NIEUWE UITGAVEN De vredesplannen worden overwogen DONDERDAG 12 DECEMBER 1935 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 Dr. Pius Parseh, Can. Reg. S. Aug. Dr. Pius Parseh. Het Jaar des Heeren. Onze weg door het kerke lijk jaar. Voor Nederland bewerkt en aangevuld voor onze bisdom men door den Rector der Benedic tinessen van Oldienzaal. Compleet in drie deelen. Deèl I: Kerstkring (tot Septuagesima). Uitgave Wed. J. R. van Rossum, Utrecht -935. Er wordt heerlijk gewerkt tegen woordig op liturgisch gebied. Ja, „de Rector van Oldenzaal" we kennen J. v. W. al lang uit Ons Liturgisch Tijdschrift heeft z'n goeden daad gedaan aan Nederland. Het was geen kleinigheid vooral d i t werk met z'n terminologie en Duitsche zinsdraai in Hollandsch om te zetten. Maar 't is de moeite. Wie jarenlang met Parseh' werk vertrouwd is, zooals ook wij, wordt waar lijk, zooals de Uitgeefster ons schreef, pro pagandist ervoor, en we willen het niet ver helen, dat wij bezig waren met ernstige pogingen om Nederland door dit werk te bezielen, toen we er echter kwamen, dat „de Rector" al ver op weg was. Pius Parseh is een man van zijn tijd. Hij verstaat de psychologie der reclame en is vertrouwd met de beste en eerlijkste midde len van de huidige paedagogie. Ik mis daar om ongaarne vóór in het boek iets over den schrijver en zijn Werk, en speciaal over dit werk. WTe willen bovendien altijd graag weten, hoe het oorspronkelijke geti teld is, welke uitgave er- gebruikt, wanneer en waar die uitgegeven is. Pius Parseh werd geboren 1884 in een klein plaatsje boven in de Tirol er Alpen, Neustift bij Brixen. Daar zal hem de li turgie al wel van jongsaf getrokken hebben in de schoone proosdij van de Augustijnei Koorheeren, die daar al sinds 1142 geves tigd waren. Bergen en licht zijn dr. Parseh vertrouwd; heuvelen en dalen zijn hem in nig lief. Men hoeft daarvoor maar zijn wer ken te lezen, om dat te beseffen en er van te genieten. Zoo begrijpen we, hoe Parseh' roeping geleid werd.naar de. Reguliere Ka nunniken van den H. August in us (Camonici Regulares S. Augustini), een overoude klooster- orde, die zich voora) wijdde aan de plechtige voltrekking van koorge bed en H. Mis, naast de zielzorg. Vanuit het prachtige klooster der Orde „Stift Klosternenburg", ander half uur boven Ween en gelegen, met zijn rijke in barok-versierde kerk en gothieke kruispand van de 13e eeuw (Klos- terneuburg werd ge sticht in 1108) leidt de schrijver nu bijna heel de liturgische beweging in de Duitsch-sprekende landen, en daar is ook zijn „Jahr des Heiles" ontstaan. In zjjn 10e editie, die voor de vertaling schijnt gebruikt te zijn want we missen o.a. de prach tige nieuwe inleiding uit de 11e en laatste uit gave vertelt schrij ver in 't kort van het ontstaan van het boek: een Duitsch directorium in 1923. 't Was maar een klein boekje met korte aanwijzingen voor de Mis van den dag en nau- Er is een roos welijks eenige verkla ring. De oplaag was 500 stuks, de omvang 30 bladzijden. Hoe is dat jaar op jaar gegroeid. In 1926 had het al 218 blad zijden en droeg reeds den naam „Jahr des Heiles". Zoo ging het voort en er ontstond de wensch, de „Kalender" evenals Missaal en Brevier voor altijddurend gebruik in te richten, zoodat niet telkenjare opnieuw on kosten moesten besteed worden. Zoo ont stond de 10e uitgave in 1932, waarvan 140.000 exemplaren schijnen verspreid te zijn. Dat kunnen wij de hollandsche bewer king ook slechts wenschen. Zij die niet al leen 's Zondags de H. Mis wenschen