DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27ste Jaargang
VRIJDAG 6 DECEMBER 1935
No. 8286
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ls voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
V De jeugd-werkloosheid en het
dienstboden-vraagstuk
De werkloosheid onder de mannelijke
jeugd kan worden bestreden door de meis
jes uit de fabriek te houden voorzoover
mogelijk.
Een van de verlangens op sociaal gebied,
die wij moeten propageeren en bepleiten
en naar welks zeer spoedige verwe
zenlijking wij moeten streven, is: een ver
bod van fabrieksarbeid voor meisjes onder
de 16 jaar.
Meisjes van 14 tot 16 jaar behooren zéker
niet in een fabrieksomgeving.
In deze jaren zijn zij zéér ontvankelijk,
om zich met het verkeerde te laten mee
sleuren, om zich op een moreel-verkeerden
weg te laten leiden. Op wat lateren leeftijd
kan haar weerstandsvermogen sterker zijn.
Wij moeten daarom zeker de meisjes
vóór den zestienjarigen leeftijd uit de fa
briek houden. Wettelijk moet voor dezen de
fabrieksarbeid worden verboden.
Maar dan óók voor meisjes op dien leef-'
tijd ruimschoots gelegenheid gegeven om
zich te bekwamen in de huishouding!
Eerstens zal haar dat ten goede komen, als
zij op 16-jarigen leeftijd in de fabriek gaan
arbeiden; maar, vervolgens, zal daardoor
haar zin, om met huishoudelijk werk in
haar onderhoud te voorzien, kunnen wor
den opgewekt. En, als zij dan op 16-ja
rigen leeftijd nog kunnen blijven bij-v^?-
ren aan op te richten dienstboden-cursus
sen, dan komen er goede dienstboden! Die
Zijn er nu ook wel, gelukkig, maar dan ko
men er meer.
En, als wij dan naast die goede dienst
boden ook hebben goede mevrouwen
mevrouwen, die niet in opgeblazen voor
naamheid, maar in waardigen eenvoud om
gaan met hun dienstboden dan zal een
groot vraagstuk het dienstbodenvraag-
stuk! zijn oplossing naderbij komen.
En, als er meer meisjes zoeken en vin
den een arbeidsterrein in de huishou
ding, als dienstbode of hulp, dan komen
er meer plaatsen voor de jonge mannelijke
werkkrachten!
V Gegronde critiek
In het laatste nummer van „Volk en Va
derland" (N. S. B.) en in het laatste num
mer van „Onze Vaan" (K. D. P.) troffen
we aan een beschouwing over eenzelfde
onderwerp, in welke beschouwing heel veel
waars ligt.
't Ging over de befaamde cumulatie. En
in beide bladen werd geconstateerd, dat
tegen cumulatie in de toekomst eenige doel
treffende maatregelen zijn genomen, doch
daarnaast werd afgekeurd, dat cumulanten
van het heden ongemoeid worden gela
ten.
Wij zijn het met die afkeuring eens.
Zeker men kan nu eenmaal niet in
eens iemand ontnemen, wat hij verkregen
heeft, óók als is men van meening, dat het
hem inderdaad ten onrechte verleend is.
Men moet rekening houden met, en ook
vaak ontzien, ontstane toestanden en ge
groeide verhoudingen. Maar, dit voorop
stellend, had de wetgever niet de bestaan
de cumulatie absoluut onaangetast behoe
ven te laten! Dat is verkeerd. En met hen,
die er him afkeuring over uitspreken, zijn
wij het eens.
TWEEDE KAM KR.
ZIELIG EN ERGERLIJK.
In de „Gothaer Beobachter" van 9 No
vember vonden wij de volgende adverten
tie:
In het geloof aan de goddelijke openba
ring van ons volk in Adolf Hitler hebben
wij heden op 8 Nibelung 1935
Willi Liffert en Selma Liffert geb. Kun-
ze, een vereeniging voor het leven geslo
ten.
Weimar.
SondershausenBebra.
Wijziging van de Warenwet
Na de goedkeuring van de begrooting
van Defensie, werd de behandeling van
de begrooting van het Verkeersfonds voort
gezet, waarna deze begrooting z.hst. werd
goedgekeurd.
De wijziging van de Warenwet werd ver
volgens in behandeling genomen.
Aan de orde is het wetsontwerp gevende
voorschriften betreffende de hoedanigheid
en aanduiding van waren.
