Dr.J. POS
Het Tandheelkundig Instituut
BREESTRAAT 65
LEIDEN
Telefoon 3532
ZATERDAG 21 JULI 193*
DE LEIDSCHE COURANi
EERSTE BLAD. PAG. 2
BAROMETER.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht In den
morgen van 21 Juli 1934, medegedeeld
door hot Kon. Ned. Meteorologisch Instituut
te De Bildt.
Hoogste barometerst.: 704.5 te Ilaparanda.
Laagste barometerst.: 750.5 te Brost.
Verwachting tot den avond van 22 Juli:
Meest matige wind
uit Oostelijke tot
Zuidelijke richtin
gen. Licht tot half of
zwaar bewolkt. Droog
warm weer, behou
dens kans op onweer.
Sinds gisteren heeft zich de depressie-
kern. die toen nabij Ierland gelegen was in
Zuid-Oostelijke richting verplaatst. Zij be
vindt zich thans naby Brest met een uit-
loopcr over België en Noord-Frankrijk, die
in den morgen in Calais en Maastricht reeds
onweer bracht. De barometer steeg over
Midden- en Oost-Frankrijk hedenmorgen,
doch het is zeer te bezien of deze drukstij-
ging, welke ons Westenwind en onweer zou
brengen, door zal gaan. Waarschünlijk zal
de dagelijkschc gang van den barometer
deze stijging tegenhouden en zal de de
pressie Zuid-Oostwaarts trekken.
LUCHTTEMPERATUUR
Temperatuur des middags te half drie
22.2 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS «s.
Van Zaterdagnamiddag 9.40 uur tot
Zondagmorgen 4.33 uur; van Zondagnamid
dag 9.39 uur tot Maandagmorgen 4.35 uur.
IIOOG WATER.
Tc Katwijk op Zondag 22 Juli voorm.
10 53 uur en nam. 11.37 uur; op Maandag
23 Juli nam. 12.27 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl",, 7 uur
22 gr. C.
Zweminrichting Hooge Rijndijk: 7 uur
24 gr. C.
V Ons recht op critiek.
Er kunnen ergerlijke dingen worden ge
constateerd in ons parlementair democra
tisch stelsel.
En 't is goed, zulks te doen, opdat er ver
anderingen en verbeteringen worden aan
gebracht, waar zulks gewenscht en nood
zakelijk is.
Zoo is er een euvel, dat laten we 't
zoo maar 'ns uitdrukken hierin bestaat,
dat de volksvertegenwoordigers, dat, wat de
volksmond noemt: „de hooge oomes" on
der elkaar vaak t e veel elkanders belan
gen en die hunner wcderzijdsche vrienden
ontzien. Een zekere collegialiteit, meenen
we.
Deze mentaliteit is de oorzaak o.i., dat
er en door dc regeering en door volksver
tegenwoordiging nog steeds te weinig is op
getreden tegen cumulatie van inkomsten
uit de staatskas, tegen het plukken uit de
staatsruif.
Fascisten maken b.v. propaganda met
zulke gevallen, die er, ongetwijfeld, con
creet verscheidene kunnen worden aange
voerd. Zij meten dergelijke gevallen zoo
breed mogelijk uit.
„Maar", zoo schryft „Ons Noorden" (R.-
K.), „ieder, die met ons principieel lijn
recht staat tegenover het fascisme en den
gezonden volksinvloed van een goed-geor-
dend parlementair stelsel krachtig wil
handhaven, zul het met ons eens zijn, dat
dergelijke dingen zoo spoedig mogelijk on
gedaan moeten gemaakt worden.
Dit mogen en moeten wij niet aan dc
fascisten overlaten."
Inderdaad.
Gelukkig behoeven wy hier niet te
zwijgen als onze broeders en zusters in
Dultschland, die, zelfs al hun goede vrien
den zonder vorm van proces wor
den doodgeschoten, geen syllabe van
critiek mogen laten hooren.... Die slaaf-
sche onderdrukking van gepaste en waar
dige en opbouwende critiek behoeven wij
hier, nogmaals: gelukkig niet te ver
dragen en te verduren,
Dèt is zoo veel waard, omdat aldus in ons
democratisch parlementaire stelsel de fou
ten, welke er ongetwijfeld vaak in ern
stige en ergerlijke mate aan kleven, gecri-
tiseerd mógen cn dus veranderd en ver
beterd kunnen worden.
