DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De „Jos Maria" bij Egmond aan Zee
gestrand
27ste Jaargang
MAANDAG 2 DECEMBER 1935
No. 8282
3)e £dd&eli£(Boti/fca/nt
OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week t 2.50 pei kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop, f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V Nieuw leven in de industrie
De Minister van S-ciale Zaken deelde
verleden week in de Tweede Kamer eenige
bedragen mede, welke worden uitgegeven
aan steun
werkloozensteun 90 millioen
werkverschaffing z 38 millioen
werkloozenkassen 12 millioen
armenzorg 82.5 millioen
invalieden, ouden, zieken 84 millioen
Dit alles wordt, uit de Overheidskassen,
per jaar uitgegeven.
Men kan niet begrijpen, hoe al dit geld
nog bij elkaar kan worden gebracht. Dit is
onze eerste gedachte.
En onze tweede gedachte er ryst
een toestand van volkswelvaart voor onze
verbeelding, als we ons voorstellen, dat al
dit geld gebruikt zou worden voor produc
tieve werkenDat moest kunnen! Dit
zelfde bedrag als overheidssubsidie aan
bedrijven of ondernemingen, die inder
daad productief zijn, nuttig, winstgevend;
en de welvaart zou weer oprijzen in hét
land!
Maar 't is juist de groote moeilijkheid, om
züJke ondernemingen te kunnen oprich
ten, om ze te kunnen vinden.
En daarvoor zijn en worden gesticht de
economisch technologische instituten.
Deze instituten hebben ten doel, te on
derzoeken, welke mogelijkheden er zyn
voor nieuwe industrieën en behoud van
bestaande in een bepaald deel van het
land en stimuleerend te werken, op de
meest effectieve wijze, om gevonden moge
lijkheden te realiseeren.
Vandaag heeft te Rotterdam de oprich
ting plaats gehad van een economisch
technologisch instituut van Zuid-Holland en
Zeeland. Moge het resultaten afwerpen!
Onmisbare voorwaarde voor een ople
ving van onze welvaart wat er ook na
tionaal en internationaal geschiede is,
dat wij nieuwe bronnen aanboren, nieu
we industrieën in het leven roepen.
V Geen phariseïsme
Uit een artikel in de anti-rev. „Rotter
dammer" naar aanleiding van het geval-
Duys.
Dat wij de roode persmethodes niet
kunnen waardeeren, waarin grove cri-
tiek en demagogische sensatie geen
vreemdelingen zijn, is bekend. De da
gen van Tak en Troelstra zyn* onher
roepelijk voorbij. En waar de partij,
thans veel meer dan vroeger, gedragen
wordt door en steunt op de krant, is
dat van groote beteekenis.
Ook spreekt het vanzelf, dat de uit
gegroeide S. D. A. P. een wildrijk jacht
terrein is geworden voor allerlei
baantjesjagers en zoekers van eigen
voordeel; dat is nu eenmaal 's wereld's
beloop. De verdrukking leert ons of
fervaardigheid en onbaatzuchtigheid;
de welvaart roept begeerten op.
In dit opzicht is de S. D. A. P. niet
beter en in doorsnee waarschijnlijk
ook niet slechter dan andere partijen.
Wij hebben dit citaat uitgeknipt om het
laatste zinnetje.
Daarin openbaart zich een sympathieke
houding!
Sympathiek, omdat die houding aan alle
kanten anders is, dan die door alle welden
kende menschen (althans in woord en
theorie!) verfoeide houding van den pha-
riseër, die openlijk zijn dank uitspreekt,
omdat hij niet zoo slecht is als andere men
schen....
Menschen, die zoeken naar eer en winst
op een oneerlijke wijze, treft men aan in alle
partyen. Laten wij dat rond-uit erken
nen.
Tegen dezulken moet worden gewaar
schuwd. Voor dezulken moeten wij ons
hoeden: dat kunnen niet onze leiders zyn!
