LICtiT m DUIJTfDMJ
trja&sar™.
ótiAe
<3&oc&t
GEMENGDE BERICHTEN
Daarom
Ned. Motorschoener „Jupiter" vergaan
DE LE1DSCHE COURANT
VIERDE BLAD. - PAG. 13
V Q AG E H- OVEQ OMl GELOOF
VU
T°ek der ruhnek^ladden
verzoek der Redac novum wel-
ge„pend b look dade uk ^ntal vragen
kom was: er kwam den p»r-
binnen. Sommigei(J beantwoord, het-
econlijke correspo leenden voor een
zy omdat zu zlc ^rant hetzU omdat aU
nTefl^dSe rubnekvthu, hoordenoM
geen*belangsteUing konden vekken
Zooals verwacht kon ^emwas de
zending der vragen in gr graag neg
grootst en daaroim beschroomd
eens op zenden. De ge-
moet zyn °m vragen dll[.
legenheid is er n van katho-
wijls voor dat rne^ iiturgie zich afvraagt:
lieke Seloo£sï®®r ...k wat beteekent dit
S^^e vragen te;ntwoordenlrres_
^toegwègde dupliek, maar elk krijgt
beurt!
VB Wat is eigenlijk de beteekenls
Vraag 2 _j ultramontanen
van het ^e^Xken zich in het bui-
Sn! - b« ons ook wel, te verweren
htntw? Oorspronkeluk was^
taan" geen schimpwo komt. In
iemand die „van overdeberge
de middeleeuwen de over-
de studenten die u' Dujtschland,
zijde der Alpen gelegen ta^d'kwa.
XootdezTSek zeil noemde men
„ultramontaan". scheldwoord
H!' Ww°ri872 in Duitschland lijdens de
omstreeks 1872 t De vyanden
Kulturkampf lkte V Uramonlanen
der Kerk werden toen voor
uitgescholden omd (Uie immers
gen aan den overzijde der
voor de Duitsch<«hoowamen. Men wilde
bergen" woont) g dat de kalh0.
daarmee te. ,kenaa" 5 in 't belang van
lieken bereid weren, ls Duitsch
„Rome" hun nationale P^ium a^
burger te ..«^egneloo£ hebben, een Duit-
moest een Duitscn &e,° n ud zyn
Dit „Nationalisme u dom is niet
^oS"Wamnaar omspant de geheele
ofriualificatie ..^a—is door
de anti-katholieken^ «^andere
overgenomen. landsregeenng en
met een oog naar Rome (duJ.
met het andere g Christus heeft ons
scheel!) ^"-"«ïïnSïaan «a S-aata"
voor de burger u Godsdienslzaken aan
overheid gebonden. slechts daar, waar
het gezag Zyner K«k Slecl0^ hoofd_
het Staatsgezag de ^eiking^
doel van den ™eI*f - Eevaar brengt,
geluk, door maat*fg rvreemdbaar recht
daar hebben wy Plaatsbeklee-
dE Pl'^.Cdern Pa^méérte gehoorza-
men°dan het louter menschelijk gezag.
m wat is de oorsprong en de
el genUIk' ;e b et eek en is der „guatertemper-
Ttw. «et gebruik der,,rtertempe,
tSeuittrfeitedat.eererieeZ:eradChoo:
komqstigtevan Patu'oors^nkeS
't jaar 450 zyn ge .feeslen. De ge-
zijn het Idnei oop en gaven dan
loovigen uit de eers en tlen.
van de door hen geoogste g De be.
kelijk het eeuwige, enndaarr jaarge_
mensch bu de mbora) eenige dagen
tijden (quattuor P b„zonder tot God
hebben waarin hu Qnder ziet in zijn
^einzie" dagen "an .^eestesvernieuwing"
boete, zooals byv.de is dan ook
ten op de duatert P boetedoening,
niet zoozeer bedoeld aU men
maar als een dank g n
onthoudt zieh van ZunQSton ^u Hem
uit dankbaarheid d erkennen. Tevens
opperheer daarvanbet geven
zijn het daBen, de geloovigen
van aalTeK" Jênadat deden: die veel
in de eerste eeu hebben ontvan-
stoffeluke gaven anderen in
gen of althans méér dan vem daar_
het afgeloopen 2aar®e imeren. Hierop
van mededcelen aan de ^™erreeeken. Ver.
Vd0errahebWben drquatertemperdagen bijzon-
dere beteekenls als dagen waarop
priesters (diakens, subdiakens) worden
meestal °P een quatertemper-
Zaterdag. Daarom moeten de geloovigen op
die dagen ook voor goede priesters bidden.
