DE IN DE PIJP. C. G. SWIBT - STEENSTRAAT 49 - TEL. 435 Militaire opstand in Griekenland 1% IN MAANDAG 4 MAART 1935 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 UW HUIS VOOR FIJNE VLEESCHWAREN BOTER, ORIGINEELE BOERENKAAS en VERSCHE EIEREN Venizelos en Piastiras de leiders De vloot valt de regeering af KRETA ALS CENTRUM. In het Grieksche leger en op de vloot is een opstand uitgebroken, welke voorna melijk geconcentreerd was in Athene en Saloniki. In laatstgenoemde havenstad zijn de oorlogschepen, .die zich in handen der muiters bevinden, gebombardeerd en vijf oorlogschepen zijn er in geslaagd zee te kiezen en koers te zetten naar Kreta. Zij werden door vliegtuigen en schepen, waar van de bemanning is trouw gebleven aan de regeering. achtervolgd. De opstandige beweging gaat uit van aanhangers van Venizelos en generaal Pia stiras, den „eendags-dictator" van 6 Maart 1933. Het lag in de bedoeling in alle Griek sche steden tegelijk den opstand te laten uitbreken en de regeering ten val te bren gen, doch de regeering had lucht gekregen van de plannen en kon dus maatregelen nemen. Zij had er echter blijkbaar niet op gerekend, dat de opstandelingen onder de in de haven van Saloniki liggende oorlogs schepen reeds zulk een grooten aanhang hadden gekregen, want zij heeft niet kun nen voorkomen, dat de bemanningen van negen schepen zich solidair verklaarden. Zoodra op den vasten wal bericht was ontvangen van de muiterij begonnen leger vliegtuigen, gesteund door de kustartillerie, vier in de oorlogshaven liggende schepen te bombardeeren. Vijf andere oorlogssche pen, die zich eveneens in handen van de muiters bevonden, slaagden er echter in uit de haven te vluchten en gingen op weg naar het eiland Kreta. Aanvankelijk kon niet worden overgegaan tot achtervol ging'dezer schepen, omdat eerst de opstand onder de achtergebleven kruisers onder drukt moest worden. Bij het bombarde ment werd de kruiser „Averof" bescha digd. Ten einde te voorkomen dat ook de vier andere oorlogsschepen zee zouden kiezen, bracht de commandant van Saloniki eenige kleine vrachtschepen in den ingang van de oorlogshaven tot zinken, zoodat de opstan delingen onmogelijk konden ontkomen. Daarna is begonnen met de achtervol ging van de gevluchte oorlogsschepen, die naar Kreta waren vertrokken. Arsenaal te Athene bezet. Wat Athene betreft, werd onder de offi cieren en manschappen reeds eenigen tijd een heftige campagne tegen de regeering gevoerd. De samenzweerders stuurden aan op een militaire dictatuur. Zoodra de re geering op de hoogte was van de plannen der revolutionnairen concentreerde zij uit andere steden van Griekenland zooveel mogelijk troepen, op welker betrouwbaar heid zij absoluut kon rekenen, ten einde elke poging tot opstand in de kiem te on derdrukken, zij kon echter niet voorkomen, dat Vrijdagavond tegen zes uur officieren, onder leiding van generaal G. Demestichas, zich meester maakten van het arsenaal en van vier oorlogsschepen. Geruimen tijd geleden waren aanhan gers van den gevluchten generaal Piastiras reeds begonnen met hun propaganda op de vloot. Door geldgeschenken en beloften wisten zij een aantal matrozen op hun hand te krijgen, doch de meeste militairen zijn trouw aan de regeering gebleven, zoo dat deze zich geheel kon concentreeren op het betrekkelijk kleine aantal rebellen in het arsenaal en op de schepen. Het vuurgevecht duurde tot Zaterdag ochtend halftwee, waarna een aantal re bellen en twee torpedojagers zich hebben overgegeven. SENAAT ONTBONDEN. De regeering heeft verklaard, dat zij met alle gestrengheid tegen de schuldigen zal optreden. De Senaat, welks leden in meer derheid