De voorzitter der K.v.K. voor „Rijnland'
over de voorgenomen opheffing
26ste Jaargang
DONDERDAG 16 MEI 1935
No. 8117
S)e Êcld^eive(2ou^<mt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij rooroitbetaliiig:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1/
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
Crediet voor den
Middenstand
CREDIET AAN CREDIETWAARDIGEN.
Algemeen wordt beweerd, dat er in Ne
derland geen behoefte aan crediet is. De
bestaande grootbanken staan te allen tijde
open voor behoorlijke crediet-aanvragen,
terwijl de middenstandsbank en de land-
bouwbanken geen enkele crediet-aanvraag
zullen weigeren, wanneer deze voldoet aan
de normen, die voor het verleenen van cre
diet en gesteld worden.
Op deze wijze tracht men de gemoederen
in slaap te sussen. De genoemde stelling
wordt ook gebruikt door hen, die de oprich
ting van industriebanken tegenwerken.
Aan nieuw industrieel crediet bestaat vol
gens de tegenstanders geen behoefte, ter
wijl de aanvragen, welke desalniettemin
zullen worden gedaan, komen van hen, die
een dergelijk crediet niet verdienen. Van
daar het woord „stroppenbank" dat aan
industrie-banken wordt gegeven.
Ook ten opzichte van het middenstands-
crediet geldt dezelfde gedachten. De mid
denstand kan immers bij hun centrale
bank terecht, beweert men.
Wij gelooven, dat men hier van een ver
keerd uitgangspunt uitgaat. Men verwart
credietbevoegdheid met credietwaardig-
heid. Iemand is credietbevoegd, wanneer
hij zakelijk onderpand voor" het op te ne
men kapitaal kan stellen. Voor de groot
banken bestaat deze zakelijkheid in behoor
lijk discontabele wissels (dus met meerdere
goede handteekeningen voorzien) of in be
hoorlijk effecten-onderpand. Blanco cre
diet wordt slechts aan speciale kapitaal
krachtige relaties verstrekt. Voor de Mid
denstandsbank bestaat de zakelijke pand-
geving, in hypotheek, terwijl in vele ge
vallen ook met goede borgen genoegen
wordt genomen. Effectenonderpand van de
zijde der middenstanders zal wel tot de
uitzonderingen behooren. Credietwaardig
zijn zij, die „slechts bewijzen kunnen ge
ven, dat zij hun verplichtingen stipt nako
men, zonder dat onderpand wordt gege
ven. Dezen kunnen over het algemeen ner
gens crediet verkrijgen en wij gelooven
niet te boud te spreken, dat juist deze ca
tegorie domineert. Indien men een middel
weet te vinden om de credietwaardigen te
steunen, dan zou ongetwijfeld het produc
tieve en het consumeerende vermogen van
ons land belangrijk worden vergroot. O. i.
besteedt men aan dit vraagstuk onvoldoen
de aandacht.
België heeft op deze wijze een groot
aantal middenstanders kunnen helpen. Ook
de kleinere industrieelen zouden over
het doode punt op deze wijze kunnen
worden heengeholpen.
Dat vele takken van groot-industrie mo
menteel nagenoeg geen crediet kunnen
plaatsen, is 'n logisch verschijnsel, dat niet
als tegen-argument zal mogen dienen voor
ons betoog. De groot-industrie heeft te
allen tijde crediet kunnen verkrijgen, vaak
teveel crediet. Er heeft voor hen een
soort crediet-inflatie plaats gehad met alle
nare consequenties, daaraan verbonden.
Meerdere groot-industrieelen hebben zich
onlogisch uitgebreid; zij hebben de toe
komst verdisconteerd en nu blijkt, dat zij
die toekomst te gunstig hebben aange
nomen. De getrokken wissels op die toe
komst zijn niet prima gebleken; men heeft
een verlies te incasseeren. Niet alleen
heeft het crediet destijds gediend voor
vergrooting van het industrieele appa
raat, maar ook voor het aanhouden van
groote voorraden in het buitenltnd, voor
het creëeren van nieuwe debiteuren. Nu
de internationale handel stagneert, is er
van nieuwe transacties weinig sprake.
