DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Centrale Raad van de Hanze
25ste Jaargang
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1934
No. 7906
3)e £eidó<^(Boutoi/ii£
DE ABONNEMENTSPRIJS ktdruft bij Toonki>«Uk.|
▼oor Leiden 19 cent per week239 per kwartMbl
Bq ome Agenten 29 cent per week 2.69 per kwartaal
Franco per pok ZJi per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is toot de Abonné'a vw-
krqgbctar tegen betaling ran 59 oent per kwartaal, b*j
ding. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Girona Ad vertentiën 30 cent per reg*l
Yoor Ingezonden Mededeellngen wordt
het dubbels Tan het tarief berekend.
TTT.EFOONTJES eau ten hoogste 90 woorden, waarin be-
betrrkkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
eer huur, koop en Terkoop: 939
BEGRIPSVERWARRING TEN
AANZIEN VAN DEN
GRAANSTEUN
Naar wij bemerkten zijn er velen in den
lande, die de thans afgekondigde verla
ging van den steun op rogge en gerst als
een regeerings-ingrijpen zien in de rich
ting van prijsverlaging dier granen. Het is
zeer wel te verklaren, dat sommigen het
overzicht verliezen over het ingewikkelde
stelsel der steunmaatregelen, en daarom
achten wg het van belang om er op te wij
zen, dat de steunverlaging op zichzelf geen
enkele pnjsverlagende werking heeft, be
halve voor niet-gedenatureerde rogge, die
echter een onbeteekenende hoeveelheid uit
maakt.
Immers, de graanbouw wordt op tweeër
lei wijze gesteund: allereerst door mono-
polieheffing bij invoer, waardoor de prijs
voor alle consumenten met deze heffing
boven het wereldmarktniveau stijgt. Ten
aanzien van tarwe is door het menggebod
nog een bijzondere situatie geschapen, zoo
dat de tarwe voor broodmeel, voor zoover
die uit het binnenland wordt betrokken,
nog veel hooger is. Maar de tarwe, die als
veevoeder wordt gebruikt kost, evenals al
le andere granen, hier te lande wereld
marktprijs plus monopolicheffing. Deze
heffing wordt dus rechtstreeks door alle
veehouders betaald.
Daarnaast geniet de verbouw Van rogge
en gerst nog een directe ondersteuning uit
het Landbouw-Crisisfonds. De verbouwers
van die producten (rogge alleen bg dena-
turatie, maar dat is practisch de geheele
hoeveelheid) krggen een zekeren steun per
100 K G. van den oogst van gerst en rogge.
Deze steun heeft geen invloed op den prijs,
de prijs van gedenatureerde rogge en van
gerst is gelgk aan de wereldmarktprijs plus
de monopoliehcffmg. De steun wordt a
fonds perdu uit het Landbouw-Crisisfonds
bijgepast.
Indirect wordt die steun natuurlijk wel
door de veehouders betaald, omdat er voor
hen daardoor minder uit het Fonds ter
beschikking komt, maar direct merken an
deren van dien steun niets.
Doordat de wereldmarktprijzen van gerst
en rogge den laatstcn tijd niet cmbelangrgk
zijn gestegen, zou de prijs, die de verbou
wers bij verkoop ontvangen, ook stijgen.
Deze is immers gelijk aan wereldmarktprijs
plus monopolieheffing, plus de uitkeering
uit het Fonds. De regeering was van oor
deel, dat de prijs op deze wijze boven het
niveau van circa ƒ7.50 per 100 K.G. kwam
te liggen, dat men als loon en voor deze
graanbouw had vastgesteld, en moest op
eenigerlei wijze tot verlaging van den prijs
overgaan. Het is duidelijk, dat zulks op
tweccrlei wijze mogelijk was. Men kon de
monopolierechten verlagen, waardoor alle
granen goed kooper zouden worden. Dit
verlangden dc veehouders, omdat ook mais
b.v. sterk in prijs is gestegen, evenals rog
ge, tarwe en gerst. Zij moesten dus over
de hecle lijn, zoowel voor hun krachtvoer,
(lijnzaad is eveneens gestegen), als voor
varkens- en kippenvoer meer betalen. Een
andere mogelijkheid is, dat de steun van
de verbouwers van rogge en gerst wordt
verminderd.
