26ste Jaargang
VRIJDAG 30 NOVEMBER 1934
No. 7978
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VOORNAAMSTE NIEUWS.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
I anco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, FOSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
hst dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF
BLADEN.
EEN OPROEP
OM EEN
KERSTGAVE.
Heden opent de dagbladpers van ons
land, en dus ook ons blad, een inschrijving
ter bereiking van een grootsch doel:
EEN KERSTGAVE AAN DE BEHOEFTI-
G12N IN UWE GEMEENTE.
Zooals U uit berichten in ons blad be
kend is geworden, heeft de regeering een
suppletoire begrooting in voorbereiding,
waarbij, door beschikbaarstelling van een
bedrag, dat de twee millioen gulden zal
naderen, voorzien wordt in een extra uit-
keering aan de werklooze valiede arbeiders.
Een groote groep behoeftigen zal echter
buiten deze regeling vallen en de dagblad-
,pers van Nederland doet heden en volgen
de dagen een vriendelijk, doch dringend
beroep op haar lezers, om met haar te zor
gen voor een Kerstgave voor deze catego-
Deze oproep is voorbereid met volle in
stemming en medewerking van de regee
ring; de binnengekomen gelden zullen
straks worden overgemaakt aan de burge
meesters, die de verdeeling der uitkeerin-
gen verder zullen regelen.
Brengt ons uw bijdrage in geld of zendt
ons deze toe en wij zullen deze noteeren als
bestemd voor den burgemeester van uw
eigen gemeente, tenzij u uitdrukkelijk een
andere, gemeente dan die uwer inwoning
daarvoor opgeeft.
GEEN GIFT IS TE KLEIN, GEEN
BIJDRAGE TE GROOT.
Helpt mede, naar uw krachten, om den
allerbehoeftigsten een Kerstverrassing te
bezorgen. Uw eigen Kerstmis zal er des te
gelukkiger door zijn.
Katholieken van Leiden en Omgeving,
stelt ons in staat, ook uw gift voor dit
schoone doel een dezer dagen in ons blad
te verantwoorden, op de wijze als door U
aan te geven.
De Directie.
Als ge
Als ge een betrekking hebt, waarin men
u niet naar verdiensten beloont, dan zult
ge u inspannen, om uw salaris of loon te
verhoogen. Maar ge zult niet uw betrek
king veranderen voor een, waarvan ge
heelemaal niet weet, of 't er beter zal zijn.
Daar zij er wel, die zulks, ondoordacht, heb
ben gedaan, doch die klagen later: was ik
maar daar gebleven!
Als ge éen zaak hebt, die niet floreert,
zooals ge het terecht graag zoudt zien, dan
zult ge alle geoorloofde middelen beproe
ven, die zaak op hooger peil te brengen.
Maar ge zult niet een andere zaak begin
nen, waarvan de omstandigheden zóó zijn,
dat ze volstrekt niet een beter bestaan voor
spellen of waarschijnlijk maken. Een ver
standig mensch bedenkt steeds, dat hij,
nog aan den wal staande, in de sloot kan
terecht komen!
Dat zijn vergelijkingen. Ze gaan mank.
Maar ze wijzen ons toch den weg en loopen
vooruit op wat we nu gaan zeggen.
Als ge leeft onder een politiek stelsel,
waartegen ge gegronde bezwaren hebt, dat
u niet naar den smaak, niet naar den zin
is veronderstelt, natuurlijk, dat u vol
doende ontwikkeld zijt, om daarover te
kunnen oordeelen dan zult ge als goed
staatsburger en uit wei-begrepen eigenbe
lang u beijveren, om daarin wijzigingen te
brengen, om verbeteringen, zoo noodig in
grijpende veranderingen te verkrijgen. Maar
ge zult niet gaan propageeren een ander
politiek stelsel, waarvan ge volstrekt niet
weet, of dat het door u gewenschte heil
zal brengen, dat u misschien in de prac-
tijk nog veel minder bevredigen zal u,
als mensch èn als katholiek. Ge zult dat
vooral niet doen, indien dat stelsel wezen
lijk geheel anders is en als ge, indien het
er eenmaal is, op de practijk ervan rech
tens geen invloed meer zult kunnen uitoefe
nen. Want dan draagt ge in zekeren zin
mede-verantwoordelijkheid voor die prac
tijkEn die verantwoordelijkheid is u
toch zeker te zwaar!
