DE FINANCIËN DER PLATTELANDS
GEMEENTEN.
DONDERDAG IJ SEPTEMBER 19J4
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. PAG. J
De uitgaven der gemeente
Het plaatselijk schooltoezicht
en de oudercommlsslën
door
A. A. C M- VAN IERSEL
Burgemeester van NoordwgkerhouL
XXXI
Het plaatselijk toezicht op het Lager On
derwijs wordt uitgeoefend door Burgemees
ter en Wethouders.
De Gemeenteraad stelt ter nadere verze
kering van dit toezicht ©ene Commissie in.
Hu regelt hare inrichting en samenstelling.
Bij die samenstelling wordt er rekening
méde gehouden, dat van elke S leden er één
behoort tot de ouders der m de gemeente op
een openbare school ingeschreven leerlin
gen, één tot de ouders op een bijzondere
school ingeschreven leerlingen, één tot de
meerderjarige onderwijzers der openbare
lagere scholen in de gemeente, één tot de
meerderjarige onderwijzeres der bijzon
dere lagere schalen in de gemeente en één
tot de overige meerderjarige inwoners der
gemeente.
De Commissie heeft tot taak aan het Ge
meentebestuur en aan de leden van he<
Rijksschool toezicht adviezen te verstrek
ken met betrekking tot het lager onderwijs
in de Gemeente. Zij beijvert zich den bloei
van het onderwijs op de lagere scholen te
bevorderen, houdt zich op de hoogte van
den toestand van dat onderw-ga, ziet toe dat
de verordeningen op dat onderwijs stipt na
geleefd worden en doet jaarlyks vóór 1
Maart aan den Gemeenteraad een berede
neerd verslag omtrent den toestand van dat
onderwijs toekomen.
Zij geeft aan het Gemeentebestuur en de
leden van het Rijkssohooltoezicht alle in
lichtingen, die deze verlangen en verleent
bijstand aan de onderwijzers, die hare voor
lichting. hulp of medewerking behoeven.
De wet heeft dus de taak der School
commissies omstandig geregeld en grootseh
opgezet. Van dien grootachen opzet is even
wel in de praktik althans op het platte
land zeertweinig terecht gekomen
Weliswaar hebben zich onmiddellijk na
de in werkingtred mg der Lager Onderwijs
wet 1920 de meeste gemeenteraden ijverig
aan het werk gezet om een verordening
vast te stellen, waarbij de inrichting en
samenstelling der Schoolcommissie wordt
geregeld, vele Raden hebben bovendien de
leden der Commissie aangewezen, maar van
een actieve werkzaamheid der Schoolcom
missies zooals de Lager Onderwijswet
zich die voorstelt merkt men op het plat
teland over 't algemeen weinig.
Dit is niet al te zeer te verwonderen. De
Commissie staat geen enkel machtsmiddel
ten dienste. Zij kan hoogstens adviezen
geven, doch beschikt niet over middelen
om te zorgen, dat die adviezen worden op
gevolgd. Zu beloopt voorts alle kans cn
door de hoofden van scholen èn door het
schoolbestuur als „kwade derde" te worden
beschouwd. Bovendien als de hoofden van
scholen hun taak begrijpen en verstaan
en in de overgroote meerderheid der ge
meenten is dit ongetwijfeld het geval
dan marcheert de zaak wel. Is het noodig
oen wenken te geven, dan zal dit ten aan
zien der openbare scholen wel door Burge
meester on Wethouders en met betrekking
tot de bijzondere scholen wel door het
Schoolbestuur geschieden, waarbij in den
regel de adviezen van de Inspectie van het
Lager Onderwijs van meer waarde zullen
worden geacht dan die van de plaatselijke
Schoolcomm iss ie.
Overigens bestaan voor de openbare
lagere scholen nog Oudercommissies.
Als regel moet aan elke openbare school
een oudercommiasie worden verbonden.
Evenwel kan voor twee openbare lagere
scholen in dezelfde gemeente één ouder
commiasie worden ingesteld, indien het
totaal aantal leerlingen dier beide scholen
dc 200 niet te boven gaat Het aantal leden
©ener oudercommiasie bedraagt 3 tot 8. De
leden worden door de ouder.* der school
gaande kinderen uit htm midden gekozen.
