DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27ste Jaargang
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1935
No. 8274
S)e £eidóeh£(2oti/tamt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornittetefing:
Voor Leiden 19 cent per week S 2.50 pei fewartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop, f 0.50
V Biecht en vrijmetselarij
In een beschouwing over de vrijmetse
larij had de „Tijd" gewezen op het ge
heime karakter van het genootschap.
Dit was vooi de „Avondpost" aanleiding
om te schrijven: Maar de biecht dan by de
Katholieken, is die niet geheim. Een dwaze
vergelijking, constateerde de „Tijd" daar-
«p. En nu schrijft de „Avondpost"
weer:
Wat de vrijmetselarij zélf betreft,
blijven wy die er buiten staan
opkomen tegen onbewezen beschuldi
gingen. De „Tijd" noemt het dwaas
heid, vrijmetselarij en biecht met el
kander te vergelijken. Natuurlijk. Maar
het blad zélf heeft er ons toe gedwon
gen. „Wilde de „Avondpost" soms, dat
de biechtgesprekken, en dan ook maar
de gesprekken bij het huisbezoek van
predikanten, in de dagbladen werden
gepubliceerd?" Neen, liever niet. Maar
als het katholieke orgaan meent de
vrijmetselarij te kunnen veroordeelen
enkel en alleen omdat ze „geheim"
is, dan zien wij niet in, waarom wij
van onzen kant bepaalde instellingen
der Roomsche kerk ook niet zouden
mogen veroordeelen, omdat ze geheim
zijn. Wie beschuldigt, moet bewijzen.
Wij begrijpen niet, dat een scherpzinnig
journalist, als de schrijver van bedoeld ar
tikel in de „Avondpost" zelf niet dwaas
vindt de vergelijking tusschen het ge
heim in Biecht en in Vrijmetselarij.
Is een bepaalde instelling te veroordee
len, enkel en alleen omdat ze „geheim"
is?
Dat ligt er aan.
Als zij uit haar aard een karakter
van vertrouwelijkheid draagt, zooals 't
is zonneklaar! de Biecht, dan kan er
geen reden zijn, die instelling enkel en
alleen daarom te veroordeelen. Integen
deel.
Maar als zij uit den aard openbaar
is: als zij zich ten doel stelt, direct het
openbaar leven te beinvloeden, het open
bare leven in al zijn vertakkingen; als zij
zich ten doel stelt, positief stelling te
nemen tegenover andere instellingen, deze
te bekampen en te bestrijden, dan kan er
wel reden zijn om die instelling te ver
oordeelen, enkel en alleen omdat zij „ge
heim" is.
Biecht en Vrijmetselarij wat het geheim
karakter betreft eenvoudig op één lijn
stellen, is in ieder geval wel wat al te sim
pel!
V Terug van het ultra-feminisme
Mevr. A. C. Veen—Brans (Famke)
schrijft in het liberale weekblad de „Vrij
heid" *o.a.:
„Het hartelijke en luide applaus, dat
volgde op de woorden, waarmede de vol
ledige gelijkstelling van Man en Vrouw
werd bestreden, op de laatste algemeene
vergadering van de Liberale Staatspartij
te Amsterdam, geeft mij de vrijmoedig
heid om dit artikel in de „Vrijheid" in te
sturen.
Op die vergadering bleek mij voor de
zooveelste maal, hoe de volledige gelijk
stelling van Man en Vrouw onze partij in
een onbewaakt oogenblik afgedwongen en
opgedrongen is door ultra-feministische in
vloeden. Deze volledige gelijkstelling van
Man en Vrouw is niet alleen absurd, maar
zij is anti-cultureel en anti-sociaal, en daar
om is zij tevens anti-liberaal, want wat
absurd, anti cultureel en anti-sociaal is,
kan immers nooit liberaal zijn. De stem
ming van de vergaderinig bleek op dien
Zondagmorgen dan ook zóó tégen deze vol
ledige gelijkstelling te wezen, dat de Com
missie voor de Her-oriënteering daarmede
hopelijk ernstig rekening zal houden. De
wijziging, die het programma der Liberale
Staatspartij in deze zal hebben te onder
gaan, luide vooi dit programmapunt in het
vervolg aldus:
Gelijkgerechtigheid voor Man en Vrouw
met inachtneming der noodige differentia
tie".
