25ste Jaargang
WOENSDAG 25 JULI 1934
No. 7871
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 13 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 1 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «a
verhuur, koop en verkoop: t.SO
Moraal en hygiëne.
Als men geen ander middel meer weet,
om zijn houding, zijn wanstaltige houding
ten opzichte van de moraal in een schijn
van rechtvaardiging te plaatsen, dan gaat
men die moraal bespotten en beschimpen
als bekrompen en niet.... ècht-mensche-
lijk!
Zoo ook de moraal, die wij als leiddraad
moeten volgen bij de beoordeeling, wat
in het strand- en badleven al dan niet goed
en geoorloofd is.
En bij het volgen van dien leiddraad ko
men wij heusch niet in strijd met hygiëne
en wezenlijk genezend, sterkend en ont
spannend natuurgenot!
In dit verband is het niet onaardig, 'ns
te lezen, wat Dr. Veeger in „Moederschaps-
zorg" schrijft over de twijfelachtige zege
ningen van het overmatig en onophoudelijk
zonnebaden. Na het zwemmen te hebben
aanbevolen als een bijzonder gezonde sport
gaat hij verder:
„Naast deze gezonde zwem- en badbewe-
ging zien we de laatste jaren zich ontwik
kelen de z.g. natuurbaden, waarbij als
grootste aantrekkelijkheid het zonnebad
als paradepaard dienst doet.
Inplaats van te zwemmen en te baden,
waardoor de zooeven door ons opgesomde
voordeelen op doeltreffende wijze te berei
ken waren, gaat men zich in de zon bruin-
roosteren.
Het spijt mij wel, doch ik moet aan dege
nen, die meenen, dat die zonnebaden winst
foor het lichaam, winst voor de gezond
heid zouden brengen, deze illusie ontnemen.
De zon heeft ongetwijfeld een gunstige
inwerking op ons lichaam, op onze stofwis
seling, doch, zooals 't met iedere overdaad
gaat, door te veel van het goede, gaat het
nuttig effect er van verloren. Wanneer men
weet, dat het bruin worden der huid een
verweermiddel is van het door de overdaad
van zonnestralen geplaagde lichaam, en
dat, naarmate de huid bruiner wordt ten
gevolge van het zich ophoópende pigment,
er minder zonnestralen in het lichaam kun
nen djingen, is het toch te begrijpen, dat
de wijze, waarop men tegenwoordig de aan
dacht wil vestigen op het nuttig hygiënisch
effect der zonnebaden, misleidend moet
worden genoemd.
Op de nadeelen van de te sterke beschij
ning door zonlicht zal ik niet verder in
gaan; het is mij voldoende, hier gewezen ie
hebben op de twijfelachtige waarde van
zonnebaden, waarbij ik een uitzondering
zou willen maken voor de plaatselijke be
handeling van enkele ziekelijke afwijkin
gen en voor eenige zeldzame gevallen van
algemeene behandeling, doch dan ook al
leen op voorwaarde eener deskundige lei
ding.
Dat bruin worden is de laatste jaren een
mode-artikel geworden, waaraan aestheti-
ca en huidfunctie worden opgeofferd.
Hoewel de smaken ook hierin verschil
len, zijn toch vrij velen van meening, dat
die bruine kleur het niet wint van de
blanke teint, terwijl het hard en dik wor
den der bruine huid, een van de gevolgen
der huidverbranding, nu juist niet haar
schoonheid en goede werking bevordert.
Van het zwemmen cn baden, van de heer
lijke harmonische beweging, van de huid-
gymnastiek komt in de natuurbaden niet
veel terecht, zoodat de voordeelen voor de
volksgezondheid van deze baden, verge
leken met die van de zooeven beschreven
inrichtingen, practisch gesproken op niets
neerkomen.
Men gaat even in het water, baadt even,
tot zwemmen komt het gewoonlijk niet,
men gaat liggen, gaat converseeren, gaat
flirten, enz., enz.
