26ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Iedereen spreekt over onze Trouwauto's
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1935
No. 8046
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weeki 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin bn-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0JÖ
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN.
Naar ordening.
Nu binnen eenige dagen het wetsont
werp op het algemeen verbindend en on
verbindend verklaren van ondernemers-
overeenkomsten in openbare behandeling
zal komen, heeft het Dagelijksch Bestuur
der Algemeene R. K. Werkgeversver. in
een adres aan de leden van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal „levendige in
stemming met doel en strekking in dit
wetsvoorstel" betuigd.
En wij lezen in dat adres o.m.:
„De economische nood is zoo hoog ge
stegen, dat Nederland zich de weelde van
een elkander op leven en dood beconcur-
reerend bedrijfsleven niet langer kan ver
oorloven. In vele takken der nijverheid
wordt dit ingezien en het heeft in den la^t-
sten tijd dan ook, ondanks een berg van
bezwaren, die eerst overwonnen moesten
worden, niet aan pogingen ontbroken, om
de gemeenschappelijke belangen boven de
onderlinge geschillen te stellen.
Kon in normale tijden onder vigeur van
het stelsel van vrij ruilverkeer en vrije
prij vorming op de creditzijde van de
vrije mededinging worden gesteld, dat de
best geleide en de best ingerichte onder
nemingen tot bloei kwamen en dat de
achterlijke ten onderg)ang waren gedoemd,
thans heeft deze methode van natuurlijke
selectie veel van haar kracht ingeboet.
De plotselinge en ingrijpende wijzigin
gen in de geheele structuur van het eco
nomisch leven hebben de industrie en ook
de Regeering voor problemen gesteld, die
niet meer langs individueelen weg kunnen
worden opgelost, maar die samenwerking
en ordening onmisbaar maken".
Dat is zoo volkomen juist gezegd.
Samenwerking en ordening is onmis
baar. Samenwerking tusschen al degenen,
die in een bedrijf werkzaam zijn, en een
op die samenwerking gebaseerde ordening.
En ondernemersovereenkomsten, resul
taat van die samenwerking, moeten door
de Regeering verbindend of onverbin
dend worden verklaard naar gelang
het algemeen belang het verlangt.
„Tal van maatregelen zullen veel ge
makkelijker en doeltreffender voorbereid
en uitgevoerd kunnen worden, wanneer
het bedrijf een aaneengesloten en geco
ördineerd beeld vertoont, dan wanneer de
afzonderlijke ondernemingen een onsamen
hangende groep vormen met tegenstrijdige
inzichten en wenschen. In het jongste ver
leden heeft de Regeering zich meermalen
genoodzaakt gezien, als voorwaarde voor
hulpverleening, o.a. door middel van de
Crisisinvoerwet, het tot stand brengen van
onderlinge samenwerking te stellen. Overi
gens gewenschte en noodzakelijke hulp
bleef meermalen achterwege, doordat die
samenwerking op den onwil van enkelen
afstuitte" aldus merkt adressant verder
ojn. op.
UITGIFTE 3 1/2 OBLIGATIëN
NOORD-HOLLAND.
Naar wij vernemen is bij de gisteren ge
houden inschrijving op bovengenoemde uit
gifte voor een zoodanig bedrag ingeschre
ven dat bij de inschrijvingen een groote
reductie zal moeten worden toegepast.
MANDSJOERIJSCH STOOMSCHIP
GEZONKEN.
Negen en twintig man omgekomen.
HSINGKING, 21 Febr. Uit Moekden
wordt gemeld, dat op de rivier de Jaloe,
die de Noordgrens van Korea vormt, het
Mandsjoerijsche stoomschip „Men-Tsjoe"
door tot nog toe onbekende oorzaak is ge
zonken. Van de uit 29 koppen bestaande
bemanning kon niemand gered worden.
Eerste Kamer
De Post, de Radio en de Loterij
Natuurlijk was een van xde punten, die
gistermiddag in het middelpunt der zij
het ook wat matige belangstelling ston
den, het plan van Minister de Wilde om de
telefoonnetten van eenige groote gemeen
ten te naasten, om zoodoende tot een be
ter geregeld bedrijf te komen. De heer
Ter Haar (C.-H.) vond, dat de finan-
cieele bezwaren van zulk een naasting wel
wat al te groot waren in vergelijking met
het beoogde doel, dat bovendien zonder
naasting ook bereikt kan worden. De fi-
nancieele kant van de zaak was voor den
heer De Zeeuw (S. D. A. P.) ook de
groote moeilijkheid van dit plan; immers
de toch reeds beklagenswaardige gemeen
ten zullen nu weer een deel van haar in
komsten moeten missen. Dat de Minister
vooral niet te karig zij met de financieele
regeling van deze transactie. De Minis
ter verdedigde zijn plan en gaf de finan
cieele moeilijkheden toe. Maar een com
missie is de oplossing daarvan aan het zoe
ken en de Minister zal alles in het werk
stellen om te zorgen, dat deze oplossing
zoo goed mogelijk zijn zal. Ook zal er naar
gestreefd worden zoo weinig mogelijk per
soneel op straat te zetten.