Zoo hebben wy 't altijd geformuleerd.
Geen gelijkheid, maar wel gelijkwaar
digheid of: gelijkgerechtigheid tusschen
Man en Vrouw.
De ultra-teministen keeren terug naar
Christelijke opvattingen en beginselen.
BINNENLAND
NIEUWE AFSLACHTING VAN VEE?
Een nieuwe afslachting op groote schaal
van rundvee wordt overwogen om te ko
men tot beperking van de melkproductie.
Een beslissing over dezen maatregel is
nog niet genomen, doch wij meenen te we
ten, dat. nu de drie centrale landb iw-
organisaties en de F.N.Z. de regeling van
den beperkten melksteun onuitvoerbaar
hebben geacht, minister Deckers en het
college van regeeringscommissarissen geen
anderen weg zien om beperking der melk
productie te verkrijgen dan door opnieuw
den rundveestapel te verkleinen.
Het nieuwe plan voorziet in afslachting
van waarschijnlijk een 100.000 drachtige
en nieuwmelksche koeien. Berekend is, dat
daardoor een vermindering der melkpro
ductie met ongeveer zeven a acht procent
verkregen zal kunnen worden. Het ligt in
de bedoeling de uitvoering van den maat
regel zoodanig te doen geschieden, dat ten
volle verzekerd is, dat hij ten volle effect
zal sorteeren.
Men zal zich herinneren, dat reeds eer
der en wel tweemaal tot afslachting is
overgegaan, om onder het oudere rundvee
de beperking der melkproductie te bevor
deren, zulks als aanvulling van de beper
king in den aanfok van rundvee door de
kalverteeltbeperking. Daarenboven wilde
de regeering een verder gaande melkpro
ductie-vermindering bereiken door middel
van een beperking van den melksteun,
waardoor men de productie met ongeveer
tien procent hoopte te verlagen. Dit plan
is echter afgestuit op het duidelijk gebleken
gemis aan medewerking der direct belang
hebbenden, zonder welke het onuitvoerbaar
moest worden geacht.
Minister Deckers oordeelt beperking der
melkproductie echter in ieder geval nood
zakelijk, en nu die langs indirecten weg niet
mogelijk bleek, wordt overwogen haar weer
langs directen weg, door uitschakeling van
een deel van het rundvee, te bereiken.
„Telegraaf'.
EXAMENS M. O.
Eisch van algemeene ontwikkeling.
Termijn vrijstellingen met
twee jaar verlengd.
Het Staatsblad No. 652 bevat een ko
ninklijk besluit, waarbij art. 4 van het id.
id. van 27 December 1934 nader gewijzigd
wordt. Deze alg. maatregel van bestuur
loopt over den eisch van „voldoende alge
meene ontwikkeling" van candidaten voor
acten middelbaar onderwijs. Het K. B. van
1934 heeft deze zaak geregeld, en eischt
voor het afleggen der examens M.O. be
paalde diploma's, gymnasium, vijfjarige
H.B.S., resp. -handelsschool of middelb.
technische dagschool, acte hoofdonderwij
zer of gewone lagere acte met twee bij-
acten, enz. enz.
De overgangstermijn, die daarbij was ge
steld, is thans van 1 Januari 1939 tot 1 Ja
nuari 1941 verlengd; tot dien tijd zijn zij,
die van den minister een testimonium heb
ben gekregen, dat zij by de inwerking tre
ding van het besluit hun examenstudie „op
regelmatige wijze en onder voldoende lei
ding" al waren begonnen, recht op vrij
stelling; zy moeten echter bij den minis
ter van Onderwijs voor 5 Januari 1936 het
testimonium daarvan aanvragen.
