AFFPPAKEN? n
MEDE DEE L /NQEN
NEEM
TELEFOON
MAANDAG 22 OCTOBER 1934
DE LE1DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 3
I VAKOPLEIDING.
Zaterdagavond had in de Burcht de op
richtingsvergadering plaats van de afdee-
ling „Leiden" van de vereeniging tot Be
vordering van de „Vakopleiding" voor
Handwerkslieden in Nederland.
In zijn openingswoord dankt de voorzit
ter van de Commissie van voorbereiding,
deJieer ir. F. C. Rauwenhof, voor de goede
opkomst. Hij ziet hierin een bewijs, dat in
Leiden de vakopleiding veler belangstel
ling heelt. Hij dankt het hoofdbestuur voor
zijn aanwezigheid en bovenal den heer mr.
H. Smeenge, die op zijn hoogen leeftijd nog
blijk geeft van zulk een jongen geest.
Hierop geeft hij het woord aan den heer
Smeenge.
Deze zegt, dat hij zich reeds vele jaren
aangetrokken voelt tot de Vakopleiding
voor jongens en meisjes, omdat hij er van
overtuigd is hiermede de menschheid te
dienen.
In» Drente, waar het door de minder
dichte bevolking onmogelijk was om veel
scholen te bouwen, heeft men de vakop
leiding ter hand genomen door middel van
het Leerlingstelsel, dit is de opleiding van
den jongen direct bij den patroon. Hieraan
heeft hij zijn hart verpand.
Gaarne zal hij echter het woord geven
aan den vice-voorzitter, die het doel en
streven van de Vereeniging Vakopleiding
uiteen zal zetten.
De heer Tabak houdt hierop een gloed
volle rede, waarin hij constateert, dat men
zou kunnen denken, dat een vereeniging
voor vakopleiding nu eigenlijk overbodig
is geworden. Er is een vakopleiding ook
hier in Leiden en als de jonge mensch op
geleid is, is het resultaat, dat hij of zij het
geleerde door de tegenwoordige ongunsti
ge omstandigheden niet in praktijk kun
nen brengen.
Wat echter geleerd is vormt een breede
basis, waarop voortgebouwd kan worden.
Een voorname factor voor het welzijn van
een natie is, dat iij beschikt over menschen
die, berekend zijn voor hun taak.
Daarom kunnen wij nu niet zeggen: het
is met de vakopleiding wel goed. Het is
geen tijd voor zelfgenoegzaamheid, het is
een tijd van strijd en zeer velen, die thans
gedwongen zijn buiten den strijd te blijven
door werkloosheid, zullen toch strijdvaar
dig moeten blijven in hun en ons belang.
In verband met de vakopleiding wijst spre
ker op de specialisatie in de diverse vak
ken, vooral in de metaalbedrijven. Dat hier
over in deze vereeniging nog welkeen en
ander gesproken is en zal worden, zal een
ieder begrijpen.
Verschillende punten staan hieromtrent
op het werkprogram van de vereeniging en
hebben de volle aandacht.
De vakopleiding dient zich aan te pas
sen aan de tegenwoordig te stellen eischen
van het bedrijf.
Spreker wijst in verband hiermede op de
centrale voor de vakopleiding en de uit
wisseling van gedachten met vele landen,
welke allen zijn aangesloten bij het Bureau
International de l'Enseignement Technique,
gevestigd te Parijs. De praktijk zal vooral
hier een woord mee hebben te spreken.
In den ruimsten zin van het woord is de
vereeniging vakopleiding een vereeniging
van goed willende menschen, die trachten
door samenwerking van praktijk en theorie
te komen tot een zoo efficient mogelijke
vakopleiding in Nederland, die met ande
ren trachten onze natie weerbaar te hou
den en te maken op industrieel en kunst
zinnig gebied.
De voorzitter dankt hierop den heer Ta
bak voor zijn met vuur uitgesproken rede,
hij constateert, dat deze een inzicht in de
vereeniging gegeven heeft op een zoo ruim
mogelijke basis, dat dus een vereeniging op
deze leest geschoeid vele mogelijkheden
biedt voor de toekomst. Hij wijst hier de
vertegenwoordigers der Patroonsvereeni-
gingen op en vraagt hun niet werkloos te
blijven toekijken, hoe het met dezen jon
gen loot van de vereeniging zal gaan, maar
de handen ineen te slaan, zoo vrij mogelijk
te spreken en hier in Leiden mede te wer
ken aan het breedgestelde doel van de
vereeniging.
