HET OVERLIJDEN VAN PRINS HENDRIK
25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VRIJDAG 6 JULI 1934
No. 7855
Êcidócfve(Boii^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toormtbetafing:
▼oor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post 2J)5 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. H
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ea
verhuur, koop en verkoop: 6.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V De Vrouwelijke Jeugd
organisatie
Alle Katholieke jeugdorganisatie moet
gericht zijn op de vorming, de innerlijke
en godsdienstige vorming, de opvoeding
der leden.
Ja maar om nu in-eens met deze
o'pmerking te beginnen: Is er bij de G r a a 1
nu juist niet veel uiterlijks gekomen in
plaats van de innerlijke vorming?....
Het is een meening, welke men nog wel
'ns hoort uitspreken. Maar die een gevolg
is van het feit, dat er nu eenmaal men-
schen zijn, die een beweging beoordeelen
naar het uiterlijk, zonder ook maar te
trachten, in te dringen in het wezen er van.
En er is betrekkelijk veel uiterlijks in
de Graalbetrekkelijk, meer dan in de
vroegere jeugdorganisaties. Maar daar is
toch, op zichzelf, natuurlijk geen be
zwaar tegen. Het mag niet in de plaats
treden van of hinderlijk zijn voor het inner
lijke. En nu geschiedt het tegendeel juist
bij de Graal. Het uiterlijk is er om te trek
ken, te getuigen van het eigenlijk doel der
organisatie.
Wie de Graal wil kennen, zooals zij is
wij verwijzen hem of haar naar de in dit
nummer afgedrukte, uit „St Bavo" overge
nomen, statuten. Die statuten geven geen
nieuwe richtlijnen aan, maar leggen in
hoofdzaak vast, wat het tot nu toe feite
lijk is geweest. Die statuten leze men en
men móet komen onder den indruk van het
feit, dat de Graal de godsdienstige vor
ming harer leden op de meest-effectieve
wijze nastreekt en zich in en bij alles
uitdrukkelijk ten doel stelt.
Naast de directe godsdienstige vonniing
is de maatschappelijke en de cultureele
vorming van de vrouwelijke jeugd het
deel, dat de Graal zich op concrete en aan
de tijdsomstandigheden aansluitende wijze
voorstelt.
Wij vertrouwen, dat allen, die de Graal
nog niet goed kennen, die statuten aan
dachtig zullen lezen.
Men kan in het inleidend schrijven van
Zijn Hoogw. Excellentie den Bisschop van
Haarlem lezen, dat de Graal voortaan is
aangesloten bij de Sectie der Jongeren der
Internationale Unie van R.-K. Vrouwen
bonden die is opgebouwd volgens de
princiepen en regelen der Katholieke Ac
tie, zooals die vooral door onzen thans re
geerenden Paus Pius XI zijn uiteengezet.
De R.-K. Vrouwenbond is daardoor van
een steeds nieuwe versterking van leden
en van in het Katholieke organisatie-leven
geschoolde leden verzekerd.
DE RADIO UITZENDINGEN OP
WOENSDAG A.S.
Naar wij vernemen hebben de omroep-
vereenigingen van den minister van Bin-
nenlandsche Zaken mededeeling ontvan
gen, dat op Woensdag 11 Juni a.s. alleen
de plechtigheden bij de begrafenis van
Z. K. H. Prins Hendrik uitgezonden mo
gen worden en dat de omroepvereenigin-
gen het verdere gedeelte van den dag
moeten zwijgen.
NEGENTIG MENSCHEN OMGEKOMEN.
Overstroomingen in Noord-Afghanistan.
PESJAWAR, 6 Juli (V.D.) Door een ver
woestende overstrooming in Noord-Argha-
nistan zijn verscheidene plaatsen geteisterd.
Negentig menschen zijn om het leven geko
men. Duizend stuks vee zijn in het water
verdronken.
MISSIE-JUBILEUMFONDS
Voor het sympathieke liefdewerk, de
stichting van een fonds voor onze Holland-
sche Missies in Oost- en West-Indië ont
vingen wij nog de volgende gift:
H L5._
Wie volgt?
Herdenking in de Leidsche
Vroedschap
Gistermiddag om 5 uur kwam in het
Nutsgebouw de Gemeenteraad van Leiden
in bijzondere zitting bijeen. Afwezig met
kennisgeving waren de hoeren v. Eek,
Sohüller en Groenevedd; verder de heeren
Vermey, Vallentgoed en v. Weizen; er is
één vacature. In het aan de Raadsvergade
ringszaal aangrenzende vertrek bevonden
zich mevr. v. d. Sande Bakhuyzen en tal
rijke gemeente-ambtenaren.