Daarbij zijn de gevallen, dat men in het
geheel niet in het water komt, doch zich
tevreden stelt met een zorgvuldig poede
ren en bewerken der huid, niet zoo heel
zeldzaam.
Men zal mij toch toegeven, dat op deze
wijze de gezondheid niet bevorderd wordt,
evenmin als er iets van de sport terecht
komt.
En bleef het hier nu bij, dan kon men
hoogstens met spijt over zooveel dwaas
heid, met spijt ook over het verlies van
zoo vele mooie natuurplekjes, die anders
voor een gezonde roei- en zwemsport groo-
te diensten hadden kunnen bewijzen, de
winzucht van enkelen en de domheid van
velen betreuren.
Nadat echter eenmaal de bad- en zwem
sport om hals is gebracht, komt men van
het eene uiterste in het andere: men stoort
z'ich niet meer aan de meest elementraire
wetten van fatsoen en welvoeglijkheid en
werkt op de meest onsmakelijke wijze mee
aan een tentoonstelling van onbehoorlijk
heden."
Dr. Veeger 2 geen domperige zedelijk
heidsapostel!
Nieuwe wettelijke regeling
van het verkeer
Een geheel nieuwe Motor
en Rijwielwet op komst
De Regeering heeft een wetsontwerp in
gediend voor een nieuwe Motor- en Rij
wielwet beoogende verhooging van de vei
ligheid van het verkeer.
Twee vah de voornaamste bepalingen
waardoor de Regeering die grootere veilig
heid tracht te bereiken, zijn vervat in
nieuwe regelingen betreffende nummer
en rijbewijzen. Het oude nummerbewijs
vervalt. Daarvoor in de plaats komt een
r ij t u i g b e w ij s, dat dus afgegeven
wordt voor het motorvoertuig.
Zoodoende heeft de overheid het in
haar macht rijtuigbewijzen te weigeren
voor vehikels, die een gevaar zijn voor de
veiligheid van het verkeer op den weg.
De eischen voor het verkrijgen van een
rijbewijs worden verzwaard; de regeering
zal nadere bepalingen vaststellen waaraan
het medisch onderzoek moet voldoen.
Bovendien krijgt de overheid de be
voegdheid houders van rijbewijzen, te wier
aanzien twijfel bestaat omtrent hun rij
vaardigheid of geschiktheid tot het be
sturen van een motorrijtuig, aan een keu
ring te onderwerpen en zoo noodig het
rijbewijs in te trekken. Voorts wordt de
afgifte van rijtuig- en rijbewijzen gecen
traliseerd.
Er komen nieuwe bepalingen betreffende
maximum-snelheid. Gemeentebesturen zul
len slechts voor bepaalde wegen, waarop
in het algemeen zeer groote verkeers
drukte heerscht, een maximum-snelheid
van 12 K.M. per uur kunnen vaststellen.
Overigens kunnen regelen omtrent
maximum-snelheid slechts worden getrof
fen door de centrale overheid, bij alge-
meenen maatregel van bestuur.
De verzekering tegen gevolgen van wet
telijke aansprakelijkheid is nog niet, we
gens den thans geëischten spoed, in de
wet geregeld.
Het doel der nieuwe wet is: Grooter vei
ligheid, vandaar de regeling der rijbewij
zen; voldoende vaardigheid bij een proef
rit bewijst nog niet de noodige bekwaam
heid.
Ter wille van de steeds wisselende
eischen der practijk wordt de verdere uit
werking aan den minister overgelaten.
Herhaaldelijk zijn klachten geuit ever
de verschillende maximum-snelheden in
de verschillende gemeenten toegestaan.
Het is vrijwel ondoenlijk voor de auto
bestuurders van de uiteenloopende ter
zake voorgeschreven bepalingen.
