ZATERDAG 20 OCTOBER 1934
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD. - PAG. 11
HAAGSCHE HOPJES.
xrv.
HET „DR. SCAEPMANHU1S".
Indien nog de gewoonte bestond, welke
we uit oudere geschriften kennen, om aan
hoofdtitels verklarende ondertitels toe te
voegen, dan zou ik hierboven zeker de
woorden hebben laten volgen: „of het huis
met de twee brievenbussen". Op heel de
Mauritskade, ja wellicht in heel de stad
niet is nog een huis te vinden, waarvan de
voordeur twee zulke breede brievenop-
slokkers vertoont, 't Zijn stellig de breed
ste, die te krijgen waren en als zoodanig
kenmerkend voor het bureau een er partij,
die het grootste aantal kiezers de hare
mag noemen. Van zoo'n leger kan heel wat
post binnenkomen!
't Is louter deze zakelijke overweging,
welke tot de keuze der bussen heeft ge
leid, geenszins reclamezucht, anders zou
den voor den naam „Dr. Schaepmanhuis"
boven de portiek wel minder bescheiden
lettertjes gebezigd zijn.
De Mauritskade is voor de politici geen
onbekende. In een der groote huigen nabij
het Scheveningsche Veer woonde indertijd
de minister van Justitie Jhr. mr. G. M. L.
H. Ruys de Beerenbrouck, de vader van
den huidigen voorzitter der Tweede Ka
mer, en woonde dus ook deze toekomstige
dignitaris zelf. Nadat de familie Ruys naar
de Tweede Van den Boschstraat was ver
huisd, kwam op den hoek van de Amalia-
straat het Kamerlid S. M. van Wijck de
politieke traditie voortzetten; in diens wo
ning is in 1903 menige conferentie gewijd
aan de actie tegen de tweede spoorwegsta
king.
Aan de andere zijde der Mauritskade,
waar deze den naam Dr. Kuyperstraat
kreeg, woonde lange jaren de leider der
Anti-Revolutionairen, in wiens huis thans
het partijbureau der Kuyperianen geves
tigd is een verre buur dus nu van ons
politiek bureau.
In de Nieuwe Schoolstraat, op de Mau
ritskade uitmondend, had dr. Schaepman
tijdens de latere jaren van zijn Kamerlid
maatschap een woning als „pied k terre"
gedurende de zittingen. Zijn eigenlijke te
huis bleef steeds het Seminarie Rijzenburg,
maar het „Dr. Schaepmanhuis" verrees dan
toch in de buurt van zijn Haagsche home.
In de Parkstraat eindelijk, mede op de
Mauritskade uitkomend, woonden gerui-
men tijd de Kamerleden mr. Kolkman en
Jhr. mr. Victor de Stuers. Nu zou ik er
nog het aangrenzende Noordeinde bij kun
nen halen, waar minister J. Heemskerk
Azn. naast het paleis woonde, doch waar
zou zoodoende het einde wezen. Men zal
nu wel beseffen, hoezeer ons „Dr. Schaep
manhuis" te midden van allerlei verwan
te herinneringen staat. En bovendien niet
ver van het Binnenhof, wat een opzettelijk
nagestreefd, materieel voordeel is. Dit be
grijpt ieder.
Natuurlijk ben ik eens in onze politieke
centrale gaan kijken. Ik werd er hupsch
ontvangen door een der beide secretarissen,
den altijd aanwezigen heer mr. H. Kolf
schoten, die mij rondleidde en allerlei in
lichtingen verschafte, gevraagde en onge
vraagde. Uit wat ik zag en vernam zal ik
hier een bloemlezing geven.
Wat 'n verschil met den „goeden, ouden
tijd" die intusschen nog niet zoo ver
achter ons ligt. Toen woonden de achter
eenvolgende voorzitters te Utrecht, Den
Haag of Amsterdam, de secretarissen te.
Hilversum of Den Bosch; de penningmees
ter sinds mensch enheugenis te Haarlem.
Die allen hadden hun bescheiden en pape
rassen, welke zij zorgvuldig meenamen
naar de punten van samenkomst, in den
regel te Utrecht, waar nu eens dit, dan
weer een ander lokaal beschikbaar bleek.
Na afloop nam ieder zijn documenten
weer mee tot bij een volgende geleegn-
heid.
