DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
26e Jaargang
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1935
No. 8198
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
De toestand van
Mgr. Aengenent
In aansluiting op de publicatie van j.L
Woensdag deelt de behandelende genees
heer dr. J. G. Hoge, geneesheer-directeur
van de Maria-Stichting, over het verloop
van de ziekte van Mgr. J. D. J. Aengenent
ons nog het volgende mede:
Ofschoon de algemeene toestand van
Mgr. ongewijzigd blijft, geeft toch de aan
houdende verzwakking wel reden tot on
gerustheid.
Met het oog op de algemeene verzwak
king van Mgr. kan geen bezoek worden toe
gelaten.
Het heeft den Hoogwaardigen Bisschop
goedgedaan te mogen vernemen, dat men
ter gelegenheid van de Haarlemsche Pro
cessie naar Brielle vurig heeft gebeden om
door de voorspraak van de H.H. Martelaren
van Gorcum het herstel van Zijne gezond
heid te verkrijgen.
Nederlandsche
Rondvlucht 1935
Hedenmorgen begonnen.
De Nederlandsche Rondvlucht 1935 is
hedenmorgen omstreeks 9 uur te Schiphol
'begonnen.
Onder begunstiging van prachtig zomer
weer startten de zestig toestellen, die aan
de rondvlucht deelnemen en even later
verschenen de eerste vliegtuigen boven
Leiden, om via Voorburg en Oostvoorne
het vliegveld Haemstede te bereiken, waar
geland werd. Te rond elf uur vertrok men
van Haemstede via Sommelsdijk, Leersum,
Ede, Zutphen, Hengelo naar het vliegveld
Twente, waar men tegen kwart voor één
arriveerde. Te drie uur werd de tocht voort
gezet, via Coevorden en Assen naar het
doel van den eersten dag, het vliegveld
Eelde bij Groningen, waar de eerste deel
nemers tegen vier uur worden verwacht.
Zaterdag vertrekt men om tien uur van
Eelde, via Groningen en de Wadden-eilan
den Schiermonnikoog, Ameland, Terschel
ling, Vlieland en Texel, naar het Marine
vliegkamp De Kooy bij den Helder. Men
denkt daar tegen halftwaalf te arriveeren
waarna te drie uur het laatste traject wordt
gevlogen, n.L via Alkmaar, Haarlem en
Leiden naar het einddoel Waalhaven-
Rotterdam.
Onder de deelnemers bevinden zich 22
buitenlanders, 27 Nederlanders, 7 van de
luehtvaartafdeeling Soesterberg en 4 van
de Marine luchtvaart. Bovendien neemt de
K.L.M. aan de rondvlucht deel met het
Douglastoestel „Jan van Gent", dat door
Viruly wordt bestuurd en de F. XII de
„Duif", met als piloot den heer Bach.
De buitenlanders zijn de gast van de Kon.
Ver. voor de Luchtvaart en de andere deel
nemende Nederlandsche organisaties. Te
vens zijn zij vrijgesteld van het betalen van
landingsgelden. Alleen de benzine én de
olie zijn voor hun rekening. Van de buiten
landers willen wij vermelden een tiental
Engelsche, waaronder een Airspeed Cou
rier, bestuurd door vice-luchtmaarschalk
A. E. Borton, met als passagier de Oosten-
rijksche prinses Mathilde Windisch-Graetz
en Edith Wenegast. Dan is daar de heer H.
G. Selfridge Jr. met als passagiere de burg
gravin -de Siibour. Amerika is vertegen
woordigd door overste L. C. Stevens, at
taché bij de Amerikaansche ambassade te
Londen, die als passagier in zijn Push Moth
meeneemt den heer H. Mactavish Sylves
ter; Frankrijk neemt aan de rondvlucht deel
met een Renault, bestuurd door graaf
Christian du Jonchay met gravin du Jon-
chay als passagiere; voor Duitschland ne
men deel staatsraad Carl Schwabe en de
heer H Falkenorth; voor België heeft één
van de vier deelnemers afgezegd. Daarvoor
komt o.a. de heer P. Schellekens, vice-presi
dent van de Fédération des Clubs Beiges
d'Aviation de Tourisme. Dan komen twee
Hongaren, twee Polen en één Oostenrijker.
Nederland zal wat sportvliegerij betreft,
schitterend vertegenwoordigd zijn.
