Se-
De Volkenbond over de
sanctiemaatregelen
No. 8238
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Oostenrijk en Hongarije tegen sancties
Italië-Abessinië
27ste Jaargang
DONDERDAG 10 OCTOBER 1935
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toornitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
AKSOEM SCHIJNT NOG NIET GEVALLEN TE ZIJN.
DE ZITTING VAN DE ASSEMBLéE.
De Assemblée is gistermiddag om even
over zes in het Volkenbondsgebouw bijeen
gekomen. De meeste Europeesche staten
waren weer vertegenwoordigd door hun
ministers van buitenlandsche zaken. De
belangstelling van pers en publiek is groo-
ter, dan de meeste vorige plenaire zittin
gen.
De Tsjechische minister van buitenland
sche zaken, dr. Benesj, opende de zitting
met een mededeel ing omtrent de omstan
digheden, die het bijeenroepen van de As
semblée noodzakelijk hadden gemaakt.
Hij las het besluit voor van den Volken
bondsraad van Maandag, waarin Italië tot
aanvaller wordt bestempeld en tot schen
der van het Volkenbondshandvest.- Vervol
gens maakte hij de door het presidium van
de Assemblée opgestelde voorstellen voor
de procedure der vergadering bekend. Het
zeer uitvoerige rapport van Benesj nam
ruim een half uur in beslag. Nadat besloten
was onmiddellijk tot de beraadslagingen
over te gaan, verklaarde Benesj, dat thans
de leden van de Assemblée hun standpunt
moesten uiteenzetten. Voor deze debatten
gaf hij een reeks richtlijnen, die tevoren
uitgewerkt waren. Daarbij is o.m. bepaald,
dat de Volkenbondsraad zich verder met
de aangelegenheid zal blijven bezig hou
den en dat het niet de taak van de Assem
blée is de procedure op grond van artikel
15 te hervatten. Het is de taak der leden
hun standpunt te bepalen ten opzichte van
wat in de Raad geschied is. Wie niet het
•woord zal vragen, zal geacht worden een
instemmende houding aan te nemen. De
bijzondere positie van eenige staten ten op
zichte van het sanctieprobleem zal in de te
benoemen coördinatiecommissie bespro
ken worden. Een defintieve agenda der
vergadering zal eerst later worden aange
nomen.
Oostenrijk en Hongarije tegen sancties.
Als eerste spreker kreeg daarop de Oos-
tenrijksohe gedelegeerde baron Pfluegl het
woord. Het kernpunt van zijn redevoering
was, dat Oostenrijk zich niet in staat ziet
in te stemmen met de conclusies betreffen
de het sanctieprobleem, waartoe de andere
leden van den Volkenbond reeds zijn ge
komen. De gedelegeerde gaf uiting aan de
sympathie van zijn land voor Italië. Oos
tenrijk zal niet vergeten, dat Italië op een
tragisch oogenblik van zijn geschiedenis in
den besten Volkenbondsgeest er toe heeft
bijgedragen zijn integriteit te waarborgen.
Deze vriendschap zal voortduren. Het
is de taak van den Volkenbond den vrede
te behouden. Spr. kan niet nalaten op het
ernstige gevaar te wijzen, dat de sancties
voor het economische leven van Europa met
zich moesten meebrengen, vooral voor sta
ten, die tengevolge van ongunstige omstan
digheden zich in een bijzonder moeilijke
positie bevinden en die niet alleen aan zich
zelf, maar ook aan him crediteuren moeten
denken. Oostenrijk heeft in een verklaring
van 30 April 1922 zijn standpunt in de
sanctiekwestie uiteengezet, hetgeen prin
cipieel in het verdrag van Locarno (bijlage
F) is opgenomen.
In denzelfden zin sprak de Hongaarsche
gedelegeerde, von Velütsj. Het doel van den
Volkenbond en van het Handvest is het
behoud van den vrede en dat vooronder
stelt, dat de oorzaken van den oorlog wor
den uitgeschakeld. De oorlog mag alleen
een ultima ratio zijn. De internationale sa
menleving is niet statisch en mag niet ver-
steenen. Ook de Hongaarsche gedelegeerde
sprak over de moeilijke positie van Honga
rije ten opzichte van het sanctievraagstuk,
vooral doordat Hongarije economisch is
aangewezen op afzet in Italië.
Nadat deze beide sprekers het woord
hadden gevoerd werd de vergadering ver
daagd tot Donderdagmorgen 10 uur 30. Als
eerste spreker zal Aloisi dan het woord
voeren.