aanhangers van Venizelos zijn, is ontbonden. Alle bladen, die de politiek van Venizelos voorstaan of in relatie met zijn partij staan, zijn verboden. STAAT VAN BELEG AFGEKONDIGD. Nader wordt gemeld, dat de Grieksche regeering den staat van belegd heeft afge kondigd en geproclameerd heeft, dat de muiters in het vervolg zullen worden be schouwd als terroristen en zoo ook zullen worden behandeld. Het arsenaal te Athene is Zondagmorgen door de regeeringstroepen heroverd. De minister-president Tsaldaris heeft den volgenden oproep tot het Grieksche volk gericht: „Een aantal warhoofden in het marine arsenaal, in twee garde-compagnieën en in de kadettenschool zijn in opstand gekomen tegen de rechtmatige regeering van het land. De regeering heeft den staatsvijandi- gen opstand met haar gewapende macht, die den strijd heeft aangebonden met trouw en toewijding, onderdrukt en is vol komen meester van den toestand. Het Grieksche volk kan volkomen gerust zijn. De regeering, die in de laatste twee jaar alles gedaan heeft om de reactie in be dwang te houden, heeft zich thans gedwon gen gezien, met alle gestrengheid in te grijpen tegen de agitatoren om de orde en de rust der Grieksche burgers voor alle tij den'te verzekeren. Wij zijn den dooden en gewonden, die deze strijd aan regeerings- zijde heeft geëischt, grooten dank verschul digd, evenals aan de geheele gewapende macht van het land". DE MUITENDE SCHEPEN LIGGEN BIJ MILO. De muitende Grieksche schepen zijn door vliegtuigen gebombardeerd. Bij het eiland Milo (één der Cycladen) zijn zy voor an ker gegaan. Daarop zijn onderhandelingen betreffende de overgave geopend. VENIZELOS GAAT OPENLIJK OVER TOT DE OPSTANDELINGEN. In strijd met de geruststellende verkla ringen der regeering is de opstandige be weging in Griekenland verscherpt. De oude tegenstander der tegenwoordige Grieksche regeering, Venizelos, die zich op Kreta op houdt, heeft zich openlijk aangesloten bij de opstandelingen en heeft tijdens een groote betooging een oproerige redevoe ring uitgesproken. De onderhandelingen, die admiraal Ty- paldos in opdracht der regeering met de bij het eiland Milos voor anker liggende op standelingen heeft opgenomen, zijn mis lukt. De regeering heeft besloten de schepen der opstandelingen te bombardeeren met de zwaarste bommen, wanneer geen on voorwaardelijke overgave geschiedt. Een eskader bommenwerpers is reeds Zondag morgen naar Milo gestart. De regeering is vastbesloten den opstand met gewapende macht onbarmhartig te onderdrukken. DE MAATREGELEN DER REGEERING Te Athene, Piraeus en Saloniki zijn tal rijke militairen en ook burgers gearres teerd, die ervan verdacht worden, bij den opstand te zijn betrokken. Te Saloniki zijn bijna alle afgevaardigden en senatoren der oppositie gearresteerd, en te Athene zocht men tevergeefs den leider der oppositie partij en den voorzitter van den Senaat, die klaarblijkelijk gevlucht zijn, Teneinde de rust zoo spoedig mogelijk te herstellen heeft de regeering twee lich tingen van de marine opgeroepen. Op de commandoposten in leger en vloot vinden tal van mutaties plaats. Waarschijnlijk zullen ook twee lichtingen leger-reservis- ten in Oud-Griekenland worden opgeroe pen om in die deelen van het leger, die men onbetrouwbaar acht, betrouwbare re servisten te plaatsen. De regeering heeft een oproep aan hel volk uitgevaardigd, waarin de motieven van den opstand worden uiteengezet en de bevolking wordt opgeroepen, zich aan de zijde der regeering te scharen om daad werkelijk de rechten en vrijheden van het volk te beschermen. De regeering is voor nemens, de muiiers zonder aanzien des persoons te straffen en door