Z5ste Jaargang
ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1934
No. 7880
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekJ ZSC per kwartaal
Bij onze Agenten 29 cent per week J 2.69 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, btf
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummer» i cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT;
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingeaonden Mededealingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste >0 woorden, waarin be-
bctrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 9JÜ
V Crltiek
Dr. H. Dorresteyn S.C.J. uit Bergen op
Zoom wees dezer dagen in een rede over
„critiek op de clerus", gehouden in een
congres van „Ons Geestelijk Erf", op de
critiek, zooals deze zich uitte in de Middel
eeuwen. En vervolgde dam
„De kritiek op dc geestelijkheid van onze
dagen heeft veelal betrekking op dezelfde
punten als de Middeleeuwsche critiek. Ook
de klagers van onzen tyd zyn over het al
gemeen zeker niet anti-dericaal gezind,
maar het is te vreezen, dat hun critiek haar
doel voorbijschiet en onervaren en be
krompen geesten van den priester ver
vreemdt".
Deze opmerking willen wü éven be
lichten.
Degenen, die critiek uitoefenen op de
clerus, de geestelijkheid hetzij op hun
persoonlijk leven, hetzij op hun zielzorg
methode zijn n i e t a 11 e n anti-clericaaL
Zeker niet. Die critiek kan brekend en
tegelijkertijd bouwend zijn en zuive
rend werken. Maar zij k a n ook haar doel
voorbij schieten en verwoestend wer
ken.
't Staat voor ons vast, dat met deze laat
ste mogelijkheid véél te weinig rekening
wordt gehouden door critici, die het goed
of althans niet slecht bedoelen. Dezen moes
ten klaarder beseffen en helderder inzien,
dat óók zelfs goed-bedoelde critiek héél
veel kwaad kan stichten. En ook.,.,
moesten velen, de meesten dier critici op
persoonlijk leven van geestelijken in de
practijk van hun leven meer en beter too-
nen te kennen, dat dc beoefening der deugd
en de volmaakte beoefening der deugd is
voorgeschreven en voorgehouden niet al
leen voor geestelijken, maar ook voor...,
leeken, dus ook voor henzelf!
BINNENLAND
PATER A. J. WESSELS SJ.
Dr. J. Rietra S.J. volgt hem op als rector
van het St. IgnatiuscoIIege.
Tot rector van het St. IgnatiuscoIIege te
Amsterdam is benoemd de Zeereerw. Zeer-
gel. Pater Dr. J. Rietra SJ.
De afgetreden Rector. Pater A. J. Wes-
se is S.J. werd door het Hoogwaardig Epis
copaat benoemd tot secretaris der vereeni-
ging van R. K, Ziekenhuizen.
WEDEROM UITZENDING VAN DE
TROONREDE.
De Koningin heeft toestemming verleend
om, evenals vorig jaar, ook ditmaal de
Troonrede, welke zij ter gelegenheid van
de opening van de zitting der Statcn-Ge-
neraal zal uitspreken, per radio uit tc zen
den.
De uitzending zal plaats hebben door dc
beide Nederlandsche omroepzenders, ter
wijl de uitzending naar de overzecsche gc-
biedsdeelcn des rijks zal geschieden door
den Phohizender en door de rijkszenders
te Kootwijk.
De verzorging van de technische instal
latie in de Ridderzaal is in handen van
den technischon dienst van het staatsbe
drijf der P.T.T.
UITVOER VAN BLOEMBOLLEN.
Naar het Weekblad voor de Bloembollen
cultuur verneemt, is er een zeer grootc
mate van waarschijnlijkheid, dat het con
tingent voor invoer van bloembollen in
Denemarken, dat op 300.000 K G, was ge
steld, zal worden verhoogd tot 600.000
K.G.
DE AARDAPPELPRIJS.
De groothandelaren in aardappelen, uit
de grootc steden, die te Amsterdam in ver
gadering bijeen waren hebben naar aan
leiding van dc nieuwe bepalingen aangaan
de vervoervergunningen van aardappelen
een telegram aan het ministerie van oeco-
nomische zaken gezonden, waarin wegens
practischc onmogelijkheid tot juiste nale
ving van deze bepalingen opschorting van
heffing op aardappelen verzocht wordt,
daar dc prijzen der aardappelen voor de
telers voldoende loon end zijn en dc prijs
van het product voor vele consumenten te
boog wordt
RESTITUTIE VAN VETACCIJNS.