Dat ging allemaal wel goed, maar waar
was nu eigenlijk het centrale punt, waar
van men zeggen kon: daar is de partij ge
huisvest en daar in altijd iemand aanwe
zig, die voor alles zorgen kan en de alle
omstandigheden kennende vraagbaak is.
Het punt ook, waar de bestuurs-instanties
ten allen tijde konden vergaderen en dan
zonder van heinde en ver bijeenzamelen
konden vinden hetgeen zij behoefden.
Zoo'n centraal punt bleek meer en meer
noodig en deze noodzakelijkheid leidde tot
de instelling van een Partijbureau. Dit
vestigde zich in 1929 te Den Haag, eerst
op een achterkamer met serre aan de Laan
van Meerdervoort 45 A. De inventaris be
stond uit twee bureaux, twee archiefkasten
en zes stoelen. Toen volgde de eerste uit
breiding en verhuizing naar de Laan van
Meerdervoort 65: één kamer gewonnen.
Daar trad het Centraal Adviesbureau voor
Gemeentepolitiek met zijn documentatie-
archief in werking. Tegelijkertijd werd de
landelijke organisatie van R.K. Gemeente
raadsleden ter hand genomen en met
voortvarendheid uitgebouwd. De „Mede-
deelingen aan de Rijkskringbesturen" wer
den spoedig vervangen door een maande
lijks verschijnend correspondentieorgaan
„De R.K. Staatspartij". Een schitterend
legaat van wijlen Mgr. Nolens bracht o.a.
de breede basis voor een fraaie biblio
theek. Inmiddels werd het politieke Jonge
ren-vraagstuk op de helling gebracht en
door de daartoe benoemde Commissie uit
het Partijbestuur vooralsnog geleid naar
een oplossing, welke het Partijbureau als
middelpunt van „studie-kernen" van jon
geren niet zal kunnen ontberen.
Zoo konden achtereenvolgens de voor
naamste punten op de lijst van leemten
in het organisme der Katholieke Staats
partij worden afgeschrapt. De Laan van
Meerdervoort 65 werd, naar loopende op
vattingen, volkomen onbewoonbaar. Het
werd dringen en stapelen voor bewoners
en bezoekers. „De Voorzitter op de kachel"
werd een spreekwoordelijk beeld voor het
ruimtegebrek.
Gelukkig had inmiddels het vooruitzien
de initiatief van den toenmaligen Partij
voorzitter, jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck,
om een inzameling te houden voor de in
stelling van een goed toegerust Partijbu
reau, schitterende resultaten gehad. Door
de 17 daartoe in het leven geroepen kring-
comité's werd in den loop van een paar
jaren een half mililoen bijeen gebracht,
zoodat nog juist vóór de crisis-buien het
land overstelpten het kapitale pand
Mauritskade kon worden aangekocht en
ingericht.
Nu moet men zich niet voorstellen, dat
het „Dr. Schaepmanhuis" eigendom is der
R. K. Staatspartij. Dit zou gewoonweg niet
gaan, wijl onze partij geen rechtspersoon
lijkheid bezit en dus als zoodanig zulk een
pand niet in eigendom hebben kan. Daarom
is mede voor dat huis den rechtsvorm eener
Stichting gekozen, zoodat de officieele me-
dedeeling der opening aldus luidde:
„15 Mei 1933 is in tegenwoordigheid van
de leden van het Bestuur der Stichting
„Dr. Schaepmanfonds" en van het Dage-
lijksch Bestuur der R.K. Staatspartij en
van eenige genoodigden het Partijbureau
der R.K. Staatspartij, genaamd „Het Dr.
Schaepmanhuis" officieel geopend en in
gebruik genomen".
M.a.w. wat er ook gebeuren moge, de
Stichting blijft eigenaresse van het pand,
terwijl de Staatspartij er als kind in huis
is. Op die manier zijn alle rechten zoo goed
mogelijk gewaarborgd en kunnen de edel
moedige schenkers en bij eenbrengers van
het stichtingskapitaal, waarvan de baten
ook dienen tot onderhoud en salarieering,
gerust zijn.
Van bovenbedoelde openingsplechtigheid
is een fraai gecalligrafeerde oorkonde op
gemaakt, welke, onderteekend door alle
toen aanwezigen, de bestuurskamer siert.
In deze kamer, waar ook de brandkast-
sigarenbergplaats van dr. Nolens staat be
nevens diens antieke kist met particuliere
bescheiden, welke mooie kist een geschenk
was der R.K. Kamerfractie; in deze be
stuurskamer dan zetelen de voorzitter en
de secretaris van het Partijbestuur, mrs.
