Belgisch verkeersvliegtuig veronqelukt
boven Kent
27ste Jaargang
WOENSDAG 11 DECEMBER 1935
No. 8290
3)a £eicbehe (Son^cMit
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitzetting:
Voor Leiden 19 cent per week J 2.5(1 pel Kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per Kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers S cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop, f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN.
V De sociale gerechtigheid.
Het Oostenrijksch Episcopaat heeft als
Kerstboodschap een vermaan gericht tot
het Oostenrijksch volk, waarin de Bis
schoppen voorhouden, dat „er is geen an
dere weg tot redding van het volk uit den
eeonomischen nood van deze dagen, dan
de weg der sociale gerechtigheid".
Die sociale gerechtigheid houden de Bis
schoppen het volk voor, en zy zeggen, met
groote zorg de ontwikkeling der loonen
in het afgeloopen jaar te hebben gevolgd.
„Billijkheidshalve", zoo heet het dan let
terlijk, „moet worden vastgesteld, dat de
gemiddelde loondaling, voorzooverre deze
in Oostenrijk bestaat, in dit tijdsbestek niet
grooter is dan in de overige wereld, ja dat
zij lang niet zoo sterk is als de in menige
andere landen waar te nemen loondalin
gen.
Helaas komen echter ook gevallen voor,
waarin werkgevers, deels met een beroep
op beweerde economische moeilijkheden,
deels echter ook met openlijke uitbuiting
van hun. machtspositie, loonbeperkingen
weten door te zetten, die In strijd zijn met
de sociale rechtvaardigheid".
Zoo terecht wijzen de Bisschoppen er op,
dat er ook door werkgevers misbruik
wordt gemaakt van hun machtspositie,
welke onder en tengevolge van de huidige
omstandigheden buitengewoon groot kan
zijn.
Niet alléén in Oostenrijk!
't Zou van droevige kortzichtigheid en
tevens van grove onbillijkheid getuigen,
als men niet wilde erkennen, dat vele, he
laas zeer vele werkgevers gedwongen zijn,
tot loonsverlagingen en vaak diep-insny-
dende loonsverlagingen over te gaan; ge
dwongen zijn tot het nemen van harde
maatregelen, die niet alleen anderen, maar
ook hunzelven pijn doen.
Doch daartegenover staan ook anderen
ook bij ons voor wie de algemeene
economische moeilijkheden een welkome
gelegenheid zijn, om zonder noodzakelijk
heid loonsverlagingen in te voeren; wier
machtspositie door het gebrek aan werkge
legenheid is vergroot en die daarvan mis
bruik maken, om hun personeel te behan
delen op een wijze, die in strijd is met de
sociale rechtvaardigheid, zoodat er weinig
of niets meer blijkt van het respect, dat
de patroon moet hebben ook voor de men-
schelijke rechten van zijn minsten ar
beider, weinig of niets meer blijkt van
eenig mee-gevoel, van de christelijke naas
tenliefde.
Op dergelijke toestanden in Oostenrijk
wijst het Oostenrijk Episcopaat. Maar,
zooals gezegd, die toestanden bestaan niet
in Oostenrijk alleen!
HET GROOT BELANG
DER KATHOLIEKE PERS.
Bij gelegenheid van den 18den Katholie
kendag voor de Vogezen die in Epinal ge
houden werd, verklaarde de Bisschop van
Straatsburg, Mgr. Ruch, o.m. het volgerlde:
„De Pers is nog meer noodzakelijk dan
de school, want de pers vormt de open
bare meening van heel het volk, zij is de
school voor de volwassenen. Bij ons in den
Elzas kan men niets tegen de Katholieken
ondernemen, omdat wij kunnen beschik
ken over tal van katholieke bladen die zeer
veel abonné's hebben. In Frankrijk echter
moeten de Katholieken zich bijna alles la
ten welgevallen, omdat zij daar niet be
schikken over een goed geoutilleerde ka
tholieke Pers. Wanneer ik oud ben en niet
meer over veel werkkracht kan beschik
ken, zal ik de weinige krachten die mij nog
zyn overgebleven besteden om door heel
Frankrijk rond te trekken en overal deze
waarheid te verkondigen."