Mevrouw De VriesBruins (S.D.)
heeft gehoord, dat er van de 21 keurings
diensten maar acht zouden overblijven. Zij
kan niet gelooven, dat dit waar is, want
dan zou een groot deel van het werk der
keuringsdiensten worden vernietigd.
Spr. heeft amendementen ingediend,
waardoor de verbeteringen, die het wets
ontwerp der zitting 193031 bevat, in het
thans aan de orde zijnde wetsontwerp kun
nen worden opgenomen.
De heer D r e e s (S.D.) zegt, dat de be
perking van Rijksuitgaven in deze mate
rie erop neerkomt, dat het bedrijfsleven
belasting gaat betalen. Dit is een verplaat
sing van belastingdruk. Af te keuren is,
dat de Rijksbijdragen in de wachtgelden
van ontslagen personeel slechts voor 5
jaar gelden. De gemeenten kunnen de
ambtenaren van opgeheven keuringsdien
sten moeilijk herplaatsen.
De heer Schilthuis (VD.) zegt, dat
de regeering een grootere bijdrage van het
bedrijfsleven vraagt, nu de norm in
strijd met de eerlijkheid in den handel
weer in het wetsontwerp is opgenomen.
Rijk en bedrijfsleven zullen gezamenlijk
de helft der kosten betalen, maar wat zal
de regeering het bedrijfsleven laten be
talen? Dit kome alsnog in 't wetsontwerp
De heer Bakker (C.H.) betoogt, dat
de belangen van het platteland niet in de
verdrukking mogen komen. Dit zal echter
gebeuren als het aantal keuringsdiensten
te veel wordt beperkt. Want dit versterkt
de mate van ontduiking.
De heer W i e 1 e n g a (A.R.) vraagt, of
de minister al kan zeggen hoe hij zich
de versobering van de zaak voorstelt, hoe
veel diensten er zullen worden opgeheven,
enz. En hoe stelt de minister zich de ver
deeling van de helft der kosten tusschen
Rijk en bedrijfsleven voor?
De heer Goseling (R.K.) sluit zich
aan bij de vragen des heeren Drees inzake
kosten verdeeling. Het rijk zoeke het niet
teveel in afwenteling op de gemeenten.
De heer Vervoorn (platteland) zegt,
dat niet de minste bezuiniging zal plaats
virden en dat alleen de kosten meer op
gemeenten en bedrijven zullen neerkomen
Weinig effectief zal de controle op het
platteland zijn.
Rede van den minister
De Minis te r van Sociale Zaken,
de heer Slingenber, herinnert eraan,
dat het wetsontwerp een overblijfsel van
de bezuinigingswet is.
Algemeen in de Kamer is men voldaan,
omdat het instituut der keuringsdiensten
gehandhaafd blijft. Dit verheugt spr.
De bedoeling is geweest ƒ600.000 te spa
ren. Met den heer Goseling is spr. volko
men eens, dat het verkeerd zou zijn, als
men nu de gemeenten bracht tot vermeer
dering van kosten. Maar dit is dan ook
uitgesloten. De gemeenten krijgen niet on
belangrijke besparingen door de concen
tratie van diensten, enz.
Hoe spr. zich de kostenverdeeling denkt?
Hij heeft tegenover de Kamercommissie
dadelijk opgemerkt, dat hij alleen het toe
zicht op de eerlijkheid in den handel in
het wetsontwerp kon opnemen, als de bij
drage van het bedrijfsleven werd vergoot.
Dat deel van de helft, dat de bedrijven
moeten opbrengen, is iets meer dan het
vierde deel, dat zij aanvankelijk hadden
moeten opbrengen. Maar zij zullen vol
strekt niet het leeuwendeel krijgen.
De heffing van het bedrijfsleven zal per
keuringsdienst moeten geschieden. Ieder
filiaal moet wat bijbetalen in de algemee-
ne kosten, in den kring, waarin het ligt.
De bijdragen des rijks in de wachtgel
den duren maar vijf jaren, omdat dit een
prikkel is voor de gemeenten om de amb
tenaren te herplaatsen.
Hoe het gerucht in de wereld is geko
men, dat er maar acht keuringsdiensten
zouden overblijven, weet spr. niet. Het
heeft geen enkelen grond. Spr.'s meening
daaromtrent is nog niet gevestigd. Aan
vankelijk meent hij, dat acht d'ensten voor
ons land wel een beetje te weinig zijn. Hij
behoudt zich volkomen, vrijheid voor ten
aanzien der plaatsen, waar al dan niet
keuringsdiensten zullen blijven bestaan.
