26ste Jaargang VRIJDAG 1 FEBRUARI 1935 No. 8029 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BINNENLAND VOORNAAMSTE NIEUWS. 3)e £eid4eli£(3oii/ttMit DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 V JHet Arisch gesol. De rassen-waan, die in het Duitsche volk is gecultiveerd als „cultiveeren" niet een heel ongelukkig gekozen uitdrukking is, waar we willen constateeren een opzette lijke afdwaling naar het heidendom! dat Arisch gesol vindt één zijner uitingen in het anti-semietisme. De „Avondpost" van gisteravond drukt v/eer 'ns af een stukje uit het fel-anti- Joodsche blad „Der Stürmer". „In de derde Januari-editie van de „Stür mer" (het weekblad van Streicher) komt o.a. een foto voor met het onderschrift: ,,Men zou het niet mogelijk achten". Deze foto vertoont tien meisjes van naar schat ting zeven tot negen jaar, die feestelijk gekleed op een ver jaarspartijtje bijeen zijn Onder haar bevindt zich ook een Jo dinnetje, Edith Rosenfeld. De „Stürmer" merkt hieromtrent op: „Dat een ingenieur, S.A.-leider (in wiens huis klaarblijkelijk het partijtje plaats vond) zoo weinig ras sen-trots bezit, om tot den verjaardag van zijn dochter een Jodenkind uit te noodi- gen, moch men welhaast onmogelijk ach ten". Wij, Katholieken, staan principieel, krachtens onze beginselen, afkeerig tegen over het anti-semietisme. En de rassen-trots of rassen-waan is veel te k 1 e i n-zielig, om te passen in het breeden raam der christelijke leer over menschen-waarde en naasten-liefde,! Alle menschen moeten één zijn in Christus! Dat is de christelijke leer, waarmede de door ons bedoelde rassen waan lijnrecht in strijd is! Niet het verschil in ras bepaalt de kwa liteit der menschen! Een gehéél ande ren waarde-meter gebruikt de christelijke moraal! De laatste aflevering van het voortreffe lijk maandblad „Het Schild" doorlezend viel ons op onder de „Vragenbus" een ant woord van pater Otten die antwoorden worden altijd met evenveel elegance als scherpte gegeven, waardoor de lezing er van ook om den vorm een genoegen is. Pater Otten schrijft naar aanleiding van een vraag: „Was Christus een Ariër? o.m.: ,En tot slot, niet door arisch of semietisch bloed op de eerste plaats zijn we voor God gerechtvaardigd en verlost, maar door G o d-m enschelijk bloed, wat als zoodanig met ras niet veel te maken heeft. Wat we van sommige „rasachte" Ariërs zien en hooren, wettigt de vraag, of het arische ras in alles zoo superieur is en het semietische zoo vér overtreft! Ik meen, dat het semietische ras genoeg hooge en edele kwaliteiten getoond heeft, naast minder edele. Maar die laatste vinden we elders ook". Dat is fijn opgemerkt. Wij moeten die eng-hartige r assen-ver- goding verafschuwen. ZONDAGSHEILIGING Over de concrete toepassing van de Zondagsheiliging, over de middelen, waarmede de Zondagsheiliging moet wor den bevorderd of beschermd is ver schil van meening onder hen, die gelijkelijk staan op het standpunt, dat de Zondag geheiligd moet worden in het pri vate leven aller Christenen, terwijl de Overheid moet zorgen, dat het publieke leven die heüiging niet noodeloos bemoei lijkt en belemmert. Onder de antirevolutionairen blijkt de zer dagen van dat verschil van meening in eigen an tire v. kring. In de antirev. pers en op vergaderingen van antirev. is gecritiseerd op en gepro testeerd tegen de handelwijze van burge meesters, die op Zondag diensten hebben bewezen bij de verkiezingen in het Saar- gebied. De antirev. prof. mr. V. H. Rutgers, het vroegere Kamerlid, die Nederland vaak in Genève vertegenwoordigde, komt nu in de „Standaard" krachtig op tegen deze critiek. De schrijver blijkt ernstige twijfel te koes teren, of een veroordeeling van verkiezin gen op Zondag wel zoo stellig uit de calvi nistische leer voortvloeit. Instellingen van weldadigheid EN