DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
26e Jaargang
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1935
No. 8195
Sh £cki6elve(Soii^<Mvt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertenliën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
BINNENLAND
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
Onderwerp van bespreking op Kath.
Paedagogische week.
Gisteren is te Amsterdam de achtste
RK. Paedagogische week geopend, welke
georganiseerd wordt door de R.K. Leergan
gen te Tilburg.
In de aula der gemeentelijke universiteit
vond om vijf uur gistermiddag de openings
zitting plaats, waarbij vele bekende figuren
uit onderwijskringen aanwezig waren. Ook
de Hoogeerw. Deken van Amsterdam, mgr.
dr. G. van Noort en mr. A. baron van Wijn
bergen gaven van hun tegenwoordigheid
blijk, evenals vele belangstellenden.
De voorzitter, mgr. prof. dr. Th. Goos-
sens, opende de vergadering en sprak zijn
voldoening erover uit, dat het congres
thans te Amsterdam gehouden wordt. De
omstandigheden zijn thans dermate gunstig,
dat de congresleiding het heeft aangedurfd
deze achtste paedagogische week in de
hoofdstad des lands te organiseeren, over
tuigd als men er zich van kon houden, dat
men hier thans ook een groote kring van
gelijkgestemde geloofsgenooten zou kunnen
vinden, bereid om de resultaten van een
zoo dynamische wetenschap als de paeda
gogische is, bekend te maken, te onderzoe
ken en te toetsen aan de Christelijke be
ginselen, wat het doel dezer congressen is.
In een tijd als de onze is Katholieke
waakzaamheid op het gebied der lichame
lijke opvoeding, het onderwerp van dit con
gres, bijzonder geboden.
Hierna was het woord aan den eersten
inleider, Pater dr. Joannes OM.C., docent
aan het psychologisch-paedagogisch insti
tuut der R.K. Leergangen, die sprak over
lichamelijke opvoeding en katholieke be
ginselen.
Spr. zette in korte trekken uiteen de Tho
mistische leer aangaande ziel en lichaam
waaruit blijkt, dat ziel en lichaam samen
een zelfstandige eenheid vormen. Lichaams-
veraohting is allerminst te verdedigen, zij
wordt door de Kerk ook niét geduld,
lichaamsoverschatting is evenwel het an
dere, eveneens verwerpelijke uiterste,
waartusschen wij de waarheid te zoeken
hebben. Het lichaam is van natuurlijk
standpunt uit bezien een wezensdeel van
den mensch, van bovennatuurlijk stand
punt bezien is het een tempel van den H.
Geest. Voor ons, Katholieken, zegt spr.,
neemt de lichamelijke opvoeding dus een
geheel andere plaats in dan in welke le
vensbeschouwing ook. De lichamelijke op
voeding is voor ons een wezenlijk deel der
geheele opvoeding, de zorg voor het lichaam
is een plicht en zelfs een bovennatuurlij k
zedelijke plicht.
Over de toepassing dezer beginselen spre
kende, behandelde Pater Joannes enkele
verkeerde doelstellingen, als lichamelijk
genot, lichamelijke schoonheid en lichame
lijke kracht. Het lichamelijk genot mag
nooit het doel der lichaamscultuur zijn. Wel
mag de jeugd pleizier hebben in de licha
melijke oefening, doch niet in het lichaam
zelf, omdat dit gevaarlijk kan worden voor
de kuischheid.
Ook lichamelijke schoonheid is als doel
in zich verkeerd en wat de lichamelijke
kracht betreft, de slechte gevolgen van dit
foutieve doel openbaren zich in de record-
jager ij, die de sport de zoo slechte repu
tatie gegeven heeft, welke zij tegenwoordig
bezit.
