£ckióeh&6oii/fc<Mit
Z6ste Jaargang
VRIJDAG 12 OCTOBER 1934
To. 7937
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
ZONDAGSBLAD
VOORNAAMSTE NIEUWS.'
SPORT
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
By onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, wanrln be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Het Eucharistisch Congres
Ontroerende plechtigheden.
De eerste dag van 't Eucharistisch Con
gres te Buenos Aires werd Woensdagavond
besloten met een aanbiddingsuur, dat met
buitengewoon groote deelname en innig
heid is gehouden. Men schat, dat in de
verschillende kerken meer dan 200.000
menschen er aan hebben deelgenomen.
Donderdagochtend om 8 uur heeft de plech
tigheid van de kindercommunie plaats ge
had in het Palermo-park.
Rondom de vier altaren aan de vier zij
den van het witte kruis, hadden meer dan
f'0.000, meerendeels in het wit gekleede kin-
derne, zich vereenigd.
De groote hagen van tapijten, leliën en
rozen, die de rede van den kardinaal-le
gaat inspireerden, zijn vernieuwd.
Aan de vier altaren lazen vier kardina
len, hunne Eminenties Leme, Gonsalfez,
Hlond, en Verdier een H. Mis en deelden
daarna, met assistentie van 250 priesters,
de H. Communie uit aan de kinderen."
Vier en dertig naties zijn op het Congres
vertegenwoordigd.
De vreeselijke gebeurtenissen in Spanje
en Marseille doen ook op het congres hun
terugslag voelen en brengen in alle mani
festaties het smeekgebed om den vrede op
den voorgrond.
De kardinaal-legaat heeft den Nuntius te
Buenos Aires opdracht gegeven zyn per
soonlijk rouwbeklag te gaan brengen aan
de legatie van Joego-Slavië en de Fran-
sche Ambassade.
In den voormiddag zijn daarop de ver
schillende vergaderingen van het congres
aangevangen en wel die van de priesters,
van de seminaristen en van de religieusen.
De voornaamste was de algemeene ver
gadering der priesters in de Basiliek van
het Heilig Sacrament, die werd voorgeze
ten door Z. H. Exc. Mgr. Th. Lud. Heylen
en waar kardinaal Pacelli een groote La-
tijnsche rede hield.
De Kardinaal, door Mgr. Heylen ingeleid,
r.oemde deze bijeenkomst van de priesters
der gansche wereld de ontroerendste van
het gansche congres en achtte zich gelukkig
hen in naam van den Paus te begroeten.
De huidige toestand van de wereld, aldus
de Kardinaal-Legaat, toont licht- en scha
duwpartijen in scherp contrast. De afval
van 't geloof heeft ontzettende afmetingen
aangenomen en trekt in zijn helsche kolk
vooral vele intellectueelen en vooral ook
het proletariaat mede. Van den anderen
kant toonde de Kerk zich wellicht nooit
zoo als nu de Moeder der Heiligen. Een
ware dorst naar christelijke volmaaktheid
en apostolisch leven en breede rijen van
uitverkoren zielen. De Katholieke Actie
is daarvan een stralende getuigenis. De
adem Gods waait over de in ontbinding
verkeerende wereld en wekt aarde en land
van geestelijke schoonheid. De aanblik van
dezen epischen strijd tusschen goed en
kwaad moet den yver der priesters ont
vlammen.
Na een bewogen opwekking tot een in
tens Eucharisch leven, richtte de spreker
zijn gedachten tot den Paus en richtte tot
Hem de sublieme woorden van den H.
Bernardus, in naam van alle aanwezigen
onwrikbare trouw en onvergankelijke aan
hankelijkheid betuigend aan den Drager
der sleutels van het hemelsch Rijk.
Gistermiddag om drie uur hebben de tal-
looze nationale groepen bijeenkomsten ge
houden, elk in hun eigen kerk.