De telefoon op het platteland wordt zeer
achtergesteld bij die van de gemeenten, zoo
had de heer Smeenge (lib.) geklaagd.
De Minister beloofde hem de automatisee
ring van de telefoon ten plattelande krach
tig te zullen doorzetten, waardoor ook aan
het bezwaar van de late postbestellingen
eenigszins zal worden tegemoet gekomen.
Dankbaar herdacht de heer De Zeeuw
(S. D. A. P.) de vrede, die door dezen mi
nister in den aether is gebracht, maar de
methode van radio-controle kon spr. heele-
maal niet apprecieeren. Er wordt in dit op
zicht gemeten met twee maten. Als een
minister, b.v. Marchant, spreekt, mag hij
zeggen wat hij wil, terwijl de redevoerin
gen van sociaal-democraten, bijna altijd
bekort en besnoeid worden. Dat is onrecht.
„Onrecht?" riep de Minister, „ik heb de
VARA gered!" Daar de heer de Zeeuw ver
klaarde deze interruptie niet te begrijpen,
legde de Minister hem uit hoezeer het
grootste deel van het Nederlandsche volk
zich ergerde aan de VARA-programma's.
Als de Minister eenigen tijd geleden een
actie tegen de Vara was begonnen, om
hem heelemaal weg te krijgen, zou hem
dit zonder slag of stoot zijn gelukt. Hij
heeft echter clementie toegepast en de
controle-dienst ingesteld. Hierdoor zijn de
VARA-uitzendingen voor het publiek aan
nemelijk geworden. En dat de redevoerin
gen voor de VARA voortdurend bekort en
beknot moeten worden, komt doordat er
toch nog altijd getracht wordt op allerlei
manieren de politieke strijd in den aether
te doen herleven, hetgeen de Minister wil
voorkomen door een verbod van aanval
len op politieke partijen of personen. Zoo
heeft de Minister v. Binnen 1 andsche Zaken
de VARA gered.
Het wets-ontwerp, dat beoogt particu
liere loterijen te verhinderen gebruik te
maken van de trekkingen van de Staats
loterij heeft niet veel bestrijding onder
vonden. Het betoog van.den heer Her
mans (S. D. A. P.), dat deze maatregel
de concurrentie van de Nederlandsche par
ticuliere loterijen tegen de buitenlandsche
onmogelijk zou maken en dat daardoor wel
15 tot 20.000 menschen werkloos zouden
worden, maakte op den Minister van Fi
nanciën al bitter weinig indruk. Aaneen
gesloten vroegen de heeren Knotten
belt (lib.), Hermans en v. Embden
(V.-D.) om aan de particuliere loterijen
dan tenminste voldoende gelegenheid te
geven om hun bedrijf te reorganiseeren en
wel tot 1 Januari 1936. De Minister
antwoordde, dat hij dit verzoek wel wilde
overwegen, maar dat hij geen enkele toe
zegging kon doen. Wel zou hij natuurlijk
met afkondiging van de wet wachten tot het
loter-seizoen voorbij was.
Nog even werd een aanvang gemaakt
met de ontwerpen tot wijziging van de fi
nancieele verhoudingswet tusschen Rijk en
Gemeente en van het Werkloosheidssubsi-
diefonds. Niet geheel ten onrechte vroeg
de heer Janssen (R.-K. S. P.) in het
begin van zijn rede clementie voor het
feit, dat hij bij deze ontwerpen de autono
mie niet buiten bespreking kon laten. Spr.
was niet enthousiast over de ontwerpen,
vooral niet over dat, waarbij de bijdragen
voor het Gementefonds over de gemeenten
worden geëgaliseerd, maar de noodzaak
dwong wel tot deze onsympathieke maat
regelen. Hij hoopte dan ook, dat het inder
daad een overgangsmaatregel zou blijken
te zijn in 1937. De heer de Gyselaar
(C.-H.) wees ook op het onbillijke van de
egaliseering van de gemeentebijdragen tot
het Gemeentefonds. Ook laakte deze spre
ker de zi. dwaze figuur van progressieve
Tweede Kamer
Indische Begrooting
De drie communistische moties werden,
zooals verwacht kon worden, met algemee
ne stemmen, behalve dan die der commu
nisten zelf, verworpen.
