DINSDAG 19 FEBRUARI 1935
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. - PAG. 6
SVEN HEDIN 70 JAAR.
Aan onze Lezers.
BUITENLAND
BELGIE.
UITDAGENDE HOUDING DER
SOCIALISTEN.
Zij willen betoogcn ondanks verbod.
In een bewogen vergadering te Brussel
hebben de leiders der Belgische socialisten
besloten de door de regeering verboden
betooging te Brussel op 24 Februari ajs.
toch te houden.
Heden zal de regeering worden geïnter
pelleerd, omdat zij „de vrijheid geweld
aandoet".* Het congres van de socialistische
partij zal tot een buitengewone zitting wor
den uitgenoodigd ten einde de houding
vast te stellen, welke zal worden aangeno
men, indien de meerderheid van het par
lement het besluit van de regeering goed
keurt.
De plaatsvervangende burgemeester van
Brussel, wethouder Coels, heeft de veror
dening laten aanplakken, waarbij de be
tooging van 24 Februari wordt verboden.
Ook door den gouverneur van Brabant is
in verband hiermede een verordening uit
gevaardigd, volgens welke alle bewegin
gen in groepen naar de hoofdstad op 23 en
24 Februari en het laten rijden van auto
bussen op de Brabantsche wegen of in
Brussel worden verboden. Ook mogen geen
extra-treinen worden ingelascht. De mare-
chaussée zal „in het belang van de open
bare orde" speciaal toezicht houden op het
verkeer.
DUITSCHLAND.
HET VATICAAN EN HET RIJK.
Teleurstelling in Vaticaansche kringen.
Naar wij van welingelichte zijde verne
men, heeft het in Vaticaansche kringen
groote teleurstelling gewekt, dat de Duit-
sche regeering, nadat de katholieken in het
Saargebied hun plicht hadden gedaan,
geen tegemoetkomende houding heeft ge
toond om de onderhandelingen over de
toepassing van het Concordaat met succes
te bekronen. Integendeel in Rome ontvangt
men dagelijks officieele rapporten uit
Duitschland, waaruit onomstootelijk komt
vast te staan, dat het Concordaat herhaal
delijk wordt geschonden, niet alleen door
ondergeschikte partij instanties, maar
meestal met goedvinden van het Rijksmi
nisterie voor Propaganda.
Door den schoolst ijd, die thans is ontke
tend, is weer een nieuwe aanslag op het
Concordaat gepleegd, waardoor de cultu-
reel-politieke toestand geweldig is toege
spitst
Kardinaal Faulhaber zendt een telegram
aan Hitier.
Kardinaal Faulhaber heeft zich, zoowel
te Berlijn als te Rome ten Vaticane, be
klaagd over de schending van art. 23 van
het Concordaat.
De Secretaris van Kardinaal Faulhaber
werd op straat lastig gevallen door leden
van de Hitier-Jugend. Ondanks zijn pro
testen werd de secretaris door twee S.S.-
mannen in uniform naar het politiebureau
gebracht. Na twee uur arrest werd de Se
cretaris van den Kardinaal weer vrijgela
ten.
Kardinaal Faulhaber heeft toen onmid
dellijk aan Hitier een telegram gezonden
om hiertegen te protesteeren. Tot nog toe
is hierop geen antwoord ontvangen.
EEN MONUMENT VOOR
DR. KLAUSENER.
In alle katholieke kerken van Berlijn is
veleden Zondag een collecte gehouden,
waarvan de opbrengst zal worden besteed
voor de oprichting van een monument voor
den op 30 Juni j.L vermoorden dr. Klause-
ner, voorzitter van de Katholieke Actie te
Berlijn.
Deze collecte was tevoren vanaf den kan
sel in de milddadigheid der geloovigen aan
bevolen.
HOE VERRAAD GESTRAFT WERD.
Twee vrouwen onthoofd.
Zaterdag heeft het Volksgerechtshof Be-
nita von Zollikofer-Altenklingen (Benita
von Berg), gescheiden vrouw van Von Fal-
kenhayn, en Renate von Natzmer, beiden
int Berlijn, wegens verraad van militaire
geheimen ter dood veroordeeld. Daar de
rijkskanselier niet van zijn gratierecht
heeft gebruik gemaakt, zijn beide vrouwen
gistermorgen onthoofd.
