BUITENLAND
Minister de Wilde en de noodlijdende
gemeenten
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1935
DE LEIDSCHE COURANT
fWEEDE BLAD - PAG. 5
ZILK.
Gouden echtpaar.
HET ONBEWOONDE
EILAND
(EEN ZEER ZONDERLING
VERHAAL)
De dikke kapitein van het luxe-jacht „Fi-
nalitas" keek onthutst op van zijn land
kaart. Het rotsachtige eilandje, dat als een
grillig bruin zeemonster voor hem oprees
uit de wijde blauwte van de Stille Zuidzee,
stond er niet op aangeteekend. Een vreemd
geval ,een gebeurtenis voor typen als baro
nes Wagner om te watertanden!
Maar nog vreemder en griezeliger werd
het geval, toen het jacht een kleine baai
tusschen de rotsen was binnengevaren en
de passagiers als nieuwbakken Columbus-
sen op onderzoek uittogen. Het eiland
bleek niet groot te zijn. Een weelderige tro-
pisohe plantengroei overdekte de rotsen en
gchel-gekleurde paradijsvogels schaterden
in de bosschen. Hoe men ook zocht: van
menschelijke wezens viel geen spoor te be
kennen en het gezelschap verkeerde reeds
in de geruststellende zekerheid, geen kan
nibalen te zullen ontmoeten, toen plotse
ling het troepje als aan den grond gena
geld bleef staan....
Langs het strand naderde een wit-gelakte
auto, toeterend van voren, tuffend van ach
teren, Het was een vreemd verschijnsel op
dit vreemde eiland, maar het vreemdste
van alles was, dat er in de auto geen be
stuurder te bespeuren viel. De chauffeur -
looze auto reed in volle vaart, omzichtig
ieder rotsblok vermijdend, waarmede het
strand bezaaid was en bedaard stoppend,
toen het strand dermate door manshooge
keien was versperd dat een doortocht on
mogelijk was.
Wie zal de angstige verbazing van het
gezelschap beschrijven! Een auto, kalmpjes
rondtoerend op een onbewoond eiland!
Maar prof. Strascikoff de bekende
Moskousche natuur-onderzoeker, die het
initiatief nam tot de „Godloozen-beweging"
had het raadsel spoedig opgelost!
„Deze auto" verklaarde prof. Strasci
koff, terwijl hij zijn lorgnet van de neus
nam en als een fonkelend insect in de zon
deed schitteren „deze auto is hier van
zelf gekomen".
De omstanders trokken meewarige ge
zichten en Isabee, een schat van een meisje,
vertolkte aller meening door haar buur
man in 't oor te fluisteren: Professor is gek
geworden!
Maar al was professor kennelijk gek, hij
bleef toch hooggeleerd. Men slikte met eer
biedige overgave de zottepraat, die prof.
vertelde over het ontstaan van deze auto.
Door een gunstige samenloop van omstan
digheden omstandigheden van atmosfe-
rischen en chemischen aard waren vele
duizenden jaren geleden kleine tandraadjes
ontstaan. Door allerlei oorzaken, zooals de
natuurlijke teeltkeus en de strijd om 't be
staan, had zich uit zulk een tandraadje een
kinderwagen gevormd, de kinderwagen had
zich geëvolueerd tot een drie-wieler en uit
de driewieler was, heel langzaam en gelei
delijk, een auto ontstaan.
Toen professor het woord „geëvolueerd"
bezigde, flitste een lichtstraal onder de
gouden lokjes van Isabee.
„Maar professor" riep zij uit, en zij
sloeg het grijze, vermolmde mannetje vroo-
lijk op den schouder wat u nu staat op
te lepelen is de tweede van uw serie lezin
gen „Over de dwaasheid van den Gods
dienst", door u vorigen winter met zooveel
succes te Moskou gegeven. U wilt toch niet
zeggen
Isabee stokte in haar woorden. Zij
voelde zich geestelijk wankelen. Het stond
haar klaar en duidelijk voor den geest: van
dezelfde redeneering, die zoo juist prof.
