DE VUURWERKFABRIEK EISCHT
WEER TWEE SLACHTOFFERS.
25ste Jaargang
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1934
no. /szo
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS b«irU{t b, .„r^brt.lu,:
▼oor Leiden IS cent per weekLM per kwartaal
BU onze Agenten M cent per week LM per kwarten!
Franco per poet LH per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad ia toot de Abacus's var-
krugbaar tegen betaling van M cent per kwartaaL bg
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummer» I cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
CitfOBi Advertentie*» 30 «nl per rvf
Voor Ingaenndaa Mededeel ingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van «Ml hoogMe >0 woorden, wanrtn I
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop: 9M
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Leeken-apostolaat.
Het tijdschrift „Dux**, dat bestemd ia, om
voorlichting te geven voor hen. die mede
werken aan de vorming der katholieke *U-
pende jeugd, ia van het RX. Centraal Bu
reau voor Onderwas en Opvoeding te
'a Gravenhage overgegaan naar de Inter
diocesane Jeugdcommissie te 'a Hertogen
bosch.
Het tijdschrift heeft zich In zijn zeven
jarig bestaan een voorname plaats in de
kringen van de katholieke en ook nlet-ka-
tholieke Jeugdleiding weten te veroveren.
De Interdiocesane Jeugdcommissie zal
het tijdschrift op dezelfde wijze blijven
uitgeven.
In een twee-tal artikelen in het eerjte
nummer onder gewijzigde leiding wordt
gewezen op het leekenapostolaat de
noodzakelijkheid van de medewerking der
leeken in het georganiseerd R. K. Jeugd
werk.
Wij willen hier gaarne deze noodzake
lijkheid onderatreepen.
De voor het R. K. Jeugdwerk bekwame
en geschikte leeken mogen zich, als zij
daartoe geroepen worden, niet aan die taak
onttrekken!
Voor enkele Jaren geleden waa het R.
K. Jeugdwerk nog geheel in handen der
priesters. Er kon in een patronaat niets
gebeuren, of de priester-directeur had de
leiding, was er althans bij. Drama's als b v.
„Napoleon op den hooizolder" konden niet
dan met den priester-directeur als regisseur
worden ingestudeerd en vertolkt!
Dat waa eensdeels een gevolg van het
feit, dat zich weinig of geen bekwame en
geschikte leeken daarvoor beschikbaar stel
den, anderzijds een gevolg van een zekere
gewoonte en sleur.
Daarin is in de laatste jaren verande
ring gekomen.
In de vrouwelijke jeugdbeweging van
ons bisdom, de Graal, heeft het leeken-
clement een plaats ingenomen, welke aan
de intensiteit der actie ongetwijfeld ten
goede komt.
Ook In de mannelijke jeugdbeweging la
het leeken-apostolaat meer naar voren ge
treden.
Rector B. H. de Groot richt zich in „Dux"
op de volgende wijze tot de leeken, hen
opwekkend cn opstuwend, om zich voor
het Jeugdwerk te geven:
„Katholieken, jonge mannen en vrou
wen: ons tijdschrift wil u roepen tot dat
leeken-apostolaat onder onze katholieke
jeugd en In onze georganiseerde katholieke
jeugdbeweging.
Naast onze priester-leiders in het Jeugd
werk richt Dux zich ook tot u en wil het
ook u zijn tot een licht en een steun op
het groote arbeidsveld van de vorming en
de opvoeding der katholieke rijpende en
rijpere jeugd.
Met haar priesters immers heeft de Kerk
ook u noodig; zij kan en wil uw medewer
king in dezen tijd niet mieren.
Breed en wijd is het veld en duizenden
wachten om met u op te gaan den weg
naar een hoopvolle toekomst.
In het nieuwe katholieke jeugdwerk is
een grootere plaats voor u ingeruimd dan
voorheen; voor u. die apostel wilt zijn on
der de jeugd cn met den priester wil ar
beiden aan den groei van het katholieke
jeugdwerk.
In het samengaan en aamenarbeiden met
den priester aan de vorming van een nieuw
geslacht; in de gemeenschappelijke ver
kondiging aan dc jeugd van een hooger
menschel uk leven; in uw medehulp aan
de bestendiging van de Kerk bet Rijk
van Christus door den gestadigen aan
groei van nieuw geestelijk leven; in dat ge
zegende priesterschap wil Dux voor pries
ters en 1 eekenapostelen inderdaad zijn een
gids en leider tot krachtig apostolaat en
bloeiende katholieke actie ten bate van de
Katholieke Jeugd van Nederland.
Moge mede door ons tijdschrift gelegd
worden een band van hartelijke samen-
Eén doode en één zwaar gewonde
KEN BLIK OP DB AANG ERICHTX RUÏNE.
