DOUWE EGBERTS HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOcl DE SCHAT IN HET OUDE HOLLAND ZATERDAG 3 NOVEMBER 1934 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD. - PAG. 13 DE AFGELOOPEN WEEK IN HET BUITENLAND DE VERVOLGING TEGEN DE KATHOLIEKE KERK IN MEXICO. DE GEEST VAN CALLES LE EFT NOG. WENDING IN DEN KER- KENSTRIJD IN DUITSCHLA ND. SPANNING RONDOM HET SAAR- GEBIED. Mexico. De naam Mexico heeft ginds jaren een allesbehalve gunstige klank in de beschaafde wereld. De meest zinlooze revoluties waren er tot voor kort aan de orde van den dag. Thans, nu de revolutie-serie onderbroken is, laait de oude godsdiensthaat weer op. In vele be langrijke centra is de geestelijkheid tot heengaan gedwongen en worden de socia listische, derhalve bewust atheïstische schoolwetten met grooter kracht dan te voren doorgezet, niettegenstaande het feit, dat de bevolking steeds krachtiger tegen die wetten in verzet komt. Wellicht is 't zelfs vooral om dien groeienden, langzaam aan onweerstaanbaar wordenden tegen* stand te breken, dat het regiem van den fanatieken oud-president Calles, die niet tegenstaande de herhaalde presidentswis seling heer en meester in Mexico is geble ven en zijn onheilspeilenden invloed in de richting van een steeds toegespitste gods dienstvervolging uitoefent, naar een nieuw hoogtepunt in den stryd tegen de Kerk drijft, in de ijdele hoop, dat aldus het zoo- diep geloovige, in zijn traditie in-Katho- lieke Mexicaansche volk van zijn Kerk kan losgescheurd worden. De kerkvervolging in Mexico duurt nu reeds meer dan 20 jaar, met korte tus- schenpoozen van verademing. Men zal zich nog goed den feilen strijd herinneren in de jaren 19241928, toen eveneens de kerken werden gesloten, kloosterorden en congregaties werden ver boden en bisschoppen uit het land werden verdreven. De bron van allen strijd ligt in de grond wet, welke gedurende den wereldoorlog tot stand kwam en welke de volkomen rechteloosheid der Katholieke Kerk ten ge volge had. In art. 27 werd n.l. bepaald, dat de staat beslag legde op alle goederen van kerken, kloosters en scholen, terwijl de Kerk in het uitoefenen van haar gods dienstig leven zoodanig bemoeilijkt kon worden, dat zij langs wettelyken weg haar kerkelijk leven onmogelijk in stand kon houden. Sindsdien werd de invloed der Kerk dan ook steeds meer teruggedron gen en men kan zonder overdrijving zc-g- gen, dat alle latere regeeringen zich ge heel door een feilen haat tegen den gods dienst lieten leiden, wat in tal van beper kende bepalingen betreffende het uitoefe nen van den eeredienst tot uiting kwam. En de beruchte Calles-wetten van 1926 waren geheel op de grondwet van 1917 gebaseerd. In de jaren 1928 en 1929 scheen een be tere toekomst open te gaan, maar deze vrede, welke door onderhandelingen tus- schen den aartsbisschop van Mexico, mgr. Pascual Diaz en de regeering tot stand was gebracht, was van korten duur, want reeds tegen het einde van 1929 deden zich teekenen voor, welke er op wezen, dat de Kerk voor een nieuwe vervolging stond. Presidenten kwamen en gingen, maar ex- president Calles zette zijn ondergrondsche actie voort. Opnieuw werden kerkelijke goederen in beslag genomen, maar vooral werd het aantal erkende priesters steeds verminderd, zoodat de bevolking practisch zonder geestelijke bediening moet leven. Thans wordt als voorwendsel voor de vervolging der Katholieke geestelijkheid beweerd, dat deze de bevolking