De eerste bijeenkomst wordt door Burge
meester en Wethouders bij elkaar geroepen.
De bedoeling der oudercommissie is
volgens Kon. Besluit van 31 December 1920
Stbl. 951 een *©h»kcl te zijn tusnehen
ouders, onderwijzers, gemeentebesturen en
schoolbesturen en de goede verhouding en
samenwerking van school en huis te bevor
deren.
Zü houdt daartoe ten minste twee maal
per jaar een bijeenkomst (ouderavond)
waartoe alle ouders van schoolgaande kin
deren worden uitgenoodigd.
Deze bijeenkomsten worden geleid door
het hoofd van de school of als de commissie
twee scholen vertegenwoordigt door de
hoofden dier scholen beurtelings. De onder
wijzers der betrekkelijke scholen zijn mede
tegenwoordig.
De nudercnmmissles hebben zooals
vermeld uitsluitend betrekking op de
openbare scholen.
Voor de bijzoodere scholen achtte de wet
gever ze blijkbaar niet noodig.
De verklaring daarvan is m.i. te zoeken
in de omstandigheid, dat de ouders van de
kinderen der bijzondere scholen een gees
telijken band hebben, die de ouders der
kinderen van de openbare scholen missen.
Vanzelf brengt dit mede dat er op de bij
zondere scholen meer toenadering is tus
nehen onderwijzend personeel, ouders en
kinderen. Daarom achtte de wetgever bij
de openbare school een afzonderlijk appa
raat om die toenadering te bevorderen gc-
wenecht.
Of de ouderoommissies evenwel overal
een succes zijn geworden, waag ik te bc-
In dit artikel iet de schrijver uiteen
het toelicht op het openbaar onder
wijs door B. en W. en de oudcr-com-
mlulw,
twdfelon. Mij zijn gemeenten bekend met
een of meer openbare schalen, waar men
van het bestaan van een ouderoommlaaie
nooit verneemt.
De kasten, die de werkzaamheid der
plaatselijke schoolcommissies en de ouder-
communies medebrengen komen ten laste
der gemeente. Groot zgn die koeten met, zO
komen neer op cenige kosten voor admini
stratie benevens voor de beschikbaarstel
ling van een verwarmd en verlicht lokaal.
Soms wordt aan de leden van de plaatse-
lijke schoolcommissie nog een presentie
geld toegekend. Is dc gemeente evenwel
noodlijdend, dan is dit laatste uitgesloten.
Andere posten, betrekking hebbende op
het Hoofdstuk der Begroeting, dat handelt
over het Lager Onderwijs zijn: ..Koeten van
schoolfeestjes en schoolreisjes", „Kasten
vsn gebruik van schooibeden" en „Ver
strekking van gemeentewege van voeding
en kleeding aan schoolgaande kinderen".
In de grootere steden kwamen voorheen
schoolfeestjes en reisjes op kosten der ge
meente nogal eens voor. Thans zal de finsn-
cieele nood daar wel een einde aan hebben
gemaaJtt.
Ook ten platteland© kwamen en komen
schoolreisjes en schoolfeesten voor. De kos
ten daarvan worden evenwel met door de
openbare kas doch door de betrokkenen zelf
gedragen. Op de publieke middelen werd
daartoe zelden of nooit een beroep gedaan.
Sc hooi baden zijn uiteraard voor het plat
teland over 't algemeen een ongekende luxe.
Aan verstrekking van gemeentewege van
voeding en kleeding aan schoolgaande kin
deren wordt ten platte lande niet gedacht.
Dat was en is een stedelijke instelling. Op
het platteland was daaraan trouwens ook
geen behoefte. Ik moet helaas zeggen was.
Want die behoefte is er thans inderdaad.
Hoeveel ouders zijn er tegenwoordig niet,
die bij den verlaagden werkloozensteun. dc
kinderen cn zichzelf nog wel het noodzake
lijke voedsel kunnen verstrekken, maar die
niet meer weten, hoe ze hun kinderen be
hoorlijk moeten kleeden? Hoeveel zelfstan
digen zijn er niet, die hun inkomsten maar
steeds zien inkrimpen en die zich het hoofd
breken met de vraag, waar zij de middelen
zullen vinden om hun kinderen netjes ge
kleed naar school te zenden? Mogelijk zal
men mij toevoegen, dat de kleederen tegen
woordig zoor goedkoop zijp Maar wat baat
dat als men niet over dc middelen beschikt
om goedkoop© kleeren te koopen? Zij die
met de uitoefening der openbare en bijzon
der© liefdadigheid zijn belast, hebben hier
een dankbare taak te vervullen.