De Nederlandschc pelgrims vereenigden
zich onder leiding van het congres-comité
in tegenwoordigheid van de beide Bisschop
pen in de kerk van Onze Lieve Vrouw
der Overwinningen aan de Avenida Ua-
raguay.
Om vyf uur kwamen de verschillende
groepen te zamen in het Palermo-Park voor
de eerste algemeene vergadering van het
congres, waar het eerste congres-thema
„het Koningschap van Christus" behandeld
werd.
Gisteravond om tien uur had de groote
fakkeloptocht plaats en of twaalf uur de
vier Nachtmissen aan c'.en voet van het
congreskruis.
Hedenmorgen om 10 uur werd een Pon
tificale H. Mis opgedragen.
Te 5.30 uur zal de tweede Algemeene
Vergadering worden gehouden over het
tweede onderwerp van het congres: Chris
tus Koning in de geschiedenis van La-
tij nsch Amerika en in het bijzonder van
de Argentijnsche Repubiek.
„GELIJKSCHAKELING" DER DUITSCHE
JEUGD IN ONS LAND
Duitsche „Landesleiter" staat aan het hoofd
Wij lezen in de „Maasbode":
„In aansluiting aan een bericht in het
„Limburgsch Dagblad', dat we reeds eer
der overnamen, weet dit blad over de „ge
lijkschakeling" van de Duitsche jeugd in
ons land nog de volgende bijzonderheden
mee te deelen:
Met een enkel woord hebben we reeds
vermeld, dat te Rotterdam ten huize van
majoor Witte een bespreking heeft plaats
gevonden met als inzet de in ons land
wonende Duitsche jeugd. Volgens velen
droeg deze bespreking een zeer onschuldig
karakter, onze eerste berichtgeving ging
echter in een andere richting en hetgeen
we nadien nog vernamen werpt wel een
schril licht op de politieke doordrijverij
der in ons land huizende nazi-instanties,
welke, nu de toeleg om de hier wonende
Duitschers te „nationaal-socialiseeren" mis
lukt is, zich op de Duitsche jeugd gewor
pen hebben met de bedoeling hen tot ware
Hitlerianen op *te voeden.
De gelijkschakeling der Diutsche jeugd
in stilte uitgebroed, zou in stilte verder
gemarcheerd zijn ware het niet, dat wij,
zeer ten ongerievc. der betrokken nazi-in
stanties de jongste vrucht hunner activi
teit aan de openbaarheid hadden prijsge
geven. Nu heet het: „es ist nicht Wahr!",
zooals ons schier automatisch werd mee
gedeeld bij onzen speurtocht naar meerder
nieuws. Maar er zijn nu eenmaal „partei
genossen", die niet gediend zijn hoe te
genstrijdig het ook klinkt van politieke
doordrijverij, van dictatorialen machtswel
lust en van gelijkschakeling en dies kan de
waarheid toch wel achterhaald worden.
Het „Es is nicht Wahr" kan nóg zoo snel
de lucht worden ingeslingerd of het „es ist
wóhl wahr" achterhaalt het wel
Welnu: In gehee1 Nederland is de Duit
sche jeugd, ongezien de godsdienstige of
politieke overtuiging der ouders, die zich
in menig geval niet verzetten durven uit
vrees voor erger, gelijkgeschakeld.
Alleen Zuid-Limburg vormt nog een
gunstige uitzondering. Op de in Rotterdam
gehouden bespreking is gedecreteerd: ook
Zuid-Limburg moét volgen en wel zoo
spoedig mogelijk. Eén afdeeling van een
kleine honderd kinderen is reeds gevormd.
Het begin is dRis gemaakt.
De naam der nationaal-socialistische
jeugdorganisatie hier te lande luidt niet:
„Hitlerjugend', maar „Landesjugend der
Reichsdeutsche Gemeinschaft". What is in
a name? Geeft men het kind een anderen
naam dan verandert men nog z'n wezen
niet. En in wezen zyn de Duitsche en Ne-
derlandsche jeugdorganisaties één. Ze ken
nen één en hetzelfde doel: het jonge Duit
sche volk op te voeden tot den totalen
Ariër.