EIGENBELANG. De Minister van Binnenlandsche 5$aken heeft een niet door kernachtige kortheid uitmuntende uitvoerige circulaire ge richt aan de gemeentebesturen, waarvan de aanvang aldus luidt: „Van verschillende zijden is in den laat- sten tijd de vraag aan de orde gesteld, of het toelaatbaar is te achten, dat bestuurs leden van instellingen van weldadigheid voor hun werkzaamheden salaris ontvan gen, en in het bijzonder, welk standpunt de Overheid te dien aanzien dient te ne men. In verband hiermede is dit vraagstuk vanwege de daarbij meer in het bijzonder betrokken Departementen die van Bin nenlandsche Zaken, Justitie en Sociale Za ken onder de oogen gezien, terwijl ik ter zake het advies heb ingewonnen van de Nederlandsche Vereeniging voor Armen zorg en Weldadigheid. Naar aanleiding hiervan deel ik U het volgende mede: Naar mijn meening dient het beginsel voorop te blijven staan, dat bestuursleden van philantropischen en sociaal-hygiëni- schen aard hun functie zonder vergoeding behooren te verrichten. Ik voeg hier echter terstond aan toe, dat gewaakt dient te worden tegen de voorstelling, als zou, wanneer in een bepaald geval wél hono rarium worden genoten, dit steeds ver keerd zijn. Er zijn gevallen denkbaar, waarin afwijking van dezen regel alles zins aanvaardbaar is; in andere gevallen ook betreft het historisch gegroeide ver houdingen, waarin soms geen verandering kan worden gebracht, zonder de betrok ken instelling in groote moeilijkheden te brengen, zulks uiteraard tot schade van de door deze gediende belangen. Om deze reden acht ik optreden door een algemeen verbod van salarieering van bestuursleden bijv. op straffe van ont houding van subsidie in zijn algemeen heid niet juist. Daarbij komt, dat ernstige misbruiken voorkomen, niet al'leen waar het gaat of rechtstreeksche bezoldiging, maar evenzeer in gevallen, waarin in ande ren vorm, bijv. door bemiddeling of leve ranties, voordeel van de bestuurspositie wordt getrokken. Uit dat oogpunt bezien, is het stellen van een algemeenen regel onvoldoende. Er bestaat echter voor de Overheid in het algemeen en dus ook voor de gemeen tebesturen in het bijzonder alle aanleiding tot een scherper optreden, tegen misstan den, als hier in het geding zijn". Zeer terecht wijst de minister er op, dat er ook andere misstanden kunnen zijn in instellingen van philantropischen en sociaal-hygiënischen aard, dan betaalde bestuursfuncties. Wij denken aan een vriendje s-p o 1 i- t i e k bij aanstellingen van personeel en gunningen aan leveranties. Dit zijn in de geschiedenis geen onbekende mis standen! Op deze en dergelijke misstanden moet de Overheid letten, aldus de minister, in zijn hier-geciteerde circulaire. Werkverruiming en W erkverschaffing HET STANDPUNT DER S. D. A. P. De socialistische Leidsche Bestuur- dersbond heeft in een vergadering de werk verruiming en werkverschaffing bespro ken. Aan een verslag van deze vergadering in de „Vooruit" ontleenen wij het volgende: Het eerst krijgt Van Stralen het woord, die met voldoening de ernstige behande ling door B. en W. en de rechterzijde van de s.d. voorstellen vaststelt. Dat spr. van meening is, dat in bepaalde gevallen werk verschaffing aanvaard zal moeten worden, vindt zijn oorzaak in de groote ellende, waarin momenteel een groot deel der ar beidersklasse verkeert. Op de bestaande wijze door te gaan is niet langer mogelijk. Spr. standpunt is, dat we krachtig voor werkverruiming moeten blijven strijden waar het productieve werken betreft, maar daarnaast werkverschaffing niet langer zullen mogen afwijzen. Als voorbeelden van werken, in werk verschaffing uit te voeren, noemt spr. de aanleg van sport- en speelvelden, afgra ving van het Bolwerk, het graven van een kanaal voor de Leidsche Duinwater Maat schappij, het bouwrijp maken van gron den. Op de