Goseling en Teulings, benevens mr. Kolf
schoten, die heel den zeldzaam voorspoe-
digen groei van het Partijbureau heeft
meegemaakt en geleid.
Aan deze bestuurskamer grenst de ver
gaderzaal voor de bestuursinstanties en
des verkiezende voor commissies uit Ka
merfractie en partij. Deze fractie zelve ver
gadert in" het Kamergebouw, dit is nu een
maal de 't best bij de practijk aanslui
tende gewoonte.
De wanden dezer vergaderzaal worden
ingenomen door het Staatkundig gedeelte
der boekerij van mgr. Nolens, die ook de
daarvoor noodige kasten aan het bureau
vermaakte. Het is een omvangrijke collec
tie, waarvan de catalogiseering bereids op
de meest moderne wijze gereed is gekomen.
De tallooze brochures zijn soort bij soort,
d.w.z. naar gelang der daarin behandelde
onderwerpen, in doozen bijeengebracht.
Een bronzen buste van mgr. Nolens en
een statuette van dr. Schaepman sieren
deze groote kamer, waar voorts ook eeni
ge politieke platen hangen, welke eerstge
noemde staatsman de moeite waard had
gevonden te laten inlijsten en in zijn stu
deervertrek een plaatsje aan den wand te
geven. Dit geeft weer eens een aardigen
kijk op de altijd zoo zwijgzame figuur.
De rondgang door het gebouw deed me
levendig begrijpen, dat het op de Laan van
Meerdervoort niet langer ging. Daar hebt
ge b.v. bovengenoemd Centraal Adviesbu
reau voort Gemeentepolitiek. Dit kon waar
lijk niet in één klein bestek huizen met de
algemeene propaganda, het contact met de
Kernen, de verzorging van het partij or
gaan, om nog maar te zwijgen van de om
vangrijke administratie, welke ongetwij
feld in „het huis 'met de twee brievenbus
sen" gevoerd moet worden.
Deze afdeelingen zijn nu behoorlijk ge
scheiden, worden niet meer gehinderd door
elkaar of door bezoekers.
Mr. C. Ch. A. van Haren, die het maand
blad „De Gemeenteraad" redigeert en alle
aanvragen om adviezen inzake gemeente
lijke politiek behandelt hij verzond al
honderden van die inlichtingen en raadge
vingen heeft een kalm vertrek, terwijl
zijn documentatie-archief op zijn aanwij
zingen wordt bijgehouden in het aangren
zende administratie-bureau. Het vernufti
ge décimale rubriekstelsel zorgt, dat over
ieder onderwerp terstond kan worden op
geslagen, wat voorhanden is. En dit breidt
zich voortdurend uit.
Mr. M. de Kort, die de leiding heeft van
de propaganda, zetelt een verdieping hoo-
ger. Zonder een gestadige zorg voor op
wekking en voorlichting, zou allicht het
door de kieswet in de hand gewerkt
euvel onuitroeibaar worden, het euvel n.l.
om slechts eenmaal per vier jaar de kiezers
en partijleden op te wekken tot actie. Dit
ware natuurlijk funest. Contact en voor
lichting behooren voortdurend te bestaan.
Een uitstekende tusschenschakel zijn
hierbij de „kernen" gebleken, waarvan er
al 170 bestaan en arbeiden. Mr. Kolfscho
ten bleek over de werkzaamheid dier keur
corpsen allerbest te spreken. Uit haar
maandelijksche rapporten wordt hij ge
waar, wat er onder de kiezers leeft, welke
bezwaren zich voordoen en moeten wor
den ondervangen, welk nieuw studiemate
riaal moet worden gevoegd bij het reeus
gezondene. Tot dit laatste behooren lezens
waardige brochures, aansluitend bij het
werkschema voor de kernen. Zoodoende
wordt de volksontwikkeling in de hand
gewerkt en de belangstelling in staatkun
dige aangelegenheden aangewakkerd.
Van die brochures noem ik: een door het
Algemeen Secretariaat onzer partij ten
dienste der hedendaagsche katholieken ver
zorgde bewerking van dr. Schaepmans
veelgeprezen doch sinds lang niet meer ge
lezen „Proeve van een Program". Wel
BINNENLAND
STUDIEDAGEN VAN DE HANZE.