te vol gen, kunnen zich hier verdiepen in de hel dere verklaringen der vele afwisselende ge beden van den Kerkelijken Jaarkring en van de Heiligenfeesten. Maar niet alleen op het Missaal leidt het in, ook voor meerdere kennismaking met het brevier of uren ge bed is het een boeiende gids. De bewerker wijst erop op blz. 3, dat er een Nederland- sche vertaling verschenen is van het Ro- meinsche Brevier bij Brépols in Turnhout dit jaar. Op dit prachtige werk hopen wij een volgende keer nog terug te komen, maar zou zoo'n volledig Brevier voor de meesten toch te groot, voor velen ook te kostbaar zijn zeker moet ik hier aanbe velen de mooie uitgave van A. J. van Don gen te Raamsdonkveer, die een reeks van 8 dubbele plaatjes van Pius Parseh, voor zien van Nederlandsche uitleg en tekst uittreksel, het licht heeft doen zien, (n.l. „Acht Gebedsuren, in beeld met verklaring en tekst", 40 cent) zoodat de eenvoudigste mensch zich door deze gebedjes in 't kort met het Koorgebed der H. Kerk kan ver eenigen. Pius Parseh heeft zijn werk rijk geïl lustreerd, niet met fantasietjes, maar met teekeningen, liefst aan de oudste christe lijke symbolen of afbeeldingen ontleend. Het is heerlijk, dat de Uitgeefster de Hol landsche uitgave zooveel mogelijk het oor spronkelijke van de Duitsche heeft laten behouden. Het vlammende rood met het rijke, feestelijke goud werkt bezielend. Ik betreur het daarom, dat er ook nog een zwarte uitgave van verscheen. Waarom moet dat? Gebruikt de Liturgie ook geen vuurroode Missaals, en zwart alleen voor HEDEN VERGADERT DE COMMISSIE VAN ACHTTIEN ontsprongen.,., blz. 56. Stefan-us, Joannes en de Onnoozsle Kinderen rond den kleinen Koning, blz. 174. rouw? Trouwens, het motief is misleidend. De zwarte uitgave moet dienen voor ge bruik in de kerk. Maar daar vindt ik het boek heelemaal niet geschikt voor. Daar voor staat er te veel geschiedenis, te veel uitleg, studie, kunstverklaring, te veel in teressants in, en de menschen moeten in de kerk bidden en niet aardig bezig zijn. Het is het bekend gevaar van het „boeiend" meditatieboek, welk gevaar ieder klooster ling uit ervaring kent. De inleiding op blz. 4 zegt, dat het de bedoeling is de Mis op den vooravond of 's morgens voor te bereiden. Er onder verstaan is: thuis. Een „eigenaardige" kant zit er aan het werk van Parseh. Hij is zeer duidelijk aanhanger van bepaalde theorieën uit Ma ria Laach, gepubliceerd in de reeks „Eccle sia Orans". Maar het schijnt wel, dat de be werker de betreffende plaatsen met opzet heeft genivelleerd, zoodat ze in dezen vorm „ongevaarlijk" schijnen. Of Pius Parseh daar echter blij mee zal zijn? Een of ander taaislippertje is onvermijdelijk; wanneer echter op blz. 15 „d e r Ankunf t" als Genitiv zal worden vertaald,- zaL de muonver-- -staanbare Hollandsche zin- aldus warden: „weliswaar als beeld en gelijkenis, ja laten wij zeggen als een heilig spel van de komst van Christus in genade". Wanneer er in de voorrede van het ori gineel sprake is van Directorium, dat elk jaar als aanvulling verschijnen zal, laat de bewerker die zinsnede weg. Komt die in het Hollandsch niet? Zou hier geen gunstig sa mengaan te vinden zijn met reeds bestaan de Kalenders, zoodat daarin èn de blz. uit „Het Jaar des Heeren" èn de blz. uit de beste Hollandsche Missaals worden aange geven? Moge het werk veel, veel gekocht wor den. Een mooi cadeau om studenten, pries ters, zusters, maar ook voor de opgroeiende jeugd. Tweede en derde deel verschijnen in het voorjaar. A. BEIJERSBERGEN