In de eerste plaats komt de bekende
sportvlieger M. A. G. v. d. Leeuw met den
heer C. Kolff, voorzitter van de Rotter-
damsche Aeroclub en directeur van de Na
tionale Luchtvaart School, als passagier;
dan nemen deel J. Heymans, bekend door
de groote Alpenvlucht die hij dezen zomer
heeft afgelegd, de heer C. E. van 't Groene-
wout met zijn „Moth" uit Rotterdam, dr.
B. Nierstrasz, jhr. G. Sandberg van de Fok
kerfabriek, ir. F. J. Philips met zijn „Kool
hoven" en de hoofdinstructeur van de Na-
BINNENLAND
KONINGINNE-VERJAARDAG.
H. M. blijft in Schotland.
Naar wij vernemen zal H. M. de Konin
gin, op' 31 Augustus e.k. nog in het buiten
land vertoeven en dus, ditmaal op Haar
verjaardag niet hier te lande aanwezig zijn.
HET ZESTIG MILLIOENFONDS.
Uitvoering van een drietal werken te
Haarlem.
De regeering heeft wederom een drietal
objecten voor werkverschaffing te Haar
lem goedgekeurd, welke zullen worden ge
financierd uit het zestig millio en-fonds. Als
gevolg daarvan zal binnenkort kunnen wor
den aanbesteed het bouwen van een nieuwe
brandweerkazerne op de Gedempte Oude
gracht, het bouwen van een aula op de
nieuwe begraafplaats en de verbouwing
van de Janskerk tot gemeente-archief. De
kosten dezer werken zullen ongeveer an
derhalve ton bedragen.
RAADSLID TOEGELATEN ZONDER
GELOOFSBRIEF.
Ged. Staten der provincie Gelderland
hebben in beroep het besluit van den Raad
der gemeente Doesburg tot toelating van E.
ten Hulzen tot lid van dien raad, gehand
haafd.
De heer Ten Hulzen had zijn geloofs
brief, met bijbehoorende stukken, overeen
komstig de wettelijke voorschriften, aan
den Raad ingezonden, doch tijdens de zit
ting van den Raad, waarin over de toelating
moest worden beslist, bleek een gedeelte
daarvan spoorloos te zijn verdwenen. Daar
de raad de overtuiging had, dat de stuk
ken er wel geweest waren, werd besloten,
den heer Ten Hulzen toch toe te laten.
DE SANEERING VAN HET BAKKERS
BEDRIJF.
Betreurd wordt dat de werknemers niet
gehoord zijn.
Blijkens mededeelingen in de vakpers is
door belanghebbenden bij het bakkersbe
drijf een schema ontworpen voor de sanee
ring van het bakkersbedrijf.
Als belanghebbenden hebben zich daar
toe met elkander verstaan alle meelfabri
kanten individueel, de Ned, Bond van
Graan- en Meelhandelaren, de Ned. Ver-
eeniging van Werkgevers in het Bakkersbe
drijf, de Ned. Bakkersbond, de Vereeniging
van Werkgevers in het Israëlietische Bak
kersbedrijf en de vier Landelijke Organi
saties v. Coöperatieve Verbruiksvereeni-
^gingen.
Het is bekend, dat prof. Gerbrandi de be
noeming als algemeen arbiter voor het sa-
neeringscontract heeft aanvaard. Spreken
de op een algemeene vergadering van de
R K. Patroons 10 Juli j.l. te Venlo, gaf
prof. Gerbrandi als zijn meening te kennen,
dat de regeering aan „het schema" wel
haar goedkeuring zal verleenen.
Het Hoofdbestuur van den Algemeen en
Ned. Bond van Arbeid1 (st)ers in het Bak
kers-, Chocolade- en Suikerbewerkingsbe-
drijf, zich met deze aangelegenheid bezig
houdende, kwam tot de conclusie, dat het
zeer te betreuren is, dat in dezen opzet
voor de saneering van 't bakkersbedrijf de
werknemers ni^t zijn gekend. Naar zijn
meening is de ordening van het bedrijf niet
uitsluitend een werkgeversbelang. Maar
bovendien mogen bij het in het oog houden
van de verbruikersbelangen, zooals de vast
stelling der broodprijzen, de inzichten van
de werknemers niet ontbreken, waarbij nog
komt dat de scherpe uitwassen, die men
door middel van de saneering hoopt uit te
roeien, zooals daar zijn het in den kost
werken, beteugeling van het slijterssys
teem, het vestigen van nieuwe en het uit
breiden van bestaande bedrijven, door uit
sluitend patroonsbemoeiing niet verdwijnen
zaïllen.