Pater Alexander O. Cap. Kernleider.
VERDIEPING VAN HET ORGANISATIE
LEVEN.
Als een eerste ernstige poging om het
sociale organisatieleven krachtig de rich
ting van verdieping uit te sturen, naar het
ideaal van Paus Pius XI, belegt de Hanze
In het Bisdom Hearlem studie-dagen voor
de besturen der afdeelingen.
Eén in het retraitehuis te Bergen, één in
het retraithuis te Noordwijkerhout.
De eerste heeft jl. Donderdag te Bergen
plaats gehad voor de Hanze-afdeelingen
uit het Noordelijk deel van het Bisdom.
Verrassend groot was de opkomst, zóó,
dat men zelfs vele aanvragen had moeten
afwijzen.
Na een eerste begroeting in de koffie
kamer van het gastvrije huis werd begon
nen met een korte oefening im de kapel,
om in het gemeenschappelijk „Veni Crea
tor" de bijstand van den H. Geest af te
smeeken en in een hymne de glorie van
God in het H. Sacrament te verkonden.
De eerste „zitting" van dit ééndaagsche
bezirmingscongres werd geopend door een
kort woord van den nieuwen bondsvoor
zitter, de heer E. J. M. Stumpel uit Hoorn.
Hij verklaarde het zijn plicht te hebben
geacht, de functie te aanvaarden, en zich
niet te moeten verschuilen achter veront
schuldigingen, die iedereen kan aanvoeren.
Spr. zal zich aan dit ambt geven alleen or/
de goede zaak te dienen en vertrouwt
daarom, dat God hem niet alleen zal laten
staan. Met enthousiasme zal hij'zich aan
het werk van den Bond geven, in de hoop,
dat anderen daardoor aangezet worden, de
organisatie steeds meer te doen maken tot
een echt-katholieke, in wezen, doelstelling
en werkwijze verschillend van de neutrale.
In dien geest moet er gewerkt worden aan
de geestelijke en stoffelijke belangen van
den middenstand.
Spr. hoopt tenslotte, dat deze studiedag
zal beantwoorden aan de verwachtingen,
vooral van Rector Bots, die er het initia
tief toe nam.
Dr. H. W. Moller uit Tilburg hield bijna
1 uur de aandacht der tweehonderd
luisterenden gespannen door een rede on
der den titel: „Het moderne leven is een
zijdig naar de wereld gekeerd".
Na het dankbare applaus, door een wel
gekozen woord van den voorzitter be
krachtigd, vereen igde men zich aan een
maaltijd, gevolgd door recreatie en een
oefening van eerherstel in de kapel, waar
bij de directeur, de Z.Eerw. Pater Peters
C.SS.R. een warm woord van aanbeveling
voor de retraite sprak. Voor vernieuwing
en verdieping is de gesloten retraite het
aangewezen middel!
„Terug naar God". Dat was in de twee
de zitting de titel vran de rede van rector
J. F. Bots, die begon met te zeggen, dat de
mensch zich in zijn leven moet hoeden voor
eenzijdigheid. De mensch is nu eenmaal
een samengesteld wezen: geest en stof. Een
sterk voorbeeld van eenzijdigheid is het
socialisme, dat ondanks alle goede bedoe
lingen bezig is te verzamelen. Ook onder
de katholieken bestaat gevaar voor een
zijdigheid van het andere uiterste. Men wil
het sociale vraagstuk louter zien als een
godsdienstig vraagstuk. Dat is onjuist en
onwaar. Dat die vergissing vroeger is be
gaan, was begrijpelijk, maar het was een
misgreep, een kortzichtige opvatting.
Noemde Poals dit niet het gevaar van het
super-naturalisihe? Het is niet voldoende
te zeggen: je moet weer godsdienstig en
braaf zijn, en dan komt alles weer terecht.
Men kan eerst een beroep op den christe-
verre van verouderd, blijkt deze vijtigjarl-
ge Proeve, die een meesterproef was, in
haar principieele beteekenis nog altijd van
waarde, ook voor dezen tijd.
Voorts een beknopte studie over voor
name onderdeelen onzer staatsinrichting,
n.l. Koningschap en volksinvloed, Kabinet
en parlement.
Ten slotte „De les der geschiedenis",
door prof. Aug. C. J. Commissaris. Het
grondig kennen ook der jongste geschie
denis en daaraan ontbreekt onder de
onzen nog al een en ander is een
machtige prikkel om aan de voortzetting
dier geschiedenis in de juiste richting mede
te werken.
