R.K. SPORÏPARK_„HIIAGW£G"
DE SCHAT IN HET
OUDE HOLLAND
ZATERDAG 6 OCTOBER 1934
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD. - PAG. 13
DE AFGELOOPEN WEEK IN HET BUITENLAND
OOGSTDANKFEEST IN DUITSCHLAND. DE TOESTAND WORDT
ER VOOR DE ONTWAPENINGSGEDACHTE NIET PRETTIGER OP.
POLITIEKE VISITES VAN KONINGIN. CRISIS IN SPANJE.
HET DERDE LUSTRUM VAN „LEO XIH" TE ALPHEN AAN DEN RIJN.
Oogstfeest Drie nieuwe feestda
gen heeft Hitier ingevoerd in Duitschland,
nJ. het feest van den nationalen arbeid
op den eertijds rood en 1 Mei-dag; vervol
gens de groote partijdag te Neurenberg en
ten slotte het oogstdankfeest (Erntedank-
fest). Dit laatste feest is Zondag jl gevierd
en vond z'n hoogtepunt in een massale bij-
eenskomst op den Bückeberg by Hameln.
Van alle kanten uit het Duitsche Rijk
waren de duizenden wederom samenge
stroomd om te getuigen van en voor de
eenheidsgedachte, welke gepersonificeerd is
in Hitier, gelijk Göbbels het in zijn toe
spraak tot den leider uitdrukte: „Gij hebt
het rijk van boeren, burgers en soldaten
hersteld; een natie van 66 millioen man
staat eensgezind achter u".
Dergelijke demonstraties en massa-bij
eenkomsten hebben verschillende voordee-
len, vooreerst voor de propaganda (zoowel
voor het binenland als voor het buitenland)
en voor de versterking van het gemeen
schapsgevoel, dat een der grondpeilers is
van het nationaal-socialistisch systeem,
maar vervolgens ook voor de versterking
van de militaire weerbaarheid van het
Duitsche volk. Zulke nationale feestdagen
zijn prachtige oefeningen voor massa-ver
voer en de organisatie van grootsoheep-
sche proviandeering en herberging van ge
weldige menschenconcentraties (bijna had
den we geschreven „troepenconcentra
ties!") en het belang van zulke oefeningen
mag niet onderschat worden.
Er wordt op zulke dagen natuurlijk braaf
gemarcheerd, geëxerceerd en geparadeerd
en men is bij het zien van al die legerma-
noeuvres geneigd te denken: geef dien
menschen een geweer in handen en ze zijn
soldaten. Officieel heeft Duitschland geen
leger van beteekenis, maar het heeft wel
een leger politieke soldaten, die compleet
zijn geoefend. Alleen het geweer ontbreekt.
Arme ontwapening. In Duitsch
land schrijdt de militariseering van een ge
heel volk met zekeren tred voorwaarts, wel
ke beweging haar weerklank nu vindt in
een soortgelijke ontwikkeling elders. Ita
lië maakt de opgroeiende generatie tot sol
daat; Polen militariseert zijn mannen en
vrouwen. In bijna alle landen van Euro
pa wordt de landsverdediging tot het uiter
ste opgevoerd of worden voorbereidende
stappen daartoe gedaan: Frankrijk, dat zijn
grenzen voorziet van geweldige betonnen
muren en versterkte zones, welk voorbeeld
België volgt, roept reeds in vollen vredes
tijd zijn gekleurde troepen in het land ter
versterking van de garnizoenen.
De geest, waaruit dit alles voortvloeit,
beheerscht in toenemende mate niet alleen
Europa. In de landen, betrokken bij het
Pacific-probleem, teekent zich steeds scher
per een dergelijke ontwikkeling af. Uit de
jongste uitlatingen van Japansche en
Amerikaansche militaire zijde blijkt dit
opnieuw. Bezorgdheid voor eikaars gehei
me bedoelingen drijft aan weerskanten tot
militaire voorzorgsmaatregelen. Men wa
pent met koortsachtigen ijver tegen elkaar
op, onder het motto, dat dit het éénige mid
del is om de in het gedrang komende le
vensbelangen der resp. volken te waar
borgen een middel echter hetwelk, zoo
als de groote oorlog heeft bewezen, dat
doel nimmer kan doen bereiken en waarbij
alleen de wapenfabrikanten en de oorlogs
winstmakers met de voordeelen gaan strij
ken!