Vandaag verwacht men, behalve van den
Italiaanschen gedelegeerde, geen verdere
principieele verklaringen tegen de sanctie
maatregelen. De vergadering zal zich na
de bespreking over het rapport der com
missie van zes, bezig houden met het eigen
lijke probleem der sancties.
DE COÖRDINATIECOMMISSIE.
Zal Nederland er in vertegenwoordigd
zijn?
Onder de landen, anders dan leden van
den Volkenbondsraad, die vermoedelijk
zullen worden uitgenoodigd zitting te ne
men in de coördinatiecommissie worden ge
noemd België, Griekenland, Nederland,
Zwitserland, Zuid-Slavië, Venezuela, Per-
zië, Zweden en Tsjecho-Slowakije.
NEDERLAND EN EVENTUEELE
SANCTIES.
Onze handel met Italië.
Men weet nog niet, hoever de sancties,
welke men te Genève tegen Italië zal uit
vaardigen, zullen gaan. Het zal voorloopig
wel tot geen volkomen stopzetten van den
handel op dit land komen, meent het
„Vad.". Het credietemb ar go zal voor Ne
derland wel geen beteekenis hebben, daar
er van 1 Augustus af een clearingverdrag
in werking is getreden. In verband met dit
clearingverdrag is de Nederlandsche uit
voer toch al iets verminderd: over 1934
hadden wij namelijk nog een actieve han
delsbalans met Italië, terwijl de clearing na
tuurlijk ten gevolge heeft, dat in- en uit
voer op dezelfde hoogte worden gebracht,
wat dan helaas altijd gebeurt door het naar
omlaag drukken van het hoogste cijfer tot
het niveau van het laagste. De ondervinding
opgedaan met de clear ingsovereenkomsten
met Duitschland, Roemenië, enz., toonen
daarenboven nog aan, dat het bij die eerste
vermindering van het internationale ver
keer zeer dikwijls niet blijft; het schrappen
van een „teveel" aan export heeft een ver
dere vermindering van den import ten ge
volge, zoodat men, na eenigen tijd, ook met
den export opnieuw naar omlaag moet, wat
dan alweer niet zonder invloed blijft op den
import, enz. enz.
In de jaren vóór de crisis was onze han
delsbalans met Italië zeer actief. In 1928
b.v. hebben wij voor meer dan tweemaal
zooveel naar dit land uitgevoerd als van
daar betrokken; het jaar daarop bedroeg
onze uitvoer nog 30 millioen tegenover een
invoer van slechts 21 millioen. Dit zal wel
verband gehouden hebben met de binnen-
landsche conjunctuurpolitiek van het fas
cistische regiem. In '31 slaat het om: er ko
men drie jaren, waarin Italië meer uitvoert
naar Nederland dan wij er verkoopen kun
nen. In 1931 bedraagt de passiviteit voor
Nederland zelfs meer dan vier millioen,
terwijl het zelf nog maar voor 14.5 millioen
uitvoert en voor 19.6 millioen importeert.
Dit tekort wordt geringer in de jaren '32
en '33 en in '34 krijgen wij zelfs, zooaJs
reeds gezegd, weer een actieve handelsba
lans.
Deze „activiteit" is echter van een min
der aangenamen aard; ze is verkregen
door uitbreiding van onzen verliesexport.
De grootste post op de rekening van onzen
export naar Italië in 1934 betreft het bevro
ren en gezouten vleesch, samen 2.885.788.
Er zijn ook nogal wat levende runderen en
varkens geëxporteerd, eveneens met ver
lies. Bij de clearingovereenfcomst heeft
men natuurlijk juist die posten 't meest
naar beneden gedrukt.
Van groote beteekenis is verder onze ex
port van kolen. Verleden jaar ging er voor
2.2 millioen Nederlandsche kolen naar Ita
lië. Deze export heeft zich in den laatsten
tijd nog uitgebreid. Voor dit artikel is het
wel mogelijk, dat de sanctiepolitiek een rol
gaat spelen.
Een zeer belangrijke post ook is die van
aardappelen: er gaCan ieder jaar millioenen
kilo's pootaardappelen naar Italië; verleden
jaar heeft ons land daar nog voor meer dan
een half millioen gulden van uitgevoerd
naar Italië. Dit is over 't algemeen een goe
de winstgevende zaak; de vraag is nu ech
ter, of men, ook in verband met de sancties,
nog wel voldoende zekerheid zal hebben
wat de betaling betreft, wanneer het nieu
we seizoen aanbreekt.