Met dit al en meer vergeet ook niet
het maandblad „De R.K. Staatspartij"
wordt de geest in onze organisatie voort
durend levendig gehouden, ten einde ter
dege wakker te zijn telkenmale de stem
bus weer roept
Ik heb verdienstelijke leden der oude
garde gesproken, die wel een beetje op
geschrikt waren door de onvermoeide ac
tie van het Partijbureau, inzonderheid wat
betreft de straffe handhaving der Partij
discipline.
Ja, vrienden, dit strookt nu eenmaal met
den geest van den tegenwoordigen tijd, die
niet van talmen houdt. Vergeet bovendien
niet, hoezeer het part ij-apparaat zich heeft
uitgebreid. Alle draden, die vroeger uit
eenliepen of naar eigen inzicht kronkel
den ik doel hier op wat geschieden moet
ook voor Raden, Staten en Eerste Kamer
komen thans reglementair met de
aloude zorg voor de Tweede Kamer in het
„Dr. Schaepmanhuis" bijeen. En hoe kan
dat allemaal zonder verwarring goed gaan,
als niet stipt op tijd wordt gewerkt en de
noodige aanwijzingen 't leelijke woord
instructies moet ge niet in den mond ne
men con amore worden opgevolgd.
Wie een bezwaar heeft, ga dit eens bloot
leggen in onze politieke centrale. Ieder
partijlid is er welkom, mits.... niet te
veel tegelijk. AJO.
lijken geest doen, als die christelijke geest
op de aarde wonen kan.
Na een korte recreatie besprak Jan Bak
ker de conclusie: „Wie moeten dat doen?
Wij leeken!"
De nieuwe ordening en het maatschappe
lijk herstel komen niet uit de lucht vallen.
Zij moeten het resultaat zijn Van ons wer
ken, van onzen wil en bovenal van onze
liefde.
De Paus vraagt om leeken-apostelen, ook
onder dé middenstanders.
Hij verlangt hulptroepen, geëigend van
eiken stand. Leekenapostelen onder de ar
beiders moeten de arbeiders zijn en ook
in industrieele- en handélskrin gen moeten
de leekenapostelen uit deze kringen voort
komen.
De mannen, die voor dit werk geschikt
zijn, leven ook nog in de Hamzeafdeelin-
gen. Zij moeten bijeenkomen in kernen van
6 of 8, of hoogstens 10 of 12, en de pijlers
worden van de stands- en vakorganisaties.
Zij moeten door hun voorbeeld, onder lei
ding van den geestelijken adviseur, de an
dere leden aansporen tot liefde en opwek
ken tot rechtvaardigheid.
In den geestelijken nood van dezen tijd
klinkt scherper dan ooit de stem van den
Paus! Katholieke Actie! Leekenapostolaat.
Kernvorming.
Vormen deze kernen dan geen nieuwe
vereenigingen? Neen, ze zullen de oude
met nieuwen geest vervullen.
eenvoudigde spelling spruit voornamelijk
voort uit de langdurige gewendheid aan
bepaalde letterbeelden. Maar, die „ziek
te" gaat geleidelijk over.
Na een historisch overzicht van de spel
lingkwestie van Siegenbeek via de Vries
en Te Winkel, Kollewijn, Marchant trekt
drs. Michels polemiseerend te velde tegen
'n aantal tegenstanders speciaal voor wat
de verbuigings-n betreft. Het is spr.'s over
tuiging, dat men hier vecht om behoud
van iets, dat er niet is. Een en ander toont
hij met tal van voorbeelden aan, waarb\j
hij tevens gelegenheid krijgt te wijzen op
tallooze onnatuurlijkheden in de oude
spelling van allerlei woorden.
Spr.'s advies tenslotte Is, dat men er
maar zoo spoedig mogelijk toe moet over
gaan de spelling-Marchant te gaan schrij
ven; hij heeft, vooral na de compromissen,
nog wel bezwaren, maar, in ieder geval is
't een groote verbetering.
VERLAGING JACHTRECHT.
Wetsvoorstel te wachten.
Naar de Ministers Steenberghe en Oud
in de Memorie van Antwoord op 't inmid
dels door de Tweede Kamer aangenomen
wetsvoorstel tot wijziging van de Ruilver-
kavelingswet mededeelden, is binnenkort
de indiening van een wetsvoorstel, strek
kende tot verlaging van 't jachtrecht, te
wachten.
