DINSDAG 11 JUNI 1935
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD. - PAG. 10
GROOTE BRAND TE SCHAYK.
Groot aantal woningen en schuren in de
asch gelegd.
Zaterdag heeft in de gemeente Schavk
(N.-Br.) een geweldige brand gewoed, wel
ke talrijke woningen in de asch heeft ge
legd. De brand is uitgebroken in de wo
ning van den landbouwer Van Linden, wel
ke gedeeltelijk verbrandde. Van den inboe
del kon slechts weinig worden gered.
Hierop sloeg de brand over op het huis
van den landbouwer Van Zuilen. Vervol
gens werd een groote schuur van den land
bouwer Loorkens door het vuur aangetast,
terwijl spoedig daarna een winkel met
woonhuis van de weduwe Wijnakker een
prooi der vlammen werd. Deze perceelen
brandden geheel uit. Vandaar sloeg de
brand over op een schuur van T. Wijnak
ker, en daarna op het woonhuis van land
bouwer Loeffen. Om half acht waren nog
tien woningen in gevaar en was men het
vuur nog niet meester. De groote brand
weer uit Oss werd toen gealarmeerd om
hulp te verleenen.
Toen deze om ongeveer half acht op de
plaats des onheils aankwam, stonden er
niet minder dan zes huizen in lichte laaie.
De vrees, dat nog meer woningen een prooi
der vlammen zouden worden is gelukkig
niet bewaarheid. Met behulp van water uit
de zuivelfabriek was men het vuur nu wel
dra meester. Om half tien was het gevaar
geweken en kon de brandweer weder naar
Oss terug keeren. De schade, welke nog
niet te schatten valt, wordt grootendeels
door verzekering gedekt. Van den inboedel
kon nagenoeg niets gered worden, eenig
klein vee kwam in de vlammen om. Het
groote vee stond inde wei. Het blus-
schingswerk stond onder leiding van den
burgemeester, den heer Hoefnagel.
De oorzaak van den brand is waarschijn
lijk het vallen van vuur uit een veevoeder
ketel.
BRAND IN EEN GLASFABRIEK TE
SCHIEDAM.
De schade valt mee.
Zondagavond te zeven uur heeft op het
terrein van de Vereenigde Glasfabrieken
aan den Buitenhavenweg te Schiedam, een
brand gewoed in een der afdeelingen fles-
schenfabricage, welke zich aanvankelijk
door de enorme rookontwikkeling zeer
ernstig liet aanzien, doch gelukkig slechts
van zeer weinig beteekenis bleek te zijn.
Eigenlijk is het beter te spreken van een
begin van brand, hoewel de vlammen op
een gegeven moment door het dak van het
gebouw heensloegen. De brandweer had
heel weinig moeite het vuur te blusschen en
was hiermede dan ook binnen een half uur
gereed.
De brand is ontstaan door het tijdelijk
niet functioneeren van een olieleiding in
een der machinale afdeelingen der fabriek.
In een kleine hoek van het gebouw stroom
de daardoor stookolie over de vloer. Deze
is in aanraking gekomen met den glas
oven, waardoor een vergassing optrad. Bin
nen korten tijd sloegen hoogopgaande vlam
men door een deel van het gebouw en door
een gedeelte van het dak heen, gepaard
gaande met een zeer zware rookontwikke
ling. Deze gaf een veel ernstiger indruk
van de situatie, dan deze in werkelijkheid
was en deed van alle kanten het publiek
toestroomen.
De brandweer heeft in het geheel met
drie stralen water gegeven en kon onmid
dellijk tot den vuurhaard doordringen.
In het gebouw is eenig houtwerk ver
brand en verder beperkt de schade zich
zich de verbranding van het dak over een
afstand van ongeveer vijf Meter en geringe
schade aan den oven, tengevolge van het
bluschwater.
Het bedrijf zal tengevolge van den brand
echter niet de minste stagnatie ondervin
den.
Op het terrein van den brand waren
eenige wethouders der gemeente Schiedam
en een aantal raadsleden aanwezig.
Als gevolg van den brand ontstond op de
Rotterdamsche Dijk, waaraan de achterzijde
van de fabriek grenst, een enorme ver
keerschaos. De politie slaagde er echter
spoedig in de orde te herstellen.
De andere op het fabrieksterrein gelegen
gebouwen, alsmede een complex woonhui
zen in de omgeving, hebben niet het minste
gevaar geloopen
De schade, welke is ontstaan, is, voorzoo
ver de bedrijfsmiddelen aangaat, gedurende
den nacht hersteld. Het bedrijf is heden
ochtend voortgezet.
FELLE VUURZEE TE NIEUW AAL.
Te Nieuwaal is Zaterdagmiddag om
halftwee door onbekende oorzaak brand
uitgebroken in de boerderij van den heer
J. van Steenbergen. Zeer vele boerderijen
in dit dorp zijn nog met riet gedekt, en de
brand liet zich dan ook zoo ernstig aan
zien, dat de burgemeester, de heer Hoko,
dadelijk telefonisch om assistentie ver
zocht van de brandweer uit omliggende
plaatsen, namelijk Zalt-Bommel. Game
ren en Zuilichem, hetgeen het dorp zon
der twijfel voor een ramp spaarde.
De brand greep zeer snel om zich heen
en in een oogwenk stonden vijf woningen
in lichterlaaie. Geruimen tijd had het er
allen schijn van, dat het geheele dorp door
het vuur zou werden aangetast. De sterke
Noord-Westen wind deed overal de von
kenregens heenvliegen.
Om twee uur arriveerde de groote Zalt-
Bommelsche motorspuit, die het vuur met
drie stralen aangreep. Omstreeks drie uur
was men het vuur zoover meester, dat ge
vaar voor uitbreiding geweken was.
De huizen van J. van Steenbergen, W.
Verhoeks. A. van Steenbergen. A. Kuintjes
de wed. j. G. Steenbergen en J. Lamber-
mont, brandden totaal af. Het meerendeel
dezer woningen is laag verzekerd, de wo
ning van J. van Steenbergen, waar de
brand uitbrak, in het geheel niet.
Tijdens het blusschingswerk kreeg een
der Zaltbommelsche brandweerlieden, de
heer R. een straal water van een motor
spuit in het gezicht, waardoor een van zijn
oogen ernstig werd gewond, meldt de
„Tel." Andere ongelukken kwamen niet
voor, doch de verslagenheid in het dorp is
groot, en nog steeds staan groepjes men-
schen in de omgeving van de rookende
puinhoopen, die door een sterke wacht in
het oog worden gehouden, het gebeurde te
bespreken.
Het is ongetwijfeld aan het krachtdadig
optreden der gealarmeerde brandwachten
te danken, dat het vuur zich niet tot meer
dere boerderijen en huizen uitgestrekt
heeft.
BOERDERIJ TE BERGHEM AFGEBRAND.
Op Tweeden Pinksterdag, des middags
omstreeks vier uur, brak brand uit in de
kapitale boerderij van den landbouwer
Gutters in de Heibroek te Berghem. Het
vuur greep zeer snel om zich heen en daar
geen brandweer kwam opdagen, werd de
geheele boerderij een prooi der vlammen,
alsmede de geheele inboedel en de land-
bouwinventaris. Tevens kwamen eenige
koeien, een paar varkens en een groot aan
tal kippen in de vlammen om. De oorzaak
van den brand is tot nog toe onbekend. De
schade wordt door verzekering gedekt.
DE MISDADEN TE OSS.
„Jan Bol" legt een bekentenis af.
De marechaussée te Veghel heeft voor
den officier van justitie geleid den 25-jari
gen N. W. v. d. W., bijgenaamd „De Brom
mer t" te Oss, verdacht van den roofoverval
in den nacht van 6 op 7 Mei 1933 te
Vorsten bosch.
Hij is ingesloten in het Huis van Bewa
ring.
Wij berichtten de arrestatie van zekeren
J. V., beter bekend onder den naam van
„Jan Bol", als verdacht van brandstichting
in het paviljoen op het gemeentelijk sport
park te Oss.
Na een langdurig verhoor heeft V. op het
politiebureau Zaterdagavond aan de agen
ten Liemhuis en Ten Westenend een volle
dige bekentenis afgelegd.
V. verklaarde den ouden Toon de Soep
25.belooning te hebben gegeven, opdat
deze het paviljoen zou in brand steken.
Toon de Soep heeft in den nacht van 3
op 4 Juli 1934 den brand gesticht, waarbij
het paviljoen totaal afbrandde.
Tevens verklaarde V., dat hij eenige da
gen te voren de ruiten van het paviljoen
had ingeslagen om zoodoende te laten uit
komen, dat de brand door dieven uit wraak
was gesticht.
Toon de Soep, die reeds verdaaht wordt
van medeplichtigheid aan verschillende
roofovervallen, blijft hardnekkig ontken
nen.
V. zal ter beschikking van den Officier
van Justitie te Den Bosch worden gesteld.
Door de gemeentepolitie werd Zaterdag
nacht gearresteerd een zekere Sch. als ver
dacht van medeplichtigheid aan de brand
stichting, gepleegd in de maand Juli 1933
op het paviljoen van het gemeentelijk
sportpark te Oss.
Hoewel hij eerst hardnekkig bleef ont
kennen, heeft hij gistermorgen na een
langdurig verhoor een volledige bekente
nis afgelegd.
Sch. zal voor den Officier van Justitie te
Den Bosch worden geleid.
HET SMOKKELEN AAN DE BELGISCHE
GRENS.
Wat er gesmokkeld wordt.
We schreven onlangs over de gelegen
heidswinkels, die even over de grens op
Belgisch gebied in den laatsten tijd verre
zen en waar de smokkelaars hunne waren,
speciaal suiker, margarine, bouillonblokjes,
sigarettenpapier enz. inslaan. Het gaat er
daar dikwijls ruw toe, want het smokkel
bedrijf is winstgevend en gemakkelijk ver
diend, wordt gemakkelijk verteerd.
Behalve de smokkelwaar is daar ook te
koop de Belgische bock (een koppige bier
soort) en Belgische en Nederlandsche je
never, en daarvan wordt door de smokke
laars vaak een druk gebruik gemaakt.
Er wordt daar in die gelegenheidswin
kels een ongebonden leventje geleid. Zoo
gewonnen, zoo geronnen, is een oud spreek
woord, da/t hier wordt bewaarheid.
In de af geloopen week viel weer heel wat
te boeken door de kommiezen op den post
„aangehaalde goederen".
In Budël werd een paard door een inge
zetene in België gekocht en frauduleus over
de grens geboerd, door de kommiezen in
beslag genomen en tegen den geleider pro
ces verbaal opgemaakt.
In Stramproy werd door de kommiezen
een partij van 300 K.G. suiker aangehaald,
die frauduleus over de grens was gebracht.
De smokkelaars wisten te ontkomen.
Onder Ittervoort werd een partij van
4000 boekjes sigarettenpapier door de kom
miezen gevonden in een luxe auto, die over
de grens was gekomen en aan het douane
kantoor stopte.
Dit sigarettenpapier was zeer vernuftig
in een geheime bergplaats van de auto
verborgen. Auto en sigarettenpapier wer
den m beslag genomen. De vervoerder ont
kwam, maar is bekend.
In Weert werden diverse partijen suiker
en margarine, n.l. 280 K.G. suiker en 360
K.G. margarine aangehouden, benevens 7
rijwielen. De daders wisten te ontkomen.
„Msb."
Landbouw-uitkomsten.
In een afzondelijke aflevering der Ver
slagen en Mededeelingen van de Directie
van den Landbouw is een beknopt over
zicht verschenen van de bedrijfsuitkomsten
van een aantal landbouwbedrijven in het
boekjaar 1933-'34. Deze cijfers geven na
tuurlijk een onvoldoende beeld van de
werkelijkheid, daar wij nu al bijna de eer
ste helft van 1935 achter den rug hebben
en de situatie in den landbouw sindsdien
nog beduidend slechter geworden is. De ge
gevens vertoonen dus een te optimistisch
beeld. Daarbij komt nog een factor naar
voren, waarop de Boerderij, o..i zeer te
recht wijst, n.l. de niet-uniformiteit der
door de verschillende provincies verstrek
te gegevens. Het aantal verwerkte boek
houdingen geven bovendien niet altijd de
juiste verdeeling aan der verschillende in
een provincie werkende bedrijven, terwijl
het voor Nederland belangrijkste bedrijfs-
type het kleinbedrijf niet in de ver
werkte uitkomsten is vertegenwoordigd.