De regcering heeft deze laatste oplos
sing gekozen. Dat wil zeggen, dat de graan-
verbouwende boeren niet meer zullen ont
vangen dan de richtprijs, maar de veehou
ders zullen hooge prgzen voor graan moe
ten bigven betalen.
Hierbij zijn twee beweegredenen in het
spel. In de eerste plaats is deze oplossing
gunstig voor het Landbouw-Crisisfonds.
Daaruit zsl minder moeten worden bijge
past voor den steun op rogge en gerst, ter
wijl bij verlaging van dc monopoliercch-
ten de inkomsten van dit Fonds allicht
sterk zouden zijn achteruitgegaan. In de
tweede plaats echter wordt de poaitie van
de veehouderij daardoor niet verbeterd,
hetgeen ook met opzet geschiedt. Want er
wordt van regeer mgswegc voortdurend
aandrang uitgeoefend om tot scheuren van
grasland over te gaan. om de veestapel te
verminderen cn een deel van het land in
bouwland om te zetten. Het resultaat van
aJ dien aandrang j tot nu toe zeer ge
ring. Om verschillende redenen schrikken
de boeren voor deze oplossing terug. Een
van die redenen is het feit, dat door den
zuivclsteun dc verliezen op dc veehouderij
tot min of meer dragelijke verhoudingen
zijn teruggebracht, zoodat voor velen dc
mogelijkheid bestaat, om nog ccmgc Jaren
af te wachten, in dc hoop. da* daarna dc
positie op de zuivel- en vleeochmarkt zich
belangrijk ten goede zal wijzigen.
Door het oploopen der graanprijzen op
de wereldmarkten, een gevolg van dc
oogrtmislukking in grootc gebieden, wordt
er een nieuwe kracht gezet achter den
drang der regeermg in de richting van het
scheuren van grasland, een drang, die onze
leidende organen blgkbaar niet onwelge
vallig is. Voorshands willen zij die nieuwe
factor rustig door laten werken en onthou
den zich er van, om den vroegeren toe
stand, die b.v. aan het begin van 1934 be
stond, voor de veehouder u te herstellen,
hetgeen kon gebeuren door verlaging van
de monopolieheffingen op granen. Vooral
voor de varkenshouderij is deze regee-
ringctactiek moordend, omdat na de da
ling der varkensprijzen vanaf het voorjaar
van 1934 nu nog een flinke stijging der
voederkoeten inzet.
DE BROODPRIJS TE
AMSTERDAM
Enkele weken geleden verscheen In de
couranten een kort berichtje, dat bg op
pervlakkige lezing weinig waarde scheen
te hebben en ook weinig directe practische
be teekenis had.
Wg hebben hier op het oog het feit, dat
de Amstordamsche Levensmiddelenraad
enkele prijzen van brood heeft vastgesteld.
Ter oriëntatie deelen wij mede, dat deze
Levensmiddelenraad een gemeentelgke in
stelling is. Hg vormt een tusschenschakel
tuaschen B. en W. en de tien z.g.n. pr ij zen
commissies, welke in Amsterdam bestaan.
Deze tien commissies hebben ieder haar
eigen artikelen, n.l. vleesch. visch, krui
denierswaren, brood, brandstoffen, aard
appelen. groente en fruit, melk, boter, kaas
en eieren, manufacturen en schoeisel.
De Raad zelf heeft geen enkele verorde
nende bevoegdheid, doch brengt in de eer
ste plaats advies uit over voorstellen, die
de prgzencommissie bij B. en W. aanhan
gig willen maken en kan bovendien zelf
met voorstellen komen betreffende de
voorziening van de bevolking met levens
middelen. Hg is daarbg echter gebonden
aan die levensmiddelen, waarvoor prgzen-
commissies zijn ingesteld.