Wij mogen in overweging geven aan hen,
die het parlementaire stelsel willen ver
drongen zien door het stelsel van het na-
tionaal-socialisme, om 'ns na te denken over
wat wij hier schrijven Nadenken willen zij
toch in ieder geval, want ook zij móeten
met ons er diep van overtuigd zijn, dat hier
belangen op het spel staan van zéér groote
be teekenis.
TWEEDE KAMER
DE MINISTER VAN DEFENSIE
AAN HET WOORD.
Dat de sociaal-democraten niet veel plei-
zier zouden beleven van hun tweeslachti
ge houding in zake de landsverdediging en
de houding hunner pers op dit gebied, was
reeds tijdens de debatten over de begroo
ting van Defensie te bespeuren, maar dat
hun een zóó ongenadige afstraffing zou ten
deel vallen als gisteren over hun hoofden
is neergedaald, zullen slechts weinigen en
zij zelf op de laatste plaats vermoed heb
ben. Zij hebben het echter alleen aan zich
zelf te wijten; want zij hadden den Mi
nister van Defensie een optreden tegen zijn
personeel in de schoenen geschoven hij
zou de ambtenaren als lijfeigenen beschou
wen! en zij hadden hem willekeur voor
de voeten geworpen; en zij hadden den on-
noozele uitgehangen, alsof ondergraving
van de tucht in het prestige van het le
ger hun ten eenemale vreemd was. Minister
Deckers heeft dergelijke beschuldigin
gen niet op zich laten zitten en met de hee-
ren een afrekening gehouden.
De socialisten zaten er bij zonder er in
te slagen zichzelf een houding te geven al
trachtten zij dit ook.
Aan het eind der ministerieele rede klonk
een krachtig applaus en bravo-geroep, wat
in ons Parlement slechts zelden voorkomt.
Wat de militaire kwesties zelf aangaat, is
er eerst nog tot half vijf gedebatteerd, voor
dat de Minister aan het woord kwam; en,
daar deze niet minder dan 2 1/2 uur heeft
gesproken, was het 7 uur voordat de ver
gadering was afgeloopen.
De drie groote punten van debat bleven
het capitulanten-stelsel, de afschaffing van
het vooroefeningsinstituut en die der bur
ger-corveëers, welke de uitbreiding van het
contingent met 2000 man en de verlenging
van den eersten-oefeningstijd medebrengt.
In den loop van de debatten bleek, dat over
de afschaffing van het vooroefeningsinsti
tuut in de verschillende fracties ter rech
terzijde verschillend werd gedacht. Zoo
kwam er verzet van de zijde van den heer
Krijger (C.-H.) die de juistheid van de
door den minister overgelegde cijfers be
twijfelde, de vroegere houding van den mi
nister zelf in herinnering bracht en ver
wees naar de jaren van de oprichting van
het instituut, toen het in het leven werd
geroepen ter versterking van het leger. De
heer v. D ij k (A.-R.) daarentegen bleek
een voorstander van de opheffing en de
heer Gos'eling (R.-K.) stond er ook niet
afwijzend tegenover, in afwijking van den
heer Schaepman, die dè opheffing
krachtig bestreden had.
De Minister heeft zijne houding alles
zins aannemelijk weten te maken. De af
schaffing van het ook hem dierbare insti
tuut zou hij niet hebben voorgesteld, in
dien de financieele nood niet zoo dringend
ware geweest. Er was echter op zyn be
grooting geen andere bezuinigingsmogelijk
heid. Bovendien namen slechts 10 pet. der
miliciens aan de vooroefeningen deel. De
belangstelling verminderde en bleek zelfs
in katholieken kring, waar ze steeds voor
het grootst werd gehouden, niet zoo sterk
als weieens wordt gemeend. In de Katho
lieke internaten was de gelegenheid om een
vooroefeningsklasse op te richten beter
dan waar ook; toch hebben slechts 2 van
de 21 internaten, die er voor in aanmer
king konden komen, aan den oproep daar
toe gehoor gegeven. De minister schreef
dit o.m. toe aan den veel verbeterden toe
stand in de kazernes, waar de geestelijke
zorg tegenwoordig uitstekend is volgens
Z.Exc. Wij kregen den indruk, dat de Mi
nister er deze afschaffing wel door zal ha
len.
Met de burger-corveëers en de aan de
afschaffing daarvan vastzittende verhoo
ging van het contingent staat het er ech
ter anders voor. Op dit punt was het ver
zet veel meer algemeen; alleen de heer v.
D ij k (A. R.) bleek bereid zijne bezwaren
er tegen op te geven. Maar de heer Gose-
ling (R.-K.) was op dit punt veel minder
toegeeflijk als in zake het vooroefenings
instituut. Hij herinnerde den Minister aan
het katholiek program, dat zich tegen ver
zwaring der lasten verzet.