De nieuwe kernlelder.
De voorzitter deelt mede, dat pater
Alexander O.Cap. is aangewezen, om in
overleg met rector Bots de richtlijnen voor
dit leekenapostolaat aan te geven en deze
kernvorming in het Bisdom Haarlem te
leiden. (Applaus). Spr. verzekert bij voor
baat, dat de leeken en de plaatselijke ad
viseurs zullen medewerken om het gestel
de doel te bereiken.
Pater Alexander sprak een hartelijk
woord tot de aanwezigen en wees op het
mooie en moeilijke van zijn taak, die een
toewijding vraagt, welke boven het mid
delmatige uitgaat. Spr. vertrouwde op Gods
hulp en rekende op de eendrachtige mede
werking van de leiders in de afdeelingen.
De voorzitter sprak een woord van dank
tot rector Bots en Jan Bakker, tot de gast
vrije directeur van het Retraitenhuis, dat
de juiste sfeer voor een dag als deze schept.
In die sfeer kon het plan ontluiken in de
naaste toekomst retraites te organiseeren
voor Hanzebestuursleden.
P.T.T.-PERSONEEL
Invoering van de 48-urige werkweek
gevraagd
Men verzocht ons opname van de vol
gende motie:
De Bondsraad van den Ned. R.K. Bond
van P.T.T.-Personeel „St. Petrus", in ver
gadering bijeen te 's Hertogenbosch op 15
en 16 October 1934,
overwegende, dat voor ongeveer 10.000
P.T.T.-ambtenaren de 51-urige arbeidsweek
geldt, naar een loonschaal van 48 uur,
overwegende, dat voor het overgroote
deel der Rijksambtenaren een werkweek
geldt van ten hoogste 48 uur,
overwegende verder, dat tevens voor een
groot deel der arbeiders in de vrije bedrij
ven een werkweek van 48 uren wettelijk
is vastgelegd,
van oordeel, dat verkorting van den ar
beidstijd van bovenbedoeld P. T .T.-perso-
neel aan een 500-tal jonge mannen arbeid
en brood zou kunnen verschaffen,
van oordeel, dat daardoor een groot alge
meen belang zou worden gediend
dringt er bij de Regeering met klem op
aan, onmiddellijk de 48-urige werkweek
in te voeren voor dat P.T.T.-personeel, het
welk thans 51 uren per week werkt,
en gaat over tot de orde van den dag.
„HET AVONTUUR DER
NEDERLANDSCHE SPELLING".
Voor de leden van de R.K. Tilburgsche
Volksuniversiteit „Kleine Academie" sprak
Donderdagavond in het Chicago-Theater
drs. Michels, docent aan de R.K. Leergan
gen over bovengenoemd onderwerp.
In de inleiding tot zijn betoog zei drs.
Michels, dat op de herrie, die rond het
spellingvraagstuk gemaakt wordt, het
woord van Goethe van toepassing is „Ein-
jeder weil er spricht meint auch über de
Sprache sprechen zu können". Nog vóór
eenigen tijd scheen 't voor de hand te lig
gen, dat alleen taalkundigen met kennis
van zaken over de taal oordeelen kunnen,
maar nu is dat ineens blijkbaar anders ge
worden. Dat „nu" hier te verstaan als: toen
Marchant met z'n nieuwe spelling kwam.
De minister werd en wordt voor dilettant
uitgekreten en de taalgeleerdheid van al
de taalgeleerden, die achter hem staan,
biedt blijkbaar, nu de kwestie actueel is
geworden geen enkelen redelijken waar
borg meer.
Na 'n geestige bloemlezing te hebben
gegeven, van taal- en spelfouten uit ac-
tueele boeken en geschriften voor 't
meerendeel geschreven door hooggeleerde
mannen kwam spr. tot zjjn eigenlijk on
derwerp. Hij begon met 'n historisch over-
zicht-in-vogelvlucht over de wording van
de schrijftaal; hoe er eerst de zinnen wa
ren, hoe daaruit de woorden zich losmaak
ten en hoe tenslotte de letterteekens ter
wereld kwamen. Het is alles zóó eenvou
dig, dat men zich zou gaan verwonderen
over de herrie van thans. Want, lettertee
kens zijn toch slechts zeer onvolkomen
vervangers of verbeelders van klanken.
