WILEY POST, PIONIER DER LUCHTVAART
Oceaan- en stratosfeervlieger.
X
Het kaartspel
verschillende volken
EEN STILLE DOCH
ONVERMOEIDE WERKER
Wie kent niet den eenoogigen Indiaan
en vlieger Wiley Post? Sinds enkele jaren
spreekt de geheele wereld van hem, ten
minste de vliegerswereld en gedurende
vele dagen van deze periode is de aan
dacht der wereld op hem gericht geweest,
toen hij zijn weergalooze vluchten
over den Oceaan en rond de wereld maak
te ei vooral ook den laatsten tijd, nu hij
verschillende vluchten naar de stratospheer
heeft gemaakt en getracht heeft, het we-
ffeldhoogterecord te breken, waarin hij ech
ter niet is geslaagd. Wiley Post (spreek
tnt Waili Poost), is een onvermoeide pio
nier der luchtvaart, die niet bedacht is op
eer en roem, doch die zijn dikwijls ge
vaarlijke vluchten uitvoert slechts om de
ontwikkeling van de luchtvaart te dienen.
En daarin is hij tot op heden schitterend
geslaagd en vermoedelijk zullen we ook in
de toekomst nog veel van hem hooren. Ge
zeten in zijn trouwe vliegtuig, de „Winnie
Mae", volbracht hij zijn meestelijke vluch
ten rond de wereld en met ditzelfde vlieg-
Juli van het jaar 1933 startte hij opnieuw
met zijn „Winnie Mae" doch dit keer hee-
lemaal alleen. Alleen ging hij over den
oceaan, zocht den weg over Europa en
vloog over de Russische en Canadeesche
aangebracht, zoodat de vlieger immuun
was geworden voor de koude. Voor de
theorie interesseerde de onversaagde vlie
ger zich weinig; was een toestel gereed,
dan werd het grondig gecontroleerd en
duizenden meters boven de aarde onder
zocht Post dan wel, of het voldeed. Ook de
buitenwereld interesseerde hem weinig,
feitelijk alleen voor het geld, dat hij voor
zijn vluchten noodig had en de construc
teurs van zijn toestellen.
Toen Macpherson Boberts on met zijn
tJe „Winnie Mae
na een landing zonder
onderstel.
Wiley Post na zijn landing te Berlijn
in 1933.
tuig steeg hij op naar den stratospheer, uit
gerust met een soort duikerpak, dat hem
moest beschermen tegen gebrek aan zuur
stof en koude.
Hoe groot de moed van den vlieger is
blijkt wel uit het feit, dat hij verschillende
keeren naar de stratospheer is gevlogen
zonder landingsgestel. Het doel van deze
vluchten is ni. om aan te toonen, dat het
vliegen in de stratospheer bijna twee keer
zoo snel kan geschieden als in de normale
luchtlagen, omdat de weerstand der lucht
daar veel geringer is. Dit beteekent niet
zoozeer een bezuiniging op de benzine,
maar veel meer wint men aan snelheid,
hetgeen vooral op groote trajecten van
groot belang is. Men gan immers een veel
grooteren afstand afleggen, waardoor
sprongen over den Oceaan meer tot de mo
gelijkheden zullen gaan behooren, dan tot
nu toe het geval is geweest.
Om den weerstand der lucht tot het
uiterste te beperken, heeft Wiley Post ver
schillende keeren het landingsgestel laten
vallen kort nadat hij was opgestegen, het
geen een zeer gevaarlijk experiment ge
noemd mag worden. Allicht hebben we wel
eens gehoord van het vliegtuig, dat kort
na het vertrek een der wielen verloor. Ge
lukkig merkte de piloot het tijdig op, door
dat men vanaf den grond allerlei bewegin
gen maakte, welke den aandacht van den
vlieger trokken. Reeds waren ziekenauto's
onderweg, want men geloofde vast en ze
ker, dat er bij de daling een ongeluk zou
geschieden, doch de piloot durfde het aan
om op één wiel te landen,
meesterlijk zette hij zijn
toestel schuin op den grond,
en toen het vliegtuig recht
kwam, was de vaart er al
uit zoodat het na een hal
ven slag stilstond. De zie
kenauto's konden toen ge
lukkig onverrichter zake
naar de stad terug gaan.