De noodige eenheid zal nu verkregen
kunnen worden door een algemeen maxi
mum voor de in de bebouwde kommen in
acht te nemen snelheid vast te stellen, be
houdens dan voor die gedeelten van de
wegen, welke behoorlijk zijn afgescheiden
en niet voor andere dan voor motorrijtui
gen zijn opengesteld.
Aan Ged. Staten is opdracht gegeven
om de bebouwde kommen vast te stellen.
De tegenwoordige wot laat niet de mo
gelijkheid om met voldoende strengheid
op te treden tegen hen, die gevaren op
den weg veroorzaken. Ook te dezer op
zichte moet de wet dus gewijzigd worden.
We zagen reeds dat het ontwerp voorziet
in een scherper controle op motorrijtuigen
en mogelijk maakt het aanstonds innemen
van de rijtuigbewijzen. Maar ook overi
gens zal strenger worden opgetreden.
In de eerste plaats is gedacht aan het
veroorzaken van gevaar door personen,
die verkeeren onder den invloed van ster
ken drank.
Ook dronken bestuurders van gewone
voertuigen behooren op den weg niet
thuis.
Het groote gevaar hetwelk dergelijke
lieden op den weg veroorzaken noopt tyt
zeer strenge maatregelen: de overige weg
gebruikers moeten tegen de door hen ver
oorzaakte groote gevaren afdoende wor
den beschermd. Het rijden van zoodanige
bestuurders op de tegenwoordig druk be
zette wegen is als een zoodanige inbreuk
op de algemeene veiligheid tc beschou
wen, dat deze handeling naar het oordeel
van den minister zeker wel als een zeer
ernstig vergrijp mag worden gekenmerkt.
Het is van belang, dat dit ook meer alge
meen worde ingezien cn dat men ook al
gemeen een dergelijk optreden niet als een
vergrijp van geringe beteekenis blijft aan
merken. Het wel en wee, zelfs het leven
van de overige weggebruikers kan bier
van afhangen.
Verder is het mogelijk om dronken be
stuurders onmiddellijk te beletten met
het motorrijtuig verder te rijden en in
sommige gevallen kan zelfs tot aan de
rechterlijke uitspraak de ambtenaar van
het Openbaar Ministerie hun rijbewijs in
houden. De bescherming van da veiligheiJ
van de weggebruikers maakt dit ingrijpen
naar het oordel van den minister noodig.
Tegen hen die het verkeer onveilig ma
ken door grove onvoorzichtigheid, dron
kenschap of welhaast misdadige schuld
zal een zwaardere straf worden geéischt.
Hierdoor wordt volstaan aan het verlan
gen van zoovelen, die een zware straf bil
lijk achten tegen roekelooze weggebrui
kers.
Degene aan wiens schuld, bij gelegen
heid van een botsing, aan- of overrijding
met een door hem bestuurd motorrijtuig
de duod van een ander te wijten is, wordt
gestraft met gevangenisstraf of hechtenis
van ten hoogste 1 jaar. In geval van zwaar
lichamelijk letsel is de straf gevangenis
straf of hechtenis van ten hoogste 9 maan
den.
Indien de schuldige tijdens het ongeval
onder invloed van alcoholhoudenden diank
verkeerde, zoodanig dat hij niet m staat
moest worden geacht het motorrijtuig naar
behooren te sturen, wordt hij gestraft, bij
een doodelijk ongeval met gevangenis
straf van ten hoogste 3 jaar en og zwaar
lichamelijk letsel met gevangenisstraf van
ten hoogste 2 jaar.
Hij die dronken met een motorrijtuig of
rijwiel zich op den weg bevindt of na een
ernstige aanrijding doorrijdt of wegrijdt,
voordat de identiteit van den bestuurder
is vastgesteld, begaat een misdrijf en
wordt gestraft met een gevangenisstraf
van ten hoogste 3 maanden.