In aansluiting met de mededeeling in een
vorig nummer kan nog het volgende wor
den gemeld in verband met de op 6 Aug.
as. ingaande verlaging van de heffing op
vetten.
Verschillende groepen in den handel
hebben verzocht hen tegemoet te komen
door restitutie te verleenen van het ver
schil in heffing voor de hoeveelheden vet.
welke zy op 6 Augustus asa in voorraad
hebben en waarvoor zy 0.352 heffing per
is bereid dit te doen, volgens de hieron
der voor de verschillende groepen aange
geven. regeling.
Bakkerijen, biscuit, en banketfabrieken en
dergelijke bedrijven,
welke aanspraak wenschen te maken op
deze restitutie, dienen aan de crisis-zuivel-
centrale een gespecificeerde opgave te ver
strekken van de voorraden vetten, oliën en
geraffineerde cacaoboter, welke aan het
einde der bedrijfsweek 30 Juli4 Augus
tus 1934 in hun bedrijf aanwezig zijn.
Tevens dient te worden opgegeven, door
welken leverancier de bedoelde producten
geleverd werden. Met betrekking tot de
voorradige vetten dient tevens te worden
vermeld letter en nummer van het gelei-
debiljet, waarop werd ontvangen en/of
serieletter en nummer der banderolles.
Bedoelde opgaven zullen alsdan worden
geverifieerd door een controleur der crisis-
zuivel-centrale. Geen restitutie zal kunnen
worden verleend van partijen, welke vóór
het bezoek van den controleur verwerkt
zyn.
S lager» bedrijven.
dienen een gespecificeerde opgave te ver
strekken aan de crisis-zuivel-centrale van
de op 6 Augustus as. voorradige hoeveel
heden vet en reuzen, voorzien van bande
rolles. Deze opgave zal alsdan door een
controleur der crisis-zuivel-centrale nader
worden geverifieerd. Door den controleur
worden over de oude banderolles nieuwe
aangebracht. Het verschil in heffing ad
0.112 per K.G. zal daarna door de cri
sis-zuivel-centrale worden gerestitueerd.
Ter bevordering eener vlotte afwikke
ling wordt aangeraden de hoeveelheden
vet en reuzel per 6 Augustus as. voorzien
van oude banderolles, zoo klein mogelyk
te doen zyn.
De voorraden ongebruikte banderolles
kunnen aan de crisis-zuivel-centrale ter
inwisseling worden gezonden. Hierby
dient te worden vermeld, of men in de
plaats der oude banderolles nieuwe
wenscht te ontvangen en zoo ja, welk aan
tal. Tevens dient hierby te worden opge
geven, wanneer cn by wien de ter inwis
seling gezonden banderolles werden ge
kocht. Bij accoordbevinding van een en
ander wordt het te restitueeren bedrag door
dc crisis-zuivel-centrale overgemaakt.
Voor restitutie of inwisseling komen al
leen die banderolles in aanmerking, waar
van kan worden aangetoond, dat deze bij
de crisis-zuivel-centrale of bij een door
haar gemachtigde instelling zyn gekocht.
Voor zoover van door de crisis-zuivel-
centrale erkende bedrijven gcbandcrol-
leerd vet in kleine verpakking werd ont
vangen, verzoekt de centrale met den le
verancier een regeling voor ruiling met
vet met nieuwe banderolles te treffen. De
crisis-zuivel-centrale zal met deze leve
ranciers daaromtrent gaarne overleg ple
gen en een restitutie-regeling treffen.
De nieuwe banderolles kunnen reeds
thans worden verstrekt.
Winkelbedrijven.
Dc crisis-zuivel-centrale verzoekt den
winkelbedrijven, omtrent de op 6 Augus
tus as, in deze bedryven voorradige klcin-
verpakkingen van 1/4 en 1/2 K.G. vet en
reuzel, voorzien van oude banderolles, met
de leveranciers dezer artikelen een rege
ling te tracshten te treffen om dezen voor
raad in te ruilen tegen ve* en reuzel, voor
zien van nieuwe banderolles. Dc centrale
zal met deze leveranciers daaromtrent
gaarne overleg plegen en een restitutiere
geling treffen.