De mannelijke en vrouwelijke lichamelij
ke opvoeding nu moet aangepast zijn aan
de natuur, d.wjz. het geslachtsonderscheid
moet in de lichamelijke opvoeding tot
uiting komen. Als regel zal daarom de
lichamelijke opvoeding gescheiden moeten
zijn, hoewel pater Joannes zich spelen
dacht, die dienstbaar gemaakt kunnen wor
den aan de toenadering der geslachten.
Zooveel mogelijk moet bij de lichamelijke
opvoeding het streven gericht zijn op de
onbewustheid van het lichaam. De natuur
lijke onbewustheid is daarbij verre te pre-
fereeren. Sportspelen, die de aandacht op
iets buiten het lichaam gevestigd houden,
zijn daartoe zeer geschikt. Zou dit onmoge
lijk blijken, dan dient ernaar gestreefd te
worden de lichamelijke opvoeding kunst
matig onbewust te houden.
Lichamelijke opvoeding, in katholieken
zin opgevat, moet natuurlijk niet beperkt
blijven tot het lichaam, maar zij dient altijd
gericht te zijn op de ziel, omdat zij den ge-
heelen mensch moet omvatten. Zoo moeten
wij, katholieken, in het licht van onze le
vensbeschouwing streven naar een eigen
methode, een eigen richting in de lichame
lijke opvoeding, zoo eindigt spr.
Des avonds kwam men in hotel Krasna-
poisky bijeen, waarmee de eerste dag be
sloten wend.
OPSLAG EN EXPORT VAN PEUL
VRUCHTEN.
Van de peulvrnchtenoogst 1934 is ongeveer
de helft onverkocht gebleven.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Boon:
1. Is het juist, dat nog ongeveer drie vier
de gedeelte van den oogst 1934 van peul
vruchten onverkocht bleef en voor reke
ning van de regeering werd opgeslagen?
2. Is het juist, dat een regeling is ge
maakt, waardoor de eene groep van expor
teurs van peulvruchten wordt bevoorrecht
boven een andere groep al naar gelang van
het quantum, dat door iederen exporteur
werd verzonden?
3. Zoo ja, aoht de minister het dan niet
een groote onbillijkheid, dat de eene groep
de relaties kan blijven onderhouden met
haar buitenlandsche verbindingen, terwijl
de andere groep die verbindingen, waar
voor zij veelal jaren heeft gewerkt, moet
opgeven?
4. Is de minister bereid bij deze regeling
alsnog alle door de regeering erkende peul
vruchtenexporteurs in te schakelen, waar
door geen bevoorrechting plaats zal vin
den?
heeft de minister van oeconomische za
ken geantwoord:
1. Tengevolge van de exportmoeilijkhe-
den, den zachten winter en de omstandig
heid, dat de handel bij den aanvang van het
oogstjaar 1934/1935 een onverkochte hoe
veelheid van ongeveer 1/4 gedeelte van den
oogst 1933 moest liquideeren, is van den
peulvruchtenoogst 1934 ongeveer de helft
onverkocht gebleven en voor rekening van
het landJbouwcrisisfonds opgeslagen.
2. De steeds scherper wordende onder
linge concurrentie van de exporteurs, waar
door het vertrouwen van de buitenlandsche
afnemers verloren ging en het gevaar voor
tegenmaatregelen van de betreffende lan
den steeds grooter werd, drong in den loop
van het seizoen 1934/1935 tot een ingrijpen
.in den peulvruchten-handel. Ten einde tot
een maximum-uitvoer tegen maximum prij
zen te geraken, werd in het begin van 1935
in overleg met de betrokken officieele in
stanties door de vijf belangrijkste vereend-
gingen op het gebied van den peulvruchten-
handel overgegaan tot de oprichting van een
centraal uitvoerbureau.
Voor het beoogde doel was reglementee
ring van den uitvoer en tevens beperking
van het aantal personen, dat daaraan kon
deelnemen, noodzakelijk. Bij die beper
king heeft in het algemeen de grootte van
den export naar de verschillende landen in
vorige jaren als maatstaf gegolden, waar
door naar de meening van ondergeteekende
van bevoordeeling van bepaalde groepen uit
dien hoofde niet kan worden gesproken.