Naar gelang de quatertemper-dagen val-
len in bijzondere perioden van het kerke-
lyk jaar hebben zy een karakter, dat aan
die periode is ontleend en dat zich dan in
de liturgische gebeden weerspiegelt. Zoo
byv. staan de a.s. advent-quatertemperda-
gen geheel m het teeken van de naaste
voorbereiding tot de komst van Christus
op Kerstmis.
Vraag 28. Mede naar aanleiding van
eenige polemieken in een katholiek dag
blad over de stigmatisatie en de al of niet
boven-naturlijkheid daarvan wordt ge-
deze°^ "aar "h8t stan(JPunt der Kerk" m
Antw. Over dit onderwerp is ontzag-
luk veel geschreven vooral ook in de
laatsten tijd naar aanleiding van de stig.
mata van Therese Neumann. In deze ru-
zijn m0eten naturljjk hierover kort
Het is een tegenwoordig door vrijwel
niemand meer ontkend feit, dat er een aan
tal (ruim driehonderd) personen znn ge
weest, die in hun lichaam zichtbare won-
de teekenen vertoonden op de plaatsen
waar Christus Zijn voornaamste wonden'
heeft ontvangen. Vrijwel niemand meer
ontkent dit, maar velen ontkennen, dal
deze teekenen aan een b o v e n-naturiüke
oorzaak hun ontstaan te danken hebben en
trachten ze natuurlijk te verklaren.
Wij kunnen in dit bestek onmogelijk het
„voor en tegen" uitvoerig bespreken. De
genen die trachten de stigmatiseering i a-
t u u r 1 u k te verklaren schrijven haar toe
aan een zeer sterke werking der verb'el-
ding waardoor lichamelijke veranderingen
kunnen worden teweeg geroepen. De in
druk, welke het lijden en de wonden van
Christus op die personen maakte was zóó
diep, dat hij in staat was wondteekenen
te veroorzaken (door auto-suggestie) Wij
kunnen vooropstellen, dat de mogelijkheid
van n zoo verregaande auto-suggestie oi
nimmer experimenteel (dat is door proef
ondervindelijk onderzoek) is bewezen. Ook
de proefnemingen waarvan een Holland-
sche katholieke medicus eenige maanden
geleden m het ..Artsenblad" (en nu in een
afzonderlijke brochure) verslag deed
naar aanleiding daarvan ontstond boven
vermelde dagbladpoiemiek ook deze
proefnemingen hebben, voorzoover ik dat
als met-medicus kan beoordeelen, mi. die
toond d ge0nazins overtuigend aange-
Maar zelfs al zou de medische weten,
schap de mogelijkheid van „psychogene
matisatie (zoo noemt ze een stigmatisatie
door natuurlijke invioeden veroorzaakt)
overtuigend hebben bewezen, dan behoe-
ven wg ons daar in 't geheel niet over te
„verontrusten!" Immers le. zou dan nog
moeten worden aangetoond dat de s ig-
mata van groote heiligen als bnv. St. Ca-
tharina van Siena, St. Franciscus van As-
sisie St. Clara, St. Liduina e.a. óók op na-
tuurluke wgze zyn ontstaan en 2e. moeten
wy bedenken dat d e K e r k n i m m e r i n
hetligverklarlngsproc essen
e stigmata als onaanvecht
bare wonderen deed gelden als
wonderen dus welke afdoende zyn om er
een heiligverklaring op te gronden.
Het wezen van de bewonderenswaardig,
der stigmata by groote heiligen 15
eigenlyk niet gelegen in het uiterlnk
verschynen van die wondteekenen, maar in
het getuigenis dat zy geven van de liefde
van die heiligen voor Christus en hun
mede-lyden met Hem. Het leven van de ge-
stigmatiseertlen is één en al lichamelyk
lyden, dat grootendeels door dit wonden
world veroozaakt, een lyden, dat zy bewust
dragen als een boeten met Christus voor de
zonden van de wereld.
Zooals bij alle wonderlyke gebeurtenissen
die 10 verband staan met onzen Godsdienst
moeten wy ons hoeden voor de twee uiter-
sten: aües maar critiekloos aanvaarden.
I dadelyk „mirakel" roepen èn alles maar
critiekloos als „natuurlyk-verklaarbaar"
voorstellen. Verviel het volk in de middel
eeuwen wei eens te spoedig in het eerste
uiterste de menschen van onzen tyd gaan
zich veel te gauw te buiten aan het andere-
zy laten hypothesen, d.w.z. veronderstel-
ta«nn'haJ h6el ?aU.W ak bew«zen gelden
tegen het „wonder". Had men vroeger
V een wondermanie, de moderne
mensch ïydt aan „wonderphobie d.i. won-
dervrees!
