DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1Mb
No. 8215
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Verlaging vaste lasten en huren.
BERICHT
VOORNAAMSTE NIEUWS
Zbe Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2»95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 1 f.50
Critiek in de Tweede Kamer op het
wetsontwerp.
Is 20% huurverlaging 1
voldoende.
In het voorloopig verslag der Twèede
Kamer over het wetsontwerp in zake bij
zondere maatregelen ter verkrijging van
verlaging van sommige vast lasten en hu
ren, betreurden vele leden, dat dit wets
ontwerp is ingediend op een zoodanig tijd
stip, dat het afdeelingsonderzoek daarvan
heeft moeten plaats vinden zonder dat de
leden der Kamer voldoende gelegenheid
hebben gehad zich daaromtrent door de
genen, die bij de zeer ingewikkelde te re
gelen materie betrokken zijn, te laten voor
lichten. Niettemin verklaarden verscheide
ne leden een zoo spoedig mogelijke openba
re behandeling van dit ontwerp met het
oog op de door de indiening geschapen on
zekerheid noodzakelijk te achten.
Van verschillende zijden werden tegen
hetgeen wordt voorgesteld zeer ernstige
bedenkingen ingebracht, deels omdat men
van meening was, dat de noodzakelijke
aanpassing niet door wettelijke maatrege
len en in ieder geval niet door de thans
voorgestelde wettelijke maatregelen te be
reiken valt, deels ook, omdat men in deva
luatie, zeker thans den eenig mogelijken
weg tot het bereiken van een lager stabili-
satievlak zag.
Vele andere leden bleken met de regee
ring van oordeel, dat de wetgever stimu-
leereoid behoort op te treden, ten einde de
aanpassing te bevorderen. In zooverre kon
den zij zich dus met de grondgedachte van
het ontwerp vereenigen. Konden een aan
tal hunner ook met de uitwerking dezer
gedachte in hoofdzaak overeenstemmen,
verscheidene der tot deze groep behooren-
de leden waren van meening, dat dit wets
ontwerp onvoldoende is om het daarmee
beoogde doel te bereiken en dat het ook
te dien einde belangrijk zal moeten worden
omgewerkt; ter bevordering van een aan
passing van wezenlijke be teekenis zullen
h. L echter nog verscheidene andere maat
regelen, en wel binnen zoo kort mogelij
ken tijd, moeten volgen.
Aantasting overeenkomsten.
Zeer bedenkelijk achtten sommige leden
de motiveering der regeering, dat in de ge
wijzigde levensomstandigheden voor den
wetgever voldoende grond ligt om burger
rechtelijke overeenkomsten over de ge-
heele linie aan te tasten. Het introduceeren
van deze instelling als rechtsbeginsel in
ons positieve recht zal tot gevolg hebben,
dat de rechtszekerheid geheel op losse
schroeven gezet wordt.
Sommige andere leden brachten als be
zwaar tegen het wetsontwerp voornamelijk
naar voren, dat voor velen een aanmerke- j
lijke daling van inkomsten daarvan het ge
volg zal zijn. Dit zal o.a. tot gevolg hebben,
dat allerlei personen en zaken minder ar
beid zullen kunnen laten verrichten,
waardoor de werkloosheid zal toenemen.
Ook zullen de belastingen ten gevolge van
het in het ontwerp voorgestelde nog weer
minder gaan opbrengen. Wat men aan den
een en kant wint, aldus deze leden, zal men
aan den anderen kant weer verliezen.
Verscheidene leden konden zich in
hoofdzaak bij de geuite bezwaren tegen de
voorgestelde wijze van ingrijpen in de bur
gerrechtelijke verhoudingen aansluiten.
Vele andere leden verklaarden, zonder
de toelichting der regeering in haar ge
heel te willen onderschrijven, het uitgangs
punt, n.1. dat de aanpassing van vaste las
ten en huren aan een lager kostenniveau
door wettelijke maatregelen dient te wor
den gestimuleerd, te kunnen aanvaarden.
Grond en rechtvaardiging voor een zoo
danig ingrijpen zagen zij in het algemeen
belang, dat inderdaad kan eisahen. dat on
der geheel andere omstandigheden aange
gane verplichtingen ,in het bijzonder die
van meer duurzamen aard, niet ongewij
zigd gehandhaafd blijven.
Huurverlaging zwaartepunt?