Maar: in den strijd tegen laten we nu
maar 'ns zeggen: de „partij-bonzen", de
profiteerders en plukkers in een partij,
worde gemeden dat nog veel weerzinwek-
Nederland en de sancties
Ten einde handel en industrie, die in
hun betrekkingen met Italië door de sanc
tiemaatregelen getroffen zullen worden,
zoo nauwkeurig mogelijk op de hoogte te
stellen van hetgeen ter zake bepaald is,
heeft het Verbond van Nederlandsche
Werkgevers een brochure gepubliceerd,
getiteld „Nederland en de Sancties", met
een volledig overzicht van de bevoegdhe
den der Nederlandsche Regeering op dit
gebied en de op grond daarvan vastgestelde
besluiten. Men heeft zich daarbij beperkt
tot een zakelijke documentatie, zonder na
dere bespreking van de politieke zijde van
het vraagstuk.
Een kort overzicht van de besprekingen
te Genève gaat vooraf aan beschouwingen
over het standpunt van de Nederlandsche
Regeering ten opzichte van de sancties,
waarbij als speciale punten zijn behandeld
de invloed van de sancties op loopende
verdragen en op loopende contracten, de
verhouding van de sancties en de meest-
begunstigings-clausule in handelsverdra
gen, en de kwestie van vergoeding van
schade, welke voor particulieren uit toe
passing der sancties kan voortvloeien.
De brochure vervolgt met een hoofdstuk
over den inhoud der sanctie-maatregelen,
waarbij achtereenvolgens ter sprake ko
men het uitvoerverbod van wapens e.d.
naar Italië, het uitvoerverbod van grond
stoffen en lastdieren naar Italië, het in-
veorverbod van Italiaansche goederen, de
credietsancties en de organisatie van den
onderlingen bijstand. Daarbij worden uiter
aard tevens de Nederlandsche Uit voer ver-
bodenwet en de Sanctiewet behandeld,
evenals de schorsing van de Nederlandsch-
Italiaansche clearing. Als bijlagen zijn aan
de brochure toegevoegd de volledige tekst
van de Uitvoerverbodenwet, de Sanctie-
wet en van de Nederlandsche maatregelen
met de uitvoerverboden naar Italië, het
invoerverbod van Italiaansche goederen
en de credietsancties, benevens een op
gave van de leden van den Volkenbond.
Nadat nog in het kort melding is ge
maakt van de door Italië genomen tegen
maatregelen. besluit het Verbond van Ne
derlandsche Werkgevers de brochure met
een slotwoord, waaraan wij het volgende
ontleen en:
„Wij zijn er van overtuigd, dat de
offers, die door het bedrijfsleven in
vele landen, die aan de sancties deel
nemen, moeten worden gebracht, niet
gering zullen zijn. Toch meenen wij,
dat Nederland niet anders kon doen
dan eveneens zijn verplichtingen uit
het Volkenbondsverdrag, waartoe het
zich destijds heeft verbonden, na te ko-
-men. Echter mag van onze Regeering
verlangd worden, dat zij nauwkeurig
zal toezien, dat niet andere leden van
den Bond zich op een of andere wijze
aan die verplichtingen weten te ont
trekken, waardoor onze handel de dupe
zou worden van onze trouw aan de ver
dragsplichten.
De situatie, die door de toepassing
van de sancties is ontstaan, is inder
daad, zooals onze Minister van Bui-
landsche Zaken het uitdrukte, te ver
gelijken met een oorlogstoestand. Mo
tieven van hooger orde bewegen hier
de Regeering tot maatregelen, die diep
ingrijpen in he handelsverkeer; be
staande relaties worden tijdelijk, mis
schien zelfs blijvend, verbroken. De
schade, die zoodoende voor de toekom
stige ontwikkeling van onzen handel
ontstaat, is niet te overzien. Evenmin
als in tijden van oorlog kan thans van
de Regeering vergoeding verlangd
worden voor hierdoor in de toekomst
door onzen handel te derven winstmo
gelijkheden.
Iets anders is echter, of dit stand
punt ook kan worden ingenomen ten.
aanzien van de gevolgen der sancties
voor reeds bestaande rechtsverhoudin
gen. die ten tijde van de inwerking
treding der sancties nog niet afgewik
keld waren. Het ingrijpen van de
overheid kan hier in bepaalde omstan
digheden een zoodanige hardheid voor
den betrokkene verkrijgen, dat de Re-
geering zich niet aan een zekere tege
moetkomendheid zal kunnen onttrek
ken. In het bijzonder denken wy hier
aan de belangen van onze exporteurs
by het nog niet afbetaalde clearing-
saldo".