Maar veel kleineren, die over onvoldoen
de onderpand beschikken, geen vrienden
als borg willen laten optreden, zouden
voor hun opbouw juist nu kleinere
bedragen kunnen gebruiken.
De credietvoorziening ten behoeve van
de credietwaardigen is een uiterst con
structieve maatregel!
In een vergadering te Haarlem van de
Vereeniging van Directeuren van Maat
schappelijk Hulpbetoon heeft gisteren de
heer P. A. v. Aggelen, directeur van de ge
meentelijke Hulpbank te Leiden, een inlei
ding gehouden over „de ten dienste staan
de middelen tot het verschaffen van cre-
dieten en voorschotten aan personen, die
thans op de openbare instellingen van ar
menzorg zijn aangewezen."
De heer v. Aggelen sprak over de ge
meentelijke Hulpbank te Leiden, het
Leidsch Borgstellingsfonds en ten slotte
ook over de credietverleening aan den mid
denstand. Van dit laatste gedeelte geven
wij hier een uitvoerig verslag, door ons
aangevuld met nog enkele bijzonderheden
van meer localen aard.
Het Crisis-borgstellingsfonds van het
Leidsch Crisis-Comité, dat werkt naar de
gedachte en het voorbeeld van het Leid-
sche Borgstellingsfonds, heeft velen klei
nen zelfstandigen, die door Crisis-oorzaken
in moeilijkheden waren geraakt, de moge
lijkheid kunnen openen voor het opnemen
van een crediet.
Voorkomen is kunnen worden, dat der
gelijke zelfstandigen tot armoede vervie
len. De voorschotten worden verstrekt door
de Gem. Hulpbank.
In de jaren 193219331934 werden op
deze wijze 50.000 borgstellingen verleend,
ruim 25.000 is hiervan afgewikkeld.
Er wordt een onderzoek ingesteld naar
de financieele positie van den aanvrager;
het Crisis-borgstellingsfonds heeft daarbij
behalve juridische hulp ook de beschikking
over een aantal personen uit den handel-
drij venden middenstand, die het Crisis
comité bij het onderzoek ter zijde staan.
Deze crediet-steun wordt slechts verleend
wanneer het bedrijf van den aanvrager vol
doende perspectieven biedt en van zijn cre
diteuren medewerking wordt ondervonden.
Deze zelfde gedachte en werkwijze staat
de commissie voor oogen bij een te vormen
Rijnlands-borgstellingsfonds voor den klei
nen middenstand.
Het regeeringswaarborgfonds, thans
groot 3 y2 millioen gulden heeft ten doel
vergoeding te schenken aan de Nederl.
Middenstandsbank wegens verliezen, door
deze instelling geleden op verleende cre-
dieten aan in liquiditeits-moeilijkheden
geraakte, overigens volwaardige midden
stands-bedrijven. Voor deze hulp komen
alleen in aanmerking bedrijven, die voor
1930 zijn opgericht.
Het geval wil nu echter, dat vele mid
denstands-bedrijven van deze hulp ver
stoken blijven, aangezien na ingesteld
onderzoek blijkt, dat de zaak niet als vol
waardig „middenstands-bedrijf" kan wor
den aangemerkt.
Bedrijven, die over een goede boekhou
ding beschikken kunnen slechts in aan
merking komen. Kleine middenstandsbe-
drijven z. g. dwergbedrijven komen even
eens niet voor deze hulp in aanmerking.
