië zal worden herbouwd.
De militaire gebouwen zullen iets verder
Noord-Westelijk worden opgetrokken,
waar zy het voordeel hebben, op stabiele-
ren rotsbodem te staan. De voorloopige
kosten worden geraamd op ongeveer 4.75
mill.ioen pond sterling.
DE TERUGREIS VAN PATER DAMIAAN.
Naar wij vernemen is de overbrenging
van het stoffelijk overschot van den Me-
laatschen Priester, Pater Damiaan, thans
definitief vastgesteld op 18 Januari a.s.
Een week tevoren zal Mgr. Alencastro,
Apostolisch Vicaris van Hawaiii naar de
voormalige Melaatsohen-kolonie Molokal
afreizen, om tegenwoordig te zijn bij de
opgraving van de stoffelijke resten.
De gouverneur van Hawaii, mr. J. Poin-
dexter heeft den Bisschop een vliegtuig ter
beschikking gesteld, om zich naar Molokal
te kunnen begeven. Verschillende autori
teiten zullen den Bisschop vergezellen.
Bij de aankomst met het stoffelijk over
schot te Honoloeloe zal het naar de Kathe
draal van O.L. Vrouw van den Vrede wor
den overgebracht, waar het zal blijven tot
de boot naar België vertrekt.
Daar men binnenkort het Zaligverkla
ringsproces van Pater Damiaan wil aan
hangig maken, heeft Mgr. Alencastro alle
verdere ceremoniën bij de lijkbaar verbo
den. Het stoffelijk overschot wordt via het
Pamama-kanaal naar New-York overge
bracht vanwaar de overbrenging naar Bel
gië plaats vindt.
Het is wellicht weinig bekend, dat Pa
ter Damiaan een onderscheiding ontving
toen hij zich voor eenige jaren in de missie
bevond. Op voorstel van Prinses Lilivika-
lani, die de groote zelfopofferingen van
Pater Damiaan kende, werd de missiona
ris benoemd tot Ridder in de Orde van
Kalakava.