Alle elf inzittenden gedood.
Laat in den middag is gisteren boven
Zuid-Engeland een vreeselijk vliegongeluk
gebeurd, dat elf menschen het leven heeft
gekost. Tegen vijf uur is een drie-motorig
verkeersvliegtuig van de Belgische lucht
vaartmaatschappij Sabena, op weg van
Brussel naar het Londensche vliegveld
Croydon, door tot nog toe onbekende oor
zaak nabij Tatfield in het graafschap Kent
neergestort. Alle elf inzittenden, n.l. de
vierkoppige bemanning, bestaande uit den
eersten piloot Schoonbroodt, den tweeden
piloot, een radio-telegrafist en een hof
meester, en zeven passagiers, werden ge
dood. Van de 7 passagiers waren twee van
Engelsche nationaliteit, één vermoedelijk
van Belgische nationaliteit en vier van
Duitsche nationaliteit. Van de vier Duit-
schers, die allen uit Keulen kwamen, wa
ren twee vrouwen, en wel mevr. Scholer,
mejuffrouw Czeya en de heeren Heintz-
mann en Zuckmann.
Tengevolge van de duisternis, die reeds
was gevallen, toen het ongeluk geschiedde,
was het zeer moeilijk een onderzoek naar
de oorzaak in te stellen, hoewel deskundi
gen en hulp-ploegen van het op niet zeer
grooten afstand gelegen vliegveld Croydon
zich onmiddellijk naar de plaats van de
ramp hadden begeven. De lijken van en
kele slachtoffers zijn zwaar venninkt, en
van een der beide vrouwen is het hoofd ge
heel van de romp gescheiden. Het vliegtuig
is geheel in elkaar gedrukt, doch brand is
in het wrak niet uitgebroken.
Het verongelukte toestel, dat gistermid
dag te 3 uur van het Brusselsche vliegveld
Haren was vertrokken, is een in Italië ge
bouwd Sarvoia-vliegtuig, dat verleden jaar
door de Sabena is aangekocht.
Tegen een boom gevlogen?
De ramp, die het Belgische Sabena-vlieg-
tuig heeft getroffen en elf slachtoffers heeft
geëischit, heeft te Londen diepen indruk ge
maakt.
De om het leven gekomen bemanning
van het toestel, dat de registratieletters
O.O.-A.G.M. droeg, bestond uit den piloot
J. Schoonbroodt, den radio-telegrafist J.
Desmet, den boord werktuigkundig 2 Verb in
nen en den hofmeester Strechfuss. De na
men der drie niet-Duitsche passagiers wa
ren Samun, Samny en Varden, vermoede
lijk alle drié van Britsche nationaliteit, al
hoewel hieromtrent geen zekerheid bestaat.
Een der beide vleugels is van het Savoia-
toestel afgebroken en ligt op den weg, die
van Tatefield naar Biggen Hill leidt, ter
wijl de vernielde romp op het land terzij
de van den weg ligt. Aangezien de ramp
tegen 5 uur, toen het reeds volkomen don
ker was, geschiedde, neemt men aan, dat
het vliegtuig door nog onbekende reden
laag heeft gevlogen en een boom heeft ge
raakt met een der vleugels. De slag van de
botsing was tot twee mijl in den omtrek
te hooren.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER.
Nijverheid en Handel
Bescherming tegen lucht
aanvallen
De motie-Drees, betrekking hebbende op
de verlaging van woninghuren, wordt, na
de toelichting van den Minister, ingetrok
ken.
Voortgezet wordt de beraadslaging over
de begrooting van handel, nijverheid en
scheepvaart.
Nadat de heer Sneevliet (Rev. Soc.),
W endelaar (Lib.), LJzerman (Soc.
Dem.) en Van der Bilt (RK.) nog eeni-
ge opmerkingen hadden gemaakt, kwam de
Minister van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart, de heer G e 1 i s s e n, aan het woord.
Het ligt in spr.'s bedoeling bij de economi
sche voorlichting de econ.-technologische
instituten in te schakelen.
Nagenoeg voltooid is het wetsontwerp
betreffende de vestigings-eischen.