Leider der „Landesjugend der Reichs
deutsche Gemeinschaft" is eenDuit-
scher, n.l. de „Landesleiter" Wagnar. Uit
Duitschland hierheen gezonden, zal onder
zijn leiding de in ons land gelijkgeschakel
de Duitsche jeugd in den geest van „Mein
Kampf" worden opgevoed, in den geest ook
van den „grooten" leider Baldur von
Schirach.
Zoo staan de zaken voor het oogenblik.
Maar de vraag is: Wat doet onze Regee
ring! Wanneer wordt er nu eens radicaal
een einde gemaakt aan dat nationaal-socia
listische georganiseer?"
HET BETALINGSVERKEER MET
DUITSCHLAND
Het nieuwe formulier A (bericht van stor
ting) van Maandag af verkrijgbaar.
Het Nederlandsch Clearinginstituut be
richt ,dat van Maandag a.s. af bij De Ne-
derlandsche Bank te Amsterdam, de Bij
bank te Rotterdam en alle Agentschappen,
alsmede bij de groote bankinstellingen het
nieuwe formulier A (bericht van storting)
verkrijgbaar zal zyn.
j Dit formulier moet gelijktijdig met de
storting bij De Nederlandsche Bank op re
kening „Duitschland" van 't Nederlandsch
Clearinginstituut door den storter (schul
denaar) ingevuld worden teruggezonden
aan het Nederlandsch Clearinginstituut te
's Gravenhage.
Aanwijzingen voor het invullen van dit
formulier zyn op aan dit formulier ge
hechte strook vermeld.
Er wordt met nadruk op gewezen, dat
het niet tijdig inzenden of het onvolledig
of onjuist invullen van het formulier on
vermijdelijk tengevolge zal hebben, dat
vertraging ontstaat in de afdoening van de
betreffende storting.
Het tot dusver gebezigde formulier ver
valt hiermede.
DE BEWEGING DER HERVORMDE
ANTI-REVOLUTIONAIREN
Een centrale organisatie van eigen
kiesvereenigingen
Tq Utrecht heeft een groep van Hervorm
de Anti-Revolutionairen een vergadering
gehouden, die onder leiding stond van den
heer M. Noteboom van Hilversum.
In een uitvoerige rede heeft daarop de
heer A. van Eek van Stellendam de be
zwaren uiteengezet van de Hen,-. Gerefor
meerden tegen de A.R. Partij. Het Geref.
volk in de Herv. Kerk aldus spr.
vormt een groep, die weinig invloed heeft,
doch een totaal van 250.000 kiezers in
het vuur kan brengen. Als oorzaken van
den geringen invloed noemde spr. de ver
deeldheid en het individualisme.
Na breedvoerige gedachtenwisseling over
de al of niet losmaking uit de A.R. Partij,
werd tenslotte de volgende motie aange
nomen.
De vergadering van Herv. A.R., te
Utrecht bijeen ter bespreking van hun po-
lieke positie,
besluit de stichting van Herv. A.R. kies
vereenigingen met kracht ier hand te ne
men, een centrale organisatie dezer kies
vereenigingen te vormen en een voorloo-
pige commissie te benoemen, om de hou
ding tot de A.R. partij nader te overwegen,
welke commissie op de eerstvolgende ver
gadering met nadere voorstellen zal ko
men.
Als leden dezer commissie werden aan
gezocht de heeren M. Noteboom, Hilver
sum; A. van Eek, Stellendam; P. Smits,
Alphen a. d. Rijn; Th. Kelfkens, Vrees
wijk; ds. B. N. B. Bouthoorn, Huizen, en
ds. J. Lekkerkerker, Oldebroek.