Een groot deel van de leden, die tegen
het uitgangspunt der regeering geen be
zwaar hadden, kon zich toch met de uit
werking van dit denkbeeld allerminst ver
eenigen. Ofschoon het ontwerp door zijn
verdeeling in vijf paragrafen den indruk
wekt, dat een vijftal onderscheiden aanpas
singsmaatregelen worden voorgesteld, za
gen verscheidene toch het zwaartepunt in
de huurverlaging. Blijkbaar aldus deze
leden heeft de regeering overwogen, dat
de huiseigenaren, tevens verlichting van
een aantal drukkende lasten noodig heb
ben.
Maatregelen ter verlichting van de vaste
lasten, maar dan over de geheele lijn en
met algemeene economische werking acht
ten zij steeds dringender geboden. Noodig
is een complex van maatregelen, waardoor
ons volksleven met één slag op een lager
stabilisatievlak gebracht wordt; zulk een
complex van maatregelen had naar hun
meening reeds veel eerder genomen of al
thans voorbereid moeten zijn. Zij spraken
als him overtuiging uit, dat een stelsel als
destijds in het plan-Brüning ontwikkeld,
mits gewijzigd naar de omstandigheden van
ons land, den economischen toestand hier
te lande aanzienlijk zou verbeteren.
De huidige regeeringspolitiek brengt, zoo
meenden zij, ons volk niet als geheel op
een lager vlak; zij heeft slechts ten gevol
ge, dat in het vlak, waarop wij ons thans
bevinden, gaten worden geboord, waardoor
telkens grootere of kleinere groepen der
bevolking omlaag tuimelen. Partieele maat
regelen maken, naar hun overtuiging, den
drang naar het toepassen van monetaire
maatregelen als hulpmiddelen bij het nood
zakelijke aanpassingsproces steeds krachti
ger.
Resumeerende gaven deze leden als hun
oordeel te kennen, dat het wetsontwerp,
indien de regeering het althans niet door
een ander van veel verdere strekking wil
vervangen, niet alleen zal moeten omge
werkt, doch ook zoo spoedig mogelijk door
verdere maatregelen ter verlajging der
vaste lasten gevolgd zal moeten worden.
Algemeene maatregelen.
Verscheidene andere leden, die van oor
deel waren, dat tot nog toe bij de gevoerde
deflatiepolitiek de noodzakelijkheid om
ook huren en vaste lasten te doen dalen,
niet voldoende in het oog gehouden was,
constateerden met instemming, dat dit ont
werp de strekking heeft vaste lasten te ver
minderen door algemeen werkende maat
regelen en niet enkel door de mogelijkheid
te openen tot verlaging in afzonderlijke
gevallen, waarin het bestaan van een
noodtoestand wordt aangetoond. Enkele
grondgedachten van het ontwerp hadden
dan ook hun instemming. Niettemin waren
ook deze leden volstrekt niet bevredigd
door hetgeen wordt voorgesteld en hadden
zij tegen een deel der voorstellen ernstige
bezwaren.
Een aantal leden was bereid, dit ontwerp
als „crisismaatregel" te aanvaarden.
Verscheidene van de leden, die zich in
hoofdzaak met het wetsontwerp konden
vereenigen, of het althans als eersten stap
in de goede richting beschouwden, meen
den, dat het eigenlijk overbodig was, thans
opnieuw een debat over de al of niet wen-
schelijkheid van devaluatie te gaan voe
ren. Tegenover het oordeel van die leden,
die het overgaan tot devaluatie den eenig
bruikbaren weg noemden, wilden zij echter
toch als him oordeel te kennen geven, dat
het geheel onjuist is te meenen, dat bij de
valuatie geen onbillijkheden en onrecht
vaardigheden zonden worden begaan, om
dat een dergelijke maatregel voor allen ge
lijkelijk zou werken. Integendeel, het staat
naar hun meening wel vast, dat devaluatie
in den meest grilligen vorm voordeel
brengt aan den een en nadeel aan den an
der.
Voor wat dit nadeel betreft, wezen zij
in het bijzonder op de spaarders, en niet
alleen de groote, doch vooral ook de klei
ne, en op alle gepensionneerden en ande
ren, die van een lijfrente of soortgelijke
vaste inkomsten moeten leven.
Vermeerdering van export, aldus deze
leden verder, behoeft men van devaluatie
niet te verwachten. Gaat men haar als
strijdmiddel in den internationalen econo
mischen strijd aanwenden, ten einde den
export te vermeerderen, dan zullen de ove
rige landen al heel spoedig maatregelen
nemen om den daardoor vergrooten export
te weren. In het beste geval zal slechts een
tijdelijke vermeerdering van export het
resultaat zijn. Daar staat echter tegenover,
dat de aanschaffing van noodzakelijke
grondstoffen en levensmiddelen uit het
buitenland aanzienlijk zal worden bemoei
lijkt, terwijl men niet mag vergeten, dat
Nederland nog steeds heel wat meer im
porteert dan exporteert.
Juist omdat aan devaluatie zoo vele be
zwaren verbonden zijn, juichten deze leden
het toe, dat de regeering bereid is, de me
dewerking der Sta ten-Generaal te vragen
om langs anderen en h. i. beteren weg een
verlaging van de vaste lasten te verkrij
gen. Zij vonden daarin aanleiding, de re
geering bij haar streven krachtig te steu
nen.
Aantasting hoofdsommen.
Tegen den aandrang tot het ingrijpen in
alle mogelijke schuldverhoudingen en
vooral tegen den drang tot aantasting der
hoofdsommen verklaarden verscheidene le
den zich met kracht te moeten verzetten.
Aantasting der hoofdsommen, aldus deze
leden, moet onvermijdelijk tot groote on
billijkheden leiden.
Tegen het vaststellen van een maximum
rente voor pandbrieven werd, evenals te
gen het vaststellen van zulk een maximum
voor hypotheken, aangevoerd, dat een op
deze wijze gefixeerde rente kans loopt de
algemeen gangbare te worden.
Verscheidene leden meenden in de ge
heele regeling op dit punt een uiting te
zien van een welhaast al te teedere zorg
voor de belangen der hypotheekbanken.
De marge van pet. tusschen hypo
theek- en pandbriefrente, welke het ont
werp aan de hypotheekbanken toestaat,
achtten verscheidene leden aan den ruimen
kant.
Erfpachtcanon.
Tegen de voorgestelde verlaging van den
erfpachtcanon werden van verschillende
zijden ernstige bedenkingen ingebracht.
Het zal voor de meeste der hierbij betrok
ken gemeenten en vooral voor de aller
grootste, vrijwel onmogelijk zijn, het uit
deze maatregelen voortvloeiende gemis
aan inkomsten goed te maken, zoo meende
men.
Voor Amsterdam alleen reeds is een
jaarlijksdhe inkomstenvermindering bere
kend van ongeveer 1 millioen gulden.
Waar het bedragen van dergelijken om
vang betreft, zal het rijk ten slotte op de
een of andere wijze het verlies zelf moe
ten dragen.
Tegen hetgeen in paragraaf 4 over ver
laging van uit wettelijke voorschriften
voortvloeiende lasten, welke drukken op
de exploitatie van onroerende goederen
wordt voorgesteld, werden door zeer vele
leden ernstige bezwaren geopperd.
Verscheiden leden betreurden, dat de
voorgestelde huurverlaging zich uitsluitend
tot woningen, winkels en koffiehuizen be
paalt, zoodat het bedrijfsleven daarvan vrij
wel geen rechtstreeksch voordeel heeft. Op
uitbreiding van het ontwerp met bepalin
gen betreffende de huurprijzen van panden
en terreinen, bij bedrijven in gebruik,
drongen zij aan.
Van verschillende zijden werd er op ge
wezen, dat de huiseigenaren, die thans
reeds in groote moeilijkheden verkeeren,
door de voorgestelde huurverlaging ern
stig gedupeerd zullen worden. Naar de
meening van sommige leden zal van hen
een offer gevraagd worden, dat in vele ge
vallen hun ondergang ten gevolge zal heb
ben.
DE R. K. RAADSFRACTIE TE OSS.
Zes van de 11 leden der R. K. Staatspartij
geroyeerd.
In de R. K. Raadsfractie te Oss heerscht
groote verdeeldheid. In weerwil van het
feit, dat de leden der R. K. fractie de toe
zegging hadden gedaan om geen zetel met
voorkeurstemmen te aanvaarden, hebben
de heeren J. A. W. Kemps, Chr. W. J. Ma-
rij nissen, J. P. A. Smulders, M. v. Bergen
en W. F. v. Hoogstraten de gedane belofte
verbroken. Het gevolg hiervan is geweest,
dat al deze personen door de R. K. Kies-
vereeniging zijn geroyeerd. Deze dissiden
ten waren met twee S.-D. leden en 1 lid
van de Kath. Dem. overeengekomen, dat
zij de beide wetihouderszetels zouden be
zetten.
Het resultaat van de wethoudersverkie
zing was evenwel, dat behalve de heer J.
W. A. Kemps (diss.) de heer P. J. J. Cre-
mers (R. K. Staatspartij) bij loting werd
gekozen. De laatste heeft zijn benoeming
drie dagen in beraad gehouden, omdat de
R. K. Raadsfractie besloten had niet an
ders dan twee wethouderszetels te aan
vaarden.
De heer Cremers zou dus van zijn be
noeming moeten afzien. Hieraan heeft hij
echter niet voldaan. Hij heeft de benoeming
toch aangenomen met het onvermijdelijk
gevolg, dat ook hij thans als lid van de
R. K. Staatspartij is geroyeerd. Er doet zich
hier ter plaatse dus het eigenaardige geval
voor, dat na de laatste gemeenteraadsver
kiezing zes van de elf leden, die jutting
hebben voor de R. K. Staatspartij, als lid
van hun partij zijn geroyeerd. Als protest
tegen de gedragingen van hun fractiege-
nooten hebben de vijf overgebleven leden
van de R. K. Staatspartij geweigerd zitting
in verschillende commissies.
J>IT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
Zij die zich vanaf heden abon-
neeren op „DE LEIDSCHE
COURANT" ontvangen de nog
verschijnende nummers voor
1 October gratis.
De Administratie.
BUITENI.AND.
De rede van sir Samuel Hoare voor den
Volkenbond heeft sterken indruk gemaakt.
Italië zal er niet op antwoorden. Een ver
zoenende rede van den Abessijnschen ge
delegeerde. (2de blad).
Proclamatie van Hitier op het partij
congres te Neurenberg. (2de blad).
De massa-mobilisatie van de Italiaansche
zwarthemden. (2de blad).
Griekenlands president wil aftreden. (2de
blad).
BINNENLAND.
Tweede Kamer oefent critiek uit op het
wetsontwerp tot verlaging der Vaste Las
ten en Huren. (1ste blad).
Mgr. de Jong werd heden in de Kathe
draal te Utrecht gewijd tot titulair-aartsbis-
schop van Russio. (1ste blad).
De Minister van Landbouw, dr. Deckers,
over het contact tusschen Regeering en
landbouworganisaties. (2de blad).
Tragisch familiedrama te Den Haag. (1ste
blad).
KONINGIN EN PRINSES IN NEDERLAND
TERUGGEKEERD.
Terwijl een groote, hartelijk gestemde
menigte den walkant bezette, liep gister
avond de „Prinses Juliana" van de Maat
schappij Zeeland, aan boord waarvan zich
H. M. Koningin Wilhelmina en H. K. H.
Prinses Juliana bevonden, de haven van
Vlissingen binnen. Om tien minuten voor
zes legde de boot, waarmede de vorstelijke
personen van hun vacantie in Schotland
naar het vaderland terugkeerden, aan. Ka
pitein Ree had met zijn schip weer een
voorspoedige overtocht gehad.
Op de ponton waren ter begroeting van
het hooge gezelschap bijeengekomen de
Commissaris van de Koningin in de Provin
cie Zeeland, Jhr. mr. J. W. Quarles van
Ufford, de burgemeester van Vlissingen
C. A. van Woelderen, de kapitein-district
commandant van de Kon. Marechaussee H.
A. J. G. Kaasjager, de president-commis
saris van de Maatschappij „Zeeland" de
heer De Meester en de directeur van deze
maatschappij Bensink, die de reis van Har
wich naar Vlissingen meemaakte.
Een groote witte bontmantel beschermde
H. M. de Koningin, die haar reis wegens een
lichte ongesteldheid een dag had moeten
uitstellen, tegen de koude Oostenwind.
Prinses Juliana was gekleed m een donker
blauw complet met zwarten hoed en droeg
een groote ruiker mooie bloemen.
Tot vijf minuten voor half zeven bleven
de vorstelijke personen aan boord. Daarna
begaf men zich, zonder van de wachtkamer
gebruik te maken rechtstreeks naar den
trein, waaraan het Koninklijk rijtuig was
gehaakt, terwijl vele honderden belangstel
lende geestdriftig groetten.
Precsies op tijd, om drie minuten over
half zeven vertrok de trein naar de resi
dentie, waar H. M. werd ontvangen door
den Gouverneur Jhr. dr. Roëll en door den
burgemeester Jhr. de Monchy. Onder het
gejuich der menigte welke aan het station
was samengestroomd, reden Koningin en
Prinses weg naar „De Ruygenhoek".
H. M. DE KONINGIN EN H. K H. PRIN SES JULIANA TERUG VAN VACANTIE.
DE AANKOMST TE VLISSINGEN.