De bewapeningswaanzin, welke maar al
te duidelijk hoogtij begint te vieren, dreigt
elk streven te verstikken om langs ande
ren weg als die van geweld, tot een rege
ling van de bestaande moeilijkheden en
belangentegenstellingen te geraken.
Men ziet het weer in de moeilijkheden
en de tegenkantingen, welke de Volken
bondscommissie ondervindt bij haar pogin
gen om het eeuwige Gran Chaco-conflict
tusschen Bolivia en Paraguay op te los
sen door een verzoening tot stand te bren
gen tusschen de beide oorlogvoerenden.
Deze Zuid-Amerikanen schijnen zoozeer
aan het vechten verslaafd te zijn geraakt.,
dat zij er niet meer vanaf te brengen zijn.
Politieke visite's. Bij dezen
stand van zaken beziet men met belangstel
ling, om niet te zeggen met eenige angstige
spanning, het verloop van de politieke be
trekkingen tusschen de diverse landen. Als
er weer een 'of andere autoriteit op reis
gaat vroeger een zeldzaamheid, thans
de meer en meer gebruikelijke weg van
onderhandeling worden er direct aller
lei combinaties en veronderstellingen ge
maakt omtrent het doel van zijn reis.
Zoo is dezer dagen koning Alexander van
Joegoslavië op bezoek geweest bij koning
Boris van Bulgarije. Dat was geen be
leefdheidsvisite of een avondje bridgen,
maar een politiek spel, dat met het oog op
de spanningen tusschen Joegoslavië en Ita
lië van groote beteekenis kan zijn.
Mussolini heeft indertijd het huwelijk
van den Bulgaarschen koning Boris met
de Italiaansche prinses Johanna ten zeer
ste toegejuicht. Gaat de schoonzoon van
den Italiaanschen koning nu heulen met
Italië's rivaal Alexander? Men weet niet,
wat voor beteekenis aan dit bezoek te
hechten is. Wel is merkwaardig, dat thans
ook een bezoek van koning Alexander aan
Parijs is aangekondigd, voor welk bezoek
de Fransche minister van buitenlandsche
zaken Barthou zijn reis naar Rome heeft
uitgesteld.
Wat zou er nu weer in de maak zijn?
Spaansche crisis. Spanje be
leeft weer een van de vele crisissen, waar
aan dit ongelukkige land den laatsten tijd
ten prooi is gevallen.
Het is begonnen met de uitroeping der
republiek, de verjaging van koning Al
fonso en het daarop gevolgde schrikbewind
van de meest extreme linksche elementen.
Een reactie kon toen niet uitblijven en de
verkiezingen van verleden jaar Novem
ber bewezen, dat het volk het in meerder
heid niet eens was met de linksche terroris
ten. Als gevolg van deze verkiezingsuitslag
moest de radicale regeering meer rekening
-houden met de katholieken, wat niet naar
den zin was van socialisten en nog verder
links staande groepen. De regeering, niet
langer steunende op een vaste meerderheid,
schommelde heen en weer tusschen links
en rechts, zoodat noch links noch rechts
tevreden was. De linkschen uitte die on-
„Leo XIIIonze wakkere R. K. Harmo
nie, herdenkt haar 15-jarig bestaan. Niet
steeds is het „Leo XIII" voor den wind ge
gaan. Moeilijkheden van velerlei aard
dreigden meermalen het bestaan der Har
monie geheel te ondermijnen, zelfs in No
vember 1933 was de vereeniging niet meer
in staat een directeur als leider te hebben,
Vooral dit laatste feit bleek voor velen aan
leiding de vereeniging te verlaten. Aldus
was in Januari van dit jaar het ledental tot
acht geslonken. Het moedige bestuur en de
enkele trouw gebleven leden gingen even
wel niet bij de pakken neerzitten. Na ge
houden overleg met den Beschermheer der
vereeniging den Hoogeerw. Deken werden
de heeren J. Böcklimg en S. v. Leeuwen be
reid gevonden de vereeniging als adviseur
bij te staan en toen werd aan het werk ge
togen. Muzikale rondgangen door de ge
meente en het organiseeren eener driedaag-
sche bazar in het Patronaatsgebouw brach
ten in den ontredderenden financieelen toe
stand der kas eenige verlichting, zoodat
weder tot benoeming eener directeur kon
worden overgegaan. De heer S. Theelen uit
tevredenheid door een revolutie voor te be
reiden en stakingen uit te schrijven. In de
weinig krachtige reactie van de regeering-
Samper vonden de katholieken thans aan
leiding om bij gelegenheid van het bijeen
komen der Cortes hun vertrouwen in de
regeering op te zeggen. Bij gebrek aan een
meerderheid viel toen het kabinet. Een
nieuw kabinet werd gevormd door Lerroux,
die drie katholieken in zijn regeering op
nam. De crisis .is daarmede echter nog
geenszins bezworen, want nu beginnen de
linksche elementen een verwoede agitatiee.