DISTRIBUTIE VAN OP VEILINGEN
RESTEERENDE GROENTEN
Het bestuur van den Ned. R.K. Bond van
Kleinhandelaren in aardappelen, groenten
en fruit, vernomen hebbende dat aan het
departement van Sociale Zaken voorberei
dingen worden getroffen en besprekingen
worden gevoerd met het departement van
Economische Zaken, om door tusschen-
komst van het Nat. Crisis Comité en haar
plaatselijke subcommissies de mogelijk
heid te overwegen, groenten en eventueel
aardappelen en andere tuinbouw consump
tie-artikelen, welke op de veilingen de mi
nimum vastgestelde prijzen niet kunnen
opbrengen en dieswege vernietigd zouden
moeten worden, onder het bereik te bren
gen van dat deel van ons volk, dat daar
aan behoefte heeft, heeft zich met een adres
tot den Minister van Sociale Zaken ge
wend. Daarin wordt verzocht:
le. Wanneer maatregelen genomen wor
den om groenten, enz. onder dat gedeelte
van het publiek te brengen, welk daaraan
behoefte heeft en financieel niet by mach
te is daarvoor den normaal gangbaren
prijs te betalen, deze verstrekking te doen
plaats hebben door het gewone distributie
apparaat, den kleinhandel, en te dien op
zichte geheel uit te schakelen de hulp
daarbij van particulieren.
2e. Voorts met het Nationaal Crisis Co
mité en haar subcomité's en de organisa
tie uit den kleinhandel overleg te plegen
over de vaststelling en norm van een zoo
genaamd bezorg- of distributieloon voor
den kleinhandelaar, die met de distributie
belast wordt. Hierdoor zal bereikt kunnen
worden, dat de normale verhoudingen in
zake distributie intact blyven. Bovendien
dat deze distributie op vakkundige wijze
zal worden uitgevoerd, waarby ieder naar
behoefte zyn deel zal ontvangen en de pro
ducten op zichzelf op behoorlijke wijze
zullen worden behandeld en bewaard.
BIJ ONS WOORD DE EIGEN DAAD.
Onder deze kop lezen wy in de „Volks
krant":
„In de Dinsdagavond gehouden vergade
ring van den R. K. Volksbond te Velscn
werd goedgekeurd het bestuursvoorstel,
waarbij het geheele batig saldo van den
Volksbond ter beschikking wordt gesteld
tot leniging van den nood der werklooze
leden.
Wy zullen dit niet noemen: een daad,
die navolging verdient. Wij weten, dat de
financiën van tal van Volksbonden en
Werkliedenvereenigingen een daad, als te
Velsen gesteld, niet toelaten.
Slechts als sprekend voorbeeld van so
lidariteit en hulpvaardigheid willen wy dit
besluit van Velsen releveeren.
De nog werkende arbeiders helpen zoo
hun werklooze broeders.
Als de arbeiders zich zelf helpen zoo
lang en veel mogelijk, dan zyn ze den
steun der regeering waard.
Prof. mr. dr. Lleftinck
Prof. mr. dr. P. Lieftinck aanvaardde
zijn ambt als hoogleeraar aan de Ned. Han-
delshoogeschool te Rotterdam met een
rede over: „De toekomst der wereldmarkt-
huishouding".
HET CULEMBORGSCHE CONFLICT
Een brief van den burgemeester aan den
raad.
De Culemborgsche burgemeester heeft
een brief geschreven aan de raadsleden,
waaraan het volgende is ontleend:
Het verloop van de raadsvergadering
van 4 October j.l. geeft my aanleiding u het
volgende mee te deelen:
Het reglement van orde voor de raads
vergaderingen bevat verschillende voor
schriften voor de wyze van beraadslaging
en voor de handhaving der orde. De bur
gemeester citeert dan de artikelen, die voor
deze handhaving van belang zijn.
