STADS NIEUWS ZATERDAG 7 DECEMBER 1935 No. 8287 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN 27ste Jaargang DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week 2.50 pei kwartel Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop, f 0.50 V Het program van de R.K. Staatspartij. Wij ontvingen het ontwerp-algemeen staatkundig program der R.K. Staatspartij voorzien van een uitvoerige toelichting op de ontworpen beginselen en algemeene richtlijnen, gelijk dit door het Partijbe stuur is ingediend bij den Partijraad ter behandeling en vaststelling in zijn jaar vergadering van Zaterdag 29 Febru ari 1936. Dit ontwerp enz. is in beperkte mate tegen betaling voor belangstellenden ver krijgbaar aan het Partijbureau (Maurits- kade 25, 's-Gravenhage); program en toe lichting zuilen echter, na vaststelling door den Partijraad in Februari 1936, in brochure-vo.*m gebundeld, worden opge nomen in de uitgavenreeks van de R. K. Staatspartij. Hier wordt niet aangeboden een pro gram van actie men neme daar van goede nota! maar een algemeen staatkundig program, onder- derscheiden in beginselen en in al gemeene richtlijnen, Dat zoo lezen we in de toelichting van een algemeen program ten behoeve van een staatkundige partij meer wordt verwacht en mag verwacht worden, dan de opsomming in de afgetrokken sfeer van een reeks beginselen van algemeene, blij vende gelding, spreekt vanzelf. Deze be ginselen moeten immers in feitelijke ver houdingen tot practische gelding komen. Tusschen deze altijd en overal geldende beginselen en de zeer concrete punten van practische staatkunde, welke voor een be paalde periode aan de orde komen, ligt echter nog een breed gebied. Met betrek king tot haar werken en streven zal een staatkundige partij in haar algemeen pro gram tenminste de richting moeten aan wijzen. Daarom is hier sprake van richt lijnen, die weliswaar niet de algemeen blijvende gelding heben, zooals die aan de beginselen toekomt, maar die toch be houdens de buitengewone omstandigheden met betrekking tot bepaalde onderdeelen houvast kunnen en moeten geven gedu rende een neel wat langer tijdperk, dan als regel voor de verwezelijking van meer concrete punten behoort te worden gesteld. De wijze en graad van uitwerking en toe passing, welke in dit onderdeel van het program werd beproefd leek in de termen „algemeene richtlijnen" genoegzaam aan geduid. Aldus de samenstellers vap het ontwerp- algemeen staatkundig program: prof. mr. Aalberse, dr. Beaufort O.F.M., dr. v. Beur den O Praem, mr Goseling, prof. dr. Kors O.P., prof. Niekel, prof. mr. Pompe, prof. dr. ir Schmutzer. En welke zijn nu die beginselen en die „algemeene richtlijnen"? Wij drukken be ginselen en algemeene richtlijnen van daag geheel in ons blad af. Van commentaar daarbij willen wij ons nu onthouden. Tenzij twee opmer'.tingen. Ontwerp zoowel als zeer lezens waardige toelichting (waarop wij spoedig terugkomen) wijzen op wetenschappelijke deskundigheid bij de samenstelling. Beiden zijn niet alleen om den inhoud maar ook om de formuleering van dien inhoud een partij als de R. K. Staatspartij waardig. Dat is onze eerste opmerking. En onze tweede opmerking is deze: De zoo mooie inderdaad: mooie! en de zoo scherp geformuleerde „algemeene richt lijnen" moeten voor de R. K. Staatspartij zijn een leiddraad voor handelingen, voor daden, voor het onmiddellijk doen! Zij kunnen dat zijn, zij kun nen feitelijk