HOE MEN TOEGANG KRIJGT TOT DE HOOGSTE KRINGEN. DE TELEFOON EN DE TELEFOON-JUFFROUW. RONDOM DEN HOORN. HALLO BITTE ARE YOU THERE? J' éCOUTE In het oerwoud houdt men er een eigen meening op na. Wij kunnen ons haast niet voorstellen, dat er een tijd is geweest, waarin de men- schen het zonder telefoon moesten stellen. Toch ligt deze tijd nog niet zoo ver ach ter ons, daar de uitvinding van de tele foon eerst van zeventig jaar geleden da teert. Als uitvinders van de telefoon zijn aan te wijzen de Duitscher Philip Reiss, een onderwijzer uit Friedrichsdorf, en de Amerikaan Dr. Alexander Graham Bell uit Boston. In de eerste jaren van het be staan der telefoon was het aantal aanslui tingen slechts zeer gering, doch toen na eenige jaren het toestel steeds meer werd vervolmaakt en het publiek er het gemak van ging inzien, werd het getal der aan sluitingen steeds grooter. Toenemende populariteit. Waren er in 1877 in Amerika slechts 800 aansluitingen, vier jaar later bedroeg dit cijfer ongeveer 55.000, hetgeen de steeds toenemende populariteit van de telefoon wel demonstreert, in 1877 kwam de tele foon naar Nederland, waar zij het eerst haar intrede deed te Amsterdam. Hier werd met 40 aansluitingen begonnen, welk Te Londen is een school, waar de jeugd reeds vroegtijdig met het telefoontoestel leert om gaan cijfer momenteel ongeveer 32.000 be draagt. Het aantal telefoon-abonné's over de geheele wereld bedraagt thans c.a. 32 millioen, waarvan 60 pet. in de Ver. Sta ten en 28 pet. in Europa. Uit de statistieken, welke de laatste ja ren zijn opgemaakt, is gebleken, dat in ons land vrijwel het meest wordt getelefo neerd, n.l. gemiddeld 1900 gesprekken per abonné per jaar. In Groot-Brittannië wor den in één jaar in totaal c.a. 1.500.000.000 telefoongesprekken gevoerd, waarvan 1.300.000.000 stadsgesprekken en 2.000.000 gesprekken -met het Europeesche vaste land en de rest interlocale telefoonge sprekken. Intensieve propaganda Sinds langen tijd wordt in Engeland door de directies van de verschillende te lefooncentrales een intensieve propaganda gevoerd, opdat een zoo groot mogelijk aan tal menschen een telefoonabonnement zul len nemen. Een staf van propagandisten is voortdurend aan het werk om het publiek de voordeelen van het bezit van zulk een toestel uiteen te zetten. Van tijd tot tijd wordt deze propaganda-arbeid zelfs aan de deur verricht. Het voornaamste punt, waar op de propagandisten wijzen, is, dat het bezit van een telefoontoestel slechts 11.50 per week kost. Meer dan eens werden hierbij merkwaardige ervaringen opge daan. Hier van terloops enkele amusante1 voorbeelden. Toen een dame hoorde, dat het abonnement haar slechts ƒ1.50 per week zou kosten, bood zij den beambte een daalder aan met het verzoek: „Ik zou graag een telefoon voor één week hebben; mijn kleinzoontje komt n.l. bij mij op va- cantie en dan heeft hij tenminste iets om mee te spelen". Er hoorde een tafel bijl Een ander geval was dat van een Schot, die op de vraag of hij een wand- of een tafeltoestel wenschte, na lang denken ant woordde, dat hij maar het liefst een tafel toestel had. Eenige dagen, nadat het toe stel was geleverd en de man aangesloten, belde de Schot de telefoon-administratie op en vroeg woedend, wanneer nu einde lijk de tafel kwam, welke bij het toestel hoorde! In België bedroeg het aantal telefoon- abonné's in 1914 ong. 50.000 en thans c.a. 250.000. In 1929 bèdroeg het aantal locale gesprekken daar te lande ongeveer 160 millioen, terwijl verleden jaar 200 millioen werd gehaald. Zagen wij boven, dat het aantal telefoon-abonné's over de geheele wereld ong. 32 mil lioen bedraagt, dan is het te begrijpen, dat er ook veel tele foontoestellen over de aarde zijn verspreid. In begin 1929 waren er op de geheele wereld 32.7 millioen toestellen, waar van 19.3 millioen in Amerika, 9.2 millioen in Europa. Op 1 Januari 1931 bedroeg het aan tal 35.300.000, een toename met driekwart millioen sinds 1 Ja nuari 1930. Hiervan hadden Noord-Amerika 21.695.400 of ca. 63 