DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
27ste Jaargang
DONDERDAG 14 NOVEMBER 1935
No. 8267
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week i 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
De jeugdwerkloosheid
Onderstaand artikel van Bernard Ver
hoeven in „Bouwen" geven wij hier een
plaats, omdat het iedereen aanspoort om
elke gelegenheid, die zich aanbiedt
en die hij grijpen kan, te benutten, om o p
z ij n w ij z e mede te werken, aan de
werklooze jeugd arbeid te geven, en vul
ling voor de troosteloos-leege dagen.
„Zelden had een Congres een nijpender
en actueeler thema dan het Jeugdwerk-
loosheidscongres, dat op 21 October in Nij
megen werd gehouden op initiatief van de
Nationale R.-K. Commisie voor jeugd-
werkloozenzorg.
Er zijn er, die congresseeren een parle
mentair afvalproduct vinden. Er zijn er,
die alle praten überhaupt uit den booze
achten, misschien omdat praten wat met
denken te maken heeft, en denken een
moeilijk ding is.
Zoolang we nog met een gemeenschap
van vrije menschen met vrije gedachten
te doen hebben, zal een Congres als het
Nijmeegsche hopelijk nog zijn eigen waar
de behouden. Zijn betrekkelijke waarde
natuurlijk.
Hoe voortreffelijk schier alle prae-advie-
zen voor het Congres ook waren, een der
prae-adviseurs, de heer K. L. H. van der
Putt, heeft met een acte van nederigheid
hun beperkte beteekenis uitgesproken, toen
hij zijn repliek besloot met de woorden: La
ten we geen prae-adviezen meer schrijven
maar dóen!
Toch zouden we deze prae-adviezen en
de gedachtenwiseling daarover ongaarne
hebben gemist.
Natuurlijk zijn er bezwaren verbonden
aan zoo'n aardverschuiving van prae-ad
viezen en problemen, maar het zou onbil
lijk zijn, deze breed uit te meten. Wanneer
een gansche wereld binnenste buiten wordt
gekeerd, zijn er altijd vertraagde kinderen,
die er een speelveld van maken.
Wanneer er gelegenheid is om in het pu
bliek te demonstreeren. zijn er altijd mo
gendheid j es voor vlagvertoon te vinden.
Uiterlijk, door de massale stof onvermij
delijk, wat verbrokkeld en gecompliceerd,
heeft het Congres in groote lijnen niette
min getuigenis afgelegd van een overheer-
schende eensgezindheid.
We gaan dan voorbij het formeel en
ultimatief protest van den R.-K. Vrou
wenbond tegen de bijna algemeene ten-
denz van de prae-adviseurs en het Congres,
om waar mogelijk en rechtmatig de vrouw
in het bedrijfsleven te vervangen door den
man.
In de samenvattende eindconclusie van
het Congres werd deze meening, trots de
tegenkanting, vastgehouden en geformu
leerd.
Een bewijs, dat dit Congres Goddank!
zich niet liet degradeeren tot een zacht
zinnige hechtpleister, maar een doelbewus
te beginselverklaring, en idee in opmarsch,
een daad in potentie wilde zijn.
Het Congres voorbij 't programma in
concept gereed, geeldt voortaan het woord:
Laten we geen prae-adviezen meer schrij
ven, maar doen.
Een jeugd in nood, een toekomst in ge
vaar, is niet met papier, maar alleen met
geloof en hoop en liefde te redden. Het
is heel jammer, dat een der woordvoer
ders, die het allermeest het oor had van
het Congres, prof. Cleophas, om formeele
redenen tot de orde werd geroepen, juist
toen hij zwevende buiten de grenzen van
1 papier precies in het hart der kwestie
was beland.
