26ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
o
DINSDAG 4 DECEMBER 1934
No. 7981
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt by vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f JL50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
V anco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is toot de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
GeW'one Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin ba-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop: 1 9.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIF
ÏLADEN.
l
Met elkander voor
een ander
Kerstinzameling uitgaande
van de V ereeniging
De Ned. Dagbladpers
AUe couranten in Nederland hebben een
aanval op de beurs van hun lezers ge
opend. Moeten wij al weer offeren, zult
ge zeggen? Ja, maar....
DE NEDERLANDSCHE REGEERING
heeft twee millioen gulden beschikbaar
gesteld voor een extra Kerstgave voor de
werkloozen in Nederland.
DE NEDERLANDSCHE DAGBLAD
PERS vraagt nu voor de behoeftigen niet-
werkloozen en die zijn er immers ook
zoo velen in ons land een offer van U,
opdat ook zij met Kerstmis een uitkeering
zullen krijgen.
Met volle instemming en ledewerking
van de Regeering is deze oproep voorbe
reid; de burgemeesters in Nederland zijn
op de hoogte gebracht "en aan hen zullen
straks de binnengekomen gelden worden
overgemaakt. Zij zullen dan naar eigen
inzicht aan de behoeftigen in hunne ge
meenten een extra uitkeering kunnen
doen, wanneer iedere lezer een gift, groot
of klein, aan zijn krant zal toezenden.
Maakt met Kerstmis
duizenden blijde gezichten
en Uw Kerstmis zal er des te gelukkiger
door zijn. Vergeet voor een oogenblik al
wat verdeelt en scheidt en steunt met uw
gave, groot of klein, dezen algemeenen
oproep.
Zendt ons uw riks, gireer ons een pop,
Want op die daad, daar rust zegen op.
DE DIRECTIE.
JEUGD IN NOOD
U hebt natuurlijk al veel gehoord over
werkloosheid.
En over werkloosheid van de jeugd-ook.
Natuurlijk!
Maar hebt u zich al eens ooit ingedacht
in de zieletoestand van zoo'n jongen kerel
met 'n paar flinke vuisten en wel zin om
te werken ook, maar die in het door de
crisis aan 't rammelen geraakt productie
apparaat te veel is geworden, en 's mor
gens zich uitrekkend zich afvraagt hoe hij
weer deze nieuwe dag zal doorkomen;' n dag
van: nou toch minstens 14 uren, zonder
eenige bezigheid, dan 'n boodschap voor
z'n moeder misschien of 't vastspijkeren
van 'n afgevallen plank van 't kippenhok
of zoo.
En die 's morgens de straat op gaat, om
dat hij thuis te veel is, en 's middags thuis
komt en als er thuis nog zijn die wer
ken mee aan mag zitten, maar dat on
prettige gevoel in zich heeft, van een on-
genoode en een niets inbrengende gast te
zijn.
Dat er bij zulke jonge mannen een mo-
reele depressie ontstaan moet, zal u dan
zeker wel duidelijk zijn geworden. En een
overtuiging is er ongetwijfeld in u geko
men: n.l. dat voor dezulken iets gevonden
moet worden, om hen uit deze uiterst fu
neste atmosfeer te trekken.
Men heeft dan ook niet stil gezeten de
laatste jaren.
Op de allereerste plaats werden er in
heel veel plaatsen van ons land cursussen
opgericht, waar de jeugdige werkloozen
konden komen werken. Dat is natuurlijk
geen volledige oplossing van het probleem;
maar 't is voor heel veel jongens gewor
den tot een milieu, waar ze de dag kunnen
doorbrengen in de sfeer van 'n werkplaats;
en waar ze dus verstrooiing en afleiding
hebben.
Maar daarbij bleef toch nog bij ontelbaar
velen die ontmoedigende gedachte van te
veel te zijn in een huisgezin, waar zij niets
binnenbrengen.
Daarom is er door de Nat. R.-K. Commis
sie voor Jeugdwerkloozenzorg nog iets an
ders georganiseerd: de werkkampen,
waar de jongens voor 14 dagen heen gaan,
waar werk te verrichten is voor een of an
dere jeugdorganisatie, dat anders nooit zou
worden ondernomen; er zijn vacantie- en
cursushuizen in te richten zooals op Gerra
te Haaren, op de Bocht te Goirle, in de
Steeg, in het K. J. C.-huis te Ginneken,
op de Liebaard te Baarn, in 't Groeneveld
te Venlo en op Bouvigne te Ginneken (dit
laatste voor werkl. meisjes).