Nederlandsch
Duitsch
en Amerikaansch
berekent voor een GEHEEL ONDER
EN BOVENGEBIT
rantie
Pijnloos trekken inbegrepen.
Een geheel Onder- of Boven-
gebitf24.50
Plaatje met 1 Kunsttand f 4.00
Ieders Tand meer f 1.75
Cementvulllngf 2.00
Porcelein of Zilvervulling f 3.00
Goud vulling vanaf f 9.00 22 Kar6
Goudkronen f 15.00)
Volstrekt Pijnlooze Trekkingen f 1.50
Halfjaarlijksche Controle en Mond-
onderzoek kosteloos
SPREEKUREN: lederen werkdag van
9—12 en 1—4 uur.
Avondspreekuur: Dinsdag en Donder-
dag van 7—9 uur. iso5
BINNENLAND
NIEUWE MOTOR- EN RIJWIELWET.
STRENGER OPTREDEN TEGEN
VEROORZAKERS VAN GEVAAR.
Nadere regelingen bij algemecne
maatregel van bestuur.
Een wetsontwerp is ingediend, gevende
regelen, in verband met het gebruik van
motorrijtuigen en rijwielen nopens het
verkeer op de wegen cn de rijwielpaden.
Rijbewijzen.
De minister meent tc moeten aanbeve
len, dat de wet de eischen van geschikt
heid en bekwaamheid ter verkrijging van
een rijbewijs niet in ondcrdcelen aangeeft,
maar overlaat aan den minister, met de
uitvoering van de wet belast. De bedoeling
is, die eischen zwaarder te stellen, dan
die op het oogenblik gelden.
Ook de afgifte van rijbewijzen wordt
meer gecentraliseerd. Hot afgeven van
wat in de plaats van de tegenwoordige
rijvaardigheidsbewijzen komt, zal ook in
de toekomst wel in één hand zijn.
Aan het streven naar vereenvoudiging
sluit zich aan het doen vervallen van be
staande niet-noodzakelijk meer zyndc be
palingen.
Bij de overweging van de hierboven be
doelde nadere bepalingene welke in den al-
gemeenen maatregel van bestuur een
plaats kunnen vinden, zal den tevens de
aandacht kunnen worden gewijd aan een
ander vraagstuk, n.l.: het brengen van
Nummerbewijs verbonden aan
een bepaald motorrijtuig.
Het bepaalde in art. 9 der tegenwoordige
wet, volgens hetwelk een nummerbewijs
moet worden afgegeven door den commis
saris der Koningin in de provincie en in
geval dc houder in het buitenland woont,
door den minister, vormt een beletsel voor
een regeling der controle op motorrijtui
gen. Het rytuigbewijs behoort te worden
afgegeven voor een bepaald motorrijtuig en
moet niet voor elk willekeurig motorry-
tuig kunnen worden gebruikt. Door dit in
het ontwerp op te nemen (art. 9) is ook
mogelijk gemaakt de regeling, waardoor,
indien later het motorrijtuig zich In zoo-
danlgen toestand blijkt te bevinden, dat
het gevaarlijk is, daarmede over een weg
tc rijden, het bewijs tijdelijk of voor goed
kan worden ingetrokken, (art. 13.) Het is
gewenscht, dat de bewijzen als hier be
doeld, afgegeven worden door of vanwege
een centraal orgaan, dat zoo noodig een
onderzoek naar de geschiktheid van de
motorrijtuigen kan instellen.
Algcmccne maximum-snelheid
voor bebouwde kommen.