VAN HENEGOUWEN, Zoeterwoude. Can. Reg. O.S.C. Het Schild. Apologetisch Maandschrift. Uitg. A.V. Petrus Canisius. Elke nieuwe aflevering van een tijd schrift kan niet even interessant zijn. Dat is, wat men noemt: een moreele onmoge lijkheid. Maar bovendien is de waardee ring van den inhoud van een tijdschrift, dat zulke varieerende onderwerpen behan delt als het Schild, sterk onderhevig aan de subjectieve instelling van den lezer, die zich voor bepaalde onderwerpen meer interesseeren zal dan voor andere. De December-aflevering van het Schild is naar onzen smaak zeer interessant. Het begint al direct met een belangwek kend artikel van prof. dr. N. Greitemann over de beteekenis van de in het begin van dit jaar gepubliceerde vondst van een ouden papyrus, welke in het Grieksch ge schreven fragmenten bevat van een tot nu toe onbekende levensbeschrijving van den Zaligmaker. Daar deze papyrus-frag menten naar algemeen gevoelen veel ouder zijn, dan alle tot nu toe bekende hand schriften van het Nieuwe Testament, is het duidelijk, dat hun waarde zeer belang rijk is. Vooral voor ons Katholieken vor men zij een prachtig getuigenis voor de echtheid van onze Evangeliën, in het bij zonder van het Joannes-Evangelie. De overeenkomst van dit oude verhaal (dat zeker niet jonger is dan 150 paar n. Chr.) met onzen Evangelie-text is buitengewoon treffend, hetgeen prof. Greitemann duide lijk laat zien, door de desbetreffende tex- ten naast elkaar te leggen. Jammer dat er slechts enkele fragmenten zijn gevonden. Men kan nu slechts gissen naar den opzet. Prof. Greitemann ziet er een compilatie werk in; een verhaal, geschreven met een bepaald doel, waarvoor de schrijver text en uit de diverse Evangeliën heeft bijeen ge gaard en samengeknutseld. Een alleszins redelijke verklaring, die aansluit by de oude overlevering omtrent onze Evange liën. Pater ir. E. Molengraaff uit Brazilië be- GEEN NIEUWS VAN HET FRONT HET VREDESPLAN OVERHANDIGD. Het antwoord van Italië kan spoedig verwacht worden. De vredesvoorstellen zyn gisteren te Ro me overhandigd en volgens in welingelichte kringen te Genève ontvangen berichten zal het antwoord van Mussolini op de voor stellen, door Laval en Hoare opgesteld, gunstig zijn, indien zich intusschen niets onaangenaams voordoet. Men voegt er nog aan toe, dat het antwoord van Mussolini waarschijnlijk heden, in elk ge veil binnen 48 uur, zal worden overhandigd. Ook te Addis Abeba zijn de voorstellen ontvangen. Het Fransch-Britsche vredesplan is ont vangen door den Britschen en den Fran- schen gezant te Addis Abeba, die het, na onderling overleg te hebben gepleegd, aan het ministerie van buitenlandsche zaken zullen doorgeven. De Abessynische legatie te Parijs deelt mede: „Abessynië is het slachtoffer geworden van een onrechtmatigen aanval, welke door den volkenbondsraad en de assemblée is veroordeeld. Onder deze omstandigheden is Abessynië vast besloten, alle voorstellen van de hand te wijzen, welke middellijk of onmiddellijk den Italiaanschen aanvaller een premie zou den geven en de fundamenteele principes van den raad vooral inzake de integriteit van het Abessynisch gebied en de Abessy nische politiek zouden "aantasten of waar door druk zou worden uitgeoefend op een zwakken staat en de heerschappij zou wor den gevestigd van een sterken staat, die steeds heeft verklaard te zullen overwinnen, met, zonder of tegen den volkenbond". HEDEN VERGADERT DE COMMISSIE VAN 18. Bespreking over olie-embargo waarschijnlijk uitgesteld. De