ZATERDAG 16 JUNI 1934
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD. PAG. 3
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN.
Geboren: Frans, z. van F. Mastrlgt
en A. v. d. Niet Johannes Nicolaas, z.
van Th. v. d. Meer en T. G. Straathof
Jacobus, z. van H. Labordus en J. Torbij n.
Ondertrouwd: J. Kukler wedn. 58
j. en H. Stoof wede. 41 j. P. J. v. Berkel
jm. 24 j. en S. M. de Laaf jd. 23 J.
Overleden: E. v. d. Hoog-Schagem v.
Soelen vr. 47 J. J. Kouwenberg wedn.
77 J.
LAATSTE BERICHTEN
ONGELUKKEN OP DE
EINDHOVENSCHE WIELERBAAN.
Gisterenavond kwamen bij een botsing
in een wielerwedstrijd op de wielerbaan
„De Zwaluw" te Eindhoven de bekende
Belgische zesdagenrenner Charles Loncke
en de Nederlanders Savelsbergen en van
den Broek te vallen. De beide laatsten
kwamen er tamelijk goed af, doch Loncke
brak op twee plaatsen zijn arm en sleu
telbeen en moest naar het ziekenhuis
worden overgebracht.
BRAND IN EEN RADIO-CENTRALE.
In den afgeloopen nacht is het gebouw
der Apeldoornsche radio-centrale, gelegen
aan de Marialaan 3, grootendeels ver
woest. Vermoedelijk is de brand ontstaan
door kortsluiting. De beide localen, waar
de toestellen voor distribueering der radio
waren opgesteld, brandden geheel uit. Van
den inventaris kon niets worden gered.
De Apeldoornsche vrijwillige brandweer
verrichtte het blusschingswerk. De schade
wordt door verzekering gedekt.
TELEGRAMMEN
HITLER KEERT NAAR DUITSCHLAND
TERUG.
Hartelijk afscheid van Mussolini.
VENETIë, 16 Juni. (V. D.). Heden
morgen om 8 uur is Hitler met zijn gevolg
in 3 vliegtuigen vertrokken. Op het vlieg
veld was Mussolini en zijn vrouw ver
schenen. Het afscheid tusschen de beide
staatslieden was zeer hartelijk.
MUNCHEN, 16 Juni. (V. D.). Om 9 50
uur zijn de drie vliegtuigen waarmede Hit-
Ier en zijn gevolg van Venetië waren ver
trokken op het vliegveld te Munchen ge
land. Een enthousiaste menigte was ter
verwelkoming aanwezig.
DE STRIJD IN DE EVANGELISCHE
KERK.
Jonge predikanten naar de gevangenis.
BERLIJN, 16 Juni. (V. D.). Gisteren
is in Schwerin een proces geëindigd, dat
van groote beteekenis kan worden geacht
voor 't conflict in de Duitsche Protestant-
sche kerk. Zeven jonge Mecklenburgsche
predikanten waren er van beschuldigd,
opgeruid te hebben tot ongehoorzaamheid
aan de wet, geweigerd te hebben vanaf
den kansel de aankondiging van het Cen
trale Kerkbestuur voor te lezen en verze
kerd te hebben, dat door de Duitsche Chris
tenen en het kerkbestuur dwang was uit
geoefend. In oppositiekringen neemt men
aan, dat het proces tegen deze zeven, be
trekkelijk onbekende plattelandspredikan
ten slechts als proefneming is gevoerd. De
zaak werd behandeld voor één van de spe
ciale gerechtshoven welke na de revolutie
zijn ingesteld en van welke uitspraken
men niet in hooger beroep kan gaan. Naar
verluidt is in den loop van de behandeling
aan het licht gekomen, dat het proces is
gevoerd meer op instigatie van kerkelijke
dan van politieke autoriteiten. De uitspraak
is gisteravond bekend gemaakt. Drie pre
dikanten werden resp. veroordeeld tot 6,
4 en 3 maanden gevangenisstraf en boeten
van 1.000 Mark, twee andere tot een
maand gevangenisstraf en 700 Mark boete.