De contingenteering zullen wij in de eer
ste jaren niet kunnen missen. In bepaalde
gevallen is alleen contingenteering noodig,
in andere contingenteering en hoogere in
voerrechten. in weer andere alleen de laat-
sten. Overigens mogen wij ten opzichte van
twee landen alléén de som van goederen en
diensten van het eene land met die van
het andere vergelijken.
Ten volle doordrongen is spr. van de
moeilijkheden, waarmee de middenstand
te kampen heeft. Tal van middenstanders
zijn geholpen door het crediet, waarbij het
rijk garant is. Velen kwamen hiervoor niet
in aanmerking, iraar die komen nu in aan
merking voor hulp, waarvan de motieven
meer van sociaal dan van oeconomisch ka
rakter zijn, welke hulp in een memorie-
post op de begrooting is uitgedrukt.
Volgens den heer Stumpel moet de kleine
middenstand worden geholpen niet met cre
diet, maar a fonds perdu, maar er is geen
reden, het systeem te wijzigen, gezien de
credietvoorraden en het feit, dat de mid-
denstndsraad ermee instemt.
De concurrentie, door ambtenaren den
middenstand aangedaan, heeft spr.'s aan
dacht Met de organisaties van marktkoop
lieden en venters is overleg gaande over
wat voor hen kan worden gedaan.
Bij afdeeling I bespreekt de heer Lo-
v i n k (C.H.) de verhooging der personeels
uitgaven van het departement
Na toelichting van Minister Gelis-
s e n keurt de Kamer de post goed.
Vervolgens beantwoord de Minister
eenige opmerkingen van de heeren Van
den Tempel (Soc. Dem.) en Stumpel
(R.K.) over de voorschotten aan kleine
middenstanders.
De begrooting wordt daarna z. h. st.
goedgekeurd.
Avondvergadering.
Aan de orde is het wetsontwerp tot be
scherming van de bevolking tegen lucht
aanvallen.
Alleen de heeren VanHouten (Christ.
Democr.) en Sneevliet (Ree. Soc.) had
den „bezwaren", die de Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, de heer De Wilde,
heeft gepoogd te weerleggen.
De vergadering werd verdaagd tot he
denmiddag 1 uur.
PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND.
(Vervolg).
Het wegenverslag wordt na de pauze z.
h. st. goedgekeurd.
Herziening van de sal ar iec ring
van het provinciaal personeel.
Aan de orde is het voorstel tot herzie
ning verlaging met 5 pet. van de sa-
larieering van het provinciaal personeel.
Prof. Kranenburg (V. D.) kan zich
niet met de argumenten van Ged. Staten
ter zake vereenigen.
Zouden Ged. Staten op andere wyze het
budget sluitend kunnen maken, dan zou
spreker's fractie tegen de verlaging stem
men. Thans echter meent zij haar stem aan
het voorstel niet te mogen onthouden.
De heer Peereboom (H. G.) zal voor
de voordracht stemmen.
De heer Drost (Lib.) acht het stand
punt van den minister juist, dat de pro
vinciale salarissen, eenmaal in vereenstem-
ming gebracht met die bij het Rijk, ook de
verlaging moeten volgen welke bij het
Rijk is ingevoerd. Alleen in geval de sala
rissen op zichzelf te laag zouden worden,
zou er aanleiding zijn voor bedenking te
gen het aanhangige voorstel. Spr. meent
evenwel, dat de provinciale salarissen ook
na de verlaging nog den toets der verge
lijking kunnen doorstaan.
De heer Ter Laan (S. D.) critiseert
het betoog van prof. Kranenburg. Spr. frac
tie zal tegen het voorstel stemmen, mede
omdat er een andere weg is, welke bewan
deld kan worden en waarop spr. straks zal
terugkomen.
De heer Ooms (R.-K.) motiveert, mede
namens enkele andere leden van zijn frac
tie, waarom h.i. deze voordracht niet dient
te worden aanvaard.
De heer Jansen Manenschijn (A.
R.) acht het voorstel redelijk en financieel
noodzakelijk.
Mr. Baars (R:-K.) zal met Ged. Staten
meegaan, gezien de noodzakelijkheid van
de voorgestelde maatregel.
Mr. Peters (K. D. P.) zal tegen stem
men.
