DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
HYPOTHEEKRENTEN
EN HUISHUREN
MOETEN OMLAAG.
ZONDAGSBLAD
26ste Jaargang
MAANDAG 8 JULI 1935
No. 8159
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaliiig:
Voor Leiden 19 cent per week t 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eD
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V De partijen verdwenen, niet
de geest der partijen
De Rijksminister van Binnenlandsohe
Zaken, Dr. Frick, heeft in de gouwibijeen-
komst der NSDAP te Münster o.m. het
volgende gezegd:
„Het komt er niet op aan, of de Centrum
partij als zoodanig verdwenen is, doch, het
gaat er om, dat ook de Centrum-geest moet
verdwijnen uit het Duitsche volk. Hier moet
ik, helaas, zeggen, dat het mooi zou zijn,
wanneer wij het er over eens zouden kun
nen zijn, dat deze Centrumgeest reeds is
verdwenen. Doch het spookt in tegendeel
rond en hier te Münster juist tamelijk erg".
Als rijksminister Frick het bovenstaande
niet zou hebben gezegd, zou het voor ons
tóch hebben vastgestaan.
De nationaal-sooialistische rijksminister
constateert feitelijk hetzelfde, wat
dezerzijds al zoo herhaaldelijk is op
gemerkt. Het nationaal-socialisme brengt
geen ware eenheid, legt alleen een
s c h ij n-e e n h e i d.
En niet alléén in Münster en ndet alléén
onder de vroegere Centrum-leden knaagt
ontevredenheid en verbittering, neen, over
al en onder allen, die zooals iemand in
oAs blad het 'ns zeer juist heeft uitgedrukt
niet als een kuddedier in de massa kun
nen meeloopen.
Rijksminister Frick heeft de werkelijk
heid open gelegd: De partijen zijn verdwe
nen, maar de geest, die de partijen droeg en
bezielde, 'is niet verdwenen.
De oorzaak daarvan ligt in de feite
lijkheid van het verschil in levensin
zicht en wereldbeschouwing, dat er be
staat in het Duitsche volk.
De manifestaties van dat verschil te
temperen, is een goed en verdienstelijk
streven. Dat verschil, waarmogelijk,
te overbruggen, is eveneens een sympa
thiek en lofwaardig werk.
Maar: dat verschil onder den uiterlijken
dwang van een tyrannieke terreur en on
der de holle leuzen van een zinlooze fra
seologie te doen verdwijnen in schijn
dat is een afkeurenswaardig enóók
uiteindelijk nutteloos en vruchteloos
pogen!
Dudtschland leert!
KERKNIEUWS
BENOEMINGEN IN HET BISDOM
HAARLEM.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd:
tot pastoor te Vogelenzang den weleerw.
heer B. N. Terra;
tot pastoor te Achthuizen den weleerw.
heer M. M. Nolet, thans kapelaan te 's Ha-
ge (H. Familie);
tot kapelaan te Alkmaar (H. Laurentius)
den weleerw. heer A. C. J. van Rooyen;
tot kapelaan te 's Hage (O. L. Vr. G. R.)
den weleerw. heer A. Hooyschuur;
tot kapelaan te Amsterdam (H.H. Nic.
en Barb.) den weleerw. heer C. P. G. Per
soon, thans kapelaan te Alkmaar (H. Lau
rentius);
tot kapelaan te Worm er den weleerw. heer
C. M. Klaver;
tot kapelaan te Stompwiik den wel
eerw. heer A. Bregten, thans kapelaan te
Wormer.
PASTOOR A. J. BOKS t
In den afgeloopen nacht overleed in het
Mariapaviljoen te Amsterdam de Z.E. heer
pastoor A. J. Boks, geboren in het jaar
1881, priester gewijl in het jaar 1908 en
sinds 1928 pastoor van de parochie van O.L.
Vrouw van Lourdes aan de Jacob Catskade
te Amsterdam.
Een ongeneeslijke ziekte heeft gesloopt
het forsche lichaam van dezen tot vóór en
kele jaren nog zoo stoeren man.
Pastoor Boks was een eenvoudig, harte
lijk mensch. Hij leefde in oprechtheid.
Daarom wekte zijn optreden nergens en bij
niemand eenige antipathie; integendeel
hielden allen, die hem kenden, veel van hem
Hij was een hard werker, die tegen
geen moeite opzag, en die woekerde met
alle talenten, hem door God geschonken.