Het bondsbestuur kan zich derhalve moei
lijk voorstellen, dat de regeering dezen
eenzijdigen vorm van crisisbestrijding voor
het bakkersbedrijf zal goedkeuren.
tionale Luchtvaart School, H. M. Schmidt
Crans, met aan boord den heer Ernst Crone,
voorzitter van de Amsterdamsche Aero
club. Voorts nemen deel de instructeurs N.
W. Sluyter, luitenant D. L. Asjes en A. F.
Postma.
Van de militairen willen wij noemen
den leider van de vliegschool op Soester
berg, die thans over gaat naar de K.N.I.L.M.,
kapitein W. C. J. Versteeg en jhr. O. Wit-
tert van Hoogland,'bekend door zijn onlangs
uitgevoerde hoogtevlucht. In de K.L.M.-
toestellen gaan verschillende bekende per
soonlijkheden mede, o.m. generaal C. J.
Snijders en de heer A. Duymaer van Twist.
EEN HOOGERE UITKEERING
GEEISCHT.
Crisisvarkenswet maakt einde aan bedrijf.
Naar het „Dagblad van Noordbrabant"
meldt, heeft na de bekendwording van het
rapport der commissie-Beumer in zake de
gestes van de Varkenscentrale, ook de ex
portslagerij van de firma De Rijk te
Rucphen een eisch tot schadevergoeding
ingediend en wel „wegens het sluiten harer
slachtplaats en het verstoppen van in
komsten en winstbron".
Omtrent dit geval verneemt het blad, dat
genoemde firma in October 1932 de aanzeg
ging kreeg de poorten van haar bedrijf te
sluiten. In tegenstelling met de behande
ling, die de firma v. d. Eijken te Roosen
daal onderging, ontving de firma De Rijk
te Rucphen een bescheiden bedrag als
schadevergoeding.
Thans heeft deze firma van het depar
tement van Economische Zaken bericht ont
vangen, dat geen hoogere uitkeering mag
worden verwacht, maar „dat gezien de om
standigheden waaronder de firmanten
leven, de regeering bereid is voorloopig een
wekelij'ksch steunbedrag uit te keeren".
Waarmee de zaak definitief uit moet zijn.
De firmanten zijn allerminst voorne
mens het hierbij te laten. Zij waren eens,
aldus het blad, welvarende middenstanders,
die een bedrijf bezaten, waar regelmat.g
10 a 15 menschen werk vonden en zijn nu
teruggedrukt in de positie van onvrijwil
lige steuntrekkers. Zij hebben dan ook
reeds de vereischte maatregelen getroffen,
om naar recht en billijkheid behandeld te
worden.
VLIEGVELD NEERHOVEN.
De raad van Gilze-Ryen stelt terrein
beschikbaar.
Met algemeene stemmen heeft de ge
meenteraad van Gitee Rijen gisteren be
sloten, de benoodigde terreinen voor den
aanleg van een groot internationaal vlieg
veld ter beschikking te stellen van de op
te richten N.V. vliegveld Neerhoven.
Met dit besluit is de samenwerking tus-
schen de gemeenten Tilburg, Breda en
Gilze Rijen tot stand gekomen.
R.K. BOND VAN KLEINHANDELAREN
IN AARDAPPPELEN, GROENTEN EN
FRUIT.
Woensdag heeft de Nederlandsche R.K.
Bond van kleinhandelaren in aardappelen,
groenten en fruit op Sonsbeek te Arnhem
op eenigszins feestelijke wijze de eerste 5-
jarige periode van zijn bestaan afgesloten.
Uit alle streken des lands waren afdeelin-
gen vertegenwoordigd.
Op de theeschenkerij in het park Sons
beek heeft allereerst de heer J. van Kessel
uit Haarlem in zijn kwaliteit van bonds
voorzitter het woord gevoerd, de aanwezi
gen verwelkomend en aantoonende, dat de
bond, ondanks zijn nog kort bestaan, reeds
een belangrijke schakel vormt tusschen de
kleinhandelaren. Spr. herdacht in het bij
zonder den heer J. van Rossuf te 's Gra-
venhage, die vijf jaren geleden het initiatief
tot de oprichting nam.
In dit verband werden ook de leden van
het hoofdbestuur, die destijds zitting had
den, gehuldigt, t.w. de heeren P. J. van
der Mey, afdeelingsvoorzitter te Amster
dam, J. Brokhuis, bondspenningmeester en
J. Baltus, afdeelingsvoorzitter te Bever
wijk.