De crisis-zuivel-centrale vestigt er dc
aandacht op, dat voorraadsopgaven resp.
verzoeken om restitutie, welke ns 12
Augustus as. by de centrale inkomen, niet
meer in behandeling kunnen worden geno
men.
CRISISBOTERMERK KOST EEN GULDEN
De Crisis Zuivel Centrale maakt be
kend. dat voor de week van 411 Augus
tus, behoudens tusschentijdsche wyziging,
de prys van het crisisbotermcrk en d:c van
de vervoervergunning van buitcnlandschc
boter is vastgesteld op 1.
EEN NEDERLANDER IN DITTSCHLAND
GEVONNlft,
Twee Jaar met aftrek van preventief.
Onze landgenoot H. M. Spansier is door
het „Volksgericht" te Berlijn veroordeeld
tot twee jaar ge vangen btr af met aftrek
van de preventieve hechtenis, die bijna een
jaar heeft geduurd aldus meldt „Het Volk".
In aansluiting op het bovenstaande wordt
uit 's-Gnavenhage gesneld, dat heden by
het departement van Buitenlandsche Za
ken van onzen gezant te Berlijn de mede
deeling is ingekomen van de uitspraak van
het Duitsche volksgerechtshof.
De Berlynöche correspondent van hc<
„Hbld." schryft:
We hebben hedenmiddag inzake het
proces-Spansier een onderhoud gehad met
den Nederlandse-hen juridischen raadsman
van Spansier. mr. Van der Goes van Naters,
die op het oogenblik nog te Berlijn ver
toeft en morgen naar Nederland denkt
terug te keeren. Mr. van der Goes beves
tigde, dat Spansier tot twee jaar gevan
genisstraf veroordeeld is met aftrek van de
preventieve hechtenis, die ongeveer een
jaar geduurd heeft. Hooger beroep is niet
mogelyk. Kans op gratie door een besluit
van den njkopresident blyft echter bestaan
en het ligt inderdaad kt de bedoeling van
mr. van der Goes, die hedenmiddag nog
tot den veroordeelden zal worden toege
laten, zulk een verzoek door Spansier tc
laten ondcrtcekcncn en het van een toelich
ting te voorzien.
Over een cn ander heeft hij hedenoch
tend nog met ons gezantschap van gedach
ten gewisseld, en de mogelijkheid, dat het
gezantschap bij een verzoek om gratie
adhaesie betuigt, blyft bestaan, zoolang niet
tot een andere houding besloten is. Men
zou hieruit kunnen afleiden, dot een ver
zoek om gratie door dc Nederlandsche rc-
geering met wordt overwogen.
Het is wel zeer merkwaardig, dat het zoo
lang geduurd heeft, voordat het vonnis, men
moet hier wel zeggen, uitlekte. Ecnige
officieele mededeeling was niet tc krijgen.
Van Duitsche zijde, zoowel van het ryks-
ministorie van juatit.- als van het pers
bureau der justitie in Moebit werden jour
nalisten medegedeeld, dat men niet compe
tent was, of dat men zich voor dc zaak-
Spansier „niet interesseerde". Ook ons ge
zantschap ia pas zeer laat op de hoogte ge
steld. Naar de meaning van mr. Van der
Goes u> de straf zeer zwaar, vooral ook als
men dc op die i zelfden dag door het volks
gerechtshof uitgesproken vonnissen tegen
Duitschers wegens hoogverraad daarmee
vergelykt. Men had gehoopt, dat Spansier
vrij zou komen, nadat hij zoolang in voor
arrest had gezeten. Blijkbaar tw het
zwaarste punt in de beschuldiging, n.l. dat
in het blad, dat h(j colporteerde een Duit
sche tank afgebeeld stond, reeds als punt
van beschuldiging teruggenomen. Wat dan
overbleef, was waarlijk mot zoo ernstig, dat
het met twee jaar gevangenisstraf moest
geboet worden.
Dc ecnige hoop voor den beklaagde ia dus
nu nog, dat hem gratie verteend wordt. Ge
zien de verwarde politieke situatie, waar
door het woord rijksprcKidcnt uit dc Grond
wet geschrapt is cn dus ook het recht van
gratie, dat deze hoogste ambtenaar uit
oefent. in het gedrang zou kunnen komen,
is hot moment voor deze laatste poging voor
Spansier niet bepaald gunstig te noemen
Dc Volkskrant schrijft naar aanlei
ding van dc hier bedoelde vcroordccling:
„In Duitachland is een Nederlander ver
oordeeld.