Van de Indische Begrooting, welker be
handeling gisteren werd voortgezet, waren
thans de afzonderlijke hoofdstukken aan
de orde. Veruit de belangrijkste bespreking
had plaats bij het eerst in behandeling ko
mende hoofdstuk, dat betreffende Justitie.
Onder dit departement in Indië ressorteert
n.l. het Kantoor van Arbeid, dat is zooveel
als de Indische arbeidsinspectie. Op dit
kantoor werd tot nu toe niet minder dan
2/3 van het totale bedrag, dat het vroeger
kostte, bezuinigd. Niettemin werd thans
weder een bezuiniging voorgesteld van
50.000 gulden. Reeds in de volksraad was
hiertegen van alle kanten verzet gerezen.
Een motie-Monod de Froideville, om deze
50.000 gulden te behouden, was daar met
algemeene stemmen aangenomen, met uit
zondering alleen van die der onderne-
mersgroep. De Indische regeering had ech
ter toch de schrapping gehandhaafd. Ook
in het Nederlandsche parlement rees thans
algemeen verzet daartegen. Met uitzonde
ring van den heer Rutgers (A.R.), die
zich nu eenmaal verplicht acht alles te
verdedigen, wat hij meent, dat door den
heer Colijn wordt gewenscht, was er geen
enkel lid, dat zich voor deze schrapping
uitsprak. Zelfs de heer Van Boetze-
1 a e r (C.H.) was er niet over te spreken;
en de heer Joekes (V.D.) stond er
scherp afwijzend tegenover. Het krachtig
ste verzet kwam vhn de heeren Cramer
(S.DAP.) en F eb er (R.K.). Eerstge
noemde diende een amendement in, om de
post weer op de begrooting te brengen. De
katholieke afgevaardigde had bezwaren te
gen de vorm van een amendement, omdat
daardoor de regeering gelden worden op
gedrongen, welke zij zelf niet vraagt, en
die zij ook niet behoeft te gebruiken, als zij
dit niet wil. In zulk een geval is de vorm
van een motie dan nog verkieslijker en
daarom diende dan ook de heer Feber een
motie in, waarin overwogen werd, dat het
Kantoor van Arbeid in staat moest zijn
zijne taak behoorlijk te vervullen. De ka
tholieke afgevaardigde toonde aan, dat dit,
bij schrapping van 50.000, niet mogelijk
zou zijn. De Indische ondernemingen zou
den dan maar eens per jaar of per ander
half jaar door de Arbeidsinspectie kunnen
worden bezocht. Dit zou natuurlijk geen
zin meer hebben. Het was te bedenkelijker,
omdat verdere industrialisatie welhaast met
zekerheid is te voorzien. Minister Colijn
voorkwam echter een uitvoerig debat en
de aanvaarding der motie met vrijwèl al
gemeene stemmen, doordat hij de verkla
ring aflegde de zaak nog eens te willen
bezien en in ieder geval te zullen zorgen,
dat het Kantoor van Arbeid in staat zou
zijn behoorlijk zijne taak te vervullen.
Noch amendement, noch motie had nu nog
zin; en daarom werden beide ingetrokken.
Alle overige punten, die nog in behande
ling kwamen, waren van zoo speciale aard,
dat er gevoeglijk over gezwegen kan wor
den. Slechts enkele leden bleven in de Ka
mer, de vergadering kreeg een zeer mat
en eentonig karakter; en ieder was blij,
toen ze omstreks half zeven was afgeloo-
pen. Wellicht komt er bij de afdeeling
Onderwijs, welke morgen in behandeling
komt, eenige opleving.
PATER BORROMAEUS DE GREEVE
O.F.M.
Pater Borormaeus de Greeve O.F.M., een
van onze bekendste redenaars en predikan
ten, viert Zondag as. zijn 60en verjaardag.
Gerard us Wilhelmus Maria de Greeve
werd geboren te Amsterdam. Na de lagere
school te hebben bezocht, ging hij naar het
Seminarie te Culemborg en vervolgens
naar het Gymnasium te Megen.
In 1895 trad hij in de orde van de Min
derbroeders en werd op 9 Maart 1902 tot
priester gewijd. Pater Borromaeus, die uit
een gezin van 13 kinderen stamt, heeft
twee broeders, die eveneens den priester-
lijken staat kozen. Een ervan, de thans
reeds overleden Pater Jesuiet, was even-
eens een groot redenaar. Verder heeft Pa-
j ter Borromaeus een luster, die auligieuse
is; zij is Moeder Juliana van Geertruiden-
berg.