De algemeene staking is te Madrid afge
kondigd en de toestand is hevig geladen.
In Asturië moest reeds de staat van be
leg worden afgekondigd en in vele steden
hebben onlusten plaats.
Spanje gaat nog een zwaren tijd te ge-
moet.
Leiden werd bereid gevonden de muzikale
leiding te aanvaarden. Tegelijk nam ook
het ledental in sterke mate toe. Thans bij
dit 3e lustrum telt Leo XIII 36 leden, met
aan het hoofd een bekwame directeur die,
we zijn er zeker van, niets onbeproefd laait
om het muzikale peil der leden en van hun
vereeniging te verhoogen. We hebben laatst
leden bij de Priesterfeesten in onze Pa
rochie nog kunnen ervaren, op welk een
voortreffelijke wijze onze Harmonie toen
haar medewerking heeft verleend. Voor het
bestuur en leden is er thans dus alleszins
reden om dit 3e lustrum met opgewektheid
te herdenken. Zy zullen dit doen met een
tweetal feestuit voeringen op 8 en 9 October
in de St. Joeephzaal, opgeluisterd docxr het
humoristisch gezelschap „De vroolijke
Jantjes".
De grootste voldoening voor het bestuur
zal by dit 3e lustrum evenwel zijn wegge
legd wanneer velen daadwerkelijk door een
geldelijke bijdrage in den vorm van dona
teurschap, de vereeniging in staat zullen
stellen een blijde toekomst tegemoet te
gaan.
SPORT
VOETBAL
UIT HET KATHOLIEKE KAMP.
LASTIGE WEDSTRIJDEN VOOR
S. J. C. EN LEIDEN.
Onder de vele moeilijkheden, die zich
morgen voor de verschillende clubs zullen
voordoen, noemen we er hierboven twee.
Inderdaad is de wedstrijd S. J. C. tegen
D. H. L. in Delft een moeilijke opgaaf, 't Is
waar, dat D. H. L. tot heden weinig succes
sen bereikte, doch we gelooven dat dit
slechts van voorbij gaanden aard is en dat
de Delftsche club binnen niet te langen
tijd weer haar oude plaats zal innemen. Of
S. J. C. van de nu bestaande inzinking zal
weten te profiteeren hangt voor een groot
deel daarvan af, of de ploeg zich hersteld
heeft van de tegen H. B. C. geleden neder
laag.
Behalve deze ontmoeting nog drie inte
ressante wedstrijden. T. Y. B. B. ontvangt
Leonidas, Santpoort bij Spartaan op bezoek
en Onze Gezellen ontvangen Graaf Willem.
Van de 2e klasse A moeten we allereerst
een fout van jl. Maandag herstellen. Door
dat de Wassenaarsche copie niet tijdig
werd ontvangen, wisten we niet, dat de
wedstrijd Blauw ZwartTeylingen niet
voor de competitie was gespeeld, zoodat we
den 54 uitslag, in 't voordeel van Blauw
Zwart moeten laten vervallen.