Daar wordt 'n jeugdgemeenschap gevormd:
tusschen den directeur-leider van t kamp
en de werkloozen, de uit de werkloozen-
groepen gekozen werkleiders; daar wer
ken ze voor hun eigen kost, daar hebben
ze contact met een priester, de directeur of
rector van het huis; daar is 's avonds zang
en lied en leute, want er is 'n dag voorbij
van werken; en daar was 's morgens 'n
over heel den dag haar stralen werpende
zon: het H. Misoffer in een kleine, intieme
kapel; daar is de heele dag door die katho
lieke sfeer door 't tafelgebed, 't rozen
hoedje, t lof en alle mogelijke christelijke
gebruiken.
Daar werd reeds menigeen geheel opge
beurd; daar waren er die opnieuw iets be
grepen van de zin van het leven, daar zijn
er geweest voor wie zulke dagen tot een
beslissend moment zijn geworden in hun
jonge leven.
Deze kampen worden nog steeds meer
gehouden. Duizenden jongens hebben hier
door de gelegenheid, hun hart weer eens
op te halen aan de lust voor den arbeid,
die toch leeft in iedere pootige kerel als
die tenminste niet kunstmatig wordt onder
drukt.
Deze werkkampen moeten kunnen blij
ven doorgaan. Misschien zelfs zullen ze
nooit meer gemist kunnen worden.
Maar daarvoor is noodig de sympathie
van alle menschen, die de crisis onaan
getast liet, of ze zoo genadiglijk behandel
de, dat zij nog veel voor een dergelijk
menschlievend werk, met zoo wijds trek
kende gevolgen, kunnen doen.
Het adres van de Commisie is: Aalmoe
zenier Banneberg, Secr. Nat. R.-K. Com
missie voor Jeugdwerkloozenzorg, Lange
Putstraat 44, Den Bosch, Giro 185442.
HET STEMMEN
BIJ VOLMACHT
De verkiezing voor de leden van de Pro
vinciale Staten en die van den Gemeente
raad zijn wederom nabij en zullen plaats
hebben in het eerste halfjaar van 1935.
De kiesvereenigingen beginnen reeds
hun activiteit te ontplooien om him kiezers
op te wekken zooveel mogelijk aan deze
beide stemmingen deel te nemen.
In verband hiermede lijkt het mij ge-
wenscht om de kiezers, in het bijzonder
de kiezers van de R.-K. Staatspartij, er
op attent te maken om een nuttig gebruik
te maken van de in de Kieswet gegeven
bevoegdheid om bij volmacht te stem
men.
De onbekendheid van den kiezer in het
algemeen met deze materie is voor mij een
aansporing om een en ander in korte trek
ken uiteen te zetten. t
Van belang is het, dat men de inhoud
van art. 4a der Kieswet weet, zij luidt als
volgt:
„De kiezer is, met inachtneming van het
in deze wet bepaalde, bevoegd bij vol
macht te stemmen, indien zijn beroep of
werkzaamheden medebrengen, dat hij her
haaldelijk of althans gedurende het ge
deelte van het jaar, waarin de stemming
gewoonlijk valt, werkzaam pleegt te zijn
buiten de gemeente op welker kiezerslijst
hij voorkomt, mits zijn afwezigheid, indien
hy gedurende het tijdvak of de tijdvakken,
waarin hij aldus werkzaam is, een of
meermalen in die gemeente terugkomt, als
regel telkens langer dan drie dagen duurt.
Mede is, met inachtneming van het in
deze wet bepaalde, bevoegd bij volmacht
te stemmen, de vrouw, welke, gehuwd
met een kiezer, die voldoet aan de in het
vorige lid gestelde voorwaarden, met haar
man, in verband met diens beroep of werk
zaamheden, afwezig pleegt te zijn."
Uit het aangehaalde artikel blykt der
halve, dat b.v. de bloembollenreizigers in
de bloembollenstreek, die veelal in het
eerste halfjaar van eenig jaar afwezig ple
gen te zijn om de producten van deze
streek in het buitenland af te zetten, hier
van zeer zeker gebruik kunnen maken.
Vooral voor de Staten- en Gemeenteraads
verkiezingen is het voor hen van belang
om bij volmacht te stemmen, aangezien
deze verkiezingen vallen resp. April 1935
en einde Mei of begin Juni 1935.