Terwijl alle aanwezigen opstonden, hield
de voorzitter, mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen,
de volgende rede:
Dames en heeren Leden van den Ge
meenteraad.
Andermaal, helaas, is het mij beschoren
U in bijzonderlijk daartoe belegde verga
dering bijeen te roepen naar aanleiding
van een diep smartelijke gebeurtenis, die in
het Koninklijke Gezin, nog zuchtend om
het verlies van Koningin Emma, opnieuw
onsteltneis brengt, daardoor het geheele
Volk ontroert en ons met innig medelijden
voor onze geliefde, zoo zwaar beproefde
Koningin, zoowel voor Haar Koninklijke
Dochter, Prinses Juliana, vervult.
Het te vroeg verscheiden van Zijne Ko
ninklijke Hoogheid, den Prins der Neder
landen, treft ons niet daardoor alleen dat
het ons Koninklijk Huis in rouw dompelt.
Uit den vreemde tot ons gekomen heeft
Prins Hendrik er zich met een telkens aan
den dag komende bedoeling op toegelegd
een met het nieuwe volk te worden en geen
moeite gespaard om voor ons volk te zijn
wat hij als Prins Gemaal daarvoor zijn kon.
Op allerlei wijzen en in verscheidenheid
van richtingen toonde Zijne Koninklijke
Hoogheid Haar warme belangstelling voor
hetgeen door het volk gedaan werd of
daaruit voortkwam en velen, personen zoo
wel ails vereenigingen, was hij tot daadwer
kelijken steun.
De organisatie van het reddingswezen
had vroeg zijn persoonlijke belangstelling
en behield zijn voorliefde. Hetgeen Hij op
dit gebied deed verzekerde hem een dank
baarheid en erkenning die ik vele jaren
later ook in den vreemde zoo herhaalde
lijk nog met groote waardeering en op
rechte liefde hoorde betuigen. De herin
nering aan de ramp van het ss. „Berlin"
hield voor hem een dubbele voldoening in
èn om de redding èn omdat Hij wist daar
door zich een plaats in de harten der Hol
landers te hebben veroverd.
Zijn groote toewijding aan het Roode
Kruiswerk ware op zich zelve reeds een
reden voor ons volk met dank in het hart
Hem te gedenken en met smarte Hem
straks ten grave te begeleiden.
Zijn eenvoudigheid in den omgang, zijn
beminnelijke vriendelijkheid maken dat bij
den volksrouw ook in de harten van tal-
looze Nederlanders rouw zal zijn om het
verlies van een vriend.
Zoowel de Stad Leiden als haar Univer
siteit hebben bewijzen te over gekregen van
zijn belangstelling en wij willen daaraan
ook in het bijzonder de herinnering dank
baar bewaren.
De rust der ziele van Zijne Koninklijke
Hoogheid Prins Hendrik der Nederlanden
zij Gode in ootmoed opgedragen! Hij schen-
ke aan onze Vorstinne en Haar Doorluchtige
Dochter de kracht deze zware beproeving
te doorstaan!
Overtuigd als ik ben van Uwen wensch,
om aan Hare Majesteit de Koningin en
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Ju
liana van Uwe gevoelens van deelneming
te doen blijken, stel ik U voor het College
te machtigen zich van die taak te kwijten
door het zenden van brieven van rouwbe
klag.
Aldus werd besloten.
Hierna sluiting.
ROUWBEKLAG VAN DE EERSTE
KAMER.
De Eerste Kamer heeft het volgende
adres van rouwbeklag aan H.M. de Konin
gin gezonden:
„Met groote ontroering heeft de Eerste
Kamer der Staten-Generaal kennis geno
men van het zoo plotseling verscheiden van
Z.K.H. den Prins der Nederlanden, Hertog
van Mecklenburg.
Van heeler harte deelt de Kamer in de
smart, welke' Uwe Majesteit en H.K.H. de
Kroonprinses vervult.
De Kamer bidt Uwer Majesteit in deze
diepe droefheid Gode's onmisbare bijstand
toe".