Bevoegdheid om motorrijtuigen te be
sturen kan ontzegd worden bij de zwaar
dere delicten voor den tijd van 5 jaren,
bij de lichtere voor 2 jaar. Indien men
binnen 5 jaar wederom een der zwaardere
misdrijven pleegt kan de ontzegging op
10 jaar worden bepaald.
BINNENLAND
HET LOONCONFLICT BIJ DE MIJNEN.
Bemiddelend optreden van de Regeering.
Maandag ontving Minister Steenberghc
namens den Minister-president de direc
ties van de Domaniale Mijn Maatschappij
en de N.V. Steenkolen Mijn Willem Sophie
teneinde kennis te nemen van haar stand
punt in het hangende loonconflict. De re
geering erkende de bijzondere moeilijk
heden, waarin deze mijnen verkeeren.
Nochtans verzocht minister Steenberghe
namens de regeering beide mijnonderne
mingen op dit oogenblik genoegen te ne
men met een loonsverlaging van 3 pro
cent gedurende 3 maanden, vanaf 1 Augus
tus.
De directies der betreffende mijnonder
nemingen verklaarden zich bereid aan dit
verzoek van de Regecring te voldoen. Zij
wezen er echter op, dat zij, gezien de zeer
ongunstige omstandigheden, waarin de
mijnindustrie verkeert, binnen twee maan
den het geheele vraagstuk opnieuw onder
het oog zullen moeten zien.
CONTINGENT DIENSTPLICHTIGEN.
Voor 1935 bepaald op 24.690.
In het Staatsblad is afgekondigd het be
sluit van 12 Juli 1934, dat het contingent
gewone dienstplichtigen der lichting 1935
vaststelt op 24.690 voor het geheele rijk.
INVOER VAN SARDINES.
Met 25 pCt. van dc waarde belast.
Met ingang van 21 Juli zal voor gecon
serveerde sardines, vallende onder post
no. 145, onderdeel III, sub AI, van het
tarief, behoorende bij het met ingang van
1 Juli 1934 voorloopig in werking gestelde
ontwgrp van wet tot vaststelling van een
nieuw tarief van invoerrechten, tot weder-
opzeggens, in plaats van het invoerrechte,
volgens genoemden post verschuldigd een
invoerrecht worden geheven van 25 pet.
van de waarde.
Bijzondere contingenten kolcnkachcls.
Het R.-K. Tweede Kamerlid, dc heer
Van Dijken heeft den minister van Econo
mische Zaken dc vraag gesteld, of het hem
bekend is, dat het voor de importeurs van
kolenhaarden, -kachels en -haardkachels
met het oog op de tijdige aflevering aan dc
winkeliers van het grootste belang is, dat
uiterlijk 15 Augustus a.s. vastgesteld
wordt welke bijzondere contingenten zul
len worden verleend boven het vastgestel
de contingent van veertig percent, en voorts
of de minister bereid is te bevorderen, dat
de bedoelde vaslstellling uiterlijk 15 Aug.
a.s. plaats zal vinden.
EEN TENTOONSTELLING IN HET
W ESTLAND.
Moedige daad in zwaren tijd.
Het spreekt wel vanzelf, dat het West-
land, centrum van fruit- en bloementeelt,
wijd en zijd beroemd om zijn producten
en ver over onze grenzen bekend om de
voortreffelijke kwaliteit van zijn voort
brengselen, onder de huidige omstandighe
den een zeer zorgelijken tijd doormaakt.
De eene buitenlandsche markt na de
andere ging voor het Westland verloren en
meer dan ooit te voren was men aangewe
zen op de afzet in het eigen land. De
groote verandering, welke zich thans vol
trekt in de positie van den geheelen ex
port van Nederland, komt wel zeer bijzon
der tot uiting daar waar het gaat over zul
ke speciale producten als het Westland
voortbrengt en waar de Westlanders zich
steeds op toe hebben gelegd. Uit dien
hoofde is het voor het Westland reeds
noodzakelijk zich in Nederland meer be
kendheid te trachten te verwerven, de pro
ducten binnen eigen grenzen te kunnen
verkoopen en op die wijze eenige compen
satie te vinden voor de verloren markten
in het buitenland.