Men moet, om bij volmacht te kunnen
stemmen, daartoe een verzoek richten tot
het gemeentebestuur van de gemeente op
welker kiezerslijst men zal voorkomen.
Formulieren hiervoor zijn verkrijgbaar ter
gemeente-secretarie. Het verzoek moet
vóór 1 Januari 1935 worden ingediend.
Eerst na de indiening van zulk een ver
zoek, kan verzoeker, ongeacht of er al dan
niet reeds op zijn verzoek is beschikt, in
persoon ten gemeentehuize mededeeling
doen, dat hij van de gevraagde bevoegdheid
gebruik wil maken. Deze mededeeling kan
uiterlijk geschieden een week na den dag
der candidaatstelling. Bij deze mededee
ling geeft de kiezer op den door hem aan
gewezen gemachtigde. De gemachtigde
moet eveneens in persoon ten gemeente
huize verklaren, dat hij de volmacht aan
neemt. Van de mededeeling van den kie
zer en de verklaring van den gevolmach
tigde wordt een schriftelijke volmacht op
gemaakt, waarvan den kiezer een afschrift
wordt uitgereikt.
Het verdient aanbeveling, dat de kiezer
en de gevolmachtigde tegelijkertijd ten
gemeentehuize hun verklaringen afleggen.
De kiezer heeft voor zich dan de zeker
heid, indien zijn verzoek door het gemeen
tebestuur wordt ingewilligd, dat de gevol
machtigde de volmacht heeft aangeno
men. Bovendien wordt hiermede onnoodige
administratie vermeden.
Welke personen kunnen als gemachtigde
optreden. Alleen kan als gemachtigde op
treden, hij, die in dezelfde gemeente be
voegd is tot deelneming aan dezelfde ver
kiezingen als waarvoor de kiezer hem
wenscht aan te wijzen. Een kiezer kan
slechts één aanwijzing als gemachtigde ac-
cepteeeren, behoudens dat hij een tweede
aanwijzing mag aannemen, indien beide
aanwijzingen zijn geschied door personen,
die tot zijn huisgenooten behooren.
Het geven van een volmacht neemt even
wel niet weg, dat de kiezer steeds be
voegd blijft om zelf zijn stem op den ver
kiezingsdag uit te brengen, tenzij de ge
machtigde reeds mocht hebben gestemd.
Een gemachtigde heeft eerst na des mid
dags 12 uur het recht om de stem voor den
kiezer uit te brengen.
Hiermede zijn de voornaamste bepalin
gen, welke men weten moet om gebruik
te kunnen maken van de bevoegdheid om
bij volmacht te stemmen, opgesomd.
Opmerkelijk is het, dat andere politieke
partijen vooral in de bloembollenstreek, zoo
veelvuldig gebruik maken van deze be
voegdheid. Een en ander is mij uit erva
ring en navraag gebleken.
Daarom zou ik de R.-K. kiezers van de
R..-K. Staatspartij willen toeroepen doet
ook gij uw plicht en maakt, indien u hier
voor in de termen valt, een veelvuldig ge
bruik van de bevoegdheid tot het stem
men bij volmacht. Bestuurders van R.-K.
kiesvereenigingen spoort ook gij uwe le
den aan om hiervan gebruik te maken, op
dat bij de stemmingen voor de leden van
de Provinciale Staten en die van den Ge
meenteraad hierdoor tenminste geen stem
nutteloos te loor gaat. Van veel belang is
voor de verkiezingen van de leden van de
Provinciale Staten, omdat dit college op
haar beurt de leden der Eerste Kamer der
Staten Generaal kiest.
De eenheid van onze R.-K. Staatsparty
is in alle omstandigheden, derhalve in
voor- en tegenspoed, ons steeds tot voor
beeld geweest van hare hechtheid en on
verbreekbaarheid. Laten wij deze eenheid
by de stemming tot uiting laten komen,
door zooveel mogelijk aan de op handen
zijnde stemmingen deel te nemen, mede
door gebruik te maken van de bevoegd
heid tot het stemmen bij volmacht.
B.
BINNENLAND
NEDERLANDSCH CREDIET
AAN BELGIE
Groot 100 millioen
Een Nederlandsch bankierssyndicaat
heeft, nadat de Nederlandsche Bank had
verklaard daartegen geen bezwaar te heb
ben, voor den duur van één jaar, een cre-
diet verleend aan den Belgischen staat van
100.000.000. De Belgische regeering geeft
tegen dit crediet driemaands-schatkistbil
jetten uit en wel gedeeltelijk schatkistbiljet
ten van den Belgischen staat en gedeelte
lijk schatkistbiljetten van de Belgische
Congo-kolonie, onder garantie Van den
Belgischen staat. De schatkistbiljetten kun
nen driemaal, telkens voor een periode
van drie maanden, worden verlengd. De
goudclausule voor deze schatkistbiljetten
is dezelfde als bij de schatkistbiljetten van
den Franschen staat, die in Maart 1934 in
Nederland zijn uitgegeven.