HET ROUWBEKLAG VAN DE
TWEEDE KAMER
Het gisteren door de daartoe benoemde
commissie uit de Tweede Kamer de
heeren Joekes, Schaper, Schouten, De
Geer en Aalberse ontworpen adres van
rouwbeklag aan de Koningin luidt als
volgt:
„Majesteit.
Met droefheid heeft de Tweede K mer
der Staten-Generaal. kennis genomen van
het overlijden van dèn Prins der Nederlan
den, Uw beminden Gemaal.
Het zware verlies, dat Uw Huis weder
om heeft getroffen, vervult haar met wee
moed.
Deze nieuwe beproeving van Uwe Ma
jesteit en van Uw geliefde Dochter is een
nieuw groot leed ook voor de natie.
's Prinsen liefde voor den evenmensch
vond weerklank in het hart van het volk,
dat den gestagen arbeid, door Hem in het
belang der maatschappij verricht, dank
baar blijft gedenken.
God schenke Uwer Majesteit de kracht,
ook dit verlies in berusting te dragen".
De Kamer heeft dit ontwerp-adres zon
der debat en zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
De voorzitter deelde mede, dat het adres
aan de Koningin zal worden aangeboden
door de commissie van redactie, vermeer
derd met drie leden, welke de voorzitter
benoemde, t.w. de heeren K. ter Laan,
Fleskens en Bierema. De voorzitter zal
zich zelf aan het hoofd der commissie
stellen.
Rouwbeklag door Curatoren
der Universiteit
Woensdag hebben namens het College
van Curatoren der Rijksuniversiteit alhier
de voorzitter Mr. A. van de Sande Bak
huyzen en de secretaris Mr. P. J. Idenburg
geteekend' in het condoléance-register ten
paleize in het Noordeinde.
Heden deden Curatoren aldaar het vol
gende adires van rouwbeklag afgeven:
„Mevrouw,
Van diepen weemoed vervuld wenden
wij ons tot Uwe Majesteit, teneinde Haar
bij het overlijden van Zijne Koninklijke
Hoogheid den Prins der Nederlanden de
eerbiedige deelneming van het College van
Curatoren der Rijksuniversiteit te Leiden
te vertolken.
Wij beseffen ten volle het leed van Uwe
Majesteit nu door het verscheiden van
Haar echtgenoot Haar voor de tweede maal
in een korte spanne tijds een zoo droevige
slag heeft getroffen. Niet minder deelen wij
in den rouw van Hare Koninklijke Hoog
heid Prinses Juliana, wie na het heengaan
Harer onvergetelijke grootmoeder thans
ook het nimmer te herstellen verlies Haars
Vaders niet bespaard is gebleven.
Ons vertrouwen is gevestigd op den Al
machtige, die aan Uwe Majesteit en Haar
doorluchtige dochter de kracht moge schen
ken deze zware beproeving te doorstaan.
Ook de Senaat der Rijksuniversiteit alhier
zond een adres van rouwbeklag aan H. M.
de Koningin.
DEFILE OP MAANDAG EN DINSDAG.
Thans wordt officieel medegedeeld dat er
op Maandag en Dinsdag a.s. een défilé voor
de kist met het stoffelijk overschot van
Prins Hendrik zal plaats hebben.
KONINGIN EN PRINSES OPNIEUW
TEN PALEIZE.
Om ruim negen uur gisteravond arri
veerde aan het Paleis Noordeinde opnieuw
per auto H.M. de Koningin, H.K.H. Prinses
Juliana en Z.D.H. Hertog Adolf van Meck
lenburg. H.K.H. de Prinses droeg daarbij
een groote bos witte bloemen. Het gezel
schap nam eerst de chapelle ardente in
oogenschouw, om zich vervolgens naar de
sterfkamer te begeven en daar te wachten
op de aankomst van den Erfgroothertog
Friedrich Franz, neef van Prins Hendrik.
Bij aankomst van de vorstelijke personen
drong het publiek plotseling, zonder dat de
politie er op verdacht was, naar voren, zon
der daarbij echter eenig rumoer te maken.
Achter het ruiterstandbeeld bleef de me
nigte eerbiedig staan kijken, zonder door
hun plotseling vooruitdringen het decorum
te verstoren.
DE BIJZETTINGSPLECHTIGHEID IN DE
NIEUWE KERK.
Rouwbekleeding in ivoor-wit afgezet
met paars.