Onder hartelijk applaus werd aan dit
viertal het gouden bondsinsigne overhan
digd, waarna de zooeven gedecoreerden
een woord van dank spraken.
De heer Hagen, voorzitter van de afdee-
ling Den Haag, complimenteerde het hoofd
bestuur met dit eerste lustrum en overhan
digde namens zijn afdeeling een bloemen
mand. Tevens voerde hij het woord namens
den heer J. van Rossum, waarbij de „up
and downs" gedurende de thans afgesloten
periode werden gereleveerd. Spr. wees ten
slotte nog op de wensohelijkheid van een
eigen vaandel en de afdeeling 's Graven-
hage had dan ook gemeend het initiatief te
moeten nemen in deze richting. De heer
van Rossum overhandigde onder groote
instemming het eerste, hiervoor bestemde
bedrag onder couvert.
De heer H. Bekkenhoven, de bondssecre-
taris, hield nog een korte toespraak in zijn
hoedanigheid van vice-voorzitter van de af
deeling Haarlem. Hij memoreerde o.a. de
vele verdiensten van den huidigen voorzit
ter, den heer van Kessel.
De leden namen vervolgens deel aan
een gemeenschappelijke lunch op Sonsbeek.
In den loop van den middag heeft het
gezelschap een rondrit gemaakt door Arn-
hem's omstreken, waarbij verschillende be
zienswaardigheden werden bezocht.
EDUARD GERZON TER AARDE
BESTELD.
Groote belangstelling te Muiderberg.
Onder zeer groote belangstelling, in 't
bijzonder uit kringen van handel en indus
trie en in het algemeen uit die der zaken
wereld, is gistermiddag op de Israëlietische
begraafplaats te Muiderberg ter aarde be
steld het stoffelijk overschot van den heer
Eduard Gerzon, in leven directeur van Ger-
zon's Modemagazijnen N.V.
De groote rouwstoet, welkte te half elf
van het sterfhuis aan de Koningslaan, waar
velen zich hadden opgesteld, vertrok een
schat van bloemstukken werd in twee
auto's meegevoerd bereikte tegen het
middaguur de begraafplaats. Velen, die ge
komen waren om den overledene de laat
ste eer te bewijzen, waren hier reeds ge-
ruimen tijd aanwezig. Wij merkten op den
burgemeester der hoofdstad, dr. W. de
Vlugt, rabbijn Ph. Coppenhagen, mr. dr. J.
H. van Zanten, directeur van het gemeen
telijk bureau van statistiek; den heer A. B.
van Beers, directeur van het postkantoor;
mr. Chr. P. van Eeghen, vice-voorzitter van
de Kamer van Koophandel.
In het reinigingshuis, dat te klein bleek
om alle belangstellenden te bevatten, werd,
nadat de gebruikelijke gebeden waren ge
zegd, het eerst gesproken door den heer A.
Asscher, voorzitter van het kerkbestuur en
den kerkeraad der Nederlandsch-Israëlieti-
jche hoofdsynagoge. Namens tal van corpo
raties gaf spreker uiting aan zijn dank voor
hetgeen de overledene voor het Joodsche
kerkelijke en gemeenschapsleven heeft ge
voeld en gedaan.
Vervolgens sprak de oudste broer van
den overledene, de heer Josef Gerzon.
Het stoffelijk overschot werd hierop graf
waarts gedragen. Langs den weg, dien de
stoet volgde, hadden zich velen opgesteld.
Temidden van den sohat van bloemen, wel
ke rondom de groeve was neergelegd, was
hier de eerste der sprekers mr. J. H. Worst,
president-commissaris van Gerzon's Mode
magazijnen. Spreker legde den nadruk op
het verlies, dat door dit verscheiden is ont
staan.
Oud-minister dr. F. E. Posthuma, voor
namelijk sprekende voor Centraal Beheer,
schetste de groote verdienstefi van Eduard
Gerzon voor het vereenigingsleven.
De heer Gottfr. H. Crone, voorzitter van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Amsterdam, gaf uiting aan de smart,
die het bedrijfsleven te Amsterdam voelt,
nu een van zijn grootste kooplieden en in-
dustrieelen ten grave daalt.
De zoon, de heer Jules Gerzon, dankte
voor de groote belangstelling, aan de na
gedachtenis van zijn vader bewezen. Na
mens de directie voegde spreker aan dezen
dank nog een afzonderlijk woord toe, zeg
gende, dat het 't voornemen is van de mede
werkers, van laag tot hoog, met hulp en
steun van den raad van commissarissen,
den arbeid van zijn vader zoo goed moge
lijk voort te zetten en te volbrengen, wel
wetende, dat deze taak in den huidigen tijd
verre van gemakkelijk zal zijn.