De remises voor dit crediet zijn verze
kerd uit eigen goud- en wisselvoorraden
der participanten.
MR. P. W. A. CORT VAN DER LINDEN
Ontslag als lid van den Raad
van State
Naar wij vernemen heeft de minister
van Staat, mr. P. W. A. Cort van der Lin
den, ontslag gevraagd als lid van den
Raad van State.
VERGADERING KATH. SLAGERS
GEZELLEN.
Belangrijke besluiten.
Zondag kwamen te Utrecht de afdoenin
gen van den Ned- R. K. Bond van arbei
ders (sters) in de slagers- en aanverwante
bedrijven „St. Joris" in 23ste jaarvergade
ring bijeen.
De voorzitter, de heer J. H. F. Scharff uit
Amsterdam sprak het openingswoord.
Blijkens het jaarverslag groeide het
ledental met 127.
Het financieel verslag van den penning
meester, den heer A. van Rijswijk (Utrecht)
werd onder dankzegging goedgekeurd.
Als controlecommissie werd benoemd de
afdeeling Leiden.
Bij de bestuursverkiezing waren aan de
beurt van aftreden de heeren C. v. <L Post,
2e secretaris, A. van Rijswijk, secretaris-
penningmeester, P. Smelter, 2e voorzitter
en S. Velzeboer, commissaris, die allen bij
acclamatie herkozen werden.
Verhooging bijdrage werk-
loozenkas.
Het eerste voorstel van het bondsbestuur
lokte zéér breedvoerige discussies uit.
Dit voorstel luidde:
De bijdrage voor de werkloozenkas voor
de leden, behoorende tot groep II (particu
lier bedrijf), met 6 cent per lid en per week
te verhoogen en de bijdrage voor de leden,
behoorende tot groep 1 (exportbedrijf) met
4 cent per lid en per week te verhoogen.
Het voorstel werd tenslotte aangenomen.
Deze verhooging gaat in 1 Januari e.k.
Voordat men in de gehouden pauze aan
tafel ging, richtte de geestelijk adviseur,
de weleerw. Rector L. Brink, 's Gravenhage,
het woord tot de vergadering.
Daarna sprak nog de heer Jos Veldman
(Utrecht) die als vertegenwoordiger van
het R. K. Werkliedenverbond deze verga
dering bijwoonde.
Spr. wekte de vergadering op met even
grooten offerzin en taaie vasthoudendheid
te strijden voor de organisatie, waaraan het
welzijn van de arbeiders verbonden is.
In de middagvergadering werd het vol
gende voorstel van het Bondsbestuur aan
genomen.
Aan leden van groep 1, die nimmer lid
zijn geweest van het bandsziekenfonds, in
gevallen, waarin krachtens de Ziektewet of
de Ongevallenwet uitkeering wordt ver
strekt^ een toeslag van 10 pCt. te verlee-
nen, zooals deze vanaf 1 April 1934 is in
gevoerd, met een jaar te verlengen. Een
en ander met inachtname van het bepaalde
in artikel 46 van het huishoudelijk regle
ment.
Een der voorstellen van de afdeeling
Utrecht, om den bondsleden die den 65-
jarigen leeftijd bereikt hebben een pen
sioen toe te kennen van 3.per week,
lokte levendige besprekingen uit en werd
ingetrokken.
Het voorstel van de afdeeling Duister-
voorde, om de contributie van het weer
standsfonds te verlagen van 8 op 3 cent per
lid en voor adspirantleden van 4 op 2 cent,
werd na stemming met 4315 stemmen ver
worpen
De afd. Arnhem stelde voor:
Leden van den bond, welke op 1 Janu
ari 1935 den leeftijd van 65 jaren hebben
bereikt, of na genoemden datum dien zul
len bereiken of vóór genoemden leeftijd
komen te overlijden, hebben recht op een
kasuitkeering ineens, groot 5.voor elk
kalenderjaar, dat zij onafgebroken lid van
den bond zijn geweest, met dien verstande,
dat: voor minder dan 5 kalenderjaren lid
maatschap, geen recht op uitkeering be
staat en de uitkeering over ten hoogste der-
I tig kalenderjaren zal worden verstrekt. De
I regeling worde aldus: Na 5 jaren lidmaat
schap 5 X 5 of 25.Na 6 jaren lidmaat
schap 6 X 5 of 30.enz. Tot na 30 jaren
lidmaatschap 30 X 5 of 150.
Omtrent dit voorstel zal het Bondsbe
stuur een nader onderzoek instellen en het
resultaat daarvan nader aan de afdeelingen
kenbaar maken.
Een der voorstellen van de afdeeling De
venter, om aan het Bondsbestuur nog twee
leden toe te voegen, werd na discussie ver
worpen.
In zijn antwoord inzake het voorstel der
afdeeling Oss, om de buitenlandsche ar
beidskrachten uit de bedrijven te weren,
zeide de voorzitter dat ook voor het sla-
gersbedrijf van ministerieele zijde is beslo
ten, dat de patroons vóór 10 December a.s.
opgave moeten hebben gedaan van de
vreemde arbeidskrachten; en zoo niet, dat
dan die arbeiders ontslagen moeten worden.
Met 4416 stemmen (4 blanco) werd het
voorstel Oss (en ook van Den Haag) aange
nomen, dat ingaande met 1 Januari e.k. de
6 wachtdagen bij ongeval te stellen op 3
wachtdagen.
Nadat nog het voorstel van Oss om roye-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Belgische maatregelen tot verlaging van
de kosten van levensonderhoud (2e blad).
Frankrijk krijgt 900 millioen francs voor
de Saarmijnen (2de blad).
Boycot-actie in de V.S. tegen de Kerk-
vervolgers in Mexico (2de blad).
Zevende cycloon over de Philippijnen
(BuitenL Ber., 2de blad).
BINNENLAND.
Te Amsterdam rijn een Nederlander en
een Rus gearresteerd, die 200 valsche aan-
deelen H. V. A„ welke vermoedelijk te
Parijs zijn vervaardigd, aan een commis
sionair verkochten. De valsche effecten
zijn in beslag genomen. Twee Polen, die
in verband hiermee te Parijs werden aan
gehouden, zijn door de Parijsche politie
weer losgelaten. Hierover is men te Am
sterdam begrijpelijkerwijs zeer veront
waardigd. (3de blad en 1ste blad).
Drama te Tilburg? Lijk van een meisje
en een man opgehaald. (1ste blad).
VOORHOUT.
Jubileum Rector Van de Griendt.
Op 10 December hoopt de zeereerw. heer
L. M. v. d. Griendt den dag te herdenken,
waarop hy voor 12 1/2 jaar de H. Priester
wijding mocht ontvangerf. Als Rector van
de Bisschoppelijke Nijverheidsschool te
Voorhout hoopt Z.E. dit feest op Zondag 9
December te herdenken te midden van de
hem zoo dierbare jeugd.
ment van een lid in het vakblad te publi-
c eer en, was aangenomen, werd het voor
stel „gelijkstelling der contributie in de
klasse der particuliere en exportbedrijven"
van deze afdeeling in behandeling geno
men, waaruit zeer heftige discussies voort
vloeiden.
Met klem raadde de voorzitter deze af
deeling aan, genoegen te nemen met de
toezegging dat de aandacht, blijkens het
eerste deel van het Bondsbestuur, daarop is
gevestigd. Het voorstel werd ten slotte in
getrokken.
Doorvoering van een der voorstellen van
de afdeeling Den Haag, om artikel 25 werk
loozenkas aldus te wijzigen: „de gehuwden
kostwinners en ongehuwd en gelijk te stel
len in hunne uitkeeringen (gelijke plichten,
gelijke rechten), bleek niet mogelijk, daar
bij gemeentelijke uitkeeringen daarin ook
verschil wordt gemaakt.
Het voorstel der afdeeling Amsterdam,
om de Ziekenkas te laten vervallen, ten
einde daarmede de verhooging der contri
butie der werkloozenkas te verdisconteeren,
werd met 3310 stemmen verworpen. (Ver
schillende afgevaardigden waren vertrok
ken met het oog op den treinenloop).
Na nog verschillende afdeelingsvoorstel-
len te hebben behandeld, werd de begroo
ting voor 1935 ongewijizgd aangenomen.
Te kwart na acht werd de vergadering,
die des morgens te half elf was aangevan
gen, met dankwoord en gebed gesloten.