strenge maat regelen den rechtstaat zoo snel mogelijk te herstellen. Teneinde de positie van het kabinet te versterken en zijn prestige bij het volk te verhoogen, zijn verschillende wijzigin gen in het Ministerie bracht. De Ministerraad besloot, den leider der regeeringspartij generaal Metazas als mi nister zonder portefeuille in het kabinet op ie nemen. De ministerbenoeming werd door Metazas aanvaard. Men is van mee ning. dat zijn medewerking de positie der regeering aanzienlijk versterkt. Voorts heeft de Ministerraad de reeds twee maan den geleden ingediende ontslagaanvrage van den minister van Buitenlandsche Za ken Maximos aanvaard. Omtrent de be zetting van deze vacature is nog niets be kend- Ook de minister van Marine Hadji- kyriakos is afgetreden. Hij wordt opge volgd door admiraal Dusmanis. Tijdens den Balkanoorlog was hij chef van den generalen staf der Grieksche marine. Voor het ministerie voor de Luchtvaart, dat tot nog toe werd waargenomen door minister president Tsaldaris, werd de tegenwoordi ge staatssecretaris van dit departement, Sjinas, tot minister benoemd. Voltreffer uit vliegtuig op de „Aweroff" Te Athene is bericht ontvangen van een der vliegers, die was uitgezonden ter ach tervolging van de muitende oorlogssche pen. De vliegtuigen hebben den pantser kruiser „Georges Aweroff" in de wateren van Kreta, in de Souda-baai ontdekt en gebombardeerd. Een der bommen raakte den kruiser en kort daarna steeg een reusachtige stof wolk omhoog, zoodat de vliegers den in druk hadden, dat het schip zwaar bescha digd is. In Venizelos' woning te Athene heeft men een huiszoeking gedaan, waarbij vol gens mededeelingen der regeering verschei dene geweren, 200 patronen en vele hand granaten gevonden werden. Bovendien vielen den autoriteiten vele belangrijke brieven en andere bezwarende documenten in handen. Reeds meer dan zeventig dooden? Volgens een bericht van de „Matin" zou het aantal dooden te Athene reeds meer dan 62 bedragen, doch ook in andere ste den zouden de dooden te betreuren zijn. Vol gens de laatste editie van het „Journaal" zouden de verbindingen met Kreta ver broken zyn en uit het zwijgen der regee ring leidt men af, dat het eiland zich in handen van de opstandelingen bevidt. Uit Saloniki wordt gemeld, dat aldaar rust heerscht. De gearresteerden zijn on dergebracht in de Villa Allatini, waarin indertijd na de Jong-Turksche beweging Sultan Hamid verblijf hield en die later tot gevangenis werd ingericht. Heden zou de krijgsraad met de veroordeeling der gevangenen beginnen. REVOLUTIONAIR COMITé GEVORMD Ondanks het klaarblijkelijk overwicht der regeeringsstrijdkrachten blijkt Venize los toch nog den moed niet te hebben op gegeven. Hij heeft ten minste op Kreta een uit drie leden bestaand comité ge vormd, aan het hoofd waarvan hij zelf staat. Een der eerste maatregelen van dit comité zal, naar men verwacht, zijn, alle openbare gelden in beslag te nemen. In totaal bevindt zich in de openbare kassen een bedrag van 100.000 drachmen (circa 150C gulden). De regeering te Athene voorspelt, dat de opstand binnen enkele dagen door gebrek aan geldmiddelen zal uitdooven. Zy ge looft, dat de bevolking van Kreta passief tegenover Venizelos staat. De gouverneur van Kreta is naar het Oostelijk deel van het eiland gevlucht en heeft daar met be hulp van regeeringsgetrouwe troepen den stryd tegen de Venizelisten georganiseerd. Een groot aantal burgers heeft zich bij hem aangesloten. Op het eiland zijn hevige gevechten aan den gang. DE FIGUUR VAN VENIZELOS De centrale figuur in de Grieksche op standige beweging. Eleutherios Venizelos, werd in 1864 te Murniaes bij Canea op Kreta geboren