Zijn vurig beroep op de katholieke soli
dariteit in den ruimsten zin van het woord
was feitelijk actueeler dan het Jeugdwerk-
loosheidsprobleem zelf. Alle problemen zijn
bijzaak tegenover de Liefde. En men ver
gist zich zeer, indien men in afzienbaren
tijd het Jeugd werkloosheidsprobleem denkt
op te lossen, louter door een complex van
maatregelen.
Het is kil, hier op dit Calvinistisch
Schiereiland, de kilte van Calvinisme, libe
ralisme, kapitalisme. Een jeugd verkleumt,
minder nog door gebrek aan voeding en
kleeding, dan door een tekort aan liefde.
„God zij met ons" is het klassieke rand
schrift op de nog altijd gave gulden.
Met een bijna mystieke toewijding wordt
de waardevastheid van de munt gediend,
en als er vermaningen en vertroostingen
van boven klinken, dan bepaalt het zich
tot de adviezen van een voorzichtig finan
cier.
Maar een jeugd gaat ten onder, mate
rieel en moreel, en geen gave gulden kan
deze catastrophe vergoeden.
Als dan van bovenaf niets anders dan
welwillend ambtenarenwerk, dan goed be
doeld stukwerk kar geboden worden, en
geen geloof in, geen hoop op de toekomst,
het éénige wat de jeugd op de been kan
houden dan zal het moeten komen van
de volksgroepeeringen, die in eigen kring
althans nog verbondenheid, saamhoorig-
heid en geloof in waarachtige beginselen
hebben.
Dan hangt voor ónze jeugd alles af van
de katholieke solidariteit, indien deze wil
bestaan.
Rusland richt altaren op voor den god
Arbeid, en men offert tot waanzin toe.
Hitier zegt, dat er een Beloofd Land ach
ter de woestijnen is, en de jeugd gelóóft
met doffen hartstocht. Mussolini leert zijn
volk de ascese van zijn heilsleer, en men
draagt ontberingen. Roosevelt zingt altijd
door hymnen aan de ontwijfelbaar weer-
keerende welvaart, en men glimlacht be
moedigd.
Hiér zegt men: het zal morgen en over
morgen nog wel regenen, en verder zullen
we nog wel eens kijken. Maar hier heb je
een parapluie.
En in dien motregen der moedeloosheid,
dit eindeloos sijpelend „spleen" staat de
jeugd van heden, en verkommert van kil
te en gemis aan geloof en vertrouwen. Na
het Congres de Daad. Aan de Katholieken.
Hier en Nu."
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
BELASTINGRUTL.
Het Handelsblad schrijft:
Velen zullen met eenigszins gemengde
gevoelens kennis hebben genomen van de
belangrijke mededeeling, welke mr. Oud
gisteren in de Tweede Kamer heeft ge
daan: Als er te veel bezwaren zijn tegen
de verhooging van de omzetbelasting en
verlaging van de bier- en gedistilleerdac-
cijnzen, dan kan de minister ook anders; de
millioenen die hem dit scheelt moeten dan
maar uit de reisbelasting komen! Maar on
middellijk, naast eenige verrassing over dit
wel erg gemakkelijke „uitruilen" van be
lastingen, mogen wij met vreugde consta-
teeren, dat de minister bereid is om de
werkelijk met de deflatiepolitiek spotten
de verhooging van de omzetbelasting in te
trekken. Die vreugde wordt echter weer
getemperd door de compensatie, welke de
minister dan voor de schatkist meent te
kunnen vinden in een niet-verlaging der
bier- en gedistilleerdaccijnzen. Immers, nog
in de Memorie van Toelichting op het Be-
zuinigingsontwerp heeft de regeering ver
klaard, dat deze verlagingen noodzakelijk
waren, omdat het tarief zijn technisch
maximum overschreden bleek te hebben,
en het dus juist in het belang van de
schatkist was deze accijnzen te verlagen.
Om de woorden van de regeering, door mi
nister Oud zelf in de Millioenennota nog
eens herhaald, even aan te halen:
„Bij deze accijnzen is de grens, waarbij
belastingverhooging tot hoogere opbrengst
leidt, overschreden. Hierbij komt, dat ten
aanzien van den gedistilleerd-accijns op uit
gebreide wijze ontduiking wordt begaan.