BINNENLAND
DE CENTRALE VEREEN1GING VOOR
DEN LEDER- EN SCHOENHANDEL
l'itgelreden fabrikanten en hun
beweegreden
Het Persbureau Vaz Dias meldt nog:
Naar wij vernemen, hebben veertien le
derfabrikanten. n.l. de N V. Ledcrfabnek
H. J. Aarts te Rijen, dc firma Cornells
Ackermans te Tilburg, de N V. Lcdcrfa-
briek J. van den AssumKanten te Don
gen. de firma Gragtmans en Wiesman te
Waalwgk. de N V. Lederfabriek Hollandia
te Loon op Zand. de N.V. Lederfabriek v.
h. Van Iersel—Witlox en Co. te Waalwijk,
de NV. Lederfabriek te Tilburg, de firma
F. PcsscrsVerbunt te Tilburg, de Rgen-
sche Chroomlcderfabriek G. A. Theeuwcs
cn Zn. te Rgen, de firma C F Verschu
ren te Loon op Zand. de N.V. Van Wa
genberg— Feston te VlDmen, de N V. Va-
chcledcrfabrick A van Wezel te Rijen en
dc firma N.V. Ph. van Baak te Breda, hun
lidmaatschap van de Centrale Vereeniging
tot behartiging van de belangen van de
huiden-, leder-, schoenen- cn aanverwante
branches opgezegd.
Motiveering van het besluit.
Omtrent dit uittreden vernemen wij nog.
dat deze fabrikanten tot dezen stap zgn
overgegaan, aangezien zg overtuigd zgn.
dat dc „centrale" in haar huldigen vorm
geen verbetering zal brengen voor dc aan
gesloten branches in het algemeen, tcrwgl
voor dc leerfabricagc ernstige gevaren uit
het voortbestaan der „centrale" kunnen
ontstaan.
Bij de besprekingen, die aan het besluit
tot uittreding zijn voorafgegaan, is den
fabrikanten gebleken, dat vele leden
slechts van uittreding werden teruggehou
den door vrees voor machtsmiddelen der
„centrale", welke middelen berusten op
statuairc bepalingen, waarvan de leden in
het algemeen bij hun toetreding de draag
wijdte niet voldoende hebben overzien cn
welke bepalingen later nog zijn verscherpt
De uitgetreden fabrikanten komen op
tegen het te ver reikende karakter der
„Centrale" en tegen de te groote macht
der leiders, die tevens bij diverse bran
ches zijn betrokken. Op grond der statu
ten kunnen constellaties worden gemaakt,
waaruit ernstig gevaar voor overheer-
sching van bepaalde groepen zou kunnen
ontstaan.
De aangesloten branches hebben, naar
een berekening uitgaande van de cijfer*
van 1931, een totaal omzet van circa 230
millioen gulden per jaar.
Zeer vele beoefenaars d©r betrokken
vakken staan ondanks de middelen, waar
over de „Centrale" beschikt, buiten dit
lichaam en volgens de uitgetreden fabri
kanten bestaat in ruimen kring afkeer
van de „Centrale", terwgl men de mee
ning is toegedaan, dat dit lichaam slechts
zal kunnen werken door toepassing van
nog meer dwang.
Vele aangeslotenen zijn teleurgesteld door
het uitblgven van regeeringsteun. die door
de oprichters aan diverse groepen in uit
zicht is gesteld, in een vorm als door de
regeering waarsrhgnlijk niet zal en re
delijkerwijze niet kan worden gegeven.
Voor de zoolleerfabrikanten Is er tevens
het bezwaar, dit zij zich in de „Centrale"
niet veilig gevoelen tegenover de daarin
ook vertegenwoordigde „rubberbelangen".
Bij dit punt is niet alleen het belang der
lederindustrie, doch ook van duizenden
Mrhoenherstellers betrokken De uitgetre
den fabrikanten zijn volkomen bereid
maatregelen in deze kwestie in het belang
der schoenherstellers daadwerkelijk te
steunen.
