26ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ZATERDAG 8 DECEMBER 1934
No. 7985
ïtE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij roonntbetalinf
Voor Leiden 19 cent per week 1 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
tranco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
Vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11'
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIJF BLADEN WAARONDER GE-
ILLUSTREERD ZONDAGSBLAD.
Kerstmis-viering.
In dezen tijd kan geen Christen op
christelijke wijze Kerstmis vieren, als hij,
indien hij nog een behoorlijken welstand
géniet, indien hij nog wat. geld en goed
missen kan niet gedenkt hen, die be
hoeftig zijn!
De Christen moet in zijn daden too-
nen, dat hij gelooft in alle woorden
van den Christus; dus ook in dat woord,
waarin Christus zegt, dat wij Hem-zelf
onze gaven aanbieden, als wij deze schen
ken aan de minsten der Zijnen....
Als wij óók dat woord van Christus ge-
looven, dan moeten wij er naar handelen
en dus onze gaven aan de behoeftigen zoo
graag en gul schenken, als brachten wij
ze aan Christus-zelf.
Dat is Christelijke levensopvatting!
En een katholiek dagblad mag er toch
wel by u op aandringen, dat u vooral dit
jaar bij gelegenheid van het- Kerstfeest
ook christelijk h a n d e 11.
Christelijk handelt d.w.z.: offers
weet te brengen.
't Is gemakkelijker met tranen in de
oogen te gedenken en te bezingen het ge
brek, de ontbering en de armoede, door
het Kind in de kribbe voor ons geleden
dat is gemakkelijker, dan te voeden en te
kleeden en te huisvesten hen, van wie
Christus-zelf heeft gezegd, dat Hij in heil
leeft.
Natuurlijk kan men verschillende
middelen vinden, om anderen hulp te
schenken, om liefdadig te zijn. Men kan
zich direct wenden tot de personen-zelf,
die behoeftig zijn. Men kan aan een of meer
der vele liefdadige- instellingen zijn giften
toezenden. Onder deze instellingen behoort
het zoo sympathieke Nat. C r i s i s-C o-
mité, waarvoor, zooals iedere lezer nu
zeker wel weet, de Nederlandsche Dag
bladpers een inschrijving heeft geopend.
Maar men weet waarschijnlijk nog niet,
dat de inzameling van de Nederlandsche
Dagbladpers voor dit doel sluit op a.s.
MAANDAG
Misschien hebben velen onzer lezers
reeds hun Kerstgave voor een bepaald doel,
voor bepaalde personen of(en) instellingen
bestemd. Wij dringen er, natuurlijk, bij
dezen niet op aan, daarin verandering te
brengen.
Doch waarschijnlijk zijn er ook nog, die
zulks nog niet hebben gedaan en ook nog
niet het voornemen hebben gevormd, om
het te doen. En zeker zijn er ook nog, die
bij hetgeen waartoe zij reeds hebben be
sloten, toch nog wel een bedrag kunnen en
willen voegen voor het Nationaal
Crisis-Comité in een bepaalde ge
meente. Nogmaals: wij nemen daarvoor
gaarne alle giften aan en zullen dan voor
de gewenschte doorzending zorgen, doch
slechts tot en met MAANDAG A.S. Doe
het nu!
Ons gironummer is 103003.
SI.
TE NOORDWIJKERHOUT.
1114 Dec. Heeren L. T. B.
1518 Dec. Mannen
1821 Dec. Jonge Mannen
2225 Dec. St. Josephs Gez. (volt.)
2528 Dec. St. Josephs Gezellen
2831 Dec. Jonge Middenstanders
25 Jan. Jonge Mannen m
58 Jan. Mannen
811 Jan. Mannen
1215 Jan. Mannen
1518 Jan. Jonge Mannen
5349
10.—
6.50
6.50
6.50
6.50
8.
6.50
6.50
6.50
6.50
6.50
TWEEDE KAMER
Minister v. Schaik verdedigt
zijn beleid.
In een „avond"vergadering, die tot
kwart over drie in den nacht duurde, is
de begrooting van Justitie afgehandeld.