Hedenmorgen heeft in de kunst vuurwerk
fabriek van den heer A. J. Kat, gelegen In
het weiland achter de Haarlemmervaart,
wederom een vuurwerkontploffing plaats
gehad, welke tragisch in haar gevolgen is
geworden doordat zij één doode an één
zwaargewonde heeft *lecht
Te ruim kwart voor negen waren de 44-
jarigc meesterknecht Joh. A. van WeezeL
wonend aan de Haarlemmervaart en de 22-
jarige F. v. Houten, woonachtig Witte Sin
gel 43. in loods S aan het vuurwerk maken.
Volgens opgsaf van gisteravond wss de
jongs bezig met het op\ -Hen van ster
pijlen, welke volgende week b|J het 3 Oc-
toberfcesi moesten worden afgestoken, ter
wijl de meesterknecht de vervaardigde
projectielen moest dlchtplakken.
Wst er op 'n gegeven ooger.bhk gebeurd
is, /alt natuurlijk heel moeilijk vast te
stellen, doch volgens verklaring van een
arbeider, die in de derde afdeeling van deze
loods werkte, had er een kleine ontplof
fing plaats, waarop hij naar buiten snelde,
toen onmiddellijk daarop een tweede veel
zwaardere ontploffing volgde, die het ge
bouwtje naar de zijde, waar het open is.
uit elkaar deed springen. De planken en
asbestplaten vlogen in bet rond en kwamen
zelfs tot In de boom en terecht
De twee in de loods werkzame arbeiders
werden door de ontploffing verrast en heb
ben geen kans meer gezien het Ujf te ber
gen.
De meesterknecht van Weezei werd ge
deeltelijk onder dc puinen van het ln stuk
ken gcslsgen huisje dood gevonden. Het
slachtoffer moet onmiddellijk gedood zijn.
De andere arbeider, van Houten, heeft
of zichzelf nog een weinig kunnen verwij
deren óf hij is door den luchtdruk tenge
volge van de explosie naar buiten gesla
gen. Hij werd gevonden op de plaats waar
de deur was geweest Hij leefde nog. toen
hij zwasr met brandwonden overdekt,
werd gevonden.
Onmiddellijk werden politie, geneeskun
dige dienst en brandweer gealarmeerd en
met veel materiaal trokken deze hulpdien
sten voor de xooveelste maal weer naar
deze onheilsplek.
Het slachtoffer van Houten werd onmid
dellijk hulp geboden, op de brancard in de
auto gelegd en daar verder behandeld om
vervolgens in zorgwekkend en toestand naar
het Diaconeasenhuia te worden vervoerd.
Naar wij later van den dokter vernamen
la er nog eenlge hoop den Jongeman, die
nog ongehuwd ia, in het leven te behouden.
Het slachtoffer, dat dan dood vond. was
gehuwd en vader van vier kinderen. Zijn
stoffelijk overschot weid per pollUebran-
card naar bet Pol me bureau vervoerd.
HU waa reeds 9» ja*-" hier werkraam ge
weest en meerders aalvn op haar. wonder,
baarlijke wijze den dood ontsnapt b(J vroe
ger plaats gehad hebbende ontploffingen.
Uit de verwoesting, welke ter plaatse
werd aangericht, bleek, dat de ernst der
explosie groot er ia geweest dan de brand.
De brandweer, die met de motorepuit was
uitgerukt, kon zich bepalen tot het nablus-
schen van enkele nog half brandende voor
werpen, waartoe rij van emmer» weter
gebruik maakte.
Op het terrein ven den brand zagen we
om. aanwezig den commissaris van politie,
den heer Meijer, den hoofdinspecteur, belast
met het toezicht op bUrondere wetten, den
heer Eskena, den inspecteur der recherche,
den heer Weijer» en den directeur van den
gemeentelijken geneeskundigen dienst, dr.
M D. Horst.
De politie heeft onmiddellijk haar on
dersoek om de mogelijke oorzaak vast te
atollen, aangevangen. Dat dit uiteraard
zeer moeilijk ia. laat zich begrijpen.
werking tusechen priester» en leeken In
I den AposloiaaUarbcid voor dc katholieke
jeugd.
Geve God, dat het leekenapostolaat ook
in dezen vorm onder Zijn zegen het katho
lieke Jeugdwerk moge doen groeien ln
I steeds rijker ontwikkeling".
BINNENLAND
NAAR.... ROOGER LEVENS FEIL
Aldus de burgemeester van Tilburg
Wij moetan r.aar lager levenspeil too
wordt er dagelijks beweerd en betoogd.
De burgemeester van Tilburg dankt er
ander» over.