De nagedachtenis van pastoor Boks blijft
in eere en eerbiedige herinnering.
Ook gemeentelijke belastingdruk op
goederenbezit.
WETONTSWERP INGEDIEND
Het verwachte wetsontwerp, houdende
bijzondere maatregelen tot verlaging van
sommige vaste lasten en van huren, is
thans ingediend. De rentevoet van alle hy
pothecaire vorderingen zal zoo het ont
werp wet wordt worden teruggebracht
op maximum 4 yK pet. (crediethypotheken
vallen er buiten). De rente voor pandbrie
ven wordt, gelijk reeds bekend, ten hoog
ste 4 pet. Mochten de maatregelen niet vol
doende blijken, dan zal de regeering ver
der gaan.
Erfpachtcanons zullen dalen met 20 pet.
beneden het niveau van 1931. Voor horen
wordt het maximum 80 pet. van die van
1931. Huren, die dus reeds tot dat peil of
verder zijn verlaagd, kannen blijven wat
tij zijn. De maatregel zal alleen worden
toegepast in gemeenten, waar daartoe aan
leiding bestaat.
De gemeenten zullen gemeentelijke las
ten, als verhoogde opcenten op grondbelas
ting, straatgeld, precario, assurantiebelas
ting, moeten verlagen. Teneinde hen te
dwingen deze punten in behandeling te ne
men, zullen alle betreffende verordeningen
automatisch vervallen met ingang van het
nieuwe belastingjaar.
Voor verlaging van hypotheekrenten kan
de schuldenaar zich wenden tot den kan
tonrechter.
Ingediend is thans een wetsontwerp „Bij
zondere maatregelen ter verlaging van
sommige vaste lasten en van huren".
Een bijzondere plaats onder de vaste
lasten nemen de lasten in, op onroerende
goederen drukkende, die den eigenaar eco
nomisch verplichten, een deel der op
brengst af te staan aan hem, die dezen
eigenaar destijds het noodige geld heeft
geleend, om zich dit onroerende goed te
kunnen verschaffen.
Hnizenbezit
De Regeering meent deze te kunnen ver
krijgen, zonder werkelijke gevaren voor
het hypothecair crediet in het leven te
roepen, indien zij de rente, die de hypo
thecaire crediteur ontvangt, in het alge
meen terugbrengt tot wat de rente van
onze Staatspapieren is geworden. Die rente
is niet volstrekt stabiel, zij gaat op en neer
met den koers van onze Staatsschuld, wel
ke laatste uiteraard afhankelijk is van ze
kere fluctuaties op de geldmarkt, doch de
Regeering meent niet zoover mis te tas
ten, indien zij het percentage van 4 neemt
als het rustpunt, waaromheen thans die
rente schommelt. Wanneer zij dus de rente,
die de belegger op hypothecair crediet ont
vangt, op 4 pet. stelt, dan brengt zij dien
belegger in het algemeen in dezelfde om
standigheid, waarin hij verkeert, die in
Nederlandsche Staatspapieren belegd heeft.
Deze maatregel is zeker niet zoo ingrij
pend, dat daarvan verstoring van het hy
pothecair crediet behoeft te worden ge
vreesd.
In het algemeen is de toestand deze, dat
de rente van de rechtstreeksche hypothe
caire leening eenigszins hooger ligt dan
die van den pandbrief.
Aan dit verschil zal bij het treffen der
bij dit ontwerp beoogde maatregelen de
hand moeten worden gehouden, hetgeen
beteekent, dat de rente der pandbrieven
zal moeten worden gesteld op 4 pet., ter
wijl de rente van de rechttsreeksche hypo
thecaire leening iets hooger zal moeten
worden bepaald en wel zooveel hooger als
het normale verschil tusschen de pand
briefrente en de rente van de hypothecaire
leening, dat onze hypotheekbanken in acht
plegen te hemen en welk verschil in het
ontwerp op 3/x pet. is gesteld.
De Regeering ziet niet voorbij, dat men
voor z.g. tweede en verdere hypotheken
met het oog op het daaraan verbonden ri
sico een hoogere rente pleegt te bedingen.
Het vastleggen van een dergelijke hoo
gere rente is echter in dit ontwerp niet
geschied. Alle hypothecaire leeningen
met uitzondering van de een geheel ander
karakter dragende z.g. crediethypotheken
worden teruggebracht tot de rente van
4 yx pet.