Uitvoerig verdedigt de voorzitter zyn
leiding in de vorige vergadering. Hy ver
volgt dan:
Eerste voorwaarde voor het handhaven
der orde is onderwerping aan de leiding
van den voorzitter. De heer Wammes deed
dit niet; toen ik hem na herhaalde waar
schuwing het woord ontnam, bleef hy door.
spreken en ging zyn spreken zelfs in ge
schreeuw over. In zoo'n geval blyft slechts
één middel over: verwydering van het
ordeverstorend lid uit de vergadering. In
andere vergaderingen kan dit door de lei
ding zelfstandig geschieden, desnoods met
behulp van de sterke hand (politie). In
de raadsvergadering is de beslissing even
wel aan den raad. Voldoet de raad daar
aan niet, dan staat de voorzitter machte
loos en rest hem slechts, de vergadering te
schorsen of te sluiten.
Een zichzelf respecteerende raad zal ech
ter in zoo'n geval het advies van den voor
zitter volgen, alle andere overwegingen
dient dan het zwijgen te worden opgelegd;
handhaving van de orde en het gezag van
de leiding zijn zulke groote goederen, dat
de raad, ja zeker de raad daarop in de
eerste plaats bedacht moet zyn.
De geheele raad is er getuige van ge
weest, dat de heer Wammes, terwijl ik
sprak cn tcrwül ik hamerde, aanhoudend
is blüven doorschreeuwen (spreken kan
men het nauwelyks noemen), alhoewel ik
hem nadrukkelijk het woord had ontno
men. De raad zal het nimmer meemaken,
dat er meer aanleiding tot verwijdering
van een lid is, dan dit in de vergadering
van 4 October het geval was.
Desniettemin besloot de raad, de heer
Wammes niet te verwyderen en wilde de
iaad hem dus de gelegenheid laten om de
vergadering onmogelijk te maken of wel
de leiding aan mij te ontnemen. Wat de
meerderheid tegenover een tegenstander
zonder twijfel aanstonds zou hebben ge
daan, heeft zij niet willen doen, nu het een
medestander gold. Daarmee heeft die meer
derheid zich zelf veroordeeld. (Ik heb ech
ter reden, aan te nemen, dat drie leden, al
hoewel zij tegen myn voorstel stemden,
het optreden van den heer Wammes on-
voorwaardelyk afkeurden).
Ik meende, u deze uiteenzetting niet tc
moeten onthouden, opdat de raad goed
wete, wat zijn verantwoordelijkheid en
plicht is in dergelijke gevallen. Ook in vol
gende vergaderingen zal ik elk lid, dat zich
niet aan de leiding houdt, van het onder
werp afwykt, of zich beleedigende of on
voegzame uitdrukkingen veroorlooft, het
woord ontnemen, nadat ik eenmaal ge
waarschuwd heb. Helpt dat niet en gaat
hy desondangs met spreken door, of ver
stoort hy op andere wyze de orde, dan
zal ik overeenkomstig art. 20, den raad de
gelegenheid geven, het verdere vergade
ren mogelijk te maken, door te besluiten,
het orde-verstorend lid te verwijderen.
Voldoet de raad daaraan niet en blijft het
lid op dezelfde wijze doorgaan, dan zal ik
de vergadering sluiten. Een andere moge
lijkheid blyft my niet over.
Ten slotte treedt de burgemeester In het
nog steeds niet afgehandelde voorstel, dat
voor onze gemeente voor de geheele arbei
dersbevolking en voor onzen winkelstand
van groot voordeel zou zyn geweest. Het
verkrijgen van prachtig bouwterrein tegen
billijken prijs zou ons aanstonds een flink
aantal goedkoope arbeiderswoningen ver
schaft hebben buiten bezwaar van de ge
meentekas.
OPRUIMING VAN 150.000 STUKS VEE
De veehouderycentrale heeft ln haar gis
teren gehouden vergadering beraadslaagd
over het vraagstuk van de vermindering
van den veestapel.
Naar wij vernemen heeft de centrale
besloten de regeering te adviseeren tot op-
ruimng van 150.000 stuks rundvee, waar
van 125.000 stuks zouden worden ingeblikt,
10.000 zouden worden ingevroren en de
rest naar de destructie worden verwezen.
Een van de leden van de Veehouderij-
centrale bracht een aanbod ter sprake van
Russische zijde gedaan voor export van vee
naar Rusland. Over dit aanbod, dat uit don
aard niet anders dan een betrekkelijk
klein quantum kan betreffen, is nog geen
beslissing genomen.
Weekabonnè'i, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanat heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
BUITENLAND.
Vermoedelijke medeplichtigen van den
moordenaar van koning Alexander gear
resteerd. Sarraut neemt ontslag als minister
van binncnlandsche zaken. (2de blad).
Wordt binnenkort de algemeene dienst
plicht in Oostenrijk weer ingevoerd? (2de
blad).
Spaansche regeerlngstrocpcn hebben de
stad Ovicdo bezet. (2de blad).
BINNENLAND.
Twee kinderen door auto's doodgedrukt
te Amsterdam en Hoogkerk. (Gem. Bor.,
4de blad).
Groote brand bij Ulrlch en Co. te Rot-
teerdam. (Gem. Ber., 4de blad).
Ambtsaanvaarding prof. Mr. G. O. E.
Lignac (4de blad).
NED. SCHEEPSBOUW MIJ. GAAT
SLUITEN.
Geen nieuwe orders meer voorhonden.
De Nederlandsche Scheepsbouw Maat-
schappy te Amsterdam gaat noodge
dwongen haar geheele bedrijf stopzet
ten.
Als er geen nieuwe orders komen, zul
len, na een ruim veertigjarig bestaan, eind
Maart 1935 de werven gesloten worden.
Roods nu zyn de massa-ontslagen waar
bij 900 man betrokken zyn begonnen.
HET 10.000e SCHIP IN DEN NIEUWEN
WATERWEG
Aamcrkclljk eerder dan verleden jaar
Het in den nacht van Woensdag op Don
derdag binnengekomen Engelsche stoom
schip Farnham, op weg van Bremen naar
Schiedam om te bunkeren, is het 10.000e
schip, dot dit jaar den Nieuwen Waterweg
binnen is geloopen. Verleden jaar is het
10.000ste schip op 7 November den Nieu
wen Waterweg binnengekomen.
De Zondagsverkoop te Zaandam
In de te Zaandam gehouden gemeen
teraadszitting is met 1210 stemmen be
sloten de verruiming van den verkoop op
Zondag alleen te bevorderen ten opzichte
van de vischwinkels.
De gemeenteraad van Breda besloot
op voorstel van B. en W. alle in de wet
verruiming van verkoopgclegenheid op
Zondag toe te staan, behalve die voor de
slyterijen.
Het landgoed „Het Nljcnhuis"
Het landgoed en kasteel „Het Nijenhuis"
te Wijhe, dat dezer dagen werd geveild is
gekocht door Ankersmit's katoenfabrieken
te Deventer voor ƒ261.000.
Het landgoed zal geheel in tact blijven
en verbeterd worden, hetgeen voor de
«treek belangrijke werkobjecten in uit
zicht stelt.
WIELRENNEN
DE DERDE AMSTF.RDAMSCIIE
ZESDAAGSCHE.
Wals is niet geëngageerd.
Men zal hebben opgemerkt, dat bij de 26
renners, die tot dusverre geëngageerd zijn
voor den Derden Amsterdamschen Zcsdaag-
sche, de naam van Cor Wals niet voor
komt. Inderdaad is Wals ook tot nu toe niet
geëngageerd en het is zelfs waarschynlÜk
dat hij, om allerlei redenen, niet uitgenoo-
digd zal worden deel te nemen.
Hieruit blijkt reeds, dat alle geruchten,
omtrent de vorming van een koppel Py-
nenburgWals loos moeten heeten. Ten
aanzien van Pynenburg wordt de combi
natie met De Wolff of Slaats om slechts
twee van meer mogelijkheden te noemen
overwogen.