Eén predikant werd vrijgesproken.
DE AANSLAG OP DEN POOLSCHEN
MINISTER.
De dader gearresteerd.
WARSCHAU, 16 Juni. (V. D.). De
man, die den aanslag op den minister van
binnenlandsche zaken Pieracki heeft ge
pleegd, is gearresteerd. Het locaal van de
radicaal nationale organisatie is door de
politie gesloten en verzegeld. In War
schau en andere steden hebben protest
en rouwdemonstraties plaats gehad ter
eere van den vermoorde. De regeerings-
gezinde bladen publiceeren uitvoerige ar
tikelen, gewijd aan het leven van den
vermoorden minister en eischen zoo noo-
dig meedoogenloos ingrijpen, om ieder op
vlammen van een terreur in de kiem te
smoren. De vermoorde minister zal op
staatskosten en met militaire eer ter aar
de worden besteld.
BIOSCOPEN.
Casino: Volwassenen.
Luxow Volwassenen.
Roxjr: Voilwaasenen.
Trianon: Volwassenen.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 15 Juni. Groenten veiling.
Komkommers 1.005.80, bloemkool I
2.506.80, idem II 1.502.40, pieterselie
0.601.20, radijs 0.601.60, kropsalade
0.501.20, selderie 0.501.10, wortelen
2.409.50, per 100 stuks; snijboonen 24.00
47.00, stamboonen 45.0056.00, tuinboo-
nen 4.00i—11.00, doperwten 6.0017.00,
peulen 3.0013.00, postelein 2.006.00,
spinazie 2.007.00, tomaten A 14.20, idem
B 11.00, idem C 12.80, idem CC 8.20, per
100 K.G., andijvie 2025 ct. per kist.
16 Juni. Eieren. Totale aanvoer
6231 stuks; kipeieren 2.402.75, per 100
stuks. Handel matig.
Boter. 1920 K.G. fabrieksboter
1.50 per K.G., handel goed; prima boeren-
boter 1.351.40, per K.G.
1116 Juni. Turf. Aanvoer 120.000
lange turf, prijs 7.008.00, per 1000 stuks.
ALPHEN AAN DEN RIJN, 15 Juni.
Groentenveiling. Spinazie 10.0012.00,
tuinboonen 6.009.00, heerenboonen 25.00
26.00, postelein 2.004.00, per 100 K.G.,
selderie 0.501.00, peen 3.006.00, andij
vie 1.002.00, per 100 bos, kropsla 0.50
1.00, bloemkool I 8.0011.00, idem II
1.006.00, per 100 stuks, aardbeien 14.00
17.00, per 100 pond.
Eieren. Aanvoer 8000 stuks. Kip
eieren 2.102.50, eendeieren 2.102.30,
per 100 stuks.
BOSKOOP, 15 Juni. Bloemen. Rozen:
Golden Ophelia 10—14, Hadley 30—60,
Claudius Pernet 1825, Columbia 815,
Butterfly 1018, Mac Keiler 1015. Mme
Jules Bouché 20, Rosalandia 1022, Florex
1525, Phoebe 2035, Chas. P. "ilham
15—25, Edith Helen 20—40, Aug. k 14
20, Else Poulsen 4070, Glor* lundi
4060, Orange Perfection 2540, Paul
Grampel 4060, Ingar Olson 4070, Ellen
Poulsen 2030, Paul's Scarlet 1530,
Briaircliff 1521 Violieren 1530, Gladio
len 2540, Lathyrus 515, Pioenen 1532
Lelies longifton 30, id. imbellotin 15, Iris
46, Gerbera 1526, Clematis Durandii
80, id. The President 90130, Jasmijn 15
20, Campanula 58, Ac.blad 1540, Bon
te ligustrum 1020, Duizendschoon 620,
Hortensia 2540.
