STADS
NIEUWS
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Het Eucharistisch
Ziekentriduum
26ste Jaargang
WOENSDAG 10 JULI 1935
No. 8161
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 t
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
TWEEDE KAMER
De Ordening in
Middenstandsbedrijven
Regeling van het uitverkoopen en oprui
men in het winkelbedrijf aanvaard.
Amendementen-Boon en -Kortenhorst
verworpen.
Het is in onze parlementaire geschiedenis
maar zelden voorgekomen, dat de Tweede
Kamer nog in de laatste helft van Juli be
gon met de behandeling van een zeer be
langrijk wetsontwerp in hare openbare ver
gaderingen en met die van een zeker niet
minder belangrijk voorstel in hare afdee-
lingen. Toch zal dit in het jaar onzes Hee-
ren 1935 het geval zijn. De Kamer heeft
zich n.l. vereenigd met het voorstel van den
voorzitter, om op Dinsdag 16 Juli a.s.
in hare afdeelingen te onderzoeken het
wetsontwerp tot verlaging van sommige
vaste lasten en op Woensdag 17 Juli een
aanvang te maken met de behandeling van
het groote bezuinigingsontwerp, waaraan
zelfs avondzittingen zullen worden gewijd.
Als men even bedenkt, dat bedoeld wets
ontwerp tot verlaging van sommige vaste
lasten eerst enkele dagen geleden bij de
Tweede Kamer werd ingediend, dat ook
dit wetsontwerp weer werd verwezen
naar dezelfde oommissie van voorberei
ding, welke ook reeds het bezuinigingsont
werp behandelde en nog zooeven het V.V.
voltooide over het wetsontwerp op de
landbouwhypotheken.dan begrijpt men on
der welk een hoogdruk de Kamer werkt.
Het zou ons niet verwonderen, als in deze
omstandigheden het verzoek van den heer
Wijnkoop (C.P.) om te mogen inter-
pelleeren over de ontslagenen bij de Holl.
Lloyd, niet in goede aarde viel.
Thisschen de bedrijven door heeft de Ka
mer heden een agenda afgewerkt, waarop
een 40-tal voorstellen voorkwamen.
Slechts enkele dezer hebben eenig debat
uitgelokt.
Bij het wetsvoorstel tot regeling van het
verkeer op de wegen had de heer D u y s
(SJD.A.P.) naast verschillende desidarata
geen maximum snelheid, regeling van
de wettelijke aansprakelijkheid, links voor
in plaats van rechts voor ook een
amendement, hetwelk bedoelde te voorko
men, dat een, bij een proces-verbaal opge-
eischt rijbewijs gedurende al te lange tijd
onder de processtukken zou blijven rus
ten. Dit amendement werd door den Minis
ter van Waterstaat overgenomen;
doch deze betwistte het beroep van den
heer Duys op de in Den Haag afgeschafte
bepalingen betreffende maximum-senlheid.
Sinds die afschaffing, zei de Minister, is
het aantal ongevallen in Den Haag met 54
pet. toegenomen. Z.Exc. zou zoo spoedig
mogelijk komen met een regeling op de
wettelijke aansprakelijkheid. Het wetsont
werp werd z.h.s. aangenomen.
Een aantal verlengingen van contingen-
teeringen ging zonder verzet onder de ha
mer door; maar bij die betreffende gloei
lampen vond de heer Vervoorn (Pl.B.)
dat de contingenteering veel te hooge prij
zen in het binnenland veroorzaakte. De
zelfde lampen zijn hier soms driemaal zoo
duur als elders. Minister Gelissen ant
woordde, dat deze contingenteering werk
gelegenheid schiep, en dat zijn ambtsvoor
ganger met succes op prijsverlaging had
aangedrongen.