3. Erkend wordt, dat de sub. 3 genoem
de regeling voor de niet als export-agent
aangestelde exporteurs tijdelijk verbreken
van relaties beteekent. De meergenoemde
regeling maakt zulks echter onvermijdelijk.
Bij de uitvoering is getracht de schade
voor de hierbedoelde belanghebbenden te
beperken door het verleenen van een tege
moetkoming naar verhouding van hun z.g.
exportverleden, welke tegemoetkoming,
door tusschenkomst van het uitvoerbureau,
door de wel als export-agent aangestelde
exporteurs wordt bijeengebracht. Door deze
regeling is naar de meening van onderge
teekende de onbillijkheid zooveel mogelijk
ondervangen.
4. Inschakeling van alle peulvruchten-
exporteurs acht ondergeteekende in ver
band met het hiervoren opgemerkte niet
gewenscht.
RICHTPRIJZEN VOOR ERWTEN.
De Minister van Economische Zaken,
heeft den richtprijs voor groene erwten
(met inbegrip van. kroonerwten) en van
schokkererwten per 100 kg. vastgesteld als
volgt: voor groene erwten (met inbegrip
van kroonerwten)voor kwaliteitsklasse A
op 9; voor idem B op 8.50; voot id. C
op 8; voor id. D op 7.50; en voor schok
kererwten: voor kwaliteitsklasse A op
10.50; voor id. B op 10; voor id. C op
9.50 en voor id. D op 9.
NATUURSCHOONWET 1928.
De landgoederen „De Dom/mert" en „De
Vlek er", gelegen in de gemeente Enschede,
zijn bij beschikking van de Ministers van
Economische Zaken en Financiën onder de
Natuurschoonwet gerangschikt.
Het landgoed „De Dommert", groot plm.
31 HA., is gelegen ten Noorden van den
Rijksweg EnschedeGlanerbrug en het
landgoed „De Vieker", groot plm. 61 H.A.
ten N.O. van Enschede, nabij den weg En
schede'Losser.
Bedoelde landgoederen zijn voor het pu
bliek opengesteld, op vertoon van wandel-
kaarten, die tegen een'kleine vergoeding
verkrijgbaar zajn ten kantore der firma
Ter Kuile Cromhoff te Enschede. Op deze
kaarten staan de voorwaarden der open
stelling vermeld.
WERKVERSCHAFFING EN PREMIES
ZIEKTEWET.
De minister van sociale zaken deelt het
volgende mede:
Tot nu toe geldt de bepaling, dat de pre
mie, welke over het verschuldigde dagloon
der tewerkgestleden ingevolge de ziekte
wet venschildigd is, voor 1/4 deel op de ar
beiders moet worden verhaald.
Hoewel de wet toelaat, dat de helft van
de premie tot een bepaald maximum op de
arbeiders wordt verhaald, is tot nu toe met
1/4 deel volstaan, omdat tot voor ©enigen
tijd een vrij hoog percentage als premie
moest worden geheven. Nu echter het be
drag der premie geleidelijk niet onbelang
rijk lager is geworden, is het om meer dan
één reden noodzakelijk, dat het deel, dat
op de tewerkgestelden wordt verhaald,
meer in overeenstemming is met wat in
het vrije bedrijf gangbaar is.
Onder die omstandigheden heeft de mi
nister bepaald, dat ingaande de eerste volle
week in de maand September 1935 van de
tewerkgestelden bij de werkverschaffing
zal worden geheven de helft van de premie
(c.q. voorschotpremie) welke de werkgever
ingevolge de ziektewet moet betalen, met
dien verstande, dat de tewerkgestelde ar
beiders niet meer mag betalen dan 1 pet.
van het vastgesteld dagloon. Deze regeling
geldt voor alle gesubsidieerde werkver
schaffingen (o.m. particuliere ontginning-
gen) ook al wordt geen bijdrage gegeven
in de kosten van de ziekteverzekering.
