DE TOESTAND VAN
VON HINDENBURG
25ste Jaargang
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1934
No. 7871
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DÉ ABONNEMENTSPRIJS bedrukt bg rooraitbeUfiog
Voor Leiden U eent per weekt U* per kwartaal
Bij 0112e Agenten 20 cent per week 2.00 per kwartaal
Franco per poet 2-95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondageblad ie toot de Abormé's ver
krijgbaar tegen betekng ven iO oent per kwartaal, bjf
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers i cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 11
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. l\
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewon* Advertentiën 30 cent per regel
▼oor Ingezonden Mededaalingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur m
verhuur, koop en verkoop: 0.50
Geld to kort.
•t Kan moe iel ijk en zelfs onmogelijk met
wiskundige zekerheid worden aangetoond,
maar toch aarzelen wy niet, om als onze
meening uit te spreken, dat de directe be
lastingen over het algemeen een hoogte
hebben bereikt, welke ze niet kunnen
overschrijden, zonder oeconomisch een ont-
wrlchtenden Invloed te gaan uitoefenen.
Wij zeggen over het algemeen.
Als 't moet, kan de directe belasting nog
wel wat naar omhoog hierendaar, wat
klassen van gemeenten en wat categorieën
van personen betreft. Maar men vergete
toch niet, dat ten slotte een maar steeds
opgevoerde directe belasting het oecono
misch leven gaat ontwrichten, omdat zy de
koopkracht doet dalen en verslappen.
Dat geldt, natuurlijk, ook voor de indi
recte belasting. Doch o.L niet in dezelfde
mate. F e i t e 1 y k is het precies hetzelfde,
of men 100 gld. op zyn belastingbiljet vindt
vermeld of eenzelfde bedrag in kleine por
ties betaalt bij verschillende inkoopen
door middel van indirecte belasting; doch
psychologisch maakt het verschiL De
eerst-genoemde belasting, de directe,
wordt veel meer beschouwd en gevoeld als
een last, daar zij is een afzonderlijk op
zich zelf staande uitgave, welke men moet
doen, waaraan men zich ook niet kan ont
trekken.
Hiermede verdedigen wij geenzins
alle indirecte belasting. Integendeel. Vele,
de meeste zelfs der vormen van indirecte
belasting drukken onbillijk, gaan lijnrecht
in tegen het beginsel van belasting-naar-
draagkracht.
Doch er zijn ook uitstekende vormen van
indirecte belasting.
En er kunnen o.i. aan deze laatsten nog
nieuwe worden toegevoegd!
Wij denken aan een belasting op passen
voor buitenlandsche reizen, die men voor
z'n pleizier onderneemt.
Wy denken aan een (landelijk ingevoer
de en vastgestelde) belasting op publieke
vermakelijkheden, welke gedeeltelijk of ge
heel ten bate van de betrokken gemeenten
zou kunnen strekken.
Naar dergelijke belastingen zal de re
geering die geld te kort komt moéten
uitzien.
DE VRIJE VESTIGING DEN
MIDDENSTAND
De middenstand neemt nog steeds een
afzonderlijke positie in het economisch le
ven in. Meerdere malen heeft men zyn on
dergang reeds voorspeld, doch steeds blykt
hy nog in leven te zyn en vele stormen te
kunnen doorstaan.
Eén van de meest typische kenmerken
van den middenstand is echter, dat men
er zoo gemakkelijk in binnen kan dringen.
Aan een middenstander wordt hoege
naamd geen eisch gesteld. In tegenstel
ling met practisch alle andere vrije be
roepen, is de middenstand een open stand.
Want er moet onderscheid gemaakt wor
den tusschen een vrij beroep en een open
stand. Juist voor het vrije beroep zijn in
het algemeen strenge eischen gesteld.
Denk slechts aan dokter, advocaat, notaris,
onderwijzer, enz.
Voor het uitoefenen van die beroepen
worden eischen van bekwaamheid gesteld.
Voldeed men daarin niet, dan blyft de
poort, die toegang geeft tot dat vrye
beroep onverbiddellijk gesloten.