Strascikoff verkondigde, had zij ijverig dic
taat gemaakt tijdens een college over de
afstamming van den mensch, en zij had
haar blauwe oogen staarden verweg over
de zee zij had als wetenschappelijk dog
ma aanvaard, wat zij nu als wetenschappe
lijke onzin moest brandmerken: dat de le
vende natuur door „toevallig gunstige om
standigheden" uit de doode stof geboren
was en door teeltkeus en strijd om het be
staan, geëvolueerd was tot volmaakte,
hoogst-ingewikkelde, maar ook hoogst-
doelmatige machine, die mensch ge
noemd wordt.
De vroolijkheid was Isabee vergaan, en
terwijl prof. Strascikoff voortging in als
maar geleerde woorden de „abiogenesis
van de auto" aan zijn tam gehoor te verkla
ren, zwierf Isabee langs het strand, pein
zend over die plotselinge openbaring: dat
zijzelf en alle menschen, en alle dieren en
alle bloemen, die als een kleurig tapijt de
rotsen overdekten, dat de geheele wonder
bare Natuur onmogelijk ontstaan en ge
groeid kan zijn door toevallige, chemische
en mechanische oorzaken.
Het was redelijker te beweren, dat een
auto zich door natuurlijke teeltkeus had
ontwikkeld uit een kinderwagen, dan te ge-
looven, dat een zoo ingenieus samengestel
de machine als de. mensch een machine
begiftigd met denkvermogen! zich had
opgewerkt uit het „oerslijm van Huxley".
Menschen, die vertellen dat een auto
door niemand gemaakt wordt, huizen in een
krankzinnigengesticht. Menschen, die ver
kondigden dat de levende natuur door een
toeval is ontstaan (want zooals Pater Bens
dorp snedig opmerkte: teeltkeus en
struggle for life zijn slechts de Zondagsche
namen voor het toeval), zulke menschen
werden door een vorig geslacht aangegaapt
als „geleerden".
Het getij der godloochening is aan het
ebben. Het woord van Baco van Verulam is
waar gebleken: „Oppervlakkige kennis ver
wijdert van God, maar diepe kennis voert
tot Hem terug". Hoe dieper de moderne ge
leerden graven in de geheimen der levende
Natuur, hoe meer de overtuiging zich als
„onontkoombaar" aan hen opdringd: dat
deze wereld gestuwd wordt door een groot,
een oneindig groot Verstand.
„Vrees niet", riep Lord Keivin, een der
grondleggers van de moderne physica den
natuur-onderzoeker toe, „vrees niet onbe
vooroordeelde denkers te zijn! Indien ge
In de gisteren gehouden zitting van de
Tweede Kamer is de behandeling van de
afdeeling „binnenlandsch bestuur" van de
begrooting van binnenlandsche zaken
voortgezet.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
de heer De Wilde, vervolgt zijn rede.
Spreker zegt, dat het hem leed doet, te
worden beschuldigd van aanranding van de
gemeentelijke autonomie, die hij juist zoo
waardeert. Hij kan niet ontkennen, dat hij
wel eens fouten heeft begaan, maar er is
voor het gemeentewezen een pathologi
sche toestand ingetreden, die ernstige maat
regelen eischt.
Amsterdam heeft op den gewonen dienst
30 millioen per jaar bezuinigd. Het college
van B. en W. heeft, ondanks heftige be
strijding, een resultaat bereikt waardoor
Amsterdam zelfstandig heeft kunnen blij
ven. Wie dat resultaat hebben behaald zijn
de redders der gemeentelijke autonomie.
Gemeentebesturen die onverstandig
maatregelen nemen, en zij, die het toe
zicht op gemeenten laten verslappen, bren
gen die autonomie in gevaar.
Bij vele gemeentebesturen, ook van nood
lijdende gemeenten, bestaat een groot ver-
ant woordel ij kheidsge voel.
Gemis aan verantwoordelijkheid bestaat
bij die gemeentebesturen, die meen en, dat
zij, ondanks de crisis, op den orden voet
door kunnen gaan, een vlotte leeningspoli-
tiek voerende. Ging het Rijk de gemeente
lijke uitgaven voor zijn rekening nemen, er
bleef van de gemeentelijke autonomie niets
over. Er zijn gemeenten, die prat gaan op
haar autonomie, maar niet willen betalen
als haar de rekening ervan wordt gepresen
teerd.