De K. v. K. en fabrieken voor Rijnland
heeft gezien de vele afwijzingen van de
aanvragen voor regeerings-crediet en ge
zien de gunstige resultaten welke het
Leidsch Crisis-comité bereikt met cre-
diet-hulp aan kleine zelfstandigen, een
commissie ingesteld, welke thans hulp ver
leent aan middenstanders in het district
van den Kamer, omvattende 25 gemeenten.
De Commissie heeft tot taak:
a. bestaande middenstandsbedrijven, die
door crisis-oorzaken in liquiditeits-moei
lijkheden zijn geraakt, doch waard zijn, in
stand te blijven, en die gesaneerd kunnen
worden, te helpen, deze volwaardig te ma
ken, opdat zij wel voor hulp van regeerings
crediet via de Ned. Middenstandsbank in
aanmerking kunnen komen.
b. te bevorderen de oprichting van een
borgstellingsfonds voor den kleinen mid
denstand in Rijnland waarbij de werkwijze
van het Leidsche borgstellingsfonds en het
Crisis-borgstellingsfonds als voorbeeld zal
kunnen dienen. Deze hulp draagt dan meer
het karakter van voorschot-verleening met
kleine wekelijksche of maandelijksche af
lossingen.
De beoordeeling van deze aanvragen
moet er ook op gericht zijn of de onderne
mer vakkennis en - koopmanschap bezit,
terwijl ook beoordeeld moet worden of de
zaak bestaansrecht heeft.
In afwachting van het te stichten borg
stellingsfonds voor den kleinen midden
stand, zijn reeds met enkele gemeenten
(plaatselijke crisis-comité's) partieele re
gelingen getroffen.
De gemeentelijke Hulpbank verstrekt dan
de voorschotten.
Deze borgstellingen dienen te worden op
gebouwd in samenwerking met kamers van
koophandel, middenstands-organisaties,
crisis-comité's, gemeente-besturen etc.
De Minister van Economische Zaken
heeft nauwkeurig doen informeeren via den
Middenstandsraad naar liet doel der com
missie en naar de reeds gunstig bereikte
resultaten. Verwacht wordt, dat de regee
ring financieele bijstand zal verstrekken
en de oprichting van dergelijke fondsen
derhalve krachtig zal steunen. Het bemid-
delingswerk onder a. bedoeld zou dan te
vens door dergelijke instituten dienen wor
den ter hand genomen. De Commissie heeft
in het district Rijnland reeds een 160 aan
vragen behandeld en verschillende geval
len tot gunstig resultaat gebracht, terwijl
andere nog wachten op afdoening in ver
band met het te stichten borgstellings
fonds en de daaraan te verleenen onmis-
baren steun der regeering.
De Commissie, hiervoor benoemd, be
staat uit de heeren H. M. Simonis, voor
zitter, P. A. v. Aggelen, W. Schrandt en
F. J. Groot Enzerink.
De heer D. ten Cate Brouwer, Voorzitter
van K. v. K. en Fabrieken voor Rijnland
HET KONINKLIJK
BEZOEK AAN BRUSSEL
Een schitterend avondfeest
PRINSES JULIANA DANST MET
KONING LEOPOLD
Gisteravond heeft te Brussel ter gele
genheid van het Internationale Concours
Hippique in de zalen van de sociëteit Con
cert Noble een avondfeest plaats gehad,
waar alles wat in België aristocratisch is,
zich verzameld had.
Het gebeele corps diplomatique, de „bloem"
van den Belgischen adel, groot-industrie en
de bankwereld, de vreemde officieren die
deelnemen aan het concours hippique,
waaronder ook de Nederlandsche équipe,
vele figuren uit de politieke wereld, enz.
waren tegenwoordig.
Het hoogtepunt was evenwel de tegen
woordigheid van koning Leopold en konin
gin Astrid, die hun vorstelijke gast, prin
ses Juliana hadden meegenomen.