Zoowel frauduleuze invoer als frauduleuze
bereiding in het binnenland vormen een
ernstige kwaal, die niet alleen aan de
schatkist en aan bonafine fabrikanten en
handelaren zeer groote schade berokkent,
maar ook in moreel opzicht voor de bevol
king funest is. Aan dezen wantoestand zal
alleen een einde zijn te maken, door den
accijns met zoodanig bedrag te verlagen,
dat fraude niet meer loonend zal zijn".
Met betrekking tot den bieraccijns treedt
het fraude-argument niet zoo zeer op den
voorgrond. Ook hier is echter het accijns te
hoog opgevoerd. Dit heeft geleid tot een
zoodanigen verminderden afzet, dat de be
langen van de schatkist door den hoogen
accijns blijken te worden benadeeld inste-
de van te worden gebaat".
Aldus minister Oud nog zeer kort gele
den. En in de Memorie van Antwoord op
het Bezuinigingsontwerp heeft de regeering
het bovenstaande nog eens nadrukkelijk
onderstreept, door te schrijven, dat om de
hier boven opgesomde redenen die belas
tingverlaging „volstrekt 'onvermijdelijk
moet worden geacht". Geldt dit alles thans
ineens niet meer?
ONZE VLAG.
De Avondpost schrijft:
Eindelijk begint er een klein beetje schot
te komen inzake de erkenning van onze
vlag.
De heer Wendelaar heeft de zaak in de
Tweede Kamer ter sprake gebracht, plei
tend voor het rood-wit-blauw. De Minis
ter van Binnenlandsche Zaken antwoord
de, en terecht, dat hij persoonlijk niet al
léén over de zaak te zeggen heeft, maar
hij beloofde een beslissing te zullen be
vorderen en voegde er bij, voor-zich-zelf
evenzeer aan het rood-wit-blauw de voor
keu' te geven.
We beginnen nu dus eindelijk een klein
beetje op te schieten.
Het wordt tijd, hoog tijd, dat door een
openlijke en officieele verklaring de vlag,
die eeuwenlang voer de geheele wereld
hei symbool van ons volk is geweest, die
onzen roem, ons streven op zoo velerlei
gebied, hier en in Indië en overal heeft
uitgedrukt, officieel in haar positie wordt
erkend. Wij moeten een natie zijn metéén
vlag, en niet met twee vlaggen.
En boven het rood-wit-blauw wappere
dan steeds de oranje-wimpel. Zóó is de
vlag de beste en nobelste uitdrukking van
ons volks-historie.
DE DISCONTO-VERLAGING VAN DE
NEDERLANDSCHE BANK.
Zooals gisteren reeds gemeld, heeft de
Ned. Bank met ingang van heden har dis
conto verlaagd.
Reeds ten tijde van de vorige disconto
verlaging spraken wij de verwachting uit,
dat de omstandigheden van dien aard wa
ren, dat bij een voortduren daarvan er op
gerekend kon worden, dat de Nederland-
sche Bank geen oogenblik langer dan
strikt noodzakelijk was, zou wachten met
het verder losdraaien van de disconto-
schroef. De week-staat, die hedenochtend
is gepubliceerd, heeft wel aantoond, dat
dit moment daar was en de thans aange
kondigde verdere verlaging van de offi
cieele tarieven met een half procent heeft
dan ook geen verrassing gewekt. Ook de
noteeringen op de geldmarkt wezen de laat
ste dagen trouwens reeds in die richting.