BUITENLANDSCHE DIENSTBODEN.
Huisvrouwen behoeven zich niet ongerust
te maken.
In ons land zyn thans nog ongeveer veer
tigduizend buitenlandsche dienstboden
werkzaam. Vooral nu minister Slingenberg
in de Tweede Kamer heeft medegedeeld,
dat het Duitsche dienstbodenvraagstuk ge
leidelijk zal worden opgelost, is eenigszins
de indruk gewekt, dat dit probleem a bout
portant in een nieuw stadium zou zijn ge
komen.
In een onderhoud dat een „Handelsblad"-
redacteur met minister Slingenberg had,
verklaarde deze uitdrukkelijk, dat er geen
redenen zyn voor huisvrouwen om zich,
wat dit punt betreft, ongerust te maken.
Met ingang van het a.s. voorjaar zullen bui
tenlandsche dienstboden eerst vallen onder
de wet van 16 Mei 1934, betrekking heb
bende op de buitenlandsche werkkrachten
hier te lande.
NED. JOURNALISTENKRING.
De buitengewone algehieene vergadering
van den Nederlandschen Journalistenkring,
waarin prof. dr. J. Huizinga zal spreken
over het onderwerp: „De taak van de pers
1 in onzen tijd" en die onlangs moest worden
I uitgesteld, zal thans gehouden worden op
I Zaterdag 14 December a.s., des middags
half 4, in Hotel Witte Brug te 's Graven-
hage.
DE KRUISVAART ROEPT: APOLLOBAL.
ST. MICHIELSSPEL.
Aan den vooravond.
Wanneer je zoo zes volle maanden hebt
mogen werken om in meer dan 25 afdeelin-
gen van onze R.K. Jongensbeweging met
heel die onstuimige gloedvolle jeugd het
feest, hun St. Michielsfeest te mogen voor
bereiden, dan is het haast niet mogelijk,
om in geordende regelmaat je bevindingen
mee te deelen.
Maar wie telt de dankbare en gelukkige
uren, waarin je bezig was met zooveel ge
willig materiaal?
Want gewillig is onze jeugd.
Zeg er verder van wat u wilt.
Denk er het uijve van, maar gewillig zijn
onze jongens indien hun wil door leiders
en oversten maar geleid en gericht wordt
op het werkelijk goede, wat ieder mensch
in zich meedraagt.
Wat onze jeugd, vooral onze jongens ech
ter missen?
't Is de werkelijke, gloedvolle, de spon
tane blijdschap.
En dat is 't nu, wat ik mij als leider van
het St. Michielsspel en met mij meer dan
dertig leiders in de afgeloopen zes maan
den op de voornaamste, de allervoornaam
ste plaats tot. taak hebben gesteld, er naar
te streven, den jongens door middel van
hun spel, waarmede zy 24 November a.s.
hun St. Michielsfeest gaan vieren, iets van
die werkelijke blijdschap te geven.
Door de repetities werd getracht hen bo
ven de sleur van school en lessen, boven
de sleur van stomme machines, boven de
sleur van mechanische arbeid, vooral bo
ven de sleur van amoreele invloeden van
buiten, waaraan onze jeugd van de groot
stad zoo beangstigend blootstaat, te heffen
naar een hoogere orde.
En nu stemt het zoo dankbaar, dat wy
hierin voor een groot deel geslaagd zyn.
Want wie de offers ziet brengen door die
honderde jongens, om het spel, dat nu ge
groeid en geworden is tot hun spel, te doen
slagen zal moeten toegeven, dat er iets van
hen in is opengebloeid.
En 't zijn weer de meest moeilijke en on
onstuimige karakters, die vooraan in de
vechtlinie's staan.
Of dacht u, dat onze jongens in een we
reld vol schrille tegentsellingen, vol val-
sche schijn en onwerkelijke vreugde, niet
moeten vechten om terug te winnen het
verloren, misschien nooit gewonnen ter
rein, wat wij met een groot woord cultuur
noemen.