Wat het wetsontwerp der zitting 1930
'31 betreft, het bevat bepalingen, die den
keuringsdiensten meer werk geven en de
kosten verhoogen. Amendementen-De
Vries-Bruins in dien geest neme de Ka
mer niet aan.
Mevrouw De Vries-Bruins (S.D.)
verdedigt een amendement op art. 1 om
de keuring te doen plaats vinden niet
slechts van waren, die worden gebezigd
voor de bereiding, de bewaring enz. van
eet- of drinkwaren, enz, maar van waren,
die daarvoor gebezigd kunnen worden.
Mevrouw BakkerNort (V.D.)
steunt het amendement.
Minister Slingenberg maakt er toch
bezwaren tegen. De door hem voorgestelde
redactie staat al 25 jaar in de wet. Volgens
het amendement zouden gekeurd moeten
worden artikelen, die voor de bewaring
van eet- en drinkwaren gebruikt kunnen
worden. Daar kan vrijwel alles onder val
len.
Mevrouw De VriesBruins (S.D.)
zegt, dat de dóór haar voorgestelde bepa
ling ook voorkwam in het wetsontwerp uit
het jaar 19301931. Toen heeft niemand
aan zoo'n ruime uitlegging gedacht. Zoo
dwaze dingen doen de ambtenaren niet.
De heer Goseling (R.K.) verzoekt
aanhouding van artikel en amendement.
De Kamer besluit in dien geest.
De heer Drees (S.D.) verdedigt een
amendement van de commissie van voor
bereiding om in art. 13, lid 1, te doen ver
vallen de bepaling, dat bij algemeenen
maatregel van bestuur de leeftijd kan
worden bepaald, waarop pensioneering van
het personeel der diensten moet ingaan.
Dit ware in strijd met art. 63 der grond
wet. De voorziening moet in de pensioen
wet worden opgenomen.
Minister Slingenberg neemt het
amendement over.
Mevrouw De VriesBruins (S.D.)
verdedigt een amendement om de Kroon
bevoegd te maken, voor te schrijven, dat
aan warén of de omhulsels ervan aandui
dingen moeten voorkomen omtrent de hoe
veelheid van die waren. SpR wijst op het
belang der zaak.
Minister Slingenberg maakt er be
zwaar tegen. Het wetsontwerp van 1931
ging minder ver dan dit amendement. Het
wetsontwerp wilde de hoeveelheidscontrole
alleen in het belang der volksgezondheid,
maar het amendement wil ze ook in het
belang der eerlijkheid van den handel.
Het gaat er ook om, of op deze manier
vermindering van ambtenaren voorkomen
wordt.
De heer Goseling (R.K.) verzoetk na
mens de commissie van voorbereiding aan
houding. Men moet zich nader beraden.
De Kamer besluit tot aanhouding.
Minister Slingenberg neemt over
een amendement-D e V r i e sB ruins,
om in art. 24, 2de lid, te bepalen, dat, in
dien het onderzoek van het monster het
hoofd van het laboratorium aanleiding
geeft, een strafvervolging in te stellen, hü
een proces-verbaal van de uitkomsten van
het onderzoek van het monster, door
twee deskundigen ieder afzonderlijk ver
richt, aan den ambtenaar van het O.M. by
het kantongerecht zendt.
De heer Drees (S.D.) verdedigt een
amendement, strekkende, de bijdragen van
het rijk in de kosten van wachtgelden en
gebouwen, die het gevolg zijn van ophef
fing van keuringsdiensten, op last van het
rijk te doen doorloopen, zoolang die kos
ten voortduren, en niet slechts vijf jaar.
Minister Slingenberg zegt dat de
gemeenten gemakkelijker de wachtgelders
kunnen onderbrengen dan het rijk. Dit
geldt in de voornaamste plaats het admi
nistratief personeel, schrijvers, portiers,
enz. Het rijk wil, ook na vijf jaar gaarne
zooveel mogelijk meewerken aan herplaat
sing van wachtgelders:
De Kamer zou hedenmiddag over het
amendement stemmen.
Het wetsontwerp is afgehandeld en zal
heden in stemming komen.
Te 4.35 uur wordt de vergadering ver
daagd tot hedenmiddag 1 uur.
BINNENLAND
BEDEKTE WAARSCHUWING AAN
JAPAN.