De hypothecaire debiteur kan, behalve
door de verplichting tot rentebetaling, ook
te zwaar gedrukt worden door de verplich
ting tot jaarlijksche aflossing op de hoofd
som. Het ontwerp opent de gelegenheid om
in de gevallen, waarin daaraan behoefte
bestaat, die verplichte aflossing te ver
minderen tot 1 pet. van de hoofdsom per
jaar.
Het ontwerp laat de hoofdsom onge
moeid.
De druk, dien de debiteur voelt, is toch
die van de jaarlijksche rente en aflossing,
wordt deze druk verminderd, dan is voors
hands verlichting verkregen.
Vermindering erfpachtscanon
Behalve het vraagstuk der hypothecaire
lasten wordt in het ontwerp betrokken dat
van den erfpachtscanon.
Als maatstaf voor die vermindering kiest
het ontwerp een canon, die zich 20 pet. be
neden het niveau van 1931 bevindt.
Huren moeten omlaag
Het ontwerp betrekt in zijn regeling ook
de materie der huren. Over het algemeen
zijn de huren reeds zeer belangrijk ge
daald. Voor vele woningen ligt het huur
niveau reeds aanzienlijk lager dan 80 pet.
van het niveau van 1931. Niet voor alle
woningen is dit echter het geval. Daarbij
doet zich de omstandigheid voor, dat de
huurdaling in een aantal gemeenten het
minst ver heeft doorgewerkt in de wonin
gen van lage huurprijzen, die worden be
woond door de minst draagkrachige groe
pen der bevolking. Dit heeft voor het aan
passingsproces een zeer nadeelig gevolg,
omdat verlichting van kosten van levens
onderhoud wellicht voor niemand zoo
noodzakelijk is als voor hen, wier inkom
sten het geringst zijn. De Regeering heeft
daarom gemeend dit proces van huurdaling
te moeten bevorderen door voor te schrij
ven, dat de huren niet zullen mogen lig
gen boven 80 pet. van het niveau van 1931.
Deze maatregel zal alleen behoeven te
worden toegepast in die gemeenten, waarin
daarvoor aanleiding bestaat.
Berekening huurwaarde
In art. 12 wordt nader uitgewerkt, op
welke wijze de huurwaarde van 1 Januari
1931 wordt berekend. De op 1 Januari 1931
betaalde huurprijs wordt aangemerkt als
de huurwaarde van 1 Januari 1931. Zelfs
indien partijen in onderling overleg een
huurprijs hooger dan 80 pet. van den huur
prijs 1931 vaststellen, kan de huurder te
allen tijde de nietigheid van het beding
voor het meerdere dan bedoelde 80 pet.
inroepen.
Intusschen gelden op bovengenoemden
regel twee uitzonderingen. In de eerste
plaats kan de verhuurder of de huurder
zich er op beroepen, dat het huis in zijn
tegenwoordigen toestand in 1931 een an
deren huurprijs zou hebben opgebracht,
dan waarvoor het in feite in 1931 ver
huurd is geweest, zoodat de werkelijk ge
golden hebbende huurprijs van 1931 een
onjuiste maatstaf oplevert voor de bere
kening van het bedrag, hetwelk het gebouw
had kunnen opleveren, berekend naar het
peil der huurprijzen 1 Januari 1931.
In de tweede plaats zal de werkelijke
huurprijs 1931 niet kunnen worden aange
merkt als huurwaarde 1931, indien vast
stelling van den werkelijken huurprijs
1931 niet mogelijk is.
Alle verlagingen in loopende huurcon
tracten aangaande gebouwen, gelegen in
een gemeente, welke ben K. B. is aange
wezen, gaan in twee maanden, nadat het
K. B. is in werking getreden.
Belastingdruk
In verband met den druk der gemeente
lijke lasten in den vorm van verhoogde op
centen op de grondbelasting, straatgeld, as
surantiebelasting precario en dergelijke,
bepaal het ontwerp, ten einde de gemeen-
tebsturen te verplichten, aan dit vraagstuk
hu aandacht te schenken, dat de desbetref
fende verordeningen met ingang van-het
het eerstvolgende belastingjaar zullen ko
men te vervallen.