Om tien uur deden Koning Leopold, Ko
ningin Astrid en Prinses Juliana hun in
trede. Bij den ingang werden zij opgewacht
en eerbiedig welkom geheeten door de be
stuursleden van de inviteerende sociëteiten,
luitenant-generaal baron Du Roy de
Blicquy, graaf Jacques d'Oultremont, de
Fransche markies De Polignac, de prins
De Broglie en de prins De Croy, enz.
De vorstelijke personen werden binnen
geleid, terwijl het symphonie-orkest van het
regiment bereden gidsen onder leiding van
commandant Prevost de Brabangonne en
vervolgens het Wilhelmus, door alle aan
wezigen staande aangehoord, uitvoerden.
Na een oogenblik te hebben vertoefd in
de ontvangstsalon; verschenen de Koning,
de Koningin en Prinses Juliana in de groote
balzaal, waar zij plaats namen op drie
prachtige groote zetels. In deze zaal, over
vloedig en toch zacht verlicht door vijf
reusachtige kroonluchters, was een der
wanden versierd met vele mooie portret
ten van Koning Leopold en Koningin Ma
ria Henriëtte.
Verder was de zaal op bescheiden wijze
met vlaggen en bloemen getooid.
Prinses Juliana droeg een keurig bal
kleed van witte zijde. In haar kapsel fon
kelde een prachtige diadeem. Ook Konin
gin Astrid was gekleed in witte zijde en
was eveneens getooid met een diadeem.
Koning Leopold droeg de uniform van lui
tenant-generaal van het Belgische leger en
het grootlint van de Leopolds-orde. Konin
gin Astrid zat in het midden, rechts van
haar Koning Leopold en links Prinses Ju
liana.
Kort nadat de vorstelijke personen had
den plaats genomen, ving het bal aan.
Het bal werd geopend door Koning Leo
pold met Prinses Juliana met een foxtrott.
Koningin Astrid danste met den Franschen
markies De Polignac. Bij den volgenden
dans, een foxtrott, danste Prinses Juliana
met den Minister van Staat Lippens, voor
zitter van den Senaat, Koningin Astrid met
den Nederlandschen gezant Jhr. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer en Koning Leo
pold met de Markiezin de Polignac. Later
liet de Prinses zich ook aan verschillende
personen uit de Belgische diplomatieke we
reld, onder wie graaf Carton de Wiart,
oud-minister-president en gewezen gezant
van België in Den Haag, alsmede aan ver
schillend. Nederlandsche officieren, deel uit
melkend van het équipe, dat aan het con
cours hippique deelneemt, voorstellen.
Om half twaalf begaven Koning Leo
pold, Koningin Astrid en Prinses Juliana
zich naar het speciale koninklijke buffet.
Alleen de ambassadeurs, de Nederland
sche gezant en andere gezanten en zaakge
lastigden, de aanwezige Belgische Ministers
en voorzitter van Kamer en Senaat, eenige
bestuursleden van het Concert Noble en
hun dames werden eveneens tot dit buffet
toegelaten.
Omstreeks half één keerden de Vorste
lijke personen met hetzelfde ceremonieel
als waarmede zij gekomen waren, naar
het Kon. Paleis terug. „Vad."
TWEEDE BEZOEK VAN H. M. DE
KONING AAN DE WERELD
TENTOONSTELLING.
Het heeft bij de Belgen groote voldoe
ning gewekt, dat de Koningin, alvorens uit
Brussel te vertrekken, ook nog eenige Bei-
te Leiden en de heer Mr. H. J. M. Knol,
accountant te Leiden hebben zich bereid
verklaard hunne medewerking te verlee
nen.
Mr. A. J. Romyn, advocaat en procureur
te Leiden, staat de Comm. met juridische
adviezen ter zijde.
gische afdeelinigen van de Wereldtentoon
stelling heeft willen bezoeken.
Te 10 uur vanmorgen arriveerden de ko
ninklijke auto's voor het paviljoen van
den commissaris-generaal der tentoonstel
ling.