De minister vestigt er verder met nadruk
de aandacht op, dat de verschuldigde pre
mie en het op de arbeidsloonèn in te hou
den bedrag niet moet worden berekend
over het werkelijk betaalde loon, doch
over het door hem voor elke gemeente vast
gestelde „dagloon".
DE SIGARENINDUSTRIE.
Arbeiders willen niet ingaan op voorstellen
tot loonsverlaging.
De besturen der drie groote arbeidersor
ganisaties in de sigarenindiustrie zijn, vol
gens „De Telegraaf", niet ingegaan op het
verzoek der werkgeversorganisaties om
over te gaan tot overleg, inzake de opstel
ling van de loonregeling, overeenkomstig
de uitspraak der arbitrage-commissie, ter
beslechting van de bestaande geschillen.
Maandagmorgen ontvingen de arbei
dersorganisaties nog een "schrijven namens
de patroons-organisaties, met de uitnoo-
diging voor de noodig geoordeelde bespre
kingen de 'besturen af te vaardigen naar een
reeds heden te Utrecht te houden vergade
ring.
Na kort gemeenschappelijk overleg heb
ben de besturen der bonden, elk voor zich,
geantwoord, dat zij afwijzend tegenover de
voorgestelde loonsverlagingen staan en niet
aan de bespreking zullen deelnemen.
DE BROODREGELING TE STAPHORST.
Geschorste tewerkgestelden moeten weer
aan het werk.
Onlangs zijn een aantal tewerkgestelden
in de rijks werkverschaffing te Staphorst
uitgesloten en teruggezonden, omdat zij
niet accoord gingen met de nieuwe rege
ling van de brood-gelden.
Zij hebben thans een aanzegging ontvan
gen om onder de nieuwe regeling aan het
werk te gaan.
DE TOLHEFFING OP DE NIEUWE
BRUGGEN.
Gaat hoogstwaarschijnlijk niet door.
Reeds eenigen tijd geleden was het ge
rucht tot ons doorgedrongen dat de nieuwe
minister van waterstaat, jhr. van Lith de
Jeude, doende was zoodanige wijziging in
den opzet van het wetsontwerp versnelde
bruggenbouw te brengen, dat de bij alle
automobilisten enz. gehate tolheffing, welke
overigens, naar men weet, ook vele tegen
standers heeft onder de gemeentebesturen,
eruit zou kunnen verdwijnen. Uit den aard
der zaak diende hiervoor overleg gepleegd
te worden tusschen den minister van wa
terstaat en zijn ambtgenoot van financiën,
daar bij het vervallen van de tolheffing het
financieele aspect van den bruggenbouw ge
heel verandert.
De Autokampioen heeft dezer dagen een
verslag gepubilceerd van een interview
met den minister van waterstaat, waaruit
men, zonder dat het er bepaald in gezegd
werd, kon lezen dat de pogingen van den
minister in de gewenschte richting vor
deren. Op het departement van waterstaat,
naar aanleiding van bedoeld' interview in-
formeerende, kregen wij de mededeeling,
dat er nog niets definitiefs gezegd kon wor
den. Evenwel meenen wij, op grond van
inlichtingen van andere zijde, voor zeker
te mogen meedeelen, dat de tolheffing in
derdaad niet doorgaat.
EEN NIEUWE WEGCONSTRUCTIE.
Demonstratie op een proefvlak nabij
D uive ndrecht
Vele belangstellenden uit technische krin
gen hebben gistermiddag een nieuw proef
wegvlak nabij Duivendrecht, aangelegd
naar de nieuwe vinding van ir. jhr. R. de
Muralt, geïnspecteerd. Tot de belangstel
lenden behoorden hoofdingenieur W. Kamp
van de Zuiderzeewerken; ir. Sanester, vice-
secretaris van het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs; ir. Ott de Vries, Heemraad van
den Haarlemmermeerpolder en oud-direc
teur van de Burgerlijke Openbare Werken
hl Indië; ir. de Ronde, hoofdingenieur van
de Provincie Limburg; ir. Wellensteyn, in
genieur van den Rijkswaterstaat voor de
Wegenverbetering; Overste P. W. Scharroo,
wegendeskundigeprof. Thierry, hooglee
raar in de Waterbouwkunde te Delft; ir.
