ZWARE BRAND TE LOOSDUINEN
25ste Jaargang
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1934
No. 7914
S)e £eidó<^Soii/fccmt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
BU onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad ie roar de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, b*j
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 tl
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAACT:
Gewone Advcrtenticn 30 cent pee regal
Voor Ingoiondcn Mrdcdoetlnccn wordt
het dubbele ven het teriet berekend.
TH.EFOONTJM ven ten hoocete *0 woorden, weertn be-
betrekkingen w,eden eengeboden of gevreefd, huur en
verhuur, koop en veekoop: UI
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
BINNENLAND
OPENING DER STATEN-GENERAAL.
Het officieel programma der plechtigheid.
Het officieel programma voor de opening
van de zitting der Staten-Generaal op Dins
dag as. luidt als volgt:
Des namiddags te half één zullen de leden
der Staten-Genc-raal in vereenigde verga
dering in de Ridderzaal op het Binnenhof
te zamen komen, onder leiding van den
voorzitter van de Eerste Kamer
De Ministers en de leden van den Raad
van State zullen zich des namiddags te één
uur. mede in die zaal vereenigen.
Ten einde de zitting der Staten-Generaal
te openen, zal H. M de Koningin, te één
uur met den volgenden stoet van het Ko
ninklijk Paleis afrijden:
een Commando Cavalerie tot opening van
de stoet; een Rijknecht-majoor en twee rij
knechts te paard; de Kamerheer-Ceremonie
meester, gezeten in een rijtuig, met twee
paarden bespannen, en met één lakei naast
elk portier; acht Kamerheercn. gezeten in
twee rijtuigen, elk met twee paarden be
spannen, en met een lakei naast elk por
tier; de Grootofficieren, volgens rang van
benoeming gezeten in twee rijtuigen, elk
met twee paarden bespannen, en met twee
lakeien naast elk portier; de Grootmeeste
res en de dienstdoende Dame du Palais,
gezeten in een rijtuig met twee paarden
bespannen en met twee lakeien naast elk
portier; de Opperceremoniemeester, geze
ten in een rijtuig, met twee paarden be
spannen en met twee lakeien naast elk por
tier; H. M. de Koningin, vergezeld van
H. K. H. Prinses Juliana, gezeten in een
Staatsiekoets, met acht paarden bespannen,
en met één koetsier naast elk paard en vier
lakeien aan elke zijde van dc koets.
De Chef van het Militaire Huis en de
Gouverneur der Koninklijke Residentie, te
paard, rijden respectievelijk ter rechter- en
ter linkerzijde van de Staatsiekoet. De of
ficieren der landmacht van het Militiare
Huis rijden te paard, achter de Staatsie
koets, twee aan twee, naar ouderdom van
rang. dc oudsten voor.
Een Commando Cavalerie sluit den stoet,
die zal rijden: door de Heulstraat. het Lan
ge Voorhout (Schelppad), over den Korten
Vijverberg naar het Binnenhof.
Te kwart vóór één uur zullen aan den in
gang van de Ridderzaal aanwezig zijn de
officieren der zeemacht van hot Militaire
Huls.
B»j aankomst van den stoet aan de Rid
derzaal zal H. M. de Koningin, aan den in
gang ontvangen worden door een commis
sie uit de vergadering, die. voorafgegaan
door den kamerheer-ceremoniemeester, dc
acht kamerheercn. de grootofficicren en den
opperceremoniemeester. H. M. geleidt naar
den Koninklijken zetel.
De Grootmeesteres en de dienstdoende
Dam du Palais; dc Chef van het Militaire
Huw. de Gouverneur dor Koninklijke Resi
dentie, de eerste Stalmeester cn dc Offi
cieren van het Militaire Huis volgen on-
mkkMmk
Nadat de zitting door H M, de Koningin
Is geopend, wonft Zij door de genoemde
Commiss i, voorafgegaan door den Ópper-
ceremoniemeester, naar de wachtkamer ge
leid.
Hare Majesteit de Koningin keert naar
het Koninklijk Paleis terug met den stoet
van het Binnenhof, over den Korten Vijver
berg. door het Lange Voorhout (Schelppad)
en de Heulstraat. naar 't Koninklijk Paleis.
Minuutschoten uit het geschut zullen
worden gelojti gedurende den rit van Hare
Majesteit de Koningin naar de vergaderzaal
en gedurende den terugrit naar het Konink
lijk Palels.
DE BEC.ROOT1NC. VAN SOCIALE
ZAKEN VOOR 1935.
„Een hegrooting uit wiaal oogpunt
bezien zeer verdedigbaar".
Op den Landdag van den Chr.-Hist. Sta-
tenkring Dokkum heeft minister prof. dr.
J. R. Slotcmaker dc Bruine gisteren een
rede gehouden aan welke rede het vol
gende is ontleend:
Spr. vestigde dc aardacht op de ontzag
lijke financicele en economische ontredde
ring der wereld. Er is een groote nood bij
onze werklooze cn valide arbeiders, maar
niet minder bij onze kleine behoeftigen,
onze kleine zelfstandigen, onze boertjes,
onzen middenstand, onze intellectueelen.
ons geheele bedrijfsleven.
De nood van ons land wordt verergerd,
doordat internationaal de toestand zonder
eemg licht Lv Bij dit alles blijft het een
primaire cisch om de bcgrooting sluitend
te maken cn sluitend tc houden. Dit zal
in de naaste toekomst nog nieuwe ern
stige verplichtingen veroorzaken.
De deelen, die thans sprekers departe
ment samenstellen vroegen tezamen in
1914 van de Staatsbegrooting nog geen 5
millioen. Voor dezelfde doeleinden heeft
de begrooting van 1934 100 millioen meer
gevraagd; in 20 jaar tijd. Daarbij z(jn rond
60.000 000 in verband met de werkloo-
zenzorg. maar de andere ƒ40 000.000 zijn
toch nog aldus verdeeld: voor arbeiders-
bescherming 1.000 000 rneer, voor arbei
dersverzekering 28 000.000 meer, voor
voor volksgezondheid 2.000.000 meer en
voor woningvoorziening 9 000 000 meer.
Spr. beweert geenszins, dat dit alles weel
de bdeekent, maar hij beweert weL dat
wij zoo niet zullen kunnen verder gaan
en dat het de grootste moeite zal kosten
om het bereikte zooveel doenlijk in stand
te houden. Spr.'s begrooting voor 1935, die
de volgende week wordt ingediend is uit
sociaal oogpunt bezien zeer verdedigbaar.
Maar spr. vraagt zich wel af. hoe lang hij
dat zal kunnen volhouden. Reeds nu heeft
spr natuurlijk bezuinigd en moeten be
zuinigen; er zal met name op de over
heidsbemoeienis meer bezuinigd moeten
worden. Dat is zwaar werk. Het is veel
mooier een nieuw schip te bouwen, op te
tuigen en tc laten uitvaren, zonder dat men
op de millioenen behoeft te letten dan om
gedurende een storm ©en gehavend schip
zoo te leiden, dat het toch nog drijvend
blijft. Maar alles overwogen is de laatste
Laak grootse her dan de eerste En dit
alles zullen wfj in ftryd met alle demago
gie nadrukkelijk aan ons volk moeten zeg
gen.
WEGAANLEG VERVROEGD.
Uitvoering uil het Werkfonds.
Tusschen het bestuur van het Werkfonds
cn dc hoofdbesturen der bouwvak- en
transportarbcidersorganisatic* worden, naar
„Het Volk" meedeelt, onderhandelingen ge
voerd over de uitvoering van den aanleg
van dc aardobaan van een gedeelte van weg
nummer 3 van het Rykswogcnplan (Am
sterdam-Bodegraven-Rotterdam), liggende
in de gemeenten Zwammerdam,
Reeuwijken Waddinxvccn met bij
komende werken.
Aanvankelijk was men van pUr. dit werk
dat ongeveer anderhalf millioen gulden
kost, eerst in 1938 te doen uitvoeren. Nu
het in het Werkfonds komt (daarover is
men het in principe reeds eens) wordt de
uitvoering aanmerkelijk vervroegd Ook
over dc arbeidsvoorwaarden die zullen gel
den. ls overeenstemming bereikt. De onder
handelingen betreffen alleen nog dc loon-
normen. waarover men waarschijnlijk even
eens tot overeenstemming zal komen.
CONTINGENTEERING VEEKOEKEN.
Waarom het percentage werd verlaagd.
Een wetsontwerp is ingediend tot rege
ling van den invoer van veekoeken. De mo
tieven tot een besnoeiing met den invoer
van veekoeken aldus wordt uiteengezet
zijn nog onverminderd van kracht
In verband met dc mogelijkheid om door
verlaging van het contingenteeringspercen-
tagc een zekere reserve, door tc vcrlccncn
bijzondere contingenten, ter beschikking ie
krygen als onderhandelingsobject, is het
percentage, verlaagd tot 60 van de hoeveel
heid. welke gemiddeld per jaar gedurende
het tijdvak 1 Juli 1931 tot cn met 30 Juni
1933 per land werd ingevoerd.
Teneinde in de afgcloopcn periode ge
constateerde verschillen tumchon dc bui-
tenlandschen en den binnenlandachcn prijs
te nivcllecrcn, is thans naast deze contln-
gcntecring een monopolieheffing In het
leven geroepen.
R. K. WERKLIEDENVERBOND.
Economische studiedagen.
Woensdag cn Donderdag werden in dc
ontspanningszaal van het sanatorium ..Berg
en Bosch" tc Bilthovcn door de Centrale
van het Ontwikkelingswerk, instelling van
het R- K. Werkliedenverbond, druk bezoch
te economische studiedagen gehouden ter
bespreking van dc groote economische pro
blemen van den dag.
Dc directeur der centrale, pater mr. dr.
D. Beaufort leidde de studiedagen in, waar
op een viertal mannen van erkende weten
schap hun zeer bel angry ke inleidingen hiel
den.
Als lesgevers traden op: prof. mr. F. de
Vries over „Structuurveranderingen in de
wereldeconomie"; mr. B. van Spacndonck
over „Het economisch kwetsbare Nederland
in de crisis"; prof. dr. M. Cobbenhagen
over ..Duurzaam economisch herstel alleen
mogelijk door ordening in productie en
handel" en prof. H. A Kaag over „Middelen
tot verbetering der economische situatie in
Nederland".
Na de inleidingen werd op uitvoerige en
interessante wijze met de inleiders van ge
dachten gewisseld. „Volkakr."
Groot gedeelte der Rubberfabriek
Vredestein in de asch gelegd
DE SCHADE I.OOPT IN DE
HONDERDDUIZENDEN.
Een brand van een omvang zooals in Ja
ren in de Residentie niet heeft plaats ge
had. heeft in den afgeloopcn nacht een
groot gedeelte van de Rubberfabriek ..Vre
destein" onder Loosduinen in asch gelegd.
Het moet omstreeks kwart na elf ge
weest zyn. toen enkele werklieden in het
gedeelte continu-werkende bedrijf der rub
berfabriek brand ontdekte en wel in de
wals-afdeeling. De vlammen grepen spoe
dig om zich heen hetgeen n»«< te verwon
deren was daar het materiaal rubber met
chemicaliën, dat in deze afdeeltng pleegt
te worden bewerkt, in hoogc mate brand
baar ia. Pogingen van de enkele werklieden
in deze afdeehng aanwezig om met eigen
bluschmiddelen van de fabriek het vuur
te bestryden waren by voorbaat tevcr-
geefsch, zoodat onmiddellijk met groot el-
arm de brandweer werd opgeroeepn.
De baby-molorspuit van Loosduinen cn
de motorspuiten van do Archimedcastraat,
de Van der Venncslraet en die van het
Hoofdbureau spoedden zich. inel diverse
ladderwagens c d. naar dc plaats des on-
heils alwaar zich inmiddels op den Loos-
duinscheweg een groote mcnschcnmenigte
verzamelde, attent gemaakt door het geloei
van de sirenes en door het waarnemen ven
dc vlammenzee, die zich steeds meer uit
breidde.
Met dc grootst mogelyke snelheid werden
de genoemde rnotoi spuiten met een maxi
mum aantal stralen aan hel werk go zet
hetgeen inluaschcn cel moeite opleverde
in verband met der, grootcn afstand van
hot gedeelte der fabriek. dat in brand stond
van den Looadulnacheweg af, aoodat diver
se slangen moesten worden gekoppeld over
een langle van meer <ian honderd meter
eer dat men tot de eigenlijke vuurhaard
kon doordringen.
De vuurzee was hevig cn hel benade
ren niet zonder gevaar. Ook moest reke
ning worden gehouden met dc kans op ex
plosies. daar zich in het gebouw groote
voorraden benzine bevonden die weliswaar
in brandvrije tanks waren geborgen, doch
bi) een zoo omvangrijke vuurmassa moest
met elke mogelijkheid van explosie-gevaar
ter dege rekening worden gehouden.
Dit was ook dc reden waarom de poli
tie op den Loaadulnschcwcg met grootcn
(jver den weg over een aanzienlijke leng
te moest vrymaken, hetgeen in den aanvan.
kcJykcn chaos van auto's, rijwielen cn an
dere vervoermiddelen en door de aanwe
zigheid van een ontzaglijke menschcnmas
sa een zware taak voor haar was. welke
echter met behulp van de motor-brigade
en me* krachtig bevel in weinige minuten
werd volbracht, modal van den Lcyweg
tot den toegang van het dorp naar Kijk
duin de weg geheel was vrijgemaakt
In dc vuurzee zelve ploften telkenmale
stukken van de bekapping. binten en der
gelijke met groot geraas neer en de vlam
men aioegen naar alle kanten naar buiten,
rood at de vlammen massa uren ver in den
omtrek als een helle gloed waarneembaar
was.
De brand was uit de walaafdeeling over
geslagen naar het ketelhuis en van dAar
naar dc technische afdeehng op zich zelf,
uedcr een omvangryk gebouwen-complex
Gelukkig was de wind in een zoodanige
richting, dat hel hoofdgebouw, waarin ook
de kantoren zijn gevestigd, geen direct ge
vaar liep, evenmin als de benzinetanks, die
weer in een ander gedeelte zijn onderge
bracht
We! sloeg de brand nog over naar de
ovcrzyde van een breede sloot, op de schu
ren van een aldaar gelegen tuinderij, wel
ke schuren spoedig een volslagen vuur
gloed vormden, waarin alles tot den grond
toe afbrandde. Een aantal varkens, dat in
deze schuren was gestald, kon tydlg het
land worden opgejaagd, zoodat deze dieren
voor den vuurdood gespaard zijn gebleven.
Dc brandweermannen onder aanvoering
van hun oppersten chef streden met on-
vermoelbarcn ijver tegen de vuurmassa's
cn ontzagen zich zelf daarbij niet. Geluk
kig heeft, voor zoover wy hebben kunnen
nagaan, geen van deze wakkere mannen
ecnige verwonding van beteekenia opge-
loopen. Ge ruimen tyd hebben dc motor-
spuiten moeten puffen voordat ook maar
ccnigazina kon worden geconstateerd, dat
dc vlammenzee was bedwongen, liet ge
vaar voor uitbreiding was er en het was
zeker «en uur in den nacht, voordal de
eigenlijke vuurgloed zich merkbaar over
wonnen had gegeven. Dit nam niet weg.
dat nog geruimen tijd met de bltuucning
moest waidcn voortgegaan, daar zich ovcr
een lengte van veie tientallen meters di
verse smeulende en gloeiende massa's vei -
wrongen materialen, machincdcelcn. rub-
bervoorrsden enz. bevonden, terwijl het
een achter bovcnmcnschelyke taak was om
deze tc benaderen. Krachtig spuiten van
alle zijden was het ecnige parool. Dit ge
schiedde dan ook en daaraan ls het te dan
ken, dat ten slotte de brand beperkt is ge
bleven tot het reeds genoemde gedeelte van
de zeer uitgebreide fabriek.
De oorzaak van den brand moet worden
gez-oehl in broeiing van rubber cn chemi
caliën. dit is echter een vermoedelijke oor
zaak. daar het deskundig onderzoek nog
aan den gang ia cn de resultaten daarvan
ons nog niet bekend zijn.
BO de bluasching wéren aanwezig de
waarnemend hoofdcommissaris, de heer Th.
Beaaeling, de commissaris P. Kramer en
verschillende andere autoriteiten, alsmede
ir. Schiff, directeur van de fabriek „Vre
de* te Ln".
De nabluasching vorderde nog enkele
uren doch omstreeks twee uur In den nacnt
konden dc autoriteiten en een groot deel
van dc brandweer zich naar huis begeven.
De schade ia op dit oogenblik nog niet
te ramen; het staat echter wol vaat, dal zij
in de honderdduizenden loopt.
ZEGELS VAN NEDERLANDSCH-INDIK
Naar het Nederlandsch Corrcspondenlle-
bureau verneemt gijn voortaan in Neder
land verkrijgbaar Neder landach-Indischc
zegels van i 1 50 en plakzegcls van /0.15.
Voor het debiet der zegels zijn aangewe
zen dc kantoren Amsterdam Zegel, Rotter
dam Zegel, 'sGravcnhage Registratie cn
Domeinen. Utrecht Registratie en Dom ij-
ncn cn Arnhem Registratie 2 cn Domei
nen.
De zegels zijn behalve door rechtstreek
se hen aankoop op dc genoemde kantoren
ook verkrijgbaar na overschrijving van
het verschuldigde op dc postrekening van
«en der betrokken ontvangers cn vermel
ding van het gewensrhte aantal zegel» op
dc desbetreffende Strook van het girobtljct;
de ontvanger draagt dan zorg voor niet
aangeteckende toezending der zegels voor
risico van den aanvrager Indien deze aan
geteckende toezending wenacht, behoort
daarvoor een bedrag van 0 15 te worden
bijgevoegd cn moet van dezen wensch
eveneens op de strook melding worden ge
maakt
Goedkoop*» trein.
Wy verwijzen naar een annonce over
een goedkoop# trein op Zondag 23 Sept.
nzar Antwerpen en Brussel.
DE A3I.A.T.O. GEOPEND.
Land- cn tuinbouwtentoonstelling le
Amsterdam.
Dc groote land- en tuinbouwtentoonstel
ling Amsterdam 1934 ia hedenmorgen ge
opend cn daarmee is dc nieuwe Centrale
Markt van de hoofdstad Ingewijd. Ken
groot aantal autoriteiten en belangstellen
den kwam daarvoor hedenmorgen bijeen.
Ifet waa dc voorzitter van het Uitvoerend
Comité, wethouder mr. G. C. J. D Krop
man, die daar het woord nam. Hij wees
erop. dat de aanleiding tot het houden
van deze tentoonstelling in gelegen in den
wcnsch om een hoogst belangrijke gebeur
tenis in het leven van dc Gemeente Am
sterdam n l. het in gebruik nemen van een
nieuw marktterrein en van een nieuwe
markthal, een bijzonder cachet te vcrlee-
nen. een cachet, dat niet alleen een fees
telijkheid beteekeni. maar tevens rm
grootachc demo na tralie van de artikelen
di" op deze terreinen zullen worden ver
handeld. Spr. ging de wondingsgeachlode-
nis van de nieuwe markthallen na.