De hoer Vonk de Both heeft op de Jong-
ite vergadering van den Noordbrabanlachen
Waterxrhapabond een rede gehouden. Hu
meende n.et cijfer» te kunnen bewijzen,
dat wij het ergste van de crista echter ons
hebben. Aen het verslag ln de „NJLCft."
on Uren en wij het volgende;
„ln het boronder trad spreker dan
ln een bestrijding van het veelverbrei
de standpunt zrlfa ln officieels stuk
ken der overheden te vinden dat de
maatschappelijke aamenwerking naar
een lager welstandspetl gaat en ook
moet Dit la ln strijd met de historie
Nog nooit heeft een crisis geleld tot
een langdurig lager bchoeftepeil der
bevolking. En vooral ln een Ujd van
overvloed en verhoogde voortbrenging
als dien we thans beleven, la de pre
diking van een lager welvaartspeil be
denkelijk. omdat zij ren averechtse he
uitwerking moet hebben. Integendeel
zou spreker het van de daken willen
verkondigen: streef naar hooger le-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
RPUROLIE-CONTEVTIE
Iedere week rallen ralnlmum-prtjirn
worden vastgesteld
Het ..N eder landache Weekblad v<
Kruidenierswaren** mrldt, dat er tusechen
de fabrikanten van. en handelaren in spijs
oliën een overeenkomst ls aangegaan, waar-
door ln de verkoopvoorwaarden van deze
oliën wijzigingen worden gebracht Dere
overeenkomst draagt den naam ran „Spijs
olie-conventie". Zij la niet van kracht voor
raapolie en ruwe sojraolle. maar wel voor
boterolie en geraffineerde aoyaolie. Daar
de conventie la afgesloten met medeweten
van de crlsis-rulrel-centrale, zal Iemand
worden aangewezen, die namens de refer
ring overleg pleegt omtrent verschillende
aangelegenheden
Het blad meldt verder, dat de nieuwe
regeling a s Maandag zal Ingaan. Dc opzet
der regeling is eenerzyd*. aan den chaoti
scher toestand in het bedrijf «n einde
te maken, terwijl men aan den anderen
kant een rem wanacht te leggen aan de
vlucht van de boterconaumptie naar de eet
bare oliën. De vaat te stellen prijzen zijn
minimum-prijzen, waar de winkelier we!
boven mag gaan. Voorraden vallen bulten
de regeling. Het ligt in de bedoeling, de
minimum-prijzen iedere week vast te
stellen.
Voor de week. die Maandag ax begint
la de minimum-verkoopprijt voor slaolie in
flesechen vastgesteld op S3 cents per fL
plus 5 cent staangeld per fleach. De mi
nimum-ver koopprijs voor lome slaolie »s
voor dezelfde hoeveelheid als een fleach-
inhoud bepaald op 2 H ct. per flaech.
DE „VEREENIGING VOOR WAARDE
VAST GELD".
Geen steun veriararn, segt da
„Standaard".
De „Standaard" keurt het af. dat de op
te richten „Vcreenlging voor waardevast
geld" praciisrh sen georganiseerd aireven
naar devaluatie zal beteckcncn.
De varaan iging aal pr act lach gaan
ander sue ras hebben. dan het bijeen-
brengen van de voorstander» der de
valuatie In ons land en het w innen
van nieuwe aanhangers. In ven tijd als
deze. waarin zoovele moeilijkheden
neerdrukken, zal het niet zwaar val
len om diverse tegenstander» van hel
huidige regecrinjp beleid voor dit doel
te vereenigen. De leus der devaluatie
vindt instemming zoowel bij degenen,
die op dnat manier een reëele loonda
ling willen verkregen, als bij hm. die
den Indruk willen maken, dat ty van
loonsverlagingen en bezuinigingen vol
strekt afkccrig zijn.
Het blad spreekt ten slotte het vertrou
wen uit, dat aan de op ta richten vcreenl
ging „uitgaande van ..liberale" vconomlaten
sociaal -democrat iarhe vak vereen Iglng*el
ders en Roomach-Ka tholieke agrariërs",
van anti-revoluUonnaire zijde geen steun
zal wonden geboden.
DE DIF.SFJ.TREINEN.
Zullen binnenkort weer la dienst worden
gesteld
Naar da „Tijd" verneemt zal met Ingang
van de winterdienstrafeling weer am aan
tal Dlaavltrvlncn waarschijnlijk tos of
zeven ln dienst worden gebracht Suc
cessievelijk zulten d» overige dan volgm.
De zes nog niet verbeterde en thans nog
ln dienst zijde treinstellen zullen dan in
de Centrale Werkplaats te Haarlem de
noodige wijzigingen en verbeteringen on
dergaan.
Binnen niet te langen tijd ls u verwach
ten, dat de geheel? dienst xooeis die oor
spronkelijk bepaald was, met Diaseltrel-
nen gereden kan worden.