Zooals reeds gemeld is, zal de Inrichting
van de Nieuwe Kerk te Delft in groote
trekken gelijk zijn aan die, welke bij de
plechtige bijzetting van het stoffelijk om
hulsel van de Koningin-Moeder, gemaakt
was. Voor de bespanning zal echter dit
maal een ivoor wit molton gebruikt wor
den, afgezet met een warm zacht-paarse
tint. Het baldakijn aan den ingang van de
kerk zal ook in deze kleuren worden uit
gevoerd. Voor het baldakijn in de kerk,
tegenover den uitgang van den tunnel heeft
men getracht een meer monumentale op
lossing te vinden. De uitvoering hiervan is
op aanwijzigingen van monumentenzorg ge
maakt door den architect H. van der Kloot
Meyburg. De vorm van het baldakijn zal
lijken op die van een groote tent. Twee
rechtopstaande zijwanden, die op een hoog
te van negen meter langzaam naar elkaar
toebuigen. De kleuren hiervan zullen ook
weer wit en paars zijn, wat ongetwijfeld
met het overheerschende wit der bloem
stukken een zeer indrukwekkend effect zal
opleveren. De zitplaatsen in de kerk, die,
zooals reeds bericht is, amphitheatersgewij
ze opgesteld zullen worden, zullen allen
naar den ingang van den grafkelder gericht
zijn.
Men rekent te Delft, waar de firma's
Naaktgeboren en Pender in koortsachtige
haast de voorbereidingen aan het treffen
zijn, Maandag met de verschillende werk
zaamheden gereed te komen, zoodat wan
neer de Koningin Dinsdag de inrichting
van de kerk in oogenschouw zal komen
nemen, zij alles voor de plechtigheid ge
reed zal vinden.
Voorts wordt vernomen, dat de muzikale
leiding van de plechtigheid wederom in
handen zal zijn van Johan Wagenaar.
De organist van Thienen, die bij de bij
zetting van de Koningin-Moeder het orgel
bespeelde, is door een ongesteldheid ver
hinderd ook bij deze droevige gebeurtenis
zijn medewerking te verleenen.
DE CHAPELLE ARDENTE.
Naar ons ter oore komt zal de Chapelle
Ardente, welke in de achtervestibule van
het Paleis wordt ingericht, morgenochtend
gereed komen. De inrichting zal sober doch
stijlvol zijn.
De groote schilderijen, welke de wanden
sieren, zijn weggenomen. Alles zal in een
witte tint worden gehouden.
De kist met het stoffelijk hulsel van den
Prins zal in het midden onder de groote
luster worden geplaatst.
Ie de chapelle zullen voorts alle kransen
en bloemstukken gerangschikt worden.
Een eenvoudige versiering van groen zal
worden aangebracht.
Het stoffelijk overschot van den Prins is
gistermiddag gekist. Waarschijnlijk zal de
kist vanmiddag im de dhapelle ardente,
welke in de ach ter vestibule van het paleis
wordit ingericht, geplaatst worden.
In alle Synagogen der Ned. Israëlitische
Gemeente te 's-Gravenhage zal op morgen
een gebed voor de zielerust van Z.K.H.
Prins Hendrik worden uitgesproken.
Dinsdagavond a.s. zal Pastor Herbst in de
Duitsche kerk aan het Blijenburg een rouw
dienst leiden. Zoo men weet ging Z.K.H. de
Prins bij Pastor Herbst zeer vaak ter kerke.
De Erfgroothertog Friedrich Franz von
Mecklenburg, die gisteravond in Den Haag
is aangekomen en ten Paleize heeft over
nacht, heeft hedenochtend om 11 uur de re
sidentie weer verlaten.
De Groothertog is per auto naar Rotter
dam vertrokken om zich aldaar in te sche
pen met bestemming Zuid-Afrika, om daar
eenige groote reizen te maken.
Na door de Koningin ontvangen te zijn
werd de Groothertog uitgeleide gedaan door
den hofmaarschalk, baron de Smeth.
Hertog Adolf vergezelde hem naar Rot
terdam.
Naar wij vernemen zal ook ditmaal langs
den weg, welke de begrafenisstoet op
Woensdag a.s. zal nemen, een groot aantal
burgemeester van Nederlandsche gemeen
ten zich opstellen om den overledene de
laatste eer te bewijzen. De organisatie hier
van berust in handen van de Vereeniging
van Nederlandsche Gemeenten. De plaats,
waar de burgemeesters zich zullen opstel
len, is nog niet vastgesteld.