Bij het wetsontwerp tot regeling van uit
verkoopen en opruimingen in het winkel
bedrijf incasseerde Minister Gelissen
eenige hulde, welke natuurlijk aan het
adres van zijn ambtsvoorganger was be
doeld. De heeren v. Rappard (V.B.) en
IJ z e r m a n (SDAP) zagen echter niet
veel in dit wetsvoorstel. Daarentegen wa
ren de heeren Wielinga (A.-R.), Stum-
p e 1 (R.-K.), mevrouw B a k k e r-N o r t
VJD.) en de heer Boon (V.B.) ietwat mil
der gestemd. Laatstegenoemde beproefde
door middel van een amendement, ook de
vliegende winkels in de regeling te be
trekken. En de heer Kortenhorst (R.
K.) deed een poging om ook de fabrikan
ten te doen blijven deelen in de voordee-
len van uitverkoopen en de kleine winke
lier niet al te veel achter te stellen bij het
grootwinkelbedrijf, door een amendement
voor te stellen, dat het mogelijk moest ma
ken ook tijdens uitverkoopen nog voorra
den in te slaan. Beide pogingen stieten af
op het verzet van Minister Gelissen,
die van oordeel was, dat dergelijke rege
lingen niet in dit wetsontwerp thuishoor
den. Het amend ent-Boon werd hii »itten en
UIT DEN LEIDSCHEN RAAD.
De eerste zitting na de Raadsverkiezing
in de oude samenstelling van den
Raad nog, natuurlijk heeft niet uitge
munt door beknoptheid in de beraadslagin
gen!
Eerst liep het vlot. Bij de herstemming
over de motie (van den heer v. Stralen)
inzake de wijze van verstrekking van aan
vullenden steun door de afd. B. van het
Crisis-Comité Leiden staakten weer de
stemmen, zoodat deze motie verworpen was
Dit heeft tot practisch gevolg, dat in het
najaar zal worden besteed het g e h e e 1 e
bedrag, dat volgens de bedoelde motie
in tweeën zou moeten worden besteed,
nl. gedeeltelijk in het (nu reeds lang ver
streken) voorjaar, gedeeltelijk in het najaar.
Nadat vervolgens heel lang was gepraat
over het o.i. formeele voorstel tot wij
ziging van het Reglement van Orde, kwa
men de tongen los over het voorstel tot
het bij wijze van werkverschaffing doen
graven van het kanaal, vereischt ten be
hoeve van de uitbreiding van de water win-
plaats onder Wassenaar van de N. V. Leid-
sche Duinwater Maatschappij.
Bij dit werk zullen 80 menschen 9 maan
den werk vinden.
Merkwaardig was hierbij de verklaring
van de S. D. A. P., dat zij in het algemeen
geen bezwaar heeft tegen het uit
voeren in werkverschaffing van dit werk
Er is wel 'ns anders geoordeeld! Oefent
hier reeds de mogelijkheid van een aan
staande bezetting van wethouderszetels
invloed uit?
Ten slotte heeft de S. D. A. P. toch tegen
gestemd, om twee redenen: eerstens, om
dat het werk niet zou worden uitgevoerd
onder leiding van de Heide Maatschappij,
maar door een particulieren aannemer; ver
volgens, omdat niet gegarandeerd
kon worden, dat het uurloon (momenteel
40 cents) later nog niet op een lager be
drag zal worden gesteld (door den Minis
ter). Wat het eerste motief betreft: door
de S. D. A. P. werd geen enkel doorslaand
argument aangevoerd, waarom het voor
de betrokken arbeiders beter zou zijn, als
bij de „werkverschaffing" de particuliere
aannemer zou worden uitgeschakeld. En,
wat de uurloon-garantie aangaat: deze is
bij de „werkverschaffing" nooit gegeven
kunnen worden. Ook wij hopen en wil
len vertrouwen, dat het loon bij de „werk
verschaffing" niet nóg lager zal worden.
De rechtvaardigheid en billijkheid gedoo-
gen o.i. zéker geen verdere verlaging!