In'hoeverre hebben de gemeenten haar
buitengewone uitgaven kunnen dekken
door haar gewone inkomsten? De ge
meenterekeningen gaven daarvan een
duidelijk beeld. Het aantal gemeenten met
een reëel nadeeiig saldo was in 1934: 472,
in 1933: 597 en in 1932: 770. De gewone
uitgaven der gemeenten overtroffen haar
gewone inkomsten: in 1932 met 54.4, in
1933 met 43.7 en in 1934 met 36.1 millioen.
Neemt men in aanmerking, dat in 1934 de
Rijksbijdrage 29 millioen lager is dan in
1933, dan zal men voor 1934 moeten ko
men tot een cijfer, niet van 36 maar van
7 millioen tegenover 43.7 mill, in 1933. Hier
uit blijkt de groote vooruitgang.
De heer Drees zoekt de oorzaak van den
nood van de gemeenten in de wijziging van
de financieele verhouding en de instelling
van het Werkloosheidssubsidiefonds. Maar
terecht stelt de heer Kooiman zich op den
bodem der bestaande wetgeving. De Re
geering mag niet anders doen.
Er bestaat een nauwe samenwerking tus
schen Regeering en Ged. Staten. De laat-
sten kennen ook de correspondentie der
Regeering met de gementebesturen.
De heer Groen heeft de positie der Rijks-
accountants overschat. Niet alle gemeen
ten krijgen hen. Spr. overweegt een ac
countantsonderzoek in 1936 achterwege te
laten, als het in 1935 heeft plaats gehad.
Inzake de toepassing der artikelen 125
en 126 van de Ambtenarenwet merkt spr.
op, dat vele afgevaardigden misnoegd zijn,
omdat de Regeering haars inziens zich niet
aan gedane toezeggingen houdt. Volgens
den heer Steinmetz negeert de Regeering
volkomen de uitspraak, neergelegd in het
amendement-Suring. Men zegt, dat de toe
passing der artikelen beperkt moet blij
ven tot enkele gevallen en dat de Regee
ring zich niet op kleinigheden moet blind
staren. Maar de Regeering streeft naar zoo
veel mogelijk eerbiediging, ook op dit
punt, van de zelfstandigheid der gemeen
ten.
Zij wil het georganiseerd overleg voorts
zooveel mogelijk tot zijn recht laten ko
men.
Uit de lucht gegrepen is het verwijt, dat
spr. zich niet aan het georganiseerd over-
krachtig genoeg denkt, zult ge door de we
tenschap tot het geloof aan God gedwongen
worden, d.w.z. tot den godsdienst. Gjj zult
vinden, dat de wetenschap geen tegen
standster, maar een hulp voor den gods
dienst is".
Zoo keert de wetenschap terug van haar
versleten dwaling, dat God een priesterlijk
verzinsel was. Een geloovig mensch behoeft
het natuur-onderzoek niet te vreezen.
Wanneer het de Wetenschap eens gelukken
zal de geheimen van de Schepping te door
gronden, zal zjj niet in blinde eigenwaan
en hoogmoed zichzelf verheffen, doch in
nederige bewondering en verbazing zich in
het stof werpen en met den Psalmist aan
het menschdom verkondigen: „Erkent het,
dat de Heer God is; Hij heeft ons gemaakt
en niet wij zeiven".
En wat gebeurde er nu met die merk
waardige auto? En wat kwam er van Isabee
terecht? zullen de lezeressen vragen,
nieuwsgierig naar het vervolg op dit feuille
ton. Tja! De auto werd op het schip geta
keld, maar het „toeval", waarin de schrij
ver dezes een handje had, wilde, dat het
schip op een klip stootte en met man en
muis verging....
TWEEDE KAMER
leg zou storen. Het heeft hem juist meer
malen van standpunt doem veranderen, zoo
wel wat provinciaal als gemeentelijk per
soneel betreft.
Komt er een betere toestand, waarin de
salarisuitgaven der gemeenten een evenre
dig deel vormen harer inkomsten, dan hou
den de artikelen 125 en 126 op een schrik
beeld te zijn, verdwijnen de accountants
en behoeft het toezicht op de gemeenten
niet meer zoo scherp te zijn. Spreker hoopt
dezen schoonen tijd nog te beleven.