als zoon van een koopman. Na gestudeerd te hebben aan de juridi sche faculteit van de hoogeschool van Athene, vestigde hy zich als advocaat op Kreta. In 1901 stelde hij zich aan het hoofd van de oppositioneele Nationale Party en reeds in 1905 stond hij in het centrum van een rebellie, welke echter slechts van korten duur was. In 1910 stelde hij zich candidaat voor het Grieksche parlement en verplaatste sindsdien zijn politieke activiteit naar het Grieksche continent. Toen de wereldoorlog uitbrak, vertoefde Venizelos in Munchen. Onmiddellijk keer de hij echter naar Griekenland terug en vatte het plan op, om Klein-Azië aan de Turken te ontnemen. Toen hij over deze kwestie in oneenigheid geraakte met ko ning Constantijn, zette hij desondanks zijn bemoeiingen tengunste van een oorlog aan de zijde der Entente voort. Ten de Entente na haar échec in Galli- poli zich in het voorjaar van 1916 te Sa loniki nederliet, richtte Venizelos daar een tegen-regeering op. Aan het einde van 1916 verklaarde de Venizelistische tegen-regeering aan Bul garije en Duitschland den oorlog. De re- geering-Lambros, die toen het roer van den staat in handen had, moest voor de eischen der Entente zwichten en in Mei 1917 rukten de troepen der geallieerden tegen Athene op. Enkele dagen hierna ar riveerde Venizelos onder bescherming van de Fransche cavalerie te Athene en voort aan was hij de toonaangevende persoon- l^kheid in Griekenland. Venizelos, die in de jaren 191718 met draconische maatregelen geregeerd had; wist zich nu door zijn Groot-Grieksche po litiek bemind te maken. Hij streefde naar de vorming van een Groot-Grieksch rijk, liet Thracie bezetten en in Mei 1919 Smyrna. Toen echter tegen het einde van 1920, na den dood van koning Alexander, Con stantijn werd teruggeroepen, verliet Veni zelos Griekenland en vestigde zich in Frankrijk, waar door twee Grieksche ma rine-officieren een aanslag op hem werd ££N -WOEP WAteR... MAAR..... Douwe Egberts Echte friesche Heeren-Baai en Baai-Tabak Melange van rijpe tabahKen. Eerst in 1923 keerde hij naar Athene te rug, waar hij tot voorzitter van de Natio nale Vergadering werd gekozen en in 1924 vormde hy een nieuwe regeering. Toen de republikeinen zich kort daar na van de macht meester maakten, vorm de hun leider, Papanastassioe, een nieuw kabinet. Venizelos verliet daarop nog den- zelden dag het land, om zich weder in vrijwillige ballingschap te begeven. In 1927 keerde hij weder in zijn vader land terug en in 1928 kwam hij opnieuw aan het hoofd der regeering. Een jaar la ter bezocht hy naar aanleiding van de Haagsche en Geneefsche conferenties Ber lijn, Praag en Boedapest. Nadat hij dan in October 1930 een vriendschapsverdag met Turkije had ge sloten, diende hij den 20sten October zijn ontslag in. In Januari 1932 hield Venizelos zich te Rome op en in Juni van hetzelfde jaar vormde hij voor de zooveelste maal een nieuwe regeering, totdat hij tenslotte na een reeks van politieke wederwaardighe den het bewind aan een anderen titularis moest overgeven. JUBILEUM LEIDSCH DAGBLAD. Directie en Commissarissen van het Leidsch Dagblad hebben Zaterdagmiddag ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het blad een receptie gehouden, die zeer druk bezocht was. De velen, die kwa men complimenteeren, werden in een der lokalen van het gebouw ontvangen door den heer Henny (directeur) en mevr. Hen- ny, mevr. de wed Sythoff-Plemp, de heer A. de Coster (pres.