Verder vernielden wij onder de uitvoer
artikelen:
meel (voor zeven ton); geneesmiddelen
en voedingspraeparaten (vijf ton); huiden
en vellen (negen ton); gedestilleerd (drie
tan); werktuigen en toestellen (vier ton)
en instrumenten en toebehooren (zes ton).
Het totaal van den uitvoer bedroeg: 465
millioen kilo voor 15.6 millioen gulden.
Daartegenover stond een Italiaansche in
voer van 132 millioen kilo's voor 14.1 mil
lioen gulden. De voornaamste posten van
den invoer zijn:
Zuidvruchten (2 millioen gulden); ertsen
(600.000 gulden); gepelde en geplette gra
nen en mout (ƒ800.000); chemische pro
ducten (vier ton); manufacturen (2.5 mil
lioen); fabrikaten van rubber en balata
(423.000 gulden).
ITALIë ONGERUST OVER PARUS'
HOUDING.
De bladen vreezen, dat het te ver
voortschrijdt op den weg der sancties.
De Italiaansche pers begint zich naar
Havas meldt ongerust te maken over
Frankrijks houding te Genève. De bladen
vreezen, dat de Fransche regeering, in haar
verlangen concessies aan Engeland te doen,
te ver zal voortschrijden op den weg der
sancties. Wel is waar constateert men met
voldoening dat Laval alles in het werk
wil stellen, om te vermijden, dat de sanc
ties tot een conflict met Italië leiden, doch
te Rome blijft men sceptisch gestemd ten
aanzien van de doeltreffendheid der reser
ves, welke de Quai d'Orsay in zake de toe
passing van progressieve sancties heeft ge
formuleerd.
De „Popoio d'Italia" vergelijkt Frank
rijks houding met die van een schermer
die zoolang achteruit is geweken, tot hij
tegen den muur is beland.
Wij zouden ons gaarne vergissen, zegt
het blad, maar het wil ons voorkomen, dat
Frankrijk, in zijn streven de kool en de
geit te sparen, niet minder dan Engeland
met vuur speelt, maar dan zonder dat het
dit zelf gewaar is.
DE STRIJD AAN HET FRONT.
Aksoem nog niet gevallen.
De berichten van de speciale correspon
denten der te Rome verschijnende dagbla
den meldden gistermiddag, dat het eerste
legercorps oprukt in de richting van Ma-
kalle en dat een colonne troepen den op-
mersch naar Aksoem hervat. (Hieruit zou
dus blijken, dat Aksoem nog geenszins in
handen der Italianen-is gevallen). De spe
ciale correspondent van den Giornale
d'Italia, die zich te Adigrat bevindt, wijst
er op, dat het klimaat in deze streken zeer
gezond is en dat het gebied rijk is aan
water. De gezondheidstoestand der troepen,
zoo schrijft hij, is uitstekend en de kleine
veldlazaretten zijn leeg. Hieraan wordt
toegevoegd, dat de bevolking der streek
haar vertrouwen schenkt aan de Italiaan
sche soldaten en dat de werkzaamheden te
velde ondanks de oorlogsstemming vooj-t-
gezet worden. Met koortsachtig tempo
wordt gewerkt aan het aanleggen of ver
beteren van karavaanwegen en autowe
gen. De speciale correspondent van de
Lavoro Fascista deelt mede, dat de zone
tusschen de thans door de Italiaansche
troepen bezette frontlijn en de oude grens-
linie zorgvuldig gezuiverd is door pa
trouilles carabinieri, zoodat de troepen
thans in den rug niets te vreezen hebben.
Men heeft den indruk, dat de Koptische
monniken oprecht zijn in hun betuigen
van onderwerping en zich gelukkig ach
ten over het volstrekte respect, dat be
toond wordt jegens hun kerken en kloos
ters. Gezinnen, die het land verlaten had
den, blijven terugkeeren en zich onder
werpen.
Adoea met heroverd.
Met betrekkiing tot het bericht, dat
Adoea door de Abessijnsche troepen zou
zijn heroverd, verklaart men in bevoegde
Italiaansche kringen, dat dit uit Addis
Abeba afkomstige bericht automatisch
wordt gedementeerd door het Italiaansche
legerbericht van Woensdag, dat vaststelt,
dat Dinsdag op het geheel e front rust
heerschte.
