7
VERKIEZING
PROVINCIALE STATEN
IN ZUID-HOLLAND
26ste Jaargang
VRIJDAG 5 APRIL 1935
No. 8083
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedreigt bij 70«witi,et»'ing:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f §-5ê
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER BLADEN.
V Naar welvaart -politiek
„Inplaatsi van afbraak-politiek, doelbe
wuste welvaart-politiek". En daarom bij de
verkiezing van de Prov. Staten in Zuid-
Holland stemmen op: LIJST 7. Aldus
schreven wij gisteren in een bespreking
over een door de S. D. A. P. verspreid
verkiezings-geschrift.
De tusschen haakjes geplaatste leuze is
er een van de S. D. A. P., ontleend aan be
doeld geschrift.
Wij maken die leuze tot de onze, zij
Is de onze!
Héél het werken der R. K. Staatspartij
is gericht op den opbouw eener nieuwe
gemeenschap, met Quadragesimo
Anno als grondwet!
Wij willen radicaal breken met het oude
vergane kapitalisme.
Wij willen en kunnen niet langer ge
bukt gaan onder een stelsel, dat als hoogste
doel kent: produceeren om winst, ten koste
van alles en allen.
Wij eischen een geordende maatschappij,
waarin geproduceerd wordt, om in de rede
lijke behoeftebevrediging van jeder mensch
te voorzien.
Van deze laatste drie alinea's herinnert
misschien de een of ander onzer lezers zich
dat hij ze ook e^ers heeft gelezen.
Ja ze zijn letterlijk ontleend aan een
strooibiljet van de Kath. Dem. Partij, dat
dezer dagen is verspreid. Enmen vindt
er niet één motief, niet één rechtvaardiging
in voor de afscheiding der K. D. P.'ers van
de R. K. Staatspartij!
In. dat strooibiljet wordt beweerd, dat
degenen, die Quadragesimo Anno verwe
zenlijkt willen zien, moeten stemmen op
de partij-Veraart.
Waarheid is, dat de partij-Veraart hoogst
waarschijnlijk practisch.niets zal berei
ken!
Waarheid is, dat wie de uitvoering van
Quadragesimo Anno ernstig wil den plicht
Heeft, de R. K. Staatspartij, kwantatief en
kwalitatief, zoo gezond en krachtig moge
lijk te maken!
3,5 (2,5%)
4 (3
(3
(3
VOOR
WOENSDAG 17 APRIL 1935
Katholieken, stemt op den
eersten candidaat van
lijst
dan tot dusver, kan, noch op zichzelf
nog ook met het oog op den goudvoorraad
der Bank, eenige aanleiding tot ongerust
heid geven.
Het beschikbaar metaalsaldo dat is dus
het edelmetaal, dat nog beschikbaar is, na
dat de direct opeischbare verplichtingen
voor 40% zijn gedekt bedroeg op 1 dezer
niet minder dan 401 millioen.
De reden, dat de Bank thans tot een ver
hooging van haar disconto overgaat, is, vol
gens onze meening, ian ook niet te zoeken
in een wensch haar goudvoorraden te be
houden, doch in haar verlangen om de on
rust, die goudverschepingen op groote
schaal plegen te wekken, te voorkomen.
BINNENLAND
Het disconto verhoogd
WEGENS GOUD AFVLOEIING.
Of ter voorkoming van onrust?
De directie van de Nederlandsche Bank
bericht dat het wisseldisconto met ingang
van 5 April door haar is vastgesteld op
3 1/2%, terwijl het promessendisconto, de
beleening van effecten, de beleening van
goederen en de rente voor de voorschotten
in rekening-courant met ingang van den
zelfden datum op 4% zijn vastgesteld.
In vergelijking met de noteeringen, welke
op 19 September 1933 van kracht werden,
geven alle tarieven dus een verhooging met
1% te zien.
De officieele rente-tarieven bedragen
thans als volgt:
Wisseldisconto
Promessedisconto
Beleening van effecten
Beleening van goederen
Voorschotten in rek.-courant 4 (3
Omtrent de redenen, welke onze centrale
bank hebben bewogen verandering te bren
gen in haar noteeringen, welke sinds 19
September 1933 ongewijzigd waren geble
ven, kan geen twijfel bestaan. De afvloeiing
van goud en de allengs aantrekkende tarie
ven op de geldmarkt deden een dergelijk
besluit reeds verwachten en in sommige
kringen werd de vraag zelfs gesteld, waar
om de bank hiertoe niet eerder overging.