De terechtstelling werd voltrokken door
middel van de bijl en het blok.
De lijken werden naar een begrafenison
dernemer gebracht. Zij zullen worden ver-
ascht en de asch zal heimelijk worden be
graven. Dit zjjn de eerste-1 weeg vrouwen,
die ooit in vredestijd in Duitschland zijn
terechtgesteld voor een andere misdaad
dan moord.
Het bericht van dit afschuwwekkend ein
de van een proces, waarover de autoritei
ten een diep stilzwijgen hadden bewaard,
werd gistermiddag officieel bekend ge
maakt en vervulde de Berlijners met ont
zetting. Voordat de avondbladen van gis
teren verschenen, waren er buiten de re-
geeringskringen maar zeer weinigen, die
de namen van de beschuldigden kenden of
van het verloop van het proces op de hoog
te waren.
De vorm, waarin de executies van giste
ren werden bekend gemaakt, toont aan,
dat zij bedoeld zijn als een waarschuwing
aan alle Duitschers. Aan eiken straathoek
van Berlijn is een groot plakkaat aange
plakt. Zwarte letters, die op een rooden
achtergrond zijn gedrukt, deelen den voor
bijgangers het ontzettende nieuws mede.
Boven de bekendmaking leest men: „De
nationaal-socialistische staat vernietigt
verraad". Het valt echter te betwijfelen of
de autoriteiten rekening hebben gehouden
met het gevoel van afgrijzen, dat bijna
iedereen vervult.
Ongeveer een jaar geleden is deze af
faire begonnen. De beide jeugdige vrou
wen, beiden dochters van hooggeplaatste
officieren van goeden huize, maakten toen
kennis met den knappen Poolschen offi
cier SosnowskL Met hem leidden zij een
kostbaar leven in een eenigszins berucht
deel van de Berlijnsche society. De beide
dames hadden veel geld noodig, hetgeen
haar door Sosnowski werd verstrekt, doch
niet zonder tegenprestaties.
Al wat zij te doen hadden was, aan Sos
nowski afschriften van documenten te ver
schaffen, waarover zij, werkzaam als zij
waren in het Rijksweer-ministerie, de be
schikking hadden.
De kostbare wijze, waarop de beide vrou
wen zich kleedden, begon echter ten slotte
argwaan te wekken. Het verluidt, dat de
moeder van een der vrouwen den ambte
naar, die aan het hoofd van de afdeeling
stond, waar haar dochter werkzaam was,
verzocht een onderzoek naar de gedragin
gen van haar dochter in te stellen. Dit ge
schiedde, en nadat zij eenigen tijd in het
oog was gehouden, kwam ten slotte de
geheele affaire aan het licht, met het ge
volg, dat de verschillende bij de spionnage
betrokken personen werden gearresteerd.
„Zij stelden geld boven hun eer".
Het officieuze Deutsche Nachrichten Bu
reau meldt omtrent het Zaterdag gevelde
doodvonnis tegen de beide vrouwelijke
spionnen, dat het volksgerecht hier een
hard, maar rechtvaardig vonnis Heeft ge
wezen, dat door het geheele Duitsche volk
met voldoening zal worden ontvangen.
Steeds is landverraad de meest eerlooze
misdaad geweest, die er is, omdat het ver
raden van geheimen, die noodzakelijk zijn
voor de veiligheid van staat en volk, veel
erger is dan een moord, daar het duizenden
volksgenooten het leven kan kosten.
Wie echter voor geld, aldus het D.N.B.,
om rich een goed leven te verschaffen, met
het leven zijner volksgenooten speelt, ver-
dienst de zwaarste straf, die er is. Hij is
genade niet waardig. Indien nu, gelijk in
dit geval, de landverraders nog namen
hebben, die in de geschiedenis werden ge
dragen door mannen, die groote dingen
voor him volk hebben gedaan, dan weegt
zulk een misdaad nog zwaarder, want ook
de naam verplicht.
Het vonnis toont aan, wat degenen te
verwachten hebben, die geld op hooger
prijs stellen dan hun eer, de veiligheid van
hun volk en hun vaderland en het leven
van hun volksgenooten en medemenschen.