Om bovengenoemde redenen gingen, bij
wijze van uiterste noodzaak, de vermelde
lederfabrikanten tot opzegging van hun
lidmaatschap der centrale vereeniging
over.
UITVOERING VAN DE TABAKSWET
De Bond van Sigarenwinkeliersvereeni-
ginfeen, welke 27 v©reenigingen over het
geheele land omvat, heeft aan den minis
ter van Financien een schrijven gericht,
waarin de Bond zgn erkentelijkheid aan
de minister betuigt met de uitvoering van
de banderolle-bescherming en afschaffing
van het cadeaustelsel, vervat in de gewij
zigde Tabakswet
De Bond heeft echter geconstateerd, dat
de naleving van de gewone Tabakswet
veel te wenschen overlaat en dat zijn le
den zich daardoor ernstig in hun bestaans
mogelijkheid zien bedreigd. Zij hebben bij
dit schrgven de medewerking van den mi
nister verzocht om aan die euvelen een
einde te maken.
STEENKOOL BESPREKINGEN
NEDERLAND—BELGIE
Ter regeling van den Invoer
In den loop van deze maand zullen tus-
schen Nederland en Belgtè onderhandelin
gen worden gevoerd cm den wederzgd-
schen invoer van steenkool in belde lan
den te regelen.
UIT DE RIJNSTREEK
ALPIIEN AAN DEN RUN.
Athlrtirkwedstrijden. Zaterdagmid
dag zullen op hei terrein der A V. V. Al
phen" groote athletiekwodstrijdcn worden
gehouden, waaraan zullen deelnemen: „Al
phen", „Alphia". „Wilskracht", D. O. S.
en E. D. O. Het programma bevat o m.: ko-
gclstootcn. speerwerpen, estafette, hard-
loopen en meer.
Ontvreemd. UR een schaftlokaal van
de fabriek der fa. Boot werd de afgcloo-
pen nacht een mahoniehouten deur ont
vreemd.
BOSKOOP
Harmonie „Excetalor". Woensdag
avond gaf de Harmonie ..Excelsior" alhier
oen groot concert op het Raadhuisplein ter
gelegenheid van haar 23-jarig bestaan.
Dc muziektent, welke was opgericht
voor de trappen van het Raadhui*, was
feestelijk versierd, terwgl het plein zelf
rondom geheel verlicht was.
Het publiek, dat in groote getale was
opgekomen, luisterde aandachtig naar de
schitterende muziek, welke „Excelsior" ten
gehoore bracht. Na afloop van het con
cert werd er een schitterende fakkelop
tocht gehouden door het dorp, waarna er
tenslotte nog een militaire taptoe gegeven
werd. welke zeer keurig werd uitgevoerd
Tot slot speelde de Harmonie nog het
Wilhelmus, waarbg op dr 4 hoeken van
het Raadhuisplein bengaalsch vuur werd
ontstoken.
De directeur sprak vervolgens een
woord van dank tot het talrgke publick.
cn tot de verschillende pistonbla/ers uit
Alph'ii. Bodegraven ©n Leiden die hun
welwillende medewerking hadden ver
leend, en zonder wier hulp deze avond
niet zoo g'x-d geslaagd zou zgn. daar „Ex
celsior" zelf niet over bazuinen beschikt
Gedurende het concert werd door het
damescomité vlaggetjes ten verkoop aan
geboden, waarvan dc opbrengst bestemd is
voor een huldeblgk aan Excelsior namens
de Boskoopsche burgerij.
KOUDEKERK.
De Ijigr Rijndijk gesloten. - Men ver
zoekt ons er nog een* >p te wgzen. dat dc
Lag© Rijndijk vanaf de grens der gemeente
leiderdorp voorloopig godecltclyk niet be
rijdbaar zal zgn voor motorrgtulgen en rg-
en voertuigen op meer dan twee wieden.
Dit houdt verband met de noodzakelijk ge
worden verbetering van dit weggedeelte,
waartoe in den gemeenteraad baalotcn werd
om verdere en ergere onheilen te voorko
men.
Om deze verbetering zoo snel en afdoen
de mogelijk tot stand te brengen, hebben B
en W. nu, hiertoe door de nieuwe bepalin
gen van de Motor- en Rijwiel wet in staat
gesteld besloten, den weg af te sluiten,
geheel in het bdang van de weggebruikers
zelf.