De heer L. de Visser (Comm.) zal
met het grootste genoegen tegen stemmen.
Het woord is daarna aan den heer B o 1-
sius (Ged. Staten), doch wegens het ver
gevorderd uur wordt te 5.15 uur de verga
dering verdaagd tot hedenochtend 11 uur.
De vergadering van de Provinciale Sta
ten van Zuid-Holland is hedenochtend elf
uur in de Ridderzaal voortgezet.
De heer Bolsius (Ged. Staten) de
sprekers over het voorstel tot herziening
der salarieering beantwoordende, betwist
de juistheid van de opmerking van den
heer J. ter Laan, als zouden bij de provin
cie de salarissen in de laatste jaren telkens
achteruit zijn gegaan. Op de Staten rust in-
tusschen de plicht tot medewerking met het
centraal gezag. Spr. sluit zich ten opzichte
van de Staatsrechtelijke juistheid van den
voorgestelden maatregel aan bij hetgeen mr.
Baars heeft betoogd. Ook prof. Kranen
burg heeft erkend, dat er een zekere over
eenstemming dient te bestaan tusschen de
salarissen bij Ryk en Provincie.
Spr. kent geen schrijver, die een opvat
ting over de autonomie huldigt waarmede
de thans voorgestelde herziening in strijd
zou zijn. Volgens erkende beoordeelaars
van ons Staatsrecht is ook het geven van
opdrachten door het centraal gezag aan de
lagere organen niet in strijd met het be
grip zelfbestuur, wanneer die opdrachten,
zooals hier geschiedde, worden gedaan in
's Rijks belang.
Wat de beteekenis van deze salarisverla
ging betreft, deze is in het algemeen nog
wel te dragen, wanneer men in aanmer
king neemt, dat het gemiddeld belastbaar
inkomen hier te lande sedert 1929 is ge
daald met 30 pet., zoodat de verhouding van
de verlaging der provinciale salarissen
daarbij vergeleken niet ongunstig afsteekt.
Spr. vertrouwt dat de Staten het onder
havige voorstel zullen aanvaarden.
Hierna werd gerepliceerd.
Het voorstel van Ged. Staten wordt aan
genomen met 38 tegen 32 stemmen.
VERGUNNING VOOR DUITSCHE
DIENSTBODEN.
In den loop van 1936 wordt zij
voorgeschreven.
Het voornemen bestaat het vergunning
stelsel ingevolge de wet tot regeling van
het verrichten van arbeid door vreemde
lingen, in den loop van het aanstaande
jaar ook in te voeren voor huispersoneel,
aldus deelt de regeering mede in de Me
morie van Antwoord aan de Eerste Ka
mer op het voorloopig verslag over het
betreffende wetsontwerp.
Moeilijkheden voortspruitende uit het
„heffen van retributies van vergunningen,
gelet op de geringe geneigdheid en naar
verluidt mindere geschiktheid van Neder-
landsche meisjes voor het beroep „dienst
bode", behoeven niet te worden gevreesd,
zoo wordt verder verklaard.
Het ligt in de bedoeling van den minis
ter van Sociale Zaken, de opleiding van
de Nederlandsche dienstboden krachtig te
stimuleeren en te bevorderen, dat deze op
leiding allerwegen in het land ter hand
genomen zal worden.
Het bedrag der heffing voor een ver
gunning zal gezien de geringheid van het
aanvankelijk gedachte bedrag, niet van in
vloed zijn op het in dienst hebben van
vreemde dienstboden.
„TeL"
GOUDVOORRAAD NED. BANK.
Blijkens den jongsten weekstaat steeg de
goudvoorraad van dé Nederlandsche Bank
met bijna twee millioen.
DE KONINKLIJKE SHELL BESTELT
VIER TANKSCHEPEN.
Waarvan drie te Rotterdam en een te
Amsterdam.
De Koninklijke Shell heeft, naar wij ver
nemen, opdracht gegeven voor den bouw
van vier tankschepen, n.l. aan de Rotter-
damsche Droogdok, Wilton-Feyenoord en
van der Giessen's Scheepswerven te Krim
pen a. d. IJssel ieder een schip van 9100
ton en aan den Nederlandsche Scheepbouw
Mij. te Amsterdam een van 12.000 ton.
