OM DEN GAVEN GULDEN
OM DEN GAVEN GULDEN
PAUS PIUS XI
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1935
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BUD. - PAG. 5
VIII
UIT HET INTIEME LEVEN
Na het middagmaal breekt voor den
Paus een korte tijd van verpoozing aan:
de wandeling in de Vaticaansche tuinen.
Een uurtje in de buiten-lucht, dat Z. H.
weer of géén weer zioh nooit laat ont
glippen.
Vergezeld van een der Kamerheeren
daalt de Paus af naar het St. Damasushof
(een binnenplein van het Vaticaan), waar
Z. H. in een auto stapt, die hem door een
tunnel, welke Pius X deed aanleggen, naar
de, tuinen brengt. De tuinen zijn niet bi-
zonder uitgestrekt en, in vergelijking met
andere Romeinsche lusthoven, niet bizon
der mooi. Men heeft er een prachtig ver
gezicht over het lilliput-staatje, met op
den voorgrond de majestueus oprijzende
St. Pieters-koepel als een hemel onder
de hemel en op den achter grond de lood-
blauwe contouren van de Sabijnsche en
Albaansche bergen.
De wandeling van den H. Vader vergunt
ons een blik te slaan in zijn vereering voor
de H. Maagd en in zijn devotie voor de H.
Theresia van Lisieux. De engelachtige
Fransche kloosterzuster werd door hem
onder het heir der heilig-verklaarden op
genomen.
De eerste gang van den Paus is naar de
Lourdes-grot aan het einde der tuinen ge
legen; daarna wordt steevast een bezoek
gebracht aan de nis met het beeld van de
H. Theresia.
Voor de vergezellende kamerheer is deze
wandeling dikwijls weiniggezellig. De
Paus is èn van nature èn door zijn ja
renlange eenzame studie weinig spraak
zaam. Alleen als het gesprek dwaalt naar
de boeken of naar de bergen vertelt Z. H.
van zijn liefste herinneringen.
Meermalen ook brengt Z. H. een bezoek
aan het Radiostation, waarvan de hyper
moderne inrichting tot in de fijnste finesses
zijn belangstelling heeft.
Hier treedt een andere zijde van 's Pau
sen begaafdheid in het licht. Bij de beëin
diging van den Seminarie-tijd overwogen
de leeraren don Ratti te laten doorstudee-
ren in wiskunde, wegens zijn aanleg en
voorliefde voor mathematische vraagstuk
ken! Hiervan is, gelukkig, niets gekomen.
Maar don Ratti heeft ook als Paus zijn
voorkeur voor de exacte wetenschap be
waard.
„Geen liefde voor de zielen zonder lief
de voor de wetenschap; niet een weten
schap om wille van zichzelf, maar weten
schap in dienst van de hoogste waarheid",
verklaarde de Paus op een zitting van de
door hem tot nieuw leven opgeroepen
Academie der Nuovi Lincei
De radio-installatie, schreef eenigen
maanden geleden de Romeinsche corres
pondent van „De Tijd", blijft den H. Va
der lief als de appel van Zijn oog. lederen
Zondagavond moet de directeur aan Z. H.
persoonlijk verslag komen uitbrengen over
de werkzaamheden.
En toen Marconi in den Vatikaanschen
tuin met de ultra-korte golven proeven
nam, kwam de Paus zelve om zich tot in
details omtrent de uitzending en ontvangst
dier golven te laten inlichten. Persoonlijk
wilde Z. H. de verdeeling der energie in
het veld van uitzending onderzoeken, door
met telefoon en kristal-ontvanger de mo
dulaties van den toon na te gaan, de vor-
VERSCHENEN:
Voor of tegen devaluatie?
Zeer populair geschreven uiteenzetting
van een moeilijk vraagstuk. Voor een
ieder begrijpelijk, waaraan toegevoegd
eenige beschouwingen. 376
Door Mr H. F. A. GEISE.
Prijs20 cent
Franco per post25 cent
Verkrijgbaar bij de Uitgeefster:
N.V. DE LEIDSCHE COURANT
alsmede in den boekhandel.