Minister v. Schaik heeft zijn beleid
verdedigd in een redevoering van meer dan
twee uren, welke in haar rustige rust de
evenwichtigheid van dezen bewindsman
demonstreerde, die* wars is van iedere
krachtpatserij en van ieder vertoon zelfs
van kracht, maar toch allerminst afkeerig
van een straffe hand, wanneer die noodig
is. Streng en spoedig ingrijpen is -in dezen
tijd, met name tegen revolutionaire ophit
sing volstrekt noodzakelijk, aldus de Minis
ter. De kans, welke menig dictator inhet
buitenland heeft gekregen, is hieraan te
danken, dat niet krachtig genoeg door de
regeering werd opgetreden.
Van den anderen kant wilde de minister
niets weten, noch van de doodstraf, wel
ke door dominé Zandt was bepleit, noch
van de lijfstraffelijke rechtspleging, die de
heer Westerman wilde zien ingevoerd.
Bij haar optreden tegen de communisten
in de Ridderzaal, op verzoek van den voor
zitter der Vereenigde Vergadering van de
Staten-Generaal, heeft de politie geen
strafbaar feit begaan. Het is zaak van de
Staten-Generaal zelf na te gaan, of de be
voegdheden van den voorzitter der Ver
eenigde Vergadering nader geregeld dienen
te worden.
Dat dezen bewindsman de noodige karcht
niet ontbreekt, blijkt wel uit zijn optre
den tegen buitenlanders, die hier te lande
aan politiek willen komen doen. Zoo heeft
hij nog pas twee Duitsche nationaal-socia-
listische leiders uit Limburg doen uitwij
zen.
Op het gebied van castratie en sterilisatie
ih van dezen Minister geen stap te ver
wachten in de richting van de rationalis
tische elementen in de Kamer, die, voor de
zooveëlste maal onder den indruk zijn van
een nieuwigheid, waarvan zij alleen de
voordeelen zien, doch de nadeelen later
met scha en met schande zouden moeten
constateeren. Terecht nam de Minister het
op voor den afzonderlijken mensch. Deze
is er niet voor den Staat, doch de Staat is
er voor hem.
Het pijnlijkste geval voor dezen Minis
ter is zeker wel het gebeurde te Laren. Men
kon het den Minister aanzien, dat hij het
beleid van den Larenschen burgemeester
niet openlijk wilde desavoueeren; maar
dat hij het in zyn hart goedkeurt, kan men
wel uitgesloten achten. Hy verklaarde uit
drukkelijk het gebeurde te betreuren. Hij
constateerde, dat de verklaringen van de
politie en van anderen in zake de vraag,
of de betrokkenen bezwaar hebben ge
maakt tegen de uitwijzing over de Duit
sche grens met elkaar in strijd zijn.
De minister kon natuurlijk het gebeurde
niet ongedaan maken, maar hij zou wa
ken tegen herhaling en verklaarde daarom
zich te vereenigen met een suggestie van
den heer Vliegen, dat in gevallen als deze
geen uitwijzing plaats zou kunnen vinden,
zonder dat de Minister van Justitie er in
gekend is.
Er werd nog wat gepraat over allerlei
ondergeschikte punten; en, bij het krieken
van den dag werd de Begrooting van Justi
tie z.hs. aangenomen.
Sociale Zaken
Verlaging van woninghuren
Het Donderdag begonnen debat over de
Volksgezondheid werd gisteren voortgezet.
Veel nieuws is er niet te berde gebracht
door de rij sprekers hierover. Verschillende
achten de maatregelen der Regeering, o.a.
hypothecairen steun aan particuliere bou
wers, onvoldoende, en wenschen een direc
te huurverlaging van overheidswege.
De heer Sneevliet (r.s.p.) wierp de
schuld op de hooge huren op het gesjacher
der huiseigenaren en verdedigde de bouw
vakarbeiders, die er van beticht zijn door
hun hooge loonen de huidige huurtoestan-
den in het leven te hebben geroepen. Daar
entegen was de heer Vos (v.b.) er van
overtuigd, dat de huren wel vanzelf zou
den dalen. Een tendenz in die richting valt
trouwens reeds te constateeren. Indien de
duurdere woningen goedkooper worden,
zullen de mindere woningen vanzelf moe
ten volgen. Meer naar de andere richting
sloeg weer de heer ter Laan (s.d.a.p.)
over, die krachtdadig ingrijpen der Regee
ring noodzakelijk achtte.