Het particuliere disconto gold heden 3 1/16,
en de prolongatie-koers is gisteren voor
het eerst weer tot 3 pet. gedaald. Bij derge
lijke noteeringen in de open markt was
het officieele tarief van 4 pet. uiteraard
niet meer effectief. De jongste keekstaat
heeft aangetoond, dat déze lagere notee
ringen de positie van de geldmarkt in ons
land volkomen juist illustreerden, want de
binnenlandsche crediet-verleening is in de
afgeloopen week opnieuw zeer sterk in
gekrompen. Voorts heeft de goud-toe
vloeiing naar ons land verderen voortgang
gehad, waaruit blijkt, dat de positie van
den gulden op de internationale wissel
markten weer volkomen gezond is en dat
het eenigen tijd geleden gevluchte kapi
taal weer naar ons land terugstroomt, het
geen bewijst, dat men weer vertrouwen
in de situatie stelt. Daartoe heeft o.a. mee
gewerkt het verloop van de debatten in de
Tweede Kamer, welke een aanduiding ge
ven, dat de regeering op een meerderheid
kan rekenen bij het verder voeren van
haar op aanpassing gerichte politiek. De
beleggingsmarkt geeft hiervan trouwens
eveneens een weerspiegeling. Hoewel de
laatste dagen een lichte aarzeling viel
waar te nemen, heeft heden een zeer vaste
stemming bestaan en hoewel het peil,
waarop een groot deel der prima beleg
gingswaarden thans staan nog altijd niet
als volkomen normaal kan worden be
schouwd, zoo is de situatie toch aanmer
kelijk verbeterd en kan verwacht worden,
dat bij een aanhouren van de huidige ont
wikkeling een verder hersteld voor de be
leggingswaarden zal plaats hebben. Indien
zich geen onvoorziene gebeurtenissen voor
doen, is trouwens een verdere verlaging
van het rente-niveau hier te landen zeker
niet onmogelijk en aangenomen kan wor
den, dat de Nederlandsche Bank niet zal
nalaten hierop, voor zoover mogelijk, in
vloed uit te oefenen. Al is het rente-niveau
laatstelijk reeds belangrijk gedaald, zon
der twijfel is dit, de zeer groote beschik
bare kapitalen waarvoor thans geen em
plooi kan worden gevonden in aanmerking
genomen, nog aan den hoogen kant. Zoo
wel het bedrijfsleven als de Nederland
sche Staat zullen bij een verdere daling
van het renteniveau ten zeerste gebaat zijn.
Tweede Kamer.
Motie inzake jeugdsalarissen verworpen
De Tweede Kamer heeft heden met 52
27 stemmen verworpen de motie-J. ter
Laan, de regeering verzoekende af te zien
van haar voornemen tot verlaging der sa
larissen van jeugdig personeel. Voor: de
Soc. Dem., de Communisten, Arts (K.D.
P.), v. Houten (Chr. Dem.) en Sneevliet
(Rev.-Soc.).
Wij wijzen er op, dat 't hier een b e-
ginselruitspraak betreft. De Ka
mer heeft hierdoor zich niet uitgesproken
voor jeugdsalarissen in een bepaalden
vorm, van een bepaalde grootte; alléén
het beginsel, dat salarissen van jeugdig
personeel lager mogen zijn, dan die van
oudere is o.i. aanvaard door verwerping
van de motie.
BINNENLAND
GOUDSCH BORGSTELLINGSFONDS.
Op initiatief van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Gouda en Om
streken is gistermiddag te Gouda een ver
gadering gehouden om te komen tot de
oprichting van een Borgstellingsfonds voor
het geheele district der Kamer, dat 36 ge
meenten omvat met 250.000 bewoners. Het
fonds zal speciaal bedoeld zijn om den
middenstand in deze moeilijke tijden bij
te staan en waar mogelijk te steunen.
Aan de uitnoodiging der Kamer hadden
velen gevolg gegeven. Verscheidene bur
gemeesters, voorzitters van Crisiscomité's,
leden der Kamer van Koophandel en afge
vaardigden van de besturen van Midden
standsorganisaties en Spaar- en Hulpban
ken waren aanwezig. De heer H. A. Schreu-
der Sr., voorzitter der Kamer van Koop
handel, wees in zijn openingswoord op de
noodzakelijkheid, dat in het district Gouda
een Borgstellingsfonds zal worden opge
richt.