Het merkwaardige echter is, dst deze
Raad steeds verder met zijn bemoeienis
sen is gegaan. Het is uiteraard niet onze
bedoeling, om in dit artikel de geschiede
nis van dien Raad te bcschrgvcn en van
daar, dat w(j ons beperken tot xgn aller
eerste maatregel: de vaststelling van mini
mumprijzen voor brood.
Zooals wij reeds aan het begin van ons
artikel opmerkten, klinkt dit gewichtiger
als dat dc directe practische bcteckcnis er
van is. Op papter laten zich net zooveel
prijzen als men wil, waarvan de practgk
op haar beurt weer zooveel kan afwijken,
als zij wil.
Zoo is het ook hier. De Levensmiddelen
raad heeft immers geen enkele verorde
nende bevoegdheid en kan aan niemand
een bepaalde broodprgs voorschrijven.
De vraag, die onder deze omstandighe
den opkomt, is natuurlijk: „Waarvoor
deed die Levensmiddelenraad dat? Was
het dan niets anders dan «en gdel machts
vertoon?"
O.L moet het echter zoo niet gezien
worden. Er is hier meer in het spel dsn
om alleen maar te laten zien, dat men er
ook nog is en dat men toch ook nog wel
Mi doA
Het lijkt ons volstrekt niet ongerijmd,
om aan te nemen, dat de gedachte bg de
laatste daad van den Amsterdamachen
Levensmiddelenraad heeft voorgezeten, om
opvoedkundig te werken. Het is algemeen
bekend, dat Amsterdam het terrein van
den broodoorlog ia Een zeer groot aantal
kleine bakkergen bestrgden elkander het
debiet cn het hooldwapen in dien strgd is
de prija
Het behoeft echter geen nader betoog,
dat wat verloren wordt door het hantee-
ren van het wapen van den prijs langs
een anderen weg toch weer binnen moet
komei^
En dan zijn er in hoofdzaak drie wegen,
waarlangs hetgeen langs den weg van den
prijs verloren gaat. weer binnenkomt Het
zgn de wegen van dc slechter arbeidsvoor
waarden, van de mindere kwaliteit en van
het niet voldoen aan beloften betreffende
dividcndbetaling na een bepaalden tgd.
Het is voor geen ontkenning vatbaar, dat
geen van deze drie wegen erg fraai kan
genoemd worden. Dc éën draagt al een
minderwaardiger karakter dan dc andere.
Doch dit is niet de hoofdzaak van ons
betoog in dit artikel. Het was er ons toch
om te doen, om een bepaald licht te wer
pen op dc maatregel van den Levensmid
delenraad. En deze zal aan de lezers thans
wel iets duidelgker zgn geworden. Zg zul
len het opvoedend karakter ervan hebben
begrepen.
De Lcvcnamiddcnraad heeft eigcnlgk
niets anders willen zeggen dan:
,.Bj dc prg zen. zooals ik die heb vast
gesteld. kan er sprake zgn van behoorlgke
arbeidsvoorwaarden, van een redelijke
kwaliteit en van een normale kans, om te
kunnen voldoen aan eenmaal opgenomen
verplichtingen".
Hierdoor wordt dus wel een ander licht
HULDIGING VAN VOOR
ZITTER STRU YCKEN.
(Vervolg)
Alvorens de voorzitter, de heer Struycken.
zgn, gisteren gepubllc^PÉe, openingsrede
uitsprak, sprak de v oarzitter der Amgter-
damsche Hanze, de heer F. J. M Kuyper.
eenige hartelgke woorden van begroeting
en welkom.
Daarna richtte hg zich tot den scheiden
den voorzitter, der. heer Struycken, w:en
hg dank zei voor al zgn voor den midden
stand verrichten arbeid en wicn hg een
langen tgd van welverdiende rust toe-
wenschte.