zijn „een program van actie" zonder dat ze dat zijn in formeelen zin. En zij moeten het dus zijn. Aan de hand van die mooie „algemeene richtlijnen" men leze ze elders in dit nummer -- moet de R. K. Staatspartij openbaren een daden-drang en een daden- werkelijkheid, welke van haar door de katholieken, door het Nederlandsche volk mag worden verwacht! Ernstige autobotsing tusschen Hyppolitushoef en Den Oever Minstens vier dooden Hedenochtend heeft op den Wiering- schen betonweg bij Stroe een ernstig auto ongeluk plaats gehad. Een auto, komende uit de richting Noord-Holland, is waar schijnlijk tengevolge van de gladheid van den weg geslipt. De bestuurder van den wagen raakte het stuur kwijt *en kwam als gevolg daarvan in botsing met een auto, die uit de richting Friesland kwam. De Friesche auto sloeg over den kop en geraakte in den langs den weg loopenden sloot. De twee inzittenden zijn verdron gen; het is waarschijnlijk een echtpaar. In de auto, die de botsing veroorzaakte, zaten vier personen; één van hen werd gedood, de drie anderen werden gewond, van wie twee zóó ernstig dat zij naar het zieken huis te den Helder moesten worden over gebracht Nog meer slachtoffers. Nader wordt gemeld: De botsing geschiedde tusschen Hypoti- tushoef en den Oever. De beide auto's moeten met een hevigen slag op elkaar zijn gebotst. Toen hulp ter plaatse kwam, vond men een vernielde auto, die over den kop was geslagen en de tweede wagen in den sloot. De auto uit Friesland werd be stuurd door den 31-jarigen chauffeur T. Zeilstra die hedenmorgen met 4 of 5 pas sagiers vermoedelijk uit Sloten (Friesland) voor een reis naar Holland was vertrok ken. De andere auto is waarschijnlijk af komstig uit Zeist. Het aantal slachtoffers is niet precies bekend. Tegen 12 uur wa ren in de kerk te Hypolitushoef de lijken van drie mannen en een vrouw opgebaard. Men vreest echter, dat er nog meer slacht offers zijn. Eenige gewonden zijn naar den Helder gebracht. LETTEREN EN KUNST FRANS ERENS f De bekende letterkundige Frans Erens is gister te Houthem-St. Gerlach op 78-jari- gen leeftijd overleden. Deze Limburgei was in 1857 te Schaes- berg geboren en studeerde rechten te Lei den. Reeds zeer jong voelde hij zich zeer tot de letterkunde aangetrokken en als ad vocaat te Amsterdam (waar hij in 1888 pro moveerde) verkeerde hij levendig en intiem met de kopstukken van de toen opkomende letterkundige beweging. In 1901 vestigde Erens zich in zijn ge boorteplaats om zich verder aan de letter kunde te wijden. Zijn werken zijn bundels beschrijvend en beschouwend proza, dat hij eerder in de tijdschriften publiceerde. De gekozen titels geven het eenigszins onbepaalde van den inhoud aan: „Dansen en Rhytmen" (1893), „Litteraire Wandelingen" (1906), „Gangen en Wegen" (1912), later gevolgd door „Ver telling en Mijmering", „Toppen en Hoog ten", „Litteraire overwegingen", „Litterai re meeningen". Zijn verhalend proza geeft een sterk vi- sueele beschrijving, suggestief en realis tisch. Het fragment „Conferentie" (een priester-bijeenkomst op een Limburgsche pastorie) is er een karakteristiek voorbeeld van. Erens was geen bijzonder strijdbaar, wel een diep overtuigd katholiek. Hij schreef eenige brochures van apologetische strek king (over de heiligen-vereering b.v.), maar vooral heeft hij zijn geloofsgenooten een dienst bewezen met zijn smaakvolle vertalingen van ascetische en mystieke lite ratuur: Augustinus' „Belijdenissen", de „Navolging" van Thomas a Kempis", „Het Sieraad der Geestelijke Bruiloft" van Ruus- broec. GONDAR VOOR DE TWEEDE MAAL BESCHOTEN. ADDIS ABEBA, 7 December. (A.N.P.) Hier wordt bericht ontvangen dat de stad Gondar voor de tweede maal binnen 24 uur is gebombardeerd door een eskader Italiaansche bommenwerpers. HULDIGING VAN MEJ. D. COEBERGH. Bij haar zilveren jubileum als lid van den Voogdijraad te Leiden. Zooals wij in het begin dezer week reeds meldden, zal het Dinsdag as. vijf en twin tig jaar geleden zijn, dat mej. D. Coebergh werd benoemd tot lid van den Voogdijraad hier ter stede. Zij is thans het eenig overgebleven lid van dien tijd. Steeds heeft zij een zeer groot aandeel genomen aan de werkzaam heden en is daardoor in en buiten de stad in aanraking gekomen met tal van toestan den, die ingrijpen van den Voogdijraad noodig maakten. Dóór haar lidmaatschap van andere charitatieve vereenigingen was zij spoedig een vraagbaak op dit gebied ge worden en nu is zij een der best geinfor- meerde krachten van den Voogdijraad. Gisteren, Vrijdag, is zij op de maande- lijksche vergaderingen door den raad ont vangen in bijzijn van eenige harer familie leden en is haar een bloemstuk aangebo den namens raad en personeel. De voorzit ter, mr. J. E. Bolsius hield daarbij de vol gende toespraak: Onze vergaderzaal is vandaag gesierd met bloemen; dat duidt op iets bijzonders in een vergadering, waarin geregeld niet de zonnezijde van het leven getoond werd. Wij willen ons echter een oogenblik uit die gewone sfeer van ons vergaderwerk onttrekken, omdat we een jubilêerend lid in ons midden hebben. Over eenige dagen n.L 10 December as. zal het 25 jaar geleden zijn, dat mej. Dora Coebergh werd benoemd tot lid van den Voogdijraad te Leiden; dat was toen de Voogdijraad nog stond in het begin van zijn werk; het getal der leden werd toen van 5 tot 7 uitgebreid en een der toen meer gekozen leden was mej: Coebergh; geen der toen met haar zitting hebbende l.eden is thans nog lid van den Voogdijraad. Het spreekt wel van zelf, dat het niet alleen het getal der jaren is, dat aanlei ding geeft met een enkel woord dit jubi leum te herdenken Dat gij, mej. Coebergh, gedurende al die jaren in opgewektheid en goede gezondheid uw werk hebt kunnen verrichten zal u reden zijn God dank te brengen, dat gij het werk, aan den Voogdijraad opgedragen, hebt gedaan, zooals van u bij uw benoeming werd verwacht, is voor ons een reden tot dankbaarheid en daarvan willen we heden gaarne getuigen. Naast uw groote ervaring op het gebied van ons werk verzameld in al dien tijd dat gij lid waart, staat uw uitgebreide kennis met de maatschappelijke toestanden in Leiden; een kennis, die gij u bij uitstek eigen kondt maken omdat het lidmaat schap van den Voogdijraad niet uw eenige taak was in de maatschappelijke zorgen; immers ook aan het charitatieve werk der St. Elisabethvereeniging en aan het maat schappelijk werk van de Vereeniging tot Maatschappelijk Hulpbetoon hebt gij uw krachten gegeven; zeer vaak kwam in den Voogdijraad te stade, wat gij daar onder- vondt en zaagt, en omgekeerd zal het voor die andere vereenigingen van groote waar de geweest zijn, wat gij bij uw werk in den Voogdijraad te doen vondt. Een geluk kige wisselwerking die beider streven ten goede kwam en daaraan te danken, dat gij tijd vondt en lust en energie om dit alles te ondernemen. De Voogdijraad stelde