Ondergeteekende wenscht te ontvangen
EXEMPLAREN
NAAM: -
STRAAT
PLAATS:.
Het kapelltje van de H. Theresia, waar de
Paus dagelijks bidt.
ming van knoopen en buiken voor den ont
vangst-spiegel en de resonnantie- en ab-
sorptiewerking in een metaaldraad. Zooals
bekend, hebben die proefnemingen geleld
tot de eerste, en tot nog toe eenige, vaste
communicatie-lijn tussohen den ultra-kor-
te-golfzender van het Vaticaan en zijn
tweelingbroeder op het terras van het
Pauselijk paleis te Castel Gandolfo.
Diepgaande belangstelling legt de Paus
ook aan den dag voor de verrichtingen der
Vaticaansche Sterrewacht, thans in Castel
Gandolfo vorstelijk gehuisvest. De licht
schijn van de wereldstad-bij-nacht was na-
deelig voor de astronomische waarnemin
gen, waarom tot verplaatsing „naar buiten1
werd besloten.
Op uitdrukkelijk verlangen van Z. H. is
de Specola Vaticana toegerust met de
meest moderne instrumenten. Het astro-
physisöh laboratorium wekt de bewonde
ring en.jaloezie van de deskundigen.
Behalve de wetenschap werd ook de
kunst door hem beschermd door den bouw
van de nieuwe Pinacotheek, welke archi
tectonisch niet gelukkig is uitgevallen.
Zoo handhaaft Pius XI de eeuwen-oude
traditie der Pausen als bevorderaars van
wetenschap en kunst.
Intusschen zijn wij afgedwaald van ons
onbescheiden verhaal over de dagorde van
Z. H.
Wanneer de Paus uit de tuinen is terug
gekeerd, gaat hij gewoonlijk wat rusten,
neemt een „caffè nero", een kop zjwarte
koffie en ontvangt dan in zijn bibliotheek
weer bezoek van die personen, welke hij bij
zich ontboden heeft. Het wordt dikwijls
8 uur, alvorens het licht in de eetzaal wordt
aangestoken voor het avondmaal, dat zeer
sober is en waarbij tarwe-brood de lieve-
lingskost vormt! Somtijds leest een der
huisprelaten daarbij de nieuwtjes uit de
krant voor.
Dan komen de avonduren, wanneer in
het schemerduister van de straatverlichting
de fonteinen op het St. Pietersplein klate
ren en plassen en de stilte rond het Vati
caan door niets anders wordt verbroken.
De Paus houdt van deze uren, omdat hij
nu door niemand meer wordt lastig ge
vallen, en zich ongestoord kan wijden aan
zijn correspondentie en zijn studie. Ge
woonlijk is het niet voor 1 zelfs 2 uur in
den nacht, dat de H. Vader zijn pen neer
legt en ter ruste gaat. De Paus heeft eens
aan zijn intieme vrienden verteld, hoe hij
zich des avonds echt moede kan gevoe
len....
Deze reeks van korte schetsen uit het
leven van onzen H. Vader is hiermede ten
einde. Al schrijvende en ons verdiepende
in de lotgevallen van dit leven is de ver-
eerenswaardige figuur van Pius XI ons
nader gekomen. Wij hebben ons niet ver
meten het karakter van Christus5 Plaatsbe-
kleeder te ontleden. Doch de feiten, ver
haald zooals zü zich hebben voorgedaan,
karakteriseeren den Paus als een gave,
eerbiedwaardige persoonlijkheid, begiftigd
met een benijdenswaardig evenwicht tus-
schen geest en hart, begaafd met een koel
en groot verstand, doch evenzeer met een
warme, ootmoedige liefde voor den even-
mensch. Een man van gedegen wetenschap
en gebed, een diplomaat en kindervriend,
een man van Onverdroten arbeid en kalm
Godsvertrouwen een Vader voor de ge-
heele menschheid,
BUITENLAND
DUITSCHLAND.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND
VAN HITLER.