pet., Europa 10.035.000 of 29 pet., Azië 1.201.000 of 3 1/2 pet.; hierop volgen Oceanië en Zuid-Amerika, terwijl Afrika slechts 236.000 of minder dan driekwart procent als laatste der werelddeelen ver achter aan komt. Amerika slaat het record. De Ver. Staten bezitten meer dan de helft van 's werelds te lefonen met een totaal van 20.201.000; Duitschlands aan deel is 9 pet., Engelands 5 1/2 pet., Canada's 4 pet en Frank- rijks 3 pet. Het meerendeel der telefonen, n.l. 24 millioen, is privaatbedrijf, doch hieraan neemt Europa slecht 1.239.800 deel, daar in dat werelddeel verreweg de meeste telefoon systemen staats- en gemeente bedrijven zijn; de zes steden met de meeste telefonen zijn: San Francisco met 40 op elke 100 inwoners, Washington met 33, Denver en Seattle met elk 32, Stockholm en Los Angeles elk met 31. Dan volgen Chicago, Ohama, Toronto, Minneapolis, New-York, Pittsburg, Mon treal Oslo, Kopenhagen en Zurich Parijs heeft 12 per 1000 inwoners en Londen nog geen 9. Nederland en België bovenaan Beschouwt men het aantal telefonen per vierkanten k.m. als basis, naar welke de welvaart van het land kan worden ge schat (zooals veelal wordt gedaan), zoo staan Nederland en België bovenaan met 22 per vierkanten k.m., Denemarken en Groot-Brittannië met 21, Zwitserland met 18, Duitschland met 17 en de Ver. Staten, Frankrijk en Zweden met resp. 6, 5 en 3. Steeds meer nieuwe vindingen worden op het gebied van de telefoon gedaan. De telefoon als typiste Zoo werden bij de Duitsche Rijkspost proeven genomen met een telefoon, waar aan een letergraaf was verbonden; dit is een soort electrische schrijfmachine, welke de mededeelingen zoowel neerschrijft als ontvangt; degene, die een telefoongesprek voert, kan met dit toestel zijn mededeelin gen, wanneer het hem raadzaam voor komt, ook schriftelijk-telefonisch doorge ven. Dit is vooral bij geheime mededeelin gen in zaken van zeer groot belang. Ook als de abonné, dien men opbelt, niet thuis is, kan men hem met dit toestel de bood schap schriftelijk afgeven. Het toestel is n.l. zoo ingericht, dat na een bepaald aan tal belsignalen de telefoonschrijfmachine van den afwezige automatisch worden in geschakeld, en degene, die hem opbelde, kan zijn mededeelingen schriftelijk over brengen. Is in Amerika en Europa de telefoon bij na zoo goed als onmisbaar geworden, in de wildernis van Zuid-West-Afrika blijkt echter aan het onderhouden van een tele foonverbinding zeer veel bezwaren te zijn verbonden. Hoe bavianen en apen over de telefoon denken Deze bezwaren worden hoofdzakelijk gevormd door olifanten, giraffen, bavianen en apen, die het vooral hebben voorzien op de telefoon- en telegraafpalen en de draden, welke deze palen verbinden Meer malen komt het dan ook voor, dat de pa len, welke men den eenen dag met veel moeite in den grond heeft geslagen, den anderen dag weer zijn vernield. De ba vianen en apen vinden de draden buiten gewoon geschikt om er hun gymnastische toeren aan te verrichten, hetgeen nu niet du eet bevorderlijk is voor het overbren gen van de menschelijke stern of de morse- teekens. Dc bosjesman benut haar op zijn manier Voorts vindt de Bosjesman zoo'n kope ren draad schitterend voor het makpn van allerlei arm- en beensieraden. De telefoon heeft in die streken dan ook met heel wat moeilijkheden te kampen. Hoewel over ge heel de aarde wordt getelefoneerd, is de te lefoontaai toch verschillend. Wanneer de Als Je soms haast mocht hebben. Vergezeld van een vrouwelijke bediende als chaperonne, komt de telefoniste in Ma nilla naar het kantoor. Later brengt de dienende geest haar het ontbijt en haalt haar ook telkens van het kantoor af, zoo- dra het uur der aflossing is geslagen. Te lefoniste in Manilla is een groote eer, waardoor men toegang tot de hoogste krin gen krijgt. Zoo'n telefoniste spreekt bui ten'haar moedertaal „tagoloog", ook En- gelsch, Spaansch en verschillenden onder haar nog Chineesch en Japansch. Naast een buitengewoon melodieuze stem bezit zij nog de deugd van het Oosten; zij