Wiley Post nu liet ver
schillende keeren zijn lan
dingsgesteld vallen en ver
dween daarna achter de wol
ken om na eenige uren weer
terug te keeren, boven het
vliegveld waar vooral de
eerste keer zich een groote
menigte had verzameld om
te zien, hoe het af zou loo-
pen. De stratospheervlie-
ger kende echter zijn trou
we „Winnie Mae" door en
door en als hij geweten had,
dat er te veel risico aan een
dergelijke landing geweest
zou zijn, had hij het experi-
ment zeer niet ondernomen.
Nadat hij zooveel mogelijk
snelneid uit het toestel had
gehaald, zette hh he op den f'
grond waarbij alleen de nog
altijd draaiende propeller
werd beschadigd, hetgeen
ook bij de „Pcstjager" en-
kele keeren is geschied toen
dit vliegtuig door een der
pooten van hef landingsge
stel zakte, hetgeen bijv. in
de London-Melbourn-race voor dit vlieg
tuig noodlottig is geworden.
Moeilijke tijd.
De levensgeschiedenis van Wiley Post is
die van zoovele andere pioniers op welk
gebied dan ook, en ook hij heeft met
vele moeilijkheden te kampen gehad
doch het pleit voor het doorzettings
vermogen en den moed van den vlie
ger, dat hij niet heeft versaagd, doch
rustig zijn plannen heeft weten te ver
werkelijken. In 1829 kwam hij in dienst
van den millionair Huil uit Oklaho
ma, waar ook Post vandaan komt, die
een verwoede belangstelling voor de
vliegsport aan den dag legde, zoo zelfs
dat hij bij de eerste pogingen om geld
in de luchtvaart te steken, volkomen
werd geruineerd. Gelukkig voor hem
en ook voor Post begon plotseling een
nieuwe petroleumbron te spuiten,
waardoor Huil opnieuw in het bezit
van ettelijke millioenen kwam, en
Wiley Post, die inmiddels was ontsla
gen, weer in dienst werd genomen. In
1930 won Post voor zijn „baas" de
„luchtderby" Los Angel es-Chicago en
door dit feit was zijn naam gemaakt.
Tezamen met zijn colleja Gatty werk
te hij plannen uit vcor een wereld
vlucht, waarvoor men omstreeks 1930
groote belangstelling aan den dag legde,
denke men slechts aan de vlucht van het
Amerikaansche eskader om de wereld.
Gatty was ook geen onbekende op vliegge-
bied en zelfs Lindbergh wist zijn kennis
en ervaring op hoogen prijs te stellen, toen
hij Gatty aanzocht om zijn vrouw op de
hoogte te brengen van de eerste beginselen
der luchtvaart. In September van 1930
trachtte Gatty met Harold Bromley van
Japan naar Tacoma (Washington) te vlie
gen, doch boven den Oceaan zagen zij zich
genoodzaakt, terug te keeren.
De plannen voor een wereldvlucht wer
den voor Post nog aantrekkelijker, toen zijn
„baas" een premie van 50.000 dollar uit
loofde voor degenen, die de reis om den we
reld binnen de tien dagen zouden volbren
gen.
Wereldvluchten.
In Juni 1931 steeg de „Winnie Mae" te
New York op en na 207 uur en 16 minuten
landde hij weer te New York, waar hem
een enthousiaste ontvangst werd bereid.