Hij zon lijden aan strottenhoofdontsteking.
Naar de „Matin" uit Berlijn verneemt,
is Hitier lijdende aan laryngitis (strotten
hoofdontsteking). Zijn gezondheidstoestand
is bij voortduring onbevredigend.
ENGELAND.
DE LONDENSCHE VOORSTELLEN.
Moeten als een geheel beschouwd worden.
Het Britsche kabinet, dat gisteren on
der voorzitterschap van MacDonald is bij
eengekomen, heeft besloten de mogelijk
heid van directe onderhandelingen met
Berlijn slechts te overwegen, wanneer
Duitschland vooraf zijn standpunt preci
seert ten aanzien van de veiligheidspacten,
de beperking van de bewapening en zijn
terugkeer tot Genève. Dit moet, naar Reu
ter van diplomatieke en andere welinge
lichte zijde verneemt, geschieden op een
wijze, dat een algemeen accoord mogelijk
wordt over alle punten der gemeenschap
pelijke verklaring van 3 Februari.
In Engelsche politieke kringen is men
van oordeel, dat het, voordat het voorge
stelde luchtpact nader kan worden bespro
ken, noodzakelijk is, de Londensche voor
stellen in hun geheel in een duidelijk dag
licht te plaatsen.
Bij de beoordeeling van dit complex van
problemen moeten alle betrokken mogend
heden het feit voor oogen houden, dat het
duidelijk doel van de Engelsch-Fransche
voorstellen de algemeene pacificatie van
Europa is.
Het bereiken van dat doel hangt af van
de succesvolle behandeling der vier vol
gende kwesties:
lo. stabiliseer ing van den politieken
toestand in Oost-Europa.
2o. onafhankelijkheidsgaramtie voor
Oostenrijk.
3o. versterking van de Volkenbondsge
dachte.
4o. terugkeer van Duitschland in de po
sitie, waarop het recht heeft.
Willen de onderhandelingen over dit punt
met succes voortgezet worden, dan is
het noodzakelijk, dat Duitschland zijn
standpunt nader omschrijft ten aanzien
van de veiligheidspacten, hetgeen de voor
waarde is voor het sluiten der luchtcon-
ventie.
ENGELSCHE LUCHTVAARTPLANNEN.
Veertig nieuwe toestellen, zoowel land-
vliegtuigen als vliegbooten, die een mini-
mum-kruissnelheid van 240 K.M. kunnen
ontwikkelen en twaalf tot zestien millioen
gulden zullen kosten ziedaar de hoofd
trekken der plannen van de Imperial Air
ways en de Britsche regeering om op de
luchtlijnen van het Britsche Empire in de
komende twee jaren de snelheid te ver-
hoogen.
Verder stelt men zich voor het personeel
uit te breiden,- waaronder honderd piloten;
verbetering van den gronddienst, waar
mede 800.000 guldens gemoeid is voor het
aanleggen van vliegvelden, nieuwe radio
stations en andere verbeteringen.
Deze plannen bevinden zich volgens de
„Daily Express" nog slechts in een voor
bereidend stadium en kunnen pas een de
finitieven vorm aannemen, wanneer de re
geering de toezegging tot medewerking
heeft verkregen van de autoriteiten langs
de route naar Australië. Op het oogenblik
ontvangen de Imperial Airways ongeveer
4 millioen gulden aan subsidie.
Er zullen vier of vijf vliegtuigen per
week naar Britsch-Indië, drie naar Singa
pore en O.-Afrika vertrekken, waarbij dan
de vliegduur nog bekort zal kunnen wor
den. Op de lange afstanden zullen de vlieg
tuigen voorzien worden van slaapplaatsen.
OOSTENRIJK.
SCHUSCHNIGG NAAR FRANKRIJK.
De Oostenrijksche bondskanselier Schusch-
nigg en de minister van buitenlandsche
zaken, BergerWaldenegg, zijn gister
avond naar Parijs vertrokken in gezelschap
van drie beambten van de bondskanselarij
en den gezant van Frankrijk te Ween en.