Om de moeilijkheden, die deze afaluiting
veroorzaakt, echter zoo klein mogelijk lr
maken, de weg. d»e over 730 M ver bete-
r.ng behoeft, afgesloten van morgens 7
tot middag* 3 uur. des Zaterdag slechts
tot half één. 's Zondags m de weg den ge
heel en dag vrg. De werkzaamheden aan den
weg geschieden slechts telkens over een af
stand van slechts 100 M zoodat het voor
degenen, die den weg wel kunnen gebrui
ken. zooals motorrijders en fietsers, met
zooveel moeilijkheden oplevert.
ZOETERWOUDE.
Werkloosheid. Gedurende de maand
Augustus ji. w erden bg hat agentschap der
Arbeidsbemiddeling 00 personen als werk
zoekend ingeschreven. Door bemiddeling
van den agent werden 28 personen te werk
gestold Het aantal ingeschrevenen op ein
de der maand bedroeg 47.
Radio distributie. Aan J. P. Sukkel-
man te Leiden is door B. en W. dezer ge
meente vergunning verleend voor het heb
ben van een radio-distributie-inrichting al-
hier, met verplichting dat een ieder, die
daarvoor in aanmerking wenacht te komen,
moet worden aangesloten.
De gaa-voorziening. Met het leggen
van de hoofdleiding voor het gas is men
reeds gevorderd tot aan het Dorp Aan den
Vrouw en weg zgn reeds verscheidene aan
sluitingen tot stand gekomen, hetgeen voor
de bewoners aldaar een groot gerief betee-
kent.
RECHTZAKEN
VECHTPARTIJ AAN HET WARMONDER
III K
Behandeling in hooger beroep.
In hooger beroep heeft terecht gestaan
J A P L, uit Warmond, die door den
politierechter ter rake van miahsnde!:ng.
meermalen gepleegd, is veroordeeld lot
een geldboete van f 23 subs 23 dagen en
tot een voorwaardelijk© gevangenisstraf
van 3 maanden met 3 jaar proeftijd
Na getuigenverhoor concludeerde de ad
vocaat-generaal tot bevestiging van het
vonnis.
Arrest 26 September as.
VERDUISTERING DOOR NOTARIS.
In hooger beroep deselfde straf gee lacht.
Dc advocaat-generaal bg het gerechts
hof te 's-Gravenhage vorderde gisteren be
vestiging van het vonnis van de rechtbank
te Den Haag. waarbg de gewezen Haag-
sche notaris P. is veroordeeld tot vgf ja
ren gevangenisstraf wegens verduistering
meermalen gepleegd en va lach he ld In ge
schrifte in authentioke acten, eveneens bg
herhaling gepleegd.
Het Hof zal 26 September arrest wgzen.
NASLEEP VAN DE AMSTERDAMSCHE
i:i i i i rj» s
De arr. rechtbank te Amsterdam be
handelde gisteren weer een groot aantal
strafzaken, voortvloeiende uit dc gebeur
tenissen tijdens de relletjes ln de hoofd
stad ITl Juli J 1.
Zoo stonden twee jonge menachen. een
soldeerder en een rgwielhcrslcller terecht,
die er van worden verdacht in dc Ribes-
straat een lantaarnpaal te hebben ver
nield.
Een buurman van een der verdachten
verklaart te hebben gezien, dat hg bezig
was de paal om te trekken. Belde ver
dachten leggen een gcdoeltelgke beken
tenis af. ze zouden wel aan het omtrek
ken hebben meegedaan, maar hoofdda
ders waren ze niet....
De Officier van Justitie Mr. Versteeg,
requireerde tegen de verdachten wegens
vernieling een gevangenisstraf van één
maand.
De verdedigers mr dr H. J. Stokvis en
mr. van Haastert pleitten reap vrgspraak
en clementie.
LAND- EN TUINBOUW
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT,
In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.
(2e helft September).
In den moestuin: Het op opbinden van
de A n d g v i c hebben we ons reeds op de
mooie, droge dagen kunnen bezig houden.