Niet slechts het volksgerechtshof heeft
hier uitspraak gedaan, maar het geheele
Duitsche volk, zegt het D.N.B.
AMERIKA.
UITSPRAAK IN GOUDCLAUSULE-
PROCES.
Gunstig voor de regeering.
Met ongeduld en nervositeit heeft de
Amerikaansche zaken- en financieel'e we
reld de belangrijkste beslisisng afgewacht
welke het opperste gerechtshof te Washing
ton, sinds 75 jaren heeft moeten nemen. Het
betrof n.L de uitspraak inzake het bekende
goudclausule-proces in publieke en particu
liere contracten.
De belangstelling onder het publiek voor
deze beslissing was zoo geweldig, dat zelfs
het Hauptmann-proces op den achter
grond geraakte, terwijl de beursspeculatie
sedert weken vrijwel geheel tot stilstand
was gekomen.
Geen wonder, want vele deskundigen be
weerden, dat de geheele structuur der
New-Deal" met het oordeel van het op
perste gerechtshof staat of valt en de mi
nister van justitie heeft die sombere voor
spelling gedaan, dat een beslissing, welke
zich tegen de wetgeving inzake de goud
clausule zou richten, een alkemeenen chaos
zou veroorzaken.
Er stonden dan ook enorme bedragen op
het spel, de ramingen liepen sterk uiteen,
doch alle kwamen toch op vele milliarden
dollar, terwijl de statistici van de schat
kist uitgerekend hadden, dat de waarde der
publieke en particuliere schulden, welke
de omstreden clausule inhouden, ongeveer
honderd milliard dollar moet bedragen.
Wanneer het opperste gerechtshof dus een
uitspraak zou doen tegen de regeering,
dan zouden deze schulden verhoogd wor
den van 100 tot 169 milliard.
Gisteren nu is de beslissing gevallen en
hoe-vel ernstige critiek op de regeering
werd uitgeoefend, is de uitspraak in gun-
stigen zin uitgevallen. De regeering heeft de
overwinning behaald.
Het hof heeft een tweeledige beslissing
genomen. Het besliste n.L dat de ophef
fing van de goudclausule in strijd is met
de grondwet voor zoover het verplichtin
gen betreft van de Amerikaansche regee
ring, doch toelaatbaar is ten opzichte van
particuliere verplichtingen.
Dit beteekent dus, dat particuliere on
dernemingen hun papieren, waarin de
goudclausule is opgenomen, kunnen aflos
sen in papieren dollars, terwijl de regee-
ringspapieren, waarin de goudclausule op
genomen is, afgelost moeten worden in goud
of met betaling van één dollar en 69 dol
larcents papier voor eiken dollar, interest
en kapitaal, die afgelost boet worden.
Een verdere beslissing van het Hoogge
rechtshof echter, waarbij .dit Hof zich on
bevoegd verklaarde ten aanzien van de be
taling der regeeringspapieren, wordt intus-
schen in dien zin uitgelegd, dat het voor
houders van regeeringspapieren onmogelijk
zou zijn hiervan betaling op goudbasis te
verkrijgen. Het zou hun niet mogelijk zijn,
van den staat langs gerechtelijken weg be
taling op goudbasis te eischen.
Het Hooggerechtshof heeft verklaard, dat
de maatregel der regeering, waarbij zü de
waarde van den dollar verminderde, on
grondwettig was, maar het heeft ook ver
klaard, dat houders van regeeringspapie
ren geenerlei schade hebben geleden en hun
dus geen vergoeding behoeft te worden ge
geven.
De voorzitter van de juridische commis
sie van het Huis van Agevaardigden, Sum
mers, verklaarde erg tevreden te zijn over
de beslissing. De eigenlijke moeilijkheid,
zoo verklaarde hij, lag bij de particuliere
obligaties. De kwestie der regeeringspapie
ren kunnen wij door de wetgeving behan
delen zonder een cent te betalen.
Beursreactie.
Het bekend worden van de uitspraak
van het Hooggerechtshof inzake de goud
clausule, had tot gevolg, dat de handel op
de New-Yorksche Beurs in zeer sterke mate
toenam en dat verscheidene fondsen een
vrij aanzienlijke koersstijging konden boe
ken.