Het is overigens zeer natuurlijk, dat, we
gens de onbegaanbaarheid van het zeer
moeilijke terrein, na het succesrijke eerste
oprukken der Italiaansche troepen, in de
eerste plaats de verbindingen met het ach
terland worden uitgebreid en dat in dien
tusschentijd alle technische voorbereidin
gen worden getroffen voor de tweede
etappe van den opmarsch.
Men beschouwt den val van Aksoem,
gezien den huidigen stand der voorberei
dingen, als zeer aanstaande. De opmarsch
wordt in elk geval voortgezet.
Berichten uit Ethiopië.
De Ethiopische aanvoerder Ras Seyoem
krijgt versterking, doch een eerste nood
zakelijkheid blijft: meer geweren en meer
munitie.
Ras Kassa snelt, zooals men weet, Ras
Seyoem te hulp, terwijl Ras Ayloe, die den
Bisschop van Meissen
gearresteerd,
BESCHULDIGD VAN DEVIEZEN-
OVERTREDING.
De bisschop in het Huis van Bewaring.
BERLIJN, 10 October (A. N. P.). De
justitie te Berlijn deelt mede: In den loop
van een strafproces tegen Katholieke gees
telijken en ordeleden wegens overtreding
der deviezenvoonschriften heeft men ern
stige verdenkingen gekregen, dat de bis
schop van Meissen, Mgr. P. Legger, in be
langrijke mate betrokken is bij de deviezen-
overtredingen, die in zijn bisdom hebben
plaats gehad. Op grond van het resultaat
van een onderzoek heeft de procureur bij
het Landsgericht te Berlijn wegens voort
gezette deviezenovertreding in twee geval
len een aanklacht tegen den bisschop inge
diend bij de Strafkamer van het Landsge
richt, die op grond van ernstige verden
king een arrestatiebevel heeft uitgevaar
digd. De bisschop is gisteren op grond van
dit bevel gearresteerd en overgebracht
naar het Huis van Bewaring MoabiL
linker vleugel van de strijdkracht van Ras
Seyoem commandeert, oprukt, teneinde
den rechtervleugel der Italianen te dwin
gen, op Erythreaansch grondgebied terug
te trekken.
Op het front Adoea, Adrigat, Aksoem
maakt Dedasmatsj de commandant van den
rechtervleugel van de strijdkrachten van
Ras Seyoem en schoonzoon van den Ne
gus zich gereed, de Italianen te weerstaan,
als zij naar dien kant verder oprukken.
Naar verluidt, zijn de verliezen van de
Ethiopiërs in het Noorden gering en is het
moreel van de troepen schitterend.
De operaties op het Assab-front staan
klaarblijkelijk stil, waardoor de theorie
wordt bevestigd, dat de Italianen bij den
Moessali concentreeren, om te bewerken,
dat de Abessyniërs hun troepen uit het
Noorden terugtrekken.
Aan het Ogaden-front is tot nu toe al
leen een guerilla gevoerd, doch de Italiaan
sche vliegtuigen zijn actief geweest in de
omgeving van Haaradigit, Sanabaneh en
Gerlogubi.
Tot nu toe zijn op het Zuiderfront nog
geen Italiaansche tanks in actie gekomen,
doch de Abessynische generale staf ver
wacht binnenkort een Italiaanschen aan
val ten Noord-Westen van Oeal Oeal.
j Evenmin als in het Noorden, zijn de
Ethiopiërs voornemens, hier veel weer
stand te bieden.
Het eenige risico dat de Abessyniërs hier
bij loopen is, dat de grensstammen moe
deloos worden door het verlies van gebied,
doch alle militaire experts te Addis Abeba
zijn van oordeel, dat deze taktiek verstan
dig is, vooral, omdat men verwacht, dat
sancties de Italiaansche strijdkrachten zul
len ontmoedigen.
Te Addis Abeba blijft men sceptisch
staan tegenover de berichten omtrent den
inval van Ras Seyoem in Eritrea. Men
hoedt zich ervoor, indeze berichten een
bewijs van Abessynië's kracht te zien,
want men beseft ter dege, dat als hier in
derdaad een strijdmacht van beteekenis
zonder op tegenstand te stuiten een eind-
weegs doordringt op Italiaansch gebied, het
risico van een omsingeling en een neder
laag zeer groot zou zijn.
Abessynië's militaire deskundigen zijn
voor en na van meening, dat er maar één
kans bestaat op een Abessinische eind
overwinning, en dat die kans hierin gele
gen is, dat van lieverlede de offensieve
kracht der Italiaansche strijdkrachten
wordt verlamd.