Mr. Smeenge neemt hierna nog eenmaal
het woord, om er op te wijzen, dat nog
maar betrekkelijk kort geleden, men de
vrouw in het nijverheidsonderwijs heeft
betrokken. Deze opleiding zal ongetwijfeld
tot een moderne besturing van de huishou
ding leiden, in het belang van de huidige
en toekomstige huisgezinnen. Hij brengt
hulde aan die vrouwen, die door haar aan
wezigheid dezen avond getoond hebben
hune volle belangstelling te hebben voor
de vereeniging vakopleiding.
Na de rondvraag sluit de voorzitter de
vergadering, na de aanwezigen opgewekt
te hebben om lid te worden van vakoplei
ding.
De vereeniging kan zoowel materieel als
ideëel met voldoening op dezen avond terug
zien.
Reeds velen gaven zich ter vergadering
als lid op van de Vereeniging Vakoplei
ding, terwijl de commissie alsnog pogin
gen zal doen om dit aantal uit te breiden.
De 18-jarige F. A. W. uit Voorschoten,
heeft gistermiddag op het U.V.S.-terrein
een bal tegen het onderlijf gekregen, waar
door hij vermoedelijk een dubbele breuk
opliep. Door den E. H. D. is hij naar het
Acad. Ziekenhuis vervoerd.
De 19-jarige mej. G. V. is op de Boisot-
kade aangereden door een taxi, waardoor
zij den linkerknieband scheurde. Door den
E. H. D. werd zij naar het Acad. Zieken
huis vervoerd.
De 15-jarige J. J. S. is met zijn rijwiel
tegen een ijzeren hek gereden op den
Middelweg. Hij brak daardoor het rechter
bovenbeen en werd door den E. H. D. naar
het Acad. Ziekenhuis vervoerd.
Leidsche Meccano Club.
Zaterdagmiddag twee uur hield de L. M.
C. een propagandamiddag in „Royal" aan
de Doezastraat.
De voorzitter opende deze bijeenkomst
met een korte toespraak, waarin hij o.a. de
aanwezigen welkom heette en het doel der
club uiteenzette.
Vervolgens nam de heer P. Hagenaar
het woord en bood de club een geschenk
aan, bestaande uit een klein projectie-ap
paraat. Het bestuur dankte den gever, ook
namens de leden, hartelijk.
Hierna hield de leider een lezing over
vliegtuigen en het vliegen. Hij verklaarde
de verschillende besturingsbewegingen, en
instrumenten, zooals snelheidsmeter, hoog
temeter, kompas, kunstmatige horizon, toe
ren teller enz.
In de pauze, die toen kwam, werden er
wedstrijden gehouden in sjoelen, buks-
schieten en ping-pongen. Prijzen wonnen
hiermee C. Kanoo, W. Uittenhout, E. Mar-
tinot.
Hierna liet de leider zien dat water groote
weerstand biedt aan de electrische stroom.
Hij had een met water gevulde flesch,
waarin 2 zinken platen gedompeld waren.
De stroomloop was nu: plus contactzeke
ringzinkwaterzinklampmin con
tact. Door de zinken platen dieper in het
water te steken, ging de lamp harder bran
den. Dit instrument werd en wordt nog wel
gebruikt in electrische draaimolens of
caroussels, waarbij dan het toestel natuur
lijk vergroot is.
Als er soda in het water werd opgelost,
werd de weerstand veel minder.
Vervolgens liet de leider een eigenge
maakte booglamp branden. Hij had twee
koolstaven tegenover elkaar gezet, waar
door een gewone lichtnetstroom geleid
werd. Het gaf een verblindend licht. Met
wisselstroom branden de beide polen gelijk
matig af, maar met gelijkstroom brandt de
eene puntig af en de andere krijgt een holte.
Door de stiffen schuin tegenover elkaar te
zetten, wordt dit zeer verminderd.