Omtrent de herstellingen van de moto
ren wordt medegedeeld. «Lat de krukassen
gem herstelling behoefden te ondergaan,
wel de uitlaat m de plaats, waar de gas
sen bij elkaar komen
Voorts zijn verschillende onderdoelen,
als de kogellager», aanzienlijk verstrekt
Het onderzoek naar de motoren m vooral
naar d« noodig? verbeteringen is een In
gewikkeld en tijdroovend werk geweest
D« twsslf Dultsche monteurs van de May.
bsrhfabrieken, dia de motoren gebouwd
hebben, zijn dan ook nog Meed# aanwezig.
De spoorwegautoriteiten zouden zich
niet ontveinzen, dat d« aangebrachte ver
beteringen en herstellingen nog onvol
doende kunnen ztyn. zoodat men eventueel
de Diaseltreien weer uit den dienst zou
moeten nemen.
I ZO ETERWOUD E.
Wethouder Jar. v. Leeuwen Az. t
In dm ouderdom van 49 jaar Is heden
overleden de heer Jac. van Leeuwen Ax,
wethouder dezer gemeente.
Reeds «enigen lijd was de thans ontsla
pene lijdende aan een ziekte, die niet zoo
ernstig was, doch die harn Zaterdagmorgen
BUITENLAND.
AfgbanMazi In den Volkenbond epgina
nen (éde blad).
UtUelconflMi In Amerika (éde blad).
BINNENLAND.
De radiorede van minister Oud aver de
brgrooUng (3de blad).
Taorhrn fabrlkantra van en kandelaren
la apijaolirn la mi overeenkom* l«4 Mand
gekomen tot «aautriitag van minimum»-
prijzm (late blad).
Twee arbeider» door boogepemalag ge
dood. rèn ernstig gewond
(Laatste Berichten).
LEIDEN.
Eoa ontploffing ta de vuurwerkfabriek
van Rat «Aerbt *4n doode ra één erntaif
(lata blad).
plotseling heeft aangegrepen en hem tot
bijna buiten bewustzijn bracht Eon vre
dige dood heeft am «inde gemaakt aan het
levm van dozen braven man
Da haar van Leeuwen was de oudste
soon van een groot gezin an is van )«ng»ef
een voorbeeld gewMSt van een goddienst ig
en In alls opzichten deugdzaam menarh.
Aan lijn ztrmge godsdienstige overtui
ging paarde zich een evungroot plichtsbe
sef trgmover de Kerk m «ie maatschappij,
waardoor h(J ongewild vaak, ondanks rijn
uiterste be«- heidenheid en eenvoud, ge-
roepen werd voor de vela en hoogste func-
Um in da parochie an gemeente
Sinds 1923 Is ds overleden# lid van dm
gemeenteraad, vanaf 1932 wethouder, ln
de plaats vsn dm heer M. Th. Kompier, en
gedurende dit Jaar looo-burgemmatrr.
't ls vooral in deze fund ie. dst de over
ledene zich liet kennen als «en onverzet
telijk principieel mar., die altijd voor zyn
partij "p dr bras stond m dasrby vooral,
ais de bmchermer van de zwakkeren in de
maatschappij optrad Zonder ooit de alge-
moene belangen uit het oog te verliezen,
heeft de heer Van Leeuwen zich de waar
deering en liefde van leder verworven.
Hoe groot het ver Lm voor de gemeente
Is zal eerst blij km als ar der en de arbeid
van den overledene zullen moeten over
nemen. Deze functies zyn om. kerkmees
ter van de parochie ftl. Jan Onthoofding,
penningmeester van de Patroneatacommia-
secretaris van den L T II. bcetuurs-
lid ven de vereeniging „Het Wil-Oele
Kruis", lid van het polderbestuur van dm
Oost- en W«stbroekpr,lder. l»d vsn het cri
sis-comité. bestuurslid van de R K Boe
renbond. voorzitter van de Lfarlub „Zoe-
terwoude".
Wel zwaar zijn de verliezen die onze ka
tholieke partij moet lijden m het zal moei
lijk zijn de plaats van dm heer van Leeu
wen op zoo verschillend gebied weder be
zet te krijgen.
Met eer. ongekende rustigheid vervulde
de overledene al deze funnies en boven
dien met «en correctheid die voorbeeldig
waa, waarbij hij met zijn groote werkzaam
heid steeels waardeering had voor de klein
ste moeite, die een ander zich voor een
werk getroostte Zijn goed* opvattingen
vooral op sociaal («biel en de liefde te
genover zijn medrmcrnschen maakte hem
bemind i">*ls wel nooit iemand de alge
meens achting in Zoeterwuude ul hebben
Moge de goede God. d? rechtvaardige
Vergelder van alle goede daden, de/en man
reeds hebben opgenomen in de rij der za
ligen.