En in die richting willen de Westlanders
ook dezen zomer weer iets doen, ongetwij
feld ten eigen voordeele maar toch ook in
het belang van de geheele streek. De om
standigheden maken nu eenmaal noodig,
dat er wat leven in de brouwerij komt.
In dezen geest sprak de wethouder van
Monster, de heer A. J. van Best, op een
bijeenkomst met vertegenwoordigers van
de pers, welke georganiseerd was door de
Vereeniging voor Vreemdelingen Ver
keer MonsterPoeldijkTerheidc en wel
ke woorden later nog eens door den voor
zitter van het tentoonstellingscomité, den
heer C. J. Starloos, werden onderstreept.
Alle tegenslagen ten spijt blijft het West
land volhouden, om daar waar het moge
lijk is zich nieuwe banen te veroveren. De
Westlanders willen de crisis niet afwach
ten doch haar aanvallen. En daarom heeft
de vereeniging tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer MonsterPoeldijk
Terheide het initiatief genomen om van 14
tot en met 18 Augustus te Poeldijk een
Bloemen-, Fruit- en Industrietentoonstel
ling te organisecren.
Reeds nu bestaat er groote belangstelling
voor, zoodat het bestuur reeds maatrege
len heeft getroffen om naast het groote
veilingsgebouw te Poeldijk nog een ruim
hulpgebouw neer tc zetten. Dc totale op
pervlakte zal ongeveer 1600 M.2 bedragen,
behalve dan nog dc groote buitenterreinen.
Bereids werd medewerking toegezegd
door het gemeentebestuur van Monster en
door verschillende organisaties, om op die
wijze een zoo ruim mogelijk beeld te doen
geven van hetgeen het Westland op dc
markt brengt.
Juist in de maand Augustus leek het be
stuur zeer geschikt vanwege het vreemde-
lingenbezoek aan MonsterPoeldijkTer-
heide. Het Westland heeft eigen land lee-
ren kennen, doch wedcrkcerig hebben de
vreemdelingen thans het Westland leeren
kennen als een streek van aangenaam ver-
poozen. Voor vele vacantie-gangers is een
bezoek aan het Westland niet alleen ont
spanning, maar tevens zeer leerzaam. On
geveer 100.000 bezoekers komen 's jaarlijks
het Westland bezoeken, de meesten hun
ner bezoeken er de kweekerijen, de veilin
gen of verfrisschen zich op een der drui
ven-restauraties.
Nu wil men trachten dit bezoek te vcr-
grooten, door middel van de tentoonstel
ling. Vacantiegangcrs en zij, die een uit
stapje denken te maken, kunnen dit dan
doen in dc week van 14 tot cn met 18 Aug.
en dan de aantrekkelijke en goed georga
niseerde tentoonstelling te zien krijgen.
Daar zal men het Wcstlandschc fruit en
de bloemen vinden in al hun kleuren- en
geurenpracht. Naast de Wcstlandschc tuin
bouwproducten zullen ook enkele neven
producten uit het Westland worden ge
ëxposeerd, terwijl de Wcstlandsche Indus
trie- cn Middenstand ruimschoots gelegen
heid zal krijgen om op deze tentoonstel
ling goed voor den dag te komen.
In het hulpgebouw zal de Nedcrlandschc
industrie kunnen exposceren. Het Nedcr-
landsch fabrikaat zal hier een belangrijke
plaats innemen.
Een uitgebreid oere-comité, waarin tal
van autoriteiten zitting hebben genomen,
onder voorzitterschap van den Commissa
ris der Koningin in Zuid-Holland, Jhr. van
Karnebcek, heeft zich bereids gevormd.
TENTOONSTELLING STAD TILBURG.
Dc duur met 12 dagen verlengd.