Peter en ir. Eerkens van Publieke Werken
te Amsterdam en de architect van de ge
meente Duivendrecht, de heer Meyer, die
aan het nieuwe systeem, dat geëxploiteerd
wordt door den heer Tr. de Groen, strenge
eischen had gesteld. Ook van de zijde van
Duitsche ingenieurs was er belangstelling.
Het wegdek kan het best vergeleken wor
den met een op weeken bodem gezonken
scheepslichaam. Het scheepslichaam zelf is
gemaakt van Larssen-stalen dam wanden;
het is van draineeringsopeningen voorzien
en voort gevuld met een laag grint, waarop
rivierzand is aangebracht. De afdekking
hier van klinkers kan uiteraard mede
van beton of anderzins worden vervaardigd.
Het geheel drijft als het ware in den dras-
sigen bodem, waar het regelmatig horizon
taal wegzakt totdat de maximum-zakking
is bereikt. Bij het proefvak is een maxi
mumzakking van 35 c.m. berekend. Het
voordeel is, dat het wegdek zelve, bij het
zakken, volkomen ongerept blijft, hetgeen
de practijk heeft geleerd.
De druk van den wegkuip op den grond
slag door het rollend vervoer ontstaan, is
ongeveer de helft van die, welke ontstaat
bij het maken van een z.g. „wegkip" van
zand.
Jhr. de Muralt, die tal van technische
vragen te beantwoorden kreeg, deelde ons
nog mede, dat binnenkort het nieuwe sys
teem op een weg hier te lande en op een
tweetal plaatsen in het buitenland zal wor
den toegepast.
DUITSCHE BETALINGSCONTINGENTEN
UITGEPUT.
De gevolgen voor den tninbouw.
De gevolgen der te kleine betalmgscon-
tingenrten voor onze tuinbouwproducten
doen zich alweer gevoelen.
De prijs der tomaten, welke eind Juni,
toen het betalingscontingent voor het 3e
kwartaal afkwam, gestegen was, begon de
vorige week reeds in te zakken door ge
brek aan export-mogelijkheid naar Enge
land ten gevolge van het enorme Engel-
sche invoerrecht van 2 d. per lb, 14 cent
per kg, gedurende de maand Augustus en
kwam deze week heel dicht in de buurt van
de minimumprijs, terwijl groote hoeveel
heden zelfs in het geheel geen kooper kon
den vinden en doordraaiden, doordat de
Duitsche importeurs niet over voldoende
Devisenbescheinigunigen beschikten om den
invoer te kunnen betalen.
Hetzelfde gebeurde ook met de boon en,
met de augurken, kortom met nagenoeg al
onze artikelen.
En het schrijnende van dezen toestand is,
dat terwijl bij ons enorme hoeveelheden
op den mesthoop terecht komen er op
eenige uren sporen afstand honger geleden
wordt, aldus „De Tuinderij".
In Duitschland heerscht op het oogenblik
een groote schaarschte aan groenten en
fruit, de prijzen zijn er abnormaal hoog;
bij het DuitsChe publiek ontstaat hoe lan
ger hoe meer ontevredenheid. Deze onte
vredenheid neemt blijkbaar dusdanige af
metingen aan, dat zij een gevaar voor de
Duitsche regeering 'begint te worden. In de
Duitsche Couranten verschijnen dan ook
geregeld, geruststellende berichten, waarin
op gewezen wordt, dat er geen gevaar voor
de Duitsche levensmiddelenvoorziening be
staat, dat de gelijkmatige voorziening der
afzonderlijke markten slechts moeilijkheden
oplevert! Deze moeilijkheden worden dan
toegeschreven aan sabotage van bepaalde
handelskringen, welke aldus uit egoisme
hebben gehandeld en waartegen maatrege
len zullen genomen worden. Bovendien
wordt de schuld gegeven aan een aantal
huisvrouwen, welke juist naar die artike
len vragen, die er niet of slechts in geringe
hoeveelheden zijn.