Britsche volkenbondsminister Eden heeft gistermiddag om 2 uur Londen ver laten, om zich naar Genève te begeven. Hij weigerde den journalisten, die bij het ver trek tegenwoordig waren, mededeelingen te doen. over het_ vredesconcepi. en den in ternationalen toestand. Naar verluidt, is besloten, dat het En- gelsch-Fransch vredesontwerp, het zooge naamde Hoare-Laval-plan Donderdag aan de commissie van achttien zal worden voor- De beraadslagingen over het olie-embar go zouden tot een lateren datum worden uitgesteld. Te Parijs heeft Eden Laval ontmoet. Naar uit de Fransche hoofdstad gemeld wordt, vertrokken beide ministers daarop met den zelfden trein van 23 uur naar Genève. Ook de Spaansche volkenbondsgedelegeerde de Madariaga reisde met dien trein. In den loop van den dag had Laval nog achtereenvolgens Cerruti, den Italiaanschen ambassadeur en Wolde Mariam, den verte genwoordiger van Ethiopië, ontvangen, wien hij officieus den inhoud van het Fransch-Britsche vredesplan heeft medege deeld. Naar van betrouwbare zijde verluidt, zal paalt vervolgens in een artikel over de waarde der tijdelijke goederen onze hou ding tegenover de kapitalistische en com munistische waardeering van het privaat Dezit. Wij moeten van het aardsch bezit geen doel maken, maar het ook niet ver achten, doch het waardeeren en gebruiken als een middel om ons einddoel hiernamaals beter te bereiken. Een geheel ander thema behandelt Zr. M. Constanza, die een uittreksel geeft van het boek van de bekeerlinge Gertrud von Le Fort „De zweetdoek van Veronica". Jan Taal vervolgt zijn beschouwingen over het primaatschap van St. Petrus, terwijl E. Triebels-v. Agt het heeft over het ontstaan en de beteekenis van den Zondag. In de Vragenbus beantwoordt prof. Ot- ten O.P. een actueele vraag, of het n.l. niet tijd wordt om een groote protestvergade ring op touw te zetten tegen de Katholie ken-vervolging in Duitschland, in navol ging van de protestvergadering in de Apollo-hal te Amsterdam tegen de Joden vervolging. Prof. Otten ontraadt dat, o.i. zeer terecht, omdat de gevallen niet gelijk zijn. Het anti-semietisme der Duitsche re-' geering vloeit voort uit de vrij dwaze en wetenschappelijk onhoudbare rassen-theo rie. Tegenover het Katholicisme en het Protestantisme staat de Duitsche regeering principieel geheel anders. Deze worden officieel erkend als de ondergrond van het Duitsche Rijk en al gebeurt er veel, wat niet door den beugel kan, het Vaticaan is geduldig en voorzichtig en geeft ons in dit opzicht den weg aan. Wij hebben voorts al eens gewag ge maakt van de „beruchte" toespraak van kardinaal Schuster te Milaan. Ook prof. Otten betwijfelt of het bericht de woor den van den kardinaal wel juist weergeeft en elders schrijft hy onder Corresponden tie: „Laten wij in deze dagen niet alle woorden en uitroepen op een goudschaal tje wegen en bedenken, dat men in Italië diep overtuigd is van zijn goed recht". Italië by de heden beginnende besprekingen van de commissie van achttien te Genève niet vertegenwoordigd zijn. De Nuntius opnieuw bij Laval. Voor zijn vertrek naar Genève heeft La- val nog ontvangen den Pauselijken nuntius, Z. H. Exc. Maglione en later den Poolechen ambassadeur. HET OLIE-EMBARGO. Ook Nederland doet mee. De volgende tien landen hebben den Vol kenbond laten weten, dat zij bereid zijn een embargo op petroleum toe te passen: Rusland, Roemenië, Nederland, Tsje- cho-Slowakije, Siam, Finland, Irak, Nieuw- Zeeland, Argentinië en Britsch-Indië. Den Haag wacht