-commissaris) en mevr. de Coster en de heer D. de Coster Jr. Onder de eersten van hen, die van hun belangstelling en waardeering wilden ge tuigen, was de Burgemeester van Leiden, j mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen; later ver- i scheen ook de burgemeester van Katwijk. I Verder tal van vertegenwoordigers van corporaties uit het krantenbedrijf: de Fe- I deratie van Werkgeversver. in het Boek- i drukkersbedrijf, de Ver. de Nederlandsche i Dagbladpers (De heer Nijgh huldigde de commisaresse mevr. Sijthoff en de huidige directie in zeer waardeerende woorden en bood namens genoemde ver. den directeur een zilveren aschbak aan), de Nederl. Journalistenkring, de Regeeringsparsdienst, de Locale Pers, het Alg. Ned. Persbureau (dat in wording is en waarvoor de heer Henny het initiatief heeft genomen), enz. Vertegenwoordigers van plaatselijke in stellingen en organisaties, zoowel als parti culieren kwamen in zeer groot aantal hun gelukwenschen aanbieden. De heer D. ten Cate Brouwer, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fa brieken voor Rijnland, bood als hulde aan den stichter van het L. D. namens de Ka mers de gouden eere-penning aan; verte genwoordigers van het Leidsch Crisiscomi té kwamen danken voor de ondervonden medewerking, enz. Verder gaven talrijke bloemstukken en andere geschenken uiting aan veler mede leven met dit jubileum. Aan het einde van deze zeer drukke re ceptie bood het muziekgezelschap van „Werkmans Wilskracht" een serenade aan. Ter gelegenheid van het jubileum heeft het L. D. een feestnummer uitgegeven, waarin o.m. is opgenomen een reproductie van het eerste nummer van het blad en waarin in meerdere artikelen van deskun dige hand geschetst wordt de toestand van Leiden 75 jaar geleden. ZILVEREN JUBILEUM OPENBARE LEESZAAL „REUVENS". Vrijdag, 15 Maart, bestaat de Openbare Leeszaal en Bibliotheek „Reuvens" 25 jaar. Het jubileum zal officieel niet gevierd wor den. Op denzelfden dag zal ook de heer Smit, concierge-binder, 25 jaar aan de Leeszaal zijn verbonden. Van dit jubileum zal natuurlijk een feest gemaakt worden. Vele leeszaalbezoekers zullen deze gelegen heid willen aangrijpen „den ouden heer Smit" een feestgroet te zenden. LOU BANDY. REVUE „DAT ZOU JE WEL WILLEN" Een bijna geheel uit verkochte Stadsgehoor zaal heeft zich gister avond uitstekend ver maakt bij de opvoering van bovenstaande revue Het programmaboekje geeft aan, een groote lachrevue, en hier be hoeft dan ook geen woord van terug geno men te worden Er is den geheelen avond ge lachen om de vermake lijke scènes. De draad in deze revue is zooals steeds ver te zoeken, doch wat doet het er toe. Men heeft kunnen lachen en genieten en dat blijft toch de hoofd zaak. De scènes volgen elkaar met voldoende vlotheid op. De hoofd persoon wordt vertolkt door Lou Bandy, ex-Lei- denaar, die door zijn grappen en zijn spel de vroolijkheid ten top weet te voeren, hierin uitstekend terzijde gestaan door Wiesje Bouwmeester. Het geheel begint met een proloog waarna Lou Bandy o.a. optreedt als „De scharenslijper van Europa", „Mijnheer is Tipsy", „Lou wil een hondje koopen" en „De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand". Al deze scènes worden afgewisseld door kleurige taferee- len waarin o.a. medewerken de 16 Dickson Girls. Lou Bandy lanceert in het eerste gedeelte het lied „Dat zou je wel willen", dat reeds zoo bekend was, dat het reeds dadelijk door de geheele zaal werd mede gezongen. Het eerste gedeelte wordt beslo ten met een Finale „Ons eigen mooie land", waarin Lente-, Zomer-, Herfst- en Wintertooi wordt voorgesteld met een ver scheidenheid van schitterende costuums en waarin een solodanseres laat zien, op welke wijze men een trap op en af kan gaan, iets wat wij niet graag zullen na doen. In het tweede deel ziet men Lou Bandy als „De pantoffelheld" en „De Hotelgast", terwijl