Het Hanze altaar wordt voltooid.
Spr. deelde vervolgens mede. dst in de
Maandagavond gehouden vergadering van
de Amsterdamsche Hanze de gedachte is
geopperd om het tgdenshet praesidium van
den heer Struycken opger.ch'.e H Hart
altaar in de Haarlemsche Kathedraal te vol
tooien, welke gedachte door de vergade
ring met applaus werd begroet.
De toespraak van den heer Kuyper werd
besloten met de aanbieding van een bloem
stuk.
De heer Struycken dhnkte voor dc tot
hem gerichte woorden m heette in het bij
zonder welkom den heer Jas. Me gering,
voorzitter van de Bossche Hanze en van
den Ned. R. K. Middenstandsbond.
Vervolgens dankte de voorzitter den oud
secretaris, den heer W. Boon. die 27 Jaar
lang deel van de R. K. Middenstandsorga
nisatie heeft uitgemaakt en vgftig Centrale
Reads vergader ii i*<'n heeft btygtwoond. 5pr.
bood hem als blijk .an sympathie een
Dclftsch bord aan.
Met enkele woorden dankte de hoer Boon.
De toeloop naar dc vergadering was in-
middels zoo groot geworden, dst naar een
andere zaal moest worden uitgezien.
Toen dc afgevaardigden zich daar hadden
geïnstalleerd, stelde dc voorzitter aan dc
vergadering voor den nieuwen directeur
van het Diocesaan Hanzebureau, den heer
M. Bakker <jn heette hg den inmiddels te
vergadering verschenen voorzitter van de
Aartsdiocesane Hanze, den heer v. d. Sand,
welkom.
Het jaarverslag van den bonds-penning-
meester werd zonder discussie goedgekeurd,
waarna de begrooting, nadat nog enkele
opmerkingen waren gemaakt, werd vast
gesteld.
Besloten werd de volgende vergadering te
houden te Rotterdam
Bij acclamatie werd aangenomen het
voorstel van de afdeel mg Amsterdam tot
voltooiing van het H. Hart-altsar in de
Haarlemsche Kathedraal; het H.B werd
gemachtigd de noodige stappen tot de ten
uitvoerlegging van dit voorstel te doen.
Daarna werd begon non met de behande
ling van dc schriftelijk ingezonden voor
stellen. der afdceiinger.
De afd. Alkmaar stelde voor den Cen
tral en Raad op te dragen onverwijld bU de
Regeering er op aan 'c dringen, dat aan
gemeentebesturen ergheid van handelen
wordt gegeven nopens vestiging van bedrij
ven.
In zijn pracadvies op dit voorstel wijst
het H.B. er op. dst op het Haagschc congres
besloten is. deze maatregelen, vervat in het
O. S. B -program te vragen aan de Regee
rmg.
Over dit voorstel werd een vrij ruime ge
dachten wisaeling gevoerd, waarna besloten
werd aan den Minister van Economische
Zaken een telegram te zenden waarin op
spoedige uitvoering van het O. 8. B -pro
gram wordt aangedrongen
In verband met het feit dat in October
a a. bestuurdersdagen zullen worden gchou
den trok de sfdeeling Delft haar voorstel
om in hot vervolg ook weer de voorjsars
Centrale Raadsvergadering te houden, in;
eveneens werd ingetrokken een door de
zelfde afdeel mg ingediend voorstel om tot
contributieverlaging over te gaan.
In een voorstel-Zaandam wordt het H B.
verzocht stappen te doen om gunstige voor
op dien maatregel geworpen dan van ijdcl
machtsvertoon. Men heeft zoowel bakkers
als publiek tot bezinning willen roepen en
san hen even de werkelijkheid voor oogen
willen houden.