Dat gebeurt meer. maar het geval dat wij
op het oog hebben ia een zeer bijzonder
gcvaL
Bijna een jaar geleden is dc bedoelde
Nederlander, Spansier, tc Kleef gearres
teerd.
Wat heeft hij misdreven cn waarvoor is
hy veroordeeld?
Spansier heeft te Nijmegen een blad
verspreid, dat in Duitachland niet zou wor
den toegelaten.
En om dit verspreiden, buiten Duitach
land, is Spansier landverraad tegen het
Duitsche rijk ten laste gelegd.
Het is een zonderlinge aanklacht, cn In
dien zich. naar Duitsche opvatting, aan
landverraad schuldig maken w ie voor Duit
sche ooren onwelgevallige beoordeelingen
schrijven of verspreiden, dan zou minstens
de halve wereld daaraan plichtig staan.
En indien alle Nederlanders cn andere
buitenlanders, in Duitachland over de
grens komend, gearresteerd moesten wor
den op klacht van landverraad, die aan
Spansier-* delict schuldig moeten worden
geacht, dan zouden dc Duitsche gevange
nissen ze niet kunnen bevatten.
Ongeveer een Jaar lang heeft men het
gcval-Spansicr op sleeptouw gehouden,
vandaag sprekend van deze, morgen van
EERSTE PLECHTIGE H. MIS
Pater J. Menken M.S.F.
De weleerw. Pater J Menken begon In
1923 zyn studie in het Missiehuis „St. An-
tonius" tc* Kaatsheuvel, waar hij vijf jaar
verbleef. Daarna trad hij in het noviciaat
der Missionarissen van dc H. Familie te
Goirle-Nieuwkerk. cn legde in 1929 de tij
delijke kloostergeloften af
Op last van zijn Oversten maakte hij
zijn theologische studiën in het Missions-
haus „Mario Httf te Ravcngiersburg bij
Trier (D 8 Sept 1932 legde hij dc
eeuwige kloostergeloften af tc Ouden
bosch en ontving in dezelfde maand de c
kleine Wijdingen te Hoeven. 30 Juli 1933
werd hy tot sub-diaken gewijd en kort
daarna tot Diaken. Zondag 29 Juli J1. ont
ving hij tc Oudenbosch de H Priesterwij
ding. uit de handen van Z H. Exc. Mgr.
P. Hopmans, Bisschop van Breda.
Donderdag 9 Aug. a zal dc ccrw. neo-
myst zijn eerste li Mis opdragen In de
St. Lodcwijkskcrk alhier.
die rechtbank, waarvoor hij zou verschij
nen.
Eindelijk werd besloten, dat h(J zou wor
den gedaagd voor het Volkagerichtahof,
een paar maanden geleden bij noodveror
dening ingesteld go rui men tijd derhal
ve na het plegen van het feit, waarvan onze
landgenoot was beschuldigd.
Voor dit hof, in meerderheid uit leckcn
samengesteld, is de zaak met gesloten deu
ren behandeld, cn door dit hof is Spansier
veroordeeld.
Tol welke straf, is op het oogenblik on
bekend, terwijl ook alle inlichtingen daar
omtrent worden geweigerd.
Dit ia geen rechtspleging meer, waarmee
het buitenland voor zijn landgenooten ge
noegen kan nemen.
Wat Duitachland met z(Jn clgcn inwo
ners doet, moet het zelf weten: dc gebeur
tenissen van 30 Juni. dc summiere exe
cuties door Hitler zelf of op zijn laat ver
richt, maken ook verder alles mogelijk.
Maar tegenover vreemdelingen heeft
Duitachland we zeggen niet zekere égards,
maar de wetten der menschel ij kheid in
acht tc nemen.
Geen enkel land kan gedoogen, dat die
met voeten worden getreden.
Ook Nederland niet
Wij vragen niet, of Duitachland. of Duit
sche rechters (waar blijft hel bekende en
fiere Franache woord: 1a cour rend des ar-
réts et non pas des services: het hof wijst
vonnissen cn bewijst geen diensten?) zich
hetzelfde zouden veroorloven, Indien dc be
schuldigde een Engclschman of een Ame
rikaan, een Franachman of een Italiaan
was.