De „Reichspost" beschouwt dit bezoek
als een voltooiing van de onderhandelin
gen betreffende centraal-Europa.
Naar aanleiding van de komst van
Schuschnigg en Berger Waldenegg te Pa
rijs schrijft het „Journal":
„De Franschen zullen het zich tot een
eer rekenen, een waardige ontvangst te
bereiden aan de mannen, die de zware er
fenis van den kanselier-martelaar bijeen
hebben weten te houden en deze onver
moeibaar blijven dragen."
AMERIKA.
DE VERLENGING DER N. R. A.
President Roosevelt heeft gisteren* aan
het Congres een speciale boodschap doen
toekomen, waarin hij aanbeveelt, dat de
Nationale 'Recovery Act, welke 16 Juni a.s.
afloopt, zal worden verlengd voor den
tyd van twee jaar.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
OPNIEUW SPOORWEGONGELUK IN
RUSLAND.
3 dood en, 9 zwaar gewonden.
Opnieuw heeft een ernstig spoorwegon
geluk in Rusland plaats gehad bij het sta
tion Zagas, in de nabijheid van Tiflis ge
legen.
Bij dit ongeval zijn drie dooden te be
treuren, terwijl negen personen zwaar wer
den gewond.
Een personentrein en een goederentrein
botsten in volle vaart tegen elkaar. De ge
volgen waren ontzettend. De locomotieven
werden omvergeworpen de wagons scho
ven in elkaar en 10 wagons werden totaal
verwoest.
Het bergen der dooden en der zwaarge
wonden uit de puinen nam langen tijd in
De oorzaak van de ramp moet te wijten
zijn aan een vergissing van den stations
chef, die aan beide treinen, welke uit te
genovergestelde richtingen kwamen, een
signaal tot doorrijden had gegeven.
Toen hij zijn vergissing bemerkte, gaf hij
bijhet passeeren van den goederentrein
langs het station den machinist van den
personentrein nog een waarschuwings-
signaal, dat echter door dezen niet werd
opgemerkt. Een officieel onderzoek naar
het ongeval is ingesteld.
NOG VOOR EEN LEEUW NIET BANG.
De twee dienstmeisjes van den Japan-
schen heer Nakajima, die even buiten To
kio woont, hebben een opwindend avontuur
achter den rug. Haar meester heeft in zijn
tuin een grooten Afrikaanschen leeuw in
een kooi opgesloten. Toen een der meisjes,
Sakiko, op zekeren dag het wilde dier
voedsel bracht, wist dit uit zijn kooi te
ontkomen, waarna het toesprong op de
andere dienstbode, die leelijk toegetakeld
werd. De dappere Sakiko aarzelde geen
oogenblik, maar, gewapend met een stok
ijlde zij haar vriendin te hulp en begon
zoo hard zij kon op den leeuw te ranselen.
Met een woedend gebrul keerde het dier
zioh om en wierp zich op Sakiko, die te
gen den grond werd geslagen en eveneens
werd gewond. Op dat oogenblik kwam
een groot aantal buren ter hulp, die den
leeuw wisten te verschrikken, zoodat hij
zijn slachtoffer losliet. De politie is er daar
na in geslaagd, het dier in zijn kooi terug
te brengen. De beide dienstmeisjes moes
ten naar het hospitaal gebracht worden.
GROOTE DORPSBRAND IN EGYPTE.
800 personen dakloos.
Een enorme brand heeft het dorp Ma-
taria, nabij Cairo met den grond gelijk ge
maakt, tengevolge waarvan 800 menschen
dakloos zijn en tijdelijk verblijf moeten
houden in tenten, die van overheidswege
ter beschikking zijn gesteld.
De brand ontstond doordat een boer een
hoop afval van suikerriet verbrandde, toen
de wind plotseling draaide en een aantal
huizen vlam vatte.
De bevolking verliet ijlings de wonin
gen. Het duurde evenwel geruimen tijd
voor de brandweer van Cairo ter plaatse
was .aangekomen, daar de telefoonleidin
gen waren doorgebrand.