De brochure is in den boekhandel ver
krijgbaar voor ƒ0.50 per stuk.
kender phariseïsme: bü óns zyn alle men
schen zoo goed, zoo edel, zoo braaf, maar
by de andere partijendaar vindt ge
j zulke schavuiten. Dat phariseisme is een
„politiek" van waarlijk slecht allooL
Beperking van spoorweg
tekort
Verdere tariefverlaging en retourbiljetten
met langeren geldigheidsduur in
overweging.
PROEF MET BEVEILIGING OP
OVERWEGEN.
In zijn Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de Verkeersfondsbe-
grooting deelt minister jhr. ir. O. C. A.
van Lidth de Jeude over zijn plannen en
inzichten ten aanzien van het verkeer
mede:
Afgeronde voorstellen tot verminde
ring van het spoorwegtekort zullen zoo
spoedig mogelijk bij de Staten-Generaal
worden ingediend.
Verdere invoering der electrische trac
tie bij de spoorwegen is in overweging.
De dieseldienst zal waarschijnlijk bin
nenkort weer in normalen omvang kun
nen worden uitgebreid.
Verdere tariefsverlaging en invoering
van retourbiljettën met langeren geldig
heidsduur zijn bij de Spoorwegen in over
weging.
De spoorweg over den Afsluitdijk wordt
voorloopig niet aangelegd.
Het aantal ongevallen op onbewaakte
overwegen bedroeg in 1934, 86, waarvan
22 op overwegen, welke nimmer afgeslo
ten zijn geweest. Het aantal dóoden be
droeg 30; het aantal ongevallen op be
waakte overwegen bedroeg, afgezien van
aanrijding van afsluitboomen, 19, waar
van 4 met doodelijken afloop.
Tot 1 Nov. jl. bgdroeg over 1935 het
aantal ongevallen op onbewaakte overwe
gen 72, waarvan 27 met doodelijken af
loop, op bewaakte overwegen 7, waarbij 1
doode viel.
Het aantal aanrijdingen van afsluitboo
men beliep in 1934, 251; van 1 Jan. tot 1
October 1935 was dit 201.
Er zal een proef worden genomen met
de beveiliging van onbewaakte overwe
gen door middel van een systeem, dat ge
acht mag worden technisch aan de hoogste
eischen te voldoen.
Een regeling voor verbetering der ter
tiaire wegen zal spoedig worden inge
diend.
Het tracé van den weg AmsterdamBo
degravenRotterdam is in de nabijheid
van Nieuwkoop nog niet vastgesteld.
Uit Mexico
Men schrijft ons:
Voor me ligt de Augustus-aflevering
(1935) van het Amerikaansche tijdschrift
„Liberty", dat blijkens het plaatje op den
omslag geenszins van Katholieke strekking
is. Des te merkwaardiger mag het geacht
worden, dat het een artikel bevat over de
vervolging der Katholieken in Mexico,
welk artikel de redactie-zelf zóó belang
rijk vindt, dat het op den omslag er re
clame mede maakt met deze woorden:
„Untold Secrets of Catholics in Mexico
A Revelation" (onvertelde geheimen van
Katholieken in Mexico. Een openbaring).
Dit opschrift bewijst wel, hoe weinig de
pers aan de overzijde van den oceaan nog
vermeld heeft over de wreede vervolging
onzer geloofsgenooten, welke vervolging
blijkens het artikel dezelfde methoden toe
past, ook wat het geestelijk bederf der
jeugd betreft, als in Rusland sinds jaren
gebruikelijk zijn.
De schrijver van het artikel, rar. F. V.
Williams, is klaarblijkelijk beducht ge
weest, dat hij voor zijn mededeelingen geen
geloof zou vinden bij de uitgevers, want
hij voorzag zich van een schrijven van Z.
H. Exc. Mgr. Oroxco, aartsbisschop van
Guadalajara, die hem in zijn schuilplaats
een interview toestond.
Dit schrijven, in facsimile bij het artikel
afgedrukt, luidt, vertaald, als volgt:
„Den redacteuren van
Amerikaansche couranten.
Mr. Fred. V. Williams van St. Francisco
heeft het eerste interview met mij gehad
in mijn schuilplaats in Mexico, sinds mijn
terugkeer uit mijn ballingschap vier maan
den geleden. Dec. 9/34". (Volgt ondertee-
kening).
Gewapend met dit getuigschrift heeft de*
journalist Willianïs voor zijn „revelation"
gehoor gevonden bij „Liberty", dat er
blijkbaar mooie kopy in zag.
