MAANDAG 4 NOVEMBER 1935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ITALIAANSCHE OPMARSCH
IN HET NOORDEN HERVAT
VOORNAAMSTE NIEUWS
27ste Jaargang
No. 8258
eCeid&eHetBou/frmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V De vrijheid van drukpers
Wij ontvangen het volgende persbericht:
In de jongste bestuursvergadering van
den Nederlandschen Journalisten-kring
heeft de voorzitter er op gewezen, dat den
laatsten tijd van bepaalde zijde systema
tisch misbruik wordt gemaakt van de vrij
heid van drukpers.
Terwijl dit aan den eenen kant de moge
lijkheid opent op beperkende maatregelen
en voorstellen van regeeringswege, waar
door wellicht ook de drukpers-vrijheid zel
ve eenigszins in gevaar zou kunnen gera
ken, is, naar 's voorzitters meening, de Ne-
derlandsche Journalisten-kring anderzijds
verplicht, tegen het misbruik op te ko
men en speciale maatregelen daartegen
niet als een aanslag op de drukpers-vrij
heid te beschouwen. Juist ter bescherming
van de vrijheid kunnen zulke maatregelen
noodig zijn.
Het Kringbestuur besloot, in zijn volgen
de vergadering het onderwerp aan de orde
te stellen, en daarbij te overwegen, of er
door den Journalisten-kring een stap zal
worden gedaan, en, zoo ja, van welken
aard.
Wij herinneren in verband met dit bericht
aan wat de regeering dezer dagen heeft
medegedeeld, dat namelijk bij de komende
voorstellen tot herziening van enkele
grondwettelijke bepalingen de regeering
ruimere bevoegdheden zal vragen, om de
grenzelooze ongebondenheid in woord en
geschrift te kunnen inperken.
De pers-,,vrijheid" mag in ons land niet
zijn naar het Duitsche model.
Nederland moet behouden een waar
lijk vrije en onafhankelijke pers.
Daarop kunnen wij trotsch zijn. Dat is
een goed, hetwelk wij niet willen missen.
De journalisten zelf zullen op de eerste
plaats steeds paraat moeten staan, om de
vrijheid en de onafhankelijkheid van de
pers te handhaven, te beschermen en te
verdedigen.
Maar, zooals uit het bovenstaande blijkt,
in de kringen der journalisten is, gelukkig,
levend het besef, dat die vrijheid niet on
beperkt mag zijn, dat die vrijheid mis
bruikt kan worden.
Geen grooter vijand van de vrijheid en
ook geen meer flagrante tegenspraak van
dit begrip, als het goed begrepen vtordt,
dan het misbruik van de vrijheid!
De financieele positie van
Leiden
Wij hebben in onze Stadseditie van Za
terdag medegedeeld, dat B. en W. van Lei
den een sluitende begrooting hebben inge
diend zonder belastingverhooging.
Een sluitende begrooting zonder belas
tingverhooging. Wij kunnen er ons over
verheugen, maar die vreugde is toch wèl
erg getemperd.
Men neme kennis van de volgende korte
samenvatting van de geleidebrief bij de
gemeentebegrooting 1936, welke Zaterdag
is verschenen (de begrooting zelf is nog
niet gepubliceerd).
De door B. en W. ingediende concept-be
grooting voor 1936 sluit wat den gewonen
dienst betreft in ontvangsten en uitgaven
met een bedrag van 9.726.103, vorig jaar
9.232.061. Na verschillende maatregelen
om een nog aanzienlijker tekort te dekken,
te hebben medegedeeld, zeggen B. en W.,
dat er na dien nog ter dekking overbleef
een bedrag van ƒ311.500. Het college is er
in geslaagd, dit tekort zonder belasting
verhooging te overbruggen; als middelen
daartoe stelt het voor een mindere storting
in het vernieuwingsfonds der lichtfabrie
ken tot een bedrag van ƒ155.000, een ver
laging van de lasten van het vernieuwings
fonds van 76.500 (door een extra afschrij
ving van dit fonds tot een bedrag van
546.232), verhaal van de omzetbelasting
op de verbruikers van gas en electriciteit
ten bedrage van ƒ40.000 en het opnemen
uit de reserve van het grondbedrijf tot een
totaal bedrag van 40.000. Hiermede is de
'begrooting sluitend gemaakt.