Voordat de brandweer het vuur mees
ter was, waren reeds 150 huizen verbrand.
Een blinde en doove vrouw slaagde er
niet in, zich in veiligheid te stellen en
kwam in de vlammen om.
OOGST OP CEYLON MISLUKT.
Malaria blijft nog steeds slachtoffers
eischen.
Ten gevolge van de droogte is in sommi
ge gedeelten van het eiland Ceylon de oogst
voor de helft mislukt, hetgeen een nog
grootere bedreiging vormt voor de bevol
king dan de malaria, die nog steeds men-
schenlevens blijft eischen.
Het aantal slachtoffers bedraagt thans
reeds 30.000.
In het district Koeroenegala, dat tot de
meest geteisterde gebieden behoort, zijn
in de eerste helft van Februari 2162 perso
nen, voor drie kwart bestaande uit kinde
ren, aan de gevreesde ziekte bezweken.
STOOMSCHIP IN NOOD WEGENS US.
80 man equipage en talrijke passagiers aan
boord.
Uit Petropalowsk (Kamsjatka) in een
radiobericht van het sovjet-Russische
stoomschip „Smolensk" binnengekomen.
Het sohip ligt reeds zes dagen in de Zee
van Ochotsk in het pakijs gevangen. De
machines zijn in orde, doch er wordt om
directe hulp verzocht, daar het pakijs steeds
gevaarlijker wordt.
Het schip is voortdurend met den ijsbre-
ker „Krassin" in verbinding, doch deze
kan de „Smolensk" pas na zes dagen be
reiken.
De „Smolensk" heeft een uit 80 perso
nen bestaande bemanning, benevens tal
rijke passagiers aan boord. Omtrent het
lot van het schip maakt men zich ernstig
bezorgd.
ONDERWIJS-STAKING OP CUBA.
In de provincie Havana is een groote
school- en universiteitsstaking uitgebro
ken, waaraan ruim 135.000 scholieren, on
derwijzers en studenten deelnemen.
Honderdduizend scholieren en driedui
zend onderwijzers staken, omdat zij groo
tere levensmiddelenrantsoenen voor de
scholen en hoogere salarissen voor de on
derwijzers eisohen. Wanneer aan den eer
sten eisch gehoor wordt gegeven, zal het
ontbijt, dat op regeeringskosten aan arme
schoolkinderen wordt verstrekt, nog be
ter kunnen worden.
Aan deze staking nemen 6000 studenten
der universiteit te Havana deel, echter met
een politiek doel, zij eischen n.l. het her
stel det burgerlijke vrijheid, demilitarisa-
tie der politie, uitschakeling der militaire
rechtspraak bij civiele aangelegenheden
en gewone vergrijpen. Vijf en twintig dui
zend studenten der technische en handels
schol In te Havana hebben besloten zioh bq
deze staking aan te sluiten
NEGERS TE NEW YORK CONTRA
ITALIANEN.
In Harlem, de negerwijk van New York,
hebben de berichten over het Italiaansch-
Abessinische conflict groote opwinding
verwekt. Uit sympathie met hun bedreig
de Afrikaansche rasgenooten hebben de
honderdduizenden negers, die deze wijk
bevolken, besloten, een boycot te origani-
seeren tegen Italiaansche logementen, le
vensmiddelen, winkels en straatventers.
Voorts heeft kolonel Herbert Julien, die
als de beste negervlieger ter wereld wordt
beschouwd, medegedeeld, dat hij samen
met tien andere negerpiloten twee ge
vechtstoestellen naar Adan zal overbren
gen, vanwaar zij er mee naar Abessinië
zullen vliegen. Hij verklaarde, dat Abes
sinië tegenover Italië slechts in de lucht
in de minderheid is. Wanneer dit nadeel
is opgeheven, heeft het niets meer te vree
zen, aldus kolonel Julien.
GULLIVER'S DWERGEN ONTDEKT.