Op een desbetreffende vraag van den heer
Goseling antwoordde de minister,
dat hij geen burger-corveëers zou ontslaan
dan nadat het wetsontwerp tot verhooging
van het contingent door de Kamer zou zijn
goedgekeurd. Daarmede werd de behanae-
ling van deze kwestie naar die van dit
I wetsontwerp, dat nog niet is ingediend,
verschoven; en, komt tijd, komt raad!
Wij zien die afschaffing nog niet tot stand
kennen.
Vermeld dient nog, dat de heer Gose
ling ook even den vrijzinnig-democraten
het vuur aan de schenen heeft gelegd. Hij
critiseerde, dat de leiding dezer partij bui
ten de Kamer had verklaard tegen de be
grooting te zullen stemmen, en dan tevens
heeft verklaard of moet ik zeggen: be
loofd, vroeg hij dat zij het kabinet haar
vertrouwen niet zou opzeggen.
De heer Joekes (V. D.) antwoordde
er is niets beloofd; ik heb daar alleen her
haald, wat ik hier ook reeds had gezegd.
Wij zijn tegen de begrooting van Defensie
maar behoeven daarom ons vertrouwen in
het kabinet nog niet prijs te geven.
Maar dit laatste gaat niet op; want in de
M. v. A. op de begrooting van Defensie
staat uitdrukkelijk te lezen, dat het ge-
heele homogene kabinet daarachter staat.
In de replieken zal de heer Joekes hier
over nog wel het een en ander te hooren
krijgen.-
Laten we ten slotte vermelden, dat de
heer De Geer (C.-H.) in een keurig
peechje het denkbeeld van de heffing van
een weergeld vernietigd heeft. Er bleef
niets van heel"; het ware potverteren voor
iets anders dan voor de werkloosheid maar
óók potverteren. Moet Defensie meer kos
ten, dan zal de Regeering, die geen belas-
tingverhooging wil, dit moeten vinden door
bezuiniging op de overige takken van
staatsdienst, aldus de oud-minister van
financiën.
EERSTE KAMER
Gistermiddag kwam de Senaat in korte
vergadering bijeen om eenige goedkeurin
gen van besluiten van den G. G., naturali
saties, contingenteeringen enz. aan te ne
men.
Bij de naturalisaties meende de heer v.
Citters (a.-r.) er voor de zooveelste
maal nog eens op te moeten wijzen, dat dit
z.i. een beetje te lichtzinnig geschiedt. De
aanvragers beoogen n.l. geenszins het
staatsbelang en dus het algemeen belang,
maar zij worden veeleer door eigenbelang
gedreven. Steeds meer buitenlanders ko
men zich hier vestigen, verdringen de klei
ne middenstanders enz., consolideeren hun
toestand en brengen zoodoende ernstige
schade toe aan onze eigen bevolking, te
meer daar het niet bij enkele gevallen
blijft, maar het aantal zeer groot is. Het
Nederlanderschap wordt van een eere-
gunst zoodoende een maskerade.
De Minister van Justitie, de heer v.
S c h a i k ziet het gevaar in een groeps
vorming van niet-Nederlanders in Neder
land; dit kan rooit in het algemeen be
lang zijn. Bovendien wordt ieder geval
nauwkeurig nagegaan, en alleen zij, die
voldoende waarborg geven, worden gena
turaliseerd. Ook het middel, dat de heer
van Citters noemde, n.l. het voor vreemce-
lingen minder aantrekkelijk maken van
vestiging in ons land, wordt toegepast.
Het zal ongetwijfeld niet de laatste po
ging van den heer van Citters zijn in deze
materie, maar vandaag liet hij het maar
hierbij, en het naturalisatie-ontwerp werd
z.h.s. aangenomen.
Het ontwerp tot regeling van den in
voer van draadnagels gaf den heer Knot
tenbelt (lib.) aanleiding tot eenige op
merkingen. Vooral de moeilijkheden, die
de niet-syndicaat-leden ondervinden van
het machtige syndicaat, moeten eerst op
gelost zijn, voordat men overgaat tot con
cessies aan dit syndicaat. Minister Steen-
berghe wedervoer, dat hier de werkver
ruiming voorop stond. Bovendien zijn ge
noemde moeilijkheden grootendeels door
bedrijfsarbitrage opgelost.
Ook dit ontwerp werd, evenals de 18 an
dere z.h.s. aangenomen.
SANEERING BLOEMBOLLEN-
BEDRIJF.
ADRES L. T. B.