opruit te gen de regeering wegens de socialistische schoolwetten, terwijl bovendien beweerd wordt, dat het episcopaat, dat door den Paus benoemd wordt en aan den Paus ge hoorzaamheid verschuldigd is, eigenlijk een buitenlandsch organisme is, dat in Mexico niets te maken heeft. Men zou dergelijke toestanden in onze eeuw voor onmogelijk hebben gehouden, wanneer men het niet in werkelijkheid gebeuren zag. Gelukkig is ditmaal het verwijt, dat de niet- Katholieke pers geen aandacht aan deze vervolging schenkt, on gegrond. De Duitsche Kerkenstrijd. Als Katholieken staan wij ietwat onwen nig tegenover wat men met een misschien niet geheel juist, maar in elk geval zeer typeerend woord „de religieust crisis in het Duitsche protestantisme" noemt, schrijft de „Msb." Dat is inderdaad zoo, wij zitten er uit den aard der zaak niet zoo in; terwijl bo vendien de berichtgeving deels vaag en onvolledig, deels zeer tendentieus is. Het gaat om de volledige gelijkschakeling van de verschillende landskerken en groepen tot één Evangelische kerk onder leiding van een rijksbisschop. Deze gelijkschake ling heeft fel verzet uitgelokt van dege nen, die in kerkelijke aangelegenheden geen staatsinmenging konden verdragen: Het verzet richtte zich vooral tegen hen, die, van hoogerhand aangesteld, de oppo sitie met geweld trachtten te breken, n.l. de rijksbisschop dr. Müller en diens rechts kundige adviseur dr. Jaeger. Dr. Jaeger heeft ontslag moeten nemen en het heen gaan van dr. Müller wordt eiken dag ver wacht. Dr. Müller is een persoonlijke vriend en beschermeling van Hitier; een oud-strijder uit de beweging, die van de eerste dagen af aan de zijde van den Fuehrer heeft ge staan, met hem de moeilijkheden heeft ge dragen, en nu in de overwinning deelt. Hitier heeft evenwel onlangs de voor naamste bisschoppen der oppositie bij zich ontvangen en hen hersteld in hun ambten, waaruit zij ontzet waren. Blijkbaar heeft hij dus zijn beschermeling laten schieten, gedwongen door de kracht van de oppo sitie. Het moge hem een waarschuwing zijn, om de verzetskracht van een met geweld onderdrukte godsdienstige beweging niet te onderschatten. Den weerstand, dien Hitler in de Evangelische Kerk ondervon den heeft, zal hij in de Katholieke Kerk in nog sterker mate aantreffen. S a a r-s p a n n i n g. Naarmate de dag van de volksstemming in het Saargebied nadert (13 Januari) neemt d espanning toe. De Fransche troepen aan de grens van het Saargebied hebben thans instructies gekregen voor het geval, dat nationaal- socialisten een „Putsch" in dat gewest zouden ondernemen. In Duitschland windt I Nu de I lange avonden komen.. Nu komt er meer tijd voor 'n „gezellige" pijp I Rook van nu af aan de beste pijptabak, die Nederland kent: Douwe Egberts Echte Friesche Heeren-Baai.Met recht: Nederland's geurigste pijptabak I ECHTE FRIESCHE HEEREN-BAAI 10-15-20-25 ct. per half ons. (Ook in onsen en halve ponden.) men zich zeer daarover op en worden deze bijzondere instructies voorgesteld als een poging, om invloed uit te oefenen op de stemming. Maar welk een invloed kan er uitgaan van het feit, dat de Fransche troepen be reid zijn, een Putsch in het Saargebied te onderdrukken, zoolang geen Putsch hun gelegenheid tot handelen verschaft? In het „ergste" geval kan het angstige kie zers een hart onder den riem steken. Is een dergelijke vrees voor een Putsch gerechtvaardigd? De regeering te Berlijn kan zich een Putsch zeker niet