Zie, dat is de groote waarde die wij, on
danks de meeningen van individualisten,
blijven hechten aan gemeenschapsspel voor
de massa.
Over den vorm alleen kan men dan ook
o.i. vruchtbaar redetwisten, omdat den vorm
een essentieel deel uitmaakt voor het wel
slagen van een massaspel.
Nu gelooven wij, dat Snitker in zyn St.
Michielsspel werkelijk geslaagd is wat den
vorm betreft.
Voldoende spel naast een harmonische
samenstelling van vele details, waaraan de
Kruisvaart bij het gewone en geregelde
werk ook individueele zorg wil besteden.
Doch dit alles moet u Zondag 24 Novem
ber a.s. zelf maar beoordeelen. Want u zult
immers aan den onweerstaanbaren roep
van duizend Kruisvaarders gevolg willen
geven en de Apollohal komen vullen tot
de uiterste hoeken, zoowel 's middags als
's avonds?
U zult mee willen deelen in de vreugde
van die honderden, die als symbool van
hun verworven levensstijl die dag felge
kleurde banieren en vlaggen mee zullen
dragen op het rythme van de klokkendans.
U zult met de jongens mee willen voelen
de teleurstelling in het begin van het spel,
wanneer ze de groote speelwei vullen en
hun St. Michielsbeeld missen. U wilt niet
missen het tornier om de oriflamme, een
tornier waarin de jongens van de St. An-
driesban u zullen vertellen en zullen spe
len: Hoe de kroon boven het wapen van
Amsterdam kwam.
U wilt de prachtige, ernstige klucht zien
van onze jongens uit de St. Michielsban met
den zonderlingen titel: De zonderlinge be
devaart
U wilt verder deelen in de vreugde van
de dans der zeven muren, zoo vernuftig
en eenvoudig geënsceneerd door de jon
gens van dê St. Nicolaasban, welke gedanst
zal worden door allen, die het feest mee
maken.
Dan wilt u toch met al die jongens rond
om hun dankvuren staan en luisteren naar
de volksliedjes, die zij zullen zingen, naar
het gebed waarmede: zij dit blijde feest zul
len besluiten. Misschien wilt u dan met
hen meebidden om: dien onmisbaren zegen,
dien zy vooral zoo noodig hebben omdat
zij staan aan het begin van een leven vol
onzekerheden. U wilt meer weten van onze
jongensbeweging.
Van hun doen; hun willen; hun idealen.
U wilt weer jong worden voor enkele
uren.
Blij met de eenvoudigen.
Neen, dit Kruisvaartfeest, dit Michiels
spel wilt U niet missen! U komt!
ANTON SWEERS.
Missie Verkeersmiddelen Actie.
In dezen tyd, waarin helaas zoovelen
door de ramp der werkloosheid geteisterd
worden, zou het ongetwijfeld tot verzet en
protest kunnen prikkelen, wanneer we hier
in het algemeen den lof der moderne tech
niek wilden gaan bezingen. Maar we zyn
overtuigd slechts instemming en sympathie
te zullen ondervinden, wanneer we in deze
regelen wijzen op de zegenngen der mo
derne techniek, zooals die in tal van Mis
siegebieden dei wereld ondervonden wor
den door het gebruik van moderne ver
keersmiddelen als daar zijn: fiets, motor
rijwiel, motorboot, auto en niet te ver
geten: het vliegtuig.
Wanneer in onze beschaafde wereld het
werk der zielzorgers reeds buitengewoon
verlicht wordt door het gebruik van mo
derne verkeersmiddelen, men denke hier
b.v. maar eens aan den priester in de
diaspora der groote stéden, hoeveel te
meer moet dat dan niet het geval zyn voor
die pioniers der Katholieke beschavmg,
onze missionarissen, die in den dienst der
uitbreiding var het Rijk Gods de ontoe
gankelijkste gebieden der aarde binnen
dringen!