kent geen haast! H. P. B. Automatiseering der telefoon. Men is druk doende om de telefoon in Nederland geheel te automatiseeren. In de groote steden is dit reeds voor een be langrijk deel geschied. -Toch zal het nog geruimen tijd duren, alvorens men met deze werkzaamheden geheel is gereed ge komen en men het zonder telefoonjuf frouw zal kunnen stellen voor de locale gesprekken. Blijkens de Memorie van Ant woord inzake de P.T.T. begrooting zal het automatiseeringsplan vermoedelijk eerst In 1946 gereed zijn. Tevens vindt men in genoemde memorie het bedrag Vernoemd, hetwelk wordt noodig geacht om de kos ten, hieraan verbonden, te bestrijden. De totale kosten schat men rond 130 millioen gulden. Op bovenstaande foto ziet men de werklui bezig met een onderdeel der hier aan verbonden werkzaamheden en wel het leggen der kabels. Men ziet, dat er voors hands vele handen werk door vinden. Een kijkje op de telefooncentrale in een der groote steden. In het Volkenbondsgebouw te Genève kan men met behulp van een koptelefoon overal in het gebouw de revoeringen vol gen. Berlijner een telefonische verbinding wenscht, roept hij „Bitte" en noemt het nummer; de opgeroepene meldt zich „hier X", terwijl de Londenaar vraagt „Are you there?" (Bent u daar?) en de Fransch- man zegt „J'écoute" (Is luister). Ook de Amerikanen beginnen evenals de Berlij- ners het gesprek met „Number please" (alstublieft nummer De Chinees echter weet, wat hij aan zijn goeden naam als beleefd mensch verschuldigd is en vraagt met veel omhaal „Day Huey bin she ah", d.w.z. ongeveer: „Wil zoo goed zijn mij met het juiste nummer te verbin den." Hoe een telefoniste wordt aangesproken. In Berlijn en Parijs is de telefoonjuf frouw een „Fraulein" ot een „Mademois elle"; in Londen echter een „hello-girl" en in China heeft de telefoniste den titel „Din wan sin my sum", wat zooveel be- teekent als: een persoon, die zorg draagt, dat de verbinding tot stand komt. Voor den New-Yorker daarentegen is de tele foonjuffrouw slechts ,en gedeelte van de te lefoon zelf, om zoo te zeggen een mecha nisch stuk van een geweldig bedrijf, zon der welke men zich het moderne leven niet kan indenken. Toen de Amerikanen de Philippijnen in bezit namen, voerden zij natuurlijk ook de telefoon in, echter zonder de daarbij be- hoorende vrouwelijke telefonisten. Deze telefonisten op de eilanden zijn over het algemeen meisjes uit de voorname fami lies der Philippino's en zijn onderschei den zich veel van haar collega's in andere landen. HOE DE UITVINDER DER TELEFOON IN ARMOEDE STIERF. Van den grooten Philipp Reis, den uit vinder de telefoon, is feitelijk maad weinig bekend, doch zeker is het ,dat deze man zijn leven in armoede heeft be ëindigd. Reis werd geboren te Gelnhausen op 7 Januari 1834. Na dat hij zijn school opleiding had ont vangen in het Gar- nier-Instituut te Froedricshsdorf na bij Hamburg en la ter in het Hassel- Instituut te Frank fort a. Main, trad hij op 16-jarigen leeftijd in de han delszaak als leer- Ling; hij wijdde zich daarnaast echter ook aan de natuur wetenschappen, waaraan hij zich na beëindiging van zijn leertijd gaf om zich voor het eeraarsambte voor te bereiden. In het jaar 1858 kreeg hij een leeraarsplaats aan het Garnier-In- stituut, waar hij op 14 Januari 1874 overleed. Op zijn graf op aet kerkhof te Frie- drichsdorfs richtte de „Physikalisch Verein" te Frank fort am Main een gedenkteeken voor hem op. Reis besefte volkomen de waarde en de draagwijdte van zijn uitvinding, maar hij bezat niet de middelen en was bovendien door ondervonden beleedigingen en te leurstellingen en ook door herhaalde ziek ten te zeer ontmoedigd, om zijn uitvinding te vervolmaken. Philips Reis kreeg een groote bekendheid, toen hij in 1861 zijn eer ste electrischen toonoverdragers constueer- de. LIEFDE IS VINDINGRIJK. De doofstommenonderwijzer Alexander Graham Bell te Boston huwde met een doofstom meisje en uit liefde tot haar zocht hij naar een middel om zich met haar te kunnen verstaan. Veel succes