Nederland kan niet toelaten, dat zóó een
landgenoot wordt veroordeeld.
Of Spansier een sociaal-democraat Is of
niet. heeft met de zaak niets te maken.
Hü ia een landgenoot, tegenover wlcn
onrecht is gepleegd, onrecht door de lan
ge gevangenhouding, onrecht door een in
het geheim gewezen vonnis.
Onze gezant te Berlijn en ons mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken mogen
niet berusten.
Zij zullen niet berusten, want de eer
van ons land is op het allernauwst by deze
zaak betrokken, die niet alleen den ver
oordeelde geldt, maar alle Nederlander».
Zouden wij voor Duitachland zwichten,
dan zouden wij een morcele nederlaag lij
den. die onzen naam ook internationaal on
herstelbaar zou blamcercn.
En zoo ver is het met Nederland toch
nog niet gekomen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF
BLADEN WO. GEILL. ZONDAGS
BLAD.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Hindenburg» laatste tocht naar het slag
veld van Tannenberg. (3de blad).
Treedt kardinaal Panel II af. al» kardl-
naal-staatssecretaris? Geruchten worden
tegengesproken. (3de blad).
De onderhandelingen van het Vatieaan
met Duitachland en Spanje. (3de blad).
Een nieuw
laad. Sdt bied)
Lr» tic kamp ln Duttsch-
Nog geen bed I wing over von Papen»
geakateiliap fto Wmbml (Mi bied).
Cholera ln Voor-Indlê. (Builen!. Berich
ten 3de blad).
BINNENLAND.
Bepalingen inxake de restilulle van vet-
accljn». (late blad).
Pater Weasels 8J. benoemd lot secre
taris der Vereenlging van R. K. Zieken
huizen. (late blad).
Brandstichting In een rafé te Amsterdam
(Gem. Berichten, 2de blad),
Verdrlnklngsgrval te I.eek. (Gem. Bcr.,
2d» blad).
Verschillende verkeersongevsllen, waar
onder (lowlriijk te Rottum-Meersen. (Gem.
B»r2de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Het Davls-beker-tournool. (4e blad).
Een geUIustrccrd artikel over dc
Beurs van Bcrlage. (3de blad).
Een geïllustreerd artikel over dc
ontwikkeling van dc verkeersmidde
len. (4dl bl.nl)
De algcloopen weck in bet Buiten
land. (*1de blad).
Dc radio-programma's. (2de blad).
Leest onze advertentie op pao 4
GARAGE BEDRIJF JAC DE GROOT
Goedkoope trein
Wij verwijzen naar een tweetal adver
tentiën in dit nummer betreffende een
goedkoope trein iederen Zondag t m. 2 Sep
tember naar Arnhem en Nijmegen en een
op Zondag 12 Aug. nssr Stavoren. Sneck,
Leeuwarden cn Groningen.
STADSNIEUWS
Kxamrn* PonUehool.
Voor het examen ln Steno-typen in de
Ned. taay (130 lettergrepen per min af-
genomen door den Alg. Stenografen-Bond
op 21 Juli J1slaagden de dame* J
torborg. Oegstgecst. A J. Pasta. C. Pracht,
M. C Vermeulen, Leiderdorp. A N Vis
eer. K. van der Voorde en de heer J. Kok.
Voor Steno-typen in de Duitache taal:
Mej. E. J. C. van Zwlcten.
Voor kantooratenograaf ln de Ned. taal:
de heer C. Bloot
Voor MachincschriJven diploma B (mi
nimum 120 regel* per uur): de dames M.
H. Bouwman. W. de Broekert C. van Dui
venvoorden. Katwijk aan Zee; G. J. Heyl,
Warmon. Th Roesteen, Kstwyk aan Zee;
M. G. IJasc! d» Schepper en de heeren: A.
J, Akkerman, J. W. janzen. Voorschoten;
C. H da Klerk Walters. N. Kwastro Jr.
Afgewezen één.
Allen zijn leerlingen van dc PonUehool,
Steenschuur 14, alhier.
Waar geen woonplaaU vermeld, Is deze
alhier.