Maar een garantie, dat het niet gebeuren
zal, kan niemand verkrijgen!
Och wat is er gepraat over de aanstel
ling van drie hoofdagenten bij de nieuwe
politie-brandweer. Eenige uren lang. Wij
willen trachten, om in 't kort te zeggen,
hoe we over de gevoerde discussies oor-
deelen.
Wij begrijpen volkomen, dat de Raad
door de practische uitwerking van de reor
ganisatie van de brandweer teleurgesteld
is. Ook wij kunnen niet ontkomen aan den
indruk, dat die uitwerking op groot-
scheepsche wijze geschiedt. Maar 't is een
indruk. Evenmin als één der Raads
leden, die Maandag over deze materie het
licht hunner wijsheid hebben laten schij
nen, kunnen wij be-redeneeren, be-argu-
menteeren, dat het anders, zuini
ger, eenvoudig ex kan. De com
munist v. Weizen sprak een woord, waar
mede wij het tenslotte volkomen eens zijn!
Ik voel eigenlijk niets, zoo zeide hij, voor
de aanstelling van de drie hoofdagenten,
(wij ook niet!), maar ik zou niet de ver
antwoordelijkheid op mij willen nemen (wij
opstaan verworpen, het amendement-Kor-
tenhorst verkreeg slechts 10 stemmen van
partij genooten.
De kwestie der tandtechnici is voor de
zooveelste maal ook weer in de Kamer ter
sprake gekomen. De heer J. Ter Laan
(S. D. A. P.) deed n.l. een poging, om de
door een commissie voorgesteld conclusie
op een adres van deze leden zoo te wijzi
gen, dat de Regeering werd verzocht als
nog een regeling voor deze menschen te
treffen. Hij kwam daardoor in conflict
met zijn partijgenoot IJzerman, die de
conclusie der commissie verdedigde, doch
hij vond steun bij mevrouw Bakker-
Nort, en bij den heer Suring (R.-K.),
die, met een beroep op het onderzoek door
de commissie-Ketelaar, het Utrechtsche
examen aanvochten en zich verzetten te
gen de onbillijkheid, om deze menschen
uit hun bestaan te drijven. Bijna had de
poging van den heer Ter Laan succes ge
had: zijn amendement werd met slechts 34
32 stemmen verworpen.
ook niet!) om, tegen het advies van alle
deskundigen in, het voorstel vein B. en W.
af te stemmen, waardoor, naar het oordeel
der deskundige adviseurs, Leiden geen vol
doend-uitgeruste brandweer zou hebben.
Tenslotte heeft dan ook geen enkel
Raadslid tegen het voteeren van een
bedrag voor de aanstelling van de ge
vraagde drie hoofdagenten gestemd.
Oók begrijpen wij volkomen, dat de
Raad niet tevreden was over het feit, dat
niet alle (eerst 8, nu 7) vaste leden van
het personeel van de brandwacht bij de
politie-brandweer worden overgeplaatst.
nu er toch blijkbaar nieuw personeel
moet worden aangesteld buiten het in dienst
zijn politie-personeel of elders een ge
lijkwaardige functie erlangen. En wij
spreken den wensch en de verwachting
uit, dat de Burgemeester (die de be
noemingen in hand heeft) de belangen van
deze personen met de grootst mogelijke
zorg zal behartigen. Ook dat is een ge
meente-belang. Van christelijk standpunt
bezien, een gemeentebelang van hooge
waarde. Het loopende gerucht, dat de te
benoemen drie hoofdagenten allen Am
sterdammers zullen zijn, moge worden ge-
loochenstraft!