wenschen, daar het ver wacht een groote overwinning te zullen behalen. Een putsch zou het effect ervan ten zeerste schaden. Wie een Putsch vreest, verwacht die ook niet van de zijde van Berlijn, maar van de befaamde „lagere instanties", die al meer blijk hebben gegeven van onvoor zichtig initiatief, waarmede zij de bewe ging, welke zij wilden dienen, allerminst een dienst bewezen. Ofschoon dus de Fransche maatregelen niet tegen Berlijn als zoodanig zijn gericht, zijn zy toch een uiting van het Fransche wantrouwen in het nieuwe Duitschland en een onderdeel van de Fransche cam pagne om zich tegen de toenemende be wapening van Duitschland te weer te stel len met een versterking van de müitaire positie van Frankrijk. Er was eens een tijd, dat Ontwapening een mooi woord was.... SPORT VOETBAL UIT HET KATHOLIEKE KAMP. I. V. C. B. NIEUWE OVERWINNINGEN VOOR BLAUW ZWART EN TEYLINGEN TE VERWACHTEN. Ook Lisse en Leiden kunnen zich handhaven. Het programma voor morgen bevat voor de eerste klasse West II geen wedstrijd voor S. J. C., zoodat we hier kort kunnen zijn. De voornaamste strijd in deze klasse wordt gespeeld tusschen Santpoort en H. B. C., de twee ernstige candidaten voor de eerste plaats. De Heemsteedsche club heeft tot heden één verliespunt, terwijl Santpoort er nog geen kwijt is. We weten waarlijk niet welke club hier met de overwinning zal gaan strijken. H. B. C. toonde tot nu over uitstekende schutters te beschikken: 41 doelpunten in 6 wedstrijden tegen Sant poort 14 in 3 wedstrijden. Maar de tegen- score van Santpoort is beter: 3 doelpun ten in 3 wedstrijden tegen H. B. C. 11 in 6 wedstrijden. Dat wijst op een hechtere ver dediging. 'n Kleine zege 21 of 3—2, in het voordeel der thuisclub lijkt ons het meest waarschijnlijk. D. H. L. komt langzamerhand weer iets opzetten en tegen T. Y. B. B. kan de Deut sche club zich zeker handhaven. Of Onze Gezellen zich thans zullen her steld hebben van de laatste tegenslagen, zal veel van Leonidas afhangen. G. D. A.Graaf Willem tenslotte kan de tweede overwinning voor de Loosduiners worden. In de tweede klasse A heeft Blauw Zwart oogenschijnlijk de gemakkelijkste taak. ADO is niet zoo sterk als in vorige jaren wel het geval was en indien de Wassenaar- sche club de tegenpartij niet onderschat, kan zij met flinke cijfers winnen. Teylingen gaat op bezoek bij V. V. E. en hoewel dit voor de Sassenhsimers een las tige klip is, meenen wij, dat zij er wel in zullen slagen dezen te omzeilen. Ook Lisse, dat Geel Wit ontvangt, zal, na de twee fiksche nederlagen der Haar lemmers, met deze club geen clementie hebben, zoodat de Lissenaren hun plaats op de ranglijst kunnen handhaven. Leiden tenslotte krijgt bezoek van de Santpoort-reserven en zoo ooit, dan moeten de Sportparkbewoners thans hun kans waarnemen. De bezoekers hebben twee ver- liespunten minder, doch we gelooven, dat dit Zondagavond anders zal zijn. Alleen door een overwinning komen de Leidenaars een beetje uit de gevaarlijke zóne! Aan pakken dus! In de B-afdeeling zal V. E. P. het thuis niet gemakkelijk hebben tegen Excelsior, maar indien de Woerdenaars zich wat in spannen, lijkt ons een gelyk spel toch niet onmogelijk. P, F. C. kan voorts winnen van de Spar taan-reserves en Oliveo van Lenig en Snel. Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag. ZuidI leklasse Sitt. Boys—RKVVL; KNVVolharding; ChèvremontCaesar; ValkenburgKerkrade; KimbriaRKONS Zuid II le klass e: KolpingVenl. Boys; Best VooruitWilhelmina; Braban- tiaMulo; KRTWDongen; Gennep SVB. Oost le klasse: Treffers's Heeren- berg; Quick—VDZ; Vosta—Emos; SDOUC De Zweef. West I le klasse: SDO—WZ; De Meer—EMM; OÉM—Volendam; VVY—Wils kracht; VIC—HMS. West II leklasse: DHL—TYBB, Sant BEZOEKT A.S. ZONDAG R. K. Sportpark „Haagweg" 12.30 R. W. D. n—LEIDEN in A. res. 4e klasse D. H. V. B. 12.30 KOLP. BOYS b.-jun.— N. V. C. c.-jun. B. LEIDEN l-SPARTAAN II 2e kl. I. V. C. B. 2.30 KOLP. BOYS I—D. S. V. 1 4e kl. D. H. V. B. terrein A. D. ENTREE 20 en 10 CENT. poortHBC; Onze GezellenLeonidas; G. D. A.Graaf Willem. 2e klasse A: WETeylingen; Lisse Geel Wit; Blauw ZwartADO; Leiden Santpoort II. 2e klasse B: VEPExcelsior; Lenig en SnelOliveo; PFCSpartaan II. DIOC. HAARL. VOETBALBOND. Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag. AFDEELING CENTRUM, le klasse B: DSSVan Nispen; DOS —Concordia; St. MartinusWL. R js. 1 e k 1. A.: HBC 2—Lisse 2, RKAV 2Onze Gezellen 2; TYBB 2De Meer 2, Volendam 3Santpoort 3. 2e klasse B: HVC—HBC 3, Geel Wit 2—SMC; Teylingen 2—KRV. 3e klass e B: ASCSNA; St. Bernar- dusVVSB; Adolf KolpingForeholte; Steeds HoogerRWD; MajellaMeerburg. Res. 3e kl. D.: Santpoort 4Geel Wit 3; Vogelenzang 2—BSM 2; TYBB 4—DOS 4 Res. 3e kl. E.: DOS 3Concordia 2; B. S. M. 3Lisse 3; Foreholte 2Teylingen 3. 4e klasse A: Kolping BoysDSV; AV B—ODI; ODV—VCH. 4e klasse B: DSO—Geel Wit 4; DEK 2—TYBB 5; OIV 2—DSS 3; van Nispen 2 VVF. Res. 4e kl. F.: TYBB 7—Onze Gezellen 2, VVL 3—Adolf Kolping 2; St. Hooger 3— Nispen 3 (12 uur). Res. 4e kl. K.: Concordia IVLisse 5; Alliance 2—TYBB 8. Res. 4e k 1. G.: KRV 2St. Bernardus 2, VVL 3—Adolf Kolping 2; Et. Hooger 3— SMC 3 (12.30 uur). Re s. 4e kl. H.: ODI 3—Majella 2; Nic. Boys 2—St. Hooger 2; VCH 2AVB 2. R es. 4 e k 1. I: SNA 2—VVL 2; SMC 2— ODI 2; RWD 2—Leiden 3 (12.30 uur). AFDEELING ZUID. 2 e k 1 a ss e A: HVC—RIA; Valkeniers— KRVC; Velo—Rava; DFC—AVV. 2e klasse C: HVC—ESTO; WSE—VEP 2; TrekvogelsUnio; Alph. Boys—Donk 3. Res. 2e kl. A.: Wilhelmus 2Graaf Willem 3; Oliveo 2PFC 2; Blauw Zwart 2St. Lodewijk 3 (12.30 uur). 3e klass e B: Unio 2Alph. Boys 2; ESTO 2—Trekvogels 2; WSE 2—VEP 3 12.30 uur). Res. 3e kl. A: L. en Sn. 3Blauw Zw. 3 (12.30 uur); KRVC 2—Valkeniers 2; Rava 2—VVP 2; AVV 2—GD A 4. 4e klasse C: BSV—RVC; Donk 4— Unio 3. Res. 4e kl. A: VAC 2—St. Michael 3; RIA 3—VVP 3; DRB 2—DHL 5; AVV 3— Graaf Willem 4 (12.30 uur). Res. 4e kl. C.: Wilhelmus 3Graaf Wülem 4; Velo 3—RVC 2; Rava 4—DFC 2. Junioren-Competitie. Het wedstrijd programma voor a.s. Zondag luidt: Afd. A: Teylingen aNVC a 1 uur, M. Heuzen; Lisse aForeholte a 12.30 uur, P. Angevaare; KRV aRWD a 12.30 uur, F. FEUILLETON. (Een geval uit de practyh van Wil. J. Sanders, detective), door UDO VAN EWOUD. 87) „Dat is het niet, Miel", suste de detec tive onmiddellijk. „Je weet, dat je me dewerking, wanneer die gewenscht is, ten zeerste op prijs stel. Ik meen dat bij vo rige gelegenheden ook te hebben getoond. Ik wensch echter in dit geval anderen niet meer aan het gevaar bloot te stellen. Je zult het met mij eens zijn, dat wij vol doende leergeld hebben betaald." „Van mij zult u geen last hebben, me neer Sanders", zei Nieuwenhuis met een flauwe poging om te glimlachen. „Mij is dit avontuur al ver genoeg gegaan. Het eenige, waar ik naar verlang, is zoo spoe dig mogelijk in Haarlem te zijn. Kunnen wij niet eerder vertrekken dan vanavond?" „Er zijn helaas maar twee goede ver bindingen per dag, maar ook