Doch in den middenstand heeft tot nu
toe in Nederland de idee van vrye vesti
ging geheerscht. Aan den arbeider stelt
de werkgever zekere eischen van vakbe
kwaamheid, alvorens hij hem in zyn
dienst neemt, doch hU die middenstander
wenschte te worden, was dit, om het zoo
eens uit te drukken, op hetzelfde oogen-
blik, dat de wensch daartoe by hem op
kwam.
Dat dit tot allerlei misstanden in den
betrokken stand aanleiding moest geven,
behoeft feitelyk geen nader betoog. En dat
die misstanden juist in dezen crisistijd
het scherpst aan het licht zouden komen,
behoeft evenmin verwondering te wokken.
Van den georganis eerden middenstand
is er dan ook in den laatsten tijd actie ge
voerd, om te komen tot vestigingaeischen.
Het is de R.-K. Middenstandsbond geweest,
die het eerst in deze richting gestuwd
heeft, doch de andere bonden zyn in deze
Spoedkabinetsraad te Berlijn.
HET BULLETIN VAN HEDENMORGEN.
Rustige nacht, pols zwakker.
Het bulletin van de behandelende ge-
neeshecren te Neudeck, dat hedenmogren
om 8.30 uur werd uitgegeven, luidt:
Ondanks een rustigen nacht neemt de
zwakte toe. De rykspresident is helder van
geest en vrij van koorts. De polsslag is
zwakker.
DE KWESTIE DER OPVOLGING.
Instructies aan de pers.
De zorgwekkende toestand van rijkspre
sident Von Hindenburg blykt o.a. uit de
instructies, welke in verband met de ziek
te van den president aan de pers zijn ge
geven. Volgens deze instructies, mogen de
bladen, naar United Press meldt, geen ex
tra edities uitgeven. Zij mogen wel is waar
zwaar opgemaakt uitkomen en over de ver
diensten van Von Hindenburg jegens het
vaderland, over zijn persoon en zijn ka
raktereigenschappen schrijven, maar het
is verboden zich aan speculaties te wagen
met betrekking tot een opvolger by een
eventueelen dood van Von Hindenburg, of
over den invloed daarvan op de Duitsche
politiek. Over deze kwesties mogen de
Duitsche bladen alleen berichten van het
„Deutsche Nachrichten Biiro" publicceren.
SPOED-KABINETSRAAD.
Hoewel officieel daarover niets wordt
gemeld, hebben de berichten omtrent den
gezondheidstoestand van den rykspresident
in politieke kringen groote onrust veroor
zaakt Onmiddellijk na ontvangst der eer
ste desbetreffende mededeelingen heeft
Hitier zich naar Berlijn begeven voor een
spoed-kabinetsraad. In gezaghebbende
kringen wijst men erop, dat bij een even
tueel overlijden van von Hindenburg een
nieuwe president zou moeten worden geko
zen. Men beraadslaagt thans over de te
volgen procedure en het wordt waarschijn
lijk geacht dat de hertog van Brunswyk
eerste candidaat zal worden. De hertog van
Brunswyk is een neef van den Engelschcn
koning en van 'wylen tsaar Nico laas en
schoonzoon van den ex-keizer.
Hitier evt plaatsvervangend
rijkspresident?
Volgens de bepalingen van de Grondwet
moet de president van het rijksgerecht als
plaatsvervanger den president by diens
overlijden optreden.
Men gelooft echter, dat dit thans niet
het geval zou zyn en dat bij ©en eventueel
DE 86-JARIGE RIJKSPRESIDENT. WIENS
OVERLIJDEN IEDER OOGENBLIK
GEVREESD WORDT.
overlijden van den rykspresident, op grond
van een desbetreffende beslissing, rijkskan
selier Hitier als plaatsvervangend rykspre
sident zou worden benoemd. In verband
hiermede wordt het voor mogelijk gehou
den, dat in dat geval de Pruisische minis
ter-president Göring of de plaatsvervan
ger van Hitler, Rudolf Hess, als plaatsver
vangend kanselier zou optreden.