Zoo komt de waarheid ten minste ook
ginds aan 't licht.
Auto onder Weert te
water gereden
Vier jonge menschen verdronken
In den afgeloopen nacht heeft te Dorplein
onder de gemeente Weert een ernstig on
geval plaats gehad, waarbij vier personen
om het leven zijn gekomen.
Gisteravond hadden vier jongemannen,
een zekere H. Gielen, twee gebroeders Pee-
ters en een vierde, wiens naam nog niet
bekend is, bij den garagehouder Jac. A.
M. Jongen te Weert een auto gehuurd om
daarmede naar Maastricht te gaan.
In den nacht zijn zij via België naar
Weert teruggereden. De weg loopt langs de
Zuid Willemsvaart. Bij de zinkfabriek van
de N.V. Kempensche Zink Maatschappij te
Dorplein-Budel maakt de weg op de plaats,
waar in den weg een brug ligt over den
ingang van de haven der zinkfabriek, een
bocht naar rechts. Op deze plaats is de
auto, waarschijnlijk met groote vaart, door
dat de bestuurder van den wagen, de onge
veer 25-jarige H. Gielen, den bocht niet
heeft bemerkt, in de haven der zinkfabriek
gereden. Deze haven is ruim 2 meter diep,
zoodat het voertuig nagenoeg geheel onder
water verdween.
In den nacht heeft niemand iets van het
ongeval bemerkt. Eerst hedenochtend bij
het aanbreken van den dag vonden schip
pers in de haven de auto en toen realiseer
den zij zich, dat zij omstreeks 1 uur in den
nacht een hevige plons hadden gehoord,
veroorzaakt door het te water rijden van
de auto.
Met de kraan van de zinkfabriek werd
het voertuig op den wal geheschen. De vier
jongemannen, allen van ongeveer denzelf
den leeftijd en afkomstig uit Nederweert,
zaten nog in den wagen. Bij allen waren
de levensgeesten reeds lang geweken.
Voorloopig zijn de lijken op het terrein
van de zinkfabriek opgebaard; in den loop
van den ochtend zouden zij naar Weert
worden vervoerd.
Over de oorzaak van het ongeval tast
men nog in het duister. De auto was een
bijna nieuwe vierdeurs Chevrolet. Vermoe
delijk heeft men te hard gereden en in den
bocht van den weg geslingerd.
Nader vernemen wij, dat de auto werd
bestuurd door den 23-jarigem H. L. Gielen,
fouragehandelaar te Nederweerd. Achter in
de auto waren gezeten de 23-jarige slagers
knecht Th. Peeters uit Nederweerd en zijn
broer, de 30-jarige F. Peeters, chauffeur van
beroep, en de 18-jarige G. Hölsken uit
Weert, van beroep slagersknecht.
Th. Peeters en G. Hölsken waren beiden
in betrekking bij den slager L. Molden te
Weert. Zij kenden elkander dus zeer goed.
Toen het gezelschap dan ook Hölsken, die
per fiets reed, onderweg opmerkte, werd
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kabinetsraad te Rome beraamt afweer-
maatregelen tegen de sancties. De Abes-
sijnen melden hevige gevechten achter d«
Italiaansche linies. (4de blad).
De Duitsche Belijdeniskerk onder cen
suur gesteld. Gelden in beslag genomen.
(4de blad).
Nieuwe regeering in Griekenland. (4da
blad).
BINNENLAND.
Opzettelijk geschonden 2y» centstukken
aan de circulatie onttrokken. (2de blad).
Te verwachten maatregelen van de
spoorwegen. (1ste blad).
De veehouderij neemt weer versch
spek in. (2de blad).
Onder Weert reed een personenauto te
water, waarbij vier jongemannen om het
leven kwamen. (1ste blad).
Gisteravond is de „Jos.Maria" bij Eg-
mond aan Zee gestrand. (1ste blad').
Rumoer in den Amsterdamschen Schouw
burg bij de opvoering van „De Beul" (Gem.
Ber., 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL: Stagnatie in de voetbalcom
petitie door afgekeurde terreinen. Voor
den I. V. C. B. wonnen Teylingen en Lisse.
In den K. N. V. B. boekte Blauw Wit
haar eerste nederlaag en speelden ver
schillende concurrenten gelijk. (2de blad).