Naar ons ter oore komt, wordt ook prins
Felix van Luxemburg voor de begrafenis
van den Prins verwacht.
De groothertogin van Oldenburg, de zus
ter van Prins Hendrik, wier komst naar
den Haag gemeld was, is door ongesteld
heid verhinderd aan dit voornemen gevolg
te geven. Wel wordt de zoon van den groot
hertog van Oldenburg voor de begrafenis
verwacht.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Volgens de „United Press" bericht zou
von Schleicher in verbinding hebben ge
staan met Frankrijk. (2de blad).
Drastische zuivering van de S.A. voorge-
(2de blad).
Conflict in de Fransche enquête-commis
sie naar de bloedige Fcbruari-relletjcs te
Parijs. (2de blad).
BINNENLAND.
Na den dood van Prins Hendrik (1ste
blad).
De statuten van de Graal (1ste blad).
De Amsterdamsche Jordaan is een slag
veld geworden, waardoor krachtig optre
den tegen de onruststokers noodig is ge
worden. Marechaussee en militaire po
litic gcrequircerd. Een der gewonden
overleden (3de blad en 1ste blad).
Nadere bijzonderheden over de valsclic
munterij met de honderd gulden bank
biljetten. (3de blad).
Inval in een geheime margarinefabrick
te Dongen (Gem. Ber., 3de blad).
Roofoverval op ouden man te Dcurne
(Gem. Ber., 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Timmer en Koopman in het tournooi te
Wimbledon geslagen (3de blad).
DE AKTE VAN OVERLIJDEN
Gistermiddag te drie uur hebben, gelijk
reeds kortelijks gemeld, de opper-kamer-
heer van de Koningin W. J. baron van Lyn-
den en jhr. W. Laman Trip, adjudant cn
secretaris van wijlen Prins Hendrik, aan
gifte gedaan van het overlijden van Z.K.H.
ten raadhuize te 's-Gravenhage.
Beide heeren begaven zich daartoe naar
de kamer van den burgemeester, waar ten
overstaan van dr. W. W. van der Meulcn,
ambtenaar vaar den burgerlijken stand, en
in tegenwoordigheid van burgemeester de
Monchy en van den heer P. C. Wesseling,
chef van dc afdeeling burgerlijken stand te
's-Gravcnhage, de aangifte plaats had.
Van deze aangifte werd de volgende akte
opgemaakt:
„Heden don vijfden Juli negentienhon
derd vier en dertig verschenen voor mij,
ambtenaar van den burgerlijken stand der
gemeente 's-Gravenhage:
Zijne Excellentie mr. W. J. baron van
Lynden, oud 55 jaren, opperkamerheer van
H.M. de Koningin en jhr. Willem Laman
Trip, oud 56 jaren, kolonel van den Grootcn
Staf, adjudant en secretaris van wijlen
Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der
Nederlanden, beiden wonende te 's-Graven
hage, die verklaarden, in opdracht van Hare
Majesteit de Koningin der Nederlanden, dat
op den derden Juli negentienhonderd vier
en dertig, des namiddags te een ure en vijf
en twintig minuten te 's-Gravcnhage is
overleden:
Zijne Koninklijke Hoogheid Hendrik,
Waldimiir, Albrecht, Ernst, Prins der Neder
landen, Hertog van Mecklenburg, Vorst van
Wenden, Schweriin en Ratzeburg, Graaf van
Schwerin, Heer van den landen Rostock en
Stargard, enz. enz. in den ouderdam van
58 jaren, wonende te 's-Gravenhage, gebo
ren te Schwerin, echtgenoot van Hare Ma
jesteit Wilhelmiqa Helena Paulina Maria,
bij de Gratie Gods Koningin der Nederlan
den, Prinses van Oranje Nassau, Hertogin
van Mecklenburg, enz. enz. enz., zoon van
wijlen Zijne Koninklijke Hoogheid Frie
drich Franz, Groothertog van Mecklenburg,
Vorst van Wenden, Schwerin en Hatzeburg,
Graaf van Schwerin, Heer van de Landen
Rostock en Stargard, enz. enz. enz. en van
wijlen Hare Koninklijke Hoogheid. Marie,
Caroline Auguste, Prinses van Schwarz-
burg".
Hiervan is deze akte opgemaakt, die na
voorlezing is onderbeekend.
Daarna begaven baron van Lynden en
jhr. Laman Trip zich naar hot Paleis in het
Noordeinde.