KATWIJK a.d. RIJN. 15 Juni. Groenten-
veiling. Vroeger aardappelen 1.10
1.40, drielingen 0.650.80, Kriel 0.250.40
per kist van 25 KG. Sla per 100 0.501.10,
Spinazie 3.305.10 per 100 K.G. Peen per
100 bos 5.207.30, Middenprijs vroege
aardappeden, groote per 100 KG. 4.76, Drie
lingen 2.99, kriel 1.40. Aanvoer 650 kisten.
R'VEEN. 15 Juni. Groentenveiling.
Bloemkool 1.505.per 100 stuks, Peen
5 ct. per bos, Sla 0.501.10 per 100 krop,
Aardbeien 1736 ct. per KG., Snijboonen
2.80—3.60, id. stek 2.10—2.60, Peulen 0 30
1.30, Doppers 0.840.87, Capuc. 0.58
0.62, Tuinboonen 0.610.63 per 10 KG.,
Augurken: grof 1.802.60 per 25 K.G.
NIEUWVEEN, 15 Juni. Eierenveiiing.
Aanvoer 3340 kippeneieren f 1.802.80, 168
eendeneieren f 1.952.10 per 100 stuks.
Kaas 2122 ct, Zeelt 4570 ct. per pond.
Bloemen 15 ct. p. pot en 4 ct. p. bos.
TER AAR, 15 Juni. Centrale Veiling.
Tuinboonen f 0.550.70, Snijboonen f 3
3.80, Peulen f 0.301.45, Doppers f 0.65
1.10, Stamprinseb. f 4.805.20 per 10 K.G.
Postelein 24 ct. per K.G. Radijs f 1.10 per
100 bos, Peen 27 ct. per bos, Cape. f 0.55
0.65, Wagenaars f2.60—3.40, Sla f0.50—
1.20, Bloemkool f 1.506,20, Komkommers
15 ct., Aardbeien 13 ct., Tomaten A 78
ct., idem B 78 ot., idem C 7 ct. per pond,
Kasstek f 1.902.70, Breekbeen 25 ct.
per K.G., Krombekken 70 ct.
AARLANDERVEEN, 15 Juni. Vrije vei
ling. Prijzen: kippeneieren f 2.403.00,
eendeneieren f 2.402.50 per 100 stuks,
kaas 18 cent per pond, boter 6566 cent
perp nod.
ZEVENHOVEN, 15 Juni. Groentenveiling
Aanvoer 6262 stuks eieren. Prijs: kippen
eieren f 2.252.70, eendeneieren f 2.30
2.50, per 100 stuks, kaas 1420 cent per
pond, wortelen 5 cent per bos, bloemkool
16 cent per stuk, sinaasappelen 2 cent
per stuk.
VEUR, 15 Juni. Groentenveiling. Eng.
komkommers le soort ƒ2.103.40, 2e soort
ƒ1.302, 3e soort ƒ0.700.80, wankl. ƒ1.50
2. Gele komkommers ƒ3104.20, 2e soort
1.802.50, 3e soort ƒ0.701.20. Kropsla
5080 ct., stoofsla 12, epen 3.506,
bloemkool le soort 2.805.90, 3e soort
22.60, uitschot ƒ1.50, tomaten (mid.)
7.908.50, gr. ronden 7.808.60, 2e s.
ƒ6.907.30, 3e soort ƒ4.104.60, bonken
ƒ4.505, uitschot ƒ11.60, rijp ƒ78. An
dijvie ƒ1.204.10, Spinazie per 4 K.G. 14
26 ct. Postelein ƒ3.505.10, Rabarber 1.50
3, Snijboonen 3335, Spercieboonen 34
—36 ct. Radijs ƒ1.20—2, Prei ƒ1.10—1.80,
Selderie 0.501, Peulen 78, Tuinboo
nen 910. Doperwten 1012, Druiven
4041, Aardbeien 1012.
WISSELNOTEERINGEN (AMSTERDAM)
De voorzitter zegt den geest, adviseur
hartelijk dank voor de uiteenzetting.
Na de rondvraag, welke niets oplever
de, volgde sluiting op de gebruikelijke
wijze.
