26ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN VRIJDAG 25 JANUARI 1935 No. 8023 3)e£eid&elve6au/^a/iit DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal Franco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: f 0.50 V Er is maar één economie. Wij wezen er gisteren op, dat bij den opbouw eener nieuwe maatschappij zich zelf uitsluiten: de klassenstrijders. De klassenstrijders, zoowel zij die staan aan de zijde van de S. D. A. P. als zij die zich bevindèn onder de liberalen. Onder de liberalen, die...., nog maar vasthouden aan het monopolie van gezond verstand en ware wetenschap! Daarvan hoorden we gisteren weer een voorbeeld bij de discussies in den Leidschen gemeenteraad. De woordvoerder van den Vrijheidsbond verklaarde, dat er geen li berale oeconomie bestaat; er bestaat een voudig oeconomie, al is 't waar, zoo zeide hij, dat in de liberale politiek de economie tot uitdrukking, tot recht komt. Ziehier weer een exempel van echte li berale mentaliteit: Zooals wij, liberalen, de oeconomie, de wetten der oeconomie zien, zóó z ij n de wetten. Ons inzicht daarin is de werkelijkheid! Ook zulk een mentaliteit van een vol strekte zelfingenomenheid is niet de meest geëigende voor een vruchtdragende samen werking! Het beheer van de arbeiders instellingen Zoo vaak ontmoet men nog het wanbe grip, dat men in besturen, in instellingen, waarin geldelijk beheer moet worden ge voerd, personen moet kiezen van een ze keren stand arbeiders zijn er niet vol doende voor ontwikkeld. Op den laatsten diocesanen Katholieken dag te Delft wees rector J. Bots op het uitmuntend beheer van de groote katho lieke arbeidersinstellingen, waarin zeer be langrijke geld-bedragen, door de arbeiders. Ons trof dezer dagen het verslag van een lezing over het werkloosheidsvraagstuk voor de Vereeniging Nederlandsch Fabri kaat in Den Haag. De heer Meyer de Vries, referendaris bij de afdeeling Werk- schaffing en Steunverleening van het de partement van Sociale Zaken, deelde daar in een en ander mee over het werkloos heidsvraagstuk. Toen het instituut der werkloosheidsver zekering' werd ingesteld, waren ongeveer 62.000 arbeiders georganiseerd. Thans is dit aantal gestegen tot bijna 600.000. Nu moet men niet denken, dat de arbeiders deze werkloosheidsverzekering cadeau krijgen. Niets is minder waar. Van de 26 millioen gulden wordt ongeveer 8 a 9 millioen door de arbeiders opgebracht. Dit geld wordt hoofdzakelijk door de vak- vereeniging beheerd, hetgeen nog wel eens aanleiding gegeven heeft tot critiek, aldus spreker. Maar spreker heeft voor deze een voudige vakvereenigingsbestuurders, die met groote toewijding de werkloosheids verzekering administreeren, groot respect. Het is een uitnemende en daarbij goed- koope wijze van administratie. Deze waardeering voor het intellectueel arbeiders-werk moge worden onthouden! AUTO IN HET WINSCHOTER- DIEP Bestuurder verdronken, Zijn moeder gered. Hedenmorgen om tien uur reed een ver tegenwoordiger van de N.V. Gist- en Spi ritusfabriek te Sappemeer, de ingeveer 40- jarige heer Bronda uit Winschoten, met zijn vierpersoons Chevrolet-auto op den weg Groningen-Winschoten. Onder. Hoogezand kwam het rechter voorwiel van de auto in aanraking met een verhooging langs het trottoir. De wagen werd hierdoor tegen een boom geslingerd en geraakte daarna in het langs den weg loopende Winschoterdiep. In een ommezien van tijd verdween de wa gen in de diepte. Direct schoot van alle kanten hulp toe. Toen het gelukt was den heer Bronda uit de wagen te trekken, bleek hij reeds te zijn overleden. Een eveneens in den wagen gezeten dame, die later bleek te zijn de moeder van het slachtoffer, de ongeveer 65-jarige mevrouw Brondae werd weer bij kennis gebracht. Dr. Blonk uit Hoogezand, voor wiens woning het ongeluk gebeurde, verleende de eerste hulp. De auto is later opgehaald. BINNENLAND NIEUWE VERLICHTINGSVOORSCHRIF TEN VOOR DE WEGEN? „Het Volk" verneemt, dat de algeheele verlichting van de voornaamste Rijkswe gen bij Waterstaat in ernstige overweging is en dat er wellicht binnen niet al te lan gen tijd belangrijke voorstellen in deze richting te verwachten