Alleen eenige onzekerheid omtrent den
juisten tekst van de uitspraak temperde
zoowel den handel als de koersstijging.
Nader wordt gemeld, dat de beslissing
van het Hooggerechtshof op het Witte Huis
als een volledige overwinning voor de re
geering is ontvangen. Roosevelt verklaar
de na een lang onderhoud met zijn advi
seur, dat de uitspraak geen enkelen wet-
•gevenden of administratieven maatregel
noodig maakt.
Het Hof heeft ten aanzien van de hou
ders van regeeringspapieren, welke de
goudclausule behelzen, beslist, dat alleen
het Congres het recht heeft, aan deze hou
ders een vergoeding toe te kennen. Zou
het Congres tot een dergelijken maatregel
besluiten, dan zal de regeering vermoede
lijk hiertegen haar veto uitspreken.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN
DOODEND SCHOT BIJ OPVOERING
VAN „ANDREAS HOFER".
By een tooneelopvoering van de vereeni-
ging „Jungsteyrer" te Sankt Marien in
Stiermarken is eenmerkwaardig ongeluk
gebeurd tijdens de opvoering van „Andraes
Hofer". Een der medespelers, de 26-jarige
Joseph Zach, had tot taak achter de cou
lissen een aantal schoten met een revolver
te lossen. Hij gebruikte daarvoor scherpe
patronen en als kogelvanger een blok hout.
Na het wachtwoord knalden achter de
schermen twee schoten, die tot ieders ont
steltenis onmiddellijk werden gevolgd
door een schreeüw. Een der kogels was
teruggesprongen en in de borst van Zach
gekomen; de man was onmiddellijk dood.
OPNIEUW ROLLEN DE LAWINES IN
TIROL.
Lucknerhuette in het Gross-Glockner-
gebergie vernield.
Tengevolge van den ingetreden dooi doen
rich in de gebergten van Tirol wederom tal
van lawine-ongevallen voor. Uit Kals in
Oost-Tirol wordt vernomen, dat de Luck-
nerhütte in het Gross-Glocknergebergte
door een lawine is verwoest.
In het Virgendal in Oost-Tirol werd de
jachtopziener Johann Unterwurzacher door
een lawine gedood.
In Gurgl in het Oetzdal werden het hotel
„Gurgl" en een pension zwaar beschadigd.
Persoonlijke ongelukken hadden hierbij
niet plaats.
Op het Brennertraject bleef de D-trein,
die Zondag om 8.35 uur uit München ver
trokken was, tengevolge van een sneeuw
storm steken. Na een oponthoud van an
derhalf uur kon de reis worden voortgezet.
BYRD OP NIEUW-ZEELAND
AANGEKOMEN.
Na het gebied der V. S. met honderddui
zenden KJVÏ.2 te hebben uitgebreid.
Admiraal Byrd en verscheiden leden van
zijn expeditie zijn te Dunedin (Nieuw-Zee-
land) gistermorgen aan boord van de „Ja
cob Ruppert" aangekomen.
Tijdens zijn verblijf in de Walvischbaai
heeft Byrd het grondgebied van de Ver-
eenigde Staten in de Zuidpool met twee
honderd duizend vierkante mijilen uitge
breid. De expeditie, die thans beëindigd is,
heeft geen menschlevens gekost. De „Ja
cob Ruppert" is hier twee dagen vroeger
aangekomen dan verwacht was. Alle op
varenden bevonden zich in den besten wel
stand, ofschoon bij enkelen hunner de spo
ren van <ie doorstane beproevingen goed
zichtbaar waren.
De overige leden van de Byrd-expeditie
bevinden zich nog aan boord van de „Bear
of Oakland" en gaan een nieuwen ontdek
kingstocht in Oostelijke richting van King
Edwardland ondernemen. Vervolgens zal
de reis naar Valparaiso voortgezet worden.