In de week, geëindigd 1 April heeft de
Bank, zooals gemeld, f 33 millioen goud af
gegeven en met het verloop der wissel
koersen in de volgende dagen voor oogen,
kan er geen twijfel over bestaan, dat ook
deze week belangrijke bedragen aan goud
naar het buitenland zijn afgevloeid.
Op zichzelf is aan goudafgifte geen bij
zondere beteekenis t.e hechten, merkt de
„Tel." op. De edelmetaalvoorraad bedraagt
blijkens den jongsten weekstaat 800 mil
lioen, waarvan 779 millioen goud. Ook de
recente goudafgiften zijn te beschouwen als
een volkomen normaal gevolg van het func-
tionneeren van den gouden standaard en
een afvloeiing van goud, zelfs indien deze
een belangrijk grooteren omvang zou aan-
H. M. DE KONINGIN TE WAGENINGEN.
De overdracht aan de Regeering van de
aula der stichting „Het Aulafonds".
Heden heeft H. M. de Koningin een be
zoek gebracht aan de Landbouwhooge-
school te Wageningen en daar tevens de
overdracht aan de regeering der onlangs
voltooide aula met Haar tegenwoordigheid
vereerd.
H. M. kwam met den trein, die te 13.40
uur te Ede stopt, aan het station aldaar
aan en begaf zich vandaar per auto over
Bennekom naar Wageningen, terwijl Haar
gevolg in drie andere auto's plaats had ge-
BEPERKING VAN MACHINALEN
ARBEID IN DE SIGAREN-INDUSTRIE.
Hedenochtend heeft op het Departement
van Financiën een bespreking plaats gehad
tusschen de ministers Oud, Slotemaker de
Bruine en Steenberghe met een deputatie
uit het Comité tot beperking van den
machinalen arbeid in de sigarenindustrie.
De voorzitter van het Comité, het Tweede
Kamerlid Van der Putt, overhandigde hier
bij aan de ministers de voorloopige lijst
van adhaesiebetuigers, waarop voorkwa
men de namen van 192 fabrikanten met
14.000 arbeiders, 25 gemeenten en tal van
organisaties.
Met betrekking tot deze conferentie werd
ons van Regeeringszijóe medegedeeld, dat
het Comité zijn standpunt in den breede
uiteen heeft gezet, terwijl door de minis
ters op verschillende punten nog nadere
inlichtingen werden ingewonnen.
De Regeering zal het geheele complex van
vraagstukken, welke hiermede verband
houden, bestudeeren, zonder echter hieraan
eenige toezegging te verbinden.
Van de zijde van het Comité deelde men
ons mede, dat in dit onderhoud herhaalde
lijk is aangedrongen cp een spoedige be
slissing en dat de conferentie een bevredi
gend verloop had.
NOG EEN WEEK BRANDSTOFFEN-
TOESLAG.
Naar wij vernemen, heeft de Minister van
Sociale Zaken, in verband met van ver
schillende gemeentebesturen ontvangen
verzoeken, besloten met het oog op de bij
zondere weersgesteldheid, er geen bezwaar
tegen te hebben, dat door de Gemeentebe
sturen aan ondersteunden en bij de werk
verschaffing geplaatste arbeiders over de
loopende week nog brandstoffentoeslag
VERTROUWELIJK SCHRIJVEN
GEPUBLICEERD.
R.-K. Werkliedenverbond dient klacht in
bij justitie.
In verband met het feit, dat in het N. S.
B.-orgaan „Volk en Vaderland" een ver
trouwelijk schrijven van het R.-K. Werk
liedenverbond afgedrukt is geworden, heeft
het Verbondsbestuur naar de „Volks
krant" meldt uit overweging, dat de
bescherming van het briefgeheim bij de
wet op het auteursrecht geregeld is, in
overleg met zijn juridischen raadsman mr.
J. H. van Maarseveen te Utrecht bij de be
voegde autoriteit een klacht ingediend met
verzoek een strafvervolging in te stellen
tegen hen, die bij de strafbare publicatie
betrokken zijn, in het bijzonder ook tegen
hen, die haar mochten hebben uitgelokt of
daaraan medeplichtig mochten zijn.
VREUGDERIJKE DAGEN IN
OISTERWIJK
Opvoeringen in de open lucht van
„De Sevenste Bliscap"
Men schrijft ons:
Vreugderijke dagen gaan komen voor
Oisterwijk, de bloem van Brabant, het land
der mijmerende vennen en der altijd groe
ne. berkdoorzilverde bosschen straks als
Augustuszon zal blikkeren over zijn
mooie natuur! Nog zweven voor
den geest de schitterende feesten, die,
nu twee jaar geleden, hier werden
gegeven ter viering van het zilveren her
denkingsfeest van de Vereeniging Vreem
delingenverkeernog trekt hij aan het
oog voorbij die schitterende Ommegang der
gilden, afgewisseld door de romantiek van
historische wegens en groepen; nog dansen
voor de fantasie de dorpsparen op het
feëriek verlichte lindeplein hun idyllische
dansen rondom de sprankelende fontei
nen!....
