26ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE VRAGENLIJST VAN
BLOEMBOLLENCULTUUR
DINSDAG 6 NOVEMBER 1934
No. 7957
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, TOSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per reg«»l
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
De Spaansche revolute
Het verhaal van een ooggetuige.
Waar het geld der vakbonden
bleef.
Asturië met de hoofdstad Oviedo is een
der rijkste streken van Spanje. Ruim
700.000 inwoners vonden in de landbouw,
in de mijnen of door de vischvangst een
behoorlijk bestaan. De mijnen die zeer mo
dern zijn ingericht worden geëxploiteerd
door groote maatschappijen, die aan de
arbeiders een loon uitbetalen, dat hooger
is dan in welke andere streek van Spanje.
Daar hebben de socialisten de arbeiders
in organisaties ondergebracht en hen ge
heel geschoold voor een naderende revolu
tie. De leiders der vakorganisaties die ook
de verantwoording voor dezen opstand dra
gen, hadden in geheel Asturië de macht in
den.
Het geld der vakbonden werd besteed
om wapens aan te kooperi, die met motor
booten 's nacht aan de kust werden gelost
en met auto's van het provinciaal bestuur
naar Oviedo werden vervoerd. Alle socia
listisch georganiseerde arbeiders waren in
regimenten en bataillons verdeeld, ieder
kende zijn taak, ieder wist was hem te doen
stond.
Onmiddellijk nadatbekend werd dat
Lerroux in zijn ministerie ook leden uit de
rechtsche partijen in de regeering had op
genomen werd de algemeene staking afge
kondigd en de algeheele mobilisatie der
socialistische vakorganisaties gelast.
In hun spiksplinter nieuwe uniformen
(roode hemden en blauwe broeken) voor
zien van de meest moderne geweren, de
patronenband over den linkerschouder ver
lieten de mijnwerkers hun dorpen om naar
de stad op te ruken. Er waren afzonder
lijke afdeelingen „genietroepen", die om
gord waren met meterslange stukken lont
om de dynamiet-patronen tot ontploffing
te brengen.
In den vroegen morgen hadden de roode
bataillons reeds 350 politie-agenten dood
geschoten. In de meeste steden was slechts
een zwakke politiemacht aanwezig: de roo
de burgemeesters geven steeds voor dat
een groote politiemacht de bevolking maar
onnoodig prikkelt.
Overal zijn de socialisten en communis
ten op een onbarmhartige wijze te werk
gegaan, niemand of niets werd gespaard.
De politie heeft zich heldhaftig verde
digd, maar tegen deze modern bewapende
overmacht was het niet vol te houden. De
opstandelingen beschikten over tanks en
licht veldgeschut: gelukkig, dat bijna nie
mand de kanonnenkon bedienen, zoodat
de granaten geen doel troffen.
Troostelooze aanblik.
Als men een tocht maakt door het ge
bied waar de opstand heeft gewoed, dan
kan dat het best vergeleken worden .met
een reis langs een oorlogsfront.
Zwartgeblakerde muren, puinhoopen,
barricades. De weinige huizen die gespaard
bleven zijn leeggeplunderd. De bewoners
zijn gevlucht en zij die gedurende het bom
bardement van negen dagen in een kelder
verborgen zaten en aan de algemeene
moordpartij zijn ontsnapt, loopen thans als
krankzinnigen rond. In deze straten zijn
honderden burgers, vrouwen en kinderen
gemarteld en zonder vorm van proces
neergeschoten. Op beestachtige wijze heb
ben de communisten hier huisgehouden.
Toen de Bank van Asturië was geplun
derd, waar 15 millioen pesetas werden buit
gemaakt, staken de opstandelingen het ge
bouw in brand; ongeveer 170 mannen,
vrouwen en kinderen die in de naburige
huizen woonden, moesten om aan de
vlammenzee te ontsnappen over dé da- i
ken vluchten; uren lang bleven deze bur-
gers aan de grootste angst ten prooi op
de daken der omliggende huizen zitten,
totdat de socialisten hen toestonden om i
naar beneden te komen.
De toren van de kathedraal is zoo zwaar I
beschadigd door het bombardement dat er
niet veel meer dan een puinhoop is overge
bleven.
De schatkamer „Camera Santa" werd
met dynamiet opgeblazen, waardoor ook
een gedeelte van de zijmuren van de ka
thedraal instortte. De kostbaarheden wer
den onder het puin bedolven.