In een interview heeft admiraal Byrd
verklaard, dat het voornaamste doel van de
expeditie was, zich er van te vergewissen,
of er een verbinding bestaat tusschen het
Mary Byrdland en het voornaamste vaste
land van het Zuidpoolgebied". Onze waar
nemingen hebben aangetoond, dat een der
gelijke verbinding inderdaad bestaat. „Ver
der", zoo vervolgde Byrd, „hebben wij vele
belangrijke wetenschappelijke werkzaam
heden verricht. De verzamelde gegevens
zullen in den loop van de eerstvolgende
drie jaren bestudeerd en conclusies daaruit
getrokken worden". Byrd weigerde te zeg
gen, of hy nogmaals een ontdekkingstocht
zal maken. Hij zal vandaag naar Auckland
vertrekken en daar zijn vrouw ontmoeten,
die Vrijdag uit de Vereenigde Staten zal
arriveeren.
EEN MODERNE VTKINGER.
Ontdekkingsreiziger van groot formaat.
Hij groeide op in een tijd, toen het ma
terialisme zich baan brak en de verafgo
ding van het stoffelijke begon, toen de
menschen den geest als een product gingen
beschouwen van de stof en geestelijke
waarden nog nauwelijks werden gewaar
deerd, schrijft de „Msb.".
Hij was echter een kind van het land,
vanwaar in vroeger eeuwen de onderne
mende en wakkere kerels naar alle wind
streken trokken. En de geest van die kerels
was zijai erfdeel.
Hij kende als jongen de stoere kerels, die
bezig waren, de laatste witte plekken van
de landkaarten te doen verdwijnen. Nor-
denskjold was er een van. En als jongen
droomde hij van ontdekkingsreizen en
avonturen in vreemde landen. Zijn roman
tische vluchten in de verbeelding, onbe
wust verzet tegen het materialisme van de
samenleving rondom hem, bleven echter
niet tot den droom beperkt.
Sven Hedin was een practische droomer.
Hij had een wil en een ideaal. En hy was
er op uit, dit ideaal door zijn sterken wil
te verwezenlijken. Evenals die andere erf
genaam der Vikingers, de Noor Roald
Amundsen, hardde de jonge Zweed zich
tegen de vermoeienissen en ontberingen,
waaraan hij in de gedroomde maar te rea-
liseeren toekomst zeker zou zijn blootge
steld. Hij sliep in den harden winter van
het hooge Noorden met wijd openramen
en als jongen probeerde hij, met zoo weinig
mogelijk voedsel te volstaan. Zoo bereidde
deze moderne Vikinger zich voor op de
taak, die hij zich had gesteld
Sven Hedin werd op 19 Februari 1865 te
Stockholm geboren. Hij is dus vandaag
zeventig jaar en dit feit wordt niet alleen
in zijn vaderland, maar overal in de we
reld herdacht. Want de Zweedsche jongen
is. nu een internationale beroemdheid, een
wetenschappelijk figuur van groote betee
ken is en een populair schrijver. Zijn popu
laire reisbeschrijvingen werden in de voor
naamste talen vertaald en worden geregeld
herdrukt.
De familie Hedin kwam oorspronkelijk
van het platteland. Maar Sven Hedin's
vader was geheel en al een stedeling, een
begaafd en ontwikkeld man. Het gezin,
waarin Sven opgroeide, behoorde tot den
intellectueelen middenstand.
Op school was Sven geen uitblinker. Zyn
liefhebberij, het teekenen van landkaarten,
werd er niet erg gewaardeerd.
Als jongen van zeventien jaar maakte
Sven voor professoren in de geografie spe
ciale landkaarten, sommige zoo groot als
een muur. En in hem groeide de zekerheid,
dat hier zijn bestemming lag. Hij wilde de
wereld verkennen. Niet alleen op papier,
maar ook in werkelijkheid. De terugkeer
van Nordenskjold en Palander in 1880 van
hun beroemde reis met de „Vega" rond
Azië had al zijn onbegrensde bewondering
voor ontdekkingsreizen gaande gemaakt.
Toen Sven Hedin twintig jaar was, kreeg
hij zijn eerste kans. Ergens in een stadje
aan de Kaspische Zee woonde een
Zweedsch ingenieur, die daar aan een on
derneming verbonden was en voor zijn
zoontje een huisonderwijzer zocht. Sven
aarzelde geen moment en toog dwars door
Rusland naar zijn bestemming, in de buurt
van Bakoe, de oliestad. Het was de eerste
triomf van zijn leven.