Zijn eerste groote rede hield Pater Bor
romaeus in een openluchtmeeting te Ter-
borg, welke meeting door de drankbestrij
ders werd georganiseerd. Van toen af aan
kreeg zij naam groote bekendheid en zijn
beroemdheid als kanselredenaar bleef niet
binnen de grenzen van Nederland, maar
ook in het buitenland leerde men den groo-
ten predikant kennen. In de 33 jaren, dat
Pater Borromaeus thans priester is, heeft
hij tallooze redevoeringen gehouden over
de meest verscheiden onderwerpen en voor
de meest verscheiden gezelschappen. Hij
hield politieke redevoeringen, redevoerin
gen voor katholieke en voor niet- katholie
ke vereenigingen, bonden en instellingen,
predikaties in onze katholieke kerken voor
niet-katholieken, bedelpredikaties voor ar
me kerken in Nederlcmd en voorby na
alle charitatieve vereenigen, die door de
katholieken zijn opgericht. Pater Borro
maeus heeft meer dan eens de eer gehad
als woordvoerder te mogen optreden in te
genwoordigheid van de Koninklijke fa
milie.
Gedurende den Vastentijd komt het niet
zelden voor, dat Pater Borromaeus vier,
vijf keer per week een' predicatie houdt.
Bij de viering van zijn zilveren priester
jubileum in Maart 1927 werd den priester
een spontane hulde gebracht van geheel het
katholieke volk van Nederland. Ta dier ge
legenheid stichtte men van de ingekomen
gelden een Borromaeusfonds ter opleiding
van missionarissen voor de Franciscaansche
Missie. Het beheer van het fonds werd
overgedragen aan de Franciscaner-orde.
Met de stichting van dit fonds schonk men
den jubileerenden pater het schoonste ca
deau, dat men zich kon denken.
Katholiek Nederland is dezen priester-
redenaar veel dank verschuldigd! Maar
ook door zeer vele niet-katholieken wordt
pater Borromaeus hoog gewaardeerd.
GEEN VERSCH BROOD AAN HET
ONTBIJT.
Opheffing van het verkoopverbod vóór een
bepaald uur niet te wachten.
BINNENLAND
DE KONINGIN EN DE PRINSES NAAR
ZWITSERLAND.
Op reis naar Unterwasser.
Naar wij vernemen, hebben H. M. de Ko
ningin en H. K. H. Prinses Juliana, die gis
teren naar Zwitserland zijn vertrokken,
het plaatsje Unterwasser tot verblijfplaats
gekozen.
In het begin van het vorig jaar hebben
de Koningin en de Prinses hier eveneens
eenigen tijd vertoeft.
UNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Bij Kom Besluit is benoemd tot buiten
gewoon hoogleeraar in de faculteit der ge
neeskunde aan de rijksuniveristeit te Gro
ningen, om onderwijs te geven in de kin
dergeneeskunde, dr. J. van Lookeren Cam
pagne, kinderarts te Breda.
opcenten op de Inkomstenbelasting, die
toch reeds progressief is.
Heden worden hierover de beraadslagin
gen voortgezet.
Het is den Minister van Sociale Zaken,
naar hij in de M. v. A. aan de Eerste Ka
mer mededeelt, bekend, dat men den laat-
sten tijd er in geslaagd is, brood door mid
del van bewaring in sterk gekoelde ruim
ten in zoodanigen toestand te brengen, dat
het, na één of meer dagen aldus bewaard
en daarna gedurende eenige uren ontdooit
te zijn geweest, weer de eigenschappen
van versch brood vertoont. Dat nu echter
het in artikel 35, zesdelid, der Arbeidswet
1919 neergelegde verbod om versch brood
vóór een beaald uur in den voormiddag
te verkoopen en af te leveren, zou moeten
worden opgeheven, omdat het gekoelde
brood niet van versch te onderscheiden
zou zijn, is een conclusie, die de Minister op
grond van de hem ten dienste staande tech
nische adviezen niet tot de zijne kan ma
ken. Wel degelijk toch kan met een daar
toe geschikt thermo-electrisch element
vastgesteld worden met welk soort van
brood men te doen heeft. Bij versch ge
bakken en bij opgewarmd brood is het bin
nenste gedeelte warmer dan de korst; bij
gekoeld brood is de korst warmer dan het
binnenste. Door meting nu van den aard
van het temperatuurverschil wordt omtrent
de hoedanigheid van het brood uitsluitsel
verkregen.