af, wat niet-bondsleden doen. In verband met het bericht, dat ook Ne derland zich bereid zou hebben verklaard een petroleum-embargo af te kondigen, vernemen wij, dat de Nederlandsche regee ring aan Genève heeft geantwoord, dat zij pas een besluit in dezen zal nemen, na ken nisneming van het standpunt der landen, die geen lid van den Volkenbond zijn. SINGAPORE WEIGERT GOEDEREN UIT ITALIË. Op last der autoriteiten van Singapore is een lading Italiaansche goederen uit Sin gapore verwijderd, daar zij op 18 Novem ber eenige minuten na middernacht, dus on middellijk na het in werking treden van de sancties, uit Genua was verzonden. De goederen werden aan boord gebracht van een ander schip met bestemming naar Japan. ITALIAANSCHE AVIATEURS OFFEREN HUN GOUD. Dinsdag is in Italië op plechtige wijze het feest gevierd van de H. Maagd van Loretto, de patrones van de vliegeniers. Op dezen dag hebben de aviateurs tevens uiting gegeven aan hun vaderlandsliefde, door met groot enthousiasme hun gouden voorwerpen en medailles voör het land te offeren. Meer dan zestig kilo goud werden ten ge schenke gegeven. DUITSCHLAND. DE ARRESTATIE VAN DR. BANNASCH. „Ernstig verdacht van verraad van staatsgeheimen". Het Duitsche nieuwsbureau acht het noo- dig omtrent de arrestatie van den admini strator van het diocees Berlijn, prelaat dr. Bannasch, welke wij reeds eenigen tijd ge leden meldden, de volgende „officieele" verklaring te publiceeren: „De geheime staatspolitie heeft onlangs in overleg met den ry'ks- en Pruisischen minister voor kerkelijke aangelegenheden, dr. Kerri, een huiszoeking verricht bij de ..Informationsstelle der bischoefliche Be- hoerden Deutschlands" te Berlijn. „De leider van het bureau, prelaat dr. Bannasch en diens secretaris, alsmede eenige andere katholieke geestelijken in het rijk, zijn gearresteerd. Zij worden", al dus luidt het in het D.N.B.-communiqué, „ernstig verdacht van verraad van staats geheimen. Het onderzoek is nog niet be ëindigd". FRANKRIJK. DE KWESTIE DER LIGA'S. Ontwerpwetten door senaatscommissie verworpen. De commissie voor de burgerlijke wet geving van den senaat heeft de ontwerp wetten betreffende de liga's in den door de kamer aangenomen tekst verworpen, Op voorstel van den vroegeren minister van justitie, Cheron, besloot de commis sie met elf tegen negen stemmen, even tueel in samenwerking met de regeering, te zoeken naar een gewijzigde redactie, welke unaniem kan worden aanvaard. TSJECH0-SL0WAKIJE. PLOTSELINGE REGEERINGSCRISIS. Rondom de presidentskeuze. De ruim een maand geleden aan het be wind gekomen regeering heeft op voorstel van minister-president Hodza besloten, af te treden. President Masaryk heeft het ont slag evenwel niet aanvaard. Tot aftreden werd besloten omdat de partijen der regeeringscoalitie het. niet eens konden worden over een gemeenschappe- lijken candidaat voor de opvolging van president Masaryk. De onderhandelingen tusschen de par tyen zullen thans voortgezet worden. Minister-president Hodza heeft den mi nisterraad gisteravond voor een tweede buitengewone zitting bijeengeroepen. Het staat thans vast, dat dr. Bensj niet de eenige gegadigde voor den presidents- titel zal zijn, doch dat de rechtsche par tijen een eigen candidaat zullen stellen, namelijk dr. Bohuslav Nemac, professor in de plantkunde aan de Tsjechische univer siteit. CHINA. JAPAN BEZET NIEUW PUNT. Na een gevecht met politietroepcn. Van Chineesche zijde wordt vernomen, dat Japansche en Mandsjoekwosche troe pen, komend van