TARWE VOOR ERWTEN.
Compensatie-levering aan Tsj.SIowakije.
Naar verluidt, zou tusschen Nederland
en Tsjecho-Slowakije een compensatie
overeenkomst zijn getroffen, volgens welke
tegenover een levering door Nederland van
12.000 ton gedenatureerde erwten, uit Tsje
cho-Slowakije, hier te landen 10.000 ton
Tsjechische tarwe zal worden ingevoerd.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
In Engeland is een Belgisch verkeers
vliegtuig neergestort. Alle elf inzittenden
gedood. (1ste blad).
De Fransch-Britsche bemiddelingsvoor
stellen zijn gisteravond naar Rome en Addis
Abeba verzonden. De inhoud onbekend.
(2de blad).
De groote moeilijkheid ter Vlootconfe-
rentie is de houding van Japan. (2de blad).
BINNENLAND.
Vergadering van de Prov. Staten van
Zuid-Holland. (1ste blad).
Maaregelen tegen vreemde dienst
boden. (2de blad).
CONSUMPTIEMELK.
De prijs voor het taxegedeelte van con-
sumptiemelk, gekocht op regeeringscontract
is voor de volgende week bepaald op
61/2 cent per liter, eventueel verhoogd
met premie of verminderd met de af
dracht voor de kwaliteit.
De afdracht voor andere in consump
tie gebrachte melk is vastgesteld op 2 1/2
cent per liter.
INBRAAK IN MUSEUM TE
AMERSFOORT.
Hedenmorgen is bekend geworden, dat
in den nacht van Maandag op Dinsdag is
ingebroken in het museum Flehite, aan den
Westsingel te Amersfoort, waarbij tal van
oude en kostbare voorwerpen zijn ont
vreemd.
Omtrent deze inbraak vernemen wij, dat
de daders zich vermoedelijk door middel
van een valschen sleutel toegang tot het ge
bouw hébben verschaft, waarna zij zich be
geven hebben naar de groote zaal op de
eerste verdieping, waar en groote glazen
vitrine, waarin tal van kleine voorwerpen,
welke uit oudheidkundig oogpunt bezien,
groote waarde hebben, waren opgeborgen.
De daders hebben den bovenkant van de
kast en een der zijwanden weggenomen en
vervolgens den inhoud der kast op den
grond uitgespreid, om daaruit hun keus te
bepalen. O.m. worden vermist een heeren-
toiletkoker van been, een zilveren thee-le
peltje in Louis XVI-styl, gouden cylinder-
hor loges, een Empire-bijouterie-doosje, een
zilveren rammelaar met fluitje, eenige zil
veren doosjes, enz.
Het merkwaardige van deze inbraak is,
dat de daders zich uitsluitend hebben be
paald tot deze voorwerpen, terwijl in de
onmiddellijke nabijheid van de vitrine groo
te kasten met gouden en zilveren munten
standen, welker inhoud, wat directe waarde
betreft, veel belangrijker is.
De politie stelt een uitgebreid onder
zoek in.
DE NACHTEGAAL NAAR INDIë.
Met zending voor het Nederlandsche
Roode Kruis in Ethiopië.
Hedenmorgen is het K.L.M.-vliegtuig
Nachtegaal, gezagvoerder de heer E. van
Dijk, tweede bestuurder de heer J. J. van
Balkom, van Amsterdam naar Batavia
vertrokken.
Er is 245 K.G. briefpost, 26 K.G. pak-
ketpost en 71 K.G. goederen aan boord, te
Marseille wordt 120 K.G. goederen bijge
laden met bestemming Brisbane.
Vijf passagiers maken de reis gedeelte
lijk mee, n.l. 1 AmsterdamGaza, 1 Am
sterdamBagdad, 1 MarseilleBatavia en
2 CalcuttaBangkok. De Nachtegaal ver
voert gratis eenige electrische voorhoofd-
spiegels naar Cairo, bestemd voor de Ne
derlandsche ambulance op weg naar Ethio
pië. Den 19 den zullen deze te Port Said
worden overgeladen in het s.s. Kota Radja,
waarmee de ambulance de reis naar Abes-
synië maakt.
