STADS
NIEUWS
26ste Jaargang
DINSDAG 21 MEI 1935
No. 8121
e Ceid^eluGoti/fca/nt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Rijksmiddelen over
April 1935.
Het behoort tot de onverkwikkelijke
lectuur de publicaties van de rijksmidde
len te lezen. Door het aandraaien van
den belastingschroef zijn de inkomsten
hooger dan die, verkregen over de gelijke
maand in het vorige jaar. Maar de ont
vangsten blijven verre achter bij de ra
ming en het is toch de raming, welke de
basis van het budget vormt. Nu heeft de
Regeering het bezuinigingsontwerp inge
diend en bij dit ontwerp is rekening
gehouden met een inkomsten vermindering
van 30 millioen, bij de oorspronkelijke
raming vergeleken. Hierop zijn onder
meer de voor te stellen bezuinigingen ge
baseerd. Ht is daarom niet juist, om te
blijven vasthouden aan die raming, want
men zou deze met een maandelijksch be
drag van 2.5 millioen moeten verminde
ren.
Nu brachten de „overige middelen" over
April 1935 op 28.916.914 bij een raming
van 33.179.166. Indien men van die ra
ming 2.5 millioen aftrekt, komt men tot
30.679.166, zoodat, rekening houdende
met 't bezuinigingsontwerp, de April-ont-
vangsten nog met 1.762.252 ten achter
blijven. De ingestelde bezuiniging is dus
opnieuw door de feiten achterhaald.
Wanneer men de vier maanden van dit
jaar vergelijkt, dan wordt het resultaat
nog bedroevender. In de maanden Janu
ariuit April 1935 zijn geind 119.990.540
bij een raming van 132.716.666, dus een
achterblijven met niet minder dan
12.726.126. Trekken wij hiervan 4 x
2.5 millioen af, dan komen wij met een
geringer bedrag dan overeenkomende met
de nieuwe cijfers ad 2.726.126. De ach
terstand is derhalve in de maand April
strek toegenomen en dit wijst op een ver
dere ineenschrompeling van het notionale
inkomen.
Het zijn de wisselvallige inkomsten, die
een accres ten opzichte van de raming
aanwijzen. Het zijn de rechteri en boeten
in zegelopbrengst, die van registratie, van
successie, loodsgelden. Verder heeft men
meer accijns op suiker geind (deze post
heeft de neiging tot terugloopen), iets meer
accijns op tabak en de couponbelasting is
meegevallen waarbij niet vergeten mog
worden, dat in deze tijden de meeste di
videnden en coupons worden betaald.
Alle andere posten blijven bij de raming
achter. Het is opnieuw de omzetbelasting
welke een zeer teleurstellend beeld blijft
vertoonen, teleurstellend voor den Staat,
omdat zij niet krijgt, wat gehoopt was,
teleurstellend voor het Volk, omdat deze
post een der beste barometers kan worden
genoemd voor ons economische leven. Ge
raamd over de eerste vier maanden van 't
jaar waren 27.166.666; gëind werd slechts
18.973.764, dus minder 8.192.902.
Ook de invoerrechten-wijzen op een be
langrijken teruggang. Geraamd was
32.500.000, geind daarentegen 27.384.338
vermindering 5.115.662. Dit is te begrij
pen. Ten eerste daalt de nationale koop
kracht, zoodat uit dezen hoofde minder
buitenlandsche waren werden geimpor-
teerd. Ten tweede stagneert de export,
zoodat wij méér in het eigen land hebben
te plaatsen teneinde onze betalingsbalans
niet uit zijn evenwicht te doen slaan, ter
wijl mindere export ook mindere behoefte
aan vreemde grondstoffen met zich mede
brengt. Alle factoren om ten opzichte der
invoerrechten, ook voor het verdere ver
loop, weinig hoopvol te zijn.
Het is onmiskenbaar, dat de Regeering
met haar deflatiepolitiek in den vicieuzen
cirkel is geraakt en daaruit moeilijk zal
kunnen komen zonder de economische po
litiek radicaal te wijzigen. Want door
den verderen teruggang van de koop
kracht, nu het bedrijfsleven verder ach
teruitgaat, de werkloosheid op een hoog
peil blijft staan en de bezuiniging nieuwe
slachtoffers eischen zal, zullen de rijks
middelen onvermijdelijk verder moeten
terugloopen. Immers, de meeste overige
middelen zijn directe uitvloeisels van de
koopkracht. Men zal minder koopen, dus
lager omzetbelastingen, men zal, wat men
koopt, zoeken in de lager geprijsde artike
len; men zal minder bier en wijn drinken,
het vleeschgebruik zal terugloopen en dit
kunnen wij ten slotte zeggen van nage
noeg alle middelen. Daarom lijkt het ons
toe dat nieuwe bezuinigingen zullen wor
den ingevoerd en dat minister Colijn's
waarschuwing, dat dit ontwerp door
meerdere zal moeten worden gevolgd, in
vervulling zal gaan. Wat opnieuw de
staats-inkomsten zal doen teruggaan.