had hij niet met deze pogingen, maar hij geraakte er door op de hoogte van de uitvinding van Reis, en diens uitvinding wist Bell te ver beteren. In 1876 werd reeds de eerste tele foondraad gelegd van Boston naar een op 50 km. afstand liggende plaats. Het succes was wonderbaarlijk en van toen af hield niets de zegetocht van den telefoon meer tegen. Mevrouw Bell kon echter evenmin als vroeger hooren! DE HOOGSTE TELEFOON VAN EUROPA. Men kan tegenwoordig van het Jung- fraujoch af, het hoogste spoorwegstation van Europa, telefonisch aansluiting krij gen met alle deelen van de wereld. Het is een telefonische automatische installa tie, die eenig in haar soort is. De geleidin gen zijn geheel onderaardsch en sneeuw- stortingen noch lawines, welke op deze hoogten zoo veelvuldig voorkomen, zullen er schade aan kunnen berokkenen. WEES VOORZICHTIG MET TELEFOONJUFFROUWEN De speelsche schrijver Paul Achard had in zjjn tooneelstuk „Ces dames du cen tral" de Parijcshe telefoonjuffrouwen in het zonnetje gezet door allerlei kwaads van haar te vertellen. Deze kitteloorige per soontjes hebben hem dat niet vergeven. Zij stoorden zijn telefonische verbindingen dermate, dat de schrijver het nationale ge nootschap der abormé's op de telefoon in den arm nam, teneinde te trachten aan die directe actie paal en perk te stellen. De administratie nam afdoende bescher mingsmaatregelen en alle aanvragen om Achard's nummer gingen door de handen van de surveillante, die eischte, dat de vrager eerst zijn eigen nummer onthulde. Dientengevolge kon Achard rustig wer ken enslapen. Na een gedwongen bestand van vier maanden zijn „zij" weer begonnen. Achard is telefonisch weer geducht uitgescholden de geluiden van het bureau bewezen hem, dat „zij" het waren en later belden „zij" zijn dokter op om dezen te melden, dat Achard aan een crisis ten prooi was, waarna bij de verbinding verbraken. EEN IDEAAL VAC ANTIEOORD I De 580 inwoners van het Engelsch dorp je Melle, in Sometset gelegen, zijn merk waardige lieden. Terwijl andere dorpelin gen en stedelingen reikhalzend uitzien naar het oogenblik, dat ook zij de zegeningen van de moderne techniek deelachtig zullen worden, hadden de Melleanen, wars van alle modernisme, een adres aan Enge- land's premier, MacDonald, gericht, waar in zij protesteerden tegen het plan het dorp te voorzien van telefoons. Zij maakten te vens van deze gelegenheid gebruik den premier eens duidelijk te maken, dat zij over al die moderne uitvingen dacht. Niets moeten zij hebben van electrisch licht, noch van spoorwegen, no?h van autobussen „Wij willen rust en vrede", heet het in het zonderlinge verzoekschrift. „Wij willen al die moderne uitvindingen verre van on3 houden. Wij wenschen ons leven niet te zien verhaast en opgejaagd door nieuwig heden welke ons in geen enkel opzicht meer geluk kunnen bezorgen". Zou MacDonald, die in den laatsten tijd bjj zjjn drukke werkzaamheden conferentie op confe rentie wel eens hebben verlangd naar een plek op aarde, waar hem geen tele grammen en telefoontjes kunnen bereiken, waardeering hebben voor het oerstandpunt zijner Melleanen? Wij gelooven eerder, dat de officieele pe titie van het pittoreske dorpje, welke door alle Engelsche bladen duidelijk zichtbaar is gepubliceerd, een averechtsche uitwerking zal hebben. Is er voor een vermoeiden ste deling, na een jaar hard en enerveerend werken, een prachtiger plek om uit te rus ten te bedenken dan het dorp Melle in So- Somerset? DE EERSTE BRUIKBARE LUIDSPREKER TELEFOON. De Berlijnsche ingenieur Hans Schmidt is er na 5 jaar proefnemingen in geslaagd een luidspreker-telefoon te construeeren, welke ongetwijfeld een omwenteling in de telefonie zal brengen. De telefoon bestaat uit een versterker en een luidspreker. Deze nieuwe vinding maakt de tot nu toe aange brachte veranderingen aan de leidingen niet noodzakelijk en verhoedt de storende acustieke „terugkaatsing", welker uitwer king een soort geknars in de telefoon is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 9