De noodige eenheid inzake de maximum
snelheid kan verkregen worden door een
algemeen maximum voor de in dc bebouw
de kommen in acht te nemen snelheid vast
te stellen, behoudens dan voor die gedeel
ten van de wegen, welke behoorlijk zijn
afgescheiden en niet voor ander verkeer
dan voor motorrijtuigen zyn opengesteld.
In verband met het bovenstaande is in ar
tikel 8 aan Gedeputeerde Staten de op
dracht gegeven om de bebouwde kommen
vast te stellen en een voorschrift opgeno
men tot het aangeven op den weg van die
kommen.
Scherper optreden tegen
dronken bestuurders.
Wat de scherpere controle betreft breidt
art. 26 de tegenwoordige bepaling van art.
22b (personen, die onder invloed van ster
ken drank verkeeren) uit ook tot hen die
andere rij- of voertuigen dan motorrijtui
gen of rijwielen besturen. Immers, ook
deze kunnen groot gevaar op den weg ver
oorzaken. Zulke gevallen kunnen ingevolge
art. 35 alleen met gevangenisstraf bestraft
worden.
Verder is een meer direct optreden te
gen bestuurders, die onder den invloed van
alcoholischen drank zijn, mogelijk ge
maakt, in de artt. 27 en 28, die het mo
gelijk maken dronken bestuurders onmid
dellijk te beletten met het motorrijtuig
verder te ryden. Zelfs kan hun rijbewijs
ingehouden worden tot aan de rechterlijke
uitspraak (art. 27).
In art. 39 is voorts voor overtreding van
art. 26 ontzegging van rijbevoegdheid voor
5 jaar mogelijk gemaakt, ingevolge het
vierde lid bij recidive voor 10 jaren.
Ook in ander opzicht wordt strenger
opgetreden door verzwaring van de alge-
meenen maatregel van bestuur 2 jaren
ontzegging, by recidive 4 jaren worden
uitgesproken.
IIET MOTOR- EN RIJWIELREGLEMENT
EN DE MOTOR- en RIJWIEL-
BESCHIKKING.
t
Voornaamste wijzigingen.
Plotseling snelheid verminderen
of stil houden.
Het bekende op en neer teeken steeds ge
ven (ook door wielrijders en bestuurders
van rij- of voertuigen) en wel aan de lin
kerzijde. Bij automatisch teeken (motorrij-
tuingen) moet de kleur van het stoplicht
„Oranje" zijn.
(Plaats stoplicht na 1 Januari 1935 hoog
stens 30 c.M. van het roodc achterlicht ver
wijderd). De kleur dus nu reeds oranje!
Richting veranderen.
Door eiken bestuurder (thans ook van
rijwielen en andere rij- of voertuigen)
moet elke richtingveranderine hetzij
naar links of naar rechts, te allen tijde
worden aangegeven. (Teeken niet hooger
dan schouderhoogte indien het met arm
of stok wordt gegeven). De automatische
richting aanwijzer moet, indien uitgesto
ken, duidelijk zichtbaar zijn.
Na 1 Januari 1935 moet dc kleur van den
richtingaanwijzer rood of oranje en de vorm
langwerpig zijn.
Van dien datum af mag het uitsteken
van den richtingaanwijzer niet hooger dan
ter schouderhoogte van den bestuurder ge-
seliieden.
I
Rood Achterlicht.
Steeds aan de achterzijde. (Na 1 Januari
1935 binnen het vlak 1.25 M. hoog van het
wegdek en 50 c.M. van het meest links uit
stekende gedeelte van het motorrijtuig; tot
dien tijd in ieder geval aan de linkerachter-
zyde).
Voor motortweewielers is de reflector
niet meer toegestaan, ook deze moeten een
rood achterlicht voeren.
Spiegel.
Alle motorrijtuigen (dus ook motortwee
wielers) moeten voorzien zijn van een
suiegel.
Rij- en voertuigen bebooren ook van
een spiegel voorzien te zijn, tenzij de be
stuurder een zoodanige plaats inneemt, dat
hij het links achter liggend weggedeelte
gemakkelijk kan waarnemen. Verder moe
ten motorrijtuigen en een rij- of voertuig
zoodanig zijn ingericht, dat de bestuurder
van zijn zitplaats voldoende zij'uitzicht
heeft.