Zoo komen we er voor 1936.
Maar, als we denken aan 1937, dan wordt
onze vreugde wel héél erg getemperd.
B. en W. zeggen dan ook zelf:
„Hoewel er alleszins reden is, verheugd
te zijn over het feit, dat, trots het buitenge
woon groote tekort, de begrooting sluitend
is kunnen worden gemaakt zonder belas
tingverhooging, zoo mogen wij niet voor
bijzien, dat hiertoe tot niet onbelangrijke
middelen hebben bijgedragen, waarop niet
of niet geheel voor 1937 kan worden gere
kend".
Dat is, helaas, maar al te waar.
Dank zij de voorzichtige financieele po
litiek, tot nu toe gevoerd, ondanks de
oppositie der S.D.A.P., kan nu nog het hui
dige college van B. en W., waarin, zooals
bekend, voor 't eerst twee sociaal-demo
craten zitting hebben, een sluitende be
grooting zonder belastingverhooging voor
stellen; dank zij die politiek, zijn er nog
bronnen, waaruit kan worden geput, en
zijn die bronnen ook nog niet voor 1937 en
volgende jaren geheel en al uitgedroogd!
Maar iedereen begrijpt, dat men aldus
gauw op den bodem komt.
B. en W. deelen dan ook mede (en hier
wordt niet gesproken van een meerderheid
of minderheid), dat zij de bezuiniging en
versobering krachtig zullen voortzetten.
De lijn van het vorige college, dat we
herhalen het steeds overladen werd met
critiek van de zijde der SD.A.P., schijnt
door zijn opvolger te worden voortgezet.
Ook Leiden gaat, financieel, een moei
lijke toekomst tegemoet. Wij hopen, dat het
College van B. en met den Raad in een
zoo groot mogelijke eensgezindheid de
maatregelen, die in het belang van Leiden
noodzakelijk zijn, zal weten te treffen.
C h r i s t e n-p licht zal het hierbij zijn,
op de eerste plaats te omlijnen de verkre
gen rechten en de belangen 'van hen, die
door de tijdsomstandigheden het ergst zijn
getroffen.
Genève besluit om de sancties met 13 Nov. te doen ingaan.
ITALIË NEEMT AFWEERMAATREGELEN TEGEN
DE ECONOMISCHE SANCTIES.
„OFFENSIEF HERVAT OP ALLE
FRONTEN."
Het Italiaansch legerbericht.
Het officieele Italiaansche legerbericht
van gisteren luidt:
Op 3 November om 6 uur hebben onze
troepen het offensief op alle fronten her
vat.
Colonnes rukken op naar Dolo en Ma-
kallee.
Op het Somalifront ontwikkelen onze
colonnes activiteit in Ogaden.
Er worden door de vliegtuigen tal van
verkenningsvluchten uitgevoerd.
IN HET NOORDEN.
Opmarsch naar Makallé.
De Italiaansche opmarsch naar Makalle
wordt voortgezet. De stad is door Abes-
sijnsche troepen ontruimd, doch de burger
bevolking is gebleven.
In de bergen om de stad worden door
de troepen versterkingen aangelegd.
De oorlogscorrespondent van het Duit
sche Nieuwsbureau meldt: De afdeeling
in'boorlingentroepen, die in de richting
van Makalle oprukt, heeft Zondag na een
marsch, die enkele uren duurde de plaats
jes Emba Sion en Emba Maskala bezet. De
houding der Abessijnsche troepen plaatst
de Italianen voor vele raadselen, daar
men over him tactiek volkomen in het
duister tast. Er zijn hier geruchten in om
loop, waarbij sprake is van verschillen
van meening tusschen de Abessijnsche
leiders.