WASHINGTON, 6 Dec. (A.N.P.) In
bedekte termen heeft de staatssecretaris
van buitenlandsche zaken te verstaan ge
geven, dat de Vereenigde Saten de gebeur
tenissen in Noord-China van nabij volgen,
in het bijzonder met betrekking tot de ver
plichtingen, welke voor Japan uit de inter
nationale verdragen voortvloeien. De
staatssecretaris zeide namelijk, dat „onge
wone gebeurtenissen in eenig deel van
China niet alleen van belang zijn voor het
volk en de regeering van China, maar voor
alle mogendheden, die in China belangen
hebben. De Vereenigde Staten behooren
tot die machten". De Vereenigde Staten
hopen dat alle mogendheden hun interna
tionale verplichtingen zullen nakomen.
Ofschoon Japan niet met name is ge
noemd, wordt de uitlating van Huil als
een bedekte waarschuwing aan het adres
van dat land opgevat.
VOORSCHRIFTEN VOOR KATH.
SCHOLEN.
Verbod school of leerlingen te gebruiken
voor collecten enz.
Aan de communicanda van het bisdom
Haarlem, opgenomen in „St. Bavo" ontlee-
nen we het volgende verbod van Z. H. H.
Mgr. H. J. M. Taskin, Kapittel-Vicaris:
Om de belangen van de kinderen te be
vorderen, met name om hen te behoeden
tegen het gevaar van diefstal, te plegen en
van zich over te geven aan snoeplust en
bovendien om de ouders niet in te nemen
tegen de katholieke scholen, achten we ons
verplicht, te verbieden:
1. dat in de scholen verkocht worden
sluitzegels, prentbriefkaarten, bloemetjes,
vlaggetjes enz., welk goed doel daarbij ook
beoogd wordt;
2. dat het onderwijzend personeel, ka
tholieke vereenigingen of wie ook genoem
de voorwerpen aan de kinderen medege
ven om ze op straat of aan de huizen ten
verkoop aan te bieden, of de kinderen met
prikkaarten of loten of busjes uitzenden of
hen in dienst nemen voor collecten, enz.;
cfr. Syn. Harlem, no. 142, 3o.
3. dat het onderwijzend personeel de
kinderen centen laat meebrengen als bij
drage voor de versiering van het beeld van
O. L. Vrouw in de Meimaand of van het
H. Hart in de Junimaand enz.;
4. dat missiebusjes in de school ge
plaatst worden;
5. dat in de scholen reclame wordt ge
maakt voor uitvoeringen bijv. door het
aanbrengen van biljetten en door toegangs
kaarten te verkoopen.
CONCURRENTIE VAN PAROCHIE
HUIZEN AAN DEN MIDDENSTAND.
Aan dezelfde communicanda is ontleend
de volgende mededeeling van den Kapittel-
Vicaris van het Bisdom Haarlem:
Naar aanleiding van klachten over con
currentie, welke hier en daar door parochie
huizen aan verschillende middenstandsgroe-
pen wordt aangedaan, wijzen wij er op, dat
de exploitatie van de parochiehuizen zoo
danig moet zijn, dat het doel, waarvoor zij
gesticht zijn, niet voorbij wordt gestreefd.
Vooral in dezen crisistijd, nu elke ook klei
ne concurrentie den Middenstand aange
daan, heel sterk wordt gevoeld, dienen de
parochiehuizen de concurrentie tot het
strikt noodzakelijke te beperken.
Tevens verzoeken wij onze geestelijkheid,
en andere katholieke instellingen de katho
liek georganiseerde middenstanders, zoo
veel als maar mogelijk is, in aanmerking
te doen komen by het doen van leveranties
en het plaatsen van orders.
STEUN AAN DEN TUINBOUW.
Een urgentie-programma van het Kon. Ned.
Landbouw-Comité.
Het Kon. Ned. Landbouw Comité heeft
een urgentie-program voor den tuinbouw
1935, waarin de ten behoeve van onzen
tuinbouw noodzakelijk geachte maatregelen
zijn uiteengezet, ter kennis van den Mi
nister van Landbouw en Visscherij ge
bracht.
Het comité zegt, dat met de toezegging
van de regeering, het steunbedrag van 9
millioen in 1935 te verhoogen tot 12 mil-
lioen voor 1935, aan de wenschen in tuin-
bouwkringen niet geheel is voldaan. Het
comité geeft thans de meest urgente der
wenschen aan. We ontleenen er het vol
gende aan.