Laat de wetenschap vry de wonderlyke
feiten onderzoeken en laten wy ook niet
te gauw den medicus voor niet 100% ka-
thohek aanzien, die deze feiten wetenschap-
perlyk onder de loupe neemt! De „Kerk"
heeft heusch niet van noode de „voortschrij-
ïng der wetenschap" te remmen om Haar
prestige te redden!
Men kan vragen Inzenden ter beant
woording in deze rubriek by Mr. A. Die-
penbrock Pr. Seminarie Hageveld, Heem
stede.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG.
Wielryder door trein gedood.
Gistermorgen is de 55-jarige Rosdorf uit
Winterswijk op den onbewaakten over
weg in den Klaashofweg, met zyn rijwiel
onder een passeerende trein geraakt. In
hopeloozen toestand is R. per ziekenauto
naar het ziekenhuis te Winterswijk ver
voerd, alwaar hij later aan zijn verwon
dingen is overleden.
AUTO TE PLETTER GEREDEN.
Onoplettend fietsrijder de oorzaak.
Woensdagmiddag omstreeks vyf uur
heeft op den straatweg tusschen Olden-
zaal en Denekamp een ernstig ongeluk
plaats gehad. De 45-jarige bakker Alma
uit Denekamp stak, zonder op het ver
keer te letten, van een erf komende, plot
seling met zijn rijwiel den weg over.
Juist op dat moment naderde een taxi
uit Oldenzaal, bestuurd door F. Oude Bek-
ke. Hoewel deze nog pogingen daartoe in
het werk stelde, was een aanrijding niet
meer te voorkomen. De heer A. werd ge
grepen en eenige meters meegesleurd. Le
vensgevaarlijk gewond werd hij opgeno
men en naar het R.K. Ziekenhuis te Ol
denzaal overgebracht. De auto reed nog te
gen een boom op en werd totaal vernield.
De bestuurder bekwam geen letsel. De
marechaussée heeft de zaak in onderzoek.
Het staat vrijwel vast, dat den chauffeur
van de taxi geen schuld treft.
LEERLING CHAUFFEUR
VEROORZAAKT ERNSTIG ONGELUK.
Twee kinderen aangereden.
Woensdagnamiddag heeft op den Hno-
ge Schoorweg te Venlo een ernstig onge
luk plaats gehad, waarbij twee kinderen
gewond werden.
Op genoemden weg reed een auto, be
stuurd door een leerling-chauffeur. Door
dat het 3-jarig zoontje van de familie Kla
ver midden op den weg liep werd de
adspirant-autobestuurder zenuwachtig. Hij
trachtte een aanrijding te voorkomen en
wilde uitwijken, doch het jongetje werd
gegrepen en met eenige ernstige hoofd
wonden moest hel kind naar het zieken
huis te Venlo overgebracht worden. Hier
bij bleef het echter niet Inplaacs van op
den voetrem te trappen, deed de bestuur
der zulks op het gaspedaal, waardoor hij
het trottoir opvloog en daar het 5-jarig
dochtertje van de familie Lamberts aan
reed. Deze bekwam eenige beenwonden,
dcch kon na verbonden te zyn, naar huis
vervoerd worden.
De politie stelde een uitgebreid onder
zoek in en vermoedelijk zal dit ongeluk
nog wel een nasleep hebben.
BESTUURDER VAN VERDRINKINGS
DOOD GERED.
Vrachtauto te water gereden.
De brigade-commandant van de rijks-
veldwacht te Weesp werd Donderdagoch-
ten gewaarschuwd, dat een vraentauto on
derstboven in de 's Gravelandscnevaait
lag, en dat de bestuurder er onder moest
liggen. Onmiddellijk bcgat hij zich er heen,
evenals de heer Post van Weesp met zijn
kraanwagen, terwyl ouderweg de op de
Vecht surveiileerende politieboot XIX van
Loenen verzocht werd, ook naar de 's Gra-
velandscnevaart te varen Bij aankomst al
daar bleek echter, dat de bestuurder van
een vrachtauto, welke basalt naar Hilver
sum moest rijden, inderdaad in een zeer
hachelijke positie had verkeerd, doch dat
hij reeds naar zijn woning te Hilversum
was vervoerd.