Er werden toen nog behandeld een toren-
draaikraan van Ed. Martinot en een rol-
basculebrug van B. Huter voor de tentoon
stelling. Beide modellen waren zeer aardig
gebouwd.
Na nog eenige vragen beantwoord te heb
ben, sloot de voorzitter dezen gezelligen
middag en ieder keerde voldaan terug naar
huis.
UIT DE OMGEVING
WARMOND.
Debatingclub. Vrijdagavond 1.1. had
een bijeenkomst plaats van de debating
club alhier. Na een zeer rumoerige verga
dering werd besloten de vereeniging in
haar geheel te ontbinden. Oorzaak is on-
eenigheid welke is gerezen tusschen de
leden en het bestuur onderling over het
feit, de avonden in het vervolg te Sassen-
heim te houden. De stemming over al of niet
naar Sassenheim gaan had tot uitslag 5
vóór en 12 tegen het voorstel.
Volgens deze uitslag hadden natuurlijk
de bijeenkomsten te Warmond moeten blij
ven, doch de vóór-stemmers besloten toch
naar Sassenheim te gaan, zoodat de club
door deze unfaire handeling is verbrokkeld
en tot opheffing werd besloten. Het gebeur
de heeft een zeer onaangename indruk bij
de goedwillenden achtergelaten.
LEIMUIDEN.
Filmavond. In de zaal van den heer
J. Sneeboer zullen op Maandag 29 Oct.
's avonds 8 uur schitterende bioscoop-voor
stellingen worden gegeven door de R. K.
Bioscooponderneming Dir. Aug. de Laat,
Tilburg. Behalve een komisch programma
zal op veelvuldig verzoek als hoofdnum
mer worden vertoond: de wereldberoemde
geheel opnieuw bewerkte prachtfilm „Cre
do". Het wonder van Lourdes in 8 acten.
In deze film wordt een strijd gevoerd tus
schen Geloof en ongeloof, waarbij ten
slotte het Geloof triomfeert, 's Middagï.
zal dezelfde film vertoond worden voor
kinderen en geleiders. In de kindervoor
stelling wordt een zangwedstrijd gehou
den, waaraan 10 kinderen gratis kunnen
deelnemen met een liedje naai: keuze,
waarvoor 10 prijzen. .Op beide voorstellin
gen extra vertooning van de Zesdaagsche
met medewerking van Jan Pijnenburg,
Wals, van Kempen enz. 20 beroemde ren
ners op het doek.
De films worden begeleid met muziek
en zang.
N.B. Deze films z ij n b r a n d v r ij.
VOORSCHOTEN.
Verzet tegen de politie. De Rijksveld
wachter Franken, gestationneerd aan den
Rijndijk alhier, bekeurde gisteravond nabij
de Vink wegens harmonicaspelen de ge
broeders H. en W. K. te Wassenaar, en nam
de harmonica in beslag, waartegen W. K.
zich heftig verzette en de agent in zijn ge
zicht sloeg. De agent maakte gebruik van
de gummistok en W. K. beet den agent in
zijn oor. De agent arresteerde beide perso
nen en belde de politie te Leiden op, die
onmiddellijk verscheen met zijspanwagen
en één der gearresteerden naar de cel te
Voorschoten vervoerde. De agent zelf
bracht den tweeden arrestant naar de cel
alhier, waar beide personen den nacht
doorbrachten en 's morgens werden ver
voerd naar den Officier van Justitie. De
agent bloedde hevig aan het oor en werd
verbonden door dr. M. van der Stoel. Dit
muisie zal voor de gearresteerden nog wel
een staartje hebben.
RIJNSBURG.
Kind verdronken.
Hedenmorgen is het 5-jarige dochtertje
van den heer J. Verhart in de Vliet ge
raakt en jammerlijk verdronken.
RECHTZAKEN
EEN AANRIJDING VAN DE N.Z.H.T.
De Hooge Raad heeft heden verworpen
het cassatieberoep van C. B., bestuurder
van de N. Z. H. T. M., door het Gerechtshof
te 's-Hage veroordeeld tot 3 maanden hech
tenis wegens het veroorzaken van een aan
rijding op 19 October 1933 op den Raam-
weg te 's-Hage toen hij op een colonne mi
litairen inreed, waarbij een artillerist het
leven verloor.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
De 28-jarige L. N., huisvrouw van F. R.