De steun aan den tuinbouw moet een
zoodanige zijn, dat het verschil tusschen
de veilingsprijzen en de voor 1934 gestelde
richtprijzen voor 100 pet. wordt vergoed.
ƒ28 millioen zou beschikbaar
moeten zijn.
I
De omzet der veilingen zal naar schatting
in 1935 25 pet. lager zijn dan in 1934 en
zal pl.m. 45 million gulden bedragen. In
laatstgenoemd jaar was het steunbedrag
van 9 millioen voldoende om 60 pet. te dek
ken van het verschil tusschen kostprijs en
veilingprijs. Dat verschil bedroeg dus 15
millioen gulden. Dit jaar zal de veilingom-
zet pl.m. 15 millioen lager zijn dan verle
den jaar. Rekent men den invloed der teelt-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITEILAID.
De bemiddelingspogingen in het Abessijn-
sche conflict worden voortgezet. Van het
front weinig nieuws.
In Duitse hl and wonende Nederlandera
gedupeerd door het invoerverbod van Mar
ken. (2de blad).
De strijd met de Evangelische Belijde-
niskerk in Duitse hl and. (2de blad).
Sir Samuel Hoare over Engeland's bui
tenlandsche politiek. (2de blad).
BINNENLAND.
Begrooting van de Prov. Staten van
Zuid-Holland (1ste blad).
Voorschriften omtrent collecten enz. op
Katholieke scholen in het Bisdom Haar
lem. (1ste blad).
Het Kon. Ned. Landbouw-comité heeft
een schema ontworpen inzake steun aan
den landbouw. (1ste blad).
beperking op 2 millioen gulden dan zal
voor 1935 een steunbedrag van 15 13
millioen 28 millioen gulden beschikbaar
moeten zijn, om uitkeeringen van 100 pet.
van de richtprijzen mogelijk te maken.
Aangezien de toestand Van het Land
bouwcrisisfonds het uittrekken van een
grooter steunbedrag voor den tuinbouw
zeer bezwaarlijk maakt, moet naar een an
der middel worden uitgezien. Na zorgvul
dige overweging is het comité tot de con
clusie gekomen, dat dit middel is te vinden
op de volgende wijze:
a. het invoeren van een heffing op mi
nimumprijzen der veilingen.
Voor de producten, welke voor export
zijn bestemd, dient de heffing te worden
teruggegeven. In verband met de ruime
marge tusschen veilings- en kleinhandels
prijzen, is niet aan te nemen, dat deze laat
ste door toepassing van de heffing zouden
moeten worden verhoogd. Daarnaast moe
ten in de toekomst meer dan tot nu toe het
geval was, onverkoopbare tuinbouwpro
ducten gedeeltelijk voor liefdadige doelein
den, gedeeltelijk voor veevoeder worden
bestemd.
b. De monopolieheffingen op het inge
voerde fruit moeten zoodanig zijn, dat de
prijs van het inlandsche fruit loonend is.
In ernstige overweging dient te worden ge
nomen de monopolieheffingen op buiten
landse h fruit te verhoogen.
c. Behoud van werkgelegenheid in den
tuinbouw, door middel van tewerkstelling
met loontoeslag in de bedrijven.
Een soortgelijke regeling als geldende
voor de landbouwbedrijven, is in het leven
geroepen voor de tuinbouwbedrijven in de
gemeenten Hoogezand en Sappemeer. Het
verdient aanbeveling in andere gedeelten
des lands een dergelijke regeling te tref
fen.
d. Werkverschaffing aan kleine tuinders.
Het verdient aanbeveling ook voor kleins
tuinders op hun eigen bedrijfje een toeslag-
regeling in het leven te roepen.
REGEERINGSSTEUN VOOR TONG.
Voor den aanvoer tusschen 11 Juli en.
30 September.
In de „Staatscourant" van gisteravond is
opgenomen de „Crisis-Steun-beschikking
1935 I (tong)".
Krachtens deze beschikking zal door de
Nederlandsche Visscherij Centrale steun
verleenen aan de „eigenaars en/of gebrui
kers van zee- en kustvisschersvaartuigen"
tot een maximum bedrag van 10.578.58.
De steun zal bedragen 0.0307 per K.G.
door de bovenbedoelde groep georganiseer -
den in het tijdvak van 11 Juli 1935 tot 30
September 1935 aangevoerde tong.
De steun zal niet worden uitgekeerd voor
tong, welke kleiner is dan 23 c.M.