Blauw Zwart gaat nu morgen op bezoek
A s. Zondag hebben de volgende
Wedstrijden plaats: 9390
12.30: LEIOEN IIIR.W.D. II
Rea. 4e klasse D.U.V.B.
12.30KOLP. BOYS a Jun.-N.V.C. b Jun.
Afd. B, Jun. Comp.
2.30: R.W.D. I—ADOLF KOLPING I
3e Klasse D.H.V B.
2.30: KOLP. BOYS II—K R.V. II
Res. 4e klasse D.H.V.B.
Enirée 10 cent
R. K. SPORTCENTRALE.
De opening van terrein D van het R. K.
Sportpark, oorspronkelijk op morgen vast
gesteld, heeft thans definitief plaats op Zon
dag 14 October as.
„Perosi" zal bij deze gelegenheid haar
medewerking verleenen.
bij V. V. E., de groote onbekende, waarvan
we moeilijk eenig resultaat durven voor
spellen.
Teylingen krijgt bezoek van ADO. Wij
weten niet, in welke opstelling ADO uit
komt, doch vorig jaar was het met Onze
Gezellen een der sterkste tegenstanders in
deze afdeeling. Toen immers kon Teylingen
slechts één puntje op ADO bemachtigen.
We rekenen er nu op, dat het resultaat
beter is!
Lisse ontvangt Wilhelmus uit Voorburg.
Gezien de schotvaardigheid der Lissenaren
Jl. Zondag tegen Leiden, vreezen we voor
Wilhelmus het ergste, indien Lisse tenmin
ste opnieuw aanpakt.
Leiden trekt naar Haarlem, waar Geel
Wit wel voor een warme ontvangst aal
zorgen, Indien Leiden tenminste niet beter
aanpakt dan tegen Lisse.
Voor de B-afdeeling wordt in Woerden
de wedstrijd VEPSpartaan H gespeeld.
Met wat flink aanpakken kan de thuisclub
o. 1. wel eenig succes behalen.
iv.ca
Wedstrljdprogramma voor a.s. Zondag.
Zuid I le klass e: KerkradeKim-
bria; ChèvremontRKVVL; RKONS—
Sitt. Boys; CaesarValkenburg.
Zuid II le klass e: RKTW—MULO;
SVBKolping; Venl. BoysGennep; Best
VoortDongen; SchijndelWilhelmlna.
Oost le klass e: De ZweefAltior;
VDZTreffers; EmosQuick.
West I le klasse: VIC—DEM; De
Meer—Wilskracht; WZHMS; Volendam
VVY; EMM—SDO.
West II leklasse: DHI^-SJC; TYBB
Leonidas; SpartaanSantpoort; Onze
GezellenGraaf Willem.
2 e k 1 a ss e A: TeylingenADO; Lisse
Wilhelmus; Geel WitLeiden; VVEBI.
Zwart.
2e klasse B: VEPSpartaan II; Celer
Excelsior; OliveoGraaf Florls; DONK
—PC.
DIOC. HAARL. VOETBALBOND.
Wedstrijdprogramma voor asi. Zondag.
AFDEELING CENTRUM.
le klasse B: DOS—DSS, BSM—Van
Nispen, ConcordiaWL, St. Martinua
Vogelenzang.
Res. le kl. A: Volendam 3RKAV S.
2e klasse B: DSS II—NVC, SJC 2—
DOS 2, KRV—Geel Wit 2; SMC—Teylin
gen 2.
HONIG's BOUILLONBLOKJES - 6 voor 10 cent - voor Ragout
FEUILLETON.
(Een geval uit de practijk van
WiL J. Sanders, detective),
door.
UDO VAN EWOUD.
14)
Ik sliep eindelijk in, in het gelukkige be
sef een belangrijke ontdekking te hebben
gedaan en in mijn eerste droom verscheen
het oude heertje met een geruite pet op
om mij, cynisch lachend, te verzekeren,
dat ik verstandig zou doen de schat van
Preussisch Holland op haar plaats te la
ten....