den ook steeds prijs op uw adviezen en luisterde gaarne naar uw meening. Maar het was niet alleen als lid van den Raad, dat uw medeleden uw werk konden waardeeren; tweemaal in de afgeloopen pe riode zijt gij geroepen geweest het voorzit terschap waar te nemen; eenmaal deedt gij dat in het tijdvak van December 1924 tot Juli 1925, toen de voorzitter door onge steldheid verhinderd was zijn werk te doen en nog eens van Augustus 1925 tot October 1927 toen de voorzittersplaats vacant was. De waardeering voor uw werk in dien tijd is u niet onthouden en gaarne getuig ik daar heden namens den Voogdijraad nog eens opnieuw van. Het mag dan ook ongetwijfeld voor u een voldoening zijn uw werk gewaardeerd te weten; ons is het een aangename taak u daarvan te overtuigen. Moge die voldoening voor u zelf en die waardeering bij uw medeleven voor u een reden zijn met dankbaarheid aan al uw arbeid gedaan in het belang van de aan den Voogdijraad opgedragen taak terug te denken, maar tevens ook om met opge wektheid en liefde in de toekomst met ons te blijven arbeiden in het belang, van het ons toevertrouwde; uw ervaring en kennis moge nog vele jaren onze Raad tot nut strekken. Gaarne hopen wij en wenschen we u toe, dat God u de krachten geeft die onge twijfeld noodig zijn om uw werk lang te kunnen voortzetten. Na een dankwoord van de jubilaresse en aanbieden van een theerondje ging de raad weder over tot de gewone werkzaam heden. DE STADHUIS-KWESTIE Naar wij vernemen is heden aan den eigenaar van een der belendende percee- len een schrijven gericht, waarin maatre gelen worden voorgeschreven, die deze ter bescherming van zijn perceel moet nemen binnen vier dagen. Vóór van daag was er van gemeentewege, van bouw en woningtoezicht geen enkel schrijven aan een der eigenaren van de belendende per- ceelen verzonden! Er zijn in deze stadhuis-kwestie veel duisterheden! Nog altijd ligt het fundeeringswerk aan het stadhuis stiL Wij vernamen vanmorgen, dat het werk dezer dagen, waarschijnlijk a.s. Maandag, zal worden voortgezet. Dit wil dan niet zeggen, dat het geschil tusschen aannemers eenerzijds en ge meente anderzijds reeds beslecht is, doch dat men tot overeenkomst is gekomen over de wijze, waarop zal moeten worden be- sli t, wie de schadevergoeding aan de be nadeelde eigenaren der omliggende percee- len zal moeten betalen. DE LAATSTE CONFERENTIE VAN PATER HENDRICHS A.s. Maandag, 9 December, gaat in de kerk van de Hartebrug, 's avonds half ne gen de laatste conferente van pater Hen- drichs over het: Katholiek Geloof. De Sint Nicolaas-drukte heeft blijkbaar verleden Maandag veel hoorderessen en hoorders belet te komen. Zoo gaat het verband verloren en daarmee de kracht van het geheel. Daarom is het nuttig in het oog te houden, dat pater Hendrichs altijd in de laatste conferentie een duidelijke en eenvoudige samenvatting geeft van het geheel. Zoo kan men dus de leemte aanvullen. Veel Katholieken cn niet-Katholieken zullen stellig op prijs stellen, dat wij dit meedeelen en de laatste conferentie als een samenvatting van het geheel kunnen hooren. Zoo komt alles dan toch weer terecht en zet men klaar en ge makkelijk het mooie geheel vóór zich. KERSTUITKEERING AAN WERKLOOZEN. Naar wij vernemen heeft de Minister van Sociale Zaken toegestaan, dat, evenals vo rige jaren is geschied, aan de ondersteunde warkloozen een extra-kerstgave zal worden uitgekeerd boven het steunbedrag. De