In hoeverre de opvoedkundige wenk ter
harte zsl worden genomen, zullen wij maar
in het midden laten Het was er ons slechts
om te doen de aandacht erop te veatigen.
dat de maatregel van den Anuterdarnschen
Levensmiddelenraad niet zonder meer ali
van nul en gcencr waarde moet beschouwd
worden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN.
waarden voor het verleen en van crlsis-cre-
diet te verkrijgen.
Het praeadviea hierop luidt dst het H B
zich op het standpunt stelt zoo spoedig
mogeigk aan de hand der gegevens te trach
ten wat meer soepelheid te brengen in de
voorwaarden om crisis-credioUleun te kun
nen verkrggen.
Daarnaast zal het maatregelen treffen om
te komen tot een anderen vorm van steun
regeling. waarbg ook zg. die thans niet ge
holpen worden, toch den noodigen steun
zullen kunnen krggen, zg het in anderen
vorm.
De afdeeling Amsterdam diende naar
aanleiding hie'van een motie in. waarin 't
hoofdbestuur wordt opgedragen het Federa
tiebestuur te verzoeken zich in verbinding
te stellen met de Katholieke Kamerfractie
om deze te vragen bij de Regeering aan te
dringen op een zoodanige wgriging van het
crisis-crediet. zóó, dat het in feite een hulp
verleening zij.
Namens het Federatiebestuur dankte, aan
het alot der middagvergadering, deazalfa
voorzitter, de heer Meijering uit 's-Herto-
genbosch, den heer Struycken voor al het
geen hg voor de Haarlemsche Hanze en
voor dc Federatie heeft gedaan.
Bij den aanvang der middagvergadering
werd de uitalag der in den ochtend gehou
den bestuursverkiezing bekend gemaakt
Herkozen werden de heeren E J. M
Stumpel. Hoorn en A. Menheer*. 's-Heeren-
hoek. Gekozen werden In de plaats van de
hoeren Struycken en Vlaar de heeren L. J.
A. v. Doom. Rotterdam en P. Luyckx. Den
Helder.
Daarna werd de leiding van de vergade
ring overgedragen aan den waarnemenden
voorzitter, den heer E. J. M. Stumpel, die
den heer en mevrouw Struycken toesprak
en de groote verdiensten van den scheiden
den voorzitter in het licht stelde en me
vrouw Struycken een bouquet rozen aan
bood.
Bij acclamatie werd de scheidende voor
zitter tot eere-voorzitter benoemd; nsmenz
de loden werd hem voorts een radio-loos lel
aangeboden. Met enkele woorden dankte de
heer Struycken voor de hem gebrachte hul
de.
De hoer Stumpel verwelkomde dsn dc
ter vergadering gekomen vertegenwoordi
gera van de Alm i ten to.
Daarna ging de vergadering voort met de
behandeling van de afdcclin ga voorstellen.
Het voorstel van de afd. Lelden.
Op een voorstel der afdeeling Leiden om
er bg de regeermg op aan te dringen, dat
zij die maatregelen treffe, welke lelden lot
een uniforme landelgke regeling ten op- i
z.chtc van de uitgifte van cr:»i»bonncn en
leveringen m natura door de plaatselijke I
crisiscomité's, had hot hoofdbestuur sen
praeadvies uitgebracht, waarin de meening
verdedigd werd, dal deze kwestie plaatse-
'J i geregeld dient te worden.
De vergadering vcroenigde zich met deze
opvatting.
Van de afdeeling Zaandam was een voor-
a'el ingekomen om steppen te doen bU Z. H
Exc. den Bisschop van Haarlem om te ver-
krggen dst in dit Bisdom eenzelfde achrg-
ven zal worden rondgezonden aan reken -
plichiigc instellingen sis in het Bisdom
Roermond.
Naar aanleiding hiervan verzocht het
Hoofdbestuur schriftelijk de klachten te
mogen ontvangen. Deze rullen dan worden
onderzocht en het resultaat van het onder
zoek zal dan in de Middenstandskrant wor
den bekend gemaakt.