V., te Leiden, vroeger te Ter Neuzen, is
door de Middelburgsche Rechtbank vrijge
sproken van de haar ten laste gelegde he
ling.
In hooger beroep is door den adv.-gen.
vernietiging van dit vonnis gerequireerd
en vroeg hij veroordeeling van de verdach
te wegens diefstal tot 1 jaar en 3 maanden
gevangenisstraf met arrestatie.
Het Hof heeft heden het vrijsprekend
vonnis vernietigd en de verdachte veroor
deeld tot 9 maanden gevangenisstraf wegens
diefstad.
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN.
Geboren: Helena Susanna d. van G.
P. de Gunst en H. S. M. Dool Sebastiana
d. van G. J. v. Kempen en H. H. W. Bezie
Arnoldus z. van L. Zonderop en C. H.
Koolloos.
Ondertrouwd: J. G. Reijken jm. 27
j. en M. Rozier jd. 21 j. Ph. Pikaar jm.
en K. J. Hasselo jd. L. de Vogel jm. 30
j. en J. J. Starre jd. 27 j.
„den. Publicatie dezer motieven kan aller-
„minst schaden, daar verschillende advi
seurs der Veehouderij Centrale reeds
„maanden lang groote kwanta jong vee
„hebben opgekocht tegen afbraakprijzen
„welke schijnbaar na dekking voor aanbie
ding ter afslachting zullen dienen. Zijn de
„motieven der afslachting zoo belangrijk,
dat hieraan het bestaan der veeweiders- en
„-mesters welke de rundvleeschvoorziening
„voor het geheele land verzorgen, moet
„worden opgeofferd? Reeds door de vorige
„afslachting zijn zij hiervan de dupe ge-
word en."
Namens het bestuur,
P. C. AMMERLAAN,
te Schipluiden, secretaris.
LAATSTE BERICHTEN
HET MANNELIJK JEUDWERK IN HET
BISDOM HAARLEM.
De benoeming, waardoor Z. H. Excellen
tie de Bisschop van Haarlem rector J.
Mol, den Algemeen Diocesaan Directeur
van het mannelijk jeugdwerk in het Bis
dom Haarlem, heeft belast met de leiding
der Sint Josephsgezellenvereenigingen, zal
naar ons door het Diocesaan Bureau
van het mannelijk jeugdwerk werd mede
gedeeld tot gevolg hebben een nauwere
samenwerking tusschen de verschillende
groepeeringen van het mannelijk jeugd
werk in dit Bisdom. Zij beteekent niet de
unificatie van het geheele mannelijk jeugd
werk.
Zoowel de K. J. C., als de K. J. M. V. en
het Verband der Sint Josephsgezellenver
eenigingen behouden hun zelfstandigheid,
onder eigen leiding. Reeds is rector H. M.
van Spanje benoemd tot Diocesaan Direc
teur van de K. J. C.
Het ligt niet in de bedoeling, dat de Al
gemeen Diocesaan Directeur van het man
nelijk jeugdwerk de directe leiding be
houdt van de verschillende groepeeringen;
wel zullen deze zijn algemeene leiding er
kennen als van den door den Bisschop aan
gesteld verantwoordelijk leider van het
geheele mannelijk jeugdwerk.
TEGEN AFSLACHTING VAN VEE.
Namens het bestuur der Nederlandsche
Vereeniging van Veeweiders en -Mesters is
heden het volgende telegram gezonden aan
den minister van Economische Zaken:
„Volgens persberichten zou de Veehou
derij Centrale geadviseerd hebben tot een
„nieuwe afslachting van rundvee. Het be-
„stuur der Nederlandsche Vereeniging van
Veeweiders en -Mesters acht een nieuwe
„afslachting een nationale ramp. Reden
waarom het Uwe Excellentie verzoekt aan
„ondergeteekende de motieven mede te
„deelen, waarop de Veehouderij Centrale
„haar advies fundeert. Wij achten het een
„nationaal belang, dat deze duistere en on
bekende motieven gepubliceerd worden,
„opdat ze openlijk bestreden kunnen wor-
DE FABRIEKSBRAND TE
KAATSHEUVEL.