zijn. Gedacht is aan een verlichting met natriumlampen of een soortgelijk systeem. HET PREPAREEREN VAN KAAS. In de dagbladen is een bericht versche nen, waarin bekend wordt gemaakt, dat op grond van het Crisis Zuivelbesluit het z.g. prepareeren van kaas is verboden. Het is gebleken, dat hieruit door velen de onjuiste gevolgtrekking is gemaakt, dat dit verbod betrekking heeft op de fabri- katie der z.g. korstlooze of gepasteuriseer de kaas, hetgeen echter niet het geval is, daar deze fabrikatie met het prepareeren van kaas niets te maken heeft. Heffing op boter. De heffing op boter en de vervoersver- gunning voor buitenlandsche boter is voor de volgende week vastgesteld op ƒ0.90. R.K. kliniek voor geesteszieken te Amsterdam Er bestaan plannen om te Amsterdam een R.K. Psychiatrische Neurologische Kli niek te vestigen. Ter bereiking van dit doel is onlangs te Amsterdam de „St. Lucas Stichting" opge richt. Stichters zijn prof. dr. A. II. M. J. van Rooy, voorzitter; notaris B. H. Gryseels, dr. J. J. H. M. Klessens, directeur van het Gasthuis der Ned. Ver. tegen Vallende Ziekte; geneesheer-directeur van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; mevr. G. A. M. VroomDreesmann, mr, Th. J. M. A. Wes terhout, president van het college van re genten van het Onze Lieve Vrouwe Gast huis, en H. B. M. Sinnige, secretaris. Tuindersvakbond L. T. B. De Diocesane Tuindersvakbond van den L .T. B. zal op Donderdag 7 Februari, des morgens 10 uur in het St. Bavogebouw te Haarlem, de algemeene jaarvergadering houden. Na een inleiding door den voorzitter, den heer Groen, zullen ter belichting van den noodtoestand in den Tuinbouw en ter uiting van de wenschen, welke leven onder de bloembollenkweekers verschillende in leidingen worden gehouden: a. door den heer H. A. van Tol te Loos duinen over den Tuinbouw in Zuid-Holland -beneden den Rijn: b. door den heer W. de Groot te Bever wijk over den Tuinbouw in het midden gewest van Noord-Holland; c. door den heer D. W. Lefeber te Lisse over de Bloembollensaneering; d. door den heer Joh. J. van der Meer te Roelofarendsveen over den Tuinbouw in Zuid-Holland boven den Rijn; e. door den heer B. Machielse te Groote broek over den Tuinbouw in Noord-Hol land. Na iedere inleiding- zal er gelegenheid worden gegeven tot gedachtenwisseling. ADVERTENTIEDAGBOEK. En ik gist'ren 1 vergeten, Door de groote drukte toen, En ik dat vandaag herstellen Met 1 film van „Altijd groen". En 1 film in 1 theater, Als 1 kostelijk bezit En daardoor 1 prolongatie Van de mannen in het wit. En 1 schoolkous voor uw zoontje, Welke schoolkous niet kapot, En 1 stokvisch en 1 bokking En 1 snoekie en 1 sprot. En 1 prijsvraag tegen vliegen Prima baaitabak in huis En 1 bon voor 1 pond lappen, En 1 heel nieuwe boordenhuis. En 1 liter spercieboonen En 1 dansles met 1 pret En goedkoope heerenhoeden En 10 Jaffa's, 1 corset En 1 snoepje op 1 middag Ais u 1 visite heeft, En 2 winkels vol restanten, Waar u dus 1 koopje heeft. En 1 borrel op 1 Zondag Of 1 dorst des avonds laat, Breng dan even 1 visite Zorg dat ge hierbij op stelten gaat. AMERIKAANSCH SCHIP IN NOOD Geen gevaar voor de opvarenden NEW-YORK, 25 Jan. Het 5896 ton metende Amerikaansche stoomschip „Mo- dawk" heeft S.O.S.-signalen uitgezonden en medegedeeld, dat het met de veerboot van den Long Island-spoorweg „Talisman" op 4 mijl afstand van Seagirt in New-Jer sey in aanvaring was gekomen. De „Mo hawk" was gistermiddag van New-York naar Havana en Mexico vertrokken met 107 passagiers aan boord. Twee redding- booten en de kustwacht hebben zich on middellijk naar de plaats van het ongeval begeven. Volgens nadere berichten schijnt de aan varing niet zoo ernstige gevolgen te heb ben gehad als men aanvankelijk vreesde. Beide scshepen, de „Mohawk" en de „Ta lisman", die volgens het nadere bericht van Noorsche nationaliteit is, en 4765 ton meet, hebben onmiddellijk na de botsing noodsignalen uitgezonden. Naderhand deel de de „Talisman" mede, dat de beschadi ging, die zij had opgeloopen zoo licht was, dat zij geen hulp noodig had. De „Mo hawk" die een bemanning van 107 koppen en 53 passagiers aan boord had, had echter zware