Ik werd wakker door een dringend klop
pen op de deur van mijn slaapcoupé en
voor het goed en wel tot mij doordrong
waar ik mij eigenlijk bevond, werd de deur
open geworpen en zag ik vanuit mijn kooi
een lichtschijnsel, dat bedenkelijk veel ge
lijkenis vertoonde met het walmende olie
pitje, zooals de brievenbestellers dat 's win
ters bij ons te lande op hun mannelijke
borst plegen te torsen. Hoewel dezen
avond reeds op eenigszins zonderlinge
wijze een brief in myn bezit was gekomen,
begreep ik, dat ik nu toch geen epistel te
verwachten had en de man, die aan het
dansende lantaarntje bevestigd was, ver
sterkte my in die meening door my op niet
bepaald minzamen toon om mijn pas te
verzoeken. Het lag my op den tong den
man te vragen hoe hy het ter wereld in
zijn hoofd haalde mij midden in den nacht
om mijn nationaliteitsbewijs lastig te val
len, maar gelukkig bedacht ik bijtijds, dat
er nog zoo iets als een Poolsche corridor
bestond, waarin we ons op dit oogenblik
wel konden bevinden. Ik knipte dus het
licht aan en zag nu inderdaad een Pool-
sphe douane-ambtenaar, die, na een criti-
schen blik op mijn niet bepaald represen-
tabele verschijning te hebben geworpen,
met een onverschillig gebaar mijn pas
poort doorbladerde om het mij daarna met
een nauwelijks verstaanbare dankbetui
ging terug te geven.
Toen hij vertrokken was, keek ik op mijn
horloge. Het was half twee. Ik constateer
de met genoegen, dat ik nog bijna vijf uur
van mijn nachtrust zou kunnen genieten,
maar ook ditmaal bleek het noodlot het
anders met my voor te hebben.
Juist wilde ik het licht weer uitdraaien,
toen een lichte kreet in den doorgang mij
daarvan weerhield. Met één sprong was ik
op den grond en in de volgende seconde
had ik de schiufdeur van m'n coupé open
gerukt. Wat ik zag, was zeker niet in staat
mij m'n kalmte te doen herwinnen. Uit de
aangrenzende coupé, waarin Sanders en
Van Dobben vertroefden, werd het lichaam
van laatstgenoemde door twee Poolsche
douane-ambtenaren naar buiten gedra
gen. De juffrouw van den slaapwagen
keek handenwringend toe, terwijl aan het
einde van den gang een conducteur toe
snelde, die reeds van verre de vraag riep,
welke ook mij op de lippen brandde.
„Wat is hier aan de hand?"
„Gas", antwoordde een der ambtenaren
kort en aanvullend voegde de andere
hieraan toe: „By het binnentreden vond
ik de coupé vol gas. De beide heeren ga
ven geen teeken van leven, maar ik ge
loof, dat wy ze wel weer tot bewustzijn
zullen kunnen brengen. Snel de ramen
open en vooral geen vuur. Gaat u eens
zien, of er een arts in den trein ia!"
Dit laatste bevel was gericht tot den
conducteur, die zich reeds omkeerde om
aan den opdracht gevolg te geven, toen
de andere douane-ambtenaar hem tegen
hield.
„Laat u dat nu! Deze menschen hebben
sencontrole een dokter gehad en ik weet
precies, waar hij zit."
De man snelde weg en van deze ge
legenheid maakte ik gebruik mij over
mijn beide reisgenooten men had nu
ook Sanders naar buiten gedragen heen
te buigen. Onmiddellijk werd ik daarin
echter verhinderd door den achtergeble
ven douane-ambtenaar, die mij bij den
schouder terugduwde.
„Laat u dat nu! Dile menschen hebben
in de eerste plaats frissche lucht noodig!"
zei .hij op een toon van gezag en daar nu
uit alle coupé's de reizigers zich in den
nauwen gang verdrongen, wendde hy zich
tot dezen met het dringende verzoek zich
in hun afdeelingen terug te trekken.
Slechts aarzelend werd hieraan voldaan
en hier en daar zag men meerdere reizi
gers in nachtgewaad één coupé binnen
gaan om de meening over dit even raad
selachtige als geheimzinnige geval uit te
wisselen.
Ik slaagde er nu den ambtenuaar te
overtuigen van m'n relatie tot de beide, in
bewusteloozen. toestand aangetroffen per
sonen, zoodat ik toestemming kreeg hen in
mijn coupé onder te brengen, waar ik het
venster, zoowel als de deur opende, zoodat
voldoende frissche lucht kon binnenstroo
men. Ik bemerkte onmiddellijk, dat het ge
val niet ernstig was. Sanders bewoog zich
reeds weer onrustig en het duurde niet
lang, of hij sloeg de oogen op.
Op dit moment betrad een nog jonge
man gevolgd door den anderen douane
ambtenaar de coupé. Hij stelde zich voor
als dr. Blumenstein uit Mariënburg en
wijdde daarna onmiddellijk zijn aandacht
aan de beide patiënten. Een der ambtena
ren werd opgedragen een schaal koud wa
ter en uit den restauratiewagen wat ci
troensap te halen en toen deze met het
verlangde terugkeerde, waschte h(j San
ders en van Dobbens slapen en polsen
waarop beiden al spoedig weer bijna ge
heel de ouden waren.
„U had daar niet veel langer moeten
blijven", meende dr. Blumenstein, terwijl
hij zijn bril met zwart montuur afnam en
zorgvuldig de glazen begon te poetsen.
„Het is nu bij een lichte bedwelming,
waarvan u wellicht morgen reeds niets
meer zult bespeuren, gebleven, maar en
kele uren langer verblijf in die atmos
feer zou ongetwijfeld uw beider dood ten
gevolge hebben gehad."
Deze laatste uitspraaak scheen Sanders
geheel tot de werkelijkheid terug te roe
pen. Hy sprong plotseling overeind, maar
de arts trachtte hem tegen te houden.
„Hoho, zóóver zijn we nog niet", zei hij
op dien kalmeerenden toon, welke een ge
neesheer tegen een recalcitrante patiënt
pleegt aan te slaan. „Voorloopig doet u be
ter u vooral niet op te winden. Eenige
uren rust zullen u bepaald goed doen! Hoe
ver gaan de heeren?" vroeg hy, zich tot
mij wendend.
„Tot Elbing", antwoordde ik.
„Maar m'n waarde heer", kwam dr. Blu
menstein bezweerend, zich nu weer tot
Sanders richtend, „dan heb je immers nog
byna vyf uren de tijd. Probeer nog eens
even de slaap te vatten. Tegen den tyd,
dat je uit moet stappen, zullen we Je wel
waarschuwen.
Maar de detective was niet te bewegen
dezen raad op te volgen.
„U houdt m(j ten goede, dokter, dat ik,
alvprens den trein te verlaten, eerst eens
een onderzoek wil instellen naar de oor
zaak van dit intermezzo. Of dacht u, dat ik
van plan was rustig een aanslag op mijn
leven te laten plegen zonder ook maar een
poging te doen den dader aan de justitie
over te leverferi?"
„De Justitie vertegenwoordig ik", klonk
nu een stem en in de deur verscheen een
jong militair in khaki uniform.
Naar mij later bleek, was de plotselinge
verschijning van dezen volgeling van Mars
niet aan 'n toevallige omstandigheid toe te
schrijven. In de Poolsche corrdidor n.l.
worden de doorgaande Duitsche D-treinen
aan het grensstation onmiddellijk door
Poolsche militaire politie bezet. De deuren
der wagens worden gesloten en niemand
mag tijdens 't oponthoud in de stations
den trein verlaten. Vroeger moesten zelfs
de ramen der coupé's gesloten blijven, doch
hieraan wordt tegenwoordig vrijwel niet
meer de hand gehouden. Het is de taak van
de militaire politie op de naleving van deze
bepalingen te letten.
De onderofficier, die blijkbaar in dit
deel van den trein dienst deed en door den
douane-ambtenaar was gewaarschuwd,
kwam nu naderbij, op den voet gevolgd
door den hoofdconducteur, die zich even
eens „ambtshalve" voor het gebeurde inte-
resseerde en reeds met potlood en notitie
boekje klaar stond om van een en ander
rapport op te maken.
(Wordt vervolgd)