Op een ding hadden de opstandelingen
niet gerekend: ze waren uitmuntend be
wapend, maar de voedselvoorziening liep
onmiddellijk spaak en alleen aan den rand
der stad waren nog levensmiddelen te ver- j
kriieen.
Toen de opstandelingen bemerkten, dat
zij door de regeeringstroepen werden in
gesloten hebben zij nog 70 gebouwen in
de lucht laten vliegen. De verwoesting van
de bibliotheek waar meer dan 40.000 boe
ken verloren gingen, is een zeer groot be
treurenswaardig verlies.
Zwartgeblakerd staan daar de muren en
op het binnenplein is het standbeeld van
den stichter der Universiteit, Aartsbisschop
Valdez onbeschadigd gebleven.
In Turm werden vijf mijningenieurs, ver
schillende boekhouders, de pastoor als
mede acht religieusen die onderricht gaven
aan de kinderen der mijnwerkers tegen
den muur van het kerkhof geplaatst en
neergeschoten.
Zooals wij boven reeds zeiden, was er
overal slechts een geringe troepenmacht
aanwezig. Deze heeft zich heldhaftig ver
dedigd, doch wie ten slotte niet vluchtte
werd neergeschoten. In het hospitaal van
Duro-Falguera zijn twaalf politie-agenten
door een communistisch geneesheer het
leven gered.
Zoodra de onafhankelijke republiek As
turië was uitgeroepen werd het Spaansche
(Vervolg)
De heer De Brabander, sprekend
voor zichzelf, spreekt als zijn oordeel uit,
dat de resultaten van de saneringsmaat
regelen onbevredigend zijn. De natuur laat
zich niet straffeloos verkrachten. Lagere
prijzen, verplaatsing der cultuur naar het
buitenland en grootere werkloosheid zijn
de gevolgen der saneering geweest. Hol-
landsche kweekers zullen op den duur in
het buitenland onderdak moeten zoeken
voor zich en hun gezin.
De heer H. v. Zonneveld acht de uit
breiding van den teelt in het buitenland
niet een gevolg van de saneering.
De heer Murk uit Hillegom gewaagt
van de „onlogische en verderfelijke sanee-
ringsmaatregelen".
De minimumprijzen geven nadeelen en
in de landen om ons heen valt overal uit
breiding der cultuur te constateeren. Spr.
wijst er op dat het kweeken in het buiten
land, speciaal Engeland, niet ging om den
bol, maar om „het bloemetje".
De heer K r e 1 a g e beantwoordt de ver
schillende sprekers. De sanee^rng heeft in
vele opzichten niet onbevredigend ge
werkt; de cijfers toonen dit aan, aldus de
voorzitter.
Het blijkt bij oproeping, dat t.a.v. punt
1 zeven afdeelingen tegen stemmen. Punt 1
is dus aangenomen.
Minimum- of garantieprijzen.
Dan wordt de discussie over de minimum
prijzen en de garantieprijzen geopend.
De afdeeling V o-o r h o u t, verdedigt
haar voorstel om den minister het volgende
te verzoeken:
De minimumprijzen voor 't binnenland
te doen vervallen, doch daarvoor te stellen
een garantieprijs voor overschot en de ga
rantieprijs voor 100% uit te keeren.
De voorzitter meent, dat dit voorstel
niet behandeld kan worden, daar het niet
in de agenda is opgenomen.
De afd. B e v e r w ij k wil de minimum
prijzen gehandhaafd zien met eenkele wij
zigingen en verbeteringen. De minimum
prijzen n^oeten zóó zijn, dat ze beschermen
tegen dumping geven, doch den cultuur in
het buitenland tegenhouden en de bollen
populair maken. De prijzen en winstmar
ges dienen scherp gesteld te worden. Los
laten van minimumprijzen zou naar spr's
meening dumping ten gevolge hebben.
De afdeeling Westland wil, wanneer
de buitenlandsche minimumprijzen ge
handhaafd blijven, ook binnenlandsche ge
handhaafd zien.
De afd. Rijnsburg wil weten, waar
ze zich aan vast moet houden: garantie
prijzen of minimumprijzen.
De heer v. d. Nouland, voorzitter van
den bond van Kleine Kweekers, wil van
minimumprijs overgaan naar garantieprijs.
Spr. verdedigt het voorstel Voorhout en
bespreekt de daarop gegeven toelichting
van het H.B.
De heer Murk verklaart zich tegen de
minimumprijzen.
Na een korte uiteenzetting van de zijde
van den voorzitter wordt overgegaan tot
stemming over vraag 2: „moeten de mini
mumprijzen gehandhaafd blijven?" De
vergadering beantwoordde deze vraag ont
kennend en wenscht dus geen handhaving
der minimumprijzen.
geld waardeloos verklaard en werden er
onmiddellijk assignaten en requisitiebons
uitgegeven.