Het voorstel van den sociaal-democraat
Schüller, om de beslissing over het be
schikbaar stellen van geld voor die drie
hoofdagenten uit te stellen, tot nadat was
medegedeeld wat met het huidige brand
weerpersoneel zal gebeuren, was onlogisch,
omdat het twee onderscheiden zaken door
een-verwarde, en zonder eenig mo
gelijk nut voor het betrokken per
soneel. Met de S. D. A. P. als één lid
der fractie iets vreemds doet, moeten de
anderen, gewoonlijk*, hetzelfde doen
stemden deze keer niet mee de trouwe pa
ladijnen v. Weizen (C.P.) en Vos (V.D.);
alleen ging de heer Wilbrink mee.
Ten slotte is er ook nog heel wat gepraat
over een voorgestelde wijziging van de
verordeningen H. B. S. en Gymnasium;
voornamelijk over de voorgestelde bepa
ling, dat op het Gymnasium (wat betreft
de H. B. S. kan de Raad niet een derge
lijke bepaling maken) leerlingen kunnen
worden geweigerd door curatoren, ook al
hebben ze voldaan aan de eischen van het
toelatings-examen, doch alleen na
ingewonnen advies van het
hoofd der school, waar zij hun opleiding
hebben gehad. Deze bepaling heeft ten doel,
den toevloed van leerlingen naar het gym
nasium die ten slotte toch niet het
onderwijs kunnen volgen eenigszins te
keeren.
Met voorzichtigheid en met wijs beleid
gehanteerd deze „mits" benadrukken
wij! zien wij in deze bepaling geen
schade, geen nadeel voor onderwijs en zich
presenteerende leerlingen, wél nut en
voordeel!
Een interpellatie van het anti-rev. Raads
lid Schooneveld een interpellatie, die
op haar plaats was, al bracht ze geen direct,
geen concreet resultaat besloot in het
middernachtelijk uur de vergadering, waar
in ook nog een paar belangrijke besluiten
werden genomen zonder discussie.
GRAAL TREKT UIT.
Ter huldiging van het geestelijk en het
wereldlijk gezag.
Ter gelegenheid van de bewegingscam
pagne van de vrouwelijke jeugdbeweging
voor kath. actie „De Graal", waarvan een
onderdeel is: trouw betuigen aan het gees
telijke en het wereldlijk Gezag, heeft De
Graal besloten tot een huldiging van den
hoogeerw. heer Deken Homulle en den
edelachtb. heer Burgemeester mr. v. d.
Sande Bakhuyzen.
De huldiging van den Burgemeester zal
geschieden op Woensdag 17 Juli. De Graal-
stoet, die alleen uit geuniformde leden zal
bestaan, trekt uit van het Graalhuis aan de
Hooigracht en marcheert naar de Lakenhal.
Op het voorplein van de Lakenhal (te on
geveer 8 y* uur) zal de Burgemeester de
hulde van „De Graal" in ontvangst nemen.
Eerst wordt een kort spreekkoor ten ge-
hoore gebracht waarna een korte toespraak
wordt gehouden en een oorkonde aan den
Burgemeester zal worden overhandigd. Be
sloten wordt met het „Pionierslied".
Daarna zal de Graalstoet zich begeven
naar de pastorie van den hoogeerw. heer
Deken, aan den Heerensingel, waar onge
veer dezelfde plechtigheid zal plaats heb
ben.
Feest der Zieken
Het achtste Eucharistisch Ziekentriduum
is hedenmorgen begonnen.
Weer straalt de hemel op dit Eucharisti
sche feest.
De zon valt in kleuren door de hooge
ramen en maakt het stille wit, dat daar
overheerscht, tot het wit der bruiden.
De witheid van bedden en zieken is op
eenmaal anders geworden, stralend en le
vend inplaats van lijdend en stil.
Daar liggen verheugde en blijde rieken
op de vele witte bedden. Daar zullen zij
drie dagert lang zijn bij him Eucharisti-
schen Koning, van Wien, zooals Hij hier is,
zij het geheele jaar verstoken zijn.
Dan liggen zij in hun stille, kleine kamer
van hun stille kleine huis. Dan is er groote
stilte en groot lijden.