Aangenomen wordt een voorstel van da
afd. Rijswijk om er te bevoegdcr plaatse
op aan te dringen een eind te maken san
plaatsing van reclame-vitrines of het voe
ren var. andere reclame in Rijksgebouwen
door fabrikanten met het heimclgk doel
den detaillist uit te schakelen.
Naar aanleiding van een voorstel der af-
dooling Rijswijk om scherpe maatregelen te
nomen to opzichte van dc Inkoopveroom-
gmg St. Homobonu# wegens handelingen,
geheel 4n strijd met de belangen van den
Middenstand en verder dezelfde maatrege
len toe te passen op andere Inkoopvereeni-
gingen of -combinaties, werd van bestuur»-
zijde geantwoord dst deze ssngelegrnheid
reeds bg dc Federatie is sanhangig ge
maakt.
Tenslotte word aangenomen door het
Hoofdbestuur een voorstel van de afdeeling
Amsterdam om het daarheen te leiden, dat
door de gezamenlijke middenstandsbonden
tot de Nederlandsche middenstandsvrouwen
"en schrijven wordt gericht, wssrin zg wor
den aangespoord hun inkoopen te doen cn
te laten werken bij den Middenstand
Vervolgens werd de rondvraag, de schrif
telijk was bevoorbare id. behandeld
Op een vraagt wst het H.B. denkt van de
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De houding der diverse landen tea op-
ikhtr van de toelating »an Ho*jet-Rus
land tot den Volkenbond. (2de blad).
Het Nazi-congres te Neurenberg. (2da
blad)
De teatielataklng in de Vrreen. Staten.
(3de blad).
BINNENLAND.
Bepalingen omtrent prijs van room en
vetgehalte In kaas. (late blad).
De ronllngenteerlng van manufacturen
en van slrrgewaaarn. (late blad).
Jaarvrrraderlng van de llanza In het
Biadom Haarlem, (late blad).
Provinciaal Kapittel der Pater* Frsncla-
canrn. (Kerkn, late blad).
vereenigbaarheld van het lidmaatschap van
de Hanze cn van een fascistische of natio
naal-socialistische organisatie, werd van be-
at uurszijde geadviseerd dergeigke loden te
royeeren.
Na om kort dankwoord van den heer
Stumpel werd werd de vergadering goalo-
ten. Toen dromde men om de bestuurstafel
om hot echtpaar Siruyken oen „Lang zullen
z|j leven" toe te ringen»
Daarna vertrokken de meeste afgevaar
digden naar de Almitento.
OM HET MOOIE WERK
Om het mooie werk vestigen or>der»taan
den, de penningmeester* van het beker-
rings werk van Pater Hendrichs
in de 4 plaatsen Amsterdam, den Haag.
Lelden en Rotterdam, da aandacht op het
40-jarig Priesterfeest van Peter Hendrichs
8 Bept as. Wg veroorloven ons, op dezen
dag. Katholiek Nederland te vragen, om
den onvermoeibsren missionaris In Neder-
land een stoffelijk bewijs te zenden van
waardeering voor zijn mooie werk.
W|j. de penningmeesters in de 4 plaatsen,
weten hoe hoog noodig die steun is Niet
enkel immer» het buitenlandsch Missie
werk elacht stoffel ijken steun.
Man kan, wal men er voor wil beschik
ken. zenden aan het adres van den fees
teling, Laan 27 den Haaf, of op het giro
nummer van den penningmeester In den
Hasg 140615.
Gods zegen «ver alle weldoeners van
dit mooie werk!
De penningmeester» van het werk:
Voor Am sterdam: J. Zwerver. Geu
zen «ad e 49.
Voor den H a a g: L PoppeLer. giro
140615, SpMslmarkt 50.
Voor Lelden: G. Friedhoff. Oud*
Rijn 86.
Voor Rotterdam: Mevr. v. Megen.
2de Middcllandstr. 7.