Naar men ons meedeelt heeft het tcn-
toonstellingsbcstuur besloten den duur
van de tentoonstelling met 12 dagen tc
verlengen.
Dc sluiting is derhalve bepaald op Zon
dagavond 12 Augustus a.s.
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Deel der S.A.-leiding wordt van MÜn-
chcn naar Berlijn verplaatst. (2de blud).
Een bommen smokkelende 8.A.-leider
op het meer van Konstanz. (2de blad).
Mavm-arrestaties van Marxisten in
Oostenrijk. (2de blad).
Het Fransche kabinet blijft ongcwljilgd.
(2de blad).
BINNENLAND.
Een nieuw kinderkoloniehuis te Bakkum.
(lste blad).
Een tentoonstelling ln hel Westland. (lste
blad).
Op de spoorlijn RoermondWeert Is een
wielrijder door den trein gegrepen en ge
dood, wijl dc afslultboomen niet neergela
ten waren. (Gem. Ber. 3de blad).
De sabotage aan boord van de „Nautilus".
Een der schepelingen gearresteerd.
Hij bekende hel lelt uit persoonlijke be
weegredenen gepleegd te hebben. (Gem.
Ber. 3de blad en lste blad).
Ncd. autobus bij Mechelen verongelukt.
Do Inzittenden werden gewond. (Gcm. Ber.
3de blad).
De burgemeester van Belfeld In zijn wo
ning aangevallen, (lste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Kaagweek Is gisteren geëindigd.
Dc hoofdprijswinnaars. (2de blad).
AJax wint met 41 van Willem II om
het kampioenschap van den K.N.V.B. (2de
blad).
TOEPASSING CRISIS-ORGANISATIE
BESCHIKKING 1934 II.
Het weigeren van het overleg met de
Landarbcldcrsorganlsaties.
Naar wij vernemen, heeft de Minister
van Economische Zaken thans de eerste ge
vallen aangewezen, waarbij overeenkoms
tig artikel 1 van dc Criajp-Organisatiebc-
schikking 1934 II de goor «animeerden bij de
Pr ov ine ialc Land bou w-C r is is -organ iaat ics
verplicht zijn omtrent dc arbeidsvoorwaar
den van hen, die bij deze georgunisccrden
werkzaam zijn, overleg te plegen met dc
La nd arboidcrsorga n iaat ics.
Het betreft hier de georganiseerd en in
Langcwog, Zevenbcrgschcnhoek, Sommela-
dijk en Klaaswaal. Dc Minister heeft zoo
wel tot dc kndividucclc werkgevers, als tot
hun organisaties een brief gericht, waarin
hij deze den pLicht tot het voeren van over
leg oplegt. Aan dezen brief heeft de Minis
ter dc opmerking toegevoegd, dat indien
de goorgnniaeerden weigeren overleg to
plegen, hij gebruik zal maken van de be
voegdheden, welke hom bij de Landbouw-
Crislswct 1933 cn dc uitvoeringsmaatrege
len daarvan zijn gegeven. Wij herinneren
cr aan, dat deze bevoegdheden o.a. zijn de
mogolgkheid van geheele of gedeeltelijke
uitsluiting van steun voor bepaalden of on-
bepaaldcn tijd cn het. verplichtend opleg
gen van arbitrage over dc arbeidsvoorwaar
den door een of meer door den Minister tc
benoemen arbiter
Naar wij vernemen ligt het in dc bedoe
ling van den Minister, indien ook elders
onvoldoende overleg wordt gepleegd, zoo
noodig op dezelfde wijze in tc grijpen.
„Vad."
DE NIEUWE KERK TE DELFT.
In de afgeloopen weken hebben ruim
zestigduizend personen dc Nieuwe Kerk
tc Delft, die nog steeds in rouw gehuld
was, bezocht, ongeveer tienduizend meer
dan na dc begrafenis van H. M. dc Ko
ningin-Moeder.