ERNSTIGE VII WIKKELINGEN
GEVREESD.
Het bericht over de ziekte van rijks
president von Hindenburg heeft in Fran-
ache politieke kringen groote sensatie ver
wekt
De berichten over de ziekte van von
Hindenburg worden door alle bladen op
in het oog loopende wijze gepubliceerd.
De dood van von Hindenburg, aldus ver
klaart men in toonaangevende kringen, zou
aanleiding kunnen zijn tot ernstige bin-
ncnlandsche verwikkelingen in Duitsch-
Land.
De dood van den rykspresident zou bo
vendien aanleiding kunnen zijn tot nieu
we verontrusting in den Europecschen po-
litieken toestand, welke juist kort na het
bericht van den moord op dr. Dollfuss, zeer
gevaarlijk is geworden.
HITLER NAAR NEUDECK.
Rijkskanselier Adolf Hitler, is hedenmor
gen om 10.15 uur per vliegtuig naar Neu
deck gegaan.
stuwing medegenomen en de Kon. Ned.
Middenstandsbond geeft op het oogenblik
in zyn wekelijksch orgaan de beantwoor
ding van verschillende vooraanstaande per
sonen op de vraag, of inderdaad tot vesti-
gingseischen moet worden overgegaan.
Wij meenen niet te gewaagd te zyn, als
wy voorspellen, dat het meerendcel een
bevestigend antwoord zal geven. En o.L
terecht. Wil de middenstand zich werke
lijk saneeren, dan zullen op de één of an
dere wijze vestigingseischen gesteld moe
ten worden.
Die eischen vallen in het algemeen in
twee groote hoofdgroepen uiteen, n.L de
eischen van vakbekwaamheid en van cre-
diet waardigheid.
Deze eischen moeten als volkomen billijk
worden beschouwd, want alle mislukkin
gen in den middenstand zyn practisch te
rug te voeren tot één van deze beiden.
Om werkelijk een goed middenstander
te zyn en te blijven, is meer noodig dan
dat men iets over den toonbank aan een
klant kan uitreiken. Vooral in den tegen-
woordigen tyd spreekt dat sterk. Kennis
van en ervaring in het vak. dat men
wenscht uit te oefenen zijn onontbeerlijk,
om aan de moeilijkheden van den tegen-
woordigen tijd het hoofd te bieden
En het doet den middenstand als klasse
in de samenleving geen goed. dat daarin
personen, die of bekwaamheid of crediet-
waardigheid missen, of zelfs beiden, voor
komen.
Het probleem van de distributie der goe
deren wordt steeds nijpender. De produc
tie levert techmsch geen moeilijkheden
meer op, doch alles stuit af op de distri
butie. Niet, dat wy in dit artikel zelfs maar
een begin van oplossing van dit diep-in-
grijpende probleem willen geven, doch het
was er ons slechts om te doen, in verband
met het kweeken van een gezonden mid
denstand. te wijzen op de groote beteeke-
nis, die dit vraagstuk voor het gehecle
economisch leven heeft.
By dit alles zal er zonder eenigen twij
fel sprake moeten zijn van ©en samenwer
king tusschen Overheid en organisaties der
betrokkenen. Op het terrein van het econo
misch leven zien wy die beiden steeds meer
naar voren komen.
Doordat de enkeling volkomen machte
loos is komen te staan tegenover de op
hem aanstormende problemen, is het de
samenwerking onder bepaalde vormen
van de diverse organisaties en van Rcgee-
ringsinstanties geworden, welke alles in
goede banen moet leiden.
In hoeverre aan deze laatste verwach
tingen altijd beantwoord wordt, zullen wij
maar in het midden laten. Dit is trou
wens ook een kwestie van practise he uit
voering. waarbij uiteraard ook weer steeds
naar verbetering gestreefd moet worden.
BETALINGSVERKEER MET
DLTTSCHLAND.
Hedenavond vertrekt een officieele com
missie onder leiding van dr. H. M. Hirsch-
feld. den directeur-generaal van Handel en
Nijverheid, naar Berlijn, ten einde met de
Duitsche Regering besprekingen te voe
ren over de regeling van het betalings
verkeer tusschen Nederland en Duitsch-
land.