Hoe het volk misleid werd.
Door de roode bendeleiders werden on
middellijk plakkaten uitgevaardigd. Daar
in werd aan de bevolking medegedeeld,
dat er een delegatie van de nieuwe repu
bliek naar Genève zou vertrekken om te
protesteeren tegen de gruwelen die door
een luchteskader van het Spaansche leger
waren bedreven. Op den vooravond van
de revolutie was bekend gemaakt, dat een
gedeelte van het leger de nieuwe repu
bliek zou steunen en dat een geweldig es
kader vliegmachines van het Roode Leger
te Moscou gereed stond om op te stijgen
en neer te dalen in de valleien om zich
met de revolutionairen te verbroederen.
Dagenlang hebben de bewoners tever
geefs in de lucht gestaard tot plotseling
Afrikaansche troepen in de vlakte versche
nen, de voorhoede van het leger van ge
neraal Lopez Ochoa, die een einde maakte
aan de illusies omtrent de opgang van de
Roode Sovjet-Ster.
Vervolgens wordt over vraag 3 gestemd
(moeten de binnenlandsche minimumprij
zen vervangen worden door garantieprij-
zen, met handhaving van de buitenlandsche
minimumprijzen).
Deze vraag beantwoordt de vergadering
met groote meerderheid bevestigend.
De controle op den uitvoer.
Thans rest nog de beantwoording van
vraag 4: „blijven maatregelen ter controle j
van den uitvoer noodzakelijk?"
De afd. Sassenheim wil controle,
doch zoo sober en goedkoop mogelijk. Het
vak vindt deze afgevaardigde draagt
reeds genoeg Lasten.
Er wordt geen hoofdelijke stemming
verlangd, slechts vier afdeelingen verkla
ren zich tegenstanders van controle. De ver
gadering beantwoordt dus vraag vier be
vestigend.
De thans geformuleerde wenschen zullen
ter kennis van den minister worden ge
bracht.
Na de rondvraag wordt de vergadering
gesloten.
HOLL. BLOEMBOLLENKWEEKERS
GENOOTSCHAP.
Ook vóór behoud der saneering en
vóór garantieprijzen.
Het Hollandsch Bloembollenkweekers-
Genootschap hield gistermorgen in café
Brinkmann te Haarlem zijn 51e algemeene
vergadering onder voorzitterschap van den
heer S. Schoneveld.
Het voornaamste punt der agenda was de
bespreking der saneeringsmaatregelen en
wat daarmede samenhangt. Het hoofdbe
stuur legde 'n aantal vragen ter beantwoor
ding voor aan de vergadering, welke na
eenige discussie beantwoord werden.
Vraag 1 was: Moeten de saneeringsmaat
regelen ook voor 1935 bestendigd blijven?
Met algemeene stemmen werd daarop be
vestigend geantwoord.
Vraag 2: Moet de teelt van hyacinthen,
tulpen en narcissen beperkt blijven tot de
beteelde oppervlakte van 19331934 of
moet deze uitgebreid worden?
Deze vraag werd omgewerkt in: Moet er
een uitbreiding komen of niet?
Met 173 tegen 13 stemmen verklaarde de i
vergadering zich tegen uitbreiding.
De opvattingen over deze vraag bleken 1
zeer verdeeld te zijn, ten deele wilden men
garantie-, ten deele minimum-prijzen.
De voorzitter voegde bij deze vraag, dat
de voorstanders van garantieprijzen op de
volle 100 pCt. moeten mogen rekenen.
Een der aanwezigen was bang dat mini
mumprijzen met korting aanleiding tot
fraude zouden zijn.
De voorzitter merkte op, dat minimum
prijzen een kostbaar controle-apparaat ver
oorzaken.
De afd. Lisserbroek, diende een motie in,
die echter niet in behandeling kon komen,
daar de afgevaardigden ze eerst in de af
deelingen zouden moeten behandelen.
Bij stemming werden uitgebracht 110
stemmen vóór grantie-, 99 stemmen voor
minimumprijzen.
Vraag 4: Moeten de maatregelen ter con
trole van den uitvoer blijven?
Deze vraag werd bevestigend beant-
woord.
BINNENLAND
Onze clearing met
Duitschland.