Daar de Italiaansche legerleiding zich
ten volle bewust is van de moeilijkheden,
die het gebied, waardoor de opmarsch
moet plaats vinden, oplevert, zal deze lang
zaam en methodisch worden ten uitvoer
gelegd. Het is daarom aan te nemen, dat
Makalle niet binnen 10 dagen zal worden
bezet.
De belangrijkste taak is toebedeeld aan
het legerkorps van generaal Santini, dat
langs den ouden karavaanweg, die Adi-
grat met Makalle en Kobbo verbindt, op
rukt. De voorhoede van dat legercorps is
aanzienlijk versterkt met afdeelingen
zwarthemden; bergsaglieri en gewone in
fanterie maken een belangrijk deel van
deze legergroep uit. De voorhoede be
schikt over tanks, vliegtuigen, en artille
rie. Voor het eerst sedert het uitbreken
van den oorlog treden ook de ongeregelde
Danakiltroepen op, die onder leiding
staan van Askari's. Zij hebben opdracht
vanuit de Danakilwoestijn naar Makalle
op te rukken. De Danakil-krijgslieden,
die naar verluidt verbitterde vijanden zijn
van de Abessijnen, zijn allen bestand tegen
het moordend klimaat van het Oostelijke
hooggebergte.
AAN HET OOSTELIJK EN ZUIDELIJK
FRONT.
Tusschen de uit Danakil komende Ita
liaansche troepen en de Abessijnsche strijd
krachten hadden in de omgeving van Im-
mini kleine, doch verbitterde gevechten
plaats. Aan het Zuidelijk front is volgens
deze berichten alles rustig, uitgezonderd
het feit, dat de Italiaansche vliegtuigen
verkenningsvluchten uitvoeren.
Aan het Danakil-front schijnen de Ita
lianen bevreesd te zijn voor aanvallen in
den rug en in de flanken. Aan beide fron
ten zijn de vliegers nog altijd druk in de
weer. In Ogaden hebben tot dusverre,
naar te Addis Abeba verklaard wordt,
slechts voorpostengevechten plaats ge
had.
Te Addis Abeba regent het weer.
Het is te Addis Abeba weer beginnen te
regenen, hetgeen sedert menschenheuge-
nis in dit jaargetijde niet is voorgekomen.
Indien de regen aanhoudt zal dit mis
schien zeer ernstige gevolgen hebben voor
den veldtocht.
TWINTIGDUIZEND KAMEELRUITERS
NAAR HET TANA-MEER.
De opmarsch der Italianen naar het
Tan am eer, het reusachtige waterreservoir
van den Blauwen Nijl, wordt binnen één
of twee weken verwacht.
Generaal De Bono verzamelt thans in
het Westen, aan de grensrivier de Setit
tusschen Eritrea en Abessinië, een corps
van 20.000 kameelruiters, die tegen het
midden dezer maand langs de grens van
den Soedan naar het meer zullen opruk
ken.
Volgens berichten uit Asmara aan de
Italiaansche bladen is het grootste ge
deelte der kameelen reeds aan de Setit
aangekomen. De dieren zijn in Egypte en
den Soedan gekocht en langs de karavaan
wegen naar Eritrea gebracht. Ook dui
zenden muilezels zijn aangevoerd, welke
gebruikt zullen worden in de woestijn en
bergstreken, waar geen wegen aangelegd
kunnen worden en de motorafdeelingen
dus niet gebruikt kunnen worden.
ABESSINIE VRAAGT FINANCIEELE
HULP.
De Abessijnsche gezant te Parijs heeft
in opdracht van zijn regeering een verkla
ring doen toekomen aan den Volkenbonds
raad, waarin Abessinië met een beroep op
zijn noodtoestand financieele hulp vraagt
in den zin van de overeenkomst van 2
October 1930 over de ondersteuning van
staten, die het slachtoffer van een aan
val zijn geworden.