lijsten van Sociale Zaken komen honderden aanvragen door „cxnze men schen" voor om by de werkverschaffing te werk gesteld te worden. Hierna is het algemeene standpunt t.o.v. werkverruiming en werkverschaffing, zoo als dat reeds in 1931 in een rapport van den Algemeenen Raad uit S. D. A. P. en N.V.V. tot uiting komt, behandeld door J. A. Bergers, assistent hoofdstuurder van het N.V.V. Spr. begint met er op te wijzen, dat arbeid een eerste voorwaarde is om gees telijk staande te blijven. In Leiden zullen we daarvoor de werk verschaffing moeten gaan aanvaarden. Elders is in werkverschaffing veel goeds voor de gemeenschap tot stand gebracht. De aanvaarding hiervan heeft het groote gevaar der contra-prestatie kunnen keeren. De practijk is bovendien zoo, dat arbei ders, die jarenlang werkloos zijn, nu graag aan het werk zouden gaan voor inkom sten, die toch tien procent boven het steun bedrag liggen. Spr. noemt belangrijke wer ken, vooral in de nooidelijke provincies, in werkverschaffing uitgevoerd. Daar zouden de duizenden, die in de werkverschaffing arbeid vinden, niet voor een steunregeling willen ruilen. Hierna volgde een uitvoerige discussie, waarbij werd vastgesteld, dat van een con flict in de raadsfractie over dit onderwerp niet gesproken kan worden. De vergade ring besloot unaniem, een uitspraak te for- ceeren, maar de zaak naar de Plaatselijke Raad te verwijzen. Tot zoover het verslag in de „Vooruit". Wij gevoelen er heelemaal geen behoefte aan, om „een conflict in de Leidsche raads fractie" der S. D. A. P. te phantaseeren of een in dien kring bestaand meeningsver- schil tot een conflict op te blazen! Maar iedereen zal moeten toegeven, dat 't meeningsverschil over dit onderwerp tus- schen den heer van Stralen (S.D.A.P.) en de sociaal-democratische fractie in den Leidschen Raad toch wel door en namens die fractie héél scherp is belicht! Herhaal de malen en ook mpt feilen nadruk is door den voorzitter der fractie verklaard, dat de fractie het niet eens is met de meening van den heer v. Stralen ja, dat zelfs diens standpunt, om door de gemeente werk in werkverschaffing te laten uitvoeren, in de fractie niet eens een onderwerp van ernstige bespreking had uitgemaakt! Intusschen, als men hierin geen conflict in de Leidsche raadsfractie der S. D. A. P. wil zien wij aanvaarden die verklaring met genoegen! VERKEERSVLIEGTUIG VAN DE „DERULUFT" VERONGELUKT. Elf dooden. Gisteravond is een. vliegtuig van de Luchtvaart Maatschappij „Deruluft" op de lijn Koningsbergen—Berlijn verongelukt doordat het bij een poging een tusschen- landing te maken op het vliegveld van Stettin ter hoogte van Podejuch ontijdig met de aarde in aanraking kwam. Hierbij zijn behalve de drie leden van de bemanning, bestaande uit kapitein Wes- töhel, den radiotelegrafist Kuehne en den werktuigkuidnge Zimmerman, acht passa giers om het leven gekomen. De slachtoffers zijn Freiherr Maarschalk von Bieberstein, Dr. Lang uit Danzig, Mej. Gleitz uit Danzig, de heer Sonntag uit Dan zig, de heer Von Schulz uit Zoppott, de heer Rohde uit Koningsbergen, de heer Rudels- dorff uit Berlijn en de heer Vietor uit Bre men. Het vliegtuig was gisterenmiddag te 16 uur op den vastgestelden tyd van Danzig naar Berlijn vertrokken. Tengevolge van het slechte weer zag de bestuurder zich genoodzaakt een tusschen- landing te maken te Stettin, vanwaar ra diopeilingen waren ontvangen. Het vlieg tuig meldde te 18.17 uur een vlieghoogte van 400 Meter. Achttien minuten later meldde een radiobericht, dat de vlieghoogte 220 meter bedroeg. Tegelijkertijd deelde de radiotelegrafist mede, dat het vliegtuig zich in de wolken bevond en dat de antenne met ijs beslagen was. DE CENSUUR IN DUITSCHLAND. LEIPZIG, 1 Febr. (VD.). Wegens het verspreiden van „Gruwelberichten" in een naar het buitenland gezonden