averij opgeloopen en dreigde te zinken. Derhalve besloot de gezagvoerder het schip bij Seagirt op het strand te zet ten. Passagiers en bemanning werden door de „Talisman" en andere te hulp gekomen schepen opgenomen, zoodat men aan neemt, dat geen persoonlijke ongelukken zijn voorgekomen. De „Mohawk" was gecharterd door de Ward Line, dezelfde maatschappij die de „Morro Castle" had gecharterd toen dit schip onder ongeloofelijke omstandighe den door brand verongelukte. HET WEER OP ZONDAG. VOORLOOPIG WINDERIG, ZACHT EN VOCHTIG WEER TE VERWACHTEN. Terwijl de Nieuwe Wereld lijdt onder de heftige verschijnselen van een strengen winter en zware sneeuwstormen is het weer in West-Europa nog steeds ongewoon zacht. Telkens wordt een daling van de temperatuur, die een gevolg is van draai ing van den wind naar het Noorden, on derbroken door een nieuwe stijging als de wind onder den invloed der weerkundige gebeurtenissen in N.W.-Europa naar het Zuidwesten terugdraait. Gedurende eenigen tijd heeft het weer in ons land en wijde omgeving onder den in vloed gestaan van een zeer krachtig en stationnair gebied van hoogen druk over West-Europa en zoolang dit gebied stand hield kon men rekenenen op rustig en wei nig veranderlijk weer. Daarmede is het nu voorloopig gedaan. Wel handhaaft het bedoelde gebied van hoogen druk zich nog in zekere mate over den Oceaan ten Zuidwesten der Brïtsche Eilanden en zal het misschien nog eenigen tijd niet geheel zonder invloed op het weer bij ons blijven, maar over Noord-Europa beginnen thans zeer diepe depressies te loopen, die er bij afwisselend sterk dalen den en dan weer stijgenden barometer tel kens zwaar stormweer brengen. Zeer waarschijnlijk zal dit stormgebied zich in onze richting uitbreiden, zoodat er alle kans is, dat het weer gaandeweg win derig tot stormachtig zal worden. Daarbij kunnen zich ook verrassende wendingen voordoen, die bij ons stormweer kunnen brengen. Daarop moet men dus bedacht zijn. Van veel belang is deze algemeene ver andering voor de temperatuur want voor loopig zal wel Westelijke wind te verwach ten zijn en zal dus nog steeds zeer vochtige en vrij warme lucht worden aangevoerd. Er blijft dus voorloopig tamelijk zacht en vochtig weer te verwachten. Eerst zullen waarschijnlijk nog hoop gevende opklarin gen voorkomen maar hiervan moet niet te veel verwacht worden, daar de algemeene tendens van het weer in West-Europa thans een geleidelijke achteruitgang beteekent. De verwachting voor het week-einde is der halve: zwaar bewolkt, vochtig en zacht weer met overwegend sterken wind uit j Westelijke richtingen en waarschijnlijk eenigen regen. Mogelijke opklaringen zul- len van weinig beteekenis zijn. DE LUSTRUMFEESTEN VAN DE V. V. S. L. De lunch'in „In den Vergulden Turk" 360 reünisten, onder wie de Prinses, deelnamen. Zware fabrieksbrand te Den Haag j Papierwarenfabriek, staal-en j tricotmij. en scheermessen- fabriek erin gevestigd Een brand, zooals in lang niet in Den i Haag heeft gewoed en waarvan de om vang op dit oogenblik nog niet geheel te I overzien is, is hedenochtend uitgebroken in het fabriekscomplex aan de Leeghwa- j terstraat, hoek Waldorpstraat. Toen wij op i het terrein van den brand kwamen, enkele i oogenblikken na de alarmeering, bleek reeds dadelijk, dat de brand zeer snel in i omvang toenam en bij de seconde zich uit- j breidde en heviger werd. De vlammen .sloegen van alle kanten uit het gebouw, dat drie verdiepingen hoog is, zoowel uit het dak als uit alle ramen en deuren. Het was een fantastisch schouwspel: men zag de houten balken en deuren binnen en kele oogenblikken door de geweldige hitte verzengen, terwijl de losse bladen papier 1 (de brand was aanvankelijk ontstaan in de papier-fabriek) met groote snelheid en hevigheid over de straten woeien, daar bij angst en schrik onder het talrijke pu bliek verspreidende. De toestand was zeer ernstig. Van alle kanten kwam politie en brandweer aangesneld, doch de groote mas sa materieel en de groote hoeveelheden water, welke binnen enkele oogenblikken op het brandende gebouwencomplex wer den geworpen, konden niet verhinderen, dat de vlammenzee onverminderd