De pers over de Staten-verkiezingen 26ste Jaargang VRIJDAG 19 APRIL 1935 No. 8095 3)e £eidóelt£(3oti/fcci/iit DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedrt«gt bij roornitbefaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bjj vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 H GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin b#- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ea verhuur, koop en verkoop: 0-54 HEMELDAG Paaschzaterdag: hemeldag! Geen dag in het jaar, waarop de hemel zoo voelbaar wordt, waarop we zoo intuï tief gaan weten, wat het zijn zal: als de he mel opengaat en het eeuwig leven ontluikt; als de oude mensch van ons afvalt als een kleed, dat versleten is en wij wit en Jicht en verlost zullen staan in de kuische om- huiving van het Goddelijke Licht en de ma teloos zoete omhelzing van de Goddelijke Liefde. Ja, een dag met iets van hemellicht en hemelmuziek. Maar weten onze menschen het nog? Ken nen ze de diepe vreugden nog, die ons door de viering van Paaschzaterdag ontsloten worden? Hebben ze nog iets over van die oude Christenen, die de Paaschnacht wa kend doorbrachten, onder psalmzang en voorlezing, de zielen vervuld van Liefde en heimwee naar God? Hoe weinigen komen thans nog naar de kerk om de zinvolle plechtigheden bij te wonen, waarin ons de geheimen van het Paaschfeest worden be duid en waarin de Bruid van Jezus haar Paaschvreugde jubelend uitzingt. Het begint met de simpele juichtoon van het driemaal „lumen Christi", telkens hoo- ger, „het licht van Christus", dat voor de zielen gaat schitteren. En het vindt zijn overstelpende bekroning in dat triomfan telijke Paaschlied, die hymne, die telkens met nieuwe vervoering losbreekt, en maar zingen moet, en haast geen einde vinden kan, het „Exsultet" van den diaken, die de Paaschkaars moet wijden, de lichtko lom, beeld van Christus, het nieuwe licht, dat zegevierend over de wereld straalt. „O onschatbare overgave van de Liefde", zingt hij den Vader toe, „om den slaaf vrij te koopen, hebt ge Uw Zoon overgeleverd". Dit is het teerste vain Paaschzaterdag! Hier smelt ons hart van liefde weg, hier buigen we ons diep in de onmetelijke schoot van Gods Liefde, hier stijgen we op naar het lichtende hoogland van Gods goeder tierenheid, om onze oogen te baden in het grondelooze licht en onze zielen vol te drin ken aan dat onuitsprekelijk milde: de rijk dom van Gods barmhartigheden! „God is zoo goed, God is zoo groot", hoo- ren we wel eens zingen. Wat wordt ons dat duidelijk op Paaschzaterdag, als Chris tus ons verschijnt in de matelooze overvloed van zijn genade. Het leed is geleden, de schuld is betaald, de Vader slaat zijn ar men open en drukt Zijn Zoon aan het hart in een lange, onuitsprekelijk zoete kus, en in dien Zoon zijn wij allen vertegenwoor digd. In Hem is alles hersteld, met Hem werd ons alles gegeven. „Sta dan op, gij die slaapt, en Christus zal U verlichten". Ons heil is zeer nabij! „Als gij met Christus verrezen zijt, zoekt dan wat van omhoog is, waar Christus is, gezeten aan Gods rechterhand". Hemeldag! Dr. HENRI VAN ROOIJEN, Zoeterwoude. Kruisheer. GEDACHTEN VOOR DEZEN TIJD De H. Schrift en de Liturgie der Kerk schenken ons gedachten, houden ons waar heden en levensregels voor, die zijn voor alle tijden en als 't ware tegelijk speciaal voor een of anderen bepaalden tijd. Wij ontleenen hier aan de Liturgie van den Goede Vrijdag eenige citaten uit de H. Schrift (Osee VI 6) en een Gebed, die speciaal voor onzen tijd en speciaal voor ons, menschen levend in 1935, schijnen geschreven te zijn. „Dit zegt de Heer: In him verdrukking zullen zij 's morgens zich richten tot Mij. Komt en laten wij wederkeeren tot den Heer, want Hij heeft ons gevangen en Hij zal ons genezen. Hij sloeg ons, en Hij zal ons heelen." „Hij zal tot ons komen als een ochtend en avondregen voor de aarde." „Almachtige, eeuwige God, troost der be drukten, sterkte der lijdenden, laat tot U doordringen het geroep en de gebeden van al degenen, die in hun kwellingen U aan roepen, opdat allen in hun noodwendig heid zich over den bijstand Uwer barm hartigheid mogen verheugen." V De politieke actie heeft geen rusttijd. 