Hoe het met de huren in het West land
toegaat illustreerde de heer Kamp-
schoër (r.ks.p.). Het bedrag, dat steun
trekkers daar aan huur moeten betalen va-
vieert van 25% tot 60%; en dat terwijl dit
bedrag in de steun berekend was voor on
geveer 13%. Daar komt bij, dat het voor. de
gemeenten dikwijls z?er bezwaarlijk is tot
huurverlaging over te gaan, daar dit voor
eigen rekening komt; van de toegezegde
steun van de Regeering te dézer zake komt
n.l. niet veel.
Het oordeel van den Minister van
Sociale Zaken in deze kwestie neigt
naar de richting van den heer Vos, n.l. dat
deze huurverlaging reeds automatisch in
gang is. Alleen de huren van de goedkoope-
re huizen zijn nog veel te hoog. Voorwaar
de voor huurverlaging is echter: verlichting
van vaste lasten. Dit laatste vraagstuk nu
heeft, zooals Minister Steenberghe reeds
verklaarde, de volle aandacht der Regee
ring. Zoo zijn de hypotheekbanken sedert
maanden doende met het converteeren der
pandbrieven. Als deze conversie lukt, dan
zullen ook de hypotheekrenten verlaagd
kunnen worden onder .voorwaarde van
overeenkomstige huurverlaging.
Met de bouw van nieuwe woningen zal
zoo spoedig mogelijk begonnen worden.
Het is thans mogelijk bewoonbare woningen
te bouwen tegen een huur van 2.20. Zoo
wel particulieren als overheid zullen dit
moeten doen, maar de overheid zal niet op
de particulieren wachten.
De nieuwe uitzichten, die de Minister
geopend had, waren voor den heer Drees
(s.d.a.p.) aanleiding de stemming over zijn
motie tot aandrang op het nemen van
dwangmaatregelen t.o.v. de huren uit te
stellen.
Verschillende wenschen werden ten aan
zien van de werkloosheidsverzekering ge
uit door de heeren Amelink (a.r.), van
den Tempel (s.d.a.p.), Hiemstra
(s.d.a.p.) en Loerakker (r.k^.p.). De
heer Kupers (s.d.a.p.) herinnerde er aan,
dat wij bij een Vverkloozenaantal van
300.000 reeds geruifhen tijd geleden 86.000
vreemdelingen liier aan het werk hielden,
welk laatste aantal nog zeer is verhoogd.
In het café-restaurant-bedrijf en in de meu
belmakerij komt men hier tot ontstellende
cijfers.
In de volgende vergadering zal de Minis
ter op dit alles antwoorden.
HAZERSWOUDE (Groenendijk).
BIJ HET HEENGAAN VAN
PASTOOR KEULERS.
Toen pastoor Keulers 16 jaar oud het
klooster intrad zal hij ook wel niet gedacht'
hebben, dat hij pastoor zou worden op
een Zuid-Hollandsch dorpje, hij de Lim-
burgsche jongen. Toen hij er aankwam
was het best te zien, dat de wending die
zijn leven had genomen een offer voor
hem beteekende. Maar even zeker betee-
kent het heengaan nu ook een offer, daar
ben ik van ove^uigd.
Daar zijn in deze jaren banden gelegd
tusschen herder en volk. Een geslacht
jonge menschen is daar opgegroeid en heeft
de invloed van zijn sterke persoonlijkheid
ondergaan.
Zijn sterke temperamentvolle persoon
lijkheid! Vanaf den eersten dag leidde de
nieuwe pastoor het leven van een kloos
terling. Maar daar merkten we naar buiten
niet veel meer van, dan dat er 's morgens
al vroeg licht op was in de pastorie en dat
de pastoor 's avonds altijd om half negen
binnen wilde zijn. Wat hebben we een
pret gehad als de pastoor verkeerd op zijn
horloge gekeken had en hij op zijn gemak
tegen half 10 voorbijstapte!
Er kwam een nieuwe pastorie en om
de tuin een muur. Er kwam een plan voor
een nieuwe kruisbeuk aan de kerkmaar
dat bleef bij een plan.
En de pater werd steeds meer pastoor.