Geen bommen op buitenlandsche missies
en inrichtingen van Roode Kruis.
Te Rome is niets bekend van een verzoek
der te Addis Abeba geaccrediteerde mo
gendheden de buitenlandsche missies en
de ziekenhuizen bij eventueele aanvallen
uit de lucht op Addis Abeba te willen spa
ren.
Men noemt het evenwel een natuurlijke
zaak, dat de Italiaansche vliegers geen
bommen werpen op de gebouwen der di
plomaten en de onder de bescherming van
het Roode Kruis staande inrichtingen, aan
gezien de vliegers in hoofdzaak verken
ningsvluchten maken en bommen slechts
op troepencontingenten worden geworpen
en niet, aldus voegt men hier aan toe, zoo
als in tendentiseuse berichten steeds weer
wordt beweerd, op de burgerbevolking.
VOORTZETTING VOLKENBONDS
VERGADERING.
Uitvoerige rede van AloisL
GENèVE, 10 October (A.N.P.) Heden
morgen te half 11 zijn in de Volkenbonds
vergadering de besprekingen over de kwes
tie der sanctiemaatregelen voortgezet.
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
In de vergadering van den Volkenbond
hebben Oosteiuïjk en Hongarije zich tegen
sanctiemaatregelen uitgesproken. (1ste
blad).
Italië's deviezen-politiek.
Het hoog er beroep van Haupfmann, de
ontvoerder van Lindbergh's baby, afgewe
zen. (2de blad).
BINNENLAND.
De opkooping van levensmiddelen. De
regeering waarschuwt tegen misplaatste
vrees. (2de blad).
De uitvoer van benzine is verboden. (2de
en 1ste blad).
Te Rotterdam is een benzine-tank ont
ploft Drie gewonden. (1ste blad).
Wij stellen voor onze lezers
verkrijgbaar een groote kaart
van het Oost-Afrikaansche ge
vechtsterrein. De kaart is in
kleurendruk uitgevoerd en heeft
een afmeting van 1 M. x 0.65 M.
De prijs is afgehaald aan ons
bureau 15 cent, franco per post
20 cent.
DE ADMINISTRATIE
Als eerste sprak de Italiaansche gedele
geerde baron Aloisi. In een zeer uitvoerige
rede oefende hij critiek op de Volkenbonds
procedure, waarbij hij er vooral bezwaar
tegen maakte, dat het Italiaansche memo
randum over de Abessijnsche toestanden in
het geheel niet in aanmerking is genomen
en dat men na het uitbreken der vijande
lijkheden den Italiaansche gedelegeerden
niet den tijd heeft gegeven voor een wei-
voorbereide uiteenzetting. Indien men het
optreden van den Volkenbond in andere
gevallen vergelijkt met de houding, die
thans is aangenomen, dan moet men zeggen,
aldus Aloisi, dat met tweeërlei maat is ge
meten. Aloisi herhaalde, dat Abessynië niet
voldoet aan de voorwaarden, die noodig
zijn om lid van den Volkenbond te kunnen
blijven. Hij hield den Bond voor, dat hij
ondanks het door de Italiaansche regeering
geleverde bewijsmateriaal niet de maatre
gelen heeft genomen die in overeenstem
ming zijn met de statuten n.l. de uitsluiting
van Abessynië uit den Bond. Dat de motie
ven van Italië zijn miskend, heeft het ge-
heele Italiaansche volk gekwetst en Abes
synië gesterkt in zijn krijgslustige houding.
Toen Italië niet meer kon rekenen op den
steun van den Volkenbond bij de waarbor
ging van zijn veiligheid en bij de erkenning
van zijn rechten, heeft het 't noodig geoor
deeld zich uitsluitend te verlaten op zijn
eigen middelen om op te treden tegen een
groeiend gevaar. Aloisi sprak voorts van
de reserves door de Britsche regeer ing ge
maakt bij de onderteekening van het Pact,
waarbij Engeland zich in bepaalde gebie
den vrijheid van handelen heeft verzekerd
met uitsluiting van ieder buitenlandsch in
grijpen.
Onder deze omstandigheden heeft Italië
in het Kellogg-pact toegestemd. Het recht
van Italië wordt bewezen door de verdra
gen tusschen de drie aangrenzende mogend
heden. Deze verdragen zijn bevestigd door
het Engelsch-Italiaanseh verdrag van 1925,
derhalve na het ontstaan van den Volken
bond en na de toetreding van Abessynië
tot dien Bond.