De commissie bestaat uit de heeren mr.
C. A. baron Bentinck van het Departe
ment van Financiën, mr. C. J. M. Schaap
man van het Departement van Buiten-
landsche Zaken en den heer B. P. van Ber-
kum van het Departement van Economi
sche Zaken.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
KLEINE PARTIJTJES.
Omtrent de wenachelykheid van het re-
geeringsvoorstel. geen vertegenwoordiging
in de Kamer toe te laten van partytjes,
die minder dan drie gekozenen hebben, u
in het katholieke kamp geen instemmig-
heid.
De Volkskrant pleit fel tegen:
Het evenredige kiesstelsel beoogt,
zooals het woord aanduidt, een even
redige verdeeling van het aantal ze
tels; maatstaf van de evenredigheid
is de zetel-eenheid, wat wy gewoon
zyn den kiesdeeler te noemen
En wat doet nu de minister?
In plaats van den kiesdeeler ver
langt hU driemaal den kiesdeeler,
niet voor de verdeeling der zetels,
maar om toegang tot de Kamer te kry-
gen....
De minister kan meenen, dat zyn
oplossing gelukkig ia, maar hy moet 't
pubhek niet wijs pogen te maken, dat
wat hy doet zich met evenredige ver
tegenwoordiging verdraagt....
De felste afkeer van de „ephemera
partijtjes" kan nooit goedpraten, dat
drie hetzelfde is als één.
Wanneer één als grondslag wordt
aanvaard, kan men niet door een alim-
migheidje, tegen den geest der wet, te
gen den geest van het evenredige kies
recht in, voor één drie vorderen.
Precies in tegengestelden zin oordeelt
de Gelderlander. Het optreden van
snipperpartytjcs, zoo zegt het blad
leidt, afgezien van veel te veel ge
praat tot een politiek van «indelooze
compromissen, welke verlammend in
werken op den parlementairen arbeid
en tegelijk aan kleine partytjes een in
vloed bezorgen, welke op geen stuk
ken na evenredig is aan hun wezen-
lyken invloed in het land....
Ook in ons land begint het snlpper-
beeld in de Tweede Kamer bedenke
lijke afmetingen aan te nemen; niet
minder dan 14 partyen en partytjes,
waaronder 8 met slechts één enkelen
vertegenwoordiger, hebben by de ver
kiezingen van het vorig Jaar de intrede
ln ons Lagerhuis gedaan....
Een partij, die geen drie zetels kan
halen, duidt op w>o zwakke weerspie
geling van den invloed, welke zy on
der de kiezersmassa heeft, dat by uit
schakeling van zulke kleine partytjes
de evenredige vertegenwoordiging niet
noemenswaard in het gedrang zal ko
men.
En daarom ïykt het ons uitstekend
gezien van de Regeering. dat zy, tot
behoud van een werkelyk gezonden
volksinvloed, uitwassen wil weren, die
aan het parlementaire stelsel zelf
slechts afbreuk kunnen doen.
VROUWELIJKE JEUGDBEWEGING
VOOR KATHOLIEKE ACTIE
„DE GRAAL".
Aan allen die het wél meenen met de
Katholieke Jeugd, in het bijzonder
aan ouders ep opvoeders.
Zooals ieder jaar is het schooljaar weer
ten einde. Vele meisjes zullen evenals uw
eigen dochter de beschuttende veilige
rust binnen onze moderne goed verzorgde
schoollokalen moeten verwisselen met de
onrustige haastsfeer van kantoren, win
kels, atelier, fabrieken en werkplaatsen.
Vry plotseling is de overgang. Is op de
lagere school dc leerlinge een voorwerp
van zorg van de onderwijzeres, wordt er
daar aan haar karakter gevyld en ge
schaafd eenmaal in het groote arbeids-
midden is het uit met die zorg. En wie, die
met de hedendaagsche toestanden ook maar
«enigszins op dc hoogte is, is er niet tot in
het diepst van zyn hart van overtuigd,
dat groote gevaren het aankomend meisje
bedreigen.