Vertrouwen in de Regeeringsmaatregelen
geschokt
Het bestuur van den R.K. Diocesanen
Land- en Tuinbouwbond heeft volgend
adres gericht aan den Minister van Econo
mische Zaken:
„Het komt ons bestuur wenschelijk en
noodzakelijk voor, de voor dit jaar geno
men saneeringsmaatregelen voor het bloem-
bollenbedrijf, behoudens de hierna te noe
men wijzigingen, voor het jaar 1935 te
handhaven.
Allereerst wijst ons Bestuur er op, dat
het vertrouwen in de Regeeringsmaatrege-
len, wat geacht mag worden de grondslag
te z(jn voor een richtige en vlocte naleving
dezer maatregelen, onder de bloembollen-
kweekers geschokt is.
De zeer vertraagde uitbetaling van het
door de Regeering opgenomen surplus aan
bloembollen, oogst 1933, alsmede de te
strenge keuring op het surplus aan bloem
bollen, oogst 1934, zijn oorzaak geworden,
dat vele bloembollenkweekers geen ver
trouwen hebben gesteld in de garantieprijs
voor surplus 1934. Het directe gevolg hier
van is geweest, dat menig bloembollen-
kweeker, ook ten deele als gevolg van de
noodtoestand in zijn bedrijf, ziyi surplus
aan bloembollen voor alle prijzen van de
hand deed, waardoor tevens de prijs van
het plaatsbare gedeelte van den totaal-aan
voer daalde. Deze prijsontduiking heeft fu
nest gewerkt voor de bloembollenkwee
kers.
Ons bestuur moge er bij Uwe Excellentie
op aan dringen het daarheen te leiden, dal
de keuring op surplus 1934 met te streng
zal geschieden. Als uitgangspunt zal ten
I dient te worden gehouden met de achter-
normale handelskwaliteit, waarbij rekening
nient te worden gehouden met de achter
uitgang van het aangevoerde product naar
mate het handelsseizoen ten einde loopt.
Verder zal het geschokte vertrouwén
worden hersteld, wanneer de uitbetaling
van het surplus 1934 zal geschieden vóór
of op 1 Mei 1935. Ons bestuur acht het
noodzakelijk de mogelijkheid te scheppen
om spoedig een voorschot op het ingeleverd
surplus te verstrekken, daar vele bloembol
lenkweekers in de grootste geldbehoefte
verkeeren. Mocht de roeheffing, welke,
naar is gepubliceerd voor de uitbetaling
van dit surplus zal dienen, niet tijdig ge
noeg geïnd zijn. zoo zal naar de meenmg
van ons bestuur de uitbetaling middels een
voorschot noodzakelijk zijn.
Komende tot de saneeringsmaatregelen
voor 1935 acht ons bestuur het onvermijde
lijk, het minimumprijzen-stelsel te hand
haven. Dit stelsel toch is het eerste en af
doende middel om de bloembollenkwee
kers een prijs te verzekeren, welke de kost
prijs van het product kan benaderen.
Inmiddels zal moeten worden zorg gedra
gen, dat ontduiking van de vastgestelde
prijzen wordt voorkomen, hetgeen ons be
stuur het meest practisch mogelijk acht
door een afdoende zekerheid te stenen
voor het innemen en betalen der surplus-
bollen en hiervan spoedig een duidelijke
publicatie te doen aan de bloembollenkwee
kers.
De zekerheid van betaling der surplus-
bollen zal zulk een vertrouwen bij den
kweeker moeten scheppen, dat controle op
het handhaven der vastgestelde prijzen
niet zoozeer door den handel zal gevreesd
behoeven te worden, doch door het vertrou
wen der kweekers in de Regeeringswaar
borg overbodig moet blijken.
Gezien de mogelijkheid, dat er ook in
1935 een surplus aan bloembollen kan zijn,
zal het noodig zijn maatregelen te treffen,
waardoor dit teveel wederom de geheele
markt niet zal bederven. Wezen wij hier
boven reeds op de noodzaak het geschokte
vertrouwen der bloembollenkweekers te
herstellen, eveneens zal bij Ministerieele
Beschikking reeds vóór het handelsseizoen
1935 bekend moeten zijn, welke de vast
gestelde prijzen zullen zijn voor de sur-
plusbollen 1935 en welke eischen zullen
worden gesteld aan de inlevering van dit
surplus. Daarbij zal moeten worden over
wogen de mogelijkheid om op een minder
kostbare wijze dan in 1934 het surplus aan
bollen in te kunnen leveren.