Moderne verkeersmiddelen in hun groote
verscheidenneid, zooals wij die vandaag
kennen, aangepast aan de verschillende
eischen der onderscheidene Missiegeb.eden,
zouden aan onze Missionarissen als het ware
de gave der bi-locatie schenken en daarmee
hun getal (hoe verheugend groot op zich
zelf, altijd toch nog slechts gering, te gering
in verhouding tot het aantal te bezetten
posten), zoo goed als verdubbelen!
Ja, de vraag is niet ongewettigd of het
getob onzer Missionarissen met de in onze
oogen voorwereldlijke verkeersmiddelen,
waarover zij in vele missiegebieden nog
slechts de beschikking hebben en welke
hun zoo wenig beweeglijkheid schenken
en hunne actie verlammen de vraag is
niet ongewettigd of die beschamende toe
stand wel langer in overeenstemming mag
worden geacht met de houding door de
Katholieke Kerk steeds aangenomen tegen
over de moderne techniek op grond der
door Haar ontvangen Goddelijke directie
ven. De Kerk heeft steeds van de moder
ne vindingen gebruik gemaakt en daar
over Haar zegen uitgesproken. Zy deed dit,
umdat Zij daartoe het bevel van God ont
ving in het: „Maakt de aarde aan U onder
danig en heerscht over de visschen der
zee en over de vogelen der lucht en over
alle dieren op aarde". (Genesis I, 28).
Hiermede kwam inderdaad ook op de mo
derne vliegtechniek de zegen te rusten van
een Goddelijk bevel.
Het is dan ook niet te verwonderen, dat
zoovele Doorluchtige Kerkvorsten de toe
passing der vindingen van de moderne
techniek op zou verschillend gebied in den
dienst der uitbreiding van 't Rijk Gods
krachtig hebben bevorderd en aangemoe
digd. Onder hen hebben de leden van ons
Doorluchtig Nederlandsch Episcopaat steeds
een eerste pjaats ingenomen en het is zon
der twijfel eer daad van verschuldigde
dankbaarheid in dit verband met groote
piëteit ook ta memoreeren de vooruitstre
vende nobele figuur van den zoo diep be
treurden Bisschop van Haarlem, Mgr. Aen-
genent z.g.
Paus Pius XI, zich beroepend op het
Schriftwoord: „Heer, Gij zijt groot en heer
lijk in Uw kracht! Al Uwe schepselen moe
ten U dienen" (Jud. 16, 16 ën 17), voegde
daaraan toe „Derhalve moeten alle vor
deringen van den modernen tyd op het
gebied van natuur-wetenschap en techniek
per slot van rekening in dienst van God
gesteld woraen De oude Kerk schenkt
haar goedkeuring aan de moderne tech
niek". En Herhaaldelijk heeft Z. H. dan ook
zijn hooge goedkeuring te kennen gegeven
voor het werk der Miva-Comité's, welke in
tal van landen zich beijveren om gelden
bijeen te zameien, teneinde de Missionaris
sen in het roodzakelijkste bezit te kunnen
stellen van moderne verkeersmiddelen en
den arbeid dei MIVA in de meest krachtige
bewoordingen aangemoedigd.
In tusschen is in ons land met zyn zoo
bloeiende belangstelling voor de Missie,
met zijn zoo verheugende milde offervaar
digheid van breede kringen van ons Katho
liek volk voor de Missie, het zegenrijke
MIVA-werk nog niet tot ontwikkeling kun
nen komen. Gelukkig komt daarin thans
een ommekeer. Na verschillende voorbe
reidende besprekingen, waaraan door
eenige E.E. H.H. Geestelijken en lesken
werd deelgenomen, is besloten een MTVA-
Comité te constitueer en, waarmede de
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Pogingen worden in 't werk gesteld om
de Amerikaansche uitvoer van petroleum
naar Italië stop te zetten. De negus is van
zijn vliegtocht naar het front teruggekeerd.
Vijf jaar tuchthuisstraf geëischt tegen
den bisschop van Meissen. (2de blad).