kerst gave zal 25 pet. van de ondersteuning bedragen. ST. VINCENTIUSVEREENIGING. Zondag 8 Dec., feest van O. L. Vrouw, zal er in de kapel der Eerw. Zusters, Peli kaanstraat, te 8 uur een H. Mis worden op gedragen voor de overleden leden en wel doeners der Vereeniging. Daarna ontbijt en algem. vergadering. Allen worden dus dringend verzocht aan wezig te zijn- DIT NUMMER BESTAAT UiT VIJF BLADEN WAARONDER GE ÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Ongegronde geruchten omtrent den ge zondheidstoestand van Z.H. den Paus (2de blad). Vicaris-generaal van het bisdom Würz- burg gearresteerd (2de blad). Laval krijgt voor de derde maal een meerderheid. De debatten over de bonden hebben een verrassende wending genomen (2de blad). De toestand in N. China dreigender ge worden? (2de blad). De Italianen hebben Dessie gebombar deerd. De Negus ongedeerd. Abessynië heeft geprotesteerd bij den Volkenbond (2de blad). BINNENLAND. De Tweede Kamer heeft het wetsont werp betreffende wijziging van de Waren wet zonder hoofd, stemming aanvaard. (2de blad). Van Duitse he zijde heeft men doen we ten, dat de aanwezigheid van mr. dr. Kor- tenhorst, gedelegeerde bij de besprekingen van handelsaangelegenheden te Berlijn, ongewenscht werd geacht. Hij heeft het Duitsche grondgebied onmiddellijk moeten verlaten. (2de blad). Bij de onderhandelingen over het Ne- derlandschDuitsch handelsverdrag te Berlijn doen zich meer moeilijkheden voor, dan men aanvankelijk meende. Met de be sprekingen zal ook nog de volgende week gemoeid zijn. (2de blad). Overleden is op 78-jarigen leeftijd de letterkundige Frans Erens. (L. en K., 1ste blad). Het bestuur van het R. K. Werklieden verbond heeft een plan samengesteld voor den bouw van een Katholiek Gemeen schapsoord (2de blad). Vier dooden bij auto-ongeluk te Stroe. (lste blad). Inval in een A'damsche Bank, waarbij de directeur is gearresteerd. (Gem. Ber., 3de blad). Uitvaart en begrafenis Pastoor G. A. M. Waterreus te Noordwijkerhout. (lste blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. De 27e partij tusschen Euwe en Aljechin afgebroken in ongunstigen stand voor Euwe. (3de blad). „St. Raphael". De aangekondigde ledenvergadering al leen trampersoneel op Dinsdag 10 Dec. e.k. gaat niet door in verband met uitstel conferentie N.Z.H. Mogen wij tevens al onze leden nog eens opwekken, een lot te koopen ten bate van ons Mgr. Mutsaers- oord? Het Bestuur. Handelsregister K. v. K. Nieuwe inschrijving. 6694. Che- migrafische Kunstinrichting Neerland ia (onderdeel der N.V. Maatschappij tot ex ploitatie van Cliché-fabrieken (f.), Leiden, St. Aagtenstraat 24, hoofdz.: Den Haag, Nieuwe Molstraat 26ab; 28. Beh. fil: J. G. Akkerman, Leiden. Opheffing. 968. L. v. d. Valk, in liquidatie, Zoeterwoude, Hooge Rijndijk F. 63, binnenlandsche handel in bloembol len enz. Wijzigingen: 6179. Gebr. Gevers Leu ven, Voorschoten, Veurscheweg 19c, ver werking van plastische materialen. De me de-eigenaar jhr. A. J. Gevers Leuven is uitgetreden. Het bedrijf wordt voortgezet onder den ouden naam, in een vennoot schap onder firma. Venn.: Jhr. J. H. Ge vers Leuven, Voorschoten en C. H. Ger- lings. Voorschoten (H.V.). 5902. Chemigrafische Kunstinrichting „Neerlandia", Leiden, St. Aagtenstraat 24, clichéfabriek. Bovengenoemde zaak is op genomen in de N.V. Maatschappij tot ex ploitatie van Cliché-fabrieken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1