KATHOLIEKE FILMCENTRALE.
J aarvergadering.
Dezer dagen hield de Katholieke Film-
Centrale haar jaarvergadering te Utrecht
onder voorzitterschap van mr. A. Tepe.
Uit het door den adj.-secr., den heer P.
N. Brouwer, uitgebracht jaarverslag memo-
reeren wij het volgende inzake de ver
houding der K.F.C. met het Bioscoopbe
drijf. Ingevolge de heerschende meening
van het bestuur van de Ned. Bioscoop Bond
n.l. dat de rijkskeuring streng en voldoen
de is, terwijl, gezien de resultaten der K.F.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Oostenrijksche bondskanselier Schusch-
nigg naar Parijs. (2de blad).
De N. R. A. wordt met 2 jaar verlengd.
(2de blad).
BINNENLAND.
In de bekende zaak-De Bie voor het
Bossche Gerechtshof is gisteren tegen den
verdachte, Piet de Bie, 20 jaar geëischt.
(Rechtzaken, 2de blad).
Zware brand te Uitgeest richt ernstige
verwoestingen aan. (Gem. Ber. 3de blad).
Doodelijk ongeluk in Staatsmijn Emma.
(Gem. Ber., 3de blad).
met alle chauffeurs in beige uniform!!
Garagebedrijf DE GROOT
BEESTENMARKT 28 TEL. 3300
ADVERTENTIEDAGBOEK.
En vandaag 1 bal met mutsen
En 1 versohe kabeljauw
En 1 film, welke grappig,
1 Familie van 1 vrouw.
En 1 film, die Viva Villa,
Waarmee iedereen tevreê,
Omdat zoo iets altijd beter
Dan 1 hutje aan de zee.
En 1 boterham met honing
En u daarmee zeer content.
Of zoo niet dan maar 1 broodje
Voor de ratten met rodent.
1 Positie voor 2 menschen
En 1 beste slagerij
Met 1 ons gekookte lever,
1 1-daagsche loterij.
1 Privaatles voor uw boeken,
Als belasting op de loer,
En 1 trouwauto. die leeg nog,
Waarvoor 1 pond kippenvoer.
En 1 beste naaimachine,
Welke goed en laag van prijs,
En 1 lamphouder, die veilig
En 1 visch in 1 paleis.
1 Matras en 1 verkooping,
1 Borduurzaak, welke fraai
En 1 hulp in 1 huishouding
Met 1 pijpje heerenbaai.
En lest best: een onderneming,
Wie gekomen aan zijn end
En 1 speciaal-aanbeveling
Of nog 1 faillissement.
C.-keuring, zij dit voor katholieken nieft
is, is het verklaarbaar, dat deze afwijken
de standpunten zeer moeilijk te vereenigen
zijn. Wil het Bioscoopbedrijf, dat zeer groo
te belangen heeft bij het bezoek van het
katholieke volksdeel, ook deze belangen
behartigen, dan zal het rekening moeten
houden met de gerechtvaardigde eischen
van het katholieke volk.
Het bestuur onderging in den loop van
1934 geen wijzigingen.
Nadat het jaarverslag was uitgebracht
werd uitvoerig van gedachten gewisseld
over de Katholieke filmactie zooals deze
zich den laatsten tijd openbaart en de con
crete wenschen en verlangens welke uit
breede lagen van ons katholieke volk tot
uiting komen, waarbij algemeen de nood
zakelijkheid van meerdere concentratie dsc
Katholieke filmactie aan den dag trad.'
EéN DAG CAFé-SLUITING?
Naar wij vernemen, heeft de afdeeling
's-Gravenhage van Horecaf haar leden ge
polst over de bereidwilligheid op een na
der te bepalen dag alle café's te sluiten
als demonstratie tegen de overheidsbepa-
lingen, die het bedrijfsleven vrijwel onmo
gelijk hebben gemaakt.
Men bleek het onderling eens, zoodat de
ze sluiting een feit zal worden, wanneer
het comité van actie, dat zich onder lei
ding van oud-minister Posthuma heeft ge
vormd, er niet in slaagt de overheid tot
andere gedachten te brengen.
Te bevoegder plaatse werd ons meege
deeld, dat dit besluit als een plaatselijke
aangelegenheid moet worden beschouwd,
zoodat het hoofdbestuur van Horecaf er
min of meer buiten staat. Toch zal de uit
voering niet zonder sanctie van het hoofd
bestuur worden voltrokken.
„HbkL"