Het gerechtshof te Den Bosch wees he
den arrest in de strafzaak betreffende den
brand te Kaatsheuvel. De schoenfa
brikant J. M. S. was wegens bedriege-
lijke bankbreuk door de Bossche rechtbank
tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld.
In hooger beroep had de advocaat-gene
raal drie jaar en zes maanden geëischt.
Tegen den zoon, den 20-jarigen F. G. S.,
die wegens brandstichting in den nacht van
7 op 8 Juni 1933 tot twee jaar en zes maan
den was veroordeeld eischte het O.M. be
vestiging van het vonnis.
Beiden werden door het Hof tot twee
jaar en zes maanden gevangenisstraf met
aftrek van voorarrest veroordeeld.
INBRAAK IN EEN KLEEDING-
MAGAZIJN.
Een nachtwaker te Amsterdam ontdekte
Zaterdagavond, dat ingebroken was in de
Paleisstraat 16. Een ruit was uitgesneden
aan den achterkant van het huis, waardoor
het mogelijk werd de sluiting van het rol
luik te verbreken en dit een eind in de
hoogte te krijgen. Hierdoor kwamen de be
zoekers in het daar gevestigde kleeding-
magazijn. Vermoedelijk hebben ze geen
kleedingstukken meegenomen. Het kasre
gister is opengebroken en daar vonden ze
aan klein geld vermoedelijk twintig gulden.
Het groote geld wordt 's avonds door den
eigenaar, die niet aan den winkel woont
medegenomen.
Toevallig kwam hij Zaterdagavond even
na de ontdekking van den inbraak langs
den winkel en kon hij de politie dadelijk
de noodige gegevens verstrekken.
ERNSTIGE AANRIJDING.
Uit Leeuwarden wordt gemeld:
Hedennacht om ongeveer één uur reden
drie auto's met zeer groote snelheid achter
elkaar over den Rijksweg uit de richting
Leeuwarden naar Stiens. Onder de gemeen
te Jelsum moesten zij een viertal wielrij
ders passeeren. De eerste auto reed om de
wielrijders heen, doch de achter hem rij
dende auto zag waarschijnlijk de wielrij
ders niet met het gevolg dat hij een van
hen omver reed. Met zware verwondingen
werd het slachtoffer, J. Kerkstra uit Fin-
kum, op advies van dr. Brunner uit Stiens,
naar het Diaconissenhuis te Leeuwarden
vervoerd. Hedenmorgen was zijn toestand
naar omstandigheden redelijk. De andere
wielrijders bleven ongedeerd. De derde
auto is doorgereden. De politie stelt een
onderzoek in.
TELEGRAMMEN
POLITIEKE BOTSINGEN MET
BLAUWHEMDEN TE DUBLIN.
DUBLIN, 22 Oct. (V. D.). Gisteren
werden demonstreerende Iersche fascisten
door een vijandige menigte aangevallen,
zoodat de politie moest ingrijpen en de
straten schoonvegen. Niettemin werden
zes personen zoodanig gewond, dat zij naar
het ziekenhuis moesten worden overge
bracht. Uit de menigte klonk herhaaldelijk
de kreet: „Leve de Iersche Republiek!" Het
hoofdkwartier der Blauwhemden lokte
nieuwe demonstraties uit en verscheidene
ruiten er van werden met steenen inge
worpen.
HET A.S. PROCES TEGEN HAUPTMANN
NEW-YORK, 22 Oct. (V. D.). Uit Fle-
minton in den staat New Jersey wordt ge
meld, dat het proces tegen Bruno Haupt-
mann, die beschuldigd wordt van mede
plichtigheid aan de ontvoering van en den
moord op het kind der familie Lindbergh,
waarschijnlijk Vrijdag of Zaterdag a.s. zal
beginnen.
Voor het eerst sedert zijn arrestatie te
New-York, is Hauptmann rusteloos en ner
veus, en loopt hij voortdurend zijn cel heen
en weer. Hij wordt nauwkeurig bewaakt
teneinde eventueele pogingen tot zelfmoord
te voorkomen.