Maar nu is er weer het Eucharistische
feest, waarnaar allen het heele jaar vol
verlangen uitzien.
Het is het achtste Eucharistisch Zieken
triduum, waaraan dit jaar 247 rieken deel
nemen en waarvan 182 liggende zieken.
Vandaag rijden weer door de stad en ver
daar buiten de auto's met de Pauselijke
vlaggen, die de rieken brengen naar de
kerk van O. L. Vr. Hemelvaart en St. Jo
seph aan de Heerensingel.
Weken lang rijn de Comité-leden in de
weer geweest. Voor spijs en drank, voor
vervoer en versiering, voor verpleging en
voor al het vele, dat dezer dagen noodig is.
Er zijn bereidvaardige handen van toe
gewijde dames en liefdevolle verpleegsters,
die het den zieken aan niets laten ontbre
ken.
Allen staan nu klaar om de bijna 250 zie
ken te ontvangen.
De auto's rijden aan den zijingang der
kerk af en aan. Daar staan de dragers, die
de zieken dragen naar htm ziekbed in
God's huis.
Het milde zonnelicht ontvangt hen.
De bloemen geuren. Het altaar is gekleed
in een zee van licht en in een weelde van
bloemen.
Het is het feest voor de rieken en nu
kan de kerk niet schoon genoeg zijn.
Om half tien is alles gereed. De rieken
liggen stil op hun ledikanten en rustbed
den of zitten gemakkelijk in hun zieken
stoelen.
Zij komen uit Leiden. Oegstgeest, Sassen-
li eim, Lisse, Hillegom, Warmond, Voorhout,
Voorschoten, Wassenaar, Leidschendam,
Stomp wijk, Zoeterwoude, Hazerswoude,
Boskoop, Alphen a. d. Rijn, Reeuwijk, Lan
ger aar, Nieuwveen, Noorden, Roelof arends
veen, Rijp wetering en Oud-Ade.
Om half tien heeft de openingsplechtig-
heid plaats.
Door het zangkoor, dat onder leiding
staat van Kapelaan B. Dorbeck, wordt het
Veni Creator gezongen.
Daarna heeft de zegening der zieken en
de zegening der draagstoelen plaats.
Het is het begin der vele ontroerende
plechtigheden, welke de rieken drie dagen
lang zullen medemaken. En alles is weer
tot in alle onderdeelen zoo perfect georga
niseerd, dat er geen hap>ering te constatee-
ren valt. Alles verloopt weer ordelijk en
devoot
Het Comité heeft zelfs gedacht aan een
geluidsinstallatie voor ha rdhoor end en
waarmee gedurende dit triduum een proef
wordt genomen.
Ook geven vele Heeren geestelijken uit
de omgeving blijken van belangstelling,
omdat ook uit hun parochie zieken aan dit
triduum kunnen deelnemen.
Om ongeveer kwart voor tien vangt op
het onder bloemen en planten bedolven
altaar het H. Misoffer aan.
Het wordt opgedragen door den Hoog
eerw. heer J. M. Hellegers, Deken van Al
phen aan den Rijn. Hem assisteeren als
diaken Kapelaan J. Lansbergen en als sub
diaken Kapelaan C. Roest van Oegstgeest.
Op het priesterkoor hebben de Hoogeerw.
heer A. H. M. J. Homulle, deken van Lei
den en Kapelaan P. M. Verhoofstad plaats
genomen.
Het zangkoor der parochie onder leiding
van Kapelaan B. Dorbeck brengt de vier
stemmige Missa in honorem Sancti Frede-
rici van Gruber ten gehoore.
Na het evangelie bestijgt de Wel eerw.
Pater W. Toebosch S.M.M., uit Voorschoten
den kansel om de rieken voor de eerste
maal tijdens dit triduum toe te spreken.
Als tekst heeft hij gekozen: „Komt allen
tot Mij, die bedroeft en bedrukt zijt en Ik
zal u troosten en opbeuren".