Bg kleine partijtjes «riten we dit in de
volgende weken voort, om op die wgre tel
kens opeen volging van deze groente te heb
ben. Dc reuzcnblocmkool vertoont
hier en daar al grootere en kleinere kolen.
De oogst begonnen en eiken dAg gaan we
er Langs om dc bladeren te knikken, zoodat
de kool niet san de zon wordt blootgesteld,
waardoor de witte kleur in een gele zou
overgaan en dus dc waarde bclangrgk ver-
minderen. In witlof en bietwortels
vinden we hier cn daar doorgeschoten plan
ten. Ze worden er uitgehaald, daar ze on
geschikt zgn voor 't gebruik. Van de eerste
krijgt men g©©n vaste kroppen meer en van
de laatste slechte, weinig smakelijke wor
tels. Tevens kgken we. de rgen der witlof-
wortels even door. daar hier en daar enkele
planten nog te gedrongen staan en ze heb
ben nu nog heel wat tgd. om zich te ver
dikken. In November komt de tgd voor het
trekken der kropjes aan. 't verdient echter
aanbeveling voor hen. die dst binnenshuis
willen doen of ln eenvoudige houten tent,
deze reeds daarvoor in gereedheid te bren
gen. en bg "t niet ln voldoende voorraad
hebben van lichtere tuinaarde een paar
balen fijne turfmolm op te doen, om het
dekmateriaal in gereedheid te brengen, dat
straks op de wortelkronm komt te liggen.
Men kan bg het trekken gebruik maken
van gewone tuinaarde, die door een aard-
zeef wordt geworpen Terwgl men er twee
schoppen vol tuinaarde door werpt vermengt
men deze telkens met een schop turfmolm,
die eveneens door de zeef gaat Men krijgt
dan een zachte bodem, niet te zwaar en niet
te licht, die later op de wortels wondt ge-
bracht. De zanddragers van de wtllofwor-
tela. dat zijn dus de /and*tengels, die uit de
wortels van 't vorige Jaar zijn gegroeid, en
die daarvoor speciaal zgn gereserveerd.
kunnen worden afgesneden Evengoed kan
men se met het nog restende deel ven den
wortel uit den grond halen en te drogen
hangen op solder Men hangt ze echter om-
gekerfd en omdat er veel zaad uit zal val-
len. ver aam© h men dit op onderliggend pa
pier Men zg ar op bedacht, het niet op
plaatsen te hangen, waar veel muizen voor-
komen.
De aardbeien worden nog eens nage
zien. Zoowel van oude sis jonge planten
verwgdert men zorgvuldig de ranken, ter
wgl zwakke planter» die ln ontwikkeling
achter big ven worden weggenomen cn door
nieuwe vervangen
Onder de verdere werkzaamheden ln den
tuin behoort ook nu gerekend te worden:
het verzamelen van alle groenten resten en
deze op den compuethwp te brengen ln
den loop van 1 Jaar is dez© hoop reeds vrg
groot geworden en 't ia noodig hem nu eens
fUnk om te zetten en er den beerput door
te werken. Men krggt dan een guede haw-
veeihetd mest, die in najaar In den gro^-
tentum kan worden ondergespit.