De directe belastingen brachten tot uit.
April j.l. 38.608.791 op tegen 39.589.121
in de overeenkomstige periode van 1934.
V Het bioscoopgevaar.
„Onder den titel „een noodkreet" spreekt
het Gereformeerd Jongelingsblad in het
nummer van 8 Maart ld. over het bioscoop
gevaar voor de jeugd.
Het herinnert aan een vergadering eeni-
ge jaren geleden van vertegenwoordigers
van alle richtingen van jeugdorganisaties
in Nederland, op welke vergadering met
algemeene instemming werd verklaard, dat
de invloed van de hedendaagsche bioscoop
j funest moet worden genoemd en dat de
I keuring op toelaatbaarheid voor jeugdige
J personen veel te slap is.
J En dan voegt het blad daaraan nog het
I volgende toe: Het aantal leden van de Cen-
I trale Commissie voor filmkeuring, dat de
bijzondere psychologische gesteldheid van
de jeugd kent, lijkt ons niet groot en waar
schijnlijk is dat een der redenen, waarom
er veel te veel wordt toegelaten.
Het verdient alle aanbeveling, dat er een
speciale deskundige keuringscommissie
komt, die voor bepaalde films zal hebben
na te gaan, of de vertooning voor de jeugd
al of niet toelaatbaar mag worden geacht.
Daartoe zou het noodig zijn, dat een aan
tal speciaal daarvoor aangewezen leden van
de Centrale Commissie voor filmkeuring
de film oritisch beschouwen in verband met
de jeugd.
In elke keuringscommissie .zou één dezer
speciale leden zitting moeten hebben, aan
wien het recht zou moeten worden toege
kend, om alle goedgekeurde films, die zij
voor de jeugd verkeerd acht, naar die spe
ciale keuringscommissie te verwijzen. In
dat geval hébben we meer zekerheid, dat
de keuring ten minste geschieden zal door
personen, die de bijzondere gevaren voor
de jeugd kennen en daarmee rekening hou
den.
Reeds thans wenschen wij er op te wij-
zen, dat we zelfs dan, wanneer deze com- I
missie er kwam, onze Gereformeerde jon
gelui toch nog zouden aanraden, om zich
van alle bioscoopbezoek te onthouden, maar
wij hebben ook verantwoordelijkheid te
genover de duizenden, die avond aan avond
bun vermaak zoeken in de bioscoop en daar
geestelijk vergiftigd worden door hetgeen
ze te zien krijgen.
Hier moet verandering komen, wanneer
we het niet willen aanzien, dat ons volk
voor een groot deel geestelijk te gronde j
gaat.
Wij mogen de opvoeding van ons op- i
groeiend geslacht niet voor een groot deel
in handen geven van filmacteurs en film-
actrices, die door hun arbeid allereerst er
voor te zorgen hebben, dat het publiek ge
trokken wordt.
En daarom is veel strenger keuring drin
gend noodzakelijk".
Het Rk. Tijdschrift Dux teekent hierbij
„We behoeven er niet aan toe te voegen,
dat in het bovenstaande ook onze gedach
ten geheel en al zijn weergegeven.
't Gereformeerd Jongelingsblad wijst
daarop trouwens ook in een ander gedeel
te van die zelfde driestar.
En, waar ook in andere richtingen van
jeugdbeweging er zóó over wordt gedacht,
zou 't daarom geen overweging verdie
nen, eens na te gaan, of hier geen aanlei
ding is tot een krachtige gemeenschappe
lijke actie?"
Inderdaad. De practijk van het dage-
lijksch leven toont maar al te duidelijk
aan, dat het bioscoop-bezoek door de jeugd
veel te veel buiten alle controle staat van
ouders en van hen, die in deze de bevoegd
heid en ook den plicht hebben, om te rem
men, om te ontraden en ook te verbieden.
Onze courant geeft het eind-oordeel over
de films, zooals dat gevormd is door een
voor de katholieke pers ingestelde keu
ringscommissie. Bovendien bezoekt on
ze redactie Vrijdagsavonds de bioscoop-uit
voeringen, om in recensies eigen meer ge
detailleerde meening te geven.