Wiley Post had tijdens den vlucht echter
wel bemerkt, dat er nog veel meer uit een
dergelijken vlucht te halen zou zijn en in
verlaten vlakten. De tocht ging over Ber
lijn, Moskou, Omsk, Habarofsk, Nome, Van
couver en Winnepeg en ofschoon Post on
derweg, vooral boven Rusland geweldig te
kampen heeft gehad met slecht weer, slaag
de hij er toch in het vorige record te bre
ken en wel met 20 uur en 26 minuten, zoo
dat dit werd gebracht op zeven dagen, 13
uur en 49 minuten, waarvan Jules Verne
wel nimmer gedroomd zal hebben.
In weerwil van de ontzettende hitte,
welke Amerika toentertijd teisterde, waren
Zondagsavonds op het Floyd Bennett-vlieg-
terrein te New York, ruim 20.000 menschen
bij elkaar gekomen, om Post een hartelijke
ontvangst te bereiden. Voor den vlieger
kwam deze huldiging op de tweede plaats,
hoofdzaak was voor hem, dat hij de moge
lijkheid van verre vluchten had aangetoond
in de hoop, dat anderen zijn voorbeeld zou
den volgen en vervolmaken.
Naar de stratospheer.
Nadien is hij zich hoofdzakelijk gaan
toeleggen op de statospheervluchten. Men
zal zich de roemrijke tochten van Prof.
Picard en van de Amerikanen en Russen
nog wel herinneren, die met ballons enor
me hoogten bereikten. Welnu, Wiley Post
hoopte hetzelfde te verrichten, maar dan
met zy'n vliegtuig, dat wel is waar verou
derd begon te geraken, maar toch nog wel
voor dergelijke vluchten zou kunnen die
nen. Het eerste doel was de mogelijkheid
van deze vluchten aan te toonen, niet over
korte trajecten maar .over flinke afstanden
als van de West- naar de Oostkust van
Amerika. De „Winnie Mae" werd met spe
ciale toestellen uitgerust, hetgeen een heel
werk is geweest en veel tijd heeft gekost
aan voorbereidingen en proefnemingen.
Door middel van compressors moest de
lucht in de stratospheer worden verdicht
doch een probleem was ook, hoe den vlie
ger uit te rusten, opdat hij geen last zou
hebben van koude en dunne lucht.
Hij liet een gummie pak construeeren,
waarop hij een soort duikerhelm liet aan
brengen, zooals men uit nevenstaande foto's
ziet en in deze duikerhelm eindigden de
slangen van een zuurstof-apparaat, dat in
het toestel werd gebouwd. Bij de eerste
vlucht bleek het pak maar matig te vol
doen, weshalve Wiley Post besloot, het rub
ber door asbest te laten vervangen, hetgeen
een groote verbetering was. Bovendien
werd in het pak electrische verwarming
LonoenMelbourne-race voor den dag
kwam nam Wiley Post dadelijk het besluit
ook aan deze race mede te doen en wel
door de stratospheer, waardoor hij een
snelheid van 550 km. per uur hoopte te be
reiken, hetgeen beduidend sneller was, dan
de snelheid der andere machines, welke
aan de race zouden deelnemen. De pech
heeft Post echter vervolgd. Bij de proef
vlucht kreeg hij een defect aan zijn machi
ne en daardoor kon hij niet aan de race
meedoen, hetgeen zeer jammer was, omdat
men dan een mooie vergelijking had kun
nen trekken tusschen laag- en hoogvlie
gers.
„Winnie Mae" het pechvliegtuig.