Wat kon hij in de huiselijke kring vertel
len! Hij had jaren in Rome gewoond. Hij
had het Heilig Land, half Europa en Noord-
Af rika doorgereisd. Met zijn onfeilbaar
geografisch geheugen had hij landen en
personen goed opgenomen. En als hij los
kwam, wat kon hij vertellen: van de ce
ders op de Libanon en de zang in Rome's
kerken!
Op de preekstoel. Hij sprak moeilijk,
maar bereidde zich geducht voor. De preek
was hem lang een kruis. Maar wie wilde
luisteren kon er bij leeren, leeren!
In de biechtstoel. Ja, dat is natuurlijk
een geheim, wat daar verhandeld wordt.
Maar daar maakte de pastoor het zich niet
gemakkelijk. En God alleen weet het goed
wat hij daar deed. Hoe hij er de zielen
leidde. Het is zijn gerechte trots, dat er
uit het kleine plaatsje, onder zijn pastoraat
zoovele religieuse en priesterroepingen
zijn voorgekomen.
Het is haast niet te gelooven, dat pastoor
Keulers Groenendijk gaat verlaten. Maar
het is niet anders. Na 27 jaar gaat O. L. H.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
GeWone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «e
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De Joegoslavische beschuldiging tegen
Hongarije voor den Volken bondsraad. (3de
blad).
Krasse woorden van den Duitschen mi
nister Frick over den Kerkstrijd. (3de blad).
BINNENLAND.
Brief van minister Marchant met aan
wijzingen voor de nieuwe spelling aan
hoofden van scholen. (1ste blad).
De Minister van Onderwijs, K. en W.
heeft bij het G. O. voorstellen ingediend
inzake voorloopige pensionneering van
zestigjarige onderwijzers en het vervallen
van verhoogingen voor hoofd- en bijakten.
Een algeheele salarisherziening voor het
L. O. is mede in overweging. (1ste blad).
Zal het moorddrama, dat verleden jaar
in den Grooten IJpolder plaats vond, wor
den opgehelderd (Gem. Ber., 4de blad).
achter zijn pastoorsleven een punt zetten.
Er is echter nog een andere pastoor
Keulers als de herder van eenvoudige pa
rochianen, en dat is de schrijver van zeer
temperamentvolle stukken. En ik denk dat
achter dit gedeelte van pastoor's leven nog
geen punt gezet is. In den tijd, dat de
strijd om Seryaes zeer heftig was, ont
moette ik eens een priester, die zeer krijgs
haftig stelling gekozen had in deze om
streden zaak. Hij zou graag den pastoor
eens ontmoeten. En het geluk was met ons,
want we ontmoetten den pastoor. Nadat hij
weer vertrokken was vroeg ik hem: Wel
nu? Dat is een man, was het antwoord^
waar jé geen ruzie mee kunt krijgen. Zoo
is het. En dat komt, omdat hetgeen hij
schrijft zijn heilige overtuiging is en de
zaak die hij verdedigt is: de schoonheid
en de godsdienst. En wie zou daar niet
warm voor loopen! U is het niet eens met
pastoor Keulers, natuurlijk! Maar gelooft
u niet, dat zijn kritiek goed gedaan heeft
in ons Nederlandje? Al was het alleen maar
dat we er door leerden begrijpen, dat er
ook nog zoo iets bestond als traditie en in
veel nieuws een tyranniek element van
mode.
Zijn strijd tegen den dienstdwang streed
hij, omdat hij dacht aan het gevaar dat
zoovele jongenszielen liepen in de kazerne-
jaren. Zijn artikelen over wegen en brug
gen en oyer de Zuiderzee, zijn vruchten
van zijn geografische aanleg.
We hopen, dat pastoor Keulers nog vele
jaren gelukkig zal mogen leven. Alle pa
rochianen zijn hem innig dankbaar voor
het vele dat hij voor hen gedaan heeft. Zij
zien hem met spijt vertrekken. Maar ze
zullen aan hem blyven denken en vooral
voor hem bidden, dat God het hem alles
moge loonen!
R ij s w ij k. J. N. VERKLEY, pr.
Zooals gisteren reeds gemeld, is ook de
weleerw. kapelaan Meckina overgeplaatst
en is tot pastoor der parochie benoemd de
zeereerw. pater Timotheus Vaessen, tot
kapelaan de weleerw. pater Mauritius
Korte, Ongeseh. Carm.