De gemeenten zullen die verordeningen
dus opnieuw moeten vaststellen. Zij zullen
de vaststelling ongewijzigd doen plaats
hebben, indien zij meenen, dat verminde
ring dezer lasten in hun gemeente niet
noodig is, of dat de financieele positie die
belet. Het goedkeuringsrecht der Kroon
opent dan de gelegenheid, om wanneer
zulks de Regeering wenschelijk mocht
voorkomen, met de betrokken gemeen
ten in overleg te treden over de vraag of,
en zoo ja, welke wijzigingen hier kunnen
worden aangebracht.
Voor vele gemeenten zal de gelegenheid
ontstaan e^n verlaging van de opcenten
op de grondbelasting te compenseeren met
een verhooging van de personeele belasting
of van de opcenten op de gemeentefonds
belasting.
Middenstand dupe!
Volgens heit liberale „Handelsblad" en de
dito „Nieuwe Rotterd. Crt." zou de midden
stand juichen over de verwerping van de
winkelverordening te Amsterdam.
De kath bakkerspatroons hebben echter
een schreven tot de Kath. raadsfractie ge
richt om haar te danken voor haar hou
ding ten bate van den noodlijdenden mid
denstand.
In ,J>e Winkelier, officieel orgaan van de
algemeene winkeliersvereeniging te Amster
dam" lezen we het volgende. Men moet
daarbij bedenken, dat blijkbaar geen onver-
deel voorstander van de verworpen voor
drachten aan het woord is.
„De Gemeenteraad onzer stad heeft in
zijn deze week gehouden vergadering de
beslissing doen vallen over de aan de orde
gestelde W in keiverordeningen. Die beslis
sing is afwijzend geweest en daarmede is
ten eerste bereikt, dat de voor de voorbe
reiding dezer voordracht verrichte zeer
omvangrijke adbeid vruchteloos is geweest
en voorts is door deze beslissing aan de
hoopvol gestemde verwachtingen van tal
rijke groepen winkeliers op onverwachte
wijze de bodem ingeslagen.
Op onverwachte wijze, want de verwer
ping der voordracht is een verrassing, ge
volg van de veranderde houding der sociaal
democraten, die aanvankelijk een bijzon
dere ingenomenheid met het voorstel aan
den dag legden, doch ddt blijkbaar alleen
maar deden om via deze verordening een
bevoorrechte positie voor de geliefde ver
bruikscoöperatie in het leven te kunnen
roepen Toen deze poging mislukte, hebben
zij, uit spijt over deze mislukking, aller
eerst het „behoefte"-element aan de voor
dracht ontnomen en vervolgens medege
werkt aan de verwerping van het nog res-
teerende deel der oorspronkelijke voor
dracht.
Men weet, dat onze vereeroiging zich op
het standpunt gesteld heeft, dat de voor
dracht voor den winkelstand aannemelijk
was, indien haar werking zou worden uit
gebreid tot alle vakken en tot alle branches.
Tijdens de discussies in den Gemeenteraad
is een daartoe strekkend voorstel ingediend
en de wethouder zegde toe, dat op dit voor
stel op korten termijn prae-advies zou wor
den uitgebracht. Wij zouden ons met een
der gelijken gang van zaken waarschijnlijk
wel hebben kunnen vereenigen en dus als
nog accoord hebben kunnen gaan met de
aanvaarding dezer naar ons gevoelen on
volledige voordracht onder voorwaarde van
zoo spoedig mogelenk aanvulling.
Thans komt noch van het een noch van
i het ander iets terecht.
Hetgeen te bejammeren valt".
I
Juist: „Thans komt noch van het een noch
van het ander iets terecht. Hetgeen te be
ll jammeren valt".
Dat is allesbehalve een juichkreet, dat is
een kreet van ergernis uit den wtinkelier-
stand, die de dupe is geworden van de po-
i litiek der soc. democraten en liberalen
I aldus de „Tijd".
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BINNENLAND
DE NOODTOESTAND IN HET HOTEL-
EN RESTAURANTBEDRIJF.
Er is een Comité gevormd door het Ver
bond van Nederlandsche Werkgevers, de
Algemeene R. K. Werkgeversvereeniging,
den Koninklijken Nederlandschen Midden
standsbond, den Nederlandschen R. K. Mid
denstandsbond, de Algemeene Nederland
sche Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer, den Nederlandschen Bond van Werk
gevers in Hotel-, Restaurant-, Café- en Aan
verwante Bedrijven, „Horecaf", den Neder
landschen Bond van Koffiehuis-, Restau
ranthouders en Slijters, den Nederlandschen
R. K. Bond van Hotel-Café-Restauranthou-
ders en Slijters „St. Joseph", tot verbete
ring van den noodtoestand in het hotel-,
restaurant- en cafébedrijf.