Het zat hem aan de Kaspische Zee niet
mee. Hij liep er een ernstige oogziekte op,
waardoor zijn gezicht danig verzwakt werd
en kort daarna kreeg hij een ernstigen aan
val van rheumatiek. Hij bleef echter en
ondanks den tegenspoed leerde hy Rus
sisch en Tartaarsch. Hij was in die dagen
rond de Kaspische Zee een vrij-gevochten
land. De Tartaren waren twistziek en snel
met het mes. Sven Hedin bewoog zich ech
ter vrijelijk onder hen en ze waardeer en
zijn pogingen, om hun taal zoo goed moge
lijk onder de knie te krijgen.
Van zijn gespaarde geld maakte Sven
Hedin een reis naar Perzië, Hierover
schreef hij zijn eerste boek, het begin van
een bijna eindelooze serie.
-Het spreekt vanzelf, dat het een lange
en moeilijke weg was naar het doel, dat
hij zich had gesteld. Langzaam maar zeker
kwam hij echter naar voren, ondanks zijn
jeugd. Hij hield voordrachten, schreef geo
grafische verhandelingen en toog voor een
jaar naar Berlijn, waar hij de colleges
volgde van den bekenden aardrijkskundige
von Richthofen. Daarna begonnen de plan
nen voor een ontdekkingsreis naar het ge
heimzinnige Tibet te rijpen. Nadat hy ge
promoveerd was, begoin hij met de toebe
reidselen. Zijn familieleden en de familie
Nobel steunden hem financieel. Dank zij
zijn kennis van het Russisch kon Sven
Hedin na een in Sint Petersburg gehouden
voordracht het was de eerste maal, dat
een vreemdeling daar in het openbaar Rus-
sich sprak ook Rusland voor rijn plan
nen interesseeren en in 1893 ging hij naar
Tibet.
Sven Hedin trad in de rij der groote ont
dekkingsreizigers. Hij werd een dier groo-
ten, waarvan hij als jongem gedroomd had.
Sven Hedin vestigde intusschen niet al
leen de aandacht op zich door zijn stout
moedigheid. Hij was voor alles een weten
schappelijk man en allerwegen interesseer-
BANDIETEN PLUNDEREN STAD
IN KOREA.
Ruim 200 bandieten zijn op de Westkust
Korea de stad Tansen binnengedrongen en
hebben de zwakke politiemacht aldaar ont
wapend. Talrij ke Korean en en Japanners
werden gedood. De bandieten plunderden
vervolgens de winkels, scholen en zieken- j
huizen en staken de stad in brand.
Troepen zijn uitgezonden om de bandie-
ten te verdrijven. Volgens de voorloopige
mededeelingen bedraagt het aantal dooden I
en gewonden in Tansen ruim honderd.
Zoolang de voorraad strekt stellen wy U
nog beschikbaar onderstaande werken, af
gehaald aan ons Bureau of besteld bij on
ze agenten of bezorgers tegen den gerin
gen prijs van 7J4 cent per deeL
Alle boeken tellen pl.m. 200 pagina's en
zyn gebrocheerd in kleurendruk omslag.
De titels zijn:
De Duistere Schaduw.
De Gestolen Diadeem.
De Lieveling der Fortuin.
De man in het Duister.
De Man met den Horrelvoet
De Morea PareL
De Stad der Gevaren.
De Stempel der Stilte.
De Vierde Man.
De Weg tot het Hart
Godenzoon.
Het Geheim van Haeth Hover.
Klatergoud.
Om 100.000 dollar.
Onder den Glazen Koepel.
Vijanden der Gerechtigheid.
Wilde Sheba.
de hy zich voor de cultuur der volken,
door wier landen hij trok en in wier lan
den hij dikwijls meerdere jaren achtereen
vertoefde.
De titels van zjjn boeken zeggen al ge
noeg aangaande het uitgestrekte gebied,
dat door hem verkend werd. Daar zijn
„Door Azië's woestijnen", „In het hart van
Azië", „Over land naar Indië", „Transhima-
laya", „Bagdad-Babylon-Ninivé", „Jeruza
lem", „Van Peking naar Moskou", „Mount
Everest", ,Perzië en Mesopotamië" enz.