In verband met het bovenstaande neemt
ons bestuur de vrijheid Uwe Excellentie
nog met de volgende wenschen der bloem
bollenkweekers in onze organisatie in ken
nis te stellen:
De devaluatie van het Pond, den Dollar
en enkele andere buitenlandsche valuta's
brengt bijzondere nadeelen mede voor het
bloembollenbedrijf. Ons bestuur wenscht
•thans de noodzaak van de handhaving van
BUITENLAND,
De Volkenbondsraad komt op 5 December
bijeen. (5de blad).
Concordaatsbesprekingen van den bis
schop van Berlijn te Rome. (5de blad).
Kerst-amnestie in Oostenrijk. (5de blad).
De Philippijnen wederom door een or
kaan geteisterd. (Buitenl. Ber., 5de blad).
BINNENLAND.
Bijeenkomst van de vier groote omroep-
vereenigingen ter bespreking van het rap
port van de zendercommissie. Naar een
gemengd zenderbedrijf. Aanzienlijke ver
sterking van den rijkszender te Kootwijk
voor den overgangstijd. (1ste blad).
Adres van den L. T. B. inzake saneering
bloembollenbedrijf. (1ste blad).
den Gouden Standaard niet te bestrijden.
Wel meent ons bestuur, dat de meest hier
door getroffen groep van onze bevolking
op een meer bijzondere wijze door de Re
geering dient te worden tegemoet gekomen.
Ons bestuur stelt Uwe Excellentie voor te
willen bevorderen, dat bedoelde tegemoet
koming zal geschieden in den vorm van
eene betaling der surplusbollen uit het
Landbouwcrisisfonds of anderszins, mits
zonder rechtstreeksche belasting der bloem
bollenkweekers.
Tenslotte acht ons besuur het wensche
lijk Uwe Excellentie attent te maken op
een handelspractijk, welke zeer funest ge
acht moet worden voor het bloembollenbe
drijf in het bijzonder.
Het komt namelijk herhaald voor, dat
bloembollenkweekers en/of -exporteurs,
wier faillissement door enkele ingewijden
verwacht wordt, door een of meer van hun
kapitaalkrachtige schuldeischers worden
geholpen om daardoor de activa van het
toekomstig faillissement op te voeren ten
behoeve van bovengenoemde kapitaal
krachtige debiteuren. Komt tijdens of na
het handelsseizoen het faillissement van
deze zaak af, dan zyn het gewoonlijk de
blombollenkweekers, die in dit handelssei
zoen leverden, die de dupe worden. Ons
bestuur verzoekt Uwe Excellentie het daar
heen te leiden, dat bij faillissementen of
geforceerde liquidaties de afwikkeling niet
alleen aan een door de Rechtbank aange
wezen curator of anderszins wordt opge
dragen, maar ook de Sierteelt-Centrale
daarin wordt betrokken, evenals, naar ons
bekend, het Dagelijksch Bestuur der voor
malige Kweekers-Centrale dergelijke rege
lingen in overleg met belanghebbenden
heeft getroffen. Hierdoor wordt de moge
lijkheid geschapen de aldus misleide
bloembollenkweekers hetzij geheel, hetzij
tendeele te steunen".
EEN GEMENGD ZENDER-
BEDRIJF.
DE OMROEPORGANISATIES ACHTEN
DE VOORGESTELDE OPLOSSING
AANNEMELIJK.
Donderdagmiddag vond in het gebouw
van het Hoofdbestuur der Posterijen, Te
legrafie en Telefonie onder voorzitterschap
van mr. J. A. de Wilde, Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, een bijeenkomst plaats
van de vier groote omreepvereenigingen in
het bijzijn van den directeur-generaal der
P.T.T. en de commissie voor het zender-
vraagstuk. Het doel van deze samenkomst
was te onderzoeken of de voorstellen ver
vat in het rapport van de Zendercommis-
aie, hetwelk eenigen tijd geleden aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken werd
aangeboden, de-instemming van de bestu
ren der vier groote omroepvereenigingen
hebben.
De vertegenwoordigers dezer omroepver
eenigingen hadden in de commissie voor
het zendervraagstuk door onderteekening
van het verslag reeds blijk gegeven zich
met de voorstellen te kunnen vereenigen.
Uit de gevoerde besprekingen is, zooals
trouwens verwacht mocht worden, komen
vast te staan, dat ook de omroeporganisa
ties de voorgestelde oplossing van het zen
dervraagstuk aannemelijk achten.
De hoofdlijnen van het verslag, ten aan
zien waarvan onder de belanghebbenden
volledige eenstemmigheid werd bereikt,
zijn in het kort: