Thuisreis van den dooden koning.
Peter II op weg naar Belgrado.
NED. 00ST-1NDIE
UIT DE OMGEVING
DONDERDAG 11 OCTOBER 1934
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. - PAG. 6
Het rouweskader wordt Zondag te Spalato verwacht.
BUITENLAND
VOLKENBOND.
VERLAAT TARAGUAY DEN BOND?
Er loopen geruchten, dat Paraguay den
Volkenbond verlaten heeft.
SPANJE.
RUST KEERT TERUG IN SPANJE.
Behalve in Asturie.
De toestand in Spanje wordt steeds rus
tiger, ofschoon hier en daar nog schermut
selingen voorvallen, vooral in Madrid en
Sevilla. Ook in Asturië is de opstand nog
niet gedempt.
Daar vinden krijgsoperaties plaats, wel
ke doen denken aan een completen oorlog.
Drie afdeelingen van globaal 6000 man
sterk voeren thans, gesteund door de ar
tillerie en vliegtuigen, een omsingelende
beweging uit. Het schijnt in de bedoeling
te liggen, dat de drie afdeelingen zich in
het centrum van het mijngebied samen
trekken.
De generaal der civiele garde Sanjurjo
heeft 1c kennen gegeven, dat Oviedo, de
hoofdstad der provincie Asturie, gistermid
dag om half drie door de regeeringstroepen
is ingenomen. Op alle gewichtige punten
van de stad zijn sterke militaire wachtpos
ten opgesteld. In de stad wordt thans ge
zocht naar de schuilplaatsen der opstande
lingen. Ook in de naaste omgeving der stad
zouden regeeringstroepen thans bezig zijn
naar rebellen te zoeken, terwijl maatrege
len worden genomen om een nieuwe ver
storing van de orde te voorkomen.
In de kleine grensstad La Linea, nabij
Gibraltar, is gisteren de algcmecne sta
king afgekondigd. De staking is echter mis
lukt, de meeste arbeiders blijven aan het
werk alsof er geen staking is. Toch is het
in verschillende doelen van de stad tot
schermutselingen tusschen stakers en po
litie gekomen, die echter nergens groote
beteekenis kregen. Gibraltars levensmid
delenverzorging, welke in verband met de
afsluiting der grens ecnigen tijd in ge
vaar verkeerde, is thans weer verzekerd.
BUITKNL. BERICHTEN.
DE MIJNRAMP BIJ LYON EISCHT
32 DOODEN.
Gebeurde gevolg van onvoorzichtigheid.
De mijnramp te St. Pierre-la-Palud bij
Lyon blijkt van grooter omvang te zijn ge
weest, dan men aanvankelijk had gedacht.
Men heeft namelijk thans vastgesteld, dat
op het appèl 32 arbeiders ontbreken, die
allen om het leven zijn gekomen. Tot dus
ver heeft men nog slechts de lijken van 17
hunner kunnen bergen.
Uit het onderzoek is verder gebleken, dat
de brand een gevolg moet zijn geweest van
de onvoorzichtigheid van 'een jongen ar
beider, die zijn mijnlamp heeft laten vallen.
VIJF MIJNWERKERS BEDOLVEN.
Uit Kattowitz wordt gemeld: In de Hil-
debrantmijn in Antonienhütte zijn gisteren
vijf mijnwerkers door plotseling neerstor
tende steenkoolmassa's bedolven. Toen de
reddingsbrigade eindelek was doorgedron
gen tot de plaatst waar zy lagen, bleek, dat
de overige vier ernstige verwondingen had
den opgeloopen.
GEDWONGEN SCHATGRAVEN.
Het Cocosciland wordt omgespit.
Het Cocoseiland zal op voorstel van den
minister van Buitenlandsche Zaken van
Costa Rica, waaronder het eiland ressor
teert, waarschijnlijk gesloten worden voor
schatgravers, die van tijd tot tijd naar de
beweerde rijkdommen van het eiland
komen zoeken.
Het voorstel houdt in, dc vestiging van
ccn garnizoen, teneinde de schatgravers te
weren, cn het inrichten van een strafkolonie
op het eiland, zoodat de veroordeelden aan
het graven naar verborgen schatten gezet
kunnen worden.
Zoo juist heeft wederom een Engelsche
expeditie een vergecfsche poging gedaan,
den schat te vinden, dien de vermaarde ka
pitein Kidd, op het eiland zou hebben be
graven.
Ditmaal hoopte men meer succes te heb
ben dan voorgaande expedities, daar men
was uitgerust met de nieuwste wetenschap
pelijke instrumenten.
Dc gevolgde methode bestond hierin, dat
men een gedeelte van den te onderzoeken
grond electrificeerde, en deze daarna met
speciale instrumenten afzocht, die reageer
den zoolang men in de nabijheid van me
taal kwam. Nergens op het eiland heeft men
echter de aanwezigheid van metaal in noe
menswaardige mate vastgesteld.
TESTGEVALLEN TE BATAVIA.
Geen uitbreiding geconstateerd.
Aneta seint uit Batavia:
Nog één contact-persoon is verder in dc
Centrale Burgerlijke Ziekeninrichting op
genomen.
Bij geen der zieken is echter pest gecon
stateerd, zoodat men hoopt hier met gewone
gevallen van koorts te maken te hebben.
DE „DUBROVNIK" KEERDE TERUG,
's Konings lijk verlaat Marseille.
De Joegoslavische kruiser „Dubrovnik",
die den Koning naar Marseille heeft ge
voerd, is gistermiddag tegen twaalf uur
weer de oude haven van Marseille binnen-
gestoomd en voor de landingsplaats geko
men. Dit was het gevolg van een order, die
gegeven is na een conferentie van de mi
nisters en de Joegoslavische autoriteiten
om de uitvaartplechtigheid te regelen.
Gistermiddag te half vyf vertrok de
„Dubrovnik" uit de haven met het stoffe
lijk overschot van koning Alexander aan
boord, begeleid door de Fransche kruisers
„Colbert" en „Duquesne" en de Fransche
torpedoboot jagers „Gerfaut" en „Vatour",
die met de Joegoslavischen oorlogsbodem
meevaren tot de thuishaven.
Onder het spelen van het Joegoslavische
volksLied en van de „Marseillaise", in een
sfeer van terneergeslagenheid en droefheid,
was koning Alexander van Joegoslavië uit
gedragen uit het gebouw van de prefectuur.
Langzaam vertrok de rouwstoet omstreeks
drie uur 's middags op haar tocht door de
hoofdstraten van Marseille naar de haven.
Een wagen, hoog opgeladen met ontelbare
kransen en bloemstukken reed voor den
lijkwagen. Daarachter volgden Lebrun, ko
ningin Maria, Herriot en Tardieu. Een ge
weldige menschenmenigte was op de been.
Overal kon men bij de toeschouwers uitin
gen opmerken van groote droefheid en ver
slagenheid. De weg dien de rouwstoet nam,
was geheel afgezet door soldaten die de ver
schuldigde eerebewijzen brachten naarmate
de processie voortging. Servische officieren
droegen de doodkist aan boord van de
„Dubrovnik". Er werd een minuut stilte in
acht genomen,* daarna werden de kabels
losgegooid. Koning Alexander begon zijn
laatste reis.
Zoodra president Lebrun te Marseille was
aangekomen, had hij een bezoek van rouw
beklag gebracht aan Koningin Maria van
Joegoslavië. Bij die gelegenheid was tevens
in groote trekken vastgelegd, hoe het cere
monieel van de rouwplechtigheid zou ge
schieden. Het stoffelijk hulsel van den Ko
ning in de prefectuur was intusschen opge
baard op een catafalk, welke geplaatst was
in een in chapelle ardente getransformeerd
vertrek. De Koning was gekleed in een
khaki-generaals-uniform van het Servische
leger. Op zijn borst droeg hij het kruislint
van het Legioen van Eer. Aan beide zijden
van de catafalk waren de bloemstukken
verzameld.
Tegen den middag leidde de chef van het
protocol van het Fransche ministerie van
buitenlandsche zaken de Koningin en pre
sident Lebrun naar de chapelle ardente. Het
was een oogenblik van aangrijpende emo
tie.
Eenigen tijd later werd alles in gereed
heid gebracht voor de overbrenging van
het stoffelijk overschot. Generaal Sanchez
en zeven hooggeplaatste Fransche officie
ren brachten den Koning de laatste eerbe
wijzen. Hij werd toen uitgedragen naar den
lijkwagen welke hem naar de „Dubrovnik"
zou brengen.
De Fransche minister van marine, Piétri,
bevindt zich aan boord van de „Colbert" en
zal Koning Alexander begeleiden tot Bel
grado. Daar voegt de Fransche minister van
oorlog Pétain zioh bij hem. De beide minis
ters zullen de Fransche regeering vertegen
woordigen bij de begrafenis.
De Italiaansche vloot-attaché te Parijs
heeft op het departement van marine ge
vraagd wanneer de „Dubrovnik" met het
Fransche escorte de Straat van Messina zal
passeeren. Een Italiaansch smaldeel zal het
eskader dan een eindweegs begeleiden.
Men verwacht, dat het eskader Zondag
middag om 1 uur te Spalato zal arriveeren.
KONING PETER NAAR ZIJN
HOOFDSTAD.
In gezelschap van zijn grootmoeder.
In gezelschap van zijn grootmoeder, de
koningin-moeder van Roemenië, heeft de
jonge koning Peter II van Joegoslavië, zich
gistermiddag om twee uur des middags
naar Victoria-station begeven, om via Dover
en Calais zijn reis naar Parijs aan te vangen.
Een groot aantal detectives en politie
agenten in uniform zorgde voor de noodige
afzettingen.
Twintig minuten voor het vertrek van
den gewonen trein naar Dover verlieten de
koningin-moeder Maria en koning Peter
het hotel in Picadilly.
Een geweldige menigte monschcn, die
door bereden politie en agenten op een af
stand gehouden werd, woonde het vertrek
bij.
De jonge koning liep snel de treden van
het hotel naar de straat af en wierp 6chuwe
blikken naar rechts en links.
Koningin-moeder Maria, geheel in zwart
gekleed, wenkte met de hand in antwoord
op de toejuichingen van de menigte.
De automobiel zette zich terstond in be
weging. Het geheele verkeer in de straten
voorbij het Victoria-station tot Ilyde Park
Corner was stopgezet, om de auto van den
Joegoslavischen koning ongehinderd en snel
te laten passeeren.
Een ontzaggelijke menigte was in de
buurt van het Victoria-station samenge
stroomd, om getuige te zijn van het ver
trek van koning Peter II en zijn grootmoe
der, de koningin-weduwe van Roemenië.
Den fotografen was verboden opnamen
te maken. Een minuut voor het vertrek
kwam koning Peter II op het station. Hij
droeg een grijs costuum en een bruinen
hoed en gaf de hand aan zijn grootmoeder,
die als teeken van rouw een bont van zwart
astrakan droeg.
De gezanten van Zuid-Slavië, Frankrijk
en Roemenië en talrijke leden van het di
plomatieke corps waren aanwezig, om den
koning en zijn grootmoeder uitgeleide te
doen.
De menigte ontblootte eerbiedig het
hoofd, toen de jonge koning en zijn groot
moeder passeerden.
Precies om twee uur vertrok de trein
naar Parijs, waar koning Peter zijn moeder
zal ontmoeten.
Koningin Maria heeft, geluk bekend, den
wensch te kennen gegeven, dat haar zoon
haar op de terugreis naar Belgrado zal be
geleiden.
Plechtigheid te Belgrado.
Heden komen te Belgrado de Joegosla-
sische senaat en de Skoepsjtina in vereenig-
de zitting bijeen, ten einde trouw te zwe
ren aan den nieuwen koning Peter II. Na
de afgevaardigden zullen in het parlements
gebouw ook de door koning Alexander in
zijn testament aangewezen regenten den
eed van trouw afleggen. Het leger en de
ambtenaren hebben ten deele reeds in den
nacht van Dinsdag op Woensdag en verder
in den loop van den dag den eed afgelegd.
De gistermorgen benoemde speciale com
missie heeft de details voor de begrafenis
plechtigheid nog niet vastgesteld. Het ligt
eohter in de bedoeling, aan de bijzetting een
grootsch nationaal karakter te geven.
Tal van hooge buitenlandsche bezoekers
worden voor deze gelegenheid verwacht.
O.a. hebben koning Boris van Bulgarije, ko
ning Carol van Roemenië en Kemal Pasja,
de president van Turkye reeds uiting ge
geven aan hun verlangen, de begrafenis
plechtigheid bij te wonen, terwijl verwacht
wordt dat ook de Italiaansche kroonprins
Umberto naar Belgrado zal komen.
BALKANCONFERENTIE VERDAAGD.
De conferentie van Balkanstaten te An
kara is in verband met de tragische gebeur
tenis te Marseille, voor onbepaaldcn tijd
verdaagd.
BARTHOU'S STOFFELIJK OVERSCHOT.
Naar Parijs overgebracht.
Het stoffelijk ovferschot van minister
Barthou is reeds gisteravond om zeven uur
met een specialen trein naar Parijs ge
bracht. Hedenochtend kwam de doode te
Parijs aan. Het lijk is,opgebaard in het mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken, waar
de Salon d'Horloge tot chapelle ardente is
ingericht.
TELEGRAM VAN DEN H. VADER.
De H. Vader vernam het tragische nieuws
uit Marseille Dinsdagavond om half ze
ven.
Z. H. was zichtbaar onder den indruk
van dit afschuwwekkend gebeuren.
De Paus zond een persoonlijk telegram
van deelneming aan koningin Maria van
Joego-Slavië en gaf vervolgens aan de
nuntii te Belgrado en Parijs opdracht, zijn
deelneming over te brengen aan de Joego
slavische en Fransche regeeringen.
WIE IS DE MOORDENAAR?
Had hij medeplichtigen?
Omtrent de juiste identiteit van den
moordenaar. Petrus Kalemen, tast men nog
in het duister. De naam Kalemen bleek bij
navraag bij den Burgerlijken Stand te
Zagreb, aldaar slechts éénmaal voor te ko
men, en wel als die van een oud-afgevaar
digde der Raditsj-partij. Ook is de moorde
naar niet identiek met een mysterieuzen
Kroaat, die zich in de Fransche hoofdstad
verborgen houdt en die een complot tegen
het leven van koning Alexander op touw
had gezet, een desperado, van wien de po
litie naam en signalement bezit en waar
van zjj zegt, dat hij Parijs niet heeft veiia-
ten. Een feit is, dat de Fransche consul te
Zagreb niet het visum verstrekt heeft, dat
voorkomt op het bij den moordenaar ge
vonden paspoort, dat geen Joegoslavisch
maar een Tsjechisch paspoort is. Zijn naam
komt daarop voor als Petrus Kalemen; als
woonplaats wordt vermeld Praag en als ge
boorteplaats Zagreb (Joegoslavië). De pas
was geldig 'voor alle landen, met uitzonde
ring van Rusland. Men vond er grensstem
pels in van Joegoslavië, Zwitserland en
Frankrijk.
Naar van officieele zijde uit Praag wordt
medegedeeld, is de pas, welke op den moor
denaar werd gevonden, een valsche ge
weest. Zij zou door het Tsjechische consu
laat-generaal te Zagreb zijn afgegeven,
doch uit het, onderzoek, dat gezamenlijk
door de Tsjechische en Joegoslavische auto
riteiten werd ingesteld, bleek, dat het Tsje
chische consulaat-generaal te Zagreb geen
pas op naam van Petrus Kalemen had uit
geschreven.
In verband met het feit, dat de identi
teit van den moordenaar niet vast staat,
zocht men ijverig naar eventuecle mede
plichtigen.
Een hoteleigenaar in een plaatsje nabij
Marseille -eft de volgende verklaring af
gelegd:
„Drie personen, onder wie de moordenaar
van Koning Alexander, zijn Zondagavond
in mijn hotel afgestapt.
De moordenaar, die de hoteleigenaar van
de foto's in de pers duidelijk herkende,
heeft het inschrijven van zijn naam in het
hotelregister telkens weer uitgesteld.
Zijn metgezellen hadden zich als Egon
Kramer, 24 jaar, geboren in Fiume, Kroa
tische nationaliteit en als Silvester Chal-
ny. Tsjecho-Slowaaksch staatsonderdaan,
van beroep koopman, in het register inge
schreven.
Beiden hadden verklaard, dat zij naar
Parijs wilden. Kramer zou volgens de ver
klaringen van den hotelier het eerst in het
hotel aangekomen zijn. Chalny en Kale
men zijn in den loop van den nacht van
Zondag op Maandag nagekomen en had
den zich voor de gebroeders Kramer uit
gegeven.
Kramer heeft Maandagnamiddag het ho
tel verlaten, terwijl zijn beide metgezellen
den nacht van Maandag op Dinsdag in het
hotel doorbrachten en zich Dinsdagmorgen
vroeg een overvloedig ontbijt lieten geven
en bovendien nog een groote hoeveelheid
alcohol dronken.
De moordenaar zou Dinsdagmorgen de
in de hall van het hotel liggende dagbla
den, welke berichten gaven over de aan
komst van koning Alexander van Joego-
Slavië in Marseille, zeer uitvoerig gelezen
hebben. Hij en zijn kameraad hadden
Dinsdagmiddag nog in het hotel geluncht
en waren tegen één uur des middags
weggegaan met de verklaring, dat zij voor
het diner zouden terug zijn.
Kramer evenwel is slechts alleen terug
gekomen, heeft de rekening voldaan en is
daarop verdwenen.
DE STEMMING IN JOEGO-SLAVIë.
Ten aanzien van de stemming in Joego-
Slavië kan het volgende worden gezegd:
De hoofdstad staat nog geheel onder den
indruk van de berichten uit Marseille. Van
alle huizen hangen rouwvlaggen. Restau
rants, schouwburgen en bioscopen zijn ge
sloten en van de scholen zijn alle leerlin
gen naar huis gestuurd. Men verwacht te
gen Vrijdag den terugkeer van den troon
opvolger.
Te beginnen met gisteren lost het geschut
op de wallen van Belgrado dagelijks tot
den terugkeer van koning Alexander in
zijn vaderland, tusschen vier en vijf uur
's middags eere-salvo's.
Een vertegenwoordiger van „United
Press", rhaakte gisteren van Zagreb uit een
reis door Kroatië. Hij kon vaststellen, dat
overal rust heerscht en dat talrijke huizen
en winkels zwarte vlaggetjes ten teeken
van rouw hebben uitgestoken. Bij het pas
seeren der grens werd de trein door Joe
goslavische militairen doorzocht, of er zich
ook wapens of verdachte personen in be
vonden.
Ook voor de buitenlandsche bladen too-
nen de grensbeambten groote belangstel
ling.
Opmerkelijk was het feit, dat de trein
over alle bruggen in slakkentempo reed.
Over het geheel genomen waren er slechts
weinig soldaten te zien, hetgeen er op
duidt, dat men geen onlusten verwacht.
LAVAL GENOEMD ALS OPVOLGER
VAN BARTHOU.
Doumergue zal de portefeuille van Bui
tenlandsche Zaken waarschijnlijk niet be
houden. Men noemt als eventuecle opvol
gers van Barthou den oud-premier Laval,
voorts den voorzitter der Senaatscommis
sie voor Buitenlandsche Zaken Bérenger
en Flandin.
WASSENAAR.
Huldiging van den heer Fleuren.
Woensdagavond had in het Wapen van
Wassenaar een eenvoudige huldiging plaats
van den heer Fleuren in verband met
i zyn aftreden als hoofd der Tuinbouwwin-
tercursussen te Wassenaar.
De zaal die voor deze gelegenheid smaak
vol was versierd met bloemen en planten,
bevatte de besturen van de Tuinbouwver-
eeniging Wassenaar en Omstreken, de Ko-
ninklijke Mij. voor Tuinbouw- en Plant
kunde afd. Wassenaar en die der ver-
eeniging van Oud-Leerlingen.
Toen de heer Fleuren met zijn echtgenoo-
te en dochter had plaats genomen, werd hij
allereerst welkom geheeten door den
voorzitter der Cursuscommissie, den heer
Laarman Jr. Hierbij schetste spreker hoe
de heer Fleuren meer dan 22 jaren de cur
sussen te Wassenaar heeft geleid en voor
al in de eerste jaren toen de wegen slecht
waren en er geen verbinding was met el
ders ondanks slecht weer, regen of
sneeuw present was om eenige uren de
jonge tuinbouwers te onderwijzen in de
theorie van het vak.
Als welkom overhandigt hü namens de
drie vereenigingen den heer Fleuren een
bloemenmand met surprises voor hem en
echtgenoote.
Als eerste spreker verkreeg hierop het
woord de heer C. van Drent, die in het
kort schetste de goede hoedanigheden van
den heer Fleuren, hoe deze nimmer
schoolmeesterend optrad noch tegen de
leerlingen noch tegen de onderwijzers, hoe
hy ieder in eigen waarde hield en ook
schetste hij dat er gedurende dien reeks
van jaren heel wat was beleefd en mede
gemaakt. Soms moesten cursussen gegeven
worden in een afgeschoten gedeelte van
een café, by koude of ontploffende kachels
en soms ook wel eens met een moeilyke
jeugd. Spreker schetste voorts de pret
tige samenwerking met den heer Fleu
ren zoowel hier als te Veur en Voorburg.
Spreker zeide dat de heer Fleuren's le
ven een aaneenschakeling is geweest van
het zijn tot hulp voor anderen en wenscht
spreker nu zyn carrière is afgebroken een
prettigen ouden dag en een lang leven.
Door ir. Volkersz, Rijkstuinbouwconsu-
lent werd hierop het woord gevoerd. Spr.
mocht en wilde heden niet ontbreken
en wat hij hier te midden van de bloe
menzee aanschouwt mag den heer Fleuren
tot zeer groote tevredenheid stemmen, n.l.
een samenwerking van de drie ter plaat
se gevestigde tuinbouwvereenigingen het
geen tot groote tevredenheid stemt. De
hulde wordt den heer Fleuren hier geza
menlijk gebracht. Dit mag als een bekro
ning worden gezien, en als waardeering
voor het gegeven onderwijs.
Door den voorzitter der cursuscommissie
werd hierop namens de drie vereenigingen
een fraai schilderij* overhandigd terwijl
van de vereeniging van Oud-Leerlingen een
keurig opgemaakte fruitmand werd aan
geboden.
Hierop werd het woord gevoerd door
den heer A. G. van Tel, als voorzitter van
de Tuinbouwvereeniging Wassenaar en
Omstreken die hem ook hartelijk dank
bracht voor het vele goede aan de jonge
Wassenaarsche tuinbouwers gebracht ter
wijl voorts nog het woord voerden in ge
lijken geest de heer J. Polderman, voorz.
van de afd. Wassenaar van de Kon. Mij.
voor Tuinb. en Plantkunde en den heer
H. Schipper namens de Vereen, van Oud
leerlingen afd. Wassenaar.
Door den heer Fleuren werd hierop dank
gebracht voor dezen avond terwyl hij op de
hem eigen wijze de hem toegezwaaide hul
de op anderen trachtte over te dragen.
UIT DE RIJNSTREEK
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Aanrijding. Gisterenmiddag omstreeks
twee uur werd in de Emmalaan de elfjarige
v. B. aangereden door een luxe auto. De
jongen bekwam een tweetal hoofdwonden,
benevens schaafwonden aan gelaat en bee-
nen. Dr. M. verleende heelkundige hulp.
De autobestuurder bleek te zijn P. A. de K.
uit Warmond. Onvoorzichtigheid van den
jongen, die plotseling achter een auto weg
liep, was de oorzaak.
De nieuwe ijsbaan. De nieuw voltooi
de ijsbaan aan den Buitenweg is rondom
van een net hekwerk voorzien. Ook het
clubgebouw, van waaruit men een fraai
uitzicht zal hebben op de ijsbaan, nadert
zyn voltooiing.
ZOETERWOUDE.
Gemeenteraad. De heer R. van Vel-
zen aan den Hooge Rijndijk aJhier, heeft
zijn benoeming als lid van den gemeente
raad aangenomen.
De Ommendijk. De werkzaamheden
aan den Ommendijkschen weg vorderen
vlug. Vrijdag a.s. wordt met de laatste
werkzaamheden, het maken van het boven
dek, een aanvang gemaakt, in verband
waarmede de weg voorloopig voor het ver
keer met rij- en voertuigen zal worden af
gesloten. Men leze dc advertentie in dit
blad.
Speldjesdag. De gehouden speldjesdag
ten bate van het Crisiscomité heeft in de
geheele gemeente de som van 68.26 opge-
braoht, hetgeen, gelet op de talrijke speld-
jesdagen en collecten die den laatsten tyd
gehouden worden, bevredigend moet wor
den geacht.
Inenting. Op Donderdag 18 October a.s.
is er aan den Hooge Rijndijk, in café „Ik
leer nog" gelegenheid tot kostelooze inen
ting en herinenting tegen de pokken, ter
wijl op Zaterdag d.a.v. in een lokaal van de
openbare lagere school op het Dorp even
eens gelegenheid wordt gegeven.
ZWAMMERDAM.
Geboren: Jan, z. v. Cornells Arie
Adriaan Doullemond en Adriana Marigjc
Slingerland.
Getrouwd: Hendrik van der Laak, j.m.
19 j., te Woerden en Maria Anthonia van
der Fier, jd. 20 j.
HET ROER OMGOOIEN.
Joseph Chamberlain werd door zyn va
der, die een schoenenfabriek had, te Bir
mingham te werk gesteld bij zyn oom
Nettlefeld, een schroevenfabrikant. Schroe
ven maakte deze fabrikant alleen in Engel
sche maten en volgens Engelsche gebrui
ken.
Joe bracht daar terstond verandering in.
Hij bood de schroeven aan in maten en no
teeringen, gebaseerd op het decimaal sys
teem en niet in Engelsche maten. Alleen
een Engelschman kan de grootte van deze
overwinning op het conservatisme besef
fen! Bovendien hield hij rekening met de
wenschen van Fransche koopers, die
schroeven van eenzelfde afmeting verpakt
wilden in blauwe cartons van een bepaalde
maat. Hy wist de afzet naar Frankrijk tot
ongekende hoogte op te voeren. Twintig
jaar later werden de Chamberlains uit de
firma gekocht voor een bedrag van 600.000
Pond.
In ons Indië had zekere Michael in Che-
ribon in het begin dezer eeuw een kleine
melkhandel. Hij rookte sigaretten, die hij
zelf maakte. Zyn kennissen kwamen die
wel bij hem koopen. Michael zag zyn kans.
Hy gaf de melkzaak er aan en begon in
een klein huisje die sigaretten te maken.
Hij mengde de tabak volgens eigen geheim
recept. Dat was in 1909. Het bedrijfje be
gon met vier inlandsche vrouwen! Spoedig
werd het personeel verdubbeld en daarna
het werk gemechaniseerd. Enkele jaren
later moesten twee zware motoren gekocht
worden, zóó breidde de verkoop zich uit.
Hij begon te exporteeren; zijn sigaretten
gingen naar Singapore cn Australië. In 1924
verkocht hij zijn fabriek voor 3\$ milloen
aan de American Tobacco Cy.