Na eenige replieken wordt de afdeeling
binnenlandsch bestuur goedgekeurd.
Duitschers in Nederland.
Aan de orde is afdeeling Armwezen.
Mevr. BakkerNort (V.D.) acht het
een onbevredigemden toestand dat er der
tigmaal meer Duitschers in ons land wer
ken, dan Nederlanders in Duitschland. De
minister zegt, dat er er een nieuwe over
eenkomst is gesloten op den grondslag van
evenredigheid. Ook als die overeenkomst
wordt uitgevoerd en er tweeduizend Ne
derlanders in Duitschland mogen werken,
zullen er nog twintig maal meer Duit
schers in ons land werken. Ook deze ver
houding is onbevredigend. Al te goed is
buurmans gek.
De heer Duymaer van Twist (A.-
R.) vraagt, of de minister bereid is, een
circulaire te richten tot de gemeentebe
sturen, waarin hij te kennen geeft, dat zij
behoeftige schippers, die in de gemeente
liggen, moeten steunen, in afwachting van
nader onderzoek'.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
de heer De Wilde zegt, dat de kwestie
van werkende Nederlanders in Duitsch
land en werkende Duitschers hier ressor
teert, onder Sociale Zaken en onder Bui
ten landsche Zaken.
Er werken nu meer Nederlanders in
Duitschland dan vroeger. Als er lagere or
ganen in Duitschland zijn, die zich niet
aan de regeling houden, zal spr. er op aan
dringen, dat hierin verbetering kome.
Met zijn ambtgenoot, speciaal dien van
Sociale Zaken, zal spr. onder het oog zien,
of er aanleiding is om te komen tot een
regeling voor behoeftige schippers, zonder
dat dit precedenten voor anderen schept.
De Kamer keurt de begrooting goed,
met aanteekening dat de communisten en
de heer Sneevliet (R. S.) tegen zijn.
Aan de orde is hierna het wetsontwerp
Wijziging van de Pensioenwet voor de
spoorwegambtenaren.
De heer v. B r a a m b e e k (S. D.) maakt
tegen het wetsontwerp verschillende be
zwaren.
Het ware beter, met de spoorwegpen
sioenregeling te wachten, tot wij weten,
wat er in dit verband gebeuren zal met
het overheidspersoneel. Spr. somt een
reeks gevallen op, waaruit blijkt, dat er
in den loop der jaren gestreefd is naar
overeenstemming in positie tusschen over-
heids- en spoorwegpersoneel.
De heer Hermans (R.-K.) zegt, dat,
toen vroeger de pensioenen zijn verhoogd,
het standpunt is ingenomen, dat, als het
geldloon gewijzigd werd, het daarop be
rustende pensioen ook moest worden ge
wijzigd. Dit standpunt kan niet worden ver
laten met betrekking tot het aanhangige
wetsontwerp. Zulks beteekent echter niet,
dat tegen het wetsontwerp geen bezwaren
zouden bestaan. Met genoegen constateert
spr. de belangrijke verbeteringen, in het
aanvankelijke wetsontwerp aangebracht,
met betrekking tot de beperking van de be
voegdheid der Kroon en ten opzichte van
de het maximum der korting van 15 pet.
Maar werd de pensioenregeling voor
het spoorwegpersoneel ongunstiger ge
maakt dan voor het overheidspersoneel,
dan ware dit voor eerstgenoemd personeel
onbillijk. Spr. stemt in met het desbetref-
Zooals reeds gemeld, hoopt het echtpaar
H. W. Wolken-S. v. d. Spek op 26 No
vember a.s. den dag te herdenken, waarop
zij voor 50 jaar in den echt werden verbon
den. Bruid en bruidegom mogen zich nog
in een goede gezondheid verheugen. Men
ziet den bruidegom nog dagelijks naar zijn
werkzaamheden, als bloemistknecht, gaan.
fende standpunt van den peroneelraad en
het amendement-Van Braambeek.
Mevrouw BakkerNort (V. D.).
zegt, dat de sterkste grond, waarom haar
fractie meegaat met de vermindering der
pensioenen en de aantasting van verkre
gen rechten, is de deplorabele toestand van
's Lands financiën, speciaal dien van het
pensioenfonds der spoorwegen. Maar er is
geen grond om zwaardere offers te vra
gen van het spoorweg- dan van het over
heidspersoneel.
De Minister van Waterstaat, de heer v.
Lidtde Jeude, zegt, dat zooveel moge
lijk is getracht, eenheid te brengen tus
schen spoorweg- en overheidspersoneel
Maar het stelsel voor herziening van de
grondslagen voor het Rijkspersoneel ver
schilt van dat voor het sporwegpersoneel.
Dit moet ook wel, want er zijn zoovele
soorten van overheidspersoneel, behooren-
de tot zoovele gemeenten. Bij het spoor
wegpersoneel zijn de consequenties van een
herziening beter te overzien. En er is voor
het spoorwegpersoneel periculum in mora.
De tegenwoordige toestand van het fonds
kan niet worden bestendigd. Het wetsont
werp brengt een besparing van 1.4 millioen.
Ernstig is, dat de jaarlijksche uitgaven van
het fonds de jaarlijksche inkomsten over
treffen. Ging dit zoo door, de pensioenre
geling zou niet kunnen blijven werken.
De algemeene beraadslagen worden ge
sloten.
De heer v. Braambeek (S. D.) ver
dedigt 'n amendement om de verlaging der
pensioenen te beperken tot 10 pet. en om
niet te korten op de weduwen- en weezen-
pensioenen.
De heer Amelink (A. R.) verdedigt
een amendement om te bepalen, dat op
pensioenen van ƒ500 of minder geen kor
ting zal worden toegepasgt, terwijl voor
pensioenen tot hooger bedrag van 500, die
door de korting tot beneden dit bedrag
zouden dalen, de korting beperkt blijft tot
het bedrag, noodig om de pensioenen tot
ƒ500 terug te brengen.
Minister v. Lidt de Jeude bestrijdt
het amendement-van Braambeek. Voor de
Rijksambtenaren is de standplaatsaftrek
veel hooger dan voor spoorwegambtenaren.
Dit in verband met de gewenschte gelijk
stelling. Het amendemnt zou voorts te veel
kosten.
Anders is het met het amendement-Ame
link. waartegen spr. geen bezwaar maakt
en waarin hij absoluut een overgangsmaat
regel ziet, die, als de menschen uitgestor
ven zijn, is afgeloopen.
Spr. neemt het amendement-Amelink
over. Over het amendement-van Braam
beek wordt Dinsdag gestemd.
De vergadering wordt om zes uur ver
daagd tot Dinsdagmiddag één uur.
FRANKRIJK.
ZUSTER DER KONINGIN VAN ITALIë
OVERLEDEN.
Groothertogin A na stasia van Rusland.
In den ouderdom van 68 jaar is gister
ochtend om drie uur in haar villa te An
tibes in Zuid-Frankrijk overleden groot
hertogin Anastasia van Rusland, een zuster
van koningin Helena van Italië en weduwe
van grootvorst Nicolai Nicolajewitsj, den
eersten opperbevelhebber van het Russi
sche leger in den wereldoorlog.
Groothertogin Anastasia werd op 23 De
cember 1867 te Cettigne, de hoofdstad van
het voormalige Montenegro, geboren als
dochter van koning Nicolaas en koningin
Milena van Montenegro. Op 16 Augustus
1889 trad zij te St. Petersburg in het huwe
lijk met hertog Georg Romanof, doch dit
huwelijk werd in November 1906 krachtens
besluit der Heilige Synode door echtschei
ding ontbonden. In April 1907 trad de
groothertogin daarop in het huwelijk met
grootvorst Nicólai Nicolajewitsj, die op 5
Januari 1929 te Antibes, waar hij zich na
de bolsjewistische revolutie had gevestigd,
overleed.
Door omwonenden is aan den ingang van
de woning van het jubileerend echtpaar een
eerepoort opgericht en zijn versieringen
aangebracht.
Dat het bruidspaar nog vele zorgelooze
dagen mogen beleven, is zeer zeker de
wensch van al hun bekenden en vrienden.
EHGELAND.
REGEERINGSPARTIJEN BEHOUDEN
HUN MEERDERHEID.
Winst voor Labour.