Verlichting.
Motorrijtuigen en rij- en voertuigen
moeten gedurende den tijd dat licht moet
worden gevoerd, ook bij stilstaan op den
weg de voorgeschreven verlichting blijven
Signalen.
De sirene, welke voorheen buiten be
bouwde kommen was toegestaan is verval
len. (Slechts voor brandweer geoorloofd).
De verplichting van signaal geven wan
neer de veiligheid zulks vordert, zoowel
voor bestuurders van motorrijtuigen als
van rijwielen, is gebleven.
Buiten deze verplichting is het verboden
signalen te geven.
Openen portieren.
Het is verboden een portier van een mo
torrijtuig te openen of geopend te laten
of dit op zoodanigè wyze te doen, dat de
veiligheid wordt belemmer of in gevaar
gebracht.
Achteruit rijden.
Het is verboden met een motorrijtuig
achteruit te rijden als men zich van te vo
ren niet overtuigd heeft, dat dit zonder
gevaar kan geschieden.
j
Bakfietsen.
Met rijwielen op nieer dan twee wielen,
ingericht voor het vervoer van goederen,
de z.g.n. bakfietsen en soortgelijke, is het
verboden op rijwielpaden te ryden.
Indien wegen voor gewone rij- of voer
tuigen gesloten zijn verklaard, dan mag
ook daar niet met bovengenoemde z.g.n.
bakfietsen worden gereden.
HET WERKFONDS 1934.
De voorzitter van den Raad van Minis
ters heeft het volgende schrijven gericht
aan het bestuur van het Werkfonds 1934.
„Het is mij gebleken, dat er behoefte
bestaat aan eenige meerdere precizeering
van taak en bevoegdheid van het bestuur
van het Werkfonds 1934, in verband waar
mede de Regcering er prijs op steR van
Haar opvatting terzake nader te doen blij
ken.
Voorop sta, dat de beslissing omtrent de
uit te voeren werken bij de Regeering be
rust, zoodat de taak van het bestuur hoofd
zakelijk als van voorbereidenden en advi-
scerenden aard moet worden beschouwd.
In het b londer zal het navolgende tot
de taak va., het bestuur behooren.
I. Een algemeen onderzoek en beoordee
ling der bij het Werkfonds ingediende pro
jecten, waarbij, binnen de grenzen van het
beschikbare crediet, twee criteria behoo
ren te worden aangelegd.
a. De uit te voeren werken zullen er
toe moeten bijdragen de economische werk
kracht van het land te verstevigen.
b. De uit te voeren werken zullen tot
een substantieele vermindering van de
werkloosheid moeten leiden, waarbij reke
ning is te houden zoowel met de situatie
in het geheele land als met plaatselijke
omstandigheden.
II. Het voeren van onderhandelingen
met betrekking tot de voorwaarden, waar
onder de in aanmerking komende werken
zullen worden uitgevoerd.
III. Het ter kennis brengen van de
Regeering, in den vorm van concrete voor
stellen, van de resultaten van den voorbe
reidenden arbeid, bedoelde onder I en II.
Aan de echtenissche voorbereidingen van
projecten neemt het Werkfonds dus geen
deel, terwijl ook de wijze van financieren
niet tot de bemoeienis van het Werkfonds
behoort.
Bij de sub II t.m. III aangeduide werk
zaamheden zal rekening zijn te houden
met de herkomst van de ingediende
projecten.
Te dien aanzien is in hoofdzaak te onder
scheiden tusschen:
1. Rijkswerken.
2. Werken voor andere publiekrechte
lijke organen (provincie, gemeente, enz.).
3. Industrieele projecten.
1. Rijkswerken.
Aangezien in eerste instantie alleen die
Rijkswerken in aanmerking komen, waar
bij vervroegde uitvoering op den voor
grond staat, is hiermede tevens aangege
ven, welke werken tot uitvoering kunnen
worden gebracht.