De „N.R.Crt." schrijft:
„Uit de indertijd gepubliceerde cijfers
omtrent den stand van de Nederlandsch-
Duitsche clearing per 15 October was, ge
lijk bekend, geenerlei conclusie te trekken,
omdat in den aanvang in Duitschland vrij
wel alles nog op Zwischenkonti werd ge
stort. Uit de jongste mededeeling van het
Nederlandsche clearing-instituut blijkt,
dat deze verkeerde stortingen nog niet op
de Duitsche clearing-rekening zijn overge
bracht. De in die mededeeling gepubliceer
de totaalcijfers per 31 October geven hier
door nog geenerlei houvast.
Eenigszins anders staat het echter met
de cijfers voor de periode 1531 October,
welke in de verschillen tusschen de beide
gepubliceerde cijferreeksen tot uitdruk
king komen. Weliswaar hoort men nog van
verschillende zijden klachten, dat ook na
15 October nog ten onrechte bedragen op
Zwischenkonti zijn gestort, en men zal er
dus rekening mede moeten houden, dat ook
de in deze periode in Duitschland gestorte
bedragen nog een zekere verhooging zul
len ondergaan. Aan den anderen kant zal
vermoedelijk als gevolg van het nauw
keurige onderzoek, waaraan het Neder
landsche clearing-instituut de ingediende
vorderingen onderwerpt, een aantal stor
tingen in Duitschland niet door uitbetaling
hier te lande worden gevolgd.
Volgens de cijfers is tusschen 15 en 31
October in totaal in Nederland 8 millioen
gestort en in Duitschland 8.2 millioen.
Een verhouding, die dus vrijwel op een
evenwicht neerkomt, al zal om de even-
genoemde reden het Duitsche cijfer per
saldo nog wel eenigszins stijgen.
Indien men mag aannemen, dat in de
eerste periode 24 September tot 15 Oc
tober de verhouding in werkelijkheid
ongeveer dezelfde is geweest als in het tijd
vak van 15 tot 31 October, dan zou dus,
wanneer alle correcties zijn aangebracht,
het totaal der stortingen in Duitschland
vermoedelijk het Nederlandsche totaal met
een zeker bedrag blijken te overtreffen.
Houdt men er nu o.a. rekening mede,
dat de handelsbalans tusschen de beide
landen den jongsten tijd een belangrijk
geringer overschot voor Duitschland heeft
gelaten dan voorheen en dat voorts het
clearingverdrag nog steeds niet op Indië
van toepassing is, terwijl krachtens het
verdrag de Duitschers hun aankoopen van
Indische goederen wel over de clearing
mogen betalen, dan maken deze cijfers
naast de aanvankelijk in niet geringe male
scheef getrokken Fransche en Zwitsersche
clearingen met Duitschland geen al te
slecht figuur.
Een evenwichtstoestand, die den Neder-
landschen exporteurs tijdige betaling ver
zekert, is echter nog lang niet bereikt. Im
mers van de totale stortingen in Nederland
moeten de 10 pet. voor de achterstallige
vorderingen, de thans wel met zekerheid
op 7 pet. te stellen vrije deviezen voor de
Rijksbank, alsmede de rentebetalingen op
de leeningen Dawes en Young worden af
getrokken, waardoor slechts ruim 80 pc'..
voor de betaling van den Nederlandschen
en den Ned. Indischen export beschik
baar is.
De opzegging van het Clearingverdrag
maakt de toekomst thans onzeker. Voorzoo
ver uit het bovenstaande een voorloopige
conclusie is te trekken, zou het echter deze
moeten zijn, dat een clearing tusschen Ne
derland en Duitschland, opgetrokken op
de basis van de thans nog geldende, niet
zonder meer in evenwicht is.
Uitbreiding van de verplichte clearing
met Ned.-Indië en vervanging van de be
staande clearingwet door het thans bij de
Tweede Kamer aanhangige wetsontwerp,
waardoor aan de controle van het Clearing-
instituut een hechtere basis zou worden
gegeven, zouden stellig aan de verhouding
ten goede komen.
Wil de clearing echter ruimte laten voor
het afzonderen van een redelijk percen
tage voor de achterstallige vorderingen,
dan zal men, naar het schijnt, niet kunnen
ontkomen aan een controle van Neder
landschen kant van den export naar
Duitschland, aangetrokken als deze wordt
door de kunstmatig verhoogde koopkracht
daar te lande. En eerst recht schijnt een
dergelijke inperking van den Nederland
schen export noodzakelijk te zijn, wanneer
wederom een percentage vrije deviezen
voor Duitschland zou moeten worden afge
zonderd, voor en aleer door de volledige
afbetaling van de achterstallige vorderin
gen hiervoor ruimte zou worden gescha
pen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIF
3LADEN.