't Is politiek niet een stille tijd nu na de Statenverkiezingen. De Gemeenteraadsverkiezingen staan voor de deur. In verscheidene gemeenten is de lijst van de R.-K. Staatspartij reeds vastge steld. In andere moet 't nog gebeuren. De leden der R.-K. Staatspartij kunnen dan nog him invloed uitoefenen op die samen stelling. En zij doen goed, van hun recht gebruik te maken, opdat de defini tieve candidatenlijst der R.-K.. Staatspar tij uitdrukke, zoo veel mogelijk, den wensch, den wil van de kiezers, wier stemmen daarop zullen worden gevraagd. Zoo veel mogelijk; 't allen naar den zin te ma ken, behoort niet tot het rijk der moge lijkheden. Vrijeljjk voere men, zoo men dat noodig of gewenscht oordeelt, actie voor een of meer bepaalde candidaten, om deze een vooraanstaande plaats op Je definitieve candidatenlijst te verzekeren vrijelijk, maar open en recht op het doel af. Vrijelijk, mits zich houdend aan de des betreffende reglementaire bepalingen van de R.-K. Staatspartij. Vrijelijk, maar niet konkelend en knoeiend, zooals, helaas, reeds hier en daar bi' de candidaatstelling voor de Gemeenteraden is geschieden waardoor ten slotte een resultaat werd ver kregen, dat den meesten niet naar den zin was en onbevredigend moest worden ge noemd. En, als de candidatenlijst van de R.-K. Staatspartij definitief is vastgesteld, dan is het d e lijst, welke onder alle katholieke kiezers moet worden bekend ge maakt en gepropageerd! Op die lijst zal dan de actie gericht moe ten zijn. Bij de Gemeenteraadsverkiezingen gaat het óók om de vraag: hoe groot is de kracht der R.-K. Staatspartij?.... Het antwoord op déze vraag moge bevredigend zijn bevredigend voor de Katholieken, in alle gemeenten! HET WEER OP ZONDAG. VOORLOOPIG NOG GEEN WARM WEER TE VERWACHTEN. Vooruitzichten overigens onzeker. De algemeene weersgesteldheid in West- Europa heeft in de laatste weken een ver andering in ongunstigen zin ondergaan. Ka rakteristiek is daarbij, dat de temperatuur, die eenigen tijd boven de normale is ge weest, gaandeweg beneden de normale is gedaald. Het weer is daarbij steeds onstui mig gebleven op enkele kórt durende pe rioden na, dat tusschen twee depressies in of in de kern van een over ons heen liggen de secundaire depressie de wind ging lig gen. Zoo eindigde verleden week de storm plotseling toen zich tusschen de aftrekken de stormdepressie en een nieuwe opkomen de een smal gebied van hoogen druk vormde. In de hoogere luchtlagen is de tempera tuur voortdurend laag ten opzichte van de normale, zoodat de koude lucht uit de van nieuwe depressies in het Westen gaan hoogte telkens neerdaalt en hier sterke af koelingen veroorzaakt. Het weer is daarbij buiig en, wat de bewolking betreft, zeer veranderlijk. Het is jammer, dat met het oog op de na derende Paaschdagen de algemeene weers- toestand in zulk ongunstige omstandighe den verkeert, zoodat, afgezien van een straks aan te duiden mogelijkheid, de voor uitzichten ongunstig zijn. Depressies vor men zich nog over West-Europa en zoolang dit het geval is kunnen wij sterk veran derlijk weer verwachten met over het al gemeen Westelijken wind, voorloopig nog krachtig. De regenkans is daarbij nog vrij groot. Intussohen schijnt het, dat de vorming deweg iets minder wordt. De laatste groote j depressie van deze week zat ingeklemd tus- schen drie gebieden van hoogen druk en I kon door gebrek aan voeding door warm- j vochtige lucht niet blij-ven bestaan. Het is j mogelijk, dat een pas gevormde secundaire in onze omgeving wordt opgelost, waarbij De T ij d wijzend op het stembussucces van de N. S. B. stelt in het vooruitzicht de „alledaagsche werkelijkheid", waarin de N. S. B. nu zal moeten laten zien, wat zij wil en kan. Het was vooral de N. S. B. die deze verkiezingen politiek heeft geteekend. In de organisatie van de moedeloozen heeft zij inderdaad iets bereikt. De economische omstandigheden en de niet altijd onrechtvaardige maar schro melijk aangeschroefde kritiek op de fouten van het Kabinet-Colijn hebben den propagandisten werfkracht gege ven, als ze op stap gingen zooals som migen hunner openlijk erkenden, om „de lui op te zoeken, die ontevreden zijn en daarom lid van onze partij willen worden". Hoe onverantwoordelijk, minwaar dig en ontzaglijk wreed deze politiek van de vage algemeenheid zij, ze krijgt nu kans zich te concretiseeren. Zeker met in de veertig Statenleden zal zij straks in doodnuchtere politiek van de alledaagsche werkelijkheid scherp moeten omschrijven, hoe zij nu deze werkelijkheid zal verbeteren. De kri tiek van de andere partijen en de ge westelijke pers zal hun nu geregeld narijden, de oude humbug en het mee- tinggebral baten niet meer. In dit vooruitzicht is het jammer, dat de N. S. B., die zonder Gelderland reeds acht procent van het aantal stemmen uitbracht, niet nu reeds ge dwongen kan worden, met een werk program voor den dag te komen in het Parlement. Ongetwijfeld zou haar in een parlementair gevoeliger Staat als Frankrijk deze kans gegeven wor den. Indien men hun stemmenmacht vergelijkt met die van de Anti-Revo- lutionnairen (ïl pet.), Christelijk-His- torischen (9 pet.), liberalen (6 pet.) en vrijzinnig-democraten (4.3 pet.), dan zou ook aan hen redelijkerwijs mogelijk een achttal zetels in de Twee de Kamer moeten ingeruimd. In denzelfden geest ongeveer schrijft het liberale Handelsblad, welk blad nu ook de N. S. B. in de Eerste Kamer wenscht. Een werkelijk belangrijk getal is in- tusschen dat der N. S. B. Den eersten keer, dat deze partij aan een verkie zingsstrijd deelnam, heeft 7.95 pet. der kiezers gemeend het vaandel van ir. Mussei^ te moeten volgen. Dit is zeker een succes voor deze jonge par tij. Even zeker is het, dat de N.- S. B. wel het meest van alle partijen den wind mee had. Dit zal trouwens ver moedelijk nog wel eenigen tijd het ge val blijven. Elke regeering kweekt ontevrede nen, in een crisis zelfs zeer veel on tevredenen terecht of te onrecht en het is in onzen tijd een gewoon verschijnsel, dat velen dan gaan ge- loovên in de mogelijkheid van het op lossen van allerlei regeermoeilijkhe- den door het volgen van één persoon; te gereeder als die persoon nog nooit geregeerd heeft en dus geen politieke fouten heeft kunnen maken. Een groot verlangen dat er meer positief opgetreden moet worden tegen de be dreigingen van het Marxisme; tegen alles wat de vaderlandsliefde zou ver slappen, drijft ook velen in die rich ting te gemakkelijker, omdat men zeker wist, dat deze stemming toch nooit de regeerverantwoordelijkheid op de N. S. B. zou leggen en de geva ren van dictatoriaal bewind dus he den nog veraf lijken. Inderdaad wil len 92 pet. van de kiezers nog niets van de N. S. B.-staatsinrichting weten. Thans zal deze nieuwe partij niet slechts haar intree in de Staten-col- leges, maar ook in de Eerste Kamer doen. Met belangstelling zien wij nu het optreden der N.S.B.-ers in die col leges tegemoet. Tegenover het respec tabel aantal kiezers, die aan deze groep hun vertrouwen hebben ge schonken, is de partij van ir. Mussert verplicht nu ook te laten zien, dat zij in het belang van het geheele Neder - landsche volk tot practischen, staat kundigen arbeid in staat èn bereid is. dan gedurende korten tijd het weer on- i verwacht zou kunnen opklaren. Hiermede kan rekening worden gehouden. Overigens zijn de vooruitzichten zeer on zeker. Warm weer is echter met zeer groo te waarschijnlijkheid nog niet te verwach ten, eerder een temperatuur die beneden de normale blijft Zij kan in die colleges nu toonen, dat ook al regeert ze niet, ze werkelijk genoeg vaderlandsliefde heeft om m het tegenwoordig systeem mede te werken tot leniging van 's lands nood. Voldoening en bezorgdheid. Beide gevoelens worden door den uit slag der verkiezingen gewekt bij de Maasbode. In een artikel lezen we o.m.: Opvallend is het sterk verschillend percentage der N. S. B. in de verschil lende provinciën. Ook haar aantrek kingskracht op de verschillende poli tieke partijen bleek sterk te verschil len: Voor den Vrijheidsbond, die de grootste helft van zijn zetels verloor bleek deze ruïneus. En hier moet ons op de eerste plaats een juichkreet van het hart over het feit, dat de R.K. Staatspartij zich over het geheel genomen op zoo schitteren de wijze heeft gehandhaafd. Nooit heeft onze politieke eenheid een hachelijker kamp te strijden gehad: in het front besprongen door de N. S. B., in den rug door de K. D.. P. had zij een aanval te doorstaan als nooit te voren. En zie: ongeschokt bleek onze partij te staan gegrondvest in de harten van haar honderdduizenden volgelingen. Aan den aanval van de N. S. B. weerstond zij met glans en met zeer gering verlies. Hoe dikwijls werd het ons naar aan leiding van onze actie tegen de N. S. B. aangekondigd in allerlei brieven van katholieke N. S. B.-ers: wacht maar op den dag der verkiezingen, den dag der wrake! Dan zouden wij sidderen en beven bij den aanblik van de verwoes tingen, door de N. S. B. in ónze gelede ren aangericht. Die dag van gramschap is voorbij. En in plaats van sidderen en beven doorstroomt ons een gevoel van innige en dankbare voldoening, dat wij zulk een aanval onder zoo ontzettend moeilijke omstandigheden zoo glans rijk doorstonden. En dit artikel besluit aldus: Samenvattend: een verkiezing, die om den groei van de N. S. B. zij het dan hoofdzakelijk buiten katholieken kring en om de verliezen der groote christelijke partijen bezorgdheid wekt, maar die ons, Katholieken, een gevoel kan geven van groote voldoening, doch ons tevens de meest waakzame zorg en intense activiteit gebiedend voor schrijft. De Nieuwe Leidsche Courant constateert het verlies aan antirev. zijde, doch blijft hoopvol gestemd: Wij zijn door de spitsroede gegaan en de over ons uitgestorte laster was niet meer bij te houden. Hoe zouden onze menschen zich daaronder gedra gen? De plattelandsbevolking, voor een deel in grooten nood. De middenstan ders met him kort uitzicht op de toe komst. De arbeidende stand met zijn leger van werkloozen. De vrije-beroe pen-lieden zonder vraag naar hun her senarbeid. Zij hebben het gewaagd met het oude beginsel. De Goddelijke sou- vereiniteit hebben zij ook nu gesteld boven de verlokkingen van de klassen strijdpredikers en de voorspiegelingen van den dictator, die zich boven gewe ten en onderdanigheid aan Gods leiding wil plaatsen. Uit de drukking der melk komt de boter voort. Uit den druk, die gerust heeft op onze partij, heeft zich de veer kracht des geloofs weer kunnen verhef fen. Bij alle verwarring is dat het ver blijdende. De toekomst is in Gods han den. Moge ons dat rustig en voortdu rend getrouw doen zijn. Maar toch is dubbele, vierdubbele waakzaamheid plicht. „Het naïeve geloof". De Nieuwe Rott. Crt. aan libera len kant is het groote verlies geleden is héél kalm in haar beschouwing. Het blad schrijft o.m.: Dit is een verkiezing, waarbij de oeconomische nood en de daardoor ver oorzaakte ontevredenheid grooten in vloed hebben gehad. Men ziet het aan de 39 zetels, waarop de N.S.B. beslag heeft gelegd; aan de 10 zetels, waarme de ook de Chr.-Dem. Unie haar intrede in de Staten zal doen; aan de 3 zetels winst voor de Kath.-Dem. Arb.-P.; aan de 3 zetels winst voor de communisten en 1 zetel winst voor de Rev. Soc. P. Uit al deze winsten spreekt het naïeve ge loof, dat de daarbij betrokken partijen bij machte zullen zijn, verbetering in den toestand te brengen, waartoe deze DU NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Duitsch protest tegen de veroordeeling van de herbewapening door Genève. (2de blad). Het Bulgaarache kabinet afgetreden. (2de blad). De strijd tegen de communisten in Chhia. (2de blad). partijen wel het laatst in staat zijn. Ge zwegen nog van het onheil, dat er op ander dan oeconomisch gebied zou worden gesticht. Onder de verliezers zijn de liberalen zoowel absoluut als percentsgewijs er wel het ongunstigst afgekomen. Zij verloren 21 zetels van de 50 of 42 pet. (Bij de Kamerverkiezing van 1933 ver geleken is er een achteruitgang van 13 pet.). De v.-d. moesten 7 van de 33 ze tels prijs geven of 21 pet. Verder de c.-h. 8 van de 60 zetels, de a.-r. 6 van de 74 zetels, en de r.-k. 6 van de 160 zetels. Twee conclusies. De librale Avondpost trekt uit de cijfers van de N.S.B. twee conclusies: ten eerste, het deel van het Neder- landsche vólk, dat fascistisch heeft ge stemd, is grooter dan wij verwacht heb ben; ten tweede, het is echter niet zóó groot dat daarin voor de fascistische partij een belangrijk perspectief voor de naaste toekomst zit. Wij durven, met dezen uitslag voor oogen, verklaren, dat, als het er ooit toe komt (hetgeen wij sterk betwijfe len) het nog lang zal duren, alvorens de N.S.B. een bepaalde machts-positie in ons land zal veroverd hebben. Want wij gelooven, dat, wie in ons vader land geneigd was en is voor het fascis me te voelen en te stemmen, dit thans heeft gedaan. Een beweging als deze moet haar volgelingen in een korte pe riode veroveren, moet met groote ruk ken vooruitkomen, en nu nemen wjj aan, dat voor een tweeden grooten ruk op dit oogenblik onder de kiezers het materiaal niet meer voorhanden is. Nogmaals, wie fascist is, is het thans; weinig volwassenen zullen het meer worden. Alleen in dat deel der jeugd, dat nu nog niet stemgerechtigd was, zit zeker voor de fascisten nog toe komst: daarvan halen zij straks nog een deel binnen. Maar aan afval zullen zij evenzeer bloot staan. Wat de „Vooruit" er van zegt. Voor de aardigheid citeeren we hier nog een correspondentie uit Leiden in de Vooruit: In verhouding tot de daverende re clame, die de N.S.B. ook hier weken lang heeft gemaakt, is deze slokop van de liberale Vrijheidsbond er allesbehal ve gunstig afgekomen. We durven ge rust beweren, dat de uitslagen in Lei den voor de N.S.B. een fiasco zjjn ge worden. Zij kregen vooral hun stem men van de Vrijheidsbond en de anti- revolutionnairen, voor zoover zij om een sterken man hebben geroepen, die Colijn niet bleek te zijn. De N.S.B. is er volgens het socialistisch blad in Leiden „allesbehalve gunstig" afge komen. Zóó schrijft men, als men den moed mist, <Mn de werkelijkheid onder de oogen te zien. Vreeselijk groot is de zege der N.S. B. in Leiden niet, maar van „allesbehal ve gunstig" kan men toch niet in ernst spre ken! DE BOLLENVELDEN. Narcissen en hyacinthen in vollen bloeL Het Comité „Lisse Vooruit" maakt be kend, dat de narcissen- en hyacinthenvel- den thans in vollen bloei staan. Ook be ginnen hier en daar reeds de vroege tul pen aardig te kleuren, zoodat de a.s. Paaschweek een waar bloemenfeest zal zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1