Later kwam men het volgende te we
ten:
Vier jongelui, wonende te Weesp, bevon
den zich in een auto op weg naar hun
woonplaats, nadat een hunner in Bussum
proef had gereden voor zijn rybewys. Zij
zagen den vrachtwagen gekanteld in de
vaart liggen, niet ver van Uitermeer en le
vens bemerkten zij, dat iemand in de ca
bine zat. Zij klommen over den vrachtauto
naar den chauffeur, die een der ruiten
van zijn cabine had stukgeslagen, om te
trachten, door de ontstane opening naar
buiten te kruipen, doch dit was niet ge
lukt. Klaarblijkelijk was de man, doordat
het water naar binnen was gekomen, be
wusteloos geraakt. De vier redders droegen
den bewusteloozen chauffeur naar den
auto, welke op den Loodyk stond. Toen de
bestuurder tot bewustzyn was gekomen,
bleek hij Kr. te heeten en te Hilversum te
wonen. Hy gaf den wensch te kennen,
niet naar een ziekenhuis gebracht te wor
den, waarom de jongelui hem naar zijn
woning te Hilversum brachten. In den wa
gen raakte de man wederom het bewustzijn
kwijt.
Vermoed wordt, dat een botsing met een
anderen auto heeft plaats gehad, waarnaar
thans een onderzoek wordt ingesteld door
rijks- en gemeentepolitie van Weesper-
karspel.
PAARD OP HOL.
Knaapje ernstig gewond.
Terwijl de zoon van den landbouwer A.
Grit te Smilde met paard en wagen zich
op de Dikkewijk bevond, werd het paard
schichtig en sloeg op hol. In een bocht
sloeg de wagen om, waardoor het zesjarig
zoontje van G., dat erop zat, onder den
kar tei'echt kwam. Het knaapje werd be
wusteloos en zwaar gewond opgenomen.
Een tweetal geneesheeren verleende de
eerste hulp.
ligt in beter werk
in beter binnenwerk
in betere modellen
zijn onze prijzen laag
Onze Ulsters houden
hun model.
Let eens op kraag
en revers na een paar
maanden dragen
De P. C.-kraag
DeP.aC .-revers
De P. C.-verwerking
De zeven opvarenden redden zich In een
boot, doch eerst na 24 uur gevonden
Woensdagmiddag te kwart voor vier
kwam te IJmuidsn een alarmeerend en te
gelijk geruststellend bericht binnen. „De
motorschoener „Jupiter", afkomstig uit
Delfzijl is op de Noordzee vergaan, doch
de bemanning, bestaande uit zeven kop
pen, werd door den Duitschen politiekrui-
ser „Weser" veilig en wei, te LJmuiden aan
land gebracht".
We waren Woensdagavond tegen negen
uur aan de toeristensteiger in de IJmuide:
haven. Statig voer de slanke, Duitsche po-
litiekruiser onder commando van kapitein
luitenant Hanns Isenlar de haven binnen.
Op den steiger stonden behalve enkele
pcrsmenschen, die de lucht gekregen had
den van deze scheepsramp, de Duitsche
consul te IJmuiden, de heer Bakker, de ha
venmeester van IJmuiden, de heer Seyl-
fert, en de heer C. Oud, van de N. en Z.-
Hollandsche Redding Maatschappij.
Bevelen weerklonken, zoeklichten
scheerden over de haven en steiger en kor
ten tijd later lag het Duitsche schip dat
Woensdagmorgen vanuit IJmuiden zee had
gekozen weer gemeerd, met aan boord de
zeven geredden van de „Jupiter", die zul
ke benauwde oogenblikken hadden beleefd.
Hoe benauwd, zouden we weldra hooren.
De commandant was onmiddellijk bereid
ons te woord te staan en weldra waren we
geïnstalleerd in zijn hut, waar zich ook
de gezagvoerder van de „Jupiter", W. Kom-
deur, zich bevond.
„U moet me maar niet kwalijk nemen, ik
ben er niet erg op gekleed, om „in het pu
bliek" te verschynen, maar we hebben er
niets afgebracht dan ons leven en daar zijn
we al erg dankbaar voor, want het was een
„narrow escape".
Dit was het antwoord op onze geluk-
wenschen voor de redding.
Maar, zoo vervolgde de kapitein, ik zal
bij het begin beginnen, dan kunt u er zelf
over oordeelen. We zijn dat weet u
afkomstig vanuit Delfzijl; de „Jupiter", van
de reederij N.V. Jupiter, is een nog nieuw
schip, gebouwd in 1931 en netto 314 ton
groot. We hadden in Yarmouth onverpakte
haring geladen, ze hebben er daar zooveel
van, dat de vangst op die manier naar
Larwick in Zweden wordt gebracht, wadr
de visch machinaal wordt verwerkt. Om
half elf Zondagocntend vertrokken we uit
Yarmouth' haven. Het weer zag er al di
rect niet aanlokkelijk uit, een hooge zee,
een stevige wind en zware regenbuien.