VOORNAAMSTE NIEUV/S.
BUITENLAND.
Maakt Japan een vlootbasis in de Still*
Zuidzee op zijn mandaatgebied? (2e blad).
Het Kerkconflict in Duitschland vlamt
weer op. (2de blad).
In Spanje worden slechts 2 doodvonnis
sen uitgevoerd. (2de blad).
BINNENLAND.
Terugkomst vau de Nederlandsche deel
nemers aan het Internationaal Eucharis
tisch Congres. (1ste blad).
De Alg. Vereen, v. Bloembollencultuur
en het Holl. Bloembollen-Kweekers Ge
nootschap verklaarden zich voor voortzet
ting der saneeringsmaatregelen.
Fabrieksbrand te Oldenzaal. (Gem. Ber.,
2de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Zesdaagsche te Amsterdam verloopt
tot heden zeer spannend. (3de blad).
AFGIFTE VAN „DEVISENSCHEINE".
In verband met de beëindiging van hot
Ned.-Duitsche Clearingverdrag op 16 No
vember a.s. wordt de aandacht op het vol
gende gevestigd:
Voor de eerste helft van November zul
len de Duitsche autoriteiter) „Devisenschei-
ne" afgeven, welke recht geven op beta
ling op de clearingrekening bij de Rijks
bank tot een bedrag, dat voor Nederland
sche goederen over het algemeen overeen
komt met 75 pet. van de helft van de voor
October vastgestelde betalingscontingen
ten. Voor goederen, waarvoor in het Ned.-
Duitsche handelsverdrag bepaalde hoeveel
heden voor den uitvoer naar Duitschland
werden vastgesteld, zullen „Devisenschei-
ne" worden afgegeven tot een zoodanige
hoeveelheid, dat de artikelen, welke bin
nen het kader der verdragsbepalingen wer
den gekocht, ten volle op de clearingreke
ning kunnen worden betaald.
De redactie, welke op den Nederland
schen export wordt toegepast, houdt ver
band met den van Nederlandsche zijde be-
staanden wensch, achterstand in de clea
ring te voorkomen.
Zooals de stand van zaken thans is, zul
len belanghebbenden zich dienen te reaii-
seeren, dat betaling op de clearingsreke-
ning in Duitschland alleen tot 16 Novem
ber kan plaats hebben. Dit beteekent, dat
betaling van vóór dien datum geëxporteer
de goederen op de clearingrekening alleen
kan plaats hebben wanneer de storting ij-
dig bij de Rijksbank geschiedt.
Na 16 November.
Na 16 November a.s. zal men echter niet
op een vrij betalingsverkeer met Duitsch
land mogen rekenen, aangezien dan de
autonome clearing weder van kracht zal
worden. Op welke wijze de vorderingen
wegens exporten, in Duitschland zullen
worden betaald, staat thans nog niet vast.
Nadere mededeelingen daarover zullen
zoodra mogelijk worden verstrekt.
Op grond van het bovenstaande zal
iedere exporteur hebben te beoordeelen of
hij zijn export al dan niet zal kunnen
voortzetten.
WERKLOOZENHULP IN NATURA.
Departement confereert
over de verstrekking van
blikvleesch, zuivelproducten enz.
Het overleg tusschen het departement
van Sociale Zaken en dat van Economische
Zaken over de mogelijkheid van verstrek
king van eenige goedkoope levensmiddelen
aan werkloozen heeft geleid tot besprekin-
gen met de Veehouderijcentrale en de Zui-
I velcentrale. Men wil namelijk in de eer-
I ste plaats goedkoop blikvleesch en zuivel-
I producten voor deze hulp in natura be
stemmen.
Daarnevens worden ook andere moge
lijkheden, b.v. de verstrekking van aard
appelen, onder oogen gezien. Het depar
tement van Sociale Zaken is ter zake in
contact getreden met verschillende belang
hebbende groepen van de bevolking, ten
einde de inzichten te vernemen, zoowel van
de producenten dor te verstrekken goede
ren als van de eventueele consumenten
De geschiedenis van de revolutie
in Asturië zal ongetwijfeld een
der meest sombere bladzijden vor
men der moderne Spaansche his
torie. Wij laten hier thans een
ooggetuige-verhaal volgen.
Q Teeltbeperking handhaven? Ja!
Minimumprijzen handhaven? Neen!
0 Vervanging door garantieprijzen? Ja!
0 Controle op den uitvoer? Ja I