Nu weer een zilveren feest geen
profaan maar een godsdienstig feest dit
maal een feest dat de warmste gevoe
lens van den Katholiek in 't harte los
laateen feest ter eere van de lieve
Vrouwe, voor wier vereering de Brabander
alles voelt en ook over heeft.een feest
ter huldiging van de Lieve Vrouwe van
zijn eigen plaats: de Lieve Vrouwe ter Lin
de, door de eeuwen heen genoemd „Maria
Vreugderijk".
Het geldt de herdenking, dat nu 25 jaar
geleden, haar genadebeeld, na eeuwen in
een schuilhoek verborgen te zijn geweest,
wederom op den troon werd verheven èn
door den drang der Oisterwijkers èn door
de zorgen van den zeereerw. heer A. Huij-
bers, thans pastoor te Bergharen, destijds
kapelaan alhier, den kloeken, kunstzinni-
gen emancipator van 't roomsche Oister-
wek van toen.
Alles is in 't mooie dorp in actieieder
droeg 't zijne bij voor 't fonds ter huldi
ging, vlot en royaal!.... Werklustige co-
mité's organiseerden zich en verdeelden
onderling den arbeid en pakten hem aan!
Wel is Augustus nog ver, maar de aard
van het opgezette program is van dien
omvang, dat vier maanden heusch niet te
lange voorbereiding is.
De eigenlijke dag is op 4 Augustus.
Schitterende jubilé-viering in de oude Pa
rochiekerk; na den middag een luister
rijke ommegang door het dorp, en 's avonds
een grandioze openluchthulde, waarvan
hei glanspunt zal zijn het spel van „De Se- j
venste Bliscap onser Vrouwen", het mid-
deleeuwsche Mariaspel, bewerkt door W.
Smulders, pr.
Velen zullen zich dit aangrijpend spel
herinneren uit de dagen, nu twintig jaar I
geleden, dat hetzelve gegeven werd in den I
Bosch en duizenden en duizenden toe- 1
schouwers trok, toen echter in de zaal, I
thans echter in openlucht, met al de moge- I
lijkheden van die!
Voor die openluchtspel oefenen zich
reeds weken ongeveer honderd vijftig spe- j
Iers, opgeroepen door het bestuur van den I
Kath. Kunstkring, alles onder de artistieke
leiding van den heer Piérre Palledux, di
recteur van het gezelschap „De Vereenig-
de Haagsche Spelers".
Dit spel zal vertoond worden op al de
Zondagen van de maand Augustus en wel
in den tuin. thans genaamd „Maria-Hof",
gelegen in- het centrum van Oisterwijk tus
schen Stationsstraat en Postkantoor. Nij
vere handen, onder leiding van architec
ten, zijn druk in de weer om dien lusthof
van vroeger, om te scheppen in een am
phitheater dat plaats biedt aan circa 2000
toeschouwers.
En hiermede zijn dè „vreugderijke" da
gen ingeluid!Met alle macht en kunst
Langs een korten omweg, werd het hoofd
gebouw der Landbouwhoogeschool in de
Heerenstraat bereikt. Overal, waar de ko
ninklijke stoet, die langzaam reed, pas
seerde, had zich een dichte volksmenigte
opgesteld, die H.M. zeer hartelijk toejuich
te. Van schier alle huizen woei de vlag.
Volgens den wensch van H. M. was iedere
straatversiering en alle huldebetoon ach
terwege gebleven.
Aan het hoofdgebouw werd H.M. ontvan
gen door het volledig curatorium der Land
bouwhoogeschool, de heeren jhr. S. van
Citters, president-curator, dr. H. J. Lo-
vink, J. M. A. Wijnaendts van Resandt,
burgemeester J. Th. Verheggen, dr. E. van
Weideren Baron Rengers, met een secre
taris van curatoren, mr. F. Florschütz en
door den rector-magnificus der Land
bouwhoogeschool, prof. dr. D. L. Lanker,
zijn assessoren prof. dr. H. A. J. M. Beek
man en prof. dr. G. Minderhoud, en door
den secretaris van den senaat, prof. mr. W.
C. Mees.
Op het plein voor het gebouw hadden
zich langs de beide zijvleugels de verschil
lende studentenverenigingen opgesteld
met him vaandels, ni. het Wageningsche
Studentenvereeniging „St. Franciscus Xave-
welijke Studentenvereeniging, de R.-K.
Studentenvereeniging „St. Francis Xave-
rius", de Vereeniging Studiebelangen en de
verenigingen uit het Wageningsche Stu
dentencorps.
Na de begroeting begaf H. M. de Konin
gin zich naar de Senaatskamer, welke
evenals de entrée van het hoofdgebouw
smaakvol met groen en bloemen was ver-
sierd. Hier werd de senaat aan H. M. voor
gesteld, benevens de buitengewone hoog
leeraren en de oud-hoogleeraren, prof. dr.
L. Broekema eri prof. dr. J. H. Aberson.
Vervolgens vertrok H. M. van het hoofd
gebouw, uitgeleide gedaan door de Colle
ges van curatoren en van rector-magnifi-
mus en assessoren, tot het maken van een
korten rondrit langs een aantal laborato
ria. De politie had uitgebreide maatrege
len genomen; het corps was versterkt door
15 marechaussees te paard en veertig
Rijksveldwachters, die de straten vrij hiel
den. Ook nu hadden zich vele menschen
langs de wegen geschaard, die herhaalde
lijk H. M. spontaan toejuichten, voor welke
hulde Zij minzaam, naar alle zijden bui
gend, dankzegde.
Over den Rijksstraatweg kwam de Ko
ninklijke stoet aan de aula aan.
H.M. werd in de hall ontvangen door het
bestuur van het Aulafonds, de heeren dr.
F. E. Posthuma, voorzitter; J. Sibinga Mul
der, J. Schuit en ir. J. N. Smit, secretaris.
In de aula waren verder aanwezig Z.E.
mr. H. P. L. Steenberghe, minister van eco
nomische zaken; mr. S. baron van Heem-
tsra, commisaris der Koningin in Gelder
land, curatoren en de senaat der Land
bouwhoogeschool, proL de Bussy van het
Koloniaal Instituut, -prof. dr. O. de Vries,
de oud-gouverneur van Suriname, <hvRut
gers. oud-minister, mr. J. Kan, directeur-
generaal van den landbouw, ir. Roebroek,
hoofdbestuursleden van vereenigingen op j werkt Oisterwijk aan de voorbereiding er
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Frankrijk bespreekt met België de ge
volgen van de devaluatie van de belga.
(2de blad).
Verkiezingsroes in Danzig. (2de blad).
Eden op de thuisreis in Keulen opgehou
den. (2de blad).
BINNENLAND.
De Nederlandsche Bank heeft met In
gang van heden het wisseldisconto verhoogd
van 2.5 op 3.5 pet. en het promessendisconto,
het disconto voor beleening van effecten en
goederen en voorschotten in rekening-cou
rant van drie tot vier procent. (1ste blad).
De Officier van Justitie bij de rechtbank
te Rotterdam heeft twintig jaar gevange
nisstraf geëischt tegen den gedegradeer-
den hoofdagent te Schiedam, verdacht van
opzettelijken doodslag op commissaris El
lenberger. (Rechtsz., 3de blad).
Beperking van machinalen arbeid in de
sigaren-industrie. (1ste en 2de blad).
De brandstoffentoeslag aan ondersteun
den e. d. met één week verlengd. (1ste
blad).
land- en tuinbouwgebied in Nederland en
Ned.-Indi, baron Van Lynden, hoofd van
den Rijksgebouwendienst, de senaat van
het Wageningsche Studentencorps enz. enz.
De zaal, plaats biedend aan ruim 400 per
sonen, was geheel bezet.
Terwijl H. M. de Koningin de aula bin
nentrad, speelde de heer J. F. van Zutphen
op het orgel Toccata et fuga, in D. mol van
J. S. Bach.
Nadat H. M en Haar gevolg hadden
plaats genomen, speelde het orgel het Wil
helmus, dat door alle aanwezigen staande
werd aangehoord.
Hierop hield dr. F. E. Posthuma, voor
zitter van het Aulafonds, een rede.
Namens de regeering aanvaardde mi
nister Steenberghe vervolgens de aula met
het houden van een rede.
Na de rede van den minister speelde het
orgel „Nun danket alle Gott". Dit was het
einde der plechtigheid. H. M. verliet met
de autoriteiten de aula en begaf zich naar
de kleine gehoorzaal, waar thee werd ge
serveerd. Terwijl de genoodigden de auta
verlieten, speelde het orgel „Marche So-
lennelle" van Borowski.
H.M. de Koningin vertrok naar Ede,
vanwaar zij per trein naar Den Haag te
rugging.
van, om straks, wanneer het volk van stad
en lande naar zijne lindeboomen zullen
stroomen. hen waardig te ontvangen en te
doen medeleven en genieten van zijn vreug
den, door en voor Maria Vreugderijk.
NEDERLANDSCH—FRANSCHE
HANDELSBESPREKINGEN.
Onderhandelingen over een leening aan
Frankrijk.
Naar men weet, zijn de Nederlandsche
onderhandelaars die te Parijs besprekin
gen voerden over een handelsverdrag, naar
ons land teruggekeerd, teneinde nader
overleg te plegen met de regeering.
Van goed ingelichte zijde vernemen wij,
dat er te Parijs ook onderhandelingen zijn
aangeknoopt over het verstrekken van een
Nederlandsche leening aan Frankrijk voor
de uitvoering van een aantal openbare wer
ken. Men spreekt van een bedrag van 3 mil
liard Fransch francs, dus bijna 300 millioen
gulden. Voorwaarde voor deze leening zou
zijn, dat een deel van dit bedrag (15 pet.
zeggen sommigen) voor aankoopen in Ne
derland zou gebruikt worden.
VERBOUWVERBOD VAN EENIGE
VOOR AARDAPPELWRATZIEKTE VAT
BARE AARDAPPELRASSEN
In verband met het voor 1936 uit te
vaardigen verbauwverbod van de aardap
pelrassen Bravo, de Wet en Kampioen zul
len vele verbouwers van deze rassen er
toe moeten overgaan, pootgoed van an
dere rassen aan te schaffen. Ten sterkste
wordt aangeraden, daarvoor thans reeds
de noodige maatregelen te nemen, omdat
op verder uitstel van het verbouwverbod of
het verleenen van ontheffing niet kan wor
den gerekend.
Ten einde moeilijkheden en kosten bij
de aanschaffing van nieuw pootgoed te
voorkomen, verdient het ten zeerste aanbe
veling op dit oogenblik reeds, dus voor de
teelt van 1935 zooveel pootgoed van het
ras of de rassen, die men in 1936 wenscht
te verbouwen, dat men uit de opbrengst
daarvan voldoende pootgoed heeft om de
te verbieden rassen in 1936 geheel te kun
nen vervangen.
Aangezien het uitvaardigen van een ver
bouwverbod van Bravo, de Wet en Kam
pioen ten doel heeft de gevaren, die voor
cultuur en handel aan de teelt van voor de
aardappelwratziekte vatbare rassen ver
bonden zijn te verminderen, is het in de
hoogste mate gewenscht ter vervanging
van de verboden rassen alleen die te ver
bouwen, welke voor de wratziekte onvat
baar zijn. Tot deze rassen behooren o.a. de
in de r assenlij st van het Instituut voor
Plantenveredeling opgenomen geelvleezige
rassen: Bevelander, Noordeling, Souvenir,
West-Brabander, Populair, Furore, Triumf,
Record, Robijn, Unicum, Muntinga 17,
Monsurage, Gruno, Nationaal, Bato, Alpha,
Atlas, Bonus, Erdgold, Preussen, Alberta
en Juli in de witvleezige rassen: Albion,
Hellena, Concurrent, Parnassia, Majestio
Great Scot, Arran Grest, en Arran Pilot.
Bij aanschaffing van nieuw pootgoed
geve men nauwkeurig acht op de rasecht
heid. Het te velde goedgekeurde pootgoed,
voorzien van certificaat en plombe van de
N. A. K. geeft bijzondere waarborgen van
echtheid. Bij aanschaffing van niet te vel
de gekeurd pootgoed trachte men op an
dere wijze de noodige zekerheid te ver
krijgen, in elk geval opdat dit van zuivere
culturen afkomstig is.
DE INVOER VAN NIET HOUT-
VORMENDE SIERGEWASSEN
Bij Kon. Besluit van 2 April is de tijde
lijke beperking van den invoer van niet
houtvormende siergewassen, alsmede van
azalea en hortensia, opnieuw geregeld. Be
paald is o.m.: Gedurende het tijdvak van
5 maanden, aanvangende 1 April en eindi
gende 31 Augustus 1935, ns de invoer uit
ieder land verboden van niet houtvormen
de siergewassen, alsmede van azalea en
hortensia, voor zoover deze meer bedraagt
dan 10 ten honderd van de hoeveelheid,
welke gemiddeld per 5 maanden in de ja
ren 1930 en 1931 uit dat land is ingevoerd.