SCHAKEN: Euwe staat op winst in de
25ste partij om het wereldkampioenschap.
(2de blad).
BILJARTEN: De Amsterdammer P. de
Leeuw legt beslag op den kampioenstitel
cadre 71/2. (2de blad).
hy uitgenoodigd eveneens in de auto te
stappen, terwijl zijn fiets vóór op den wa
gen werd gebonden. De fiets is bij het bot
sen van de auto tegen de brugleuning to
taal vernield. Ook de auto is zwaar geha
vend.
In den loop van den ochtend zijn de lij
ken van de ongelukkigen per auto naar
Weert overgebracht.
Bemanning door reddingsboot gered
i Voor de derde maal binnen korten tijd
i heeft een hevige storm bij Egmond een
stranding veroorzaakt. Het was thans de
j bemanning van het kustvaartuig „Jos Ma
ria", welke met moeilijkheden te kampen
kreeg en eenige spannende uren mee
maakte.
De „Jos Maria" is een motorjacht van
230 ton, eigendom van H. Fleurbaay, die
tevens de kapitein is. Het schip was met
een lading van 200 ton stijfsel van Zaan
dam vertrokken en Zaterdagmiddag te 4
uur IJmuiden gepasseerd. Zaterdagavond
om elf uur begonnen de eerste moeilijk
heden. De motor geraakte defect en alle
pogingen om het defect te repareeren ble
ven zonder resultaat. Ten slotte heeft de
kapitein dien nacht te 2 uur besloten voor
anker te gaan. Het schip lag toen tusschen
IJmuiden en Egmond.
Het weer werd in den loop van den Zon
dag steeds ongunstiger. Een felle wind
woei uit het Zuid-Westen, die in den avond
de kracht van een storm aannam. Bij één
der hevige vlagen raakte het vaartuig los
en dreef hulpeloos af. De bemanning, die
uit vijf koppen bestond, kon niets uitrich
ten in deze omstandigheden en had af te
wachten wat er zou gebeuren. Om half
twee Maandagochtend liep het schip op
de banken, 2,5 K.M. ten Zuiden van Eg
mond aan Zee.
De kapite:n gaf onmiddellijk een nood
sein met het xnaisignaal, doch op de kust
werd dit niet opgemerkt. Toen liet hy drie
vuurpijlen afschieten. Deze werden door
een inwoner van Egmond gezien. Ters'.ond
werd de bemanning van de reddingsboot
gewaarschuwd, die zich terstond gereed
maakte hulp te verleenen.
Om 2 uur werd de reddingsboot uitge
bracht en de tocht naar de plaats des on-
heils aangevangen. Tegen drie uur kwam
de boot langszij van het gestrande motor
jacht. Er stond toen nog een zeven voet
water, zoodat het langszij komen met be
trekkelijk weinig moeilijkheden gepaard
ging. De bemanning stond op het achter
schip gereed en kon goed overstappen.
Tegen vier uur zag de kranige beman
ning van de reddingsboot haar pogen be
loond, doordal de opvarenden van het ge
strande schip veilig te Egmond aan wal
werden gezet. De geredden, die van de
doorgestane emoties zeer vermoeid waren,
werden in café „De Boei" binnengebracht.
Nadere bijzonderheden.
Het is Zondagnacht half drie. Stil en
verlaten liggen de straten van Egmond
aan Zee in het schijnsel der lantaarn. We
ontmoeten niemand op onzen weg naar het
strand, alles slaapt. Maar reeds zijn de
roeiers van de reddingsboot, gewaarschuwd
en komen zij angesneld. Er is weer een
schip in nood!
Een strandjutter heeft een noodsignaal
opgevangen, 2 K.M. ten Zuiden van Eg
mond. Hij spoedde zich naar het dorp om
hulp en nog geen uur later is de reddings
boot reeds onderweg. Spookachtige schim
men bewegen zich over het strand. De
paarden trekken de reddingsboot, de beman
ning spoedt zich er achter aan. De storm
buldert uit het Zuid-Westen, de regen valt
bij stroomen. Daar klieft 'n bliksemschicht
de lucht om het geheel nog spookachtiger
te maken. De donder ratelt. Met eentonige
regelmaat werpt de vuurtoren zyn schijn
sel op de woeste zee.
Als de boot ter hoogte van het schip is
gekomen, wordt met vereende krachten
de boot in zee gebracht. Tot aan zijn borst