Deze overeenkomst is indertijd tot stand
gekomen en onderteekend door 28 staten,
waaronder Engeland en Frankrijk. De in
werking treding was echter afhankelijk ge
maakt van het totstandkomen van een ont-
wapeningsaccoord. De Abessijnsche regee
ring meent echter, dat de daarin neerge
legde algemeen e grondslagen juist in dit
geval van toepassing kunnen zijn.
De werkzaamheden
voor den Stadhuis
bouw te Leiden stilgelegd.
WEGENS CONFLICT TUSSCHEN
AANNEMER EN GEMEENTE
Inverband met de verzakking
van het huis derfa Zandvoort
Naar wij vernemen is hedenmorgen het
heiwerk van den stadhuisbouw stilgelegd
in verband met een conflict dat gerezen is
tusschen den aannemer van den onder
bouw en de gemeente.
Dit conflict vindt zijn aanleiding in een
ernstige verzakking van het pand Maars-
mansteeg 12, waarin gevestigd is de sla
gerij van de fa. G. W. Zandvoort. Achter
dit pand is een diepe kuil gegraven en nu
men in de buurt daarvan aan het heien
is gegaan vertoont dit pand ernstige tee
kenen van verzakking. Er is in den gevel
een diepe scheur ontstaan van ongeveer
5 cM., waardoor het waarschijnlijk noodig
zal worden het perceel gedeeltelijk af te
breken. Voor de schade daardoor ontstaan
heeft de fa. Zandvoort de gemeente aan
gesproken. En niet alleen het pand van
de fa. Zandvoort is ernstig beschadigd, de
aannemer, de fa. Hillen en Roosen te Am
sterdam vreest, dat ook verschillende an
dere perceelen ernstig gevaar loopen te
verzakken en daar deze huizen alle be
woond zijn en het gevaar voor men-
schenlevens niet denkbeeldig is, wenscht
de fa. Hillen en Roosen met het heiwerk
niet verder te gaan, als de gemeente de
verantwoordelijkheid voor de gevolgen
niet op zich neemt.
De gemeente is echter van meening, dat
dit een zaak is van den aannemer. Zij
wenscht, dat de aannemer het heiwerk
voortzet en de verantwoordelijkheid voor
het intact blijven van de belendende per
ceelen aanvaardt.
Het gevolg van dit alles is, dat de fa.
Hillen en Roosen hedenmorgen het hei
werk heeft stilgelegd en reeds een gedeel
te van de daarbij betrokken arbeiders (een
15-tal) heeft ontslagen. Er wordt alleen
nog wat graafwerk verricht, maar daar
is men spoedig mee gereed. Met het beton
werk zal men niet aanvangen alvorens
een oplossing in deze zaak is verkregen.
Het viel ons moeilijk van de zijde van
de gemeente nadere inlichtingen over dit
conflict te verkrijgen. Het standpunt van
de fa. Hillen en Roosen hebben we hier
boven reeds weergegeven. De firma meent,
dat de huizen aan de Maarsmansteeg tegen
het heiwerk, zooals dat op voorschrift van
de gemeente wordt verricht, niet bestand
zullen zijn. Het graven der «kuilen is ook
geschied op voorschrift van de gemeente
en zoolang de gemeente niet de verant
woordelijkheid voor eventueele schade aan
de belendende perceelen op zich neemt,
wenscht de fa. met het heiwerk niet voort
te gaan en ligt dus de stadhuisbouw stil.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
De zitting der sanctie
conferentie
VERKLARINGEN VAN LAVAL EN
HOARE.
Sancties op 18 November in werking.
De groote coördinatie-commissie is Za
terdagmiddag even na 4 uur bijeengeko
men.