Het onderzoek, bedoelde onder Ia en b,
zal zich dientengevolge kunnen beperken
tot een overleg mei den Rijkswaterstaat
inzake de volgorde, waarin deze Rijkswer
ken tot uitvoering dienen te komen.
Ter informatie van het bestuur zal van
de zijde van den Rijkswaterstaat mede-
deeling worden gedaan omtrent het be
drag. dat uit het Fonds voor de bovenbe
doelde vervroegde uitvoering wordt noo
dig geacht.
2. Werken voor andere publiek
rechtelijke organen (Provincie,
gemeente, enz.).
Met betrekking tot deze projecten zal
het Werkfonds de bovenomschreven taak
ten volle dienen te vervullen.
Het zal voorts bij het sub I bedoelde on
derzoek er voor moeten waken, dat niet
het oog valt op werken, welke anders toch
reeds nu zouden worden uitgevoerd. Er
zal dus zooveel mogelijk getracht moeten
worden die werken te entameeren, waar
bij het Werkfondskarakter zich duidelijk
demonstreert, al bestaat er geen bezwaar,
in den aanvang een ietwat mildere maat
staf te dien aanzien te gebruiken, in ver
band met de wenschelijkheid om reeds
spoedig werkgelegenheid te verschaffen.
Ook dient het zich rekenschap te geven
van de financieele gevolgen dezer wer
ken, teneinde aan de Regeering de gege
vens te verschaffen voor de beoordeeling
van de meest gewenschte financiering er
van.
In verband met het groote aantal ont
vangen voorstellen van deze tweede cate
gorie is schifting er van de toetsing aan de
onder Ia en z genoemde criteria noodza
kelijk. Teneinde het bestuur in staat te
stellen de daaraan verbonden omvangrijke
arbeid te verrichten is de Regeering bereid
een vijftal ingenieurs van den Rijkswater
staat ter beschikking te stellen van het
Werkfonds, waarbij zij echter de nadruk er
op legt, dat de technische voorberei
ding van projecten geheel door bedoel
de organen zelf dient te geschieden.
3. Industrieele projecten.
Het ligt in het voornemen der Regee
ring, zooals reeds bij monde van den Mi
nister-President bij de behandeling van
het crediet voor Werkverruiming in de
Tweede Kamer werd medegedeeld, aan het
Departement van Economische Zaken een
klem bureau, behoorende tot de afdeeling
Nijverheid te richten, dat zich zal bezig
houden met dc behandeling van industriee
le vraagstukken op technisch en econo-
misoh gebied.
Ten aanzien van industrieele projecten
zal de taak van het Werkfonds derhalve
in hoofdzaak bestaan uit een algemeene
toetsing aan de onder Ia en b genoemde cri
teria en uit een voorloopige schifting en
rangschikking van de binnengekomen on
derwerpen, waarvan de verdere behande
ling zal geschieden door het bovenbedoelde
bureau. Bij deze verdere behandeling zal
het bureau weer gebruik kunnen maken
van het advies van deskundigen in het be
stuur (en Raad van Bijstand en Advies)
vertegenwoordigd of zich incidenteel bij
zondere technische krachten kunnen assu-
meeren. De resultaten hiervan zullen daar
na ter beoordeeling en beslissing worden
GEMEENTEL. AANKONDIGINGEN.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van C. G. J. Alke
made om vergunning tot het oprichten van
een inrichting voor het bewerken van
vleeschwaren in het perceel Haarlemmer
straat No. 299b,
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinder
wet;
Geven kennis aan het publiek, dat ge
noemd verzoek met de bijlagen op dc
Secretarie dezer gemeente ter viisie gelegd
is; alsmede dat op Zaterdag, den 4 Augus
tus 1934 des voormiddags te half elf uren
in het perceel Breestraat 125 (Bureau van
Gemeentewerken) gelegenheid zal worden
gegeven om bezwaren tegen dit verzoek in
te brengen.
AGENDA
Woensdag, R.K. Bond van Handels-, Kan
toor- en Winkelbedienden, gebouw
Zita-ver., Pieterskerkkoorsteeg, 8.15
uur.