brief, die geopend werd, heeft de groote strafkamer te Leipzig een 25-jarigen man tot zeven maanden gevangenisstraf veroordeeld. DE REIS VAN DR. DE VLUGT NAAR RUSLAND De burgemeester van Amsterdam dr. de Vlugt is als president-commissaris der Ne derlandsche Scheepsbouw-Mij. naar Rus land geweest om eens te trachten, daar voor genoemde maatschappij een groote order te krijgen (waardoor voor 1500 men schen, zoo lazen we, werk zou worden ge schapen). Van vele zijden is felle critiek uitge oefend op deze daad van den Amsterdam- schen magistraat. Ons inziens ten onrechte. En wij nemen met instemming over wat door den „Tijd"-redacteur L. v. d. B. in de „Tijd" van gisteravond werd gescb -even: „We weten dat de burgemeester met de regeering voeling heeft gehouden, dat mi nister Colijn niet onkundig is geweest van het reisplan. Trouwens er moet immers nog een tegenprestatie van Rusland ver langd worden voor zekere houtafname! En nu behoeft men nog niet eens op het standpunt te staan dat Nederland niet op 'n eilandje kan blijven leven ten aanzien van de handelsbetrekkingen met Rusland waar de meeste andere landen door de erkenning directe officeele onderhandelin gen kunnen voeren, terwijl wij alles langs 'n omweg moeten doen nu behoeft men niet eens dit standpunt in te nemen om toe te geven dat Amsterdam's burgemees ter er wijs aan deed om, geheel als pric:é persoon gaande op eigen risico, dit te doen in het groot belang van de stad zelf. De kost gaat nu eenmaal voor de baat uit. Zoo hebben onze vooruitstrevende re geerders er steeds over gedacht. De eer ste koopmansstad des rijks heeft in het verleden roemruchte burgervaders gehad die groot waren als kooplieden en door hun aanzien in den vreemde hun stad grootelij ks dienden. Waar belangrijke Amsterdamsche be langen als de betreffende op 't spel ston den begint het principienreiterei te gelij ken te theoretiseeren dat de onderhande lingen met het burgemeesterschap onver- eenigbaar waren, alsof ook maar in iets met deze louter persoonlijke aangelegen heid ware gepraejudiceerd op de houding onzer regeering. Hoe of ook 't resultaat moge zijn zelfs indien dit teleurstellend is de daad van dr. de Vlugt heeft recht op erkenning, niet op critiek, omdat hij er door poogde zijn stad te dienen". FILMAVOND KON NIET DOORGAAN Directeur van Ned. Bioscoopbond verzette zich tegen een voorstelling te Roermond In het Royal-Theater te Roermond zou Donderdagavond een füm vertoond wor den ten bate van „De Gezinsfilm". Deze avond was georganiseerd door de R.K. Vereeniging voor Groote Gezinnen en het Katholiek Filmront. Deze filmavond is echter niet door kunnen gaan, nadat de heer De Hoop, voorzitter van den Neder- landschen Bioscoopbond, telefonisch aan de directie van het theater te kennen had gegeven, dat de filmavond verhinderd moest worden. De directie nam daar geen genoegen mede, waarop de heer De Hoop mededeel de, dat dergelijke filmavonden door den Bioscoopbond verboden moeten worden. De theaterdirectie verzocht daarop een telegrafische beslissing van den Bond, wel ke inderdaad kwam en inhield, dat voor- loopig dergelijke voorstellingen niet mo gen plaats hebben, omdat de vraag, of gratis fümvertooningen kunnen worden gegeven nog een onderwerp van overleg uitmaakt. De heer De Hoop stelde zich op het standpunt, naar hij verklaarde aan een der leden van het plaatselijk werkcomité, „dat het tijd wordt, dat er een einde wordt gemaakt aan actie, om te komen tot een katholieke filmproductie". HAGELRAMP TE NIEUWVEEN. Maximum-vergoeding aan tuinders. De Minister van gconomische Zaken heeft bepaald, dat aan de producenten van ge wassen van den tuinbouw voor zoover deze hun bedrijf uitoefenen te Nieuwveen, Ter Aar en Uithoorn, en voor zoover het be treft door hen in 1934 geteelde boonen- en augurkenplanten, waarvan