De president legde de ontworpen reso
luties betreffende de sanctie-voorstellen 2,
3 en 4 voor met de opmerking, dat ge
streefd wordt naar 't herstel van een recht
vaardigen en eervollen vrede.
In de drie resoluties wordt er kennis van
genomen, dat het credietverbod tegen Ita
lië reeds door 39 staten wordt toegepast
en dat 43 staten zich bereid verklaard
hebben, de in- en uitvoersancties toe te
passen Alle leden van den Volkenbond
worden opgeroepen de noodige maatrege
len te nemen om de sancties op ieder ge-
BUITENLAND.
De Italiaansche opmarsch in de richting
van Makalle hervat. De coördinatie-com
missie aanvaardt het voorstel om de sanc
ties op 18 Nov. te doen ingaan. Italië
neemt afweermaatregelen (1ste blad).
De Brusselsche Wereldtentoonstelling is
gisteren gesloten (4de blad).
Twaalf jaar geëischt tegen een Duitsche
kloosterzuster (4de blad).
Het Grieksche volk spreekt zich in groo
te meerderheid uit vóór terugkeer van den
koning (4de blad).
BINNENLAND.
Wegenaanleg in de Provincie Zuid-Hol
land (4de blad).
De toepassing van de uitverkoopswet.
(4de blad).
'n Amsterdamsche autocar reed Ite Bras-
schaet bij Antwerpen 'n winkelpui in stuk
ken. (Gem. Ber. 3de blad).
Nieuwe arrestaties te Oss. (Gem. Ber.
3de blad).
LEIDEN.
De werkzaamheden voor den stadhuis
bouw in verband met een conflict tusschen
aannemer en gemeente stopgezet. (1ste
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL: Nederland win|t opnieuw van
Denemarken: een 30 zege voor Oranje in
'n slappen wedstrijd (2de blad).
SCHAKEN: Dr. Euwe won de veertiende
partij van het wereldschaakkampioenschap
en bracht hierdoor den stand op 77. (2de
blad).
BILJARTEN: P. H. Schmidt derde klas
kampioen van Nederland groot biljart. (2de
blad).
bied uit te voeren met ingang van 18 No
vember.
De drie resoluties werden zonder debat
aangenomen. Slechts herinnerde de verte
genwoordiger van Chili er aan, dat zijn
regeering reeds vroeger reserves heeft ge
maakt.
Laval verklaarde, dat hij met alle inspan
ning zal blijven zoeken naar de elementen,
die als basis kunnen dienen voor onderhan
delingen.
De Engelsche minister Hoare verklaarde
het te betreuren, dat hij tot het nemen van
deze maatregelen gedwongen is Wanneer
de Volkenbond zijn invloed echter wil be
houden, is een collectief optreden onvermij
delijk Het doel is het verkorten van den
oorlog. Wij hopen en gelooven, zeide hij,
dat het den bond zal gelukken dit doel
te bereiken. In ieder geval zullen wij naar
vrede blijven streven en werken voor een
vrede, die voor alle betrokkenen eervol is.
Nieuwe stappen van Laval?
Men acht het te Parijs waarschijnlijk,
dat Laval, zoodra de omstandigheden dit
zullen toestaan, vermoedelijk na de En
gelsche verkiezingen van 14 November, een
nieuwen stap zal doen om het Abessijn
sche probleem tot een spoedige regeling te
brengen.
JAPAN ZAL NIET DEELNEMEN AAN
SANCTIES.
Naar de diplomatieke correspondent van
de „Daily Telegraph" uit Genève meldt,
zal Japan weigeren op eenigerlei wijze
deel te nemen aan de toepassing van sanc
ties. Hoewel Japan met Abessinië sym
pathiseert en geen speciale liefde gevoelt
voor Italië is het van oordeel, dat een
overwinning van den Volkenbond op dit
punt zou worden beschouwd als een ne
derlaag voor het principe van koloniale ex
pansie, in welke richting ook de Japansche
belangen liggen.