De school gaat varen. De drie chris
telijke scholen zullen Donderdag en Vrij
dag een boottocht maken. De drie laagste
klassen zullen Donderdagmiddag per boot
naar Leiden gaan, terwijl Vrijdag 's mor
gens 7 uur de reis via de plassen naar
Katwijk gaat. Soli Deo Gloria zal hen
hierbij vergezellen.
Esto. Zondag speelt het eerste elftal
de promotie uitwedstrijd tegen Activitas
te Rotterdam.
Veteranen. Dinsdagavond 8 uur zal
op het Esto-terrein een veteranen wedstrijd
plaats hebben. Toegang voor leden en do
nateurs. Overigens toegang 10 cents.
Geboren: Lucas, z. van L. Terlouw en
A. Mulder Nellie, d. van J. Luuring en
A. oogendoorn Teije Jaoobus, z. van J. J.
de Vries en T. Teekens.
Ondertrouwd: L. de Kruijf 24 j. en
M. F. van Groeningen 22 j.
Getrouwd: J. vön der Stelt 31 j. en
K. Blonk 33 j.
Vertrokken: G. Boer naar .Vlist A.
van Kippersluis naar Zwammerdam G.
Rietveld naar Zwammerdam C. Groep
naar Utrecht A. van Dijk naar Woer
den.
Gevestigd: P. Duits van Zwammer
dam J. van der Vring van Woerden
M. M. van Beveren van Oegstgeest B.
van Beek van Voorburg A. E. Laf eb er
van Gouda.
Gevonden: 1 rijwielbelastingmerk, 1
zakkammetje in étui, 1 geldstuk, 1 autokrap
met touwen en dekkleedje, 1 blauw bad
mutsje.
Verloren: 1 zilveren heerenhorloge.
Inlichtingen uitsluitend op Maandag aan
den Politiepost.
KOUDEKERK.
Gunning. Door den Provincialen Wa
terstaat is aan de weduwe H. v. Driel alhier
gegund het maken van een oeververdedi
ging langs de Oostzijde van de Zijl onder
de gemeenten Oegstgeest en Warmond
voor de som van 16.437.
NIEUWKOOP.
Vaartschouw. Dijkgraaf en Heemra
den van den Polder Nieuwkoop en Noor
den zullen op Woensdag 20 Juni a.s. de
eerste algemeene schouw drijven over de
vaarten en draaiplanken en bruggen.
KOOPT NEDERLANDSCH FABRIKAAT
EN REIST ZOOVEEL MOGELIJK IN
EIGEN LAND.
Het wordt eentonig en vervelend om tel
kens te moeten hooren het overbekende
gezegde: „Koopt Nederlandsch fabrikaat en
reist zooveel mogelijk in eigen lamd", maar
toch is en blijft het dringend noodzakelijk
op dit onderwerp te hameren. Wij, Neder
landers, zijn nu eenmaal zoo internationaal
gericht, wij zijn nog zoo individualistisch
en wij toonen over het algemeen nog zoo
weinig begrip van de inwerking van eco
nomische factoren, dat dfeze euvelen slechts
kunnen worden bestreden door steeds op
nieuw in het licht te stellen, welke nadee-
len men zich zelf berokkent, wanneer niet
overwegend Nederlandsch fabrikaat wordt
gekocht en wanneer men niet het grootste
gedeelte van zijn reiskosten in het eigen
land verteert.
De Nederlander trekt voor het allervoor
naamste deel zijn inkomen uit Nederland-
sche bronnen. De rente op de staatsschuld
wordt bekostigd uit de belastingopbreng
sten; salarisseri, loonen etc. komen ui/t ons,
bedrijfsleven, in de ruimste zin des woords
genomen, dus uit industrie, landbouw,
scheepvaart en handel. Hoe beter het ons
bedrijfsleven gaat, hoe ruimer het natio
nale inkomen en hoe meer de Nederlanders
uit dit inkomen zullen kunnen trekken.