De heer P. A. van Aggelen, directeur
van de Gemeentelijke Hulpbank te Leiden
en districts-commissaris van het Rijn-
landsch Borgstellingsfonds, was bereid ge
vonden een uiteenzetting te geven over
het doel en de werkwijze der fondsen. Na
eerst een en ander te hebben medegedeeld
over het Leidsch Borgstellingsfonds, dat in
October 1928 tot stand kwam en nu reeds
zeven jaar met groot succes werkt, kwam
de heer van Aggelen tot het Rynlandsch
Borgstellingsfonds, dat als maatstaf voor
het Goudsche fonds zou kunnen dienen. De
Rijnlandsche stichting beoogt hulpverlee
ning en woekerbestrijding ten bate van
den industrieelen en handeldrij venden mid
denstand in den vorm van borgstelling
voor credietwaardige credietbeho.evenden,
die trots ernstige, pogingen niet slaagden
in het vinden van voor credietverleening
geëischte borgen of in het stellen van ge
vorderde zekerheid en voorts bemiddeling
en voorlichting voor credietwaardige cre-
dietbehoevenden, die deze niet elders kon
den krijgen. Talrijke bijzonderheden over
het Rijnlandsche Fonds, de samenstelling
en financiering daarvan heeft spreker uit
eengezet.
De voorzitter der Kamer van Koophandel
bracht daarna de vorming van een comité,
dat in het district Gouda de stichting van
een Borgstellingsfonds zal voorbereiden,
aan de orde. Het comité moet plannen ont
werpen en deze aan een binnenkort te hou
den officieele stichtingsvergadering voor
leggen. In het comité namen zitting de hee-
ren H. A. Schreuder Sr. te Schoonhoven,
voorzitter; M. de Koster, Gouda, secretaris;
C. H. Koemans, wethouder voor sociale za
ken te Gouda; burgemeester A. M. Nieu-
wenhuisen van Schoonhoven; burgemeester
E. P. Verkerk van Boskoop; burgemeester
C. G. Roos van Lekkerkerk; C. H. Hagedorn
te Gouda; M. van Loon te Gouda, als ver
tegenwoordiger der Middenstandsorganisa
ties en A. C .van Beek te Woerden als ver
tegenwoordiger der Crisis-comité's.
DE KRUISVAART ROEPT:
APOLLOHAL!
Door de K.J.C. is van Mgr. H. J. M. Tas-
kin, Kapittel-Vicaris van het Bisdom Haar
lem, de toezegging ontvangen, dat hij de
opvoering van het St. Michielsspel op
Zondag 24 November a.s. in de Apollohal
te Amsterdam, met zijn tegenwoordigheid
zal opluisteren.
BLOEMBOLLEN-SANEERINGSPLAN.
Inlevering van hyacinthen.
Het dag. bestuur der Stichting Ned. Sier
teeltcentrale heeft besloten de inlevering
van hyacinthen te doen geschieden op on
derstaande data in de onderstaande plaat
sen:
1. te Lisse bij de Coöperatieve Veilings-
vereeniging voor bloembollenkweekers „H.
B. G." (G.A) met ingang van 18 tot en met
23 November 1935;
2. te Lisse bij de Naamlooze Vennoot
schap Holland's Bloembollen Huis met in
gang van 18 tot en met 23 November 1935;
3. te Hillegom bij de Coöperatieve Vei-
lingsvereeniging „Hillegom (U.A.) met in-
ggng van 18 tot en met 23 November 1935;
4. te Haarlem bij de Naamlooze Ven
nootschap „Haarlemsche Veiling" met in
gang van 18 tot en met 23 November 1935;
5. te Bovenkarspel bij de Boelmbollen-
j veilingvereeniging „West-Friesland" op 22
en 23 November 1935;
6. te Anna-Paulowna bij de Coöperatie-
1 ve Bloembollen-veilingvereeniging „Bree-
zand" (WA) op 22 en 23 November 1935.