Hieruit zien wij, dat aan het Duitsche
volk helaas niet de werkelijke oorzaak der
moeilijkheden wordt voorgehouden, n a m e-
1 ij k het feit, <iat de Duitsche re
geer! ng het beschikbare geld
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Engeland beraadt zich over zijn houding
na het fiasco van Parijs. (2de blad).
Religieuze onlusten in Bessarabië. (2de
blad).
BINNENLAND.
Ongeregeldheden op Hartjesdag te Am
sterdam. (Gem. Ber. 3de blad).
Wat te Krimpen aan de Lek werd ont
vreemd. (Gem. Ber. 3de blad).
Reeds zijn 84 personen in verband met de
Ossche affaires gearresteerd. (Gem. Ber.
3de blad en Laatste Ber.).
grootendeels voor andere doel
einden dan voor de betaling der
voedselvoorziening wenscht te
gebruiken.
Het gevolg daarvan, is, dat voor onze
groenten en fruit slechts beperkte betalings
middelen ter beschikking staan.
NIEUWE ORDERS VOOR SCHEEPS
BOUW.
De Koninklijke-Sheli-Groep bestelt drie
nieuwe tankschepen.
Naar wij vernemen heeft de Koninklijke-
Shell-Groep weer eenige nieuwe orders ge
plaatst bij de Nederlandsche Scheepsbouw-
industrie, n.l.: een stoomschip van 4000
■tons draagvermogen bij de Nederlandsche
Scheepsbouw Mij. te Amsterdam ten be
hoeve van de vaart in West-Ind'ië, een
stoomschip van 4000 tons draagvermogen
bij P. Smit Jr., Rotterdam, voor dezelfde
vaart, en een motorschip van 560 tons
draagvermogen bij Van der Giessen te
Krimpen aan den LJssel voor de vaart in
Portugal.
Wat, afgezien van de vele reparatie en
onderhoudswerkzaamheden, alleen reeds
de nieuwtoouw-orders van de Koninklijke-
Shel'l-Groep beteekenen voor de Neder
landsche scheepsbouwnijverheid, wordt dui
delijk, indien men voor oogen houdt het
feit, dat deze groep thans in aanbouw heeft,
alleen in Nederland, negen zeeschepen van
tezamen 70.000 tons draagvermogen, n.l.
twee van 12.100 tons, vier van 9.100 tons,
twee van 4000 tons en, één van 560 tons.
In totaal zijn, wat zeeschepen betreft en
met inbegrip van bovenbedoelde opdrach
ten, thans in Nederland in aanbouw ca.
127.000 tons draagvermogen (inclusief ruim
20 kustvaartuigen, welke in Groningen wor
den gebouwd).
Geen derde Wethouder in Hillegersberg.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben af
wijzend beschikt op het raadsbesluit van
30 Juli j.l. om het aantal wethouders te Hil
legersberg uit te breiden tot drie, dus met
één te vermeerderen.
Het voorstel was ingediend door den bur
gemeester en de raad heeft het met alge
meen e stemmen aangenomen. De mogelijk
heid bestaat, dat men van dit besluit in
beroep gaat bij de Kroon.
Mr. dr. Witteman uit het K.R.O.-bestuur.
Mr. dr. P. J. Witteman, onlangs gekozen
tot lid van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland, heeft zijn bestuursfunctie bij den
K.R.O. neergelegd.
Hij blijft echter als juridisch adviseur aan
de K.R.O.-Stichting verbonden.