De gewijde redenaar zet voor de zieken
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Men verwacht, dat het conflict tusschen
Italië en Abessynië niet vóór September
tot uitbarsting zal komen (2de blad).
De Patriarch van Venetië, kardinaal La
Fontaine, is overleden (Kerkm, 2e blad).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft gisteren oa. het
wetsontwerp betreffende uitverkoopen en
opruimen in het winkelbedrijf aangenomen
(lste blad)
Het voorloopige verslag van de Tweede
Kamer over het wetsontwerp betreffende
bijzondere maatregelen ten aanzien van
loopende Iandbouwhypotheek- en pacht
overeenkomsten (2de blad).
Bij een boerderijenbrand in het Bra-
bantsche gehucht Hoogeind zijn drie kin
deren om het leven gekomen (Gem. Be
richten, 3e blad).
Fraude bij de Aardappelcentrale. (Gem.
Ber„ 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De intern, tenniskampioenschappen
Noordwijk. (2de blad).
Hongarije wint de atletiekwedstrijden
van Nederland. (2de blad).
uiteen God's goedheid tegenover God's
rechtvaardigheid en beantwoordt de vraag,
waarom zij zoo moeten lijden aldius: omdat
God hen zóó lief heeft, dat Hij hen eens
zander zondenschuld tot Zich wil roepen
en omdat zij door God zijn uitverkoren om
deel te nemen aan Zijn Verlossingswerk.
Daarna wordt het H. Misoffer voortgezet.
Plechtig is het oogenblik, waarop aan de
zieken de H. Communie wordt uitgereikt.
Langs de bedden gaan met de ciborie in
de hand Kapelaan W. Hessing en Kapelaan
P. Verhoofstad. De zieken ontvangen nu
God weer in zijn heiligdom. Het zangkoor
zingt het Sa er is Solemniis. Het is een ver
heven, een plechtig oogenblik.
Met den zegen met het Allerheiligste en
het lied: De macht van het lijden, wordt
deze eerste plechtigheid besloten.
De handoplegging.
Om twaalf uur had de plechtigheid der
handoplegging plaats, welke verricht werd
door den hoogeerw. Deken A. H. M. J. Ho
mulle. Terwijl van het koor het Rex Cle-
mentissime weerklinkt met het telkens te-
rugkeerende en indrukwekkende: Laud a
Jerusalem Dominum, gaan de priesters
langs de rijen der zieken om ieder van hen
de handen op te leggen. Deze plechtigheid
geschiedt door de volgende geestelijken:
J. M. Hellegers, Deken van Alphen a. d.
Rijn, L. Beune, rector te Leiden, W. Toe
bosch SiVLM. uit Voorschoten, P. Verhoof
stad, J. Lansbergen, H. Schram a en A.
Leenders, Kapelaan te Leiden, J. Sijm en
P. Krom, Kapelaan te Zoeterwoude, H.
Drunen, Kapelaan te Warmond, G. Peerde-
man O.F.M., J. Smits OT.M.
Daarna wordt een korte dankzegging ge
beden en deze plechtigheid besloten met
den zegen van het Allerheiligste.
Hedenmiddag om kwart over twee had
het plechtig Lof en de ziekenzegening
plaats. Het Lof werd gecelebreerd door den
zeereerw. heer J. Vijverberg, pastoor te
Rotterdam. Hierop komen wij morgen te
rug.
REPAREEREN EN SCHOONMAKEN VAN
AUTO'S OP DEN OPENBAREN WEG
Het schijnt noodig te zijn in herinnering
te brengen het verbod om den openbaren
weg als werkplaats te bezigen zonder
vergunning van Burgemeester en Wethou
ders. Nog te vaak ziet men auto's repa-
reeren of schoonmaken op straat. Deze
werkzaamheden behooren in een garage
of op eigen terrein plaats te hebben.
De straten hebben een andere bestem
ming dan gebruik daarvoor.