Dolonor, Paosjang, in Oost-Tsjahar, hebben bezet na een gevecht met de speciale politie, genaamd „Paon- toel". Aan beide zijden zijn dooden en ge wonden gevallen. Uit Kalgan wordt bericht, dat het niet mogelijk is hiervan bevestiging te krijgen, aangezien telegraaf- en telefoonlijnen zijn vernield en een strenge censuur is inge steld. De reden van genoemde bezetting zou :ijn het Japansche verlangen om de spe ciale politie te vervangen door een Mon- goolsche politie, die gunstiger staat tegen over de Japansche penetratie. AMERIKA. PRESIDENT VAN CUBA AFGETREDEN. Zijn radiorede met geweld verhinderd. Kolonel Carlo Mendieta, de president van Cuba, is afgetreden. Emilio Barnet, onderstaatssecretaris van buitenlandsche zaken, is tot waarnemend president benoemd. Het kabinet heeft eveneens zijn ontslag aangeboden, doch Barnet heeft dit niet aangenomen. Mendieta verklaarde: Er heerscht verzet tegen mijn ontwerp-kieswet. Ik wensch de toekomst van Cuba niet in den weg te staan. De president trad af enkele uren nadat het radiostation door mitrailleurvuur bui ten werking was gesteld, juist op het oogenblik, dat Mendieta voor de radio zou gaan spreken om te verklaren, dat zijn po litieke tegenstanders verantwoordelijk wa ren voor de gevolgen van hun houding. BUITENLANDSCHE BERICHTEN. ABNORMALE TEMPERATUREN IN SOVJET-RUSLAND. In de geheele sovjet-unie heerschen op het oogenblik abnormale temperaturen. Te Sebastopol is de temperatuur 25 gra den. Tengevolge van het zachte weer en den dooi zijn verschillende Oekrainische ri vieren buiten htm oevers getreden. Daarentegen is te Kranojarsk, in Mid- den-Siberië, een temperatuur geregistreerd van 56 graden onder nul, hetgeen voor de zen tijd van het jaar zelfs voor Siberië ab normaal is. Boven Kamsjatka heeft een cycloon ge woed, waardoor het werk in de havens stil gelegd moest worden en verscheiden sche pen verloren zijn gegaan. Te Fergana, in Oesbekisgtan, zijn troepen wolven waargenomen. Voor eiken gedoo- den wolf wordt 50 roebel uitgeloofd. ARSENICUM IN HET DINER. In het kleine plaatsje Montent (Zwitser land) werd eenige dagen geleden na het middagmaal een geheele familie, met inbe- griep van de dienstboden, ziek. De dokter constateerde vergif tigingsver- schnyselen. Een persoon stierf kort daarop en een tweede verkeert in levensgevaar. De overigen zijn thans buiten gevaar. Het onderzoek wees uit, dat door een fa milielid in de spijzen arsenicum was ge mengd. De dader werd gearresteerd, doch heeft tot dusver niet bekend. HAUPTMANN'S DOODVONNIS WORDT OPNIEUW UITGESPROKEN. Ook dan zal verdediging niet er in berusten. Het doodvonnis tegen Bruno Hauptmann zal, nu het revisie-verzoek is afgewezen, waarschijnlijk Maandag of Dinsdag a.s. op nieuw worden uitgesproken. Dit is volgens de wet van den staat van New Jersey nood zakelijk. Het doodvonnis zal ook ditmaal worden geveld door ixechter Trenchard, die destijds het proces te Flemington ge leid heeft. De terechtstelling zal dan, on voorziene gebeurtenissen buiten beschou wing gelaten, naar alle waarschijnlijkheid omstreeks 27 Januari plaats hebben. Doch ook in dit tweede doodvonnis te gen zijn cliënt zal de verdediger van Haupt mann, Rosencranz, niet blijven berusten. Hij heeft nog steeds de hoop niet opgege ven, dat hij vóór den fatalen datum vol doende nieuw bewijsmateriaal bijeen zal kunnen brengen om aan te toonen, dat zijn cliënt onschuldig is. KOOPT BIJ HEN, DIE IN UW 3AÓBLA0 ADVERTEEREN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 5