Bovendien weet men, dat er veel meer
klanken zijn dan we over letters beschik
ken.
Dit verklaart dan ook, dat er door de
eeuwen heen steeds aan onze spelling is
gemorreld en met name in de middel
eeuwen was van spellingseenheid geen
sprake.
De tegenstand van velen tegen de ver
„SLUIT DE GELEDEREN!"
Propagandafilm voor den B. V. L.
De film, het machtige propagandamiddel
van inzichten en denkbeelden, is thans ook
in dienst gesteld van den Bjjz. Vrijw. Land
storm, dank zij de voortvarendheid van de
Nat. Landstormcornmissie, die den heer
W. P. Schefer van de H.A.V.O. te Voorburg
opdracht gaf het ontstaan en de ontwikke
ling van ens nationale veiligheidsinstituut
op het celluloid vast te leggen.
Nadat de heer J. D. A. Verkruissen het
scenario geschreven had en de heer S. W.
Wertheim de illustreerende muziek had ge
componeerd, ging men asm den slag, waar
bij de heer ir. C. A. van Diggelen de ge
luidsopname voor zijn rekening nam.
Vrijdagavond is het resultaat van hun
arbeid, de klankfilm „Sluit de geleden", in
een tot de nok gevulde zaal van het Ge
bouw v. K. en W. te 's-Gravenhage ver
toond.
Onder de aanwezigen werden o.m. opge
merkt de minister-president dr. H. Colijn,
de ministers mr. dr. L. N. Deckers en mr.
J. A. de Wilde.
Binnen enkele dagen zal deze film te
Amsterdam worden vertoond. Alsdan zul
len we de film aan een nadere bespreking
onderwerpen.
R. K. Gewestelijke Bond van
Boterhandelaren.
Woensdagavond werd door dezen Bond
zijn 2e Jaarvergadering gehouden in Hotel
de Wijkerbrug te Voorburg, welke jammer
genoeg slecht matig bezocht was. Het hoofd
bestuur was vertegenwoordigd door den
voorzitter, den secretaris en den deskundig
adviseur.
Uit de verslagen van secretaris en pen
ningmeester bleek wel zeer duidelijk, dat
door het bestuur veel werk is verzet ge
worden in het afgeloopen jaar, maar ook,
dat onder de huidige maatschappelijke om
standigheden het resultaat niet naar ver
houding was. De voorzitter 6prak dan ook
de hoop uit, dat het komende jaar gunstiger
zou mogen zijn.
Aangezien de bestuursleden met werk
overstelpt zijn, had het bestuur besloten
zichzelf uit te breiden met 2 leden de heeren
Jud. Zijden en A. Starrenburg, terwijl ook
nog 2 leden wegens dubbele functie aftra
den. Bij stemming en herstemming werden
dus 4 nieuwe bestuursleden gekozen, de
heeren J. de Groot, N. de Groot, C. v. San
ten en M. v. d. Poel, die door den voorzit
ter werden gefeliciteerd met hun benoe
ming, terwijl de aftredende bestuursleden
werden bedankt voor hun arbeid, gedaan
ten voordeele van den Bond.
Als het punt „Mededeelingen" aan de
beurt is, geeft de voorzitter het woord aan
den voorzitter van den Landelijken Bond,
die een zeer belangrijke mededeeling heeft
en wel de volgende:
Door de leden van den Bond is indertijd
voorschrift via den Bond een Cautie ge
stold bij de Crisis Zuivel Centrale, waar
toen werd medegedeeld, dat deze storting
slechts voorloopig was, dat het juiste be
drag voor ieder lid afzonderlijk zou wor
den vastgesteld en het teveel gestorte als
dan zou worden terugbetaald. Dit laatste
zal nu spoedig gaan gebeuren en wel op de
eerstvolgende ledenvergadering van den
Landelijken Bond; eveniwel wordt er nog
de nadruk op gelegd, dat dit alleen zal ge
schieden aan de leden van den Bond, d.w.z.
aan hen, die door den Bond als lid worden
erkend, waarvoor het allereerst noodig is,
dat de Bondscontributie is voldaan.
Bij de rondvraag kwamen nog enkele in
teressante onderwerpen ter sprake, die voor
zoover mogelijk werden opgelost.
Niets meer aan de orde zijnde sloot de
voorzitter deze zeer aangename vergadering
om ca. 10.30 uur.
Och wet een arm beea-
siewat la ie mager I
(Le FUreL