Tot zeven uur Zondagavond ging alles aai-
dig naar wensch, maar toen merkten we
korten tijd later, dat verwerking in de la
ding was. Die onverpakte haring is altijd
gevaarlijk en we waren niet heelemaal
vol. Het schip begon slagzij aan stuur
boord te maken. Er was geen verhelpen
aan, en zienderoog werd het erger. Op
een gegeven oogenblik lagen we 45 gr.
slagzij. Ik zag in, dat het schip niet te be
houden was. Radio hebben we niet aan
boord, alleen een eenvoudig ontvangtoe
stelletje en meer niet....
Van de twee sloepen konden we door de
slagzy de bakboordsloep natuurlijk niet
gebruiken, dus met z'n zevenen moesten
we de eene sloep gebruiken. Er stond veel
zee, maar ten slotte gelukte het toch om
den sloep buiten boord te zetten. Een ge
makkelijk karweitje was het nu niet be
paald.
Een glimlach trekt over het gezicht van
den stoeren zeeman bij de herinnering aan
het gelukte ontsnappen van het ten doode
gedoemde schip.
Is een van uw bemanning niet gewond?
Niemand, dat gerucht ging misschien,
omdat er hier aan boord wel een gewon
de zeeman is, maar die is afkomstig van
een ander schip en heeft met onze redding
niets te maken. We waren dan zoo ver
volgt de kapitein zijn spannend maar so
ber gehouden relaas in den sloep. Er
was water, wat scheepsbeschuit en andore
eetwaren, maar veel was het niet. We heb
ben niets van onze kleeren of bezittingen
kunnen redden....
Om kwart voor acht begon de vreese-
lykste tocht, dien ik ooit heb meegemaakt.
We hadden door de overslaande stort
zeeën geen drooge draad meer aan het lijf.
En koud.... koud! Tegen negen uur zagen
we het laatste licht van onze „Jupiter" in
de golven verdwijnen....
Zoo hebben we bijna 24 uur rondgedob
berd. Ik zal u maar geen beschrijving ge
ven van die 24 uur op zee in de open
sloep. We voeren een zeiltje en sleepan-
kersWe wisten, dat we in vrij druk
vaarwater waren, dus er was alle hoop,
dat we gauw zouden worden opgepikt.
Maar ik kan u toch zeggen dal we meer
dan blij waren, toen we een logger in 't
oog kregen, die ons óók opmerkte.
Het bleek de Duitsche logger B.V. 7
„Hagen" van Vegesack te zijn. 't Was toen
Maandagavond half zes. 't Aan boord ko
men was geen pretje, maar de Duitschers
wisten van aanpakken, 't Geluk was mee
en behouden en wel wisten ze ons aan
boord te brengen. Onze sloep ging echter
verloren, 't Was op het nippertje. Aan
boord van de „Hagen" zijn we prachtig
verzorgd, drooge kleeren, eten, rust
Over de verzorging aan boord van de Duit
sche logger hoorden we van kapitein Kom-
deur en zyn mannen niets dan lof.
Aan boord van de „Weser".
De Duitsche logger we laten nu de
Luitenant-Kapitein Inserlar, commandant
van de „Weser" aan 't woord seinde ra
diografisch, dat hy zeven schipbreukelin
gen van de „Jupiter" aan boord had. Wy
waren in de nabijheid van Smith Knoll en
hebben eenige moeite gehad om de juiste
plaats van den Duitsche logger te bepa
len. Het bestek was niet heelemaal duide
lijk. We hebben onmiddellijk koers veran
derd en vanmiddag om drie uur kregen
we de „Hagen" in zicht.
En kon u de schipbreukelingen gemak
kelijk overnemen?
De vroolyke Duitsche marine-officier
lacht: „Gemakkelijk ging er de laatste
weken niets op de Noordzee; er staat
voortdurend een hooge zee en veel wind.
We zijn met de kleine sloep driemaal heen
en terug moeten varen om ze alle zeven
over te nemen. Maar tenslotte is het ge
lukt en dat is het voornaamste".
De geredde bemanning is vol lof over de
wijze, waarop zij aan boord van de Duit
sche politiekruiser zijn opgenomen en ver
zorgd. De schipbreukelingen werden on
dergebracht in het Koning Willemshuis te
IJmuiden, om daarna naar hun respectie
ve woonplaatsen terug te keeren.
De bemanning van de „Jupiter" bestond
uit vier Hollanders en drie Duitschers.