Extra Tentoonstellingstrein naar Brussel.
Op Zondag 1 Sept. bestaat gelegenheid
om per goedkoope trein naar Brussel te
gaan. Men raadplege hiervoor de adver
tentie in dit nummer.
Boternoteering.
De heffing op boter en de vervoervergun-
ning voor buitenlandsche boter zijn voor
de volgende week wederom vastgesteld op
1.— per kg.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
DE DUITSCHE FINANCIEELE
MOEILIJKHEDEN.
LONDEN, 23 Aug. (A.N.P.). De „Daily
Herald" meldt, dat de president van de
Duitsche Rijksb., dr. Schacht, die reeds maan
den lang nerveus is wegens de ontzettende
schuldenlast, welke de bewapening der
nazi's het land oplegt, zich wil wenden tot
de bankiers te Londen. Te dezer zake heeft
dr. Schacht zich in verbinding gesteld met
den gouverneur van de Bank of Engeland.
Hij hoopt, dat een lezing voor de bankiers
het hem vergemakkelijken zal een belang
rijke leening in Engeland te plaatsen en
aldus voegt de Daily Herald hieraan toe
door deze leening te bezorgen, zou hij Hit-
Ier willen bewijzen, dat hij onmisbaar is.
Intusschen meldt de Berlijnsche corres
pondent van het blad, dat het in Duitsche
financieele kringen verluidt, dat de nieuwe
geconsolideerde leening van ongeveer 80
millioen pond sterling binnenkort zou wor
den geplaatst.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Resultaat van den Britschen Kabinets
raad (2de blad).
Anti-semietische plakkaten te Keulen
verwijderd. (2de blad).
BINNENLAND.
Groote brand te Beesd. Vijf woningen in
de asch gelegd. (Gem. Ber. 4de blad).
Verschillende ernstige verkeersongeluk
ken. (Gem. Ber. 4de blad).
Paard en wagen op onbewaakten over
weg te Raamsdonk door trein gegrepen.
(Gem Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Sneeker zeilweek. Holland wint den
Regenboogwedstrijd van Friesland. (4de
blad).
SPORT
DE ROTTERDAMSCHE DAMES-ZWEM-
CLUB NAAR HET BUITENLAND.
Naar wij vernemen zal een team van de
Rotterdamsche Dames-Zwemclub deelne
men aan internationale zwemwedstrijden,
welke op 30, 31 Augustus en 1 September
te Oslo worden gehouden en welke wed
strijden worden georganiseerd door de
Zwemclub „Speed". Het team van de R.
D. Z. bestaat uit Willy den Ouden, Annie
Timmermans en Greta Brouwers, terwijl
mevrouw van Wuyckhuysen als leidster de
tour zal meemaken. Het programma te Os
lo bestaat uit de nummers 100 M. vrije slag,
100 M. rugslag, 100 M. schoolslag, 50 M.
vrije slag en 200 M. scholslag. Op de terug
reis zullen de Rotterdamsche zwemsters
nog starten te Kopenhagen, waar wedstrij
den worden gehouden op 7 en 8 Septem
ber. Het programma voor dit laatste zwem
feest bestaat uit vrijwel dezelfde nummers,
als die te Oslo.
ARVA ILeidsche Bakkersgezellen 47.
Gisteren speelden de Leidsche Bakkers
gezellen een vriendschappelijken wed
strijd tegen Arva welke door de Bakkersge
zellen werd gewonnen met 74, ruststand
41, voor de bakers. De heer J. Neute
boom leidde dezen in de beste verstand
houding gespeelden wedstrijd correct.
UIT DE RIJNSTREEK
DIEVEN LATEN EEN BRANDKAST
SPRINGEN.
Met dynamiet!
Hedennacht is een inbraak gepleegd in de
melkfabriek alhier.
Dieven drongen door een bovenraam de
fabriek binnen. Bij het forceeren van een
brandkast, pasten zij op dit gebied het
nieuwste systeem toe; zij werkten nl. ex-
plosiestoffen door het sleutelgat naar bin
nen en lieten hiermede de brandkast sprin
gen. De buit bedroeg 500. Door het be
nedenraam verlieten zij wederom de fa
briek. Politie heeft voetafdrukken en vin
gerafdrukken genomen en volgt nog eenige
andere aanwijzingen.