wanneer er meer treinen gingen, zouden wij op den nachttrein aangewezen zijn. Er is hier nog wel het een en ander te doen. In de eerste plaats dienen wij toch voor het vervoer van het stoffelijk overschot van Van Dob- ben te zorgen; de inspecteur hier meende, dat het beslag wel in den loop van den dag zou worden opgeheven. Voorts hebt u dan nog gelegenheid eventueel maatrege len te treffen voor het doen instellen van een onderzoek naar den verborgen schat. U zult die kwestie misschien het best met de burgemeester kunnen behandelen. On getwijfeld zal die u wel eenige betrouw bare personen kunnen aanwyzen, die te gen een kleine vergoeding bereid zijn het opgravingswerk ter hand te nemen. Nu u eenmaal hier bent, zou het toch dwaasheid zijn het onderzoek naar den schat te sta ken." Nieuwenhuis zuchtte. Het was duidelijk te zien, dat het hem moeite kostte dit onderwerp opnieuw aan te roeren. „U hebt gelijk", zei hij eindelijk. „Waar om zouden wij den schat aan een vreemde overlaten? Misschien zou ik er later spijt van hebben, wanneer ik de zaak nu op zijn beloop liet en om daarvoor nog eens naar dit verlaten oord terug te keeren.... ik geloof, dat mij daarvoor ten eeuwigen dage de moed zal ontbreken." „Dat blijft dus afgesproken", antwoord de Sanders. „Misschien wil jij je vandaag verder ter beschikking stellen van den heer Nieuwenhuis, Miel, wil dan zal ik de justitioneele aangelegenheden nog voor mijn rekening nemen. De heer Jeschoneck is zeker nog niet ingelicht?" Ik knikte ontkennend. „Dan zullen wij daar eens mee begin nen", besloot de detective. En opstaande voegde hij er aan toe: „Ik zal dan tevens van de gelegenheid gebruik maken de kamer van den professor eens grondig te inspecteeren. Wie weet, wat daar nog aan het licht komt. Bij zoo weinig aanknoo- pingspunten als in dit geval, is ten slotte zelfs de geringste, aanwijzing welkom." Denzelfden avond vertrokken wij met den nachttrein naar Berlijn, zooals San ders had voorgesteld. Den geheelen dag had ik verder Nieuwenhuis gezelschap ge houden. Wij hadden een bezoek gebracht aan het gemeentehuis, waar ons door den burgemeester werd meegedeeld, dat de vergunning, benoodigd voor de opgravin gen in het kasteel Pazlok, spoedig af zou komen. Op ons verzoek om eenige adres sen te willen noemen van menschen, die de belangen van den heer Nieuwenhuis in deze zoolang zouden kunnen behartigen, werden wij verwezen naar den voorzitter van de plaatselijke afdeeling der Ober- landische Geschitsverein, een zeer be minnelijk man, die als leeraar in de ge schiedenis aan de Hoogere Burgerschool zich uiteraard bijzonder voor het geval interesseerde en zich onmiddellijk bereid verklaarde aan de opgravingswerkzaam heden leiding te geven. Van dezen leeraar, den heer Mühlheim, vernamen wij nog tal van bijzonderheden over de historie van deze oude Hollandsche nederzetting, wól- ke mij belangwekkend genoeg leken om ze ter zijner tijd eens in een geïllustreerd ar tikel onder de aandacht van de „Mercuur"- lezers te brengen. Ten aanzien van het resultaat der voor genomen opgravingen was de heer Mühl heim echter niet bepaald optimistisch ge stemd. Wel werden in de onmiddellijke omgeving van het slot nog steeds vondsten gedaan, die uit een geschiedkundig oog punt van belang mochten heeten, zoodat opgravingen van welken aard ook, steeds door de vereeniging, waaraan hij als voor zitter verbonden was, werden bevorderd, maar dingen van stoffelijke