Wanneer de eigen landgenooten onnoodig
buitenlandsohe producten koopen, onnoodig
naar het buitenland trekken teneinde hun
vacantie door te brengen, dan maken zij
het nationale inkomen kleiner en staan zij
dus ook voor de kans, dat de werkloosheid
toeneemt en de loonen verder dalen. Wie
zegt, dat zij t.z.t. zélf niet het slachtoffer
zullen worden van hun kortzichtigheid.
Men diene in dezen natuurlijk maat te
houden. Het is onnoodig om plotseling alle
buitenlandsche waren links te laten liggen.
Dan worden de handel, de winkeliers, de
vervoersmaatschappijen onlogisch bena
deeld, want deze zijn grootendeels op de
internationale handelsbeweging ingesteld.
Het is verder onnoodig alle buitenlandsche
reizen te staken, daar het reizen in het bui
tenland natuurlijk verschillende voordeelen
biedt als daar zijn contact met andere lan
den, het wekken van belangstelling voor het
eigen land in den vreemde etc.
Het komt echter nog helaas al te dikwijls
voor, dat men uit onwetendheid, uit noncha
lance vreemde goederen koopt, die men
evengoed en misschien zelf beter van eigen
maaksel had kunnen betrekken. Onlangs
lazen wij in de bladen:
„Dezer dagen heeft de Rijkscommissie
voor Werkverruiming onder presidium van
haar voorzitter, den heer Chr. J. I. M. Wei
ter, vergaderd.
Met ontstemming was kennis genomen
van een betreurenswaardig geval van ach
terstelling van de Nederlandsche industrie
door de Geldersche Tramweg Maatschappij,
die een bestelling voor tien autobus-chassis
met motoren, in het buitenland heeft ge
plaatst, zonder dat met de commissie over
leg is gepleegd over de mogelijkheid, deze
order bij de Nederlandsche industrie onder
te brengen. De commissie is te meer door
deze handelwijze getroffen, aangezien de
Geldersche Tramwegmaatschappij ten vo-
rigen jare een leening uit 's Rijks was van
600.000.heeft ontvangen en dus moet
worden aangenomen, dat een deel van dit
bedrag aan de buitenJ*«idsche industrie is
ten goede gekomen, zonder dat gebleken is,
dat er overwegende bezwaren bestaan het
binnenlands te plaatsen".
Hier hebben wij nu een van die typische
voorbeelden van de onverschilligheid ten
opzichte van het eigen bedrijfsleven, ten
minste, wanneer het directe eigenbelang er
niet mede gemoeid is. Toen de maatschappij
dringend geld noodig had vond zij wel den
weg naar de schatkist, dus naar de gelden
der gemeenschap. Waarom dacht zij daaraan
niet, toen bestellingen te vergeven waren?
Het Amsterdamsch Effectenblad, waar
aan wij bovenstaande tirade ontleenen gaat
verder en zegt:
„Er gebeurt op dit gebied veel ongerech-
tigs in ons land. Onze lezers zullen de goede
zaak der Nederlandsche industrie ten zeer
ste dienen, wanneer zij ons van aan hun
bekende gevallen op de hoogte stellen" een
tirade, die wij volkomen onderschrijven.
En wat ten slotte weer duidelijk bewijst,
dat men niet genoeg kan blijven aandrin
gen om zooveel mogelijk het eigen bedrijfs
leven te steunen, opdat het ons alleen goed
gaat en opdat wij met grootere saamhoorig-
heid de crisis weerstand zullen kunnen bie
den.
Dit geldt natuurlijk ook voor het reizen
in eigen land. Zeker; wij hebben geen ber
gen, geen wintersport. Wij zorgen te wei
nig voor afleiding in de centra van zomer-
vermaak. Er is in Nederland veel op dit
gebied te verbeteren en wij mogen niet
eenzijdig zijn door onze landgenooten op
te wekken in eigen land te verblijven, wan
neer het eigen land zich geen groote moeite
getroost om zoo veel mogelijk recreatie te
bieden. Bovendien zal men rekening moe
ten houdèn met de prijzen, want wij kun
nen het volkomen billijken, wanneer
iemand met een gering, moeizaam overge
spaard reiskapitaaltje in het buitenland
gaat genieten, omdat hij daarvoor in het
eigen land nagenoeg niets kan bereiken.