De trouwe „Winnie Mae" is steeds een
echt pechvliegtuig geweest, Ongetwijfeld
zal dit niet aan slechte vliegeigenschap-
pen van het toestel moeten worden gewe
ten, maar meer aan de verbetenheid, waar
mede de eigenaar zijn vluchten doorzette,
of de „Winnie Mae" dat verwerken kon
ja dan neen. Tijdens de rondvluchten over
den wereld waren noodlandingen schering
en inslag, verschillende keeren las men in
de couranten, dat de piloot alles ten spijt
toch door zou zetten, hoewel zijn vliegtuig
soms zwaar beschadigd werd, zooals in
1933 het geval was, toen Post zelf echter
licht werd gewond. Steeds slaagde men
erin het toestel weer op te knappen; thans
is het reeds vijf jaar in gebruik. Natuurlijk
moest in den loop dezer jaren wel het een
en ander aan gewijzigd worden en voor de
stratospheervluchten heeft Post er een
stratospheermotor in moeten laten zetten,
maar in uiterlijk is het niét gewijzigd. Men
begrijpt, dat het vliegtuig danig verouderd
is, vooral in dezen tijd, nu alle vliegtuigen,
die berekend zijn op hooge snelheid, intrek
bare landingstoestellen hebben, terwijl Post
daarentegen na te zijn opgestegen zijn lan
dingstoestel laat vallen
Een nieuw toestel.
Een geluk voor den onversaagden vlie
genier is het, dat hij vermoedelijk binnen
korten tijd een nieuw toestel in zijn bezit
krijgt, dat beter aan het doel der stratos
pheervluchten beantwoordt. Wiley Post zal
dit geheel volgens zijn eigen inzichten en
ervaringen inrichten en als het gereed is
hoopt hij er spoedig zijn eersten vlucht naar
de hoogste luchtlagen mee te maken. Dan
gaat de trouwe „Winnie Mae", waarmede
storm, regen en mist werd getrotseerd op
stal na een prachtigen staat van dienst
Men mag slechts hopen, dat de plaatsver
vanger nog betere prestaties zal opleveren.
Tot op heden is Post er niet in geslaagd,
het wereldrecord voor vliegtuigen wat be
treft hoogtevluchten te verbeteren. Een
keer moest hij van 5000 meter hoogte weer
naar de aarde terug vanwege een breuk in
de olieleiding en een volgenden keer dacht
Post het record met enkele honderden me
ters gebroken te hebben, doch toen de uit
komsten der controle-toestellen nauwkeu
rig ging berekenen, bleek het, dat Post al
weer pech had gehad, want hij was niet
hoog genoeg geklommen.
Met het nieuwe vliegtuig zullen de kan
sen voor hem beter zijn dan ooit; zijn ge
heele ervaring kan hij er bij den bouw in
uitbuiten. En toch zal Post niet lang meer
moeten wachten, want ook in andere lan
den maakt men zich gereed voor stratos
pheervluchten.
bij de
„Het gebedenboek
van den duivel".
Het kaartspel, of zooals een soldaten
term luidt „het gebedenboek van den dui
vel", is in de 14e eeuw vanuit de Oriënt
via Italië naar Europa overgebracht. De
oudste vorm van het kaartspel is het
naibisspel, of zooals de Spanjaarden het
noemen, „naïpes". „Naïbi,, stamt af van
het Arabische woord „waarzeggerij". Het
is dus duidelijk, dat het kaartspel in vroe
ger eeuwen als hulpmiddel bij waarzeg
gers en hielderzienden werd gebruikt. In
Duitschland kwam het kaartspelen het eerst
in en om hgt speelgoedstadje, Nürnberg in
de mode, n.l. in 1384, terwijl Frankrijk zijn
kaartspelen in 1392 invoerde. Spoedig daar
na kwam het kaartspel ook in Engeland,
doch in het midden der 15e eeuw verbood
de Engelsthe regeering kaartspelen uit het
buitenland te betrekken en tevens werd
'er een verbod uitgevaardigd, volgens het
welk het den papierfabrikanten niet was
toegestaan kaartspelen te fabriceeren.
De oudste Europeesche kaarten zijn de
uit Italië stammende trapolierkaarten. La
ter werd dit spel door Duitschland en Zwit
serland gewijzigd doch de vorm en de voor
stellingen op de kaarten bleven vrijwel
dezelfde. De Franschen gaven in de 15e
eeuw een geheel eigen vorm aan htm kaar
ten. De personen op de kaarten stelden
vaak bekende figuren voor. De bewering,
als zou de vorm van het kaartspel van de
Romeinen afkomstig zijn, wordt nog al
eens tegengesproken. Sommigen zeggen,
dat het vier Romeinsche soldaten waren
die aan het kaartspel den vorm gaf, zooals
het thans nog vrijwel heeft behouden. De
heer, vrouw, en boer zouden moeten voor
stellen den koning, zijn gemalin en den
knecht. Het aas, zoo zegt men, zou het vaan
del hebben voor te stellen.