Volgens de tot nu toe bekende resultaten
werden bij de verkiezingen voor het La
gerhuis gekozen:
379 Conservatieven.
15 Oppositie-Liberalen (Samuel).
157 Oppositie-Labour (inclusief Onafhan
kelijk Labour).
8 Nationaal Labour (groep MacDonald).
30 Nationale Liberalen (Simon).
4 Onaf hank. Liberalen (Lloyd George).
1 Onafhankelijke (behoorend tot geen
enkele partij).
Van de reeds gekozen afgevaardigden
steunen 420 de nationale regeermg.
De eenige Communist, dien 't nieuwe
Lagerhuis zal tellen, is gekozen in West-
fire (Schotland) met een meerderheid van
593 stemmen op de Labour-partij en de
Conservatieven. De laatste 6 1/2 jaar heeft
geen Communist in het Lagerhuis meer ge
zeteld.
De familie Astor is in het Lagerhuis ver
tegenwoordigd door Lady Astor, 'naar zoon,
haar schoonzoon, haar zwager en door Ma
joor Aston, die voorzitter is van den raad
van beheer van het dagblad de „Times".
De „dynastie-Lloyd George" keert on
verzwakt in het Lagerhuis terug, daar bui
ten Lloyd George zelf ook zijn zoon en zijn
dochter werden herkozen.
MacDonald verslagen.
Ramsay MacDonald is in zijn kiesdistrict
te Seaham Harbour verslagen door den
candidaat der oppositioneele Labour-partij
E. Shinwell.
James Ramsay MacDonald heeft van 1906
tot 1918 in het Lagerhuis zitting gehad als
Labour-afgevaardigde voor Leicester. Van
19221929 was hij afgevaardigde voor een
district van Glamorgan, terwijl hij sedert
1929 Seaham Harbour in het Lagerhuis
vertegenwoordigde, sedert 1931 als lid der
nationale labour partij. MacDonald heeft
in 1893 een leidende rol gespeeld bij de op
richting van de I.L.P., van welke partij
hij van 1906 tot 1909 voorzitter was. In
1930 trad hij uit de I.L.P.
Van 1900 tot 1912 was MacDonald secre
taris van de Labour Partij, terwijl hij van
1911 tot 1914 haar leider was.
MacDonald was minister-president en
minister van buitenlandsche zaken in de
eerste arbeidersregeering, nadat hij in 1922
leider der oppositie in het Lagerhuis was
geweest. MacDonald was minister-presi
dent van de tweede Labour-regeering, wel
ke van 1929 tot 1931 aan het bewind was.
Nu MacDonald bij deze Lagerhuisverkie
zing in zijn district waar hij tijdens de ver
kiezingscampagne reeds groote moeilijk
heden ondervond, niet naar het Lagerhuis
zal terugkesren, blijft de mogelijkheid be
staan, dat hij bij 'n eventueele tusschentijd-
sche verkiezing in een kans-biedend dis
trict vanwege de nationale regeering zal
worden gecandideerd.
ROEMENIE.
HET PARLEMENT GEOPEND.
Koning Carol, vergezeld van prins
Michaël en omringd door de ministers,
heeft gisteren de zitting van het parlement
geopend met een troonrede.
Hierin w^rdt vooral melding gemaakt
van de versterking van het leger en de na
tionale defensie.
Ten aanzien van den internationalen toe
stand en de buitenlandsche politiek van
Romenië wordt verklaard, dat Roemenië
trouw bleef aan den Volkenbond, zich ver
klaarde voor het handhaven" van den vrede
in Europa en verdediging van de Roemeen-
sche nationale belangingen, welke steeds
meer bestaan in het respecteeren van de
verdragen van vrede en trouw met bond-
genooten, vriendschap met alle mogend
heden zonder uitzondering en medewer
king aan de collectieve veiligheid in het
kader van den Volkenbond.
De rede sluit met een beroep op alle na
tionale krachten tot eenheid.
ELECTRISCHE TABAK- EN SIGARENFABRIEK „DE LANDMAN"
ROOKTABAK baaMnISI .25 cent per i/2 pond
Fa. Wed. C. J. VISTER - HAVEN 20 - LEIDEN
Begrooting Binnenlandsche Zaken goedgekeurd -
Wijziging pensioenwet voor de Spoorwegambtenaren