Ondanks het late uur, waarop de prinses
het bal der Belgische aristocratie had ver
laten, was ook prinses Juliana aanwezig.
De vorstelijke personen waren slechts ver
gezeld van een klein gevolg. Zij werden
verwelkomd door den commissaris-generaal
van den Burg, dein minister van land
bouw, van Isacker, den burgemeester van
Brussel, Max, en de overige leden van het
comité.
Nadat deze aan de Koningin waren voor
gesteld en men het paviljoen had bezich
tigd, begaven de hooge gasten zich per auto
naar het paviljoen der Belgische Kongo.
Hier had de politie voor een afzetting ge
zorgd, doch terwijl men verwachtte, dat de
auto het voorplein zou oprijden tot voor
het bordes, gaf de koningin den wensch te
kennen voor het voorplein uit te stappen
ten einde de daar opgestelde beelden te
kunnen bezichtigen. Het gaf eenige con
sternatie bij de politie, terwijl.ook de hee
ren, die de koningin aan den ingang van
het paviljoen hadden willen ontvangen,
zich over het voorplein haastten om H. M.
te verwelkomen. Het geheele bezoek kreeg
daardoor een informeel en prettig karakter.
De koningin werd verwelkomd door den
minister van koloniën Rubbers, de oud-mi
nisters Charles en Arnold en door mgr.
Roelens, apostolisch vicaris in de Belgische
Kongo. Aan den ingang van het paviljoen
boden de dochtertjes van minister Rubbens
een ruiker orchideeën aan. Het bezoek aan
het paviljoen duurde ongeveer vijftien mi
nuten. De auto was inmiddels tot voor het
bordes gereden, doch toen de koningin het
paviljoen verliet, bleek het, dat zij alvorens
te vertrekken nog het terzijde van het pa
viljoen gelegen Kongo-panorama van den
schilder Bastien wilde bezichtigen. Tot
wanhoop van de politie-afzetting begaf de
koningin met haar gevolg zich te voet daar
naar toe doch zijzelf nam het zeer gemoe
delijk op en de schrik der Brusselsche po
litie was dan ook spoedig geweken. Na
eenigen tijd kwam de koningin te voet
naar den ingang van het paviljoen terug
waar zij afscheid van de Belgische heeren
nam en haar bewondering uitsprak, voor
hetgeen men haar getoond had. Aan een
verzoek om nog eenige andere gebouwen
te bezichtigen kon zij niet voldoen.
Te ruim 11 uur vertrokken de auto's naar
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Prinses Juliana bezoekt met koning Leo
pold en koningin Astrid een bal. (Ie blad).
Pilsoedski's uitvaart. (2de blad).
Gunstig resultaat van de Fransch-Russi
sche onderhandelingen te Moskou. (2de
blad).
BINNENLAND.
Het disconto verlaagd. (2de blad).
Wettelijke maatregelen inzake de macha-
niseering in de sigarenindustrie. (2de blad).
het koninklijk paleis, vanwaar de koningin
en de prinses te kwart voor twaalf, na af
scheid van de Belgische koninklijke fami
lie te hebben genomen, per auto naar Til
burg vertrokken. Hier wachtte de konink
lijke trein, waarmee de vorstelijke perso
nen zich naar het Loo zullen begeven.
SURCéANCE VAN BETALING VOOR DE
KON. HOLL. LLOYD.
De Kon. Holandsche Lloyd deelt aan het
persbureau Vaz Dias mede, dat de arron-
dissements-rechtbank te Amsterdam heden
ochtend aan de Mij. op haar verzoek voor-
loopige surséance van betaling heeft ver
leend. De eerste aanleiding tot deze in
grijpende maatrégel is een onlangs ge
heel onverwachts ontvangen mededeeling
van den minister van economische zaken,
dat de bestaande financieele regeling niet
kan worden gecontinueerd. Hoewel de
raad van commissarissen schriftelijk en
de directie en commissarissen te zamen
mondeling de regeering hebben gewezen
op de ernstige gevolgen, welke een sur
séance van betaling heeft, is het niet mo
gelijk gebleken deze te vermijden.
Geen bezuiniging Wel meer
moeilijkheden voor de betrokkenen
Organisaties, belang
hebbenden en Gemeentebestu
ren moeten zich uitspreken
Hedenmiddag te half drie kwam de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland in het gebouw der Kamer onder
voorzitterschap van den heer D. ten Cate
Brouwer bijeen.
Installatie nieuwe leden.
Na opening der vergadering en goedkeu
ring der notulen werd een commissie be
noemd tot onderzoek der geloofsbrieven
van de nieuwgekozen leden der Kamer, de
heeren: D. Parmentier, te Leiden en J. C.
van der Meer, te Noordwijk.
De Commissie adviseerde tot toelating
der nieuwe leden, waarop zij binnengeleid
en door den voorzitter met een toepasselijk
woord werden geïnstalleerd.
Opheffing der Kamer?
Het voornaamste punt van de agenda was
de bespreking naar aanleiding van een in
gekomen bericht inzake het combineeren
van de Kamer van Koophandel met die te
's-Gravenhage, Gouda en Delft.
De heer ten Cate Brouwer zeide naar
aanleiding hiervan het volgende.
Op 4 Mei heeft de minister van Econo
mische Zaken aan onze Kamer medege
deeld, dat Zijne Excellentie het voornemen
heeft om de wegens inschrijving in het
Handelsregister op handel en nijverheid
drukkende lasten te verlagen. Deze bijdra
ge, geregeld in artikel 19, le lid van de
Handelsregisterwet 1918 (Staatsblad 493)
en laatstelijk gewijzigd bij de wet van 2
Juli 1934 (Staatsblad 347) vastgesteld op
f2.50, f5, f10, f20, f30, f50, f100, f200,
f 300, f 400 en f 500, zouden in de toekomst
bedragen: f 2, f 2.50, f 5, f 10, f 15, f 25, f 50,
f 100, f150, f200 en f250.
In de toelichting zegt de minister, dat
de tijdsomstandigheden het noodig maken
ook de lasten die de Handelsregisterwet
oplegt, te verlagen. Een adres van den Nij-
verheidsraad heeft eveneens doze verlaging
bepleit. In totaal zal dan door deze vermin
dering rond 4 ton worden bespaard.
De verlaging van deze bedragen, zoo
merkt de minister op, zal tot een zoodanige
daling van de inkomsten der Kamers lei
den, dat een aantal van deze Kamers zich
niet langer financieel zal kunnen bedrui
pen, weshalve maatregelen in voorbereiding
zijn om het aantal Kamers aanzienlijk te
verminderen.
In een nader officieel schrijven, gericht
aan de Kamers van Koophandel, wordt
dan o.m. aangegeven dat de Kamers van
Koophandel te Leiden, Gouda en Delft
met de Kamer van Koophandel in Den
Haag tot één Kamer zullen worden ver-
eenigd.
Dze berichten gaven mij aanleiding u het
volgende mede te deelen.
Blijkens het jaarverslag onzer Kamer
over 1934 zijn bij de Kamer in Leiden in
geschreven 3978 in het district gevestigde
zaken.
9 daarvan betalen per paar f 50, 100 f 30,
115 f20, 239 f10, 602 f5, en niet minder
dan 2909: f2.50 per jaar; slechts 4 zaken
betalen f 100, terwijl firma's die f?20CI,
f 300, f 400, of f 500 per jaar betalen, in
ons district niet te vinden zijn.
Uiteraard is daardoor de bezuiniging,
welke handel en nijverheid in ons district
ten deel valt, slechts zeer gering. De ge
middelde verlaging over alle groepen zal
voor het district Rijnland dan ook slechts