waarde wa ren de laatsten tientallen jaren niet meer ontdekt en <hij waarschuwde ons dan ook nadrukkelijk onze verwachtingen te de zen aanzien niet al te hoog te spannen. Door zijn bemiddeling vonden wij al spoedig eenige menschen, die gaarne be reid waren zich met het graafwerk te be lasten en nadat wy de t plaats, waar- blijkens de gevonden papieren, een en ander sinds eeuwen verborgen moest lig gen, zeer nauwkeurig hadden aangegeven, was onze taak voorloopig ten einde. Sanders daarentegen verscheen eerst op het laatste moment in het hotel, zoodat hij nauwelijks tijd had om behoorlijk zijn koffer te pakken. Wij benijdden hem ech ter zijn drukke bezigheden, omdat hij daardoor ontkwam aan de uitvoerige be schouwingen van den heer Jeschoneck over den moord, zoomede over de wijze, waarop deze daarin ongewild een rol had gespeeld. De hotelhouder raakt over dit onderwerp waarlijk niet uitgepraat, maar het belangrijkste en hij kwam daar met groote hardnekkig telkens weer op te rug vond hy toch het feit, dat de pro fessor in zijn telefonisch gesprek met den garagehouder zich voor hem had uitge geven en zijn stem had nagebootst! In zijn ijver om ons met zijn zienswijze over het geval van difenst te zijn, vergat hij zelfs ons diner, zoodat wij hem ten slotte tot de werkelijkheid moesten terug roepen, maar zelfs toen wy met we lig eetlust het op gediende maal de noodige eer trachtten te bewijzen, verliet hy ons niet, zoodat wy ten slotte blij waren, toen Sanders einde lijk verscheen en wij ons gereed konden maken afscheid van den braven man te remen. Om acht uur zaten wij in den trein welke ons via Elbing naar Berlijn zou brengen, tevergeefs wachtend op eenige mededeelingen van den detective over de wijze, waarop hij den dag verder had doorgebracht. Sanders was echter geslo ten als steeds en eerst nadat wij zelf het zwijgen hadden verbroken, kregen wy er uit, dat het onderzoek in de kamer van den professor niets bijzonders had opge leverd en dat de justitioneele aangelegenhe den tot zijn volle tevredenheid waren af gewikkeld. Een kleine sensatie beleefden wij nog slechts tegen elf uur, toen wij ons ter ruste wilden begeven. Sanders had dit maal als wijze voorzorgsmaatregel, de ons toegewezen slaapcoupé's grondig geinspec- teerd en eveneens een onderzoek ingesteld raar de betrouwbaaheid van de bewo ners der aangrenzende compartimenten. Toen wij echter in de gang van den slaap wagen elkaar wederkeerig een goede nacht rust toewenschten, ontdekte de detective op de deur van de coupé, waarin Nieuwen huis en hij den nacht zouden doorbrengen, een stukje papier, dat, opgevouwen, met een punaise in het hout was gestoken. In het licht van een lamp, welke de, in de gang heerschende duisternis slechts ten deele verbrak, namen wy kennis van den inhoud, die zich, in groote drukletters ge schreven, niet moeilijk ontcijferen liet. Verstandig gehandeld. Tot de grens zal ik u ongezien vergezellen. Dan keer ik terug en zult u nooit meer van mij hooren. Toen wij het gelezen hadden, vouwde Sanders het papier nadenkend tusschen de vingers, om zich daarna met een im pulsieve beweging tot ons te wenden. „Dit verandert mijn plan", zei hij. „Ik zal nu tot mijn spijt niet tot Berlijn door kunnen reizen. Op het eerstvolgende sla tion verlaat ik den trein." „Maar waarombegon Nieuwen huis, doch de detective belette hem zelfs zijn vraag te beëindigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 13