Maar wij herhalen, wat wij reeds meer
hebben geschreven:
Ten eerste, dat niet voor iedereen indi
vidueel de periode van „jeugd" op denzelf
den leeftijd eindigt en niet voor iedereen
individueel die tijd van „volwassenheid" op
denzelfden leeftijd aanvangt.
En. vervolgens, dat een geregeld of zelfs
ook maar een veelvuldig bezoek, ook van
toelaatbare films, voor velen een verder-
felijken invloed kan hebben. Verderfelijk
voor de vorming van karakter, van gezon
de levenslust en gezonden arbeidszin, van
godsdienstig leven.
Groote voorzichtigheid, groote ernst is
hier geboden voor allen, die zich htm ver
antwoordelijkheid bewust zijn voor zichzelf
en voor anderen.
DIOC. R. K. VROUWENBOND.
De jaarvergadering.
(Vervolg).
Na de lunch werd de vergadering her
opend door de presidente met een woord
van welkom tot prof. A. Vismans uit Nij
megen, die een voordracht zou houden
over „de werking van den H. Geest in
ons".
Hierna werd de agenda afgewerkt,
waarbij allereerst het tweede bestuursvoor
stel om September als algemeene propa-
ganda-maand te bestemmen zonder eenige
discussie werd goedgekeurd.
Over de wijze, waarop deze propaganda
zal worden gevoerd kwamen de tongen
der dames flink los en verschillende voor
stellen werden het bestuur voorgelegd.
Daarbij kwam o.m. ook de propaganda per
radio ter sprake, naast het doen van huis
bezoek, enz. De vergadering gaf het be
stuur daarop vrij mandaat deze propagan-
da-actie nader uit te werken.
Hierna verkreeg de zeereerw. pater Vis
mans O.P. het woord, die in zijn lezing al
lereerst het geheim der Drieëenheid nader
onder de aandacht van Zijn aandachtig
luisterend gehoor bracht.
Het feit, dat het begrip der Drieëenheid
'n mysterie en dus niet aan te voelen is, is
wellicht oorzaak, dat er geen spontane de
votie tot de Drieëenheid te constateeren
valt. Veel meer is zulks het geval ten op
zichte van den H. Geest.
Spr. betoogt daarna, dat het zeker ge-
wenscht is deze devotie tot den H. Geest
'levendiger te maken omdat wij tempels
zijn van den H. Geest.
Niet te ontkennen valt, dat de Christus
meer en meer in het middelpunt van het
Katholieke leven komt te staan, dat de
Christus-literatuur gedurende de laatste
jaren meer gezocht wordt. Welnu, van
Christus tot den H. Geest is slechts een
korte weg.
Spr. beantwoordt daarna de drie vol
gende vragen: 1. Werkt de H. Geest in
ons? 2. Wat werkt de H. Geest in ons? en
3. Hoe werkt de H. Geest in ons?
Na een duidelijke en levendige uiteen
zetting over de waarheid, hoe de H. Geest
in ons werkt, wekt spr. in verband me',
het komende Pinkstérfeest zijn toehoorde
ressen op haar harten open te zetten op
dat de H. Geest daarin kunne nederdalen.
Dan zal Gods goede geest ons weten te
leiden naar het juiste land (applaus).
De presidente dankte pater Vismans
voor zijn leerrijke lezing, welke ongetwij
feld bij allen verdieping van het geeste
lijk leven heeft gebracht.
Na een uitvoerige rondvraag werd de
vergadering onder dank door de presi
dente
3 OCTOBER-VEREENIGING.
Een Sprookjes-optocht als hoofdschotel
der feestviering.
Gisteravond hield de 3 Octobervereeni-
ging in de Foyer van Hotel „Den Burcht"
de jaarlijksche Mei-vergadering ter vast
stelling van de a.s. feestplannen.
De voorz., de heer W. van der Laan,
heette de aanwezigen welkom, in het bij
zonder den heer W. van Rossum du Chattel,
eerelid der vereeniging.
Onder de ingekomen stukken was een
schrijven van het Collegium van het
Leidsche Studentencorps, dat de heer H. C.
Dresselhuys tot praeses collegii is geko
zen en als zoodanig zitting zal hebben in
het bestuur der 3 October-vereen.
De notulen der vorige vergadering, door
den 2den secretaris, den heer L. E. Nieu-
wenhuizen Segaar gelezen, werden onver
anderd vastgesteld
Tot leden der kascommissie worden be
noemd de heeren A. Couvée, J. A. W. Aal-
bersberg en M. Roos.
Hierna bracht het bestuur het feestplan
1935 ter sprake, waarbij de voorz. mede
deelde, dat was ingekomen een voorstel
van den heer W. van Rossum du Chattel,
oud-voorzitter der vereeniging, betreffende
een Oostersche optocht, waarbij hoofdmo
tieven zijn HaroenAl-Raschid, Kalief
van Bagdad, en Aladin en de Wonderlamp,
een Arabisch verhaal uit het bekende
sprookje van de 1001-Nacht. De voorz.
geeft vervolgens een kort resumé uit deze
geschiedenis, waarna de heer B. de Koning,
voorzitter der Optocht-commissie, een be
schrijving geeft van den optocht.
Dit gegeven zal in beeld brengen de
prachtige Perzische en Arabische kleeding
en zal een waardige feestviering voor 3
October worden.
Dit onderwerp is gekozen buiten de his
torie, om niet hetzelfde te geven als de
Lustrumcommissie van het L. S. C. bij de
Maskerade geeft, terwijl het een gegeven
betreft, dat nog nimmer te Leiden is ver
toond.
Het aantal deelnemers zal pl.m. 300 be
dragen, w. o. 100 ruiters, 4 groote en 4
kleinere praalwagens en een draagstoel.
De volgorde der groepen zal als volgt
zijn:
Voor het eerste onderwerp:
1. Haroen-al-Raschid, de Kalief van Bag
dad en zijn gevolg.
2. Koning Shahryar van Perzië en zijn
gevolg.
Voor het tweede onderwerp:
3. De ouders van Aladin en inwoners van
4. De wonderlamp en de ring.
5. De gesluierde prinses op weg naar het
bad.
6. Aladin stelt zich aan het hof van den
Sultan voor.
7. Sultan El Ard-el-Kadra, de vader van
de prinses met gevolg.
8. De intocht van Aladin als bruidegom.
9. De bruid Prinses Badroulboudour en
haar gevolg.
De artistieke leiding voor dezen optocht
berust ook thans weer bij den heer Jan de
Quack.
De vergadering vereenigde zonder dis
cussie met dit plan.
De overige programmapunten van de
feestelijkheden komen weer in hoofdlij
nen met de programma's van vorige jaren
overeen.
's Avonds te voren taptoe, op den feest
dag: reveille, kinderfeest (b.v. wedstrijd
op rolschaatsen), cabaret-avond, hosvlon-
der, lunapark en vuurwerk.
Het geheele feestplan werd aldus goed
gekeurd, waarna de vergadering werd ge
sloten.
GOUDEN KLOOSTER JUBILEUM.
A.s. Vrijdag 24 Mei viert de Eerwaarde
Zuster Leonardine in het klooster Peli
kaanstraat 1 haar gouden Kloosterfeest.
De Zuster is geen onbekende bij de
Katholieke vrouwen, zoowel moeders als
lochters, want reeds 46 jaren heeft zij on-
ermoeid en vol toewijding haar beste
trachten gegeven voor het onderwijs aan
ie leerlingen die de school in de Pelikaan
straat en aan de Oude Vest bezochten.
In 1889 kwam de Zuster van Tilburg
naar Leiden. Vele oud-leerlingen zullen
zich de goede Zuster heel best herinneren
daar zij met Zuster Ansfride, als hoofd
der Fransche school, en Zuster Seraphia
z.g. de hoogste klassen van deze school
bestuurde, meer dan 25 jaren lang en daar
door haar goedheid, hartelijkheid en ijver
aller sympathie heeft verworven.
Nadat de Fransche school verplaatst was
eerst naar v. d. Werfstraat, later naar de
Haarlemmerstraat, werd de Zuster over
geplaatst naar de school Oude Vest, waar
zij wederom met evenveel toewijding en
liefde ook den minderbedeelden haar beste
krachten heeft gegeven. Vele Leidsche
moeders en kinderen zullen daarvoor Zus
ter Leonardine steeds dankbaar zijn.
Na schooltijd besteedde de Zuster haar
vrijen tijd met aan velen pianoles te ge
ven, en ook velen van deze leerlingen zul
len de Zuster dankbaar zijn, omdat zij zul
ke bekwame virtuosen zijn geworden en
zelfs eenigen het diploma aan het Conser
vatorium behaalden.
Het zal daarom dé Zuster, die nog steeds
flink, gezond en energiek is, a.s. Vrijdag
niet aan belangsteling ontbreken; en dat
heeft zij ten volle verdiend.
Degenen, die de Zuster op dezen gouden
jubeldag wenschen te feliciteeren, worden
gaarne verwacht a.s. Vrijdag 24 Mei tus-
schen 2 en 5 uur.
VERKEERWEEK 11—15 JUNI.
Naar wij vernemen zal van 1115 Juni
a.s. ook te Leiden een Verkeersweek wor
den gehouden. Evenals het vorige jaar is
ook thans het voornemen, dat door de Ver
eeniging Veilig Verkeer alhier in samen
werking met de politie dan een intensieve
propaganda wordt gemaakt ter bevorde
ring van de „Veilig Verkeer" dje alle
weggebruikers zal omvatten: voetgangers,
wielrijders! automobilisten enz.
ORGELAVONDEN FEIKE ASMA.
Het 4e programma der wekelijksche or
gelavonden in de Hooglandsche Kerk al
hier, door den heer Feike Asma bevat dit
maal, Woensdag 22 Mei 's avonds 8.15
9.15 uur o.m. Symphonie no. I van Guil-
mont, Passacaglia van Bach, Intermezzo
der 6e Symphonie van Widor.
Toegang vrij, programma 10 cent.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLANS.
De Volkenbondsraad te Genève bijeen.
Het Italiaansch-Abessynische conflict nog
niet ter sprake gekomen. (2de blad).
De onrust in de Belgische Borinage. (2de
blad).
Uitbreiding van den dienst der K. N. L
L. M. (Luchtv. 2de blad).
BINNENLAND.
Overleden is prof. H. de Vries. (1ste Mad)
De ontvoering van den Duitscher Gut-
zeit uit Nederland behandeld voor de
Rechtbank te Almelo. (Rechtzaken' 1ste
blad).
Chineezen-drama te Utrecht. Twee
dooden. 1ste blad)
PROF. HUGO DE VRIES OVERLEDEN.
Wereldvermaard plantkundige.
Hedenmiddag te ongeveer half twee is
op zijn buitengoed de „Boekhorst" te Lun-
teren op ruim 87-jarigen leeftijd na een
kortstondige ongesteldheid overleden de
wereldvermaarde Nederlandsche plant
kundige prof. dr. Hugo de Vries.
Prof. de Vries verheugde zich tot voor
enkele dagen nog in een goede gezondheid
en werkte nog regelmatig aan zijn onder
zoekingen. Nog in April j.l. had hij zijn
geheelen proeftuin volgeplant. De ziekte,
waardoor hij enkele dagen geleden het
bed moest houden, liet zich aanvankelijk
in het geheel niet ernstig aanzien. Pas gis
teren begon men in verband met zijn hoo-
gen leeftijd eenige bezorgdheid te voelen.
Vrijwel onverwacht is hij hedenmiddag in
aanwezigheid van zijn familie overleden.
R. K. BOND VAN P.T.T.-PERSONEEL.
De afd. St. Jan, Leiden en omstreken
van boven genoemden bond hield een le
denvergadering, welke vrij goed bezocht
was. Na een woord van welkom door den
voorzitter, werd overgegaan tot het lezen
der notulen van de vorige vergadering en
deze werden onder dankzegging aan de
secretaresse goedgekeurd.
Hierna volgde voorlezing van eenige in
gekomen stukken, waarover de vergadering
zich had uit te spreken.
't Jaarverslag herinnerde nog" eens aan
het wel en wee van net vereenigingsleven
in het afgelooper. jaar en eindigde met
een opwekking tot steun aan en vertrou
wen in de leiding van het Bondsbestuur.
't Jaarverslag van den penningmeester
toonde een achteruitgang in de financiën
aan. Dit was echter 't logische gevolg van
eenige onvoorziene uitkeeringen en dus
bestaat er geen reden tot verontrusting.
Het verslag der kasnazieners toonde
aan, dat de boeken en bescheiden van den
penningmeester in orde waren bevonden
en deze werd eveneens onder dankzegging
gedechargeerd.
Aan de orde was dan net periodiek af
treden van 3 bestuursleden, n.l. mej. M.
M. Doove en de heeren M. Sikking en J.
G. Klumper. Allen stelden zich herkies
baar. Daar er geen nieuwe candidaten bij
het bestuur waren ingediend, werden zij
bij acclamatie herkozen.
Ten laatste volgde een geanimeerde
rondvraag, waarna sluiting met den chr.
groet.
R.-K. S. V. „Sanctus Augustinus".
Wegens het overlijden van haar eere
lid, den hoogeerw. zeergel. heer Mgr. dr.
Th. M. Vlaming, heeft de R.-K. Studen-
tenvereeniging „S. Augustinus" twee we
ken zware rouw aangenomen.
De wethouder van Sociale Zaken, de
heer mr. A. J. Romijn, is verhinderd mor
gen spreekuur te houden.
De heer Aart Smink, alhier, is met ingang
van 1 Juni a.s. benoemd tot organist der
Ned. Herv. Kerk te Heemstede.