Daarom is het duideiyk. dat de geeste
lijke en verstandelijke vorming niet kan
eindigen bij het verlaten van de Lagere
school, maar dat het een eisch van dwin
gende noodzakelykheid is, dat de gods
dienstige. verstandciyke, zedelijke, cultu-
reele en lichamelijke opvoeding met tact
en aanvoelingavermogen in de psyche der
rijpere jeugd moet worden voortgezet, op
dat wy de toekomst kunnen waarborgen
een frisch en fier geslacht van Katholieke
jonge vrouwen, een gealacht, dat katho
liek leeft en denkt, kortom een ge
slacht van Katholieken van de
daad.
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
DoUfuaa' moordenaar* terecht gesteld.
Duitarhlanda medepltehtlgheid aan den
Putsch. lievige gevechten In Kartnlhlé.
(3de blad).
Revolutie-dreiging In Spanje. (2de blad)
BINNENLAND.
notelrat maakt le Vllselngen 10.088
bult. (Gem. Ber., 3de blad).
Inbraken te Middelburg en Breda. (Gem.
Ber, 3de blad).
Boerde rij brand te Rtcggerda. (Gem.
Ber., 3de blad).
Verschillende auto-ongevallen (Gem.
Ber., 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Twaalf Nederlandarhe deelnemers
de Intern. Alpenrit (3de blad).
Belangrijke wielerwedstrijden In het
Stadion te Amsterdam. (3de blad).
Zooala «enige lezers terecht hebben ge
constateerd. is In onze fotopagina op j 1.
Zaterdag de Si Stephanisdom van Boeda
pest afgebeeld in plasts van die te Wee-
nen, zooals het onderschrift luidde.
Wa de vrouweiyke jeugd van het Dio
cees Haarlem betreft, ia het de uitdruk-
kelyke wensch van den Biaschop, dat tU
zich organiseert in de Vrouweiyke Jeugd
beweging voor Katholieke Actie „De
Graal".
Ouders, begrijpt uw groote verantwoor
delijkheid.
De toekomst is aan hen, die vooruit
zien.
Welnu, die toekomst moet ons brengen
een katholiek gealacht dat Christus zal
stellen in het middelpunt der samenle
ving.
KERKNIEUWS
PARTOOR J. PORTMA.
Tot geheim Kamerheer benoemd.
Naar de „Maasbode" verneemt, heeft het
ZH. den Paus behaagd den zeer eer w, heer
J. J. R. M. Postma, pastoor der parochie
van O. L. Vrouw van Goeden Raad aan het
Bezuidenhout te 's Gravenhage te benoe
men tot Geheim Kamerheer.
Mgr. Postma werd in 1870 te Amsterdam
geboren en ontving in 1804 de H. Prieater-
wyding.
Na achtereenvolgens kapelaan te «Un
geweest te Splerdyk, Schiedam en in den
Haag in de parochie van het H. Hart van
Jcsus aan de Hobbemastraat, volgde zyn
benoeming tot pastoor te Lutjebroek en
dssrna te Dordrecht
Acht Jaar geleden volgde zyn benoeming
tot pastoor vsn O. L. Vrouw van Goeden
Raad te Den Haag.
LUCHTVAART
HET BELGISCHE KONINGSPAAR OP
SCHIPHOL.
Groote belangstel ling voor de F. 38.
Het Belgische koningspaar en de Jonge
Prins Leopold hebben gistermiddag eenige
uren op het vliegveld Schiphol vertoefd
op doorreis nasr Zweden.
Het bezoek was geheel onverwacht. Na
dat het Koninklijk gezin in het restaurant
den lunch heeft gebruikt heeft Koning
Leopold, rondgeleid door de heeren Del-
laert en Thomson, de nieuwe F. 38 en en
kele andere Indié-toestellen bezichtigd.
Vooral toonde 7. M. zeer veel belangstel
ling voor de F. 38.
Te vier uur vertrok de koninklyke fa
milie aan boord van de P.HAF.V. „de
Valk", naar Malmö.