Maar wij weten, dat onze organisaties, die
het veld van het toerisme bestrijken, geen
moeite ongedaan laten om daarin zoo goed
mogelijk verbetering te brengen.
DE WETTELIJKE REGELING VAN HET
UITVERKOOPWEZEN.
De Ned. Bond van winkeliers in dames-
co nfectie heeft een adres gericht aan den
Minister van Economische Zaken, naar
aanleiding van het ontwerp van wet betref
fende een regeling voor uitverkoopen en
opruimingen in den detailhandel.
Het loont de moeite, dit adres eens wat
meer van nabij te bezien.
Vooreerst verdient dit adres aandacht,
omdat het erop aandringt, zij het in min
of meer bedekte termen, om aan een wet
telijke regeling van het uit verkoop wezen
te verbinden, de één of andere regeling
voor vliegende winkels en voor het markt
wezen. Volgens de meening van bovenge
noemde adressanten zou dit gerechtvaar
digd zijn, omdat voor den bonafiden win
kelstand de vliegende winkels en het
marktwezendezelfde gevolgen als de uit
verkoopen en opruimingen hebben.
Doch, in het midden latend, of dit laat
ste ten volle juist is, moet het als volko
men ongerijmd beschouwd worden, om een
regeling van de vliegende winkels en van
het marktwezen te koppelen aan een wet
op het uitverkoopwezen. Er is hier sprake
van een zoo groot verschil in aard, dat'het
haast onbegrijpelijk is, hoe de bovenge
noemde bond ertoe gekomen is, om deze
erbij te betrekken.
Er zijn zooveel dingen en omstandighe
den, die den bonafiden winkelstand scha
de toebrengen, doch hieraan kan toch nooit
een argument ontleend worden, om alles
onder één gezichtspunt te gaan bezien.
Een tweede belangrijk punt van het adres
is het aandacht vestigen op een gewoonte,
die in den detailhandel wel gebruikelijk
is, n.l., om in circulaires asm te kondigen,
dat het publiek reeds, voordat de officieele
uitverkoop begint, van de lagere prijzen
kan profiteeren.
De meening wordt geopperd, dat dit
systeem, zoo het thans aanhangige ontwerp
inderdaad wet wordt, niet meer toelaatbaar
zal zijn. O.i. is men deze meening terecht
toegedaan. Want in het ontwerp zijn ook
bepalingen opgenomen over duur en tijd
vak van den uitverkoop of opruiming. En
de bovengenoemde handeling, om voor den
officieelen uitverkoop reeds tegen lagere
prijzen te verkoopen, kan toch niet anders
dan als camouflage beschouwd worden.
Men tracht in wezen de gestelde termijn
te ontduiken, hetgeen natuurlijk nooit de
bedoeling vari den wetgever kan zijn.
Vervolgens wordt door de adressante de
aandacht gevestigd op het Duitsche uitver-
kooprecht. Dit is op zichzelf te billijken,
want in dat land kent men reeds jaren
een uitverkooprecht en heeft het ook al
een geschiedenis achter den rug. Het is
steeds aanbevelenswaardig, om gebruik te
maken van de ervaringen door anderen op
gedaan.
In Duitsohland heeft men in het bizonder
willen voorkomen, dat het woord „uitver
koop" misbruikt wordt. Het oefent nu een
maal een bepaalden tooverklank op het
publiek uit, waardoor de mogelijkheid van
misbruik geopend wordt.
Daarom is bepaald, dat na een gehou
den uitverkoop de zaak binnen een jaar
niet opnieuw geopend mag worden, ten
minste niet in dezelfde plaats. De Ned.
Bond van winkeliers in damesconfectie zou
gaarne een dergelijke bepaling in onze
wettelijke regeling van het uitverkoopwe
zen opgenomen zien. Hiervoor is zeker iets
te zeggen, doch andererzijds kunnen wij
ons voorstellen, dat de wetgever eerst eens
de kat uit den boom wil kijken, alvorens
zijn schreden op dit pad verder te zetten.
Ook wat de formeele regeling van de
materie betreft, blijkt de adressante veel
voor het Duitsche stelsel te gevoelen. In
dat land is de gang van zaken in het alge
meen als volgt.
De winkelier doet bij de politie aangifte
van zijn voornemen, om een uitverkoop of
opruiming te houden. Bij die aangifte legt
hij een lijst over van de artikelen, die hij
wenscht op te ruimen of uit te verkoopen.
Van die artikelen moet hij de soort, de
kwaliteit en de hoeveelheid opgeven. Te
vens moet de vermoedelijke duur van den
uitverkoop of opruiming aangegeven wor
den.
De plaatselijke politie stuurt de aangif
te door naar den Regeeringspresident.
Daarna brengen de Kamers van Koophandel
rapport uit De Regeeringspresident neemt
dan de beslissing, van welke beslissing de
winkelier via zijn plaatselijke politie ln
kenis wordt gesteld.
Zooals hieruit blijkt, is de winkelier ln
Duitschland volkomen vrij in het bepalen
van het tijdvak, waarover hij de uitver
koop of opruiming wil houden. Wel is ook
dit aan de goedkeuring der Kamers van
Koophandel onderworpen, doch in eerste
instantie kan de betrokken winkelier zelf
uitmaken, welk tijdvak hem het gesóhikst
voorkomt.
In Duitschland heeft zich echter de prac-
tijk ontwikkelt, dat voor een geheele stad
naar uniformiteit gestreefd wordt. De win
keliers worden dus verplicht opruimingen
in dezelfde tijdvakken te houden.
In zijn adres dringt de Bond van winke
liers in damesconfectie erop aan, dat in Ne
derland de regeling van deze kwestie niet
aan de practijk zal worden overgelaten,
doch in de wet zal worden vastgesteld. Be
twijfeld moet echter worden, of dit wel
noodzakelijk is en of deze materie niet aan
de Kamers van Koophandel kan worden
overgelaten.
DUIZENDJARIG BESTAAN KLOOSTER
EINSIEDELN.
Het beroemde Benedictijner klooster
Maria Einsiedeln in Zwitserland viert dit
jaar feest: kan terugzien op een duizend
jarig bestaan vol afwisseling.
In het jaar 934 stichtte de Heilige Eber-
hard, destijds proost van den dom van
Straatsburg, op en over de cel van den
Heiligen Einsiedler Meinrad een Benedic
tijner monnikenklooster. Dit klooster
kwam heel spoedig tot grooten bloei en
verheugde zich ras in de bijzondere gunst
van Pausen, keizers en vorsten. Die laat
sten waren het, die in den loop der tij
den in vrome opwellingen door schenking
van verscheidene landerijen het klooster
verrijkten. Groot was het aantal privile
giën; daardoor ontwikkelde het zich tot
een onafhankelijk vorstelijk sticht.
In die duizend jaren heeft het klooster
van alles meegemaakt; zwaar werd het
vaak door het lot getroffen, het kende pe
rioden v. grooten bloei, maar daarentegen
over ook van verval. Steeds echter bleef
het als wereldberoemde Madonna-bede
vaartplaats in het brandpunt van het ka
tholieke leven en den godsdienststrijd be
staan. Vijfmaal viel het klooster den vlam
men ten prooi. In het tijdperk der refor
matie werd zijn bestaan zóó ernstig be
dreigd, dat er van een bestaan haast niet
meer gesproken kon worden. Maar daarna
bloeide het weer spoedig op, temeer om
dat men toen brak met de traditie om
slechts spruiten van hoogen adel als kloos
terbroeders toe te laten.
1798 was een zwart jaar voor de stich
ting! In dezen t(jd die van de Fransche
omwenteling werden de monniken door
de Fransche soldatenhorden, die het land
overstroomden, verjaagd. Het klooster
werd totaal leeggeroofd en de z.g. Genade-
of Bedevaartskapel binnen in de klooster
kerk met den grond gelijk gemaakt. Eeni-
ge jaren later konden de gevluchte mon
niken weer in het geheel verwoeste en
leeggeplunderde klooster terugkeeren.
Toen begon er een lang tijdperk van In-
nerlijken, opbouwenden arbeid, welks in
vloed zich ook naar buiten deed gevoelen,
omdat de monniken daarbij ook zeer be
paalden invloed uitoefenden op den cultu-
reelen gang van zaken in den modernen
tijd. Omstreeks het midden der vorige
eeuw trok een groep paters van Einsie
deln naar de Nieuwe Wereld om daar als
Benediktijner missionarissen den geest
van het Christendom en de beginselen der
Benedictijner monniken over te brengen
in de toenmaals nog dicht met Indianen
bevolkte streken van Noord-Amerika. De
kloosters St. Meinrad, New Subiaco en
Richardton zijn dochterinstellingen van
het Einsiedler klooster.
Einsiedeln is vóór alles bedevaartplaats;
en wel de bedevaart naar een oer-oud ge
nadebeeld van de Moeder Gods. Dat is
het wat Maria Einsiedeln van andere kloos
ters onderscheidt. Tot aan den grooten
oorlog kwamen jaarlijks 170 tot 200 dui
zend pelgrims naar Einsiedeln. Zooals
trouwens overal bij de Bendictijnen werd
ook te Einsiedeln altijd de grootste aan
dacht geschonken aan een waardige uit
oefening van een stijl vollen, plechtigen
godsdienst. Maar dit alleen is niet de taak
van de kloosterlingen van Einsiedeln.
Want gedurende tientallen van jaren reeds
leidt het klooster een gymnasium en ly
ceum van acht klassen; een onderwijsin
richting van ca. 320 leerlingen; terwijl ook
te Ascona in het kanton Tessin een derge
lijke onderwijsinrichting is gesticht. Dan
is er onder leiding van Einsiedler paters
Praffikon een druk bezochte landbouw
kundige school.
De overige paters hebben de zorg van
zieleherder op zich genomen ln verschil
lende parochies van Zwitserland en Voral-
berg, of zij doen dienst als geestelijke
of catechiseermeester in onderscheiden
kloosters en instituten ln Zwitserland.
In totaal telt het klooster ongeveer 112
priesters, 10 klerken en 50 leekebroeders,
welke laatsten de meest uiteenloopende
handenarbeid ten behoeve van het kloos
ter verrichten of zich op eenigerlei wijze
nuttig maken in de kloosterhuishouding.
Ziedaar in het kort een overzicht van de
geschiedenis en den arbeid van het nu dui
zendjarig klooster Eindsiedeln in ZwitserL
dat begrijpelijkerwijze niet zal nalaten deze
gebeurtenis met buitengewone herden
kingsfeesten te vieren.
GROOTE OVERSTROOMINGEN BIJ
SANTIAGO.
SANTIAGO, 16 Juni. (V.D.) De omge
ving van Santiago de Chili wordt op het
oogenblik geteisterd door hevige overstroo
mingen, die haar ontstaan vinden in aan
houdenden krachtigen regenval. Verschei
dene personen zijn verdronken. De mate-
rieele schade is aanzienlijk.
In de straat Magahlhaens woedt op het
oogenblik een zware stormT waardoor groo
te vertraging in de scheepvaart is ontstaan.
(Niet officieel).
Berlijn 56.30
Londen
New York 1.471/2
Parijs 9 74>/g
Brussel 34 47
Zwitserland 47.'.» I
Milaan 12 71
Madrid 20.17l/2
Oslo 37.45
Kopenhagen 33 271/2
Stockholm 38.45
Weenen
Praag 6.14'/2
Boedapest
Prolongatie 1 pet.