Nu is, wij citeeren nog steeds uit de
„Boerderij", de betrouwbaarheid der ver
werkte resultaten vooral afhankelijk van
het aantal gecontroleerde bedrijven, de
vraag, of alle bedrijfstypen ongeveer in de
juiste verhouding zijn vertegenwoordigd
en ten slotte de nauwkeurigheid, waarme
de de gegevens door de diverse boekhoud-
bureaux zijn verwerkt. Wat het laatste
punt betreft mag zeker worden aangeno-
i, dat gedaan wordt, wat mogelijk is om
de gegevens zoo juist mogelijk te verwer
ken. Wat de twee eerste punten aangaat,
meent de „Boerderij" reden te hebben om
ontevreden te zijn. De Provincie Groningen
b.v. telt pl.m. 13.500 bedrijven. Het aantal
aldaar gecontroleerde bedrijven bedroeg
aldaar 493. dus 3.7 pet. Drente en Limburg
echter komen niet boven de 1 pet. uit, ter
wijl Friesland aan den spits staat met cir
ca 5 pet. Het percentage der gecontroleer
de bedrijven is in de verschillende provin
cies zeer ongelijk, terwijl verder gemid
deld veel meer grootere dan kleinere be
drijven zijn verwerkt.
De uitkomsten zelf zijn weinig bemoedi
gend. De netto-opbrengst per HA. in gul
dens is opgegeven. Elk gebied is daarin
verrekend naar het aantal cultuurgrond,
welke heefter is gerekend, dat alle
bedrijven gehuurd worden, zoodat de pacht
zooals deze in bepaalde streken gemid
deld wordt betaald, als bedrijfsuitgave in
rekening is gebracht. Voor de bedrijfsin-
ventaris werd rente in rekening gebracht;
voor den bedrijfsleider en de minderjari
ge kinderen, die in het bedrijf werken, is
echter geen loon berekend. De netto-op
brengst geeft dus, aan, hoe hoog het loon
is, dat de boer, zijn vrouw en zijn minder
jarige kinderen hebben verdiend.
In de boekjaren 1927'28 tot 1929'30
werd gemiddeld verdiend 23, 48 en 23
per H.A., daarna in de jaren 1930'31 tot
1932'33 resp. verloren 10, 73 en 28
om in 1933'34 door de landbouwsteun
weer tot een plus te komen van 18. Het
resultaat der laatste zeven jaar is derhal
ve plus ƒ23, ƒ48, 23 en ƒ18 of ƒ112 en
minus ƒ10, 73 en 28 of ƒ111. Wat be-
teekent in zeven jaar geen loon.
Natuurlijk is dit een gemiddelde, wat
weinig zegt. Er zijn boerderijen, welke
wèl winst hebben gemaakt, waartegenover
dan natuurlijk moeten staaan zaken die
zwaar verlies hebben opgebracht. De eene
heeft zijn eigendom nog kunnen verkoo-
pen toen de prijzen behoorlijk waren, maar
dan moeten de nieuwe koopers hun trans
actie sterk hebben bezuurd.
Het zijn deze groote verschillen, waar
door velen de meening zijn toegedaan dat
de hulp voor den landbouw niet cultuurs-
gewijs moet worden geregeld, maar be-
drijfsgewijs. Dus dat elke boer een toeslag
ontvangt, waarbij rekening wordt gehou
den met diens individueele uitkomsten. De
nieuwe pachtwet regelt billijke pachten,
zoodat bij bedrijfsgewijzen toeslag ook de
pachter een billijke vergoeding ontvangt,
waardoor het geheele landbouwvraagstuk
beter aan de bestaande verhoudingen zal
worden aangepast, terwijl wellicht het
totale bedrag, dat de consumenten hebben
op te brengen, zal worden gereduceerd,
daar niets meer zal behoeven te worden be
taald voor boeren, welke door omstandig
heden winst maken.
In het bewuste verslag worden nog be
langwekkende mededeelingen gedaan. De
gemiddelde pacht in de weidegebieden
daalde van 135 per H.A. in den voorcri
sistijd tot 79 en de uitgaven voor veevoe
der van ƒ240 tot 104. Voor de zandgron
den was de pachtdaling van 77 op 53
en die voor veevoeder van 140 op 79.
UIT DE RADIOWERELD
Programma's voor Woensdag 12 Juni
Huizen, 1875 M.
N CRV-uitzending
8.00 Schriftlezing en meditatie.
8.159.30 Gram.pl.
10.30 Morgendienst.
11.00—12.00 en 12.15 Ensemble Van der
Horst.
I.15 Orgelspel
2.00 Middagvergadering v. d. 17den
bondsdag v. d. Bond van Meisjesvereen.
op Geref. Grondslag.
4.30 Gram.pl.
5.00 Kinderuur.
6.00 Gram.pL en Causerie.
6.30 Afgestaan.
7.04 Ned. Chr. Persbureau.
7.30 Landbouwhalfuur.
8.00 Vaz Dias en Carillonconcert.
8.45 Causerie.
9.15 Mandoline-orkest „L'Estudiantia" en
Gram.pl.
(Om 9.15 Vaz Dias).
10.3012.00 Gram.pl.
Hilversum, 301 M.
Algemeen programma, verzorgd
door VARA
8.00 Orgelspel en Gram.pl.
10.0 Morgenwijding VPRO., Voordracht
en Gram.pl.
II.00 RVU. Causerie.
11.30 Gram.pl.
12.00 Orvitropia, De Zonnekloppers, De
Flierefluiters en De Notenkrakers.
3.00 Voor de kinderen.
5.30 Dubbel X-Ensemble.
6.00 Strijkorkest.
6.30 RVU. Causerie.
7.00 Sportuitzending.
7.20 Orgelspel en Zang.
8.03 Vaz Dias.
8.10 De Flierefluiters.
900 Declamatie.
9.40 Orvitropia en De Zonnekloppers.
11.00 „Het tooverbrouwsel", speL
11.30—12.00 Gram.pl.
Droitwich, 1500 M.
12.05 Orgelconcert
12.50 Ch. Manning's orkest.
I.50 Orgelconcert.
3.05 Piano-recital.
3.35 Sted. orkest Bournemouth
5.05 Western Studio-orkest.
5.35 M. Winnick's Band.
7.25 Bach-conceert.
7.50 Trioconcert.
8.20 Zang.
8.50 BBC-Symphomieorkest o.l.v. A. Tos-
canini.
10.40 Het Parkington kwintet.
II.2012.20 De Grosvenor House D«ce
Band.
Radio- Paris, 1648 M.
12.35 Orkestconcert.
8.20 Cellorecital.
9.05 „La femme de Claude", spel.
Kalundborg, 1261 M.
12.202.20 Concert uit Rest. „Wivex".
3.505.50 Omroeporkest.
9.00 Koorconcert.
10.20 Symphonie-concert.
1.2012.50 Dansmuziek.
Keulen, 456 M.
6.35 Concert uit München.
11.00 Concert uit Breslau.
2.35 Piano-recital.
4.20 Zang en piano.
8.35 „Die Hansa", Rijksuitzending.
9.05 Concert uit Stuttgart.
10.5012.20 Populair concert m.m.v. so
listen, koor en het Omroeporkest.
Rome, 421 M.
9.10 Radio-tooneeL
10.50 Dansmuziek.
Brussel, ,322 en 484 M
322 M. 12.20 en 1.30—2.20 Gram.pL
5.20 Zigeunersmuziek.
6.05 Zang en piano.
6.35 Gram.pl.
6.50 Piano-recitaL
7.35 Gram.pl.
8.20 Symphonieconcert.
10.3011.20 Dansmuziek.
484 M. 12.20 Gram.pl.
12.50 Omroeporkest.
I.502.20 Gram.pL
5.20 Kamermuziek.
6.50 Orgelconcert.
7.35 Gramp.l.
8.20 Omroeporkest.
10.30—11.15 Gram.pL
Deutschlandsender, 1571 M.
8.35 Rijkszending „Die Hansa".
9.05 Populair concert uit Stuttgart.
10.20 en 11.05 Berichten.
II.2012.20 Dansmuziek.