Donderdag. Plaatselijke Kern R.K. Staats
partij, gebouw Zita-ver., Pieters
kerkkoorsteeg, 8.15 uur.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de doktoren
v. Alphen, Veldhuyzen, Kors en Lahr.
Do Zondagsdienst te Oegstgeest wordt
waargenomen door dr. Varekamp, tel. 1915.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van M a a n d a g 16 tot
en met Zondag 22 Juli a.s. waargeno
men door de apotheek P. du Croix, Rapen
burg 9, Tel. 807.
voorgelegd aan de Ministerieele Commis
sie van het Werkfonds.
De Regeering vertrouwt, dat zij door het
bovenstaande te uwer kennis te brengen,
aan het gebleken verlangen tot afbake
ning van uwe taak en bevoegdheid zal
hebben voldaan.
OPHEFFING RADEN VAN ARBEID.
Eervol ontslag verleend aan dc voorzitters
te Brielle, Tiel en Tilburg.
Bij Koninklijk besluit van 12 Juli 1934
No. 12 is, met ingang van 1 Januari 1935,
in verband met de opheffing hunner be
trekking, eervol ontslag verleend aan mr.
H. P. Hermans als voorzitter van den
Raad van Arbeid te Brielle, aan mr. S.
Rink als voorzitter van den Raad van Ar
beid te Tiel en aan mr. J. C. A. M. van de
Mortel als voorzitter van den Raad van
Arbeid te Tidburg, zulks onder dankbetui
ging voor de door hen als zoodanig bewe
zen diensten.
Met ingang van 1 Januari 1935 zyn be
noemd tot voorzitter van de met ingang
van dien datum te Dordrecht, te Leeu
warden, te Zwolle, te Nijmegen en te
's-Hertogenbosch gevestigde Raden van Ar
beid, onderscheidenlijk mr. G. Snoeck Hen-
kemans, Y. Buis, Th. H. Boelkens, mr. J. J.
A. Bakker en mr. H. P. F. M. Mandes, zulks
onder gelijktijdige toekennis van eervol
ontslag als voozitter van de thans in vo
rengenoemde plaatsen gevestiede Raden
van Arbeid.
UTBREIDING VERKOOPGELEGENHEID
OP ZONDAG.
De minister zal uniformiteit in dc
uitvoering bevorderen.
In zyn memorie van antwoord op het
voorloopig verslag der Eerste Kamer over
het wetsontwerp tot wijziging der Winkel
sluitingswet zet de minister van Economi
sche Zaken uiteen, dat hij het inschakelen
van de gemeenteraden een voordeel acht.
De kwestie kan dan locaal worden be
zien. Plaatselijk kunnen de behoeften en
verlangens immers uiteenloopen.
Ten einde de verschillende verlangens
beter tot haar recht te doen komen, zullen
de gemeentebesturen bij „belanghebben
den" te rade moeten gaan. Inderdaad zal
deze ruime omschrijving ingevolge den
wensch der Tweede Kamer in het wets
ontwerp gebracht, de gemeenteraden voor
de beantwoording van virgen stellen,
waarvoor by de meer strikte gedachte
van het regeeringsvoorstel geen plaats
was geweest. De minister hoopt de moei
lijkheden, welke hij te deze verwacht, zoo
goed mogelijk op te lossen. Overigens
stelt hy zich voor omtrent de wijze van
toepassing van het voorschrift aan de ge
meentebesturen nog enkele aanwijzingen
te geven, opdat althans eenige uniformi
teit in de wijze van uitvoering wordt ver
kregen. Zulks zal er, naar hij vertrouwt,
mede toen kunnen bijdragen, dat de strijd
in dc gemeenteraden omtrent wat al of
niet plaatselijk dient te geschieden, be
perkt blijft.
SPORT
VOETBAL
Seriewedstrijden om den DAL-beker.
Dinsdagavond speelt Leidsch.Dagblad te
gen N. R. M., aanvang 7 uur op het „N. B.
L. 0."-terrein, Zoeterwoudsche Singel.