BINNENLAND
H. M. DE KONINGIN SCHENKT 50.000
Aan het Nat. Crisis-Comité.
Naar wy vernemen is door H. M. de Ko
ningin een bedrag van 50.000.geschon
ken aan het Nat. Crisis-Comité, welke be
drag echter op speciaal verzoek van H. M.
de Koningin uitsluitend zal mogen worden
besteed aan kleeding en dekking.
BEDRIJFSRAAD LAND- EN TUINBOUW.
De minister van sociale zaken heeft aan
het hoofdbestuur van den Nederlandschen
bond van arbeiders in het landbouw-, tuin
bouw- en zuivelbedrijf, welke de regee
ring had verzocht over te gaan tot de in
stelling van een bedrijfsraad voor land
en tuinbouw, bericht, dat het in zyn voor
nemen ligt binnen betrekkelijk korten tyd
een commissie in te stellen, welke omtrent
de wenschelijkheid van een bedrijfsraad
voor de agrarische bedrijven zal advisee-
ren.
DE VERZEKERINGSWETTEN. EEN
ONDERHOUD MET DEN VOORZITTER
VAN DEN RAAD VAN ARBEID TE LEI
DEN4de blad.
DE WEEK IN HET BUITENLAND.
4de blad.
DE RADIO-PROGRAMMA'S. 2de blad.
GEÏLLUSTREERDE PAGINA OVER
HET GEBEUREN IN HET SAARGEBIED.
3de blad.
HET SAARPROÉLEEM.
Elders in dit nummer publiceeren wij
een ons tóegezonden geïllustreerd artikel
over het Saargebied.
Door de snelle ontwikkeling der gebeur
tenissen der laatste dagen beantwoordt dit
artikel niet meer geheel aan de feiten, daar
het geen rekening kon houden met het in
middels tot stand gekomen accoord tus
schen Duitschland en Frankrijk.
Men vergelijke het Buitenlandsch Week
overzicht.
ZESTIG-JARIGEN UIT DE SCHOOL.
Plannen tot voorloopige pensionneering
I van onderwijzers.
Naar wij vernemen, is de regeering voor-
nemens te komen tot voorloopige pension-
i neering van onderwijzers, die den leeftijd
j van 60 jaar hebben bereikt, ingaande na af
loop van den loopenden cursus, waarin ge-
noemde leeftijd bereikt is.
De Minister van Onderwijs, K. en W. stelt
zich voor deze voorloopige pensionneering
J te bereiken door den 60-jarigen uit te slui-
Iten by de berekening van de Rijksbijdrage
aan gemeente- en schoolbesturen.
Het voorloopige pensioen wordt berekend
j op den voet van de pensioenwet. Dit voor-
j loopige pensioen komt ten laste van het
I Ryk doordat het Rijk de bedragen van deze
j voorloopige pensioenen zal storten in het
Pensioenfonds. Het voorloopig pensioen
houdt op, zoodra volgens de pensioenwet
definitief pensioen kan worden toegekend.
De regeling is van tijdelijken aard en zal
5 jaar gelden.
Vervallen van verhoogingen
voor hoofd- en bij-akten.
Naast dezen maatregel, welken minister
Marchant heeft aanhangig gemaakt bij de
speciale commissie van georganiseerd over
leg voor het L. O., heeft Z. Exc. aan deze
commissie ook advies verzocht over het
voorstel om het ingang van 1 Januari 1935
de verhooging van wedden der onderwijzers
bij het lager onderwijs ingevolge het bezit
van de hoofdakte, de akten voor Fransch,
Duitsch, Engelseh en Wiskunde niet meer
toe te kennen, tenzij aan de bezitters van de
hoofdakte, die hoofd eener school zyn of
die onderwijzer zijn met z.g.n. verplichte
hoofdakte en aan de bezitters van de bij-
akten, die in het betreffende vak onderwijs
geven.
Thans verworven verhoogingen op grond
van het bezit van genoemde akten blijven
gehandhaafd.
Algeheele salarisherziening.
Naast bovenbedoelde maatregelen stelt
de Minister een algeheele salarisherziening
bij het L. O. in uitzicht.
Indien de z.g.n. voorloopige pensionnee-
ring by de onderwijzers goede resultaten
1 geeft, zal een -soortgelijke regeling worden
getroffen, voor de Rijksambtenaren.