Gemeentelijke Radio-distributie
te Leiden
Derde programma
8.00 Keulen.
10.00 Deutschl.s.
10.20 Keulen.
12.05 London Reg.
12.20 Keulen.
13.20 Brussel VI.
14.20 London Reg.
17.20 Keulen.
18.50 Brussel Fr.
19.20 Parijs R.
20.20 Brussel Fr.
21.05 Keulen.
22.20 Paris P.P.
22.50 Leip'zig.
Vierde programma
8.05 Parijs R.
10.35 London Reg.
11.20 Droitwich.
18:20 Diversen.
18.50 London Reg.
19.50 Droitwich.
VOOR DE ZOMERZEGELS.
Radio-rede van den Minister van
Sociale Zaken.
De Minister van Sociale Zaken, prof. <tr.
J. R. Slotemaker de Bruine, zal op Woens
dag 12 Juni a.s. 's avonds 7.157.30 uur een
woord spreken ter inleiding van de z. g.
zomerzegels, welke deze maanden verkrijg
baar zullen worden gesteld.
De uitgifte van deze zegels heeft ten doel
het verzamelen van gelden tot het verzor
gen van sociale en cultureele belangen,
De inleiding 'van den minister zal door
de omroepzenders Hilversum en Huizen
worden uitgezonden.
Sedert 1927'28 is de pachtwaarde gemid
deld gedaald voor de zeeklei met 40 pet,
voor de rivierklei met gemengd bedrijf
eveneens 40 pet., voor de weidestreken met
41 pet., voor de zandgronden met 31 pet.
en voor de veenkoloniën met 26 pet.
STOOMVAARTBERICHTEH
STOOMV. MAATSCH. NEDERLAND
CHR. HUYGENS (thuisr.) vertr. 7 Juni
van Singapore.
JOHAN Van OLDEBERNEVELT,
(thuisr.) arr. 11 Juni te IJmuiden.
SALABANGKA (thuisr.) pass. 6 Juni te
Gibraltar.
KON. NED. STOOMB MAATSCHAPPIJ.
CRIJNSEN (thuisr.) wordt 16 Juni v.m.
te Plymouth verwacht.
KON. PAKE TV. MAATSCHAPPIJ.
HOUTMAN arr. 7 Juni van Port Natal
te Beira.
ROGGEVEEN, KaapstadBatavia vertr.
7 Juni van Port Louis (Maur.).
HOLLAND-AMERIKA-LIJN.
BURGERDIJK vertr. 5 Juni van Hamp
ton Rds naar Havana.
DELFTDIJK, Rott. naar Vancouver arr.
7 Juni te Willemstad.
DINTELDIJK, Vancouver naar Rotter
dam arr. 7 Juni te Los Angeles.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
MENELAUS, JapanRotterdam vertr. 8
Juni van Penang.
MELAMPUS, Ja va-Amsterdam arr. 8
Juni te Penang.
PATROCLUS, Japan-Rotterdam vertr.
7 Juni van Marseille.
RHESUS. Japan-Rotterdam vertr. 5 Juni
van Port Soudan.
VEREEN. NEDERL. SCHEEPVAART MIJ.
(HollandBr. Indië Lijn).
HOOGKERK (uitr.) vertr. 7 Juni van
Suez.
STREEFKERK (thuisr.) vertr. 7 Juni van
Perim.
(Holland Oost-Azië Lijn).
GROOTEKERK (thuisr.) arr. 7 Juni te
Hongkong.
MEERKERK (uitr.) arr. 7 Juni te Genua.
HET ZEEMONSTER VAN NAGASAKI.
59. Even later op straat wachtte hun een nieuwe verras
sing. In een winkeletalage zagen ze verschillende poppen-
koppen staan op hoogc standaards en daar waren hun eigen
hoofden ook bij. Zoo beroemd waren Piet Prikkel en Drein
Drentel al geworden dat ze in Nagasaki hun afbeeldingen
tentoonstelden.
60. Zoo kwamen ze al wandelende in het groote park van
Nagasaki. Daar waren een heeleboel bijen en bloemen.
Het duurde dan ook niet lang of Drein Drentel, die niet
uitkeek waar hij liep, had een flinke bijensteek op zijn
wang te pakken. Natuurlijk lachtte Piet Prikkel hem uit.