de opbrengst door bijzondere omstandigheden niet ter veiling is aangevoerd steun verleend zal worden tot een maximum van 17.500. Bepaald is, dat steun wordt verleend over de hierna vermelde hoeveelheden van de hierna vermelde producten tot de daar bij vermelde bedragen per eenheid, deze eenheden berekend naar een opbrengst van DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. BUITENLAND. De Belgische minister-president beant woordt de socialistische interpellatie over de bestrijding der werkloosheid. (2de blad). De besprekingen te Londen met de Fran- schen zijn heden begonnen. (2de blad). Verbeterde verstandhouding tusschen Spanje en het Vaticaan. (2de blad). Een resolutie van senator Borah tegen de kerkvervolging in Mexico. (2de blad). BINNENLAND. De bij den brand te Den Haag vermiste timmerman is inderdaad in het vuur om gekomen. Zijn lijk is gisteren gevonden. (Gem. Ber., 3de blad). Faillissement van notaris te Langweer (Fr.) dupeert vele spaarders (Gem. Ber., 3de blad). 14.000 kg. per HA. voor augurken en van 12.600 kg. per H.A. boonen by een stand van het gewas 70. a' Augurken 398.575 kg. 1.80 per 100 kg. b Boonen 334.356 kg. 3 per 100 kg. DE KON. HOLL. LLOYD. Inkrimping van het bedrijf. Naar wij vernemen is binnenkort een be langrijke inkrimping van het bedrijf van den Kon. Hollandschen Lloyd te verwach ten. Zooals bekend,, is het passagiersver voer reeds eenigen tijd stopgezet, zoodat deze maatschappij thans alleen nog vracht schepen in de vaart heeft. Donderdag is aan het geheele personeel van den Kon. Holl. Lloyd medegedeeld, dat de directie tot haar leedwezen door om standigheden gedwongen is, het bedrijf zeer aanzienlijk in te krimpen en als direct ge volg daarvan het overgroote deel van het varend en kantoorpersoneel in de naaste toekomst te ontslaan. Nader vernemen wij dat het besluit tot inkrimping van het bedrijf genomen is in overleg en na besprekingen met de bevoeg de autoriteiten in Den Haag. Nog Woens dag heeft te Den Haag een bespreking plaats gehad, wel'ke tot direct gevolg heeft gehad het besluit van de directie van den Kon. Hol'l. Lloyd om aan het personeel de bovenvermelde mededeeling te doen. Het ligt in de bedoeling, dat tusschen Amsterdam en Zuid-Amerika op bescheiden schaal een vrachtdienst zal worden ge handhaafd, waarvoor concentratie en re organisatie van het bedrijf van den Kon. Holl. Lloyd noodiig is. De regeering wenscht, dat handhaving van den dienst en inkrim ping van het bedrijf op zoodanige wijze geschieden, dat er samenwerking bestaat tusschen Rotterdam en Amsterdam. Ten slotte vernemen wij nog, dat door het aangekondigde ontslag waarschijnlijk ongeveer 200 leden van het personeel van den Kon. Holl. Lloyd zullen worden ge troffen. DE WEDDEN VAN GED. STATEN VAN NOORD-HOLLAND Bij K. B. is goedkeuring onthouden aan het besluit der Staten van Noord-Holland strekkende tot verlaging van de bezoldi ging van de leden van Ged. Staten door middel van heffing, met ingang van 1 Ja nuari 1935, van een pensioenpremie ad 10 pet. hunner jaarwedde, zulks onder gelifk tijdige intrekking van de besluiten tot toe passing van een tijdelijke korting op hun bezoldiging. Overwogen is hierbij, dat dit besluit ten doel heeft, de tijdelijke-korting ad 10 pet. om te zetten in een blijvende verlaging, doch dat dit doel door middel van heffing eener pensioenpremie niet volkomen zal worden bereikt, aangezien hierbij de grondslag der wedde intact blijft. Waar in verband met het voortduren van de ongunstige economische toestanden de bezoldidingen niet slechts dienen te worden verminderd in den grondslag die nen te worden aangetast, kan aan het be sluit geen goedkeuring worden verleend. De heeren waren te welwillend geweest, hadden te goed gerekendvoor zich zelf!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1