Dit Comité heeft een adres gericht tot den
Minister van Financiën waarin er op wordt
gewezen, dat de toestand in ddt bedrijf
steeds meer achteruitgaat. De Nederlanders
brengen in groeten getale hun vacantie in
het buitenland door en de vreemdeling
blijft weg. Dit is hoofdzakelijk te wijten
aan het feit, dat de prijzen in dit bedrijf
niet met die van de Nederland omringende
landen in overeenstemming kunnen worden
gebracht, omdat de lasten, welke op dit be
drijf rusten, veel te hoog zijn. Thans is de
toestand zoo ernstig geworden, dat de Per
soneele Belasting niet langer meer in haar
geheel kan worden opgebracht.
Adressant verzoekt met den grootsten
aandrang, dit bedrijf thans te willen helpen
door wijziging der Wet op de Personeele
Belasting 1896, S. 2, in dier voege, dat de
grondslag huurwaarde van restaurants en
café's wordt gelijkgesteld met die van win
kels.
BUITENLAND.
Volgens niet-officieele lezing heeft Mus
solini verklaard, dat Italië onherroepelijk
tot den strijd tegen Abessynië besloten
heeft. (4de blad).
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsontwerp tot verla
ging van vaste lasten. (1ste blad).
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerkn., 1ste blad).
Overleden is de zeereerw. heer A. J.
Boks. (Kerkn. 1ste blad).
Verscheidene doodelijke verkeersonge
lukken. (Gem. Ber., 3de blad en 1ste blad).
Zware brand aan de Leuvehaven te Rot
terdam. (Gem. Ber., 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
MOTORSPORT: De TT-races te Assen
onder groote belangstelling vlot verloopen.
(2de blad).
WIELRENNEN: De Ned. wielerkampioen
schappen op de Stadionbaan verreden. (2de
blad).
ZWEMMEN: De wedstrijd België—Ne
derland te Schaerbeek gehouden. De
zwemkampioenschappen van den Kring
Den Haag in de Zijl verzwommen. (2de
blad).
LAWNTENNIS: De tournooi te Wimble
don en Noordwijk. (2de blad).
ATHLETIEK: De Leidsche Athletiek-
kampioenschappen (2de blad).
PAARDENSPORT. Geslaagd Concours
Hippique te Wassenaar. (2de blad).
VOETBAL: De finales voor de Leidsche
Courant-beker gewonnen door D. O. S. en
S. J. C. IH (2de blad).
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herinnerd,
dat dit vanaf heden ad 50 cent betaald
moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
AFWIKKELING ACHTERSTALLIGE
HANDELSVORDERINGEN OP
DUITSCHE DEBITEUREN.
In de week van 1 tot en met 6 Juli is
door de Nederlandsche Bank in totaal een
bedrag van omstreeks RM 800.000 van de
op haar Sonderkonto bij de Deutsche Ver-
rechnungkasse uitstaande vorderingen met
de begunstigden afgerekend. De nummers
van deze posten liepen van 77417 tot 77506.
Het totale bedrag van de op het Sonder
konto uitstaande posteh die nog niet tot
uitbetaling zijn gekomen, beloopt op het
oogentalik omstreeks RM 46.7' millioen. De
Sonderkonto-posten waarvoor koers-fixee-
ring is verkregen, zijn hieronder begrepen.
Aan Treuhanderkonto-posten is door de
Nederlandsche Bank gedurende dezelfde
periode in totaal een bedrag van ongeveer
RM 250.000 met de begunstigden afgere
kend. Het hoogste afgerekende volgorde
nummer was 15745.
Het totale bedrag van de op het Treu-
handerkonto Niederlande uitstaande vor
deringen die nog niet tot uitbetaling zijn
gekomen, beloopt op het oogeniblik om
streeks RM 17.6 mülioen. De Treuhander
konto-posten waarvoor koersfixeering is
verkregen, zijn hieronder begrepen.
Buziau.
Naar wij vernemen zal de heer Joh. Bu
ziau heden het ziekenhuis verlaten om in
zijn woning te Rijswijk verder verpleegd te
worden. De heer Buziau zal nog geruimen
tijd in het gipsverband moeten blijven.