voort duurde en steeds verder om zich heen- greep. In het brandende complex was gevestigd een papierwarenfabriek, de Rubber La tex Poeder Company, een staalirtaatschap- pen, en tricotmaatschappij, een scheermes- senfabriek en nog enkele andere zaken. Omstreeks half elf heeft een bediende van de papierfabriek, de heer A. J. W., den brand ontdekt, die in de beneden étage i uitgebroken was. Hij liep dadelyk naar i buiten en riep om hulp, waarop enkele personen, die in de nabijheid waren, toe schoten en den brand trachten te blus- schen, natuurlijk zonder resultaat. De vlammen schoten omhoog, gretig voedsel DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Reorganisatie in Duitschland. (2de blad). Kabinetsreorganisatie in Italië. (2de bl.) BINNENLAND. Een zware fabrieksbrand heeft heden- denmorgen een groot complex gebouwen te Den Haag in de asch gelegd. (1ste blad). Autobestuurder in het Winschoterdiep verdronken; zijn moeder gered. (1ste pag.) Geldvervalschers te Rotterdam gearres teerd. (Gem. Ber., 3de blad). De daders van vele inbraken te Oegst- geest voor de Haagsche Rechtbank. (Rechtzaken, 4de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. De kampioenschappen ijshockey te Davos (2de blad). oe stcrrit von Monte Carlo. (2de blad). vindende in de rubber- en papiervoorra- den, welke opgeslagen waren. Het ver moeden bestaat, gesteund op aanvankelij ke aanwijzingen, dat de brand is ontstaan door kortsluiting in de lift, waardoor een koker werkte tevens als schoorsteen, waar door de vlammen met ijzingwekkende snelheid aangewakkerd werden. Het per soneel, dat in de fabriek aanwezig was, moest zich hals-over-kop in veiligheid stellen en vluchtte door de ramen en aan de achterzijde en door de deuren naar bui ten. Niemand werd, voor zoover bekend, gewond; slechts een meisje viel van de schrik flauw. Een half uur na het begin van den brand stortte het dak van het eene fa briekscomplex reeds in. De toestand werd ernstiger, omdat naast het brandende fa briekscomplex een benzinedepot en een verffabriek zijn gevestigd. Gelukkig was de hevige wind naar de andere zijde, zoo dat de brandweer zich er op kon concen- treeren de aan dien kant staande gebou wen zooveel mogelijk te beschermen. Ook was in de onmiddellijke omgeving een ka belgebouw van het Hoogspanningsnet van het G.E.B., dat eveneens aan de brandweer groote zorg baarde. Om even elf uur kwa men met donderend geraas de machines van de derde étage naar beneden, angst en schrik verspreidend bij allen, die in de omgeving stonden. De Officier van Ju stitie, mr. Hoekstra, de wnd. hoofdcom missaris en commissaris Kramer waren op het terrein van den brand aanwezig, als mede een groote politiemacht. Alle spuiten waren uitgerukt en bestre den het vuur met het grootst mogelijke aantal slangen. De brand nam steeds in hevigheid toe. Om kwart over elf sloegen de vlammen ook aan de voorzijde van het fabrieksge bouw aan de Waldorpstraat uit. Ook hier moest de brandweer haar pogingen om althans dezen vleugel te behouden, opgeven. Het was één vlammenzee, waar men zag, en een angstwekkend geknetter en geloei van het vuur, dat door den storm opgejaagd werd en steeds nieuw voedsel zocht. In wijden omtrek was de brand zichtbaar. Op den Parallelweg stond het zwart van de menschen cn ook op den spoordijk wa ren vele honderden nieuwsgierigen ge klommen. Tijdens het blusschingswerk werd een agent van de motorbrigade door twee leden van den Geneeskundigen Dienst op hun armen zittende, uit het brandende perceel gedragen. Er stroomde eenig bloed langs zijn beenen, waarschijnlijk tengevolge van vallende glasscherven. Omstreeks half twaalf liep een houtop slagplaats van een meubelfabrikant aan de Waldorpstraat, gelegen naast het branden de fabriekencomplex, ernstig gevaar. De vlammen werden door den wind in de rich ting van die opslagplaats gestuwd en met 5 stralen trachtte de brandweer de muren nat te houden. Gelukkig werd zij daarbij ge holpen door een motregen, welke echter spoedig overging in een flinke stortbui, waardoor evenwel het nadeel ontstond, dat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1935 | | pagina 1