hij hierna optreedt als soldaat be kend uit zijn film „Het meisje met de blauwe hoed".Dit niet in het programma aangegeven nummer, waarin hij het be kende lied zong „Vaste verkeering is niks voor een soldaat", had een uitbundig suc ces. Ook in dit tweede gedeelte is er steeds afwisseling van kleurige tafreelen, terwijl het geheel besloten wordt met de finale „De Groene Papegaaien". De opvoeringen die heden- en morgen avond herhaald worden, kunnen wij als besluit voor de Vastenavond-viering, voor volwassenen aanbevelen. AGENDA LEIDEN. Maandag. Revue „Dat zou je wel willen". Stadsgehoorzaal. 8 uur. Dinsdag. Revue „Dat zou je wel willen". Stadsgehoorzaal. 8 uur. Donderdag, Ledenvergadering „St. Ra- phaël", Bondsgebouw, 8 uur. Donderdag. St. Vincentiusbibliotheek, H. Kerkgracht 32, 89 uur. De avond-, nacht en Zondagdienst der apotheken wordt van Maandag 4 tot en met Zondag 10 Maart a.s. waargeno men door de apotheken: M. Boekwijt, Vischmarkt 19, tel 552 en C. van Zijp, Wil- helminaparkt 8, Oegstgeest, tel. 274. K. J. M. V. „St. PETER KANIS". Woensdag a^. 6 Maart spreekt de oud- bondsmoderator, de ZeerEerw. heer Pas toor J. Timp voor de K. J. M. V. Onder werp: „De Kracht van het voorbeeld". Pastoor Timp die steeds met een jeugdig vuur en krachtig enthousiasme gearbeid heeft voor de Katholieke Jonge Midden standers, zal dien avond u ongetwijfeld wederom met een gloedvolle causerie we ten te boeien. Komt daarom allen eens met onze veree- niging kennismaken op dezen bij zonderen avond. Onze oud-moderator zal u de „kracht van het voorbeeld" op zijn bekende prettige en vurige wijze uiteenzetten. Jongemiddenstanders de K. J. M. V. ver wacht u gaarne. Woensdagavond a.s. te half negen op het „Eigen Luis", Breestraat 157. Namens de Par. prop. clubs van de K. J. M. V. M. GEIJER, Secretaris. Oud-leerlingen M.S.G. Zaterdagavond a.s. zal de Vereeniging van Oud-Leerlingen van M.S.G. een verga dering houden in „Den Burcht" ter bespre king van de feescplannen ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het Genoot schap. Handelsregister K. v. K. Opheffing: 4434. Gebrs. Zandbergen Rijnsburg, Burchtstraat 5. Bloemenhandel. W ij z i g i n g. 6370. Chemische fabriek van Simplesite producten. Leiden, Lam- menschansweg 10. Bij vonnis van den Kan tonrechter te Leiden, de eerste Februari 1935 is bevolen, dat de inschrijving in het Handelsregister van de Kamer van Koop handel en Fabrieken voor Rijnland te Lei den van de Chemische Fabriek van Sim plesite Producten No. 6370 worden gewij zigd in dier voege: dat de dd. 19 en 20 No vember 1934 daaronder geschreven toevoe gingen, bij requeste bedoeld, daaruit wor den verwijderd door doorhaling, aan welk bevel is voldaan. Vannacht te ruim 2 uur is de 22-jarige H. J. M. uit Haarlemmermeer op den Rijns- burgerweg bij het springen op een rijden de tram daar afgevallen en met de voet tusschen wielbeschermer en straat bekneld geraakt, waardoor hij 'n linker en/kelkneu- zing opliep en enkele verwondingen. Per brancard van de N.Z.H.T.M. werd hij naar het Acad. Ziekenhuis vervoerd. Zaterdagmorgen te kwart over elf is het 2-jarig dochtertje van den heer v. W. in de Binnenlaan met een vinger bekneld ge raakt tusschen een deur, waardoor het top je bijna werd afgekneld. Door den E.H.D. werd het kind naar het Acad. Ziekenhuis vervoerd. Gistermorgen omstreeks 12 uur is de 64- jarige mej. M. H. F. geb. S. op den Hooge Ryndijk by het onvoorzichtig oversteken van den weg aangereden door een perso nen auto. Zy brak het linkelbeen en werd door den E.H.D. naar het Acad. Ziekenhuis vervoerd ter behandeling.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 2