In den half-onafhankelijken Voor-Indi-
schen staat Baroda, en wel te Vadnagar in
het district Mehsana, heeft men de fossiele
overblijfselen ontdekt van een dwergen-
maatschappij.
Om. heeft meii de resten gevonden van
een slechts 37 y2 c.m. grooten pygmee, een
pygmeeënkoe van 45 cm. en een stok van
25 c.m.
De deskundigen gelooven, dat de nieuwe
vondsten aanleiding zullen zijn, te zoeken
naar overblijfselen van een uitgestorven
pygmeeënras, dat kleiner was dan de pyg
meeën van den Congo, die toch altijd nog
1.2Q a 1.50 meter groot zijh.
De thans gedane ontdekking werpt te
vens een nieuw licht op de vermelding,
welke *bij Homerus voorkomt van pyg
meeën, die een grootte hadden van onge
veer 35 c.M., hetgeen ongeveer overeen
komt met de grootte der in Voor-Indië ont
dekte soort.
MYSTERIEUZE VERDWIJNING VAN
ENGELSCHEN JONGEN.
Wel een zeer pijnlijken tijd maakt thans
het echtpaar Sharman, te Kingston in het
Engelsche graafschap Sussex, door, welks
eenig kind Alfred, een jongen van veer
tien jaar, ca. 18 maanden geleden uit het
ouderlijk huis is verdwenen. Ondanks alle
nasporingen slaagde men er destijds niet
in, den vermisten jongen terug te vinden.
Men had dan ook den moed reeds lang op
gegeven ooit nog iets over het kind te hoo-
ren, toen de bedroefde ouders kort gele
den een briefkaart ontvingen met de woor
den:
„Uit verschillende bronnen weet ik, dat
uw zoon dood is. Het spijt mij", „w.g.
„iemand die het goed met u meent".
De ouders stelden deze briefkaart in han
den van de politie te Ilford, die de zaak
nogmaals in onderzoek nam. Dit nieuwe
onderzoek leverde evenwel niet meer re
sultaat op dan het eerste: het kind was
weg en bleef weg.
Dinsdag zijn Alfreds ouders echter we
derom op wreede wijze aan de verdwijning
van him zoon herinnerd, 's Middags bracht
de postbode een brief. Toen mevrouw
Sarman dezen openmaakte en de brief
kaart las, die zich in de enveloppe bevond,
ontstelde zij hevig. Het bleek wederom een
mededeeling te zijn van „iemand die het
goed met u meent". Zij luidde als volgt:
„Geachte mevrouw, om u verder op de
hoogte te brengen, deel ik u mede, dat uW
zoon op een behoorlijke wijze is hegraven.
Het is mij niet geoorloofd u verdere me-
dedeelingen te doen" w.g. iemand die het
goed met u meent.
Tussohen de handschriften waarmede de
eerste briefkaart en het adres op de enve
loppe waren geschreven, bestond een spre
kende gelijkenis. De ontvangst van deze
tweede boodschap was dis te smartelijker
voor de toch al zoo zwaar beproefde
ouders, omdat in het handschrift van hun
zoon boven aan de briefkaart de half uit-
gewischt woorden „Ik ben ingeschre
ven stonden. Alfreds moeder is er zeker
van, dat haar zoon dit heeft geschreven.
Zoowel de eerste briefkaart als de brief
zijn te Ilford gepost. De politie staat hier
voor een zeer moeilijk geval en spant alle
krachten in om licht in de zaak te bren
gen.
KERKNIEUWS
PASTOOR A. J. BOKS.
Naar wij vernemen, heeft pastoor A. J.
Boks van de parochie Onze Lieve Vrouw
van Lourdes, Jac. Catskade te Amster
dam, Dinsdagmiddag in het Maria Pavil
joen een zeer ernstige operatie ondergaan
aan het rechteroog. De operatie is naar om
standigheden gunstig verloopen. Binnen een
dag of tien hoopt pastoor Boks weer in zijn
parochie te zijn teruggekeerd.
„Tijd".