Het koningsmoordproces te Aix en Pro
vence is uitgesteld tot Januari (2de blad).
Nog steeds relletjes te Caïro. (2de blad).
BINNENLAND.
In de Tweede Kamer is gisterenmiddag
en gisterenavond de Justitie-begrooting
behandeld. (2de blad.).
Doodelijk ongeluk in de mijn Oranje
Nassau Hl (1ste blad).
Gecompliceerde botsing tusschen vier
auto's, een motor- en wielrijder. (Gem.
Ber., 4de blad).
Prof. Gorter benoemd tot docent te
Gent met behoud van hoogleeraarsambt.
(lste blad).
voor het oogenblik nog ontbrekende scha
kel in de keten onzer Missie-organisaties is
aangevuld.
Het Bestuur van het MIVA-Comité be
staat, zooais in ons blad reeds gemeld, uit
de volgende Heeren:
Mr. G. C. J. D. Kropman, voorzitter;
M. J. v. i. Biggelaar, onder-voorzitter en
propagandaleider
H. L. A. M. Verhulst, le secretaris;
Pierre Cuypers, 2e secretaris;
Fr. Twaalfhoven, penningmeester.
Het Secretariaat is gevestigd bij den
Heer H. Verhulst .Keizersgracht 65, Am
sterdam C.
Het MIVA-Comité mag zich bereids ver-
neugen in de erkenning van den Priester-
Missiebond, die bovendien een zijner leden,
den Weleerw. Heer F. v. d. Vliet, als ver
tegenwoordiger in het comité aanwees. De
Priester-Missiebond is nog verder gegaan;
hij heeft goedgekeprd de geste van het
Haariemsche Diocesane Missie-Comité, dat
met de taak ook de middelen van een vroe
ger MIVERMO Comité aan het MIVA
Comité overdroeg.
Terwijl nog slechts een zwak gerucht
omtrent de oprichting van het MIVA-Co
mité tot de buitenwereld kon zijn doorge
drongen, mocht dit reeds uit verschillen
de deelen des lands bewijzen van sympa
thie met zijn doel en streven ontvangen.
Spontane giften kwamen by onze secre
tarissen reeds binnen en daarnaast werd
daadwerkelijke medewerking aangeboden
uit de Nederlandsche Vliegwereld in den
vorm van propaganda-vluchten voor het
MTVA-Comite.
Het MIVA-Comité is dan ook overtuigd,
dat het Katholiek Nederland tot milde of
fervaardigheid bereid zal vinden, wanneer
het in den lcop van dit seizoen nog een
beroep zal doen.
Hoe en in welken vorm dit zal gebeu
ren, daarover zal het Bestuur zich binnen
kort beraden en het hoopt spoedig uitge
werkte planner, gereed te hebben.
Het MIVA-Comité is hiermede zijn taak
naar de voornaamste zijde begonnen. Het
kan daar echter slechts mee doorgaan en
het wil dit zoc gaarne in versneld tempo
doen, wanneer het ook in zijn werk naar
den anderen kant, het ontvangen van gel
den, door Katholiek Nederland wordt ge
steund. Men behoeft daarmede niet te
wachten tot men door het MIVA-Comité
persoonlijk daartoe wordt aangespoord.
Men kan zyn bijdrage reeds nu doen toe
komen aan den Penningmeester, den heer
Fr. Twaalrhcv en, Stationsstraat 14 te
Utrecht (groote en kleine zijn gelijkelijk
welkom) en het wil het Comité voorkomen,
dat de juist genoemde datum van den 6en
December daarvoor niet eens zoo onge
schikt is. Tenslotte kan men ook zyn be
langstelling in het werk van het MIVA-
Comité te kennen geven door het zenden
van een naamkaartje aan het Secretariaat,
waarna het Comité spoedig van zich hoopt
ce doen hooren.
Heffing op boter.
De heffing op boter en de vervoerver-
gunning van buitenlandsche boter is voor
deze week vastgesteld op 0.95.