Geen spel heeft zich in den loop der
jaren zóó ontwikkeld als het kaartspel. Er
zijn een m^ssa vormen van kaarten en ook
een massa wijzen van kaartspelen. De Chi-
neezen b.v. hebben al een zeer eigenaardig
kaartspel. De kaarten der Chineezen zijn
langwerpig en dragen meestal afbeeldingen
van beroemde personen. De randen der
kostbare kaarten zijn vaak versierd met
ornamenten en zijn daardoor fijne kunst
werkjes op zich.
De Indianen gebruiken ronde speelkaar
ten, waarop afbeeldingen van verschillen
de goden voorkomen.
Alle afbeeldingen op de kaarten, zooals
wij die kennen, hebben in vroeger eeuwen
een beteekenis gekend, hetgeen men kan
nagaan in oude kronieken. In den tijd der
Lodewijken kende Frankrijk bijna geen an
dere kaarten dan die, waarop elke voor
name politieke of geschiedkundige gebeur
tenis stond afgebeeld. Vele dezer kaarten
worden thans nog in de musea bewaard.
In het Turkseh Museum te Istanboel
wordt nog een volledig spel kaarten be
waard, dateerend uit 1660. Op sommige de
zer kaarten staan momenten uit den Turk-
sche oorlog afgebeeld.
Engeland heeft vele sportkaarten en
kaarten, welke werden uitgegeven ter ge
legenheid van een of andere geschiedkun
dige gebeurtenis. De meesten dezer speel
kaarten bevinden zich in de diverse musea,
doch zij zijn ook wel in particulier bezit.
Op de veilingen betaalt men fantastisch
hooge prijzen voor dergelijke kaartspelen.
Koningin Elisabeth's
sieraden onder
den hamer.
Onlangs vond in een Londenschen kunst
handel een bijzondere veiling plaats,
waarop naast een miniatuur verzameling
van den Amerikaanschen millionair Pier-
pond Morgan, een halsketting onder den
hamer kwam, welk sieraad bij de Engel-
schen bekend is als de „Armada-ketting".
Deze ketting schonk Koningin Elisabeth
eenmaal aan een harer gunstelingen, Sir
Thomas Heneage. Spoedig na Elisabeth's
troonbestijging benoemde zij Sir Thomas
tot Grootzegelbewaarder. Kort daarop werd
hij tot ridder geslagen, ontving van de
vorstin een uitgestrekt landgoed in het
graafschap en enkele jaren later verhief
Koning Elisabeth hem tot „kanselier van
den oorlog".
In deze functie maakte Sir Thomas zich
gedurende den strijd der Britten tegen de
Spaansche onoverwinnelijke vloot zeer ver
dienstelijk en de vorstin beloonde hem hier
voor met de „Armada-ketting", welk sie
raad sedert dien van geslacht op geslacht
in de familie Heneage is gebleven.
Overste Godfrey WalkerHenage ver
kocht het sieraad in 1902 voor den prijs
van 5000 pd.st. aan Pierpont Morgan. De
ketting bestaat uit emaille-miniaturen, die
in goud en juweelen zijn gevat.
De ketting was het eerste stuk, dat onder
den hamer kwam; eigenaar werd het „Na
tionaal Kunstverzamelingsfonds", hetwelk
het sieraad voor 3000 pd.st. kocht. In En
geland is men opgetogen over het feit, dat
de ketting, een herinnering van Koningin
Elisabeth, niet in buitenlandsche handen
is overgegaan.
H. P. B.