CHINEESCII DORP DOOR ROOVERS
OVERVALLEN.
Driehonderd bewoners gedood.
LOBDEN, 22 Oct. (V. D.). Uit Shang
hai wordt gemeld, dat het dorp Kayu in
Noord-Kiangsoe door 250 roovers is over
vallen. Dertig bewoners werden neerge
schoten, dertig verbrand en tweehonderd
zestien in het water gedreven, waar zij ver
dronken. Van de driehonderd huizen van
het dorp werden 254 tot den grond toe af
gebrand. Ongeveer 150 overlevende bewo
ners zijn gevlucht, terwijl tachtig zijn ach
tergebleven, hoewel hun alle bezittingen
zijn ontnomen.
Voor den overval had een kleine groep
roovers een poging gedaan om zestien man
uit het dorp als gijzelaars te ontvoeren,
waarop zij door een wacht waren bescho
ten. Zij trokken zich daarop terug, om na
eenigen tijd met 250 man te verschijnen en
het dorp opnieuw te overvallen.
ONLUSTEN IN MEXICO.
MEXICO CITY, 22 Oct. (V.D.). Te
Yautepec in den staat Morelos, ten Zuiden
van Mexico City werden verschillende af-
gervaardigiden, die lezingen kwamen hou
den over het socialistische onderwijs, door
de bevolking met steenen bekogeld, zoodat
zij in het stadhuis moesten vluchten, waar
zij een uur lang belegerd werden.
Te Saltillo in den staat Coahuila in het
Noorden van Mexico werd het dagblad
„Diario del Norte", wegens zijn tegen den
gouverneur van den staat gerichte opposi-
tioneele politiek gesloten, terwijl de druk
kerij in beslag werd genomen.
De „Prenza" beweert, dat men In poli
tieke kringen zou overwegen het paleis
van den Aartsbisschop van Mexico, Mgr.
Pascual Diaz, te nationaliseeren, aangezien
hij den laatsten tijd herhaaldelijk van wo
ning moest wisselen.
Het wetsontwerp tot herziening van het
grondwetsartikel 3, dat de invoering van
socialistisch onderwijs inhoudt en reeds
door Kamer en Senaat is aangenomen, is
thans ter ratificatie gezonden aan de par
lementen der verschillende Mexicaansche
Bondsstaten.
ZWARE STORMSCHADE AAN DE
AMERIKAANSCHE WESTKUST.
SAN FRANCISCO, 22 Oct. (V.D.). Aan
de Amerikaansche westkust heeft op vele
plaatsen de storm groote schade aangericht.
In de haven van Seattle werd het stoom
schip „President Madison" van zijn ankers
geslagen, waarbij negen personen gedood
werden.
Het 4698 ton metende Amerikaansche
vrachtschip „Floridian" is 8 K.M. ten Noor
den van de monding van de Coliumtoia-
rivier op'de rotsen geloopen en vergaan. Er
zouden 30 a 40 opvarenden aan boord zijn.
In vele steden aan de Amerikaansche
yvestkust heeft de storm groote materieele
schade aan de huizen zelf veroorzaakt.
MARKTBERICHTEN
ROTTERDAM, 22 Oct. Vee. Aanvoer:
2308 stuks, 497 vette runderen, 253 vette
kalveren, 75 schapen en lammeren, 969
varkens, 17 nuchtere kalveren.
Prijzen: vette koeien 55—58, 45—40 35
38, vette ossen 50—54, 4547. 40; vette
kalveren 70—80, 55—65, 45—50; varkens
(levend gewicht) 30, 29yt 29; schapen
39, 35, 31; lammeren 40, 36, 30; schapen
per stuk 17, 16, 8; lammeren 11, 10, 8.
W1SSELNOTE ERIN GEN (AMSTERDAM)
(Niet officieel).
Londen 7.26
Berbjn 59.37»/2
New York 1.46»i/|ö
Pwüs 9.723/4
Brussel 34 451/2
Zwitserland 48.12
Milaan 12 65i/2
Madrid 20.17
Oslo 86.42»/?
Kopenhagen 32.37»/2
Stockholm 37.37»/o
Weenen
Praag 6.17»/2
Boedapest