Dit besluit treedt heden in werking en
kan worden aangehaald als „Inleverings-
i besluit Hyacinthen 1935".
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Uit Abessynië komen berichten van Abes-
si jnsche tegenaanvallen. (2de blad).
Naar een Duitsch-Fransch accoord? (2de
blad).
Revolutionaire actie van de Egyptische
Wafd-partij. (2de blad).
De vrouwelijke pilote Jean Batten heeft
baar Oceaanvlucht volbracht. (Luchtv. 2de
blad).
BINNENLAND.
De algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting in de Tweede Kamer zijn
gesloten. (2de blad).
Uitvaart en begrafenis van eere-kanun
nik pastoor v. d. Ven te Scheveningen.
(Kerkn., 1ste blad).
Tekort op kassïerskantoor te Barneveld
ontdekt (Gem. Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Weer een nieuw Ned. Zwemrecord. (3de
blad).
KAARTSPELENDE
MELKCONTROLEURS
Klachten niet geheel juist gebleken
Naar aanleiding van klachten, welke
indertijd bij den Minister van Landbouw
en Visschedij o.a. door de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw zijn inge
diend over het optreden van melkcontro-
leurs te Zoetermeer en omstreken,
is zooals reeds eerder is medegedeeld, een
uitgebreid onderzoek ingesteld.
Van het resultaat van dit onderzoek kan
thans worden medegedeeld, dat de om
standigheden zich anders hebben toege
dragen, dan viel op te maken uit het
schrijven dat door bemiddeling van de
Hollandsche Maatschappij aan den Mi
nister werd toegezonden. Van het henge
len en kaartspelen, is komen vast te
staan, dat dit buiten de diensturen is ge
schied, terwijl het biljartspel terstond
werd gestaakt wanneer een veehouder ge
holpen diende te worden.
Toegegeven moet worden, dat het aan
tal uitgezonden controleurs ruim is ge
weest, hetgeen geschiedde om te bereiken
dat de veehouders zoo snel mogelijk zou
den worden geholpen. Den controleurs is
niets te verwijten, dan dat zij niet onder
alle omstandigheden met de noodige takt
zijn opgetreden, waarover zij ernstig zijn
onderhouden.
Wanneer niettemin een tweetal contro
leurs als gevolg van dit onderzoek is ont
slagen, dan houdt dit dan ook voor den
één in het geheel niet en voor den ander
slechts ten deele vebrand met de in voor
meld schrijven geuite klachten.
ARBEID IN BANKETBAKKERIJEN.
De Minister van Sociale Zaken heeft
goedgevonden aan hoofden of bestuurders
van banketbakkerijen niet tevens zijn
de broodbakkerijen in alle gemeenten
te vergunnen, dat door mannen arbeid
wordt verricht als volgt.
1. in het tijdvak van heden tot en met
16 November 1935 gedurende 10 uren per
dag onverminderd het met betrekking
tot den Zaterdag bepaalde bij artikel 10,
tweede lid, van het Werktijdenbesluit voor
fabrieken of werkplaatsen 1923 en 55
uren per week;
2. in het tijdvak van 18 tot en met 28
November 1935 gedurende 11 uren per dag,
met een maximum van 60 uren per week.
Voorts dat door jongens van 16 en 17
jaar in het tijdvak van 18 November tot
en met 5 December 1935, benevens op 23,
24, 30 en 31 December 1935 arbeid wordt
verricht gedurende 10 uren per dag en 55
uren per week, onder voorwaarde, dat de
arbeidstijd in zijn geheel gelegen is tus-
schen 7 uur des voormiddags en 7 uur des
namiddags.