Voor de keuken. De keuken als dokter:
groenten en fruit zgn niet alleen voedings
middelen. maar zuiveren tevens hel ge
heel e lichaam De bereiding is echter van
beteekenl* Komkommers moeten dun
gesrhild worden, daar de voed ingezouten
vlak onder de schil zitten; met citroensap,
in plaats van met azgn aangemaakt, zgn ze
het best te vordragen Tomaten, vroe-
ger als schadeigk. zelf* giftig veroordeeld,
staan nu hoog aangeschreven De meesten
moeten ar leeren eten. maar vinden ze later
een delicatesse"' In verschillende vormen
worden ze gegeten, als soep. rauw toebe
reid met ritroensap of ook sonder dit, ge
kookt. gebakken en geconserveerd Daar ze
van zich zelf zuurachtig zgn, kan men het
citroenaap weglaten Men beweert wd. dat
sommige magen de toevoeging van citroen
sap niot kunnen verdragen
Bloemkool Is rgk san natrirum en
schaadt bepaalde suren af Worteltje*
zgn licht verteer baar en bevorderen zoowel
de spit*vertering eb de stoelgang Men 1st©
zgn kinderen rauwe worteltjes ©ten: dit
geeft sterke beenderen en goed gebit; ook
worden wormen hierdoor afgedreven. Ook
koolrabi bevorderen den opbouw van
het kinder lichaam, men late ze ook rauw
nuttigen Dun geschild, geraspt met een
rauw k<«*raep en met ren slaaausje opge
diend. is het een amakelgk kostje vooral
als er ren uitje en wat aelderg - of solde-
rgaoul aan wordt toegevoegd Uien
kunnen tot verhooging ven den smaak aan
verschillende gerechten worden tnagcvotgd,
ze geven een pikanten smaak en zuiveren
het bloed. Beweerd wordt, dat rauw uien-
sap kankerwerend Is Nu we midden in den
andgvietgd zitten, zg ook deze groen
te nog vermeld, ab rgk aan g*rr cn kalk
Een zeer gezonde cn gewilde groente, zoo
wel gestoofd ab rauw genuttigd
Hot fruit b bg uitstek goarhikt om het
bloed te reinigen ©n „brandig bloed" te gr-
newn Dr. W de Beets geeft ln „De Land
wacht" een lange lijst ven vruchtee» en
kruiden en ook van wilde kruiden, die langs
den weg van den lever cn darmen, die nle-
ren en huid de kwade stoffen ultdrgven
Hippocrates zoo srhrgft hg (de be
roemdste gene«wkundige der Oudheid, le
vende ln de 3de eeuw- vóór Chr verbood
ean dragers van huidziekten alle voedsel
van diartgken oorsprong, uitgenomen de
melk. hg deed te leven op zuivel, brood cn
vruchten der sarde En dr. De flails zelf
zegt: lemend, die brandlg van bloed ie en
zich aan plantaardig regiem wil onderwer
pen. zal wel tn den beginne last hebben
omdat de gulzigheid In zgn eenzelvigheid
tot een tweede mensch U gegroeid, maar,
zal na enkele «reken zich »>udanig beter
gevoelen, dat hg van vlraarh noch gespe-
enerde apijzen niet meer zal willen hoor en
Het vegetarisch regiem is bloedzuiverend
uit eigen kracht". Kn dan zegt hg verder
nog: „De volksmem mg li het ©r over eens.
det appelen, peren, vijgen, dadels, gedroog
de vruchten, heel heilzaam zgn voor de
rcinmaking van het lichaam, ten eerste
doordat zij de zuivering van de darmen ver-
grmakkelgken. maar bgzonderlgk omdat
gebruiken van fruit het zuurworden van
de bloedwel voorkomt. De moeskruiden:
sis. spinazie, wortelen, voornamsigk sulke-
rg kruid (witloof) kervel, aelderg. prei, zijn
uiterst geprezen (aan te prijzen» voor lie
den, die brandtg zgn Kervel bgzonder
lgk b een allerbest kruid.
INGEZONDEN STUKKEN
DE LEVDftCIVE LICÏITWEEK.
Geachte Redactie,
Met genoegen heb ik In Uw blad vsn
Zaterdag gelezen, dat van 10 lot 20 Oct.
as In I-eiden een lichlweek zsl worden
gehouden, uitgaande van den midden
stand. Het wil mg voorkomen, dat ook
particulieren dit initiatief moeten steunen
De middenstand b wel. en volkomen te
recht, de ruggemerg van onze samenleving
genoemd. I-sten dus ook de Leidenasrs
niet tot die groep behoorende medewer
ken aan de onderhavige door den midden
stand gepropjecteerd© plannen en allen,
ook de psrticuliereh. het hunne doen om
de licht week te doen slagen door het aan
brengen van -lichtveralerlng san hun ge-
vel* De koeten behoeven niet hoog te zgn.
Indien een vrg groot aantal hui/en vsn
psrticulirren verlicht ia. zal het effect vsn
het geheel zeker asnzienlgk toenemen.
Het secretariaat vsn 4« licht week. Nieuwe
Rgn 50, wil alle inlichtingen verschaffen.
Ondcrgeteekende zou ook bereid zgn. In
dien ©enige stad gen oo ten hem bewgzen
van instemming geven, een commissie te
vormen om san de verlichting van de
gevels van particulieren leiding te geven.
Hoogachtend,
NORD THOMSON
(Morschsingel 1).