Deze boeken en andere, als „Van Pool
tot Pool" schreef hij om uit de honoraria,
die hij er voor toucheerde, de onkosten te
bestrijden van de publicatie zijner groote,
wetenschappelijke werken, die voor de we
tenschap een bijzondere aanwinst zijn ge
weest en hem menige onderscheiding heb
ben doen verwerven.
Zijn belangrijkste wetenschappelijke pu
blicatie is „Southern Tibet", aan welk stan
daardwerk hy jarenlang werkte en dat in
1922 verscheen. Het omvat negen deelen
tekst en drie deelen met kaarten. Voor deze
uitgave gaf de Zweedsche regeering een
subsidie, terwijl particulieren eveneens
belangrijke sommen beschikbaar stelden.
Sven Hedin moest zelf echter nog twee
honderd duizend kronen bijpassen.
Hij stak er zich voor in schulden, die hij
nog steeds niet heeft kunnen afbetalen.
„Southern Tibet" behandelt bijzonder
uitvoerig de geografie en geologie van het
land en men kan van Sven Hedin zeggen,
dat hij de man is, die Tibet en aldus het
„dak der wereld" heeft opgemeten.
Sven Hedin is ongetwijfeld de primus
onder Arië's talrijke ontdekkingsreizigers
en zulks vooral door zijn degelijk, weten
schappelijk werk. Hy trok zeven maal de
Himalaya over, een bijna bovenmensche-
lijke prestatie, door hem in zijn boeken
zonder eenigen ophef beschreven. Hij ont
dekte de bronnen van Indië's drie groote
rivieren en leverde topografische meester
werken.
Het ideaail van de wetenschap om de
wetenschap heeft in hem een eminent ver
tegenwoordiger gevonden. En toch is deze
man geen kamergeleerde, geen reismaniak,
maar een eerlijk en warm voelend mensch.
Tydens den wereldoorlog trok hij zonder
aarzelen de partij van Duitschland. Merk
waardig genoeg nam hij hier een standpunt
in, dat volkomen in de lijn lag van het hui
dige nationaal-socialistische Duitschland.
Sven Hedin oordeelde den wereldoorlog en
meer in 't bijzonder den strijd tusschen
Duitschland en de Europeesche grootmach
ten een kamp tusschen Germanen aan den
een en kant en Latijnen en Slaven aan den
anderen. Hij nam het Engeland zeer kwa
lijk, in dien kamp de partij van de tegen
standers van het Germaansche ras te heb
ben gekozen. Daarom werd hij als eerelid
van de Geopraphical Society te Londen
geschrapt. Het ontbrak niet aan laster. Er
verscheen een boek, „Sven Hedin-Edel-
man" getiteld, waarin de grofste verdacht
makingen werden geuit.
De oorlogspsychose, waarvan Sven He
din tijdelijk het slachtoffer werd, is in de
geleerde wereld wel geweken en de ener
gieke, nog steeds jonge en lichamelijk
krachtige zeventigjarige wordt thans ter
gelegenheid van zijn verjaardag geëerd als
één der grootste ontdekkingsreizigers van
alle tijden, als een groot geleerde en een
waarachtig mensch, die terugschouwen kan
op een prachtig en doelbewust opgebouwd
levenswerk.
KERKNIEUWS
BROEDER FIDELIS. t
Gisteren is in het Moederhuis der Broe
ders van O. L. Vrouw van Zeven Smarten
de uitvaart en begrafenis geweest van den
eerw. Broeder van de Nijverheidsschool
„De Heibloem" te Heythuizén.
Broeder Fidelis (in de wereld de heer
Fredericus Joseph Hoogsteden) werd op 16
Januari 1883 te Rotterdam geboren en al
daar op elfjarigen leeftijd in het St. Lauren-
tius-Gesticht opgenomen. Op 3 Juli 1904
trad hij in de Congregatie van O. L. Vrouw
van Zeven Smarten en werd op 12 Juli
1910 geprofest. In 1920 werd hij benoemd
tot Directeur van de Nijverheidsschool „De
Heibloem" te Heythuizen, welke functie
broeder Fidelis tot kort voor zijn laatste
ziekte heeft vervuld..