Nadat spr. had gememoreerd het groot#
kapitaal, dat Amsterdam in 1926 voor de
tixchUng van de markthallen beschikbaar
heeft gesteld, wcca hij erop. dat in 1926
er ru'g geen sprake was van een crisis als
die welke wij thans beleven; in 1926 kon
en mocht de Raad verwachten, dat de lijn
dar ontwikkeling zich zou voortzetten, in
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Polen verklaart ter Volkenbondsvergm-
drring dal het verdere medewerking aan
het minderhedenverdrag weigert. (2de
blad).
De toelating van Hovjet-Rusland. (2de
blad).
Marxisten-complot in Spanje (2de blad).
Ernstige onlusten In Amerika in ver
band met het textirleooflcL (2de blad).
Dr Prins »»n Males het («stln« bij hrt
onderzoek naar de gedrazinccn van de wa
penindustrie in Amerika. (2de blad).
BINNENLAND.
Een iware brand heeft hedennacht een
gedeelte der Vredrstein-rubberfabriekrn le
IxKMduInrn in de aarb gelegd. (lata blad).
Priesterstudent onder Prtnrenhage ver
dronken. (Gom. Ber. 3de blad).
Ken veehoudrmkneeht te Abcoude, die
met anderrr hulp. des nachts de Woeien van
z(Jn baas molk. (Gom Ber. 3de blad).
Tweede slachtoffer van het auto-ongeluk
te Krhalkwijk overleden. (Gom. Ber. 3do
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De aluiUuga-wirlrrwrdstrijdrn op de ftta-
dionbaan. (3de blad).
het btjaonder: dat deze Centrale markt,
gelijk zij thans is voltooid, nood tg zou zijn.
Als voorzitter van het Uitvoerend Co
mité noodigt spr. dan den Burgemeester
uit, de land- cn tuinbouwtentoonstelling,
de „Amato" en daarmede do nleuwo Am-
stcrdamsche Centrale markt te openen.
De „Amato" beteokent, aldus de burge
meester, hel eerst# gebruik van do Centraio
Markt in Amsterdam. Deze ingebruikne
ming begint onder goede voor teek enen;
immers allo ruimte is bezet. Inzendingen
van den meest verschillenden aard wer
den tentoongesteld; geen enkel deel van
Nederland is achtergebleven; de Ncdciland-
ach# landbouwer, tuinbouwer en ooftkwoe
ker. de Nederlandsch# zul v eiber eider en
bijenhouder, de pluimveehouder en de be-
titt#r van een volkstuintje, zij allen zijn
hier tezamen gekomen, om te laten zien,
hoe do Nederlandsch© bodem wordt ge
bruikt. wat de Nederlandscho bodem ople
vert. Met deze demonstratie van Nederland-
ache energie, welke op de „Amato" tot
uiting komt, beeft het nuttige gebruik van
de Centrale Markt te Amsterdam een aan
vang gemaakt
Met deze woorden verklaarde spr. do
„Amato" en daarmede tevens de Centrale
Markt voor geopend.
Het groote gezelschap verspreidde zich
daarna over de fraaie tentoonstelling om
'haar in oogenachouw te nemen.
Gegadigden voor dm invoer van ge
ronkte na! rd paling, die In der jaren 1031,
1932 of 1933 gerookte aal of paling voor
eigen rekening cn risico hebben ingevoerd,
kunnen zich ter verkrijging van een toe
wijzing voor den In voer wenden tot de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
het district, waar de plaats vsn vestiging
hunner zaak ls gelagen.
CRIftlSnOTERMERK
De Crisis Zuivel Cmlrate maakt bekend
dat behoudens tuascbenlljdsche wijziging,
voor dc week van 16—-21 September de
prijs van het Crtaiabotermerk en van de
vervoer ver gunning voor bultcnlandschc bo
ter li bepaald op 1.
l/ceawarder